-
Tuetu bonso tutu dijinga ne busambiTshibumba tshia Nsentedi (Tshia bantu bonso)—2016 | No. 5
-
-
TSHIENA-BUALU TSHINENE | NKUEPI KUUDI MUA KUPETELA BUSAMBI?
Tuetu bonso tutu dijinga ne busambi
Udiku uvuluka pauvua mudishinde ku buana anyi? Pamuapa uvua mutapike ku tshianza anyi mutengunuke tshinu. Udiku uvuluka muvua maman webe ukusamba anyi? Pamuapa uvua ukusukula mputa ne ukusuika bandaje. Uvua udila, kadi mêyi mimpe avuaye ukuambila ne muvuaye ukubembeleja bivua bikukolesha diakamue. Tshikondo atshi uvua ne wa kukusamba.
Kadi patudi tuenda tukola malu adi enda anyanguka. Malu adi enda akola ne mbikole bua kupeta muntu wa kukusamba. Bia dibungama, malu adi akuata bantu bakole kaena ajika bipepele ne bandaje peshi ne dibabembeleja dia maman to. Tukonkononayi bilejilu bikese.
Bakadiku bakuipate ku mudimu ne wewe mumvue mutubi bisama anyi? Julian udi wamba ne: pakamuipatabu ku mudimu, wakadiumvua mushikile kayi ne tshia kuenza. Wakadiebeja ne: ‘Mmunyi mungakumbajila bena mu dîku dianyi majinga abu? Ndi muenze bidimu bipite bungi mu tshiabu etshi, bua tshinyi badi bamona ne: tshiena kabidi ne mushinga?’
Pamuapa bidi bikutonda bua mudi dibaka diebe difue. Raquel udi umvuija ne: “Pakanshiya bayanyi mu tshimpitshimpi kukadi mpindieu ngondo 18, dibungama dikole diakankuata. Bivua bienze anu bu ne: muoyo wanyi uvua mupandike mu bitupa bibidi. Kanyinganyina aka kavua ka ku mubidi ne ka mu lungenyi. Biakangenza buôwa.”
Imue misangu udi ne disama dikole didi dimueneka ne: kadiakujika to. Misangu ya bungi udi mua kuikala udiumvua bu Yobo wakamba ne: “Muoyo wanyi udi untonda! Tshiena musue kuikala ne muoyo tshiendelele.” (Yobo 7:16) Imue misangu udi mua kuikala udiumvua bu Luis, tatu udi ne bidimu bipite pa 80, wakamba ne: “Imue misangu ntu ndiumvua ne: ndi muindile anu lufu.”
Peshi udi dijinga ne busambi bua muudi mufuishe muntu uudi munange. Robert udi umvuija ne: “Pavua muananyi wa balume mufue mu njiwu ya ndeke, mvua muanji kubenga. Pashishe biakanyingalaja bikole, kanyinganyinga kadi Bible ufuanyikija ne muele mule udi utubula muoyo webe.”—Luka 2:35.
Bakasamba Robert, Luis, Raquel, ne Julian nansha mu nsombelu mikole ayi. Bakapeta muntu mutambe buimpe uvua mua kubasamba, muntu au n’Nzambi wa Bukole Buonso. Mmunyi muvuaye mubasambe? Neakusambaku pebe muudi ujinga anyi?
-
-
Mushindu udi Nzambi utusambaTshibumba tshia Nsentedi (Tshia bantu bonso)—2016 | No. 5
-
-
TSHIENA-BUALU TSHINENE | NKUEPI KUUDI MUA KUPETELA BUSAMBI?
Mushindu udi Nzambi utusamba
Mupostolo Paulo udi wamba ne: Yehowaa udi ‘Nzambi wa busambi buonso, udi utusamba mu makenga etu onso.’ (2 Kolinto 1:3, 4) Nunku Bible udi utujadikila ne: kakuena muntu udi kayi dijinga ne diambuluisha dia Nzambi to, ne kakuena lutatu ludi mua kukolela Tatuetu wa mu diulu bua kutusambaye to.
Bushuwa, tudi ne bua kuenza malu kampanda bituikala basue bua Nzambi atusambe. Mmunyi mudi munganga mua kutuambuluisha bituikala katuyi bumvuangane bua kutuilangana nende? Muprofete Amosa wakebeja ne: ‘Bantu babidi badi bendela pamue, bikalabu kabayi badianjile kumvuangana anyi?’ (Amosa 3:3) Bible udi utulomba ne: “Semenayi pabuipi ne Nzambi ne yeye neasemene pabuipi nenu.”—Yakobo 4:8.
Mmushindu kayi utudi mua kujadika ne: Nzambi neasemene pabuipi netu? Tshia kumpala, bualu udi utuambila misangu ne misangu ne: mmusue kutuambuluisha. (Bala kazubu kadi mu tshiena-bualu etshi.) Tshibidi, bualu tudi ne bijadiki bia bantu badi Nzambi musambe, tuambe ne: bantu balelela ba matuku etu aa ne ba kale.
Anu bu bantu ba bungi lelu badi bakeba diambuluisha kudi Nzambi, Mukalenge Davidi uvua mupete ntatu ya mishindu ne mishindu. Wakasengelela Yehowa umue musangu ne: ‘Umvua dîyi dia kutendekena kuanyi, pangadila kuudi.’ Nzambi wakandamunaku anyi? Eyowa. Davidi wakasakidila ne: “Ndi mukuatshishibue. Nunku mutshima wanyi udi utamba kusanka.”—Musambu 28:2, 7.
MUDIMU UDI NAWU YEZU MU DISAMBA BUONSO BADI BADILA
Nzambi mmulongolole bua Yezu ikale ne mudimu munene mu disamba bantu. Munkatshi mua midimu ivua Nzambi mupeshe Yezu muvua wa ‘kusangaja mitshima ya badi batamba kunyingalala ne kusamba bonso badi mu madilu.’ (Yeshaya 61:1, 2) Anu mukavuabu bamane kuamba, Yezu uvua utamba kutabalela bantu bavua “batata ne midimu mikole ne bambule majitu manene.”—Matayi 11:28-30.
Yezu wakasamba bantu pa kubapesha mibelu ya meji, kubenzelaye malu ne bulenga, ne mu imue nsombelu wakondopa too ne bavua basama. Dituku dikuabu muena nsudi kampanda wakamusengelela ne: “Wewe musue udi mua kundengejaku.” Yezu kumvuaye luse lua bungi, kumuandamunaye ne: “Ndi musue. Lengejibua.” (Mâko 1:40, 41) Ne muena nsudi au wakumvua bimpe.
Lelu Muana wa Nzambi kena pa buloba bua kusamba muntu yonso to. Kadi Tatuende, Yehowa “Nzambi wa busambi buonso,” utshidi wambuluisha badi batata. (2 Kolinto 1:3) Tukonkononayi mishindu inayi idi Yehowa wenza nayi mudimu bua kusamba bantu.
Bible. “Malu onso avuabu bafunde kale bavua baafunde bua kutulongesha, bua tupete ditekemena ku diambuluisha dia dinanukila dietu ne dia busambi bua mu Mifundu minsantu.”—Lomo 15:4.
Nyuma muimpe. Matuku makese panyima pa lufu lua Yezu, tshisumbu tshijima tshiakabuela mu tshikondo tshia ditalala. Bua tshinyi? Bavua “benda mu ditshina dia Yehowa ne mu busambi bua nyuma muimpe.” (Bienzedi 9:31) Nzambi udi mua kuenza mudimu ne nyuma muimpe, anyi bukole buende, bua kusamba muntu yonso mu nsombelu yonso.
Disambila. Bible udi utubela ne: “Kanusamishi mutu bua tshintu nansha tshimue,” kadi udi wamba ne: “numanyishe Nzambi milombu yenu; ne ditalala dia Nzambi didi dipite dijingulula dionso dia malu nedilame mioyo yenu ne lungenyi luenu.”—Filipoyi 4:6, 7.
Bena Kristo netu badi mua kuikala balunda bimpe batudi mua kueyemena bua batusambe mu tshikondo tshia ntatu. Mupostolo Paulo wakamba bua bena Kristo nende ne: ‘kudibu ke kudi kufumina busambi buende bua bungi’ mu bikondo bia ‘ntatu ne makenga.’—Kolosayi 4:11; 1 Tesalonike 3:7.
Kadi udi mua kudiebeja ne: mmushindu kayi udi malu onso aa mua kuenzeka mu bulelela? Tukonkononayi bimpe menemene malu mamona a bantu bavua batuilangane ne ntatu batuvua batele mu tshiena-bualu tshia kumpala. Anu bu buobu udi mua kumona ne: Nzambi utshidi ukumbaja dilaya divuaye muenze ne muoyo mujima edi: ‘Bu mudi muntu udi mamuende usamba, nennusambe muomumue.’—Yeshaya 66:13.
a Bible udi uleja ne: Yehowa ke dîna dia Nzambi.
-
-
Busambi mu tshikondo tshia ntatuTshibumba tshia Nsentedi (Tshia bantu bonso)—2016 | No. 5
-
-
TSHIENA-BUALU TSHINENE | NKUEPI KUUDI MUA KUPETELA BUSAMBI?
Busambi mu tshikondo tshia ntatu
Ntatu itu ilua mu mishindu mishilashilangane. Mu bulelela katuena mua kuyitela yonso to, kadi tuakulayi ndambu bua ntatu inayi itukadi batele. Tumone muvua bantu bavua batuilangane ne ntatu mishilashilangane bapete busambi bulelela bua kudi Nzambi.
PAUDI MUPANGILE MUDIMU
“Ngakatuadija kuitaba mudimu wonso, ne tuakalekela kusumba bintu bivua kabiyi ne mushinga.”—Jonathan
Setha udi wamba ne: “Meme ne mukajanyi tuakajimija mudimu dîba dimue. Munkatshi mua bidimu bibidi tuvua tudiila mu makuta avuabu bapesha mêku a bapele ne ku tumidimu tua bianza tutuvua tuenza. Nunku, muena kuanyi Priscilla wakapeta tunyinganyinga tua bungi ne wakadiumvua kayi ne mushinga.”
“Mmunyi mutuakapita ne ntatu eyi? Priscilla uvua uvuluka misangu yonso mêyi a Yezu adi mu Matayi 6:34. Wakamba ne: katuena ne bua kuditatshisha bua ntatu ya dituku didi dilonda bualu dituku dionso didi ne yadi ntatu. Masambila avuaye wenza ne muoyo mujima avua amupesha bukole bua kutungunuka ne kutantamena ntatu. Ku luanyi luseke, Musambu 55:22 uvua unkolesha. Anu bu mufundi wa misambu, ngakupuila Yehowa bujitu buanyi, ne ngakamona ne: wakangambuluisha. Nansha munkadi ne mudimu mpindieu, tudi tutungunuka anu ne kupepeja nsombelu bua kumona mua kulonda mubelu wa Yezu udi mu Matayi 6:20-22. Bualu bua mushinga budi ne: tudi basemene pabuipi ne Nzambi, ne meme ne mukanjanyi tudi balamatangane bikole.”
Jonathan udi wamba ne: “Mvua ne buôwa pavua kamushinga katuvua tuenda mu dîku dietu kafue bua mabanza atuvua babuele. Bu muvua malu a mpetu manyanguke, mudimu mukole utuvua benze munkatshi mua bidimu 20 wakalua tshianana. Meme ne mukajanyi tuakatuadija kutandangana bua makuta. Tuvua ne buôwa bua kuangata mabanza bualu bena tshiapu batuvua tusomba makuta bavua mua kubenga bualu katuvua ne mushindu wa kualuja to.”
“Kadi Dîyi dia Nzambi ne nyuma wende biakatuambuluisha bua kuangata mapangadika mimpe. Ngakatuadija kuitaba mudimu wonso, ne tuakalekela kusumba bintu bivua kabiyi ne mushinga. Bu mutudi Bantemu ba Yehowa, bana betu bena Kristo bakatuambuluisha pabu. Bakatukolesha bua tuikale tudiangata ne mushinga ne kutueleshabu diboko mu bikondo bikole menemene.”
PADI DIBAKA DIFUA
Raquel udi wamba ne: “Pavua bayanyi munshiye mu tshimpitshimpi, ngakumvua kanyinganyinga ne tshiji. Dibungama dikole diakankuata. Kadi ngakasemena pabuipi ne Nzambi, ne wakankolesha. Ditalala dia Nzambi diakakuba muoyo wanyi pamvua mmusambila dituku dionso. Bivua bimueneka ne: uvua muondope muoyo wanyi uvua munsunsuke.”
Raquel udi utungunuka wamba ne: “Ku diambuluisha dia Bible Dîyi diende, ngakatshimuna tshiji ne dilaminangana munda. Ngakalama ku muoyo mêyi a mupostolo Paulo adi mu Lomo 12:21 a ne: ‘Kulekedi malu mabi akutshimuna, kadi tungunuka ne kutshimuna malu mabi ku malu mimpe.’
“Kudi tshikondo tshitudi ne bua ‘kujimija.’ . . . Mpindieu ndi ne bipatshila bikuabu.”—Raquel
“Mulunda wanyi kampanda muimpe wakangambuluisha bua mmone ne: bidi bikengela nye kumpala. Wakandeja Muambi 3:6 ne kungambilaye ne bulenga buonso ne: kudi tshikondo tshitudi ne bua ‘kujimija.’ Uvua mubelu mukole, kadi ke uvua mukumbane. Mpindieu ndi ne bipatshila bikuabu.”
Elizabeth udi wamba ne: “Padi dibaka difua, muntu utu dijinga ne dikuatshisha. Mvua ne mulunda wanyi wa pa muoyo uvua ungambuluisha dituku dionso. Uvua udila nanyi, unkolesha ne wenza bua ndiumvue ne: ki mbandekele to, mbannange. Ndi mutuishibue ne: Yehowa uvua muenze nende mudimu bua kuondopa mputa ya mu muoyo wanyi.”
MU TSHIKONDO TSHIA MASAMA ANYI BUKULAKAJE
“Panyima pa disambila, ntu ngumvua nyuma wa Nzambi unkolesha.”—Luis
Luis, utudi batele mu tshiena-bualu tshia kumpala, uvua ne disama dibi dia mioyo ne wakamba kufua misangu ibidi. Mpindieu mbikengela ikale muasa ku kapepe ka oksijene mu mêba 16 ku dituku. Udi wamba ne: “Ntu nsambila Yehowa misangu yonso. Panyima pa disambila, ntu ngumvua nyuma wa Nzambi unkolesha. Disambila ditu dimpesha dikima dia kutungunuka bualu ndi ne ditabuja kudiye ne ndi mumanye ne: utu untabalela.”
Petra udi ne bidimu bipite pa 80 udi umvuija ne: “Ndi musue kuenza malu a bungi, kadi tshiena nkumbana to. Pandi mmona mudi bukole buanyi buenda bukepela bidi bintonda. Ndi ndiumvua muzengele ne ntu musombele anu kunua manga. Misangu ya bungi ntu ngela meji ku tshivua Yezu mulombe Tatuende bua alekele lutatu kampanda lupite, koku mushindu. Kadi Yehowa wakapesha Yezu bukole, ne udi unkolesha panyi. Disambila ke buanyi buanga. Pantu nyukila ne Nzambi, ntu ngumvua bimpe be!”—Matayi 26:39.
Julian udi utantamena disama dia mu buongo kukadi bidimu bitue ku 30 udi pende udiumvua nanku. Udi wamba ne: “Tshitu kabidi nsomba mu nkuasa to, nkadi nsomba mu kakalu ka balema. Kadi nsombelu wanyi udi ne mushinga bualu ndi mudifile bua kuambuluisha bakuabu. Kupeshangana bintu kudi mua kukepesha dikenga ne Yehowa udi ukumbaja dilaya diende dia kutuambuluisha patudi mu lutatu. Anu bu mupostolo Paulo, ndi mua kuamba ne muoyo mujima ne: ‘Bua malu onso, ndi ne bukole ku diambuluisha dia yeye udi umpesha bukole.’”—Filipoyi 4:13.
PAUDI MUFUISHE
Antonio udi wamba ne: “Pavua tatuanyi mufue mu njiwu ya mashinyi, tshiakitaba diakamue to. Tshivua bualu bubi be, bualu uvua anu mupitshi wa njila uvua kayi ne bualu. Kadi tshivua ne tshikuabu tshia kuenza to. Wakafua tshipuka munda mua matuku atanu kumpala kua yeye kufuilamu. Nansha nanku, pamvua kumpala kua maman tshivua ndila to, kadi mpamvua pa nkayanyi mvua ndila bikole. Mvua anu ndiebeja ne: ‘Bua tshinyi? Bua tshinyi?’”
“Mu matuku makole au, ngakatungunuka ne kulomba Yehowa bua angambuluishe bua mushindu umvua ndiumvua ne bua ampeshe ditalala. Ngakatuadija kumvua bimpe ku kakese ku kakese. Ngakavuluka ne: Bible udi wamba ne: tuetu buonso tudi ne ‘bikondo bidi malu atutulukila.’ Bu mudi Nzambi kayi mua kushima, mvua mutuishibue ne: nemmonangane kabidi ne papa wanyi pabishabu bantu ku lufu.”—Muambi 9:11; Yone 11:25; Tito 1:2.
“Nansha muvua muanetu mulela wa balume mufue mu njiwu ya ndeke, tudi anu tuvuluka bikondo bimpe bituvua bapitshishe nende pamue.”—Robert
Robert utuvua batele mu tshiena-bualu tshishale, udi pende ne lungenyi lua muomumue. Udi wamba ne: “Patuvua tusambila, meme ne mukajanyi tuakapeta ditalala dia mu lungenyi didibu bakuile mu Filipoyi 4:6, 7. Ditalala dia mu mutshima edi diakatuambuluisha bua kumanyisha bakamona-kamba ditekemena dituvua nadi bua dibishibua dia bantu ku lufu. Nansha muvua muanetu mulela wa balume mufue mu njiwu ya ndeke, tudi anu tuvuluka bikondo bimpe bituvua bapitshishe nende pamue. Tutu tutuma meji etu anu ku bikondo bimpe abi.
Robert udi wamba kabidi ne: “Pakatuambila bena Kristo netu ne: bavua batumone ku televizion patuvua tumvuija malu atudi tuitabuja, tuakabambila ne: masambila enu ke avua mua kuikala matuambuluishe bua kuenza nanku. Tudi tuitaba ne dishindika dionso ne: Yehowa uvua utukolesha ku diambuluisha dia mêyi a bungi a busambi avua bana betu batuambila.”
Anu mudibi bileja kuulu eku, Nzambi udi mua kusamba bantu badi batuilangana ne ntatu ne makenga bungi kabuyi kuamba. Netuambe bishi buebe wewe? Nansha wewe mua kutuilangana ne ntatu ya mushindu kayi mu nsombelu webe, udi mua kupeta busambi mu bikondo bikole abi.b Pa nanku bua tshinyi kubenga kulomba Yehowa diambuluisha? Yeye udi “Nzambi wa busambi buonso.”—2 Kolinto 1:3.
-