TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w14 15/8 dib. 31-32
  • “Drama wa Eureka” wakambuluisha bantu ba bungi bua kupeta bulelela

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • “Drama wa Eureka” wakambuluisha bantu ba bungi bua kupeta bulelela
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2014
  • Tumitu tua bualu
  • KUKUNA MAMIINU A BULELELA
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2014
w14 15/8 dib. 31-32
Mashinyi avuabu benza nawu mudimu bua kumanyisha lumu luimpe ne kuambula bintu bia kuleja nabi Drama wa Eureka

MU BINTU BIETU BIA KALE

“Drama wa Eureka” wakambuluisha bantu ba bungi bua kupeta bulelela

“EUREKA!” Muaku eu udi umvuija “Ngapetshi!” Mu bidimu bia 1800 pavua or mubudike mu tshimenga tshia Californie mu États-Unis, mumbudi wa or uvua wela lubila elu pavuaye umupeta. Kadi, Charles Russell ne Balongi nende ba Bible bavua bapete tshintu tshia mushinga wa bungi, mmumue ne: bulelela bua mu Bible. Bavua bajinga kubuambila bantu bakuabu ne muoyo mujima.

Mu 1914, bantu miliyo ya bungi ba mu bimenga binene bavua badikunguija bapite bungi bua kumona “Foto-Drama wa bufuki,” filme mule wa mêba 8 uvuabu bapatule kudi Kasumbu ka Balongi ba Bible ba pa buloba bujima. Filme uvua umvuija malu a mu Bible au uvua ne bimfuanyi bimpe bivua binyunga, foto ya mekala mimpe, diumvuija dia malu mu mushindu uvua ukemesha, ne mizike mimpe. Uvua usaka bantu bavua bamumona bua kumanya malu a kumbukila ku bufuki ne muvua nsombelu wa bantu mu bikondo bia kale too ne ku bukokeshi bua bidimu tshinunu bua Yezu Kristo.​—Buak. 20:4.a

Kadi bivua bishi bua bantu bavua basombele mu bimenga bikese ne mu misoko ya kule? Mu ngondo wa 8 wa 1914, kasumbu aka kakapatula “Drama wa Eureka,” mmumue ne: mushindu kampanda wa “Foto Drama” uvuabu mua kuendakana nende uvua kayi ne tutupa tua filme bua muntu nansha umue uvua ne nzala ya bulelela kapangidi tshintu. Kuvua mishindu isatu, mushindu wonso uvua mu ndambu wa miakulu. Kuvua “Eureka X” uvua ne mumvuija onso a drama ne mizike. “Eureka Y” uvua ne mumvuija onso makuata kusangisha ne bimfuanyi bia dikala difiike ne ditoke. “Eureka wa drama wa dîku” uvua muenza bua kumuenena kumbelu, uvua ne amue mumvuija ne misambu. Kuvua kabidi mushindu wa kupeta bisanji bia fono ne biamu bia kuleja nabi bimfuanyi bia mushinga mukumbanyine.

Tshiamu tshia kuleja natshi bindidimbi tshivua tshitema ne kasolonyi

Bavua benza mudimu ne tshiamu tshia kuleja natshi bindidimbi bua kuleja filme ya mekala

Bu muvuabi kabiyi bikengela kuikala ne tshiamu tshia kuleja natshi filme peshi televizion munene, Balongi ba Bible aba bavua baya ne filme eyi mu misoko ya kule, bafikisha mukenji wa Bukalenge mu teritware mipiamipia. “Eureka X” uvuabu bateleja patupu bavua mua kumuela mu munya anyi butuku. Bavua mua kuleja bimfuanyi bia mu “Eureka Y” kakuyi nzembu, batemesha torshe. Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu tshiena Finlande tshiakaleja ne: “Tudi mua kuleja bimfuanyi ebi mu muaba kayi wonso.” Bushuwa ke muvuabi bienzeke.

Bimfuanyi bia mekala bia mu Drama wa Eureka

Pamutu pa kufutshila nzubu minene ya manaya, Balongi ba Bible bavua ne meji abu bavua misangu ya bungi bapeta miaba ya kayiyi kufutshila bu mudi: bibambalu bia tulasa, nzubu ya bilumbuluidi, gare ya tuwulu nansha mu bibambalu binene muvua benyi bajikijila lutetuku. Bavua balejile filme ya bungi pambelu ne tshilamba tshinene tshitoke tshiasa ku tshimanu tshia nzubu uvua babidime balamina bia pa madimi. Anthony Hambuch wakafunda ne: “Babidime bavua balongolola miaba ya kusomba mu madimi abu, bateka mitshi mu milongo bua bantu kusomba ne kulonda programe eu.” Bana betu bavua baleja drama wa “Eureka” aba bavua bambuila bintu biabu bia mudimu, mabuki abu, bilamba biabu ne bintu bia kulamba nabi mu mashinyi.

Bateleji ba drama wa “Eureka” bavua bakese ne bakavula kuluabu nkama ya bungi. Mu États-Unis, bantu 400 bakadisangisha mu tshibambalu tshia kalasa mu tshimenga tshivua ne bantu 150 bua kumona drama eu. Miaba mikuabu, bantu bavua benda kilometre mitue ku 8 bua kuya kumona “Drama wa Eureka.” Mu Suède, bena mutumba ba Charlotte Ahlberg bavua badisangishe mu nzubu wende mukese “bakadiumvua balengibue ku muoyo” pavuabu bateleje drama eu. Bantu batue ku 1 500 bakaya mu katshimenga ka kule ka mu Australie bua kumona drama. Tshibumba tshia Nsentedi tshiakamba ne: mu tulasa tua bikadilu ne bilongelu bibandile, “balongeshi ne balongi bavua banyishe bikole bindidimbi ne malu mimpe avuabu bakuate mu bisanji bia fono.” “Drama wa Eureka” uvua mutumbe bikole too ne mu miaba ivua nzubu ya dilejila bindidimbi.

KUKUNA MAMIINU A BULELELA

“Drama wa Eureka” wakalua tshiamu tshia mudimu tshinene mu tulasa tua dilongesha bamanyishi bapiabapia mudimu, muvua Balongi ba Bible batuma bangamba malu bua kuenza tulasa tupiatupia tua dilongesha. Mbikole bua kumanya bungi bua bantu bavua bamone “Drama wa Eureka.” Bavua baleja “Drama” ya bungi njila ne njila. Kadi, mu 1915 anu tusumbu 14 tua baleji ba “Drama” pa 86 ke tuvua tufila luapolo pa tshibidilu. Nansha muvuabu badilakana bua muvua malu onso kaayi makumbane, luapolo lua ku ndekelu wa tshidimu luakaleja ne: bantu bapite pa muliyo mujima bavua bamone “Drama” eu. Bantu batue ku 30 000 bakalomba mikanda yetu.

Nansha muvua “Drama wa Eureka” kayi mutambe kumanyika bikole, pamuapa bantu miliyo ya bungi bavua bamone filme wa pa buende eu kumbukila ku Australie too ne ku Argentine, kumbukila ku Afrike wa ku Sud too ne ku bidiila bia mu Grande-Bretagne, Inde, ne mu Caraïbes. Bantu ba bungi ba kudibu bavua bapete bulelela bua mu Bible budi ne mushinga kupita or ne bavua mua kukema bamba ne: “Eureka!”

a Bala tshiena-bualu tshia ne: “Mu bintu bietu bia kale​—Bidimu 100 bia filme uvua ukolesha ditabuja” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15/2/2014, dibeji 30-32.

“Bible nealue kuudi bu mukanda mupiamupia”

Scenario wa Foto-Drama wa bufuki

Bavua benze “Foto-Drama” ne “Drama wa Eureka” bua kukolesha ditabuja dia bantu mu Bible anu bu “bintu bia mushinga wa bungi bia bulelela bua malu a sianse ne dilongesha ditambe buimpe ditudi mua kupeta mu nsombelu wetu.” Panyima pa bantu ba bungi bamane kumona “Drama” eu, bakabapesha kakanda kavua ne malu a mu Foto-Drama wa bufuki. Bimfuanyi ne miyuki bivuamu biakenza bua kakanda aka kenza bua Bible alue “bu mukanda mupiamupia.” Bavua babanye tshianana tukanda etu miliyo ya bungi. Mulongi wa Bible mukuabu wakafunda ne: pa kumbusha “Drama” eu, kakanda aka kavua kamueneka bu “mushindu mutambe buimpe bua kutabeja mpofu mêsu buludiludi.”

Kakanda aka kakalua kakanda ka bimfuanyi kavua mêku a Balongi ba Bible manange bikole. Alice Hoffmann ne muakunyende wa balume bakananga kakanda kabu ka Scénario. Wakafunda ne: “Tuvua banange bikole bua kubala kakanda aka ne kuvuluka tutupa tuonso tua filme.”

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu