Malu adibu baledile mu Mabeji a Tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu wa buena Kristo
LUMINGU LUA DIA 5-11/3
BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | MATAYI 20-21
“Muntu yonso udi musue kuikala munene munkatshi muenu udi ne bua kuikala muena mudimu wenu”
bindidimbi bia mu nwtsty
Tshisalu
Bimue bisalu bu tshidibu bakuile muaba eu bivua kumpenga kua njila.
Bapanyi ba bintu bavua misangu ya bungi babiteka mu njila, bipangisha bantu bua kupita bimpe. Bantu bavua basombele miaba ayi bavua basumba bintu bia mabumba, bintu bionso bia milangi bia mushinga mukole, too ne bitshivuabu bapatuilaku. Bu muvuaku kakuyi biamu bia mashika, bantu bavua baya mu tshisalu dituku dionso bua kusumba biakudia. Muntu uvua upanyisha mu tshisalu uvua mua kumvua miyuki ya bangenda ne bantu bakuabu bavua baluamu, bana bavua banaya, ne balofua bindila bua babangate ku mudimu. Yezu wakondopa babedi mu tshisalu, Paulo kuyishamu pende. (Bz 17:17) Kadi bafundi ne bafalese bena lutambishi bobu bavua bajinga bua bantu babamone ne babele muoyo pavuabu baya miaba ayi.
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 20:20, 21
mamuende wa bana ba Zebedayi: Mmumue ne: mamuende wa mupostolo Yakobo ne Yone. Bilondeshile muyuki wa Mâko, Yakobo ne Yone ke bavua baye kudi Yezu. Mu bulelela bobu ke bavua balombe bualu abu, kadi bavua bapitshile kudi mamuabu Salome bualu uvua pamuapa mamuende mukuabu wa Yezu.—Mat 27:55, 56; Mâk 15:40, 41; Yne 19:25.
umue ku tshianza tshiebe tshia balume ne mukuabu ku tshia bakaji: Muaba eu bianza bionso bibidi bidi bileja muaba wa bunême anyi muanzu, kadi misangu yonso muaba mutambe bunême utu ku dia balume.—Mis 110:1; Bz 7:55, 56; Lom 8:34.
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 20:26, 28
muena mudimu: Bible utu utamba kutela muaku wa mu tshiena Greke di·aʹko·nos bua kuakula bua muntu utu kayi ulekela kuenzela bakuabu mudimu ne budipuekeshi buonso. Mbatele muaku eu bua kuakula bua Kristo (Lom 15:8), bua bena mudimu ba Kristo (1Ko 3:5-7; Kls 1:23), basadidi ba mudimu (Flp 1:1; 1Tm 3:8), nansha bua bantu bavua benza midimu ya kumbelu (Yne 2:5, 9) ne bamfumu ba mbulamatadi (Lom 13:4).
ki mbua bamuenzele mudimu to, kadi mbua kuenzela bakuabu mudimu: Anyi “ki mbua bakuabu bamukuatshile mudimu to, kadi mbua ikale muena mudimu wabu.”
Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 21:9
Tudi tulomba, pandisha: Ku mua., “Hosana.” Muaku wa tshiena Greke eu mmuangatshila ku tshiambilu tshia mu tshiena Ebelu tshidi tshiumvuija ne: “tudi tulomba, pandisha” anyi “sungila, bua luse.” Muaba eu, muaku eu udi uleja dilomba Nzambi bua kupandisha anyi kutshimuna; bavua mua kuwukudimuna kabidi ne: “pandisha bua luse.” Mu kupita kua matuku bakatuadija kuamba muaku eu mu masambila ne mu ditumbisha dia Nzambi. Muaku wa mu tshiena Ebelu eu udi mu Mis 118:25, umue wa ku misambu ya Hallel ivuabu batamba kuimba mu tshikondo tshia Pasaka. Nunku bavua bavuluka miaku eyi bipepele mu tshikondo tshia Pasaka atshi. Mushindu umue uvua Nzambi muandamune disambila dia kupandisha Muana wa Davidi edi mpavuaye mumubishe ku lufu. Mu Mat 21:42, Yezu nkayende wakatela mêyi adi mu Mis 118:22, 23, kuambaye ne: avua atangila Masiya.
Muana wa Davidi: Tshiambilu etshi tshidi tshileja muvua bantu bajadike bimpe mulongolongo wa bankambua ba Yezu ne mudimu wende bu Masiya mulaya.
Mutshi wa mfigi ne dilongesha dia ditabuja
Dibala dia Bible
LUMINGU LUA DIA 12-18/3
BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | MATAYI 22-23
“Tumikila Mikenji ibidi mitambe bunene”
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 22:37
muoyo: Mu ngumvuilu wa mu tshimfuanyi, muaku eu utu utamba kuleja muntu wa munda. Kadi patubu batela “anyima” ne “lungenyi” kaba kamue bitu mu bulelela biangata diumvuija dikuabu disunguluke ne bitu nangananga bileja majinga a muntu, ne mutuye udiumvua. Miaku isatu idibu batele muaba eu (muoyo, anyima, ne lungenyi) ki mmishilangane bikole to, mbayitele milondangane bua kushindika bikole lungenyi lua kunanga Nzambi ne muoyo mujima.
anyima: Anyi “bumuntu buonso.”
lungenyi: Mmumue ne: tshieledi tshia meji. Muntu udi ne bua kukuata mudimu ne tshieledi tshiende tshia meji bua kufika ku dimanya Nzambi ne kukolesha dinanga diende kudiye. (Yne 17:3, dim.; Lom 12:1) Mu Dut 6:5, mifundu ya tshiena Ebelu ya kale idi itela miaku isatu eyi: ‘muoyo, anyima, ne bukole.’ Kadi muyuki wa Matayi wa mu tshiena Greke udi wowu utela “lungenyi” pamutu pa “bukole.” Kudi malu a bungi adi mua kuikala menze bua kuikala dishilangana edi. Bua kumpala, bu muvuaku kakuyi muaku mujalame mu tshiena Ebelu tshia kale uvuabu mua kukudimuna ne: “lungenyi,” bakalua kupingaja miaba ya bungi muaku udi umvuija “muoyo.” Padibu batela muaku eu mu ngakuilu wa mu tshimfuanyi, badi bakula bua muntu mujima wa munda udi ukonga meji a muntu, mudiye udiumvua, mushindu udiye, ne ngenzelu wende wa malu. (Dut 29:4; Mis 26:2; 64:6; bala dimanyisha bua muoyo mu mvese eu.) Bua bualu ebu, muaba udibu batele muaku “muoyo” mu tshiena Ebelu, nkudimuinu wa Septante wa tshiena Greke yeye mmutele muaku mukuabu udi umvuija “lungenyi.” (Gen 8:21; 17:17; Nsu 2:10; Yes 14:13) Bualu bukuabu, Matayi uvua mua kuikala mutele muaku wa mu tshiena Greke udi umvuija “lungenyi” pamutu pa “bukole” pavuaye utela mêyi a mu Dut 6:5 bualu muaku wa mu tshiena Ebelu udibu bakudimune ne: “bukole” [anyi, “bukole bua muoyo,” dim.]” udi ukonga makanda a muntu ne tshieledi tshiende tshia meji. Nansha biobi nanku anyi kabiyi nanku, dilondangana dia ngenyi didi pankatshi pa miaku ya mu tshiena Ebelu ne ya mu tshiena Greke didi mua kuambuluisha bua kumvua bua tshinyi pavua bafundi ba Evanjeliyo batele mêyi a mu Dutelonome ki mbatele miaku ya muomumue to.
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 22:39
Muibidi: Mu Mat 22:37, mbafunde diandamuna dia buludiludi divua Yezu mupeshe mufalese, kadi apa Yezu udi wandamuna lukonko alu, ne utela mukenji muibidi (Lew 19:18) uleja ne: mikenji ibidi eyi idi yenda pamue kakuyi mushindu wa kuyitulakaja to, ne Mikenji yonso ne mêyi a baprofete mbikudikaku.—Mat 22:40.
mukuebe: Muaku wa mu tshiena Greke udibu bakudimune ne: “mukuebe” (ku mua., “udi pabuipi nebe”) kawena anu umvuija muntu udi musombele pabuipi nebe to. Udi kabidi utangila muntu yonso utudi tusomba nende ne tuenza nende malu.—Luk 10:29-37; Lom 13:8-10.
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 22:40
Mikenji . . . mêyi a baprofete: “Mikenji” idibu bakuila muaba eu idi ileja mukanda wa Genese too ne ku wa Dutelonome. “Mêyi a baprofete” adi wowu aleja mikanda ya baprofete ya mu Mifundu ya tshiena Ebelu. Kadi padibu batela biambilu ebi kaba kamue, bidi mua kumvuija Mifundu yonso ya mu tshiena Ebelu.—Mat 7:12; 22:40; Luk 16:16.
mbikudika: Muaku wa pa muanda wa mu tshiena Greke udibu bakudimune ku muaku ku muaku ne: “kukudika” mmuangata muaba eu mu ngumvuilu wa mu tshimfuanyi bua kumvuija “kuikala ku bukokeshi bua; anyi kushindamena pa.” Nunku Yezu uvua usua kuleja ne: ki nganu Mikenji 10 ivua mishindamene pa dinanga to, kadi mMifundu ya mu tshiena Ebelu yonso.—Lom 13:9.
Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 22:21
nufute Kaisa bintu bia Kaisa: Anu mu diandamuna dia Yezu didi muaba eu, dia buena didi kabidi mu Mâk 12:17 ne mu Luk 20:25, ke mudi Yezu utela mukalenge wa bena Lomo. “Bintu bia Kaisa” bidi bikongoloja difuta bitadi bua midimu idi mbulamatadi yenza, kanemu katudi ne bua kuleja bakokeshi aba, ne dibakokela diakanyine.—Lom 13:1-7.
nufute Nzambi bintu bia Nzambi: Mu bintu abi mudi ditendelela Nzambi ne muoyo mujima, dimunanga ne anyima wetu yonso, ne dimutumikila ne muoyo umue, ne lulamatu luonso.—Mat 4:10; 22:37, 38; Bz 5:29; Lom 14:8.
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 23:24
bataata kamue, kadi bamina kamelu: Kamue ne kamelu bivua munkatshi mua bifukibua bikese menemene ne binene menemene bivua kabiyi bikumbane bua bena Isalele. (Lew 11:4, 21-24) Yezu wakakuata mudimu ne ngakuilu munekesha pamue ne wa nsenda bua kuleja muvua bamfumu ba bitendelelu bataata maluvu avuabu banua, kabayi mua kapitshisha nansha kamue, eku balengulula malu a mushinga a mu Mikenji bienze bu ne: bavua bamina kamelu.
Dibala dia Bible
LUMINGU LUA DIA 19-25/3
BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | MATAYI 24
“Shala mutabale mu matuku a ku nshikidilu aa”
it-1-F 112 §10
Dinanga
Dinanga dia muntu didi mua kukepa. Pavua Yezu Kristo wambila bayidi bende malu avua ne bua kufika mu matuku atshivua alua, wakabambila ne: dinanga (a·gaʹpe) dia bantu ba bungi bavua badiamba muvuabu bitabuje Nzambi divua ne bua kukepa. (Mat 24:3, 12) Mupostolo Paulo wakamba pende ne: mu bikondo bia malu makole bivua ne bua kulua, bantu bavua ne bua kuikala “banangi ba makuta.” (2Tm 3:1, 2) Nunku mbiumvuike ne: muntu udi mua kupua muoyo mêyi manene makane ne kupua muoyo ne: dinanga divuaye nadi kumpala didi mua kukepa. Bidi bileja mushinga wa kutungunuka ne kukolesha dinanga pa kuelangana meji mu Dîyi dia Nzambi ne kulekela mêyi ende manene ashintulula nsombelu wetu.—Ef 4:15, 22-24.
Udi ukumbaja tshionso tshidibu bakulomba kudi Nzambi anyi?
Bapostolo badi balomba tshimanyinu
Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 24:8
ntuadijilu wa tunyinganyinga: Muaku wa tshiena Greke udibu bakudimune muaba eu udi uleja ku muaku ku muaku didinyenga dikole dia pa kulela. Padibu bawutele muaba eu bua kuleja kanyinganyinga anyi dikenga mu kabujima kadi, udi mua kuikala uleja ne: anu mutu didinyenga dia pa kulela, bimvundu ne makenga bivua ne bua kulua bivua ne bua kuvulangana bikole menemene ne kushala mutantshi mule kumpala kua dikenga dinene didibu bakuila mu Mat 24:21 kutuadijadi.
dimanyisha dia mu nwtsty bua Mat 24:20
tshikondo tshia muvu wa mashika makole: Anyi mvula mikole, disapalala dia mâyi ne muvu wa mashika makole bivua mua kuenza bua bikale bikole bua kuenza ngendu ne kupeta tshiakudia ne muaba wa kusokomena bua kudikuba.—Ezl 10:9, 13.
dituku dia Nsabatu: Mu teritware bu mudi wa Yudaya, mikenji ivua itangila dituku dia Nsabatu ivua ikandika bantu bua kuenza ngendu mile ne kuambula majitu; kabidi bavua bakanga biibi bia tshimenga mu dituku dia Nsabatu.—Bala Bz 1:12 ne Tshis. B12.
Dibala dia Bible
LUMINGU LUA DIA 26/3–1/4
BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | MATAYI 25
“Shala mutabale”
Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi
Tuambuluishayi bana babu ne Kristo ne lulamatu
‘Nudi balunda banyi’
Dibala dia Bible