-
Musumba munene kawuyi kubalaBuakabuluibua—Nkomenu wabu munene ukadi pabuipi!
-
-
30. Nditekemena kayi dilenga didi tshikena-kumona tshia Yone tshitunzuluila, ne mbanganyi bikala bakumbane mua “kuimana kuulu”?
30 Nditekemena kayipu bulenga didi mêyi aa atutanduila! Yehowa yeye muine udi pa nkuasa wende wa butumbi, ne basadidi bende buonso, ba mu diulu ne ba pa buloba, badi bamusadila mu buobumue. Basadidi bende ba pa buloba badi bajingulula disanka dia dikema didibo nadi dia kusangisha abo mêyi ku musambu eu wa kusamuna nawu wikal’anu wenda ukola tshiona. Mu tshitupa tshîpi emu, Yehowa ne Yezu Kristo nebakumbaje dilumbuluisha, ne lubila elu nelumvuike: “Dituku dinene dia tshiji tshiabo diakulua, ne nnganyi udi mua kuimana kuulu?” (Buakabuluibua 6:17) Diandamuna didi munyi? Anu kasumbu kakese ka bantu: yonso wa ku bashadile ba ku bena nkristo 144 000 batua tshitampi utshidi mu mubidi ne musumba munene wa mikoko mikuabo, ke balua “kuimana kuulu,” mbuena kuamba ne: nebapanduke nabo.—Yelemiya 35:19; 1 Kolinto 16:13.
31. Dikumbana dia tshikena-kumona tshia Yone didi ne bua kuikala ne buenzeji kayi kudi bena nkristo, nansha buobo bela manyi a spiritu peshi bena mu musumba munene?
31 Ne muanda eu mu lungenyi, bena nkristo bela manyi badi benza kasumbu ka Yone badi baluangana muabu muonso bua “kutungunuka ne lubilu luabo batangile ku tshipatshila tshia kupeta difutu dia dibikila dia kudi Nzambi, dibikila dia kuya mu diulu, ku diambuluisha dia Kristo Yezu.” (Filipoi 3:14) Mbajingulule bimpe bitambe ne: bilondeshile mianda idi yenzeka mpindieu, badi ne bua kuleja dinanukila dia pa buadi. (Buakabuluibua 13:10) Buobo bamane kusadila Yehowa ne bulamatshi ku mikenji munkatshi mua bidimu bivule, badi balama bikole ditabuja ne basanka bua mudi mêna abo “mafunda mu diulu.” (Luka 10:20; Buakabuluibua 3:5) Bena mu musumba munene mbamanye pabo ne: anu “eu wananukila too ne ku nshikidilu ke wapandishibua.” (Matayi 24:13) Nansha mudi mu tshibungi musumba munene muikale ne dishindika dia kupanduka ku dikenga dinene, eu yonso wa ku badi bawenza udi ne bua kuluangana bua kushala mukezuke ne muena tshisumi.
32. Bu mudi bisumbu anu bibidi bia bantu bikale ‘bimana kuulu’ mu dituku dia tshiji tshia Yehowa, ntshinyi tshidi tshikengela kuenza ne lukasa luonso?
32 Kakuena tshidi tshiambuluisha bua kushindika ne: bantu badi kabayi mu tshimue tshia ku bisumbu ebi bibidi ‘nebimane kuulu’ mu dituku dia tshiji tshia Yehowa. Abi bidi biumvuija tshinyi bua miliyo ya bantu badi baleja ku tshidimu tshionso kanemu bua mulambu wa Yezu pa kubuela mu difesto dia Tshivulukilu tshia lufu luende, kadi badi kabayi banji kutuadija kuenza midimu ya ditabuja mu mulambu eu bua kufika ku diditshipa kudi Yehowa, kutambushibua ne kusadila Nzambi ne tshisumi? Netuambe kabidi tshinyi bua aba bavua basadile Yehowa ne tshisumi ku kale, kadi bakalekela mitshima yabo bua ‘kunema bujitu . . . mu tunyinganyinga tua mu nsombelu’? Buonso aba tudi tubalomba bua batabuluke, pashishe kushala batabale, bua ‘kufika ku dipanduka ku malu aa wonso adi ne bua kulua, ne kuimana kuulu kumpala kua Muana wa muntu,’ Yezu Kristo! Tshikondo tshikadi tshipidile!—Luka 21:34-36.
-
-
Bipupu bia Yehowa pa bukua-buena-nkristoBuakabuluibua—Nkomenu wabu munene ukadi pabuipi!
-
-
1. Ntshinyi tshidi tshienzeka padi Muan’a mukoko ulamuna tshikangilu tshia muanda-mutekete?
“MPEPELE inayi” mmimanyika too ne patuibua bena Izalele wa mu nyuma 144 000 tshitampi ne panyishibua musumba munene bua lupandu. (Buakabuluibua 7:1-4, 9) Kadi, kumpala kua kusalula mvunde wa dikema pa buloba, malumbuluisha a tshibawu a Yehowa mafundila bulongolodi bua Satana adi ne bua kumanyishibua. Padi Muan’a mukoko utuadija kulamuna tshikangilu tshia muanda-mutekete ne tshia ndekelu, Yone udi ne bua kuikala mutabale bua kutangila bidi bienzeka. Udi utumanyisha mpindieu bidiye umona. “Ne pakalamunaye [Muan’a mukoko] tshikangilu tshia muanda-mutekete, dipuwa divua mu diulu mutantshi bu wa tshia-bibidi tshia dîba. Ne ngakamona banjelu muanda-mutekete badi bimane kumpala kua Nzambi, ne bakabapesha mpungi muanda-mutekete.”—Buakabuluibua 8:1, 2.
Tshikondo tshia masambila a tshisumi
2. Ntshinyi tshidi tshienzeka mu lupolo lua dipuwa dia mu tshimfuanyi tshia tshia-bibidi tshia dîba didi dienzeka mu diulu?
2 Ndipuwa kayipu! Tshia-bibidi tshia dîba, abi bidi mua kumueneka lupolo lule pawudi windila bua muanda kampanda kuenzekawu. Kakuena kumvuika kabidi nansha musambu wa kusamuna nawu ukena ukoseka wa tungimba tua mu diulu. (Buakabuluibua 4:8) Mbua tshinyi? Yone udi ujingulula kabingila mu mêyi adi alonda a tshikena-kumona: “Pashishe muanjelu mukuabo wakafika ne wakimana pabuipi ne tshilambuilu, muikale ne tshibakudi tshia ngolo tshia musenga wa kamonya; ne bakamupesha musenga wa kamonya wa bungi bua kuwulambula pamue ne masambila a bansantu buonso pa tshilambuilu tshia ngolo tshivua kumpala kua nkuasa wa bumfumu. Ne muîshi wa kamonya wakabanda ufumina mu tshianza tshia muanjelu pamue ne masambila a bansantu kumpala kua Nzambi.”—Buakabuluibua 8:3, 4.
3. (a) Dilambula musenga wa kamonya didi dituvuluija tshinyi? (b) Tshia-bibidi tshia dîba tshia dipuwa didi dienzeka mu diulu tshidi tshiambuluisha ku tshinyi?
3 Abi bidi bituvuluija ne: mu ndongoluelu wa malu wa bena Yuda bavua buosha matuku wonso musenga wa kamonya ku tabernakle, ne pashishe, mu ntempelo ku Yeruzaleme. (Ekesode 30:1-8) Mu lupolo lua dîba luvua kamonya kuoshibua, bena Izalele bavua kabayi bakuidi bavua bindila pambelu pa muaba munsantu—benda basambila, kabiyi mpata, mundamunda, mu mitshima yabu—kudi Eu uvua muîshi wa kamonya ubanda mutangile kudiye. (Luka 1:10) Yone udi umona mpindieu bualu bua muomumue buenzeka mu diulu. Musenga wa kamonya udi muanjelu ulambula mmusuikakaja ku “masambila a bansantu.” Kabidi, mu tshikena-kumona tshishale, mbambemu ne: musenga wa kamonya udi uleja mine masambila aa. (Buakabuluibua 5:8, Musambu wa 141:1, 2) Nunku, mbimueneke se: dipuwa dia mu tshimfuanyi didi dienzeka mu diulu didi bua masambila a bansantu badi pa buloba umvuike.
4, 5. Mmianda kayi idi ituambuluisha bua kujadika tshikondo tshidi tshikumbanangane ne tshia-bibidi tshia dîba tshia dipuwa dia mu tshimfuanyi?
4 Tudi mua kujadika dîba diakenzeka dipuwa edi mu diulu anyi? Eyowa, pa kukonkonona mvese idi ku mutu ne kuinshi, kabidi ne mianda ivua mienzeke ku ntuadijilu wa dituku dia Mukalenge. (Buakabuluibua 1:10) Mu 1918 ne mu 1919, mianda yakenzeka pa buloba yakakumbanangana mu mushindu wa dikema ne bidi biumvuija mu Buakabuluibua 8:1-4. Mu bidimu 40 bia kumpala kua 1914, balongi ba Bible—bu muvuabu babikila Bantemu ba Yehowa musangu awu—bavua bamanyisha ne dikima se: bikondo bia Matunga nebijike mu tshidimu atshi. Mianda mikuate buowa yakenzeka mu 1914 yakajadika se: bavua bamba bulelela. (Luka 21:24; Matayi 24:3, 7, 8) Kadi, bavule ba kudibu bavua bitaba ne: mu 1914, nebangatshibue pa buloba ne baye kupeta bumpianyi buabu mu diulu. Pamutu pa nanku, munkatshi mua mvita ya kumpala ya buloba bujima, bakananukila mu makengeshibua makole. Mu dia 31 Kasuamansense 1916, muludiki wa kumpala wa Société Watch Tower, Charles T. Russell, wakafua. Pashishe, mu dia 4 Kashipu 1918, muludiki mupiamupia, Joseph Rutherford, pamue ne baleji-mpala bakuabu ba Société muanda-mutekete bakedibua mu buloko ku Atlanta, mu Georgie, Etats-Unis, kunyima kua buobo bamane kubafundila tshibawu, bilondeshile dilumbuluisha dipange bululame, tshia kushala mu buloko bidimu bivule.
5 Bena nkristo ba muoyo mulenga bavua benza kasumbu ka Yone bakalubakana ne lungenyi. Bituadijile pine apu, dijinga dia Nzambi kudibu divua tshinyi? Ndîba kayi divuabu ne bua kuambuibua bua kuya mu diulu? Tshiena-bualu tshia se: “Dinowa diajiki—ntshinyi tshienzeka mu matuku atshilualua?” tshiakapatuka mu Tshibumba tshia Nsentedi (Angl.) tshia mu dia 1 Lumungulu 1919 tshiakaleja ngikadilu eu wa dielakana ne tshivua tshikankamija bena nkristo ba lulamatu bua kutungunuka ne kunanukila. Tuvua mua kubalamu kabidi ne: “Tudi tuitaba mudibi bijadikibue mpindieu ne: dinowa dia kasumbu ka Bukalenge diajiki, ne bena kasumbu aka mbamane kutuibua tshitampi buonso buabu ne tshiibi ntshimana kuinjila.” Mu tshikondo etshi tshikole, masambila a tshisumi a kasumbu ka Yone avua abanda kudi Yehowa, amu bu mu muîshi wa kamonya ka bungi. Ne masambila abu akatelejibua.
Kapia kadi kakupibua pa buloba
6. Ntshinyi tshidi tshienzeka kunyima kua dipuwa didi dienzeke mu diulu, ne mbua kuandamuna ku tshinyi?
6 Yone udi utuambila ne: “Kadi, pashishe muanjelu wakangata tshibakudi tshia musenga wa kamonya, wakatshiuwuja tente ne ndambu wa kapia ka pa tshilambuilu ne kutshikupaye pa buloba. Ne kuakenzeka makubakuba ne mêyi ne mipenya ne tshikumina.” (Buakabuluibua 8:5) Kunyima kua dipuwa munkatshi mua tshia-bibidi tshia dîba, mianda mikuate buowa yakenzeka diakamue! Mbimueneke se: ndiandamuna ku masambila a bansantu bualu mmikebesha kudi kapia kangata pa tshilambuilu tshia kamonya. Mu 1513 K.B.B., ku mukuna wa Sinayi makubakuba, mipenya, mutoyi mukole, kapia ne dizakala dia mukuna biakaleja se: Yehowa uvua utuma ntema yende kudi tshisamba tshiende. (Ekesode 19:16-20) Mianda ya muomumue milonda kudi Yone idi ileja payi se: Yehowa udi utabalela basadidi bende ba pa buloba. Kadi, malu adi Yone umona mmalejibue mu bimanyinu. (Buakabuluibua 1:1) Nunku, kapia, makubakuba, mêyi, mipenya ne tshikumina bia mu tshimfuanyi bidi biumvuija tshinyi mu tshikondo tshietu etshi?
7. (a) Nkapia kayi ka mu tshimfuanyi kavua Yezu mutemeshe pa buloba pavuaye ukumbaja mudimu wende? (b) Mmunyi muvua bana babu ne Kristo batemeshe kapia mu bukua-buena-nkristo?
7 Dimue dituku, Yezu wakambila balongi bende ne: “Ndi muvue kutuala kapia pa buloba.” (Luka 12:49, Mukenji Mulenga) Bushuwa, wakatemesha kapia. Ku bumanyishi buende bua mitalu, wakavuija Bukalenge bua Nzambi muanda mupite bunene kudi bena Yuda, e kufikishabi ku matapuluka makole munkatshi mua tshine tshisamba etshi. (Matayi 4:17, 25; 10:5-7, 17, 18) Mu 1919, bana babu ne Yezu ba mu nyuma bavua pa buloba (kasumbu kakese ka bena nkristo bela manyi bavua bapanduke ku matuku a diteta a mvita ya kumpala ya buloba bujima) bakatemesha kapia ka muomumue mu bukua-buena-nkristo. Mu Kabitende tshine tshidimu atshi, spiritu wa Yehowa wakaleja buenzeji buende mu mushindu udi ukemesha pakalua Bantemu bende ba lulamatu, bafumina eku ne kuaka bua kubuela mu mpuilu wa ku Cedar Point, Ohio, Etats-Unis. Joseph F. Rutherford uvua utshifuma ku dilekedibua mu buloko ne bakavua pa kubenga malu avuabu bamushiminyine, wakambila bateleji ne dikima dionso ne: “Pa kutumikila dîyi-dituma dia Mfumu wetu, ne pa kuitaba disanka dietu dia pa buadi ne bukenji buetu bua kuluisha miaba-mikolesha ya dishima idi mikuate bantu mu bupika, didifila dietu divua ne didi’anu dia kumanyisha dilua dia Bukalenge bua Masiya bua butumbi.” Ke muanda wa diambedi—Bukalenge bua Nzambi!
8, 9. (a) Mmunyi muakumvuija J. F. Rutherford mmuenenu ne dijinga dia tshisamba tshia Nzambi mu bidimu bikole bia mvita? (b) Mmu ngumvuilu kayi mutudi mua kuamba ne: kapia kavua kakupibue pa buloba? (c) Mmu ngumvuilu kayi mutudi mua kuamba se: makubakuba, mbila, mipenya ne tshikumina bivua bienzeke?
8 Ne lungenyi lutuma ku mateta makole avua tshisamba tshia Nzambi tshifuma ku dipetangana nawu, ngamba-malu wakamba kabidi ne: “Bua bukole bua buluishi bupange luse bua kudi muena lukuna, mikoko mivule ya Mukalenge ivua imueneka bu idi milubakajibue, eku yenda isambila ne yindila bua Mukalenge kuyileja tshidi disua diende. . . . Kadi, nansha muvuabu batekeshibue mu mikolo bua katupa kîpi, balongi ba lulamatu ba Mfumu bavu’anu ne dijinga dikole dia kumanyisha mukenji wa Bukalenge.”—Tangila Tshibumba tshia Nsentedi (angl.) tshia mu dia 15 Kabitende 1919, dibeji dia 280.
9 Dijinga edi diakakumbajibua mu 1919. Kasumbu aka kakese ka bena nkristo ba mitalu kakatema, mu ngakuilu wa mu nyuma, bua kutuadija mudimu wa bumanyishi pa buloba bujima. (Fuanyikija ne 1 Tesalonike 5:19.) Kapia kakakupibua pa buloba, mu ngumvuilu wa se: Bukalenge bua Nzambi buakalua muanda udi utema kapia, bu mutshidibi kabidi ne lelu’eu! Mêyi makole akakosesha dipuwa, kutuadija kumanyisha mukenji wa Bukalenge mushindu mumvuike. Anu bu makubakuba, madimuija mangatshila mu Bible akatayika. Anu bu mipenya, nsese idi ikenka ya bulelela yakapatukila mu Dîyi dia milayi dia Yehowa, ne, anu bu tshikumina tshikole, bulongolodi bua malu a Nzambi buakatenkakajibua too ne mu bishimikidi biabu. Kasumbu ka Yone kakasunguluja ne: kuvua mudimu wa kukumbaja, kabidi ne: too ne lelu’eu, mudimu eu udi’anu wenda walabala pa buloba bujima budi bantu base mu mushindu wa dikema.—Lomo 10:18.
-