TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w21 ngondo 2 dib. 14-19
  • Bumfumu mu tshisumbu

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Bumfumu mu tshisumbu
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2021
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • MUTUDI NE BUA KUMONA BANA BETU BA BAKAJI
  • MUANETU YONSO WA BALUME MMFUMU WA MUANETU YONSO WA BAKAJI ANYI?
  • BUKOKESHI BUDI NABU BAMFUMU BA MÊKU NE BAKULU
  • TUNEMEKE KRISTO BU MUDIYE MFUMU WA TSHISUMBU
  • “Ku mutu kua mulume yonso kudi Kristo”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2021
  • Tukankamijayi bana betu ba bakaji
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2020
  • Enzela bantu bakaji malu mutu Yehowa ubenzela?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2024
  • Nkonko ya babadi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2002
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2021
w21 ngondo 2 dib. 14-19

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 7

Bumfumu mu tshisumbu

“Kristo [udi] ku mutu kua tshisumbu, bu mudiye musungidi wa mubidi eu.”​—EF. 5:23.

MUSAMBU WA 137 Bakaji ba lulamatu ne bakaji bena Kristo

KADIOSHAa

1. Mbumue bua ku malu kayi budi buenza bua bantu ba Yehowa bikale mu buobumue?

TUDI ne disanka bua mutudi mu dîku dia Yehowa. Bua tshinyi bantu ba Yehowa badi mu dîku diende badi mu ditalala ne mu buobumue? Bumue bua ku malu adi enza bua bikale nanku mbua ne: yonso wa kutudi udi unemeka bantu badi Yehowa mupeshe bukokeshi. Nunku tuetu bumvue bimpe bua tshinyi Yehowa mmupeshe bamue bantu bukokeshi, buobumue buetu nebukole.

2. Nnkonko kayi ituandamuna mu tshiena-bualu etshi?

2 Mu tshiena-bualu esthi, netuakule bua bumfumu mu tshisumbu. Netuandamune kabidi nkonko eyi: Bana betu ba bakaji batu ne mudimu kayi? Mu bulelela, muanetu wa balume yonso mu tshisumbu mmfumu wa muanetu wa bakaji yonso anyi? Bakulu badi mua kukokesha bena Kristo nabu balume ne bakaji mushindu utu mfumu wa dîku ukokesha mukajende ne bana bende anyi? Bua kubanga, tuanji kumona mutudi mua kuangata bana betu ba bakaji.

MUTUDI NE BUA KUMONA BANA BETU BA BAKAJI

3. Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kutamba kuanyisha mudimu utu bana betu ba bakaji benza?

3 Tutu tuanyisha bana betu ba bakaji batu baditatshisha bikole bua kutabalela mêku abu, kuyisha lumu luimpe, ne kuambuluisha tshisumbu. Tuetu bakonkonone mutu Yehowa ne Yezu babamona, netubanyishe kabidi bikole. Nansha tshilejilu tshia muvua mupostolo Paulo umona pende bantu bakaji netshituambuluishe patshi bua kubangata ne mushinga.

4. Mmalu kayi adi mu Bible adi aleja mudi Yehowa wangata bantu bakaji ne bantu balume ne mushinga?

4 Bible udi uleja ne: Yehowa utu wangata bantu bakaji ne bantu balume ne mushinga. Tshilejilu, udi utuleja ne: mu bidimu lukama bia kumpala Yehowa wakapesha balume ne bakaji nyuma muimpe, kubapeshaye bukole bua kuenza bishima, bu mudi tshishima tshia kuakula mu miakulu. (Bien. 2:1-4, 15-18) Bobu bonso mbabele manyi a nyuma muimpe bua kukokeshabu ne Kristo. (Gal. 3:26-29) Bakaji ne balume kabidi nebapete difutu dia muoyo wa tshiendelele pa buloba. (Buak. 7:9, 10, 13-15) Mbapeshe kabidi balume ne bakaji mudimu wa kuyisha lumu luimpe ne kululongesha. (Mat. 28:19, 20) Mu mukanda wa Bienzedi mbakule bua mudimu uvuabu benze kudi muena Kristo kampanda diende Pisikila pamue ne bayende Akila. Bakumvuija muntu kampanda uvua mulonge bikole bulelela bimpe menemene. Diende uvua Apolo.​—Bien. 18:24-26.

5. Mmunyi mudi Luka 10:38, 39, 42 uleja muvua Yezu umona bantu bakaji?

5 Yezu uvua wangata bantu bakaji ne mushinga ne ubanemeka. Kavua ulonda bilele bia Bafalese to. Bobu bavua bapepeja bantu bakaji ne kabavua nansha mua kuakula nabu pa bantu to; kabavua mua kuyukila nabu malu a mu Mifundu nansha kakese. Kadi Yezu yeye kavua uyukila malu male a mu nyuma anu ne bantu balume nkayabu to, uvua uayukila kabidi ne bantu bakaji.b (Bala Luka 10:38, 39, 42.) Uvua kabidi uya ne bantu bakaji mu mudimu wa kuyisha. (Luka 8:1-3) Yezu wakabapesha kabidi diakalenga dia kumanyisha bapostolo ne: bakavua bamubishe ku lufu.​—Yone 20:16-18.

6. Mmunyi muvua Paulo muleje ne: uvua unemeka bantu bakaji?

6 Mupostolo Paulo wakavuluija Timote bua kuikalaye unemeka bantu bakaji. Wakamuambila bua kumona “bakaji bakulumpe bu bamamu, bansongakaji bu bana [babu] ba bakaji.” (1 Tim. 5:1, 2) Paulo uvua muambuluishe Timote bikole bua kushindamaye mu nyuma, kadi uvua mumanye ne: mamuende wa Timote ne kakuende ke bavua balongeshe Timote mifundu ya tshijila. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Mu mukanda uvua Paulo mufundile bena Lomo, wakela bana babu ba bakaji muoyo muntu ne muntu mu dîna diende. Uvua umona mudimu uvuabu benza ne uvua kabidi ubela tuasakidila bua mudimu wabu au.​—Lomo 16:1-4, 6, 12; Filip. 4:3.

7. Nkonko kayi ituandamuna mpindieu?

7 Anu mudi bikoso bishale bileja, mu Bible kamuena muaba nansha umue udi uleja ne: bana betu ba bakaji mbashadile kudi bana betu ba balume to. Bana betu ba bakaji batu bambuluisha bisumbu bikole menemene, bikadilu biabu bimpe bitu bienza bua bakulu balame ditalala ne buobumue mu tshisumbu. Kadi kudi nkonko idi ijuka. Tshilejilu, bua tshinyi Yehowa udi ulomba bana betu ba bakaji bua kubuikila ku mutu imue misangu? Bu mudibi ne: anu bana betu ba balume ke batubu bateka bakulu ne basadidi, bidi bileja ne: muanetu yonso wa balume mmfumu wa muanetu yonso wa bakaji anyi?

MUANETU YONSO WA BALUME MMFUMU WA MUANETU YONSO WA BAKAJI ANYI?

Yezu musombe mu nkuasa wa bukalenge mu diulu nsese ya butumbi bua Yehowa mimutue. Muinshi muende mudi foto wa bantu benza bisangilu, bakuabu benza ntendelelu wa mu dîku, ne muanetu wa bakaji udilongela. Mbakule kabidi bua foto eyi mu tshikoso 8 ne 11-14.

8. Bilondeshile Efeso 5:23, muanetu wa balume yonso mmfumu wa muanetu wa bakaji yonso anyi? Umvuija.

8 Kabiena nanku to. Muanetu wa balume ki mmfumu wa bana betu ba bakaji bonso mu tshisumbu to; Kristo ke mfumuabu. (Bala Efeso 5:23.) Mu dîku, mulume udi ne bukokeshi ku mutu kua mukajende. Muana wa balume udi mubatijibue ki mmfumu wa mamuende to. (Ef. 6:1, 2) Mu tshisumbu, bukokeshi budi nabu bakulu ku mutu kua bana betu ba bakaji ne ba balume budi ne mikalu. (1 Tes. 5:12; Eb. 13:17) Bana betu ba bakaji bajike badi kabatshiyi kua baledi babu badi batungunuka ne kubanemeka, kadi kabatshiena ku bukokeshi bua batatuabu to. Badi banemeka bakulu, kadi anu mudibi bua bana betu ba balume mu tshisumbu, badi ne mfumu anu umue, Yezu.

Muanetu wa bakaji udilongela.

Bajike badi kabatshiyi kua baledi babu badi ku bumfumu bua Yezu (Tangila tshikoso 8)

9. Bua tshinyi kudi misangu itubi bilomba bua bana betu ba bakaji kubuikila ku mutu?

9 Bushuwa, Yehowa mmupeshe bantu balume bukokeshi mu tshisumbu bua kulongesha ne kukumbaja midimu mikuabu ya ntendelelu; ki mmupeshe bantu bakaji bukokeshi abu to. (1 Tim. 2:12) Bua tshinyi? Mbua bualu bua muomumue ne budi Yehowa mutekele Yezu bua ikale mfumu wa mulume ebu: bua mu tshisumbu muikale bulongame. Biobi bienzeke ne: bidi bikengela bua muanetu wa bakaji enze mudimu utubu benza kudi bana betu ba balume, dîba adi Yehowa udi umulomba bua abuikile ku mutu.c (1 Kol. 11:4-7) Yehowa udi ulomba bana betu ba bakaji bualu ebu bua kubapesha mushindu wa bobu kunemeka mukenji wa bumfumu udiye muele, kadi ki mbua kubapuekesha milongo to. Mpindieu tuandamune lukonko elu: Bamfumu ba mêku ne bakulu batu ne bukokeshi bua mushindu kayi?

Ndîba kayi didi muanetu wa bakaji ne bua kubuikila ku mutu?

Muanetu wa bakaji ulombola tshisangilu tshia mudimu wa buambi. Mmusombe mubuikile ku mutu.

Bua muanetu wa bakaji kumanya dîba didiye ne bua kubuikila ku mutu, bidi bikengela andamune nkonko isatu eyi:

  1. 1. Mudimu eu udi ulomba bua muanetu wa bakaji asambile kumpala kua bantu peshi alongeshe muntu Bible padi muanetu wa balume ukadi mubatijibue muikale muaba au anyi?​—1 Kol. 11:4, 5.

  2. 2. Nansha muanetu wa balume ukadi mubatijibue kayi muaba au, mudimu eu utu wa bana betu ba balume bakadi babatijibue anyi?​—1 Tim. 2:11, 12; Eb. 13:17.

  3. 3. Bikala muanetu wa bakaji mu dibaka, bayende udi muaba au padiye yeye usambila kumpala kua bantu peshi ubalongesha Bible anyi?​—1 Kol. 11:3.

Muanetu wa bakaji yeye muandamune lukonko luonso ludi kuulu eku ne: Eyowa, dîba adi udi ne bua kubuikila ku mutu kuende. Kadi yeye muyandamune yonso ne: Tòo, dîba adi kena ne bualu bua kubuikila ku mutu kuende to.e

BUKOKESHI BUDI NABU BAMFUMU BA MÊKU NE BAKULU

10. Ntshinyi tshidi mua kuenza bua mukulu apete lungenyi lua kuelela bena mu tshisumbu mikenji?

10 Bakulu mbanange Kristo, mbanange kabidi “mikoko” idi Yehowa ne Yezu babapeshe bua kutabalela. (Yone 21:15-17) Bu mudi mukulu utabalela tshisumbu, udi mua kudimona bu tatuende wa bena mu tshisumbu amu. Udi mua kuela meji ne: bu mudi mfumu wa dîku ne bukenji bua kuelela bena mu dîku diende mikenji bua kubakuba, mukulu udi pende mua kuelela mikoko ya Nzambi mikenji idiye wela meji ne: neyibakube. Bana betu ba balume ne ba bakaji badi kabidi mua kusaka bakulu ku dienza malu bu batatuabu ba mu nyuma, benza nanku padibu babalomba bua kubangatshila mapangadika. Tuanji kuamba, bakulu ne bamfumu ba mêku batu ne bukokeshi bua muomumue anyi?

Mukulu wenza muyuki mu bisangilu.

Bakulu badi bakumbajila bena mu tshisumbu majinga abu a mu nyuma ne babenzela malu adi abaleja ne: badi babatabalela. Yehowa mmubapeshe mudimu wa kulama bukezuke bua tshisumbu (Tangila tshikoso 11-12)

11. Mudimu wa bamfumu ba mêku ne wa bakulu mmifuanangane mu malu kayi?

11 Mupostolo Paulo wakaleja ne: mudimu wa mfumu wa dîku ne wa mukulu mmifuanangane mu amue malu. (1 Tim. 3:4, 5) Tshilejilu, Yehowa mmusue bua bena mu dîku batumikile mfumu wa dîku adi. (Kolos. 3:20) Mmusue kabidi bua bena mu tshisumbu batumikile bakulu. Yehowa mmusue bua bamfumu ba mêku ne bakulu benze bua bantu badi ku bukokeshi buabu bikale ne makanda a mu nyuma mimpe. Bamfumu ba mêku ne bakulu badi benzela kabidi bantu badi ku bukokeshi buabu malu mimpe bua bumvue ne: badi babatabalela. Bakulu batu kabidi bu bamfumu bimpe ba mêku; batu benza bua bantu badibu batabalela bapete diambuluisha didi dikengela mu tshikondo tshia lutatu. (Yak. 2:15-17) Bualu bukuabu, Yehowa udi ulomba bakulu ne bamfumu ba mêku bua bambuluishe bakuabu bua kutumikila mikenji yende ne ubalomba bua kubenga ‘kuya dia muamua dia malu adi mafunda’ mu Bible.​—1 Kol. 4:6.

Muanetu wa balume ulombola ntendelelu wa mu dîku.

Bamfumu ba mêku mbabapeshe bukokeshi kudi Yehowa bua kulombola mêku abu. Kumpala kua mfumu muimpe wa dîku kuangataye mapangadika, udi wanji kuyukila ne mukajende (Tangila tshikoso 13)

12-13. Bilondeshile tshidi Lomo 7:2 muambe, mudimu wa mfumu wa dîku mmushilangane ne wa bakulu mu malu kayi?

12 Nansha nanku, mudimu wa mukulu ne wa mfumu wa dîku mmishilangane kabidi bikole. Tshilejilu, Yehowa mmuteke bakulu bua bikale balumbuluisha ne mmubapeshe bukenji bua kumbusha benji ba mpekatu badi kabayi banyingalala mu tshisumbu.​—1 Kol. 5:11-13.

13 Kadi bamfumu ba mêku bobu Yehowa mmubapeshe bukokeshi budiye kayi mupeshe bakulu to. Tshilejilu, mmupeshe mfumu wa dîku bukokeshi bua kuelela bena mu dîku diende mikenji ne kulondesha bua bayitumikile. (Bala Lomo 7:2.) Mfumu wa dîku udi ne bukenji bua kukosela bana bende dîba didibu ne bua kupingana kumbelu dilolo. Udi kabidi ne bukokeshi bua kupesha bana bende dinyoka bobu kabayi batumikile mukenji au. (Ef. 6:1) Nansha nanku, mfumu muimpe wa dîku utu wanji kuyukila ne mukajende kumpala kua kuelela bena mu dîku diende mikenji, bualu bobu bonso babidi badi “mubidi umue.”d​—Mat. 19:6.

TUNEMEKE KRISTO BU MUDIYE MFUMU WA TSHISUMBU

Yezu musombe mu nkuasa wa bukalenge mu diulu nsese ya butumbi bua Yehowa mimutue.

Yezu udi ulombola tshisumbu tshia bena Kristo muikale yeye muine ku bumfumu anyi ku bukokeshi bua Yehowa (Tangila tshikoso 14)

14. a) Bilondeshile Mâko 10:45, bua tshinyi mbikumbane bua mudi Yehowa muteke Yezu bua ikale mfumu wa tshisumbu? b) Kasumbu kaludiki katu ne mudimu kayi? (Tangila kazubu ka ne: “Mudimu wa Kasumbu kaludiki.”)

14 Yehowa wakafila tshia kupikulangana natshi bua kusumba muoyo wa muntu yonso wa mu tshisumbu, ne wa muntu yonso uvua mua kuitabuja Yezu. (Bala Mâko 10:45; Bien. 20:28; 1 Kol. 15:21, 22) Ke bualu kayi mbikumbane bua mudiye muteke Yezu uvua mufile muoyo wende bua kupikula bantu bua ikale mfumu wa tshisumbu. Bu mudi Yezu mfumu wetu, udi ne bukokeshi bua kutuelela mikenji ne kulondesha bua tuyitumikile. Mikenji eyi idi ilombola muntu yonso, ilombola bena mu mêku, ne bena mu tshisumbu bonso mu malu a bikadilu. (Gal. 6:2) Kadi Yezu ki mmutuelele anu mikenji tshianana to. Udi udisha yonso wa kutudi ne mmumunange.​—Ef. 5:29.

Mudimu wa Kasumbu kaludiki

Bena mu Kasumbu kaludiki mu tshisangilu.

Bena mu Kasumbu kaludiki kabena ne bukokeshi pa ditabuja dia bena Kristo nabu to. (2 Kol. 1:24) Mbamanye bimpe ne: Yezu Kristo ke mfumu wa tshisumbu tshia bena Kristo. Mubelu udi Mukalenge mupeshe bayidi bende eu badi bawitaba ne muoyo mujima: “Nuenu bonso nudi bana ba muntu.” (Mat. 23:8) Mbanange kabidi bena Kristo nabu bikole menemene ne badi benza muabu muonso bua kukumbaja majinga abu. Ku bulombodi bua Yezu Kristo, bena mu Kasumbu kaludiki batu bafila buludiki buimpe bua kulombola tshisamba tshia Yehowa pa buloba bujima bimpe. Batu bateka bena mu Komite ya filiale ne batangidi ba bijengu. (Ef. 4:7-13) Batangidi ba bijengu pabu batu bateka bakulu mu bisumbu. (Bien. 14:23; Tito 1:5) Bena mu Kasumbu kaludiki batu kabidi benza muabu muonso bua kukumbaja mudimu wabu wa kufila biakudia bia mu nyuma ne mibelu ya mu Dîyi dia Nzambi. Batu benza nanku ku diambuluisha dia mikanda itubu bafundila bisumbu ne bakulu, mikanda yetu mikuabu, TV wa jw.org, tulasa, bisangilu, mpuilu ne mpungilu. (Bien. 15:22-35) Patu bipupu bikuata bana betu anyi dikenga kampanda, dinanga dikole ditu bena mu Kasumbu kaludiki banange bena Kristo nabu ditu dibasaka bua kuenza tshidi tshikengela kuenza musangu umue bua bana babu bapete diambuluisha didi dikengedibua.f

15-16. Tshidi muanetu Marley ne muanetu Benjamin bambe tshidi tshikulongesha tshinyi?

15 Bana betu ba bakaji badi baleja mudibu banemeka Kristo padibu balonda buludiki bua bantu badiye muteke bua kubalama. Muanetu Marley wa mu États-Unis udi uleja mmuenenu utu nende bana betu ba bakaji ba bungi mu mêyi makese wamba ne: “Ndi munange tshindi tshia kuikala mukaji wa dîku ne ndi munange muaba undi nawu mu tshisumbu bikole. Ntu nditatshisha dituku dionso edi bua kunemeka bukokeshi budi Yehowa mupeshe bayanyi ne budiye mupeshe bakulu. Kadi bayanyi ne bana betu mu tshisumbu mbampepejile malu bualu batu bannemeka ne bandeja dianyisha bua bintu ngenza.”

16 Bana betu ba balume badi baleja ne: mbumvue mukenji wa bumfumu udi Yehowa muele padibu banemeka bana betu ba bakaji ne babangata ne mushinga. Muanetu Benjamin wa mu Angleterre udi wamba ne: “Mandamuna atu bana betu ba bakaji bafila mu bisangilu ne ngenyi itubu bafila bua mushindu muimpe wa kudilongela ne wa kuyisha bimpe mu buambi mbindongeshe malu a bungi. Mudimu udibu benza udi ne mushinga wa bungi be!”

17. Bua tshinyi tudi ne bua kunemeka mukenji wa bumfumu?

17 Padi bantu bonso ba mu tshisumbu, mmumue ne: bana betu ba balume ne ba bakaji, bamfumu ba mêku, ne bakulu, bumvua mukenji wa bumfumu bimpe, tshisumbu tshidi tshishala mu ditalala. Bualu bunene mbua ne: tudi tutumbisha Yehowa Tatu wetu wa mu diulu.​—Mis. 150:6.

NEWANDAMUNE MUNYI?

  • Mmunyi mutudi ne bua kumona bana betu ba bakaji mu tshisumbu?

  • Muanetu wa balume yonso mmfumu wa muanetu wa bakaji yonso anyi? Umvuija.

  • Mudimu wa bamfumu ba mêku ne wa bakulu mmishilangane ku tshinyi?

MUSAMBU WA 123 Tukokele bulongolodi bua Nzambi ne lulamatu

a Bana betu ba bakaji badi ne mudimu kayi mu tshisumbu? Muanetu wa balume yonso mu tshisumbu mmfumu wa muanetu yonso wa bakaji anyi? Bakulu ne bamfumu ba mêku batu ne bukokeshi bua muomumue anyi? Bilejilu bidi mu Dîyi dia Nzambi nebituambuluishe bua kuandamuna nkonko eyi mu tshiena-bualu etshi.

b Tangila tshikoso 6 mu tshiena-bualu tshia ne: “Tukankamijayi bana betu ba bakaji” tshia mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia 9/2020.

c Tangila kazubu ka “Ndîba kayi didi muanetu wa bakaji ne bua kubuikila ku mutu?”

d Bua kumanya malu makuabu adi atangila udi ne bua kuangata dipangadika dia tshisumbu tshidi bena mu dîku ne bua kubuela, tangila tshikoso tshia 17-19 mu tshiena-bualu tshia ne: “Nemeka muaba udi nawu bakuabu mu tshisumbu tshia Yehowa,” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia 8/2020.

e Bua kumanya malu makuabu adi atangila bualu ebu, tangila mukanda wa “Nudilame mu dinanga dia Nzambi,” dib. 209-212.

f Bua kumanya malu a bungi a mudimu wa Kasumbu kaludiki, tangila Tshibumba tshia Nsentedi tshia 15/7/2013, dib. 20-25.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu