-
Tshitupa tshia 1: Malongesha a buena KristoBalongolola bua kuenza disua dia Yehowa
-
-
NKONKO YA KUELA BADI BASUE KUBATIJIBUA
Tshitupa tshia 1: Malongesha a buena Kristo
Dilonga diebe dia Bible ne Bantemu ba Yehowa ndikuambuluishe bua kumanya bulelela. Kakuyi mpata, malu audi mulonge mmakuambuluishe bua kuikala mu malanda mimpe ne Nzambi ne mmakupeteshe ditekemena dia kuikala ne muoyo matuku atshilualua ne kupeta masanka mu Mparadizu pa buloba bulombola kudi Bukalenge bua Nzambi. Udi mukoleshe ditabuja diebe mu Dîyi dia Nzambi, ne malanda audi mudie ne bena mu tshisumbu tshia bena Kristo mmakupeteshe masanka a bungi. Udi mufike ku dijingulula mudi Yehowa wenzela batendeledi bende malu lelu.—Zek. 8:23.
Mpindieu uudi udilongolola bua kubatijibua, dikonkonona malongesha a nshindamenu a bena Kristo dinuenza ne bakulu ba mu tshisumbu nedikuambuluishe. (Eb. 6:1-3) Tudi tulomba Yehowa bua atungunuke ne kubenesha bionso biudi wenza bua kumumanya, ne bua akupeshe difutu didiye mulaye.—Yone 17:3.
1. Bua tshinyi udi musue kubatijibua?
2. Yehowa nnganyi?
• “Yehowa udi Nzambi mulelela muulu mu diulu ne panshi pa buloba. Kakuena mukuabu nansha.”—Dut. 4:39.
• “Wewe, udi ne dîna dia Yehowa, wewe nkayebe ke Mutambe Bunene pa mutu pa buloba bujima.”—Mis. 83:18.
3. Bua tshinyi bidi ne mushinga bua wewe kubikila Nzambi mu dîna diende dia nsungansunga?
• “Nunku, nudi ne bua kusambila mushindu eu: ‘Tatu wetu udi mu diulu, dîna diebe dijidibue.’”—Mat. 6:9.
• “Muntu yonso udi ubila dîna dia Yehowa neapandishibue.”—Lomo 10:13.
4. Ngimue mianzu kayi idi Bible utela bua kuakula bua Yehowa?
• “Yehowa, Mufuki wa ntengu ya buloba, udi Nzambi bua kashidi ne tshiendelele.”—Yesh. 40:28.
• “Tatu wetu udi mu diulu.”—Mat. 6:9.
• “Nzambi udi dinanga.”—1 Yone 4:8.
5. Ntshinyi tshiudi mua kupesha Yehowa Nzambi?
• “Udi ne bua kunanga Yehowa Nzambi webe ne muoyo webe wonso ne anyima webe yonso ne lungenyi luebe luonso ne bukole buebe buonso.”—Mâko 12:30.
• “Yehowa Nzambi webe ke uudi ne bua kutendelela, ne yeye nkayende ke uudi ne bua kuenzela mudimu wa tshijila.”—Luka 4:8.
6. Bua tshinyi udi musue kuikala ne lulamatu kudi Yehowa?
• “Muananyi, ikala ne meji, usankishe muoyo wanyi, bua mmone mua kuandamuna kudi yeye udi unnyobola.”—Nsu. 27:11.
7. Nnganyi uudi ne bua kusambila, ne mu dîna dia nganyi?
• “Bulelela, bulelela, ndi [Yezu] nnuambila ne: nuenu balombe Tatu tshintu, neanupeshatshi mu dîna dianyi.”—Yone 16:23.
8. Ngamue malu kayi audi mua kulomba mu disambila?
• “Nunku, nudi ne bua kusambila mushindu eu: ‘Tatu wetu udi mu diulu, dîna diebe dijidibue. Bukalenge buebe bulue. Disua diebe dienzeke kabidi pa buloba muomumue ne mu diulu. Utupeshe lelu tshiakudia tshietu tshia dituku edi; utulekeele mabanza etu, bu mutudi petu balekeele badi ne etu mabanza. Kutubueji mu ditetshibua, kadi utusungile kudi mubi.’”—Mat. 6:9-13.
• “Dishindika ditudi nadi kudiye didi nunku: tshintu tshionso tshitudi tulomba bilondeshile disua diende, udi utumvua.”—1 Yone 5:14.
9. Bua tshinyi Yehowa katu uteleja amue masambila?
• “Nebabikile Yehowa bua abambuluishe, kadi yeye kakubandamuna to. . . . bua bienzedi biabu bibi.”—Mika 3:4.
• “Mêsu a Yehowa adi kudi bantu bakane, ne matshi ende adi ateleja disengelela diabu, kadi mpala wa Yehowa mmutangija kudi badi benza malu mabi.”—1 Pet. 3:12.
10. Yezu Kristo nnganyi?
• “Simona Petelo wakandamuna ne: ‘Wewe udi Kristo, Muana wa Nzambi udi ne muoyo.’”—Mat. 16:16.
11. Yezu wakalua pa buloba bua tshinyi?
• ‘Muana wa muntu wakalua, ki mbua bamuenzele mudimu to, kadi mbua kuenzela bakuabu mudimu ne kufila muoyo wende bu tshia kupikulangana natshi pa muaba wa bantu ba bungi.’—Mat. 20:28.
• “Ndi [Yezu] kabidi ne bua kumanyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi kudi bimenga bikuabu, bualu mvua mutumibue bua bualu ebu.”—Luka 4:43.
12. Mmunyi muudi mua kuleja dianyisha bua mulambu wa Yezu?
• “Wakafuila bantu bonso bua badi ne muoyo kabikadi ne muoyo buabu nkayabu to, kadi bikale nawu bua yeye uvua mubafuile ne bamujule ku lufu.”—2 Kol. 5:15.
13. Mbukokeshi kayi budi nabu Yezu?
• “Mbampeshe bukokeshi buonso mu diulu ne pa buloba.”—Mat. 28:18.
• “Nzambi wakamupesha muaba mubandile ne wakamupesha dîna didi ku mutu kua dîna dikuabu dionso ne bulenga buonso.”—Filip. 2:9.
14. Udi witaba ne: Kasumbu kaludiki ka Bantemu ba Yehowa ke “mupika wa lulamatu udi mudimuke” udi Yezu muteke anyi?
• “Nnganyi menemene udi mupika wa lulamatu udi mudimuke uvua mfumuende muteke ku mutu kua bena mudimu bende, bua kubapesha biakudia biabu mu tshikondo tshiakanyine?”—Mat. 24:45.
15. Nyuma muimpe mmuntu anyi?
• “Muanjelu wakamuandamuna ne: ‘Nyuma muimpe nealue kuudi, bukole bua Mutambe Bunene nebukubuikile. Bua bualu abu, eu waledibua nebamubikile ne: wa tshijila, Muana wa Nzambi.’”—Luka 1:35.
• “Nunku, binuikala nuenu, nansha munudi bantu babi, bamanye mua kupesha bana benu bintu bimpe, kadi Tatu wa mu diulu kakupesha badi bamulomba nyuma muimpe anyi?”—Luka 11:13.
16. Mmunyi mudi Yehowa muenze mudimu ne nyuma muimpe?
• “Ku dîyi dia Yehowa diulu diakafukibua, ne ku nyuma wa mukana muende bionso bidimu biakafukibua.”—Mis. 33:6.
• “Nenupete bukole panupuekela nyuma muimpe, ne nenuikale bantemu banyi . . . too ne ku miaba ya kule menemene ya pa buloba.”—Bien. 1:8.
• “Kakuena dîyi dia buprofete dia mu Mifundu didi difuma ku diumvuija dia muntu. Bualu dîyi dia buprofete kadivua dilue ku disua dia muntu musangu nansha umue to, kadi bantu bakakula malu a kudi Nzambi bu muvuabu benzeja kudi nyuma muimpe.”—2 Pet. 1:20, 21.
17. Bukalenge bua Nzambi ntshinyi?
• “Nzambi wa mu diulu neajadike bukalenge bukuabu buikala kabuyi mua kubutudibua nansha kakese. Bukalenge ebu kabuakuya kudi tshisamba tshikuabu to. Nebuzaze makalenge aa onso ne nebuatuishe ku ndekelu, ne buobu nkayabu nebushalaku kashidi.”—Dan. 2:44.
18. Bukalenge bua Nzambi nebukutuadile masanka kayi?
• “Neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu, ne lufu kaluakuikalaku kabidi, nansha madilu, nansha mbila ya miadi, nansha bintu bidi bisama kabiakuikalaku kabidi. Malu a kale mmajimine.”—Buak. 21:4.
19. Ntshinyi tshidi tshikuleja ne: Bukalenge abu nebutuadile bantu masanka mu katupa kîpi emu?
• “Bayidi bende bakalua kudiye pa nkayabu, bamba ne: ‘Tuambila, malu aa neenzeke dîba kayi? Ntshinyi tshikale tshimanyinu tshia dikalaku diebe ne tshia nshikidilu wa ndongoluelu wa malu eu?’ Yezu wakabandamuna ne: ‘. . . Tshisamba netshiluishe tshisamba tshikuabu, bukalenge nebuluishe bukalenge bukuabu, nekuikale biyole bia nzala, buloba nebukanke ku muaba ne ku muaba. Nunku nebayishe lumu luimpe elu lua Bukalenge pa buloba bujima budi bantu basombele bua luikale bujadiki kudi bisamba bionso, ne pashishe, nshikidilu nealue.’”—Mat. 24:3, 4, 7, 14.
• “Mu matuku a ku nshikidilu nekuikale bikondo bia malu makole bidi bikole mua kupita nabi. Bualu bantu nebikale badinangi, banangi ba makuta, bena diambu, badibandishi, bapendi ba Nzambi, kabayi batumikila baledi babu, kabayi ne dianyisha, kabayi ne lulamatu, kabayi banange bana babu, kabayi ne lungenyi lua kumvuangana, bashiminyinyanganyi ba malu, kabayi badikanda, bena luonji, kabayi banange malu mimpe, batungidianganyi, bena mutu mukole, badiuwuja ne lutambishi, banangi ba masanka pamutu pa kuikala banangi ba Nzambi, bikale ne tshimuenekelu tshia dilamata Nzambi kadi bienzedi biabu kabiyi bileja bukole bua dimulamata edi.”—2 Tim. 3:1-5.
20. Mmushindu kayi uudi uleja ne: Bukalenge budi ne mushinga kuudi?
• “Nunku, tungunukayi ne kukeba tshia kumpala Bukalenge ne buakane buende.”—Mat. 6:33.
• “Yezu wakambila bayidi bende ne: ‘Biasua muntu kundonda, adibenge, ambule mutshi wende wa makenga ne atungunuke ne kundonda.’”—Mat. 16:24.
21. Satana ne bademon mbanganyi?
• “Nuenu nudi bafume kudi tatuenu Diabolo . . . Yeye au uvua mushipianganyi pakabangaye.”—Yone 8:44.
• “Dragon munene wakedibua panshi, nyoka wa ku tshibangidilu, udibu babikila ne: Diabolo ne Satana, udi upambuisha ba pa buloba bonso; wakedibua panshi pa buloba, ne banjelu bende bakedibua nende panshi.”—Buak. 12:9.
22. Mmalu kayi adi Satana ubanda nawu Yehowa ne bantu badi bamutendelela?
• “Mukaji kuandamuna nyoka ne: ‘Tudi mua kudia bimuma bia mitshi idi mu budimi. Kadi Nzambi mmuambe bua bimuma bia mutshi udi munkatshi mua budimi ne: “Kanuena ne bua kubidia nansha, tòo, kanuena ne bua kuwulenga nansha; tshianana nenufue.”’ Ke nyoka kuambila mukaji ne: ‘Kanuena nufua bulelela to. Bualu Nzambi mmumanye ne: dituku dine dinudi nudia bimuma biawu, mêsu enu neatabale, nenuikale bu Nzambi, bamanye tshidi tshimpe ne tshidi tshibi.’”—Gen. 3:2-5.
• “Satana wakandamuna Yehowa ne: ‘Dikoba ku dikoba. Muntu neafile bionso bidiye nabi bua muoyo wende.’”—Yobo 2:4.
23. Mmunyi muudi mua kuleja ne: malu adi Satana ubandangana nawu nga dishima?
• ‘Enzela Nzambi mudimu ne muoyo mujima.’—1 Kul. 28:9.
• “Too ne pangafua, tshiakulekela muoyo wanyi mutoke!”—Yobo 27:5.
24. Bantu batu bafua bua tshinyi?
• ‘Mpekatu mmubuele mu ba pa buloba kupitshila kudi muntu umue, ne lufu ndubuele bua mpekatu, ne mushindu eu lufu ndutampakane kudi bantu bonso bua muvuabu bonso benze mpekatu.’—Lomo 5:12.
25. Ntshinyi tshitu tshienzekela muntu padiye ufua?
• “Badi ne muoyo mbamanye ne: nebafue, kadi bafue ki mbamanye bualu nansha bumue.”—Muam. 9:5.
26. Nditekemena kayi ditudi nadi bua bafue?
• “Nekuikale dibishibua dia bantu ku lufu, dia bakane ne dia badi kabayi bakane.”—Bien. 24:15.
27. Mbantu bungi kayi baya mu diulu bua kukokesha pamue ne Yezu?
• “Tangilayi! Muana wa mukoko muimane pa Mukuna wa Siona, muikale ne bantu binunu 144 badi ne dîna diende ne dîna dia Tatu wende mafunda pa mpala yabu.”—Buak. 14:1.
-
-
Tshitupa 2: Nsombelu wa buena KristoBalongolola bua kuenza disua dia Yehowa
-
-
NKONKO YA KUELA BADI BASUE KUBATIJIBUA
Tshitupa 2: Nsombelu wa buena Kristo
Mu dilonga diebe dia Bible, udi mufike ku dimanya malu adi Yehowa ukulomba ne muudi mua kutumikila mikenji yende miakane. Bu muudi musue kutumikila malu audi mulonge, udi mua kuikala mushintulule malu a bungi mu bikadilu biebe ne mu mushindu uudi umona muoyo. Mpindieu uudi mudisuike bua kuikala ne nsombelu udi upetangana ne mikenji miakane ya Yehowa, udi mukumbane bua kuenza mudimu bu mumanyishi wa lumu luimpe mu mushindu udi Nzambi wanyisha.
Dikonkonona nkonko idi ilonda eyi nedikuambuluishe bua kukuata mikenji miakane ya Yehowa bimpe mu lungenyi, ne nedikuvuluije amue malu audi mua kuenza bua kulua pebe muena mudimu wende udiye wanyisha. Malu aa neakuambuluishe bua kumona mushinga wa kuenza malu onso ne kondo ka muoyo kimpe bua butumbi bua Yehowa.—2 Kol. 1:12. 1 Tim. 1:19; 1 Pet. 3:16, 21.
Bu muukadi mulonge malu a bungi, kakuyi mpata udi musue kukokela bukokeshi bua Yehowa ne kuikala mu bulongolodi buende. Nkonko ne mvese idibu batele nebikuambuluishe bua kumanya biwikala mumvue bimpe tshidi kukokela malu adi Yehowa mulongolole kumvuija, ni mmu tshisumbu, mu dîku, anyi pa bidi bitangila malu a tshididi a mu ndongoluelu wa malu eu. Kakuyi mpata, neukoleshe dianyisha diebe bua malu adi Yehowa mulongolole bua kulongesha bantu bende ne kubakolesha mu nyuma. Mu malu adiye mulongolole aa mudi bisangilu bia tshisumbu biwikala mua kubuela ne kuandamunamu wewe ne mushindu.
Tshitupa etshi netshileje kabidi mudibi ne mushinga bua kuyisha pa tshibidilu, bua kuambuluisha bantu bakuabu bua bafike ku dimanya Yehowa, ne malu adiye wenzela bantu. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Ndekelu wa bionso, tshitupa etshi netshikuambuluishe bua kumona ne: dipangadika diebe dia kudilambula kudi Yehowa ne kubatijibua didi ne mushinga wa bungi. Ikala mushindike ne: Yehowa udi ukuanyisha bua muudi muitabe ne muoyo mujima ngasa wende udiye ukuleja.
1. Mmukenji kayi udi Bible muelele bena Kristo bua dibaka? Mbualu kayi bumuepele budi Bible wanyishila muntu bua kushipa dibaka?
• “Kanuena babale ne: uvua mubafuke ku tshibangidilu wakabafuka mulume ne mukaji, kuambaye ne: ‘Bua bualu ebu mulume neashiye tatuende ne mamuende, nealamate mukajende, ne bubidi buabu nebalue mubidi umue anyi’? Nunku kabatshiena kabidi babidi to, kadi bakadi mubidi umue. Bua bualu ebu, muntu kapanduludi tshidi Nzambi musuike kaba kamue to. . . . Muntu yonso udi ushipa dibaka ne mukajende kabuyi bua bualu bua masandi, ne usela mukaji mukuabu udi wenda masandi.”—Mat. 19:4-6, 9.
2. Bua tshinyi mulume ne mukaji badi babanjijangane badi ne bua kuselangana bilondeshile mikenji ya mbulamatadi? Biwikala mu dibaka, nudi baselangane bilondeshile mikenji ya mbulamatadi anyi? Mbulamatadi mmumanye dibaka dienu anyi?
• “Tungunuka ne kubavuluija bua bakokele mbulamatadi ne bakokeshi ne babatumikile.”—Tito 3:1.
• “Dibaka dinemekibue munkatshi mua bantu bonso, ne bulalu bua dibaka kabunyanguki, bualu Nzambi nealumbuluishe bena masandi ne bena masandi basele.”—Eb. 13:4.
3. Mmudimu kayi uudi nawu mu dîku?
• “Muananyi, teleja mubelu wa tatuebe, ne kulekedi dilongesha dia mamuebe.”—Nsu. 1:8.
• “Mulume udi ku mutu kua mukajende anu bu mudi Kristo ku mutu kua tshisumbu . . . Nuenu balume, tungunukayi ne kunanga bakaji benu, anu bu muvua Kristo pende munange tshisumbu.”—Ef. 5:23, 25.
• “Nuenu batatu, kanuikadi nufiikisha bana benu munda, kadi tungunukayi ne kubakolesha ne mibelu ne didimuija bia Yehowa.”—Ef 6:4.
• “Nuenu bana, tumikilayi baledi benu mu malu onso, bualu kuenza nunku kudi kusankisha Mukalenge.”—Kolos. 3:20.
• “Nuenu bakaji, kokelayi babayenu.”—1 Pet. 3:1.
4. Bua tshinyi tudi ne bua kunemeka muoyo?
• “[Nzambi] udi upesha bantu bonso muoyo, ne mueyelu ne bintu bionso. . . . Tudi ne muoyo, tudi tuenda, ne tudiku bua bualu buende.”—Bien. 17:25, 28.
5. Bua tshinyi katuena ne bua kushipa muntu, nansha muana utshidi munda mua mamuende?
• “Bantu balume bobu baluangana ne badi badituta kudi mukaji udi ne difu ne . . . njiwu ya lufu yoyi mienzeke, dîba adi neufile muoyo ku muoyo.”—Ekes. 21:22, 23.
• “Mêsu ebe mine akammona pantshivua mukuji; bitupa biawu bionso bivua bifunda mu mukanda webe bua matuku avuabi bienjibue, kumpala kua tshimue tshia kudibi katshiyi tshianji kuikalaku.”—Mis. 139:16.
• ‘Yehowa mmukine bianza bidi biela mashi adi kaayi ne bualu panshi.’—Nsu. 6:16, 17.
6. Mmukenji kayi udi Nzambi muele bua mashi?
• ‘Nudikande ku mashi, ne ku bintu bifiekela mu nshingu.’—Bien. 15:29.
7. Bua tshinyi tudi ne bua kunanga bena Kristo netu?
• “Ndi nnupesha mukenji mupiamupia ne: nunangangane; anu bu mundi mununange, nuenu penu nunangangane. Bua bualu ebu bantu bonso nebamanye ne: nudi bayidi banyi, binuikala ne dinanga munkatshi muenu.”—Yone 13:34, 35.
8. Bua kubenga kushila bakuabu disama dia tshiambu anyi didi mua kufikisha ku lufu: a) Bua tshinyi muntu udi nadi udi ne bua kudikanda bua kuenzela bantu malu adi aleja dinanga bu mudi kubela mu tshitupa anyi kubatua mishiku? b) Bua tshinyi kena ne bua kumvua bibi bantu bobu babenge kumubikila ku mabu? c) Bua tshinyi muntu uvua pamuapa musombe muaba uvua disama dia tshiambu udi ne bua kuanji kutetesha mashi ende kumpala kua kutuadija ditantshilangana bua dibaka? d) Bua tshinyi muntu udi ne disama dia tshiambu udi ne bua kumanyisha mutangidi wa malu a kasumbu ka bakulu kumpala kua kubatijibua?
• “Kanuikadi ne muntu dibanza dikuabu anu dia kunangangana. . . . ‘Udi ne bua kunanga mukuebe bu muudi mudinange.’ Dinanga kaditu dienzela mukuetu bibi to.”—Lomo 13:8-10.
• ‘Kanutangidi anu malu enu nkayenu, kadi nutangile kabidi malu a bakuabu.’—Filip. 2:4.
9. Bua tshinyi Yehowa mmusue bua tuikale tufuila bakuabu luse?
• “Nutungunuke ne kulejangana lutulu ne kufuilangana luse ne muoyo mujima nansha muntu yeye tshilumbu ne mukuabu. Anu bu muvua Yehowa munufuile luse ne muoyo mujima, nuenu penu nudi ne bua kuenza nanku.”—Kolos. 3:13.
10. Muanenu yeye mukushiminyine malu anyi mukudie bintu, udi ne bua kuenza tshinyi?
• “Muanenu yeye mukuenzele mpekatu, ndaku, umuleje tshilema tshiende wewe ne yeye nkayenu. Yeye mukuteleje, udi mupete muanenu. Kadi yeye kayi muteleje, ndaku ne muntu umue anyi babidi, bua ku bujadiki bua bantemu babidi anyi basatu bualu buonso bujadikibue. Yeye kayi mubateleje, ambila tshisumbu bualu ebu. Yeye kayi muteleje tshisumbu, ikale kuudi bu muntu wa bisamba ne bu mulambuishi wa bitadi.”—Mat. 18:15-17.
11. Mmunyi mudi Yehowa umona mpekatu idi ilonda eyi?
▪ Dienda dia masandi
▪ Ditendelela ne bimfuanyi
▪ Disangila dia bantu ba mubidi umue
▪ Buivi
▪ Manaya a makuta
▪ Dikuatshika dia maluvu
• “Kanudidingi to. Bena masandi, batendeledi ba mpingu, bena masandi basele, balume badi balekela balala nabu bu bakaji, balume badi balala ne balume nabu, bivi, bena lukuka, bakuatshiki ba maluvu, bapendianganyi, ne banyengianganyi ba bintu kabakupiana Bukalenge bua Nzambi to.”—1 Kol. 6:9, 10.
12. Bua bidi bitangila dienda masandi didi dikongoloja masandi a mishindu mishilashilangane menza kudi bantu badi kabayi baselangane, udi mudisuike bua kuenza tshinyi?
• “Nyemayi masandi!”—1 Kol. 6:18.
13. Bua tshinyi tudi ne bua kuepuka dinua bintu bionso bidi binyungulula mutu anyi bidi binyanga lungenyi padi munganga kayi mutufundilabi?
• “Nufile mibidi yenu bu mulambu udi ne muoyo, wa tshijila ne udi muanyishibue kudi Nzambi, mudimu wa tshijila muenza ne tshieledi tshienu tshia meji. Bualu bukuabu, lekelayi kuikala nufumbibua kudi ndongoluelu wa malu eu, kadi nushintuluke pa kukudimuna meji enu, bua nudijadikile nuenu nkayenu disua dia Nzambi didi dimpe, didi dianyishibue ne didi dipuangane.”—Lomo 12:1, 2.
14. Ngamue malu kayi a bademon adi Nzambi ukandika?
• “Kabena ne bua kusangana munkatshi muebe . . . muena mbuku, muena majimbu, muntu udi ukeba bimanyinu bia malu atshilualua, muena mupongo, muntu udi ulowa bakuabu, muntu udi webeja malu kudi muena mbuku anyi kudi muntu udi wamba malu atshilualua, anyi muntu udi webeja bafue malu.”—Dut. 18:10, 11.
15. Muntu yeye muenze mpekatu munene ne musue kuakajilula malanda ende ne Yehowa, ntshinyi tshidiye ne bua kuenza pa lukasa?
• “Ngakatonda mpekatu wanyi kuudi; tshivua musokoke tshilema tshianyi to. Ngakamba ne: ‘Nentondele Yehowa dishipa dianyi dia mikenji.’”—Mis. 32:5.
• “Muntu udiku usama munkatshi muenu anyi? Abikile bakulu ba mu tshisumbu, ne bobu bamusambidile bamulaba manyi mu dîna dia Yehowa. Nunku disambila dia ditabuja nedienze bua muntu udi usama umvue bimpe, ne Yehowa neamujule. Kabidi bikalaye muenze mpekatu, neafuidibue luse.”—Yak. 5:14, 15.
16. Wewe mumanye ne: muena Kristo nebe mmuenze mpekatu munene, ntshinyi tshiudi ne bua kuenza?
• “Bikala muntu muenze mpekatu bualu mmumvue bela lubila patoke bua kujadika bualu ne yeye muikale mubumanye anyi mubumone anyi mubumvue kadi kayi mubuambe, dîba adi neambule bujitu bua tshilema tshiende.”—Lew. 5:1.
17. Bobu bamanyishe ne: muntu kampanda katshiena kabidi Ntemu wa Yehowa to, tudi mua kumumona bishi?
• “Nulekele kusomba ne muntu udibu babikila ne: muanetu udi muena masandi anyi muena lukuka anyi mutendeledi wa mpingu anyi mupendianganyi anyi mukuatshiki wa maluvu anyi munyengianganyi wa bintu; kanudi nansha ne muntu wa mushindu eu to.”—1 Kol. 5:11.
• “Muntu yeye mulue kunudi kayi ulua ne dilongesha edi, kanumuakididi mu nzubu yenu ne kanumuedi muoyo to.”—2 Yone 10.
18. Bua tshinyi balunda bebe ba pa muoyo badi ne bua kuikala bantu badi banange Yehowa?
• “Muntu udi wenda ne bena meji nealue muena meji, Kadi muntu udi ubuelakana ne bantu batatakane neakenge.”—Nsu. 13:20.
• “Kabanupambuishi to. Malunda mabi adi anyanga bibidilu bimpe.”—1 Kol. 15:33.
19. Bua tshinyi Bantemu ba Yehowa kabatu babuelakana mu malu a tshididi?
• “Kabena ba pa buloba, anu bu mundi meme tshiyi wa pa buloba.”—Yone 17:16.
20. Bua tshinyi udi ne bua kutumikila bakokeshi ba mbulamatadi?
• “Muntu yonso akokele bakokeshi badi ku mutu, bualu kakuena bukokeshi budiku padi Nzambi kayi mubulekele; makokeshi adiku mmatekibue malondangane mu milongo yawu ku dianyisha dia Nzambi.”—Lomo 13:1.
21. Mikenji ya bana ba bantu yoyi ibengangana ne mikenji ya Nzambi, ntshinyi tshiudi ne bua kuenza?
• “Tudi ne bua kutumikila Nzambi bu mfumu pamutu pa kutumikila bantu.”—Bien. 5:29.
22. Mvese kayi idi mua kukuambuluisha bua kushala muditapulule ne bena panu paudi usungula mudimu wa bianza?
• “Tshisamba katshiakujudila tshisamba tshikuabu muele wa mvita, kabakulonga kabidi mvita nansha.”—Mika 4:3.
• “Bantu banyi, patukayi munkatshi muende [Babilona Munene] binuikala kanuyi basue kubuelakana nende mu mpekatu yende, ne binuikala kanuyi basue kupeta tshitupa tshia bipupu biende.”—Buak. 18:4.
23. Mmishindu kayi ya dipitshisha nayi kapepe iudi mua kusungula ne nyepi iudi ne bua kubenga?
• “Yehowa . . . udi ukina muntu yonso udi munange tshikisu.”—Mis. 11:5.
• “Nukine malu mabi ne muoyo umue; nulamate malu mimpe.”—Lomo 12:9.
• “Ndekelu wa bionso bana betu, malu onso adi malelela, malu onso adibu ne bua kuditatshishila bikole, malu onso adi makane, malu onso adi makezuke, malu onso adibu ne bua kunanga, malu onso adibu bakula bimpe bua bualu buawu, malu onso adi mimpe, ne malu onso adibu ne bua kutumbisha, tungunukayi ne kuelela malu aa meji.”—Filip. 4:8.
24. Bua tshinyi Bantemu ba Yehowa kabatu badisangisha ne bitendelelu bikuabu bua kutendelela?
• “Kanuena mua kuikala nudia ku ‘mêsa a Yehowa,’ nudia kabidi ku mêsa a bademon to.”—1 Kol. 10:21.
• “‘Nuditapulule kudibu,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘ne lekelayi kulenga tshintu tshia bukoya’; ‘nunku meme nennuakidile.’”—2 Kol. 6:17.
25. Mmêyi manene kayi a mu Bible akuambuluisha bua kumanya ni udi mua kuenza difesto kampanda?
• “Bakabuelakana ne bisamba abi, kulondabu njila yabi. Bakatungunuka ne kuenzela mpingu yabu mudimu, ne yoyi yakalua buteyi kudibu.”—Mis. 106:35, 36.
• “Bafue ki mbamanye bualu nansha bumue.”—Muam. 9:5.
• “Kabena ba pa buloba, anu bu mundi meme tshiyi wa pa buloba.”—Yone 17:16.
• “Tshikondo tshikadi tshipite atshi ntshikumbane tshinuvua nuenza disua dia bisamba panuvua badifile mu bienzedi bia tshikadilu tshia dikamakama, majinga makole bua kukanda, dinua dipitshisha, bibilu bia bisankasanka, bunuavi, ne ditendelela dibi dia mpingu.”—1 Pet. 4:3.
26. Mmunyi mudi bilejilu bia mu Bible bikuambuluisha bua kumanya ni udi mua kusekelela mifikilu ya diledibua?
• “Dituku disatu divua dituku dia mufikilu wa diledibua dia Palô, ne wakenzejila bena mudimu bende bonso difesto, kupatulaye mfumu wa bafidi ba maluvu ne mfumu wa benji ba mampa kumpala kua bena mudimu bende. Nunku wakapingaja mfumu wa bafidi ba maluvu ku mudimu wende wa difila dia maluvu . . . Kadi wakuowa mfumu wa benji ba mampa.”—Gen. 40:20-22.
• “Pavuabu basekelela mufikilu wa diledibua dia Helode, muana wa bakaji wa Helodiya wakaja maja, kusankishaye Helode bikole, ke yeye kuditshipa, umulaya bua kumupesha tshionso tshivuaye mua kulomba. Pashishe, nsongakaji musaka kudi mamuende, wakamba ne: ‘Mpesha mutu wa Yone Mubatiji muaba eu pa dilongo.’ Nunku wakatuma bantu, kukoseshaye mutu wa Yone mu buloko.”—Mat. 14:6-8, 10.
27. Bua tshinyi udi musue kulonda buludiki bua bakulu?
• “Nutumikile bantu badi balombola munkatshi muenu ne nubakokele, bualu badi batungunuka ne kunulama bu bantu balua kufila luapolo lua mudimu wabu, bua bamone mua kuenza nunku ne disanka kabayi batua mikemu, tshianana bualu ebu budi mua kunukebela lutatu.”—Eb. 13:17.
28. Bua tshinyi bidi ne mushinga bua wewe ne bena mu dîku diebe nuikale nukeba tshikondo tshia kubala Bible ne kumulonga?
• “Disanka diende didi mu mikenji ya Yehowa, ne udi ubala mikenji Yende ne dîyi dia panshi panshi munya ne butuku. Neikale bu mutshi mukuna ku muelelu kua misulu ya mâyi, mutshi udi ukuama bimuma mu tshikondo tshiawu, udi mabeji awu kaayi afubidila. Ne malu onso adiye wenza neende bimpe.”—Mis. 1:2, 3.
29. Bua tshinyi utu musue kubuela mu bisangilu ne kuandamunamu?
• “Nemmanyishe bana betu dîna diebe; munkatshi mua tshisumbu tshia bantu, nenkutumbishe.”—Mis. 22:22.
• “Tuelelanganayi kabidi meji bua kusakangana ku dinanga ne ku bienzedi bimpe, katuyi tulekela kudisangisha kuetu pamue, bu mudi tshilele tshia bakuabu, kadi tuikale tukankamijangana, ne tuenze nunku nangananga bu munudi numona dituku dienda disemena pabuipi.”—Eb. 10:24, 25.
30. Mmudimu kayi wa mushinga mukole udi Yezu mutupeshe bua kuenza?
• “Nunku, ndayi nuvuije bantu ba mu bisamba bionso bayidi, nubabatiza . . . , nubalongesha mua kutumikila malu onso andi munuambile.”—Mat. 28:19, 20.
31. Ndungenyi kayi lutudi ne bua kuikala nalu lutu lusankisha Yehowa, dîba ditudi tufila makuta anyi bintu bietu bua mudimu wa Bukalenge peshi bua kuambuluisha bana betu?
• “Tumbisha Yehowa ne bintu biebe bia mushinga.”—Nsu. 3:9.
• “Muntu ne muntu enze anu bu mudiye mupangadije mu muoyo wende, kenji ne muoyo mukuatshidile anyi bu muenzeja ku bukole, bualu Nzambi mmunange muntu udi ufila ne disanka.”—2 Kol. 9:7.
32. Bena Kristo mbatekemene bua kupeta makenga kayi?
• “Bantu badibu bakengesha bua buakane mba diakalenga, bualu Bukalenge bua mu diulu mbuabu. Nudi ba diakalenga padi bantu banupenda, banukengesha ne banushiminyina malu mabi a mishindu yonso bua bualu buanyi. Nusanke, nuikale ne disanka dia bungi, bualu difutu dienu ndinene mu diulu, bualu mushindu eu ke uvuabu bakengeshe baprofete bavua kumpala kuenu.”—Mat. 5:10-12.
33. Bua tshinyi kubatijibua bua kulua Ntemu wa Yehowa ndiakalenga dinene?
• “Ngakapeta mêyi ebe, meme kuadia; ne dîyi diebe diakalua disanka dikole kundi ne disanka dia muoyo wanyi, bualu badi bambikila ku dîna diebe, wewe Yehowa Nzambi wa biluilu.”—Yel. 15:16.
-
-
Diyukidilangana dia ndekelu ne bantu badi basue kubatijibuaBalongolola bua kuenza disua dia Yehowa
-
-
Diyukidilangana dia ndekelu ne bantu badi basue kubatijibua
Pa tshibidilu, batu babatiza bantu mu mpuilu ne mu mpungilu ya Bantemu ba Yehowa. Ku ndekelu kua muyuki wa batismo, ngamba-malu nealombe badi basue kubatijibua bua kuimana kuulu ne kuandamuna nkonko ibidi idi ilonda eyi ne dîyi dikole:
1. Ukadi munyingalale bua mpekatu yebe ne muyilekele, mudilambule kudi Yehowa, ne muitabe njila wende wa lupandu ludiye ufidila mu Yezu Kristo anyi?
2. Udi mumvue ne: paudi ubatijibua udi ulua Ntemu wa Yehowa udi wenda pamue ne bulongolodi buende anyi?
Padi bantu badi basue kubatijibua bandamuna nkonko eyi ne: eyowa, badi ‘bajikula patoke’ mudibu ne ditabuja mu tshia kupikulangana natshi, ne mudibu badilambule kudi Yehowa ne muoyo mujima. (Lomo 10:9, 10) Mbimpe bantu badi basue kubatijibua belele nkonko eyi meji ne basambile kumpala kua dîba bua pandamunabu, mandamuna abu afumine mu muoyo wabu.
Ukadi mudilambule kudi Yehowa mu disambila, mumulaye bua kumutendelele anu yeye nkayende ne kuvuija kuenza disua diende bualu bua mushinga mukole mu nsombelu webe anyi?
Udi mushindike mpindieu ne muoyo mujima ne: udi mudiakaje bua kubatijibua anyi?
Mbilamba kayi bidi bikumbane bua muntu kuvuala padibu bamubatiza? (1 Tim. 2:9, 10; Yone 15:19; Filip. 1:10)
Tudi ne bua kuvuala ne “bupuekele ne meji majalame” bua kuleja mutudi “balamate Nzambi.” Nunku bantu badi babatijibua kabena ne bua kuvuala bilamba bia kuowa nabi mâyi bidi bileja mubidi anyi kuvuala bilamba bifunda mêna to. Badi ne bua kuvuala bilamba bimpe, bidi biakanyine, bidi ne mankenda, ne bidi bileja kanemu bua batismo.
Muntu udibu babatiza udi ne bua kuenza malu mushindu kayi? (Luka 3:21, 22)
Tshilejilu tshia batismo wa Yezu ke tshidi bena Kristo ne bua kulonda lelu eu. Uvua mumanye ne: batismo mbualu bua mushinga mukole, kumuenekelabi mu malu avuaye muenze. Nunku, muaba udi batismo wenzekela ki mmuaba wa kuelela bilele bibi, kunayila, kuowela mu mâyi, anyi kuenza malu makuabu adi mua kunyanga bunême bua batismo to. Muena Kristo mupiamupia kena kabidi mua kuenza malu bu muntu udi mutshimune mvita mikole to. Bu mudi batismo bualu bua disanka, tudi ne bua kuleja disanka adi mu mushindu udi uleja kanemu.
Mmunyi muikala kubuela mu bisangilu pa tshibidilu ne kudia bulunda ne bana betu mua kukuambuluisha bua kukumbaja mutshipu uudi muenze kudi Yehowa?
Wewe mumane kubatijibua, bua tshinyi mbimpe wikale anu ne programe muimpe wa didilongela ne wikale ne tshibidilu tshia kuyisha lumu luimpe?
-