Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • bi7 Aroma 1:1-16:27
  • Aroma

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Aroma
  • Nsona Jawakwakristu JachiGiriki
Nsona Jawakwakristu JachiGiriki
Aroma

MUKANDA KUDI AROMA

1 Ami Pawulu, nduñu yaKristu Yesu, ami atambikawu kwikala kapostolu nawa atondawu kulonda nishimwini nsañu yayiwahi yaNzambi, nayisonekeli 2 nsañu yayiwahi yakaniniyi Nzambi muNsona kuhitila mudi atuprofwetu indi. 3 Nsañu yayiwahi yahosha hadi Mwanindi, owu wavwalikili mumujimba wawuntu kufuma mudi anyana* kaDavidi. 4 Ilaña muloña wañovu yaspiritu yajila, amuteneni nawu Mwana kaNzambi chamusañwiliwu kufuma mudi afu, chalala diyi Yesu Kristu Mwanta wetu. 5 Kuhitila mudi yena, atumwekesheleli luwi lwasweja nikutwinka mudimu wawupostolu nankeñelu yakwila nawu akwanyuza yejima amwovwahileña hakwikala nachikuhwelelu muloña wejina dindi, 6 ninenu mudi mukachi kanawa akwanyuza yejima nawa Nzambi wayitambikili ninenu nawa kulonda mwiikali antu jaYesu Kristu, 7 kudi enu ejima mudi muRoma akeñawu kudi Nzambi, enu atenañawu kwikala ajila:

Luwi lwasweja nikuwunda jafumaña kudi Tata yetu Nzambi nikudi Mwanta Yesu Kristu jiikali nanenu.

8 Chatachi, inakumusakilila Nzambi yami kuhitila mudi Yesu Kristu kutalisha hadi enu ejima, muloña chikuhwelelu chenu anakuchihoshahu mwahita kaayi kejima. 9 Muloña Nzambi inakalakelaña mudimu wajila namuchima wami wejima hakushimwina nsañu yayiwahi yahosha hadi Mwanindi, diyi chinsahu chami weluka nindi mpinji yejima nayitenaña enu mukulomba kwami chakadi kuleka, 10 nakulembelela nami, neyi yuma yenda chiwahi, nakenza kudi enu neyi dichidi nkeñelu yaNzambi. 11 Muloña inakufwila chikupu kuyimona, nakayinki yawaana yakuspiritu kulonda mwakakoli mbe-e; 12 hela nami twakadikoleshi, muntu-himuntu nachikuhwelelu chamukwawu, dikwila nawu chenwenu nichamami.

13 Ilaña enu anakwami inakukeña mwiluki nenu, kakavulu nafwilaña kwinza kudi enu, ilaña ankañeshaña kushika nikulelu kulonda mukachi kenu nimwena nakawanimu nyikabu neyi yidi dehi nawakwanyuza amakwawu. 14 Ami nidi namukudi kudi aGiriki nikudi añiinza,* kudi akwamaana nikudi abula maana; 15 dichi inakufwila kwinza nakushimwina nsañu yayiwahi nikudi enu mudi muRoma nawa. 16 Muloña ami hinnakutiya nsonyi nansañu yayiwahiku; kafwampi, hiñovu yaNzambi yakwamwina nachu muntu wejima wukweti chikuhwelelu, kutachikila kudi kaYudeya kushika nikudi kaGiriki. 17 Muloña kuloña kwaNzambi kunakusolokela kuhitila munsañu yayiwahi nawa antu akweti chikuhwelelu amonaña chumichi, nawa chakoleshaña chikuhwelelu chawu, neyi chochasonekawu nawu: “Ilaña muntu waloña wakahanda muloña wachikuhwelelu.”

18 Muloña Nzambi mwiwulu nakumwekesha kuzuwa kwindi kudi antu abulaña kumwovwahila niantu abula kuloña elaña yuma yatama yakañeshaña antu kwiluka chalala, 19 muloña chuma chatela kwilukawu antu hadi Nzambi chinakumwekena mudi wena, muloña Nzambi wachimwekesheli kudi wena. 20 Yilwilu yindi yabulaña kumwekana, yamwekana hatooka kufuma tuhu mpinji yaleñeliyi iseki kuya nikumbidi, muloña yamwekenaña muyuma yaleñayi niñovu jindi jahaya nyaaka niwuNzambi windi kulonda abuli mwakuleyela. 21 Muloña hela chakwila amwilukili Nzambi, hiyamulemesheli nawu diyi Nzambi hela kumusakililaku, ilaña abalumukili nakwikala nayitoñojoka yamukunkulwayi, ninyichima yawu yakadi maana yeyilili bwi-i. 22 Hela chakwila adimweneña nawu hiyakwamaana, abalumukili nakwikala ayisupi 23 nawa abalumwini kulema kwaNzambi wabulaña kutoka kwikala neyi chifwanisha chamuntu watokaña, tuda, nianyama akweti nyendu yiwana niakalabaña niazalalaña.

24 Dichi, Nzambi hakufwila kuzata kwesekeja nakufwila kwanyichima yawu, wayitejeli kukoña yilwilu yawu yawuzondu yafwilileña nyichima yawu, kulonda nyijimba yawu yisawuki mukachi kawu. 25 Ahimpili chalala chaNzambi namakudi nakudifukula nikukalakela yileñaleña mudimu wajila chatela akalakeli Nleñi, owu atuumbakeshañawu haya nyaaka. Ameni. 26 Dichakojejeli Nzambi yayileki ekali nampwila yatama yakwila wuvumbi, muloña ambanda adiña mukachi kawu alekeli kwila kwesekeja namwaya chisemwa chawantu; 27 amayala niwena alekeli kudikaama nawambanda* nakufwila chikupu kudikaama mulwawu, amayala nawakwawu amayala, nakwila yuma yawuzondu nikutambula wufwetu wawu wejima wakuyisompesha, kwesekeja nanshidi jawu.

28 Neyi chakaaniniwu kumwiluka Nzambi,* Nzambi wayilekeli nayitoñojoka yatama, kulonda akoñeña yuma yabula kutelela. 29 Nawa adiña nakukoña yuma yejima, yakubula kuloña, yatama, lwisu, yilwilu yatama, kusweja ichima, kujaha antu, yikonkojola, kudimbana, muchima wakuyandisha akwawu, akwamatuñu, 30 akwakutwambila akwawu, akwakumuhela Nzambi, akwakasawuntu, akwakudivwimba, akwakudinka wanta, akwakuleta yuma yatama, abulaña kwovwahila anvwali, 31 akwakubula kwiluka mwalumbulukila yuma, akwakufumpa yitiyañenu, abula kukeñañana nawa akadi luwi. 32 Hela chakwila awa antu eluka chikupu nshimbi jaloña jaNzambi, jakwila nawu antu ejima akoñaña yumiyi atela kufwa, wena hiyakuminaña dakukoña yumiyiku, ilaña etejaña niantu ayikoñaña.

2 Dichi, eyi muntu, hela wudi muntu wamuchidinyi, hiwudi nahakudiyiñishilaku neyi wasompeshaña mukwenu; muloña neyi wusompesha mukwenu, wunakudifwisha eyi aweni namuloña, muloña nineyi wunakusompesha mukwenu wakoñaña yuma yoyimu. 2 Ichi tuneluki netu Nzambi wasompeshaña antu akoñaña yuma yamuchidiwu kwesekeja namwaya chalala.

3 Eyi muntu, chiwasompeshaña antu elaña yumiyi, henohu nineyi diyuma yiwelaña, komana wunakutoñojoka neyi wakapuluka kuwunsompeshi waNzambi? 4 Hela, komana wadiwulaña luwi lwindi lwasweja, nichabulañayi kuzuwayi swayi nikudiwunjika kwindi, muloña wakwila eyi hiweluka neyi Nzambi muluwi lwindi lwasweja nakukeña nindi wubalumuki mumuchimaku, tahindi? 5 Ilaña hamuloña wakuchinchika kweyi nikubula kubalumuka mumuchima weyi, wunakudilumbikila eyi aweni kuzuwa kwaNzambi oku kwakamwekeshayi hefuku dawunsompeshi windi waloña. 6 Nawa, muntu-himuntu wakamufweta kwesekeja nanyidimu yindi: 7 antu akeñakeñaña kuloña, kulema nikalemesha nikubula kutoka, wakayinka wumi wahaya nyaaka muloña wakuumika mumudimu wawuwahi; 8 ilaña akwantaadi, adikañaña nachalala nawa akoñaña yuma yabula kuloña, kuzuwa kwakayishikena. 9 Muntu* wejima wakoñaña yuma yatama wakamona lukadi niyihuñu, kutachikila kudi kaYudeya kushika nikudi kaGiriki; 10 ilaña muntu wejima wakoñaña yuma yayiwahi wakalema, akamulemesha nawa wakekala mukuwunda, kutachikila kudi kaYudeya kushika nikudi kaGiriki. 11 Muloña Nzambi wukweti chaambu wanyi.

12 Antu ejima avulumwini chakadi nshimbi, akajilumuka nawa chakadi nshimbi; ilaña antu ejima avulumwini munshimbi, akayisompesha nanshimbi. 13 Muloña antu atiyaña nshimbi hidiwu aloña kumesu aNzambiku, chiña antu elaña mwaya nshimbi diwu akatenawu kuloña. 14 Muloña neyi antu akunyuza, abula nshimbi, akoñaña yuma kwesekeja nanshimbi, awa antu, hela chakwila hiyakweti nshimbiku, akweti nshimbi munyichima yawu. 15 Diwu amwekeshaña nawu nsañu yidi munshimbi ayisoneka munyichima yawu, iku yinleji yawu yanyichima yinakuyisompesha, nawa yitoñojoka yawu yayinkaña nyiloña hela kuyiyiñisha. 16 Chumichi chakekalaku hanodu ifuku Nzambi dikazatishayi Kristu Yesu kusompesha yuma yakujinda yawantu kwesekeja nansañu yayiwahi yinashimwinaña.

17 Dichi dinu neyi akutenaña nawu wudi kaYudeya, nawa wakuhwelela munshimbi, kudisambila mudi Nzambi, 18 kwiluka nkeñelu yindi nikukuhwelela yuma yasweja kuwaha, muloña akudizisha mazu afuma* muNshimbi, 19 nawa wuneluki chikupu neyi yeyi nlomboli yawamputamesu, yeyi chejeji chawantu adi mumwidima, 20 mukwakwolola antu abula maana, ntañishi yawanyana anyanya, nawa weluka nsañu yantesha kwesekeja namwaya maana nichalala chamuNshimbi, 21 dichi eyi watañishaña mukwenu, waditañishaña eyi aweni tahindi? Eyi welaña neyi, “Bayi wiyaku,” eyi weyaña tahindi? 22 Eyi wahoshaña neyi, “Bayi wila wujilaku,” eyi welaña wujila tahindi? Eyi wahela ankishi, weyaña yuma yamutembeli tahindi? 23 Eyi wadisambilaña munshimbi, komana wamudiwulaña Nzambi kuhitila mukufumpa Nshimbi tahindi? 24 Muloña “ijina daNzambi anakudisawula mukachi kawakwanyuza muloña wanenu” neyi chochasonekawu.

25 Kafwampi, kwalama kunateli kwikala hohu kwalema neyi wovwahila nshimbi; ilaña neyi wudi mukwakufumpa nshimbi, kwalama kweyi kunabalumuki wudima. 26 Dichi, neyi chidima yovwahila nshimbi jaloña jamuNshimbi, komana hiyakumumonaña nawu waalama hela chakwila hichidima, hidimuku? 27 Nawa muntu wabula kwalama kwakumujimba, wovwahilaña Nshimbi, wukukusompesha eyi wafumpaña nshimbi hela chakwila wudi nanshimbi jasonekawu nawa waalama. 28 Muloña kwikala kaYudeya walala hikwashindamena hammwekenu yahanji yamujimbaku, nawa kwalama kwakumujimba dikwalama kwalala wanyi. 29 Ilaña kwikala kaYudeya walala kwashindamena hanochu chidiyi mukachi, nawa kwalama kwindi hikwalama kwamumuchima kuhitila mudi spiritu, bayi munshimbi jakusonekaku. Muntu wamuchidiwu amuhamekaña kudi Nzambi bayi kudi antuku.

3 Komana kwikala kaYudeya kwawahila hadihi? Hela kwalama kwawahila hadihi? 2 Mudi kuwaha kwakuvulu nankashi. Chatachi, ayishilili mazu ajila, aNzambi. 3 Indi neyi chakwila aYudeya amu hiyakuhweleleliku? Komana ichi chinayi mukwila nawu antu akuleka kumukuhwelela Nzambi tahindi? 4 Inehi! Hela chakwila antu ejima anateli kwikala namakudi, Nzambi yekali walala, neyi chochasonekawu nawu: “Kulonda akumoni nawu waloña kuhitila mumazu eyi nawa abuli kukufwisha namuloña hampinji yinakukusompeshawu.” 5 Hela chochu, tukuhosha netudi neyi kubula kuloña kwetu kumwekesha kuloña kwaNzambi? Neyi Nzambi yamwekesha kuzuwa kwindi, komana tunateli kuhosha netu waloña wanyi? (Inakuhosha kwesekeja nachahoshañawu antu.) 6 Inehi! Neyi Nzambi waloña wanyi, hanu dinu kaayi wakakisompesha ñahi?

7 Ilaña neyi makudi ami analeteshi chalala chaNzambi achiluki chikupu nikuleta kulema kudi yena, muloñadi chinakunsompeshelawu nawu nidi mukwanshidi? 8 Nawa, tukukañenyadi kuhosha neyi chatutwambilañawu antu amu nawu etu twahoshaña netu, “Twilenu yuma yatama kulonda yuma yayiwahi yimwekani”? Kusompesha kwakayisompeshawu awa antu kwakekala kwayitelela.

9 Hanu dinu, tukuhosha netudi? Komana etu tunayibadiki wena? Inehi! Muloña tunahoshi dehi netu aYudeya niaGiriki wejima wawu hiyakwanshidi; 10 neyi chochasonekawu nawu: “Kwosi muntu waloña hela wumu; 11 kwosi muntu washinshikaku; kwosi muntu wamukeñakeñaña Nzambiku. 12 Antu ejima anasenuki dehi, wejima wawu anekali amukunkulwayi; kwosi muntu wamwekeshaña luwiku, kwosi niwumu.” 13 “Nyidiwu yawu yidi neyi ijamu dachashi; anadimbi akwawu namadimi awu.” “Kunyivumbu yawu kudi wulembi watupela.” 14 “Nawa mutunwa twawu munenzali mashiñu nimazu atama.” 15 “Anyakalaña* kuya nakupwekesha mashi.” 16 “Munjila jawu mwekala kujilumuka niyihuñu, 17 nawa hiyeluka njila yakuwundaku.” 18 “Hiyamutiyaña Nzambi womaku.”

19 Ichi tuneluki netu, yuma yejima yahoshaña Nshimbi, yalejaña antu adi muNshimbi kulonda tunwa twawantu ejima atumweneshihu nzo-o nikaayi kejima atweshi kukisompesha kudi Nzambi. 20 Dichi, kwosi muntu* hela wumu akatenawu kuloña kumesu aNzambi muloña wanyidimu yanshimbiku, muloña nshimbi diyi yatuleñelaña twiluki chekala nshidi.

21 Ilaña kuloña kwaNzambi kunasoloki hatooka chakadi nshimbi, neyi chahoshawu muNshimbi nimumazu awaTuprofwetu, 22 chalala, antu anateli kwikala aloña kudi Nzambi kuhitila mukumukuhwelela Yesu Kristu, nawa yena wekala wawantu ejima amukuhwelelaña. Muloña Nzambi hakweti chaambuku. 23 Muloña antu ejima anavulumuni, nawa anakañanyi kushika mukulema kwaNzambi, 24 nawa hakuyitena nawu aloña hichawaana hohu muloña waluwi lwindi lwasweja kuhitila mwifutu danyiloña dahaniniyi Kristu Yesu. 25 Nzambi wamuhanini kwikala mulambu wefutu dakubuta* hanshidi yawantu akuhwelelaña mumashi indi. Welili chumichi kulonda yamwekeshi kuloña kwindi, muloña Nzambi mukudiwunjika kwindi, wanakeneneña nshidi yavulumwiniwu kushankulu. 26 Welili chumichi kulonda yamwekeshi kuloña kwindi makonu, kulonda yekali waloña nihampinji yinakutenayi kuloña muntu wakuhwelela mudi Yesu.

27 Hanu dinu, chumanyi chiwunakudisambilahu? Kwosi. Kuhitila mulushimbinyi? Mulushimbi lwanyidimu tahindi? Inehi, kuhitila mulushimbi lwachikuhwelelu. 28 Muloña tweluka netu muntu amutenaña kuloña muloña wakwikala nachikuhwelelu, bayi nanyidimu yashimunawu munshimbiku. 29 Hela, komana hiNzambi yawaYudeya hohu tahindi? Komana hiNzambi yawantu akunyuza nawaku? Eña, wekala cheñi wawantu akunyuza nawa. 30 Chineli Nzambi wekala wumu hohu, wakatena akwakwalama kuloña muloña wachikuhwelelu chawu, ayidima niwena wakayitena kuloña muloña wachikuhwelelu chawu. 31 Komana etu, twatela kufumishahu nshimbi muloña wachikuhwelelu chetu tahindi? Inehi! Etu twakoleshaña nshimbi.

4 Chineli chidi mwenimu, hanu dinu tukuhosha netu yumanyi yahetelelimu nkakulula yetu Abarahama kumujimba? 2 Chakutalilahu, neyi Abarahama amuteneni nawu waloña muloña wanyidimu yindi, wadi kwikala nahakudisambila, ilaña bayi neyi kumesu aNzambiku. 3 Komana nsona yahosha nawudi? “Abarahama wamukuhweleleli Yehova nawa amuteneni nawu waloña.” 4 Muntu wazataña mudimu, nfwetu yamwinkañawu hiyayitenaña nawu luwi lwaswejaku, ilaña himukudi wuyatela kumufwetawu. 5 Hakwila muntu wabulaña kuzata ilaña wakuhwelela Owu watenaña antu abulaña kumwakama Nzambi nindi aloña, chikuhwelelu chindi dichamuleñelaña amumoneña nawu waloña. 6 Neyi chochahoshayi niDavidi hamuzañalu watiyañayi muntu atenañawu kuloña kudi Nzambi chakadi nyidimu nindi: 7 “Adi namuzañalu wowu antu ananakeniwu yiluwa yawu yakufumpa nshimbi nawa anabutiliwu* dehi hanshidi jawu; 8 wudi namuzañalu yowu muntu owu Yehova akabula kwanukilayi nshidi jindi.”

9 Komana antu atiyaña iwu muzañalu chiña aalama hohu tahindi niantu abula kwalama? Muloña twahoshaña netu: “Abarahama amuteneni nawu waloña muloña wachikuhwelelu.” 10 Hanu dinu, munjilanyi mwamuteneneniwu nawu waloña? Hampinji yadiñayi waalama tahindi henohu wuchidi chidima? Hadiña waalamaku, ilaña wadiña chidima. 11 Nzambi wamulejeli Abarahama nindi yaalami. Ichi chadiña chinjikijilu chakumwekesha nawu wadiña waloña muloña wachikuhwelelu chadiñayi nachu hampinji yachidiñayi chidima. Dichi, wekalili tata yawantu ejima abula kwalama akweti chikuhwelelu kulonda ayiteni nawu aloña; 12 kulonda yekali tata yawanyana abula kwalama, bayi neyi kudi owu ovwahilaña hohu nshimbi yakwalamaku, ilaña nikudi antu endaña chaloña nakwimbujola chikuhwelelu chadiña natata yetu Abarahama hampinji yachidiñayi chidima.

13 Muloña Abarahama hela anyanindi* hiyayikanini chikaninu chakuswana ituña* kuhitila mukulondela nshimbiku, ilaña kuhitila mukuloña kwindi muloña wachikuhwelelu chadiñayi nachu. 14 Muloña neyi antu ovwahilaña nshimbi hiyanswana, dikwila nawu chikuhwelelu chikwikala chamukunkulwayi nawa chikaninu nichena chikwikala chamukunkulwayi. 15 Kuhosha hohu chalala, Nshimbi yaletaña kuzuwa kwaNzambi, ilaña hanabuli nshimbi, hekalaña kuluwañesha wanyi.

16 Abarahama amukanini chikaninu muloña wachikuhwelelu chindi, nawa chumichi chamwekesheleña luwi lwaNzambi lwasweja. Dichi anyanindi niwena* ayikanini ichi chikaninu. Hiyakanini antu ovwahilili Nshimbi hohuku, ilaña niantu akweti chikuhwelelu neyi chaAbarahama, wekala tata yetu wejima wetu. 17 (Ichi chidi neyi chochasonekawu nawu: “Nakutondi wiikali tata yawakwanyuza yayivulu.”) Chumichi chamwekeni kumesu aNzambi owu akuhweleleliyi, owu waleñelaña afu kwikala amomi nawa washimunaña yuma yichidi kanda yishikijewi neyi kwiji yashikijewa dehi.* 18 Hela chakwila kwadiña kwosi yuma yadi kumuleñela yekali nakuchiñeja, wakuhweleleli nindi wakekala tata yawakwanyuza yayivulu kwesekeja nanochu chashimwiniwu dehi nawu: “Ichi dichi chakekala nianyaneyi* nawa.” 19 Hela chakwila hazeyeli muchikuhwelelu chindiku, wamweneña mujimba windi neyi kwiji wunafwi dehi (chineli wadiña nayaaka 100), kubombelahu cheñi, welukili nindi Sara wadiña wahita dehi hachipimu chakuvwalilahu anyana*. 20 Ilaña muloña wachikaninu chaNzambi, hazeyeli mukukuhwelela kwindiku, ilaña wakoleli mukukuhwelela kwindi nakumulemesha Nzambi 21 nawa welukili chikupu nindi Nzambi wakela munakaniyi. 22 Dichi, “amuteneni nawu waloña.”

23 Hela chochu, mazu akwila nawu, “amuteneni nawu” hiyayisonekeli muloña wayena hohuku, 24 ilaña nihamuloña wanetu akatenawu nawu twaloña, muloña twakuhwelela mudi Owu wamusañwili Yesu Mwanta wetu kufuma mudi afu. 25 Amuhanini muloña wayiluwa yetu nawa amusañwili kulonda atuteni nawu twaloña.

5 Dichi, chineli anatuteni nawu twaloña muloña wachikuhwelelu, twikalenu mukuwunda* naNzambi kuhitila mudi Mwanta wetu Yesu Kristu, 2 nawa muloña wakukuhwelela mudi yena, njila yinatushinkukili yakutambwilamu luwi lwasweja, lutunakutambwila chayinu mpinji, nawa tuzañalalenu* muloña wakwikala nakuchiñeja kwakutambwila kulema kwaNzambi. 3 Bayi munichi hohuku, ilaña tuzañalalenuña* nihampinji yitunakumona lukadi, chineli tweluka netu lukadi lwatukwashaña kuumika; 4 kuumika nikwena kwamuleñelaña Nzambi kututiya kuwaha, kututiya kuwaha kudi Nzambi nikwena kwaleñelaña tuchiñejeña, 5 nawa iku kuchiñeja kwaletaña nsonyi wanyi; muloña kukeña kwaNzambi anakuhuñunwini munyichima yetu kuhitila mudi spiritu yajila, yatwinkeliwu.

6 Muloña, hampinji yitwachidiña azeya, Kristu wafwilili antu abulaña kumwakama Nzambi hampinji yatoñweliwu. 7 Muloña chapela wanyi muntu kufwila muntu waloña; hela chochu, hekwawu muntu nateli kuhamuka nakufwila muntu wamuwahi. 8 Ilaña Nzambi wamwekesheli luwi lwindi hadi etu, muloña hampinji yitwadiña akwanshidi, Kristu watufwilili. 9 Sweje-e dinu, chineli anatuteni nawu twaloña muloña wamashi, akatwamwina kukuzuwa kwaNzambi kuhitila mudi yena. 10 Muloña neyi hampinji yitwadiña ayilumbu atukundamishili cheñi kudi Nzambi kuhitila mukufwa kwaMwanindi, ilaña ichi chinatukundamishiwu dehi, dikwila nawu wakatwamwina chikupu kuhitila mudi yena. 11 Bayi munichi hohuku, ilaña tunakuzañalela nimudi Nzambi kuhitila mudi Mwanta wetu Yesu Kristu, omu munatukundamishiliwu.

12 Dichi, neyi chocheñilili nshidi mukaayi kuhitila mudi muntu wumu, nikufwa nikwena kwenjili kuhitila munshidi, dichi kufwa kwataandili kudi antu ejima muloña wejima wawu avulumwini. 13 Muloña nshidi yadiña mukaayi henohu Nshimbi kanda yiikaliku, ilaña kwosi muntu enkañawu muloña wanshidi hakadi nshimbiku. 14 Hela chochu, kufwa kwayuulili neyi mwanta kutachikila kudi Adama nakushika kudi Mosi, kushilahu niantu abulili kuvulumuna neyi chavulumwiniyi Adama, chinfwana chanowu wadiña nakwinza.

15 Ilaña chawaana chidi neyi nshidi wanyi. Muloña neyi kuhitila munshidi yakoñeliyi muntu wumu yaleñeleli antu amavulu kufwa, dikwila nawu luwi lwaNzambi lwasweja nichawaana chindi, jataandili* chikupu kudi antu ejima kuhitila muluwi lwasweja lwamuntu wumu, yowu Yesu Kristu. 16 Cheñi nawa, ichi chawaana hichinesekani nayuma yafumini munshidi yakoñeli muntu wumuku. Muloña kusompesha kwenjili hamuloña wakuvulumuna kwamuntu wumu, kwaleñeleli antu amavulu kuyifwisha namuloña, ilaña chawaana chenjili hamuloña wakuvulumuna kwawantu amavulu, chaleñeleli antu ayiteni nawu aloña. 17 Muloña neyi kuhitila munshidi yakoñeli muntu wumu, kufwa kwayuulili neyi mwanta kuhitila mudi owu muntu, dikwila nawu owu atambwilaña luwi lwasweja chikupu nichawaana chakuloña, akayuula neyi anyanta muwumi kuhitila mudi muntu wumu, yowu Yesu Kristu!

18 Dichi, neyi chochayifwishiliwu antu ejima namuloña kuhitila munshidi yakoñeli muntu wumu, munjila yoyimu, kuhitila mumudimu wumu waloña, antu ejima ayitenaña nawu aloña kulonda akekali nawumi. 19 Muloña neyi chochayilishiliwu antu amavulu kwikala akwanshidi muloña wakudikaña kwamuntu wumu, munjila yoyimu, antu amavulu akayibalumuna kwikala aloña kuhitila mukwovwahila kwamuntu wumu. 20 Dichi, Nshimbi jekaliliku kulonda yiluwa yisweji. Ilaña oku kwaswejeli nshidi, diku kwaswejeli niluwi lwasweja nawa. 21 Muloñadi? Kulonda neyi chochayuulili nshidi neyi mwanta hamu nakufwa, munjila yoyimu, niluwi lwasweja lunakuyuula neyi mwanta mukuloña kunakulombola antu kuwumi wahaya nyaaka mudi Mwanta wetu Yesu Kristu.

6 Hanu dinu, tukuhosha netudi? Komana tukutwalekahu kushakama munshidi kulonda luwi lwasweja luvuli tahindi? 2 Inehi! Chineli tunasubuki kunshidi, hanu dinu tukutwalekahu ñahi nakushakamamu? 3 Hela, komana himweluka nenu wejima wetu apapatishiliwu mudi Kristu Yesu, atupapatishili mukufwa kwindiku, tahindi? 4 Dichi, atujiikili hamu nindi kuhitila muchipapatishu chetu mukufwa kwindi, kulonda neyi chamusañwiliwu Kristu kufuma mudi afu mukulema kwaTata yindi, ninetu nawa twatela kuhanda chihandilu chachiha. 5 Neyi tunafwi neyi chafwiliyi yena, chakadi nikujina, akatusañula neyi chamusañwiliwu yena nawa kuhitila muniji njila, tunadinuñi hamu nayena. 6 Muloña tuneluki netu wuntu wetu wawukulu awupopeleli hamu nayena hamutondu kulonda mujimba wetu wanshidi wiikali wakadi ñovu, kulonda tubuli kutwalekahu kwikala anduñu anshidi. 7 Muloña muntu wunafwi, nasubuki* dehi kunshidi jindi.

8 Kubombelahu, neyi tunafwi hamu naKristu, twakuhwelela netu twakashakamaña hamu nindi. 9 Muloña tuneluki netu Kristu, chineli amusañula dehi kufuma mudi afu, wakafwa cheñi wanyi; kufwa hikukweti cheñi wanta hadi yenaku. 10 Muloña kufwa kwafwiliyi, wafwili kulonda yafumishihu nshidi kamu hohu, ilaña chihandilu chahandañayi, wamuhandilaña Nzambi. 11 Chochimu ninenu nawa, mudimoneña enu aweni nenu mwafwa dehi kunshidi, ilaña mwamuhandilaña Nzambi kuhitila mudi Kristu Yesu.

12 Dichi, bayi mwiteja nshidi yiyiyuuleña neyi mwanta munyijimba yenu yafwaña kulonda mwovwahileña muyinakukeñaku. 13 Nawa bayi muhana nyijimba* yenu kunshidi kulonda yiikali yitwa yanyidimu yabula kuloñaku, ilaña dihanenu enu aweni kudi Nzambi neyi antu amomi anasañuki kufuma mudi afu, nawa hanenu nyijimba* yenu kudi Nzambi kulonda yiikali yitwa yanyidimu yaloña. 14 Muloña nshidi bayi yiikala nawanta hadi enuku, chineli enu mudi munshimbi wanyi, ilaña mudi muluwi lwasweja.

15 Dichi tuhoshi netudi? Komana tukukoña nshidi muloña wakwila tudi munshimbi wanyi, ilaña tudi muluwi lwasweja tahindi? Inehi! 16 Komana mweluka wanyi nenu neyi mudihana enu aweni kudi muntu neyi anduñu ovwahila, munekali dehi anduñu anowu muntu imunakwovwahila, hela anduñu anshidi yatwalaña kukufwa, chili anduñu akwovwahila kwatwalaña kukuloñaku, tahindi? 17 Ilaña tunamusakilili Nzambi hakuwana neyi, hela chakwila hampinji yimu mwadiña anduñu anshidi, mwekalili akwakumwovwahila Nzambi munyichima yenu kuhitila mukulondela yuma yayitañishiliyi. 18 Chalala, chineli ayisubwili kufuma kunshidi, mwekalili anduñu akuloña. 19 Inakuhosha neyi chahoshañawu antu muloña wakuzeyazeya kwanyijimba yenu; dichi hanenu yiidi yanyijimba yenu yiikali anduñu jakuloña kulonda muzati nyidimu yajila, neyi chimwahanini yiidi yanyijimba yenu kwikala anduñu jawuzondu nijakuluwalala jatwalaña kukukoña yuma yakuluwalala. 20 Muloña chimwadiña anduñu anshidi, himwadiña nakulondela kuloñaku.

21 Hanu dinu, nyikabwinyi yimwasoñeleña hayina mpinji? Yuma yinakuyitiyisha nsonyi hayinu mpinji. Muloña kukuma kwayumoyu hikufwa. 22 Hela chochu, chineli ayisubwili kunshidi nakwikala anduñu jaNzambi, munakusoña nyikabu munjila yakujila, nawa nkumininaku, hiwumi wahaya nyaaka. 23 Muloña wufwetu wanshidi, hikufwa, ilaña chawaana chahanañayi Nzambi, hiwumi wahaya nyaaka mudi Kristu Yesu Mwanta wetu.

7 Enu anakwami, dikwila nawu mweluka wanyi (muloña ami inakuhosha nawantu eluka nshimbi) nenu, Nshimbi yikweti wanta hadi muntu wuchidi wamumiku, tahindi? 2 Chakutalilahu, kwesekeja nanshimbi, mumbanda wasumbuka wakasika kudi nfumwindi hampinji yichidiyi nfumwindi wamumi; ilaña neyi nfumwindi yafwa, iwu mumbanda nakasunuki kulushimbi lwanfumwindi. 3 Dichi dinu, hampinji nfumwindi yichidiyi wamumi, neyi iwu mumbanda yasumbuka kudi iyala wacheñi, akumutena nawu hichivumbi. Ilaña neyi nfumwindi yafwa, dikwila nawu nakasunuki kulushimbi lwanfumwindi, dichi iwu mumbanda neyi yasumbuka kudi iyala wacheñi, akumutena nawu chivumbi wanyi.

4 Dichi, enu anakwami, ninenu mwadiña akasika kuNshimbi.* Ilaña kuhitila mumulambu waKristu, himuchidi cheñi akasikaku, munekali antu amuntu wacheñi, owu asañwiliwu kufuma mudi afu hakwila nawu tusoñeña nyikabu kudi Nzambi. 5 Muloña hampinji yitwachidiña nakufwila yuma yakumujimba, iku kufwila yuma yanshidi kwasolweliwu kudi Nshimbi, kwadiña nakuzata munyijimba yetu* kulonda yisoñeña nyikabu yaletaña kufwa. 6 Ilaña ichi anatukasununi dehi kuNshimbi, muloña tunafwi dehi kuyuma yatukañesheleña, kulonda twiikali anduñu munjila yayiha yaspiritu, bayi munjila yayikulu yanshimbi jasonekawuku.

7 Hanu dinu, tukuhosha netudi? Komana Nshimbi hinshidi? Inehi! Kuhosha hohu chalala, chakadi Nshimbi, mutenowu nadi kwiluka nshidi wanyi. Chakutalilahu, neyi Nshimbi yahosheli wanyi nawu: “Bayi wikala nalwisuku,” mutenowu lwisu nadi kulwiluka wanyi. 8 Muloña wanshimbi, nshidi yawanini njila yakunleñela ami niikali nalwisu lwayuma yashiyashana, ilaña chikwabulili nshimbi, nshidi yadiña yafwa dehi. 9 Kafwampi, nadiña wamumi chakubula nshimbi. Ilaña nshimbi chiyenjili, nshidi yahandili cheñi, ilaña ami nafwili. 10 Nawa nshimbi jateleleli kutwala kuwumi, ami najimweni nami jakutwala kukufwa. 11 Muloña wanshimbi, nshidi yawanini njila yakundimbilamu nawa yanjahili. 12 Dichi Nshimbi jekala jajila, nawa yuma yahoshawu muniji nshimbi, yajila, yaloña nawa yayiwahi.

13 Hanu dinu, komana chuma chachiwahi dichankojejeli kufwa tahindi? Inehi! Ilaña nshidi diyi kulonda yimwekeshi nawu diyinnakojeji kufwa kuhitila muyuma yayiwahi, kulonda nshidi yisweji chikupu kuhitila munshimbi. 14 Muloña tweluka netu Nshimbi jekala jakuspiritu; ilaña ami nidi muntu wakumujimba, alandishawu dehi kunshidi. 15 Muloña chuma chinakoñaña ami, hinachilukañaku. Muloña chuma chinafwilaña kukoña, hinachikoñañaku, ilaña chuma chinahela, dichinakoñaña. 16 Dichi, neyi nakoñaña chuma chinabulaña kufwila, neteji nami Nshimbi jajiwahi. 17 Ilaña hiyami wunakuchikoñaku, nshidi yashakama mudi ami, diyi yinakuchikoña. 18 Muloña neluka nami mudi ami, dikwila nawu, mumujimba wami, mwekala chuma chachiwahi wanyi; muloña nafwilaña kukoña chuma chachiwahi, ilaña hinikweti ñovu yakuchikoñaku. 19 Muloña hinakoñaña chuma chachiwahi chinafwilaña nami nichikoñiku, ilaña chuma chatama chinabulaña kufwila kukoña, dichinakoñaña. 20 Neyi nakoñaña chuma chinabulaña kufwila kukoña, dikwila nawu, hiyami wunakuchikoñaku, ilaña nshidi yidi mudi ami, diyi yinakuchikoña.

21 Dichi, nawani ilu lushimbi lunankundami lwakwila nawu: Neyi nifwila nami nikoñi chuma chaloña, chuma chatama dichenzaña mudi ami. 22 Mumuchima wami nazañalalaña chikupu nanshimbi jaNzambi, 23 ilaña namoni lushimbi lukwawu mumujimba wami* lunakuzuña nalushimbi lwamuyitoñojoka yami nakuntwala muwunkoli walushimbi lwanshidi ludi mumujimba wami.* 24 Yayo-o, ami nshona! Hinyi wukuñamwina kuniwu mujimba wunakuntwala kuniku kufwa? 25 Namusakilili Nzambi kuhitila mudi Yesu Kristu Mwanta wetu! Dichi dinu, muyitoñojoka yami, nidi nduñu wanshimbi jaNzambi, ilaña kumujimba wami, nidi muwuduñu walushimbi lwanshidi.

8 Dichi, antu ejima adikunda naKristu Yesu, hiyakweti hakuyinkela muloñaku. 2 Muloña lushimbi lwaspiritu lwahanaña wumi kuhitila mudi Kristu Yesu, lunayisubuli kulushimbi lwanshidi nilwakufwa. 3 Chuma chakañenyi Nshimbi kukoña muloña wakwila yazeyeli kumujimba, Nzambi wachikoñeli kuhitila mukutemesha Mwanindi hamaseki muchifwanisha chamujimba wanshidi kulonda yafumishihu nshidi nakufwisha namuloña mujimba wanshidi, 4 kulonda yuma yaloña yahosha Nshimbi yishikijewi kuhitila mudi etu twendaña kwesekeja namwaya spiritu, bayi kwesekeja namwaya mujimba wawuntuku. 5 Antu endaña kwesekeja namwaya mujimba wawuntu, atoñojokaña hayuma yakumujimba, ilaña antu endaña kwesekeja namwaya spiritu, atoñojokaña hayuma yakuspiritu. 6 Muloña kutoñojoka hayuma yakumujimba, kwatwalaña kukufwa, ilaña kutoñojoka hayuma yakuspiritu, kwatwalaña kuwumi nikukuwunda; 7 muloña kutoñojoka hayuma yakumujimba kwaletaña nkunyi naNzambi, muloña mujimba wawuntu hiwovwahilaña nshimbi jaNzambiku, nawa hiwukutwesha kwovwahilaku. 8 Dichi antu endaña kwesekeja namwaya mujimba wawuntu, hiyanateli kumutiyisha Nzambi kuwahaku.

9 Hela chochu, neyi chalala spiritu yaNzambi yashakamaña mudi enu, dikwila nawu, himwendaña kwesekeja namwaya mujimba wawuntuku, mwendeña kwesekeja namwaya spiritu. Ilaña neyi muntu wudana spiritu yaKristu, dikwila nawu owu muntu, himuntu windiku. 10 Ilaña neyi Kristu wadikunda nanenu, mujimba wenu wafwa muloña wanshidi, ilaña spiritu yayumi muloña wakuloña. 11 Dichi, neyi spiritu yanowu wamusañwili Yesu yekala mudi enu, dikwila nawu owu wamusañwili Kristu Yesu kufuma mudi afu, wakelisha ninyijimba yenu yafwaña kwikala yayumi kuhitila mudi spiritu yindi yekala mudi enu.

12 Dichi, enu anakwetu, hiyanatukanjikiji kushakama kwesekeja namwaya mujimba wetu wawuntu nikwila yuma yafwilaña mujimba wetu wawuntuku; 13 muloña neyi mukwendaña kwesekeja namwaya mujimba wawuntu, chalala mwakafwa; ilaña neyi mujaha yilwilu yamujimba naspiritu, mwakekala nawumi. 14 Dichi, antu ejima alombolañawu kudi spiritu yaNzambi, chalala hiyanyana kaNzambi. 15 Muloña himwatambwili spiritu yawuduñu yakuyitiyisha cheñi womaku, ilaña mwatambwili spiritu yakuyiteja kwikala anyana, nawa spiritu yeniyi diyi yatuleñelaña tubidikeña netu: “Aba,* Tata!” 16 Spiritu yeniyi yashimunaña wunsahu hamu naspiritu yetu nawu tudi anyana kaNzambi. 17 Dichi neyi chakwila tudi anyana, dikwila nawu, tudi cheñi answana, answana aNzambi, ilaña answana akuswana hamu naKristu, chakala hohu tukabakena hamu nindi, kulonda ninetu akatulemesheli hamu nindi.

18 Muloña namoni nami, makabi itunakumona yinu mpinji, amukunkulwayi neyi tuyesekeja nakulema kwakasololayi Nzambi kuhitila mudi etu. 19 Dichi, yileñaleña yinakutalila chikupu mpinji yikamwekeshawu anyana kaNzambi. 20 Muloña yileñaleña ayibalumwini nakwikala yamukunkulwayi, bayi nankeñelu yayuku, ilaña kuhitila mudi owu wayibalumwini, muloña wakuchiñeja 21 kwakwila nawu, yileñaleña niyena akayisubula kuwuduñu wakutoka nakwikala yasubuka mukulema kwawanyana kaNzambi. 22 Muloña tuneluki netu yileñaleña yejima yinakwaaba nikukabakana nanyisoñu kushika nikulelu. 23 Bayi neyi yileñaleña hohuku, ilaña ninetu nawa tukweti nyikabu yatachi, dikwila nawu spiritu, tunakwaaba hampinji yitunakutalila chikupu kutuleja kwikala anyana, kwokusubuka kunyijimba yetu kuhitila mwifutu danyiloña. 24 Muloña atwamwinini muniku kuchiñeja; kuchiñeja kwamwekanaña namesu hikuchiñeja wanyi, muloña neyi muntu yamona chuma, komana wachichiñejaña? 25 Ilaña neyi tunakuchiñeja chuma chitunabuli kumona, twachitalilaña chikupu nakuumika.

26 Munjila yoyimu, spiritu niyena yatukwashaña mutwazeyazeyaña; muloña kukala kudi kwakwila nawu hitwelukaña chikupu yuma yitwatela kulombaku, ilaña spiritu yatulembelelañaku hampinji yitunakwaaba chakadi kuhosha. 27 Ilaña owu wasandujolaña munyichima weluka mwatalisha spiritu, muloña yinakulembelelaku akwakujila kwesekeja nankeñelu yaNzambi.

28 Tweluka netu Nzambi wanuñañeshaña hamu nyidimu yindi yejima, kulonda antu amukeña Nzambi chiyiwahili, owu atambikawu kwesekeja nankeñelu yindi; 29 Muloña antu asambilili kwilukayi, cheñi wayitondeleli chadimu kwikala chifwanisha chaMwanindi, kulonda yekali wedi hadi anakwindi amavulu. 30 Kubombelahu, antu atondeleliyi chadimu, diwu cheñi atambikiliyi; nawa antu atambikiliyi, diwu ateneniyi cheñi nindi aloña. Nkumininaku, antu ateneniyi nindi aloña, diwu cheñi alemesheliyi.

31 Hanu dinu, tukuhosha netudi kutalisha hayumiyi? Neyi Nzambi wudi nanetu, hinyi wukutwimakena? 32 Neyi chakwila hakañesheli Mwanindi kumona makabi hamuloña wanetu ejimaku, dichi wukukañanya ñahi hamu nayena kutwinka yuma yikwawu yejima mukukasunuka? 33 Hinyi wunateli kuyinka muloña antu atondayi Nzambi? Nzambi Yomweni diyi wayitenaña nindi aloña. 34 Hinyi wakayifwisha namuloña? Kristu Yesu diyi wafwili, kubombelahu cheñi, diyi owu asañwiliwu wudi kuchikasa chaNzambi chachidiilu nawa diyi watulembelelañaku.

35 Hinyi wakatwambula kukukeña kwaKristu? Lukadi tahindi, yihuñu tahindi, ikabisha tahindi, nzala tahindi, wuvu tahindi, wubanji tahindi, hela mpoku yakabali tahindi? 36 Neyi chochasonekawu nawu: “Anakutujaha mpinji yejima muloña waneyi; anakutumona neyi anyikoku anakukeña kujahawu.” 37 Hela chochu, muyuma yejimiyi tunakwimika mushindu chikupu kuhitila mudi yena watukeñeli. 38 Muloña ami neluki chikupu nami hela kufwa, hela wumi, hela añelu, hela nfulumendi, hela yuma yidiku chayinu mpinji, hela yuma yakenza, hela ñovu, 39 hela kuleha, hela kukunama, hela chuma chejima chaleñawu, hijinateli kutwambula kukukeña kwaNzambi kwekala mudi Kristu Yesu Mwanta wetuku.

9 Inakuhosha chalala mudi Kristu; inakutwamba wanyi, muloña chinleji chami chamuchima chinakwiteja mudi spiritu yajila, 2 nawu nikweti chineñi cheneni nikukata kwabulaña kumana mumuchima wami. 3 Muloña ami aweni nafwilaña nami añambuli kudi Kristu neyi muntu ashiñawu kukoola anakwami, niantaña jami akumujimba, 4 wowu aIsarela. Wena ayitondeli kwikala anyana nawa atambwilili kulema, yitiyañenu, Nshimbi, mudimu wajila niyikaninu. 5 Mudi wena dimwadiña niankakulula nawa dimwavwalikilili niKristu kumujimba. Nzambi wabadika yuma yejima, amulemeshi haya nyaaka. Ameni.

6 Hela chochu, bayi neyi chinatalishi mukwila nawu izu daNzambi dinakañanyiku. Muloña antu ejima afumaña muIsarela, bayi neyi wejima wawu “hiyaIsarelaku.” 7 Cheñi, hela chakwila hiyanyana kaAbarahama, kumesu aNzambi bayi neyi wejima wawu hiyanyanaku;* ilaña, “Antu akatenawu nawu anyaneyi* akafuma mudi Isaka.” 8 Dikwila nawu, bayi neyi anyana kaAbarahama ejima hiyanyana kaNzambi chikupuku, ilaña, chiña anyana avwalika muloña wachikaninu, diwu anyana* kaAbarahama chikupu. 9 Muloña izu dachikaninu dadiña ñaana: “Haniyi mpinji nakenza nawa Sara wakavwala mwana weyala.” 10 Bayi neyi ichi chuma chakuminini hohenahaku, ilaña dichichadiña nikudi Rabeka habaabiliyi ivumu dawampamba kudi iyala wumu, nkakulula yetu Isaka; 11 Nzambi wafuukwilili chadimu chakutonda muntu nawa chumichi hichashindamena hanyidimu yakoñañayi muntuku. Watondaña muntu akeñañayi yomwenindi. Diwu muloña waweni hampinji yachidiñawu awa ampamba kanda avwaliki nawa hiyachidiña kanda akoñihu chuma chachiwahi hela chatama, 12 Rabeka amulejeli nawu: “Mukulumpi wakekala nduñu yakansi.” 13 Neyi chochasonekawu nawu: “Nakeñeliku Yakoba, ilaña Esawu namuheleli.”

14 Tukuhosha dinu netudi? Komana Nzambi waheñeshaña wuñanji? Inehi! 15 Muloña wamulejeli Mosi nindi: “Nakatiyila luwi muntu wejima inakatiyila luwi, nawa nakatiyila wushona muntu wejima inakatiyila wushona.” 16 Dichi, chumichi hichashindamena hachuma chafwilañayi muntu hela hakudikita kwindiku,* ilaña chashindamena hadi Nzambi wukweti luwi. 17 Muloña nsona yahosha hadi Fwaru nawu: “Hamuloña wachumichi nakuleki wutwalekihu nakuhanda: kulonda nimwekeshi ñovu jami kuhitila mudi eyi nikuleñela ijina dami adiluki mwahita iseki dejima.” 18 Dichi, watiyilaña luwi muntu wejima owu anakukeña kutiyilayi luwi, ilaña muntu wejima akeñañayi nindi yachinchiki mumuchima, wamuchinchikishaña.

19 Dichi wukuñihula neyi: “Muloñadi Nzambi chinatwalekelihu kukeñakeña nyiloña mudi antu? Hinyi wunateli kukañesha nkeñelu yindi?” 20 Indi eyi muntu, yeyinyi wunakumujinoka Nzambi? Komana chuma chawumbawu chalejaña wachiwumbili nachu: “Muloñadi chiwanwumbilili ñaana?” 21 Komana mukwakuwumba, hakweti wuswa handambu wakuwumbamu chuma chimu chakuzatisha kumudimu walema, chuma chikwawu nawa chakuzatisha kumudimu wabula kulema kuchikanka chandambu chochimuku, tahindi? 22 Hela chakwila Nzambi wakeñeleña kumwekesha kuzuwa kwindi hadi antu atama nikuleñela ñovu jindi ajiluki, wadiwunjikili chikupu nawantu adiña neyi yuma yakeñeleña kuletelayi kuzuwa kwindi nawa yatelela kujilumuka. 23 Nawa chadi kwikala ñahi neyi welili yumiyi kulonda yamwekeshi kuvula kwakulema kwindi kudi yuma yakeñeleña kutiyilayi luwi, oyu yaloñesheleliyi chadimu nindi yakekali yakulema, 24 dikwila nawu etu, owu atambikiliyi bayi neyi kufuma hohu mudi aYudeyaku, ilaña nimudi antu akunyuza? 25 Chidi neyi chahosheliyi cheñi mumukanda waHosiya nindi: “Antu abula kwikala antu jami, nakayitena nami ‘antu jami,’ nimumbanda abulili kukeñawu, ‘nakamukeña’; 26 nawa kwiluña kwayilejeliwu nawu, ‘Enu mudi antu jami wanyi,’ kwenoku akayitena nawu ‘anyana kaNzambi wamumi.’”

27 Kubombelahu, Isaya wabidikili kutalisha hadi aIsarela nindi: “Hela chakwila kuvula kwawanyana kaIsarela kwakekala neyi wusekulula wakukaluñalwiji, antu ashalahu diwu hohu akamwinawu. 28 Muloña Yehova wakahituluka munyiloña yawantu ekala hamaseki, wakakunkulula nikuyiketula swayi-swayi.” 29 Cheñi, neyi chahosheleliyi chadimu Isaya nindi: “Neyi Yehova wamazaza wabulili kutushila anyana, mutenowu twadi kwikala neyi Sodoma, nawa twadi kudifwana naGomora.”

30 Tukuhosha dinu netudi? Tukuhosha netu antu akunyuza, hela chakwila hiyafwilaña kwikala aloñaku, ekalili aloña muloña wachikuhwelelu; 31 ilaña aIsarela hela chakwila afwilileña lushimbi lwakuloña, ilu lushimbi aluwanini wanyi. 32 Muloñadi? Muloña atoñojokeleña nawu akwikala aloña kuhitila munyidimu yawu, bayi muchikuhweleluku. Dichi ahukeni “kwilola dakuhukesha”; 33 neyi chochasonekawu nawu: “Talenu! Inakwaala muZiyona ilola dakuhukesha niilola dakudimbwisha nachu, ilaña muntu wukukuhwelela munidi ilola, hiyakamutiyisha nsonyiku.”

10 Enu anakwami, chuma chinafwilaña mumuchima wami nikulembelela kunayilembelelañaku aIsarela kudi Nzambi, kudi kwakwila nami ayamwini. 2 Muloña nidi chinsahu chawu nami akweti iyena dakumuzatila Nzambi, ilaña bayi neyi kwesekeja namwaya kwiluka kwalalaku. 3 Muloña wakubula kwiluka kuloña kwaNzambi nakukeña kuloña kwawu aweni, hiyovwahilili kuloña kwaNzambiku, 4 Muloña Kristu diyi kukuma kwaNshimbi, kulonda muntu wejima wakuhwelela yekali waloña.

5 Muloña Mosi wasonekeli hakuloña kwamuNshimbi nindi: “Muntu wahembaña iji Nshimbi, wakekala nawumi muloña wajihembaña.” 6 Ilaña kutalisha hakuloña kwenzaña muloña wakukuhwelela, Nsona yahosha nawu: “Bayi wuhosha mumuchima weyi neyi, ‘Hinyi wukuya mwiwulu?’ dikwila nawu, nakumuleta Kristu hamasekiku, 7 hela bayi wuhosha neyi, ‘Hinyi wukukunkumukila mwikela?’ dikwila nawu, nakumusañula Kristu kufuma mudi afuku.” 8 Hanu dinu, Nsona yahosha nawudi? Yahosha nawu: “Mazu adi kwakwihi naneyi, mwomu kanwa keyi nimumuchima weyi”; dikwila nawu, “mazu” achikuhwelelu itunakushimwina. 9 Muloña neyi wukuhosha hatooka kudi antu nakanwa keyi neyi Yesu diyi Mwanta, nikukuhwelela mumuchima weyi neyi Nzambi wamusañwili kufuma mudi afu, akakwamwina. 10 Muloña namuchima, muntu wakuhwelelaña nakwikala waloña, ilaña nakanwa, muntu washimunaña hatooka chikuhwelelu chindi kulonda yamoni wamwinu.

11 Muloña nsona yahosha nawu: “Kwosi muntu niwumu wamukuhwelela Yesu akatiyishawu nsonyiku.” 12 Muloña hakachi kakaYudeya nikaGiriki hekala chaambu wanyi. Wejima wawu Mwanta wawu yowumu, owu wakiswilaña* nkisu jajivulu antu ejima amutambikaña. 13 Muloña “muntu wejima watambikaña hejina daYehova akamwamwina.” 14 Ilaña, akumutambika ñahi neyi wena kumukuhwelela nehi? Nawa, akumukuhwelela ñahi iyabula kutiyahu dehi? Nawa cheñi, akutiya ñahi chakadi muntu wakuyishimwina? 15 Nawa akushimwina ñahi chakadi kuyitemesha? Neyi chochasonekawu nawu: “Olu lubanji lukweti nyendu yanowu ashimwinaña nsañu yayiwahi yayuma yayiwahi!”

16 Hela chochu, wejima wawu ovwahilili nsañu yayiwahi wanyi. Muloña Isaya wahosheli nindi: “Yehova, hinyi wunakuhweleli muchuma chatiyiliyi kudi etu?” 17 Dichi, chikuhwelelu chenzaña hadi muntu neyi natiyi mazu. Nawa muntu watiyaña mazu neyi kudi wunakuhosha nsañu yahosha hadi Kristu. 18 Komana ichi chinatalishi mukwila nawu atiyili mazu wanyi tahindi? Inehi, kafwampi, “lushindu lwawu lwatiyakeni mwahita iseki dejima, nawa mazu awu atiyakeni nikwakumina iseki dejima.” 19 Komana ichi chinatalishi mukwila nawu aIsarela elukili wanyi tahindi? Hakusambila Mosi wahosheli nindi: “Nakayihilisha nawantu akunyuza yacheñi; nakayizuwisha namuza wasupa.” 20 Ilaña Isaya wahosheli chakadi woma nindi: “Anwanini kudi antu abulileña kunkeñakeña; añilukili kudi antu abulileña kuñihula.” 21 Ilaña wahosheli kutalisha hadi aIsarela nindi: “Mwaana wejima, nayolweli makasa ami antu adikañaña nawa achinchika nyichima.”

11 Komana Nzambi wayikaanini antu jindi tahindi? Inehi! Muloña ninami nidi kaIsarela, wumu wahadi anyana* kaAbarahama, wakumuchidi waBenjamini. 2 Nzambi wayikaanini wanyi antu jindi asambilili kwilukayi. Komana enu mweluka wanyi chahosha nsona kutalisha hadi Elija, hampinji yayilembeleleliku aIsarela kudi Nzambi tahindi? 3 Nindi, “Yehova, atuprofwetu eyi anayijahi, anasandi dehi tumeña tweyi, yami hohu wunashalihu nawa ichi dinu, anakukeña kukisañana wumi wami.” 4 Hanu dinu Nzambi wamulejeli nindidi? Wamulejeli nindi, “Nashali nawamayala 7,000 abula kumufukaminahu dehi Bayali.” 5 Dichi munjila yoyimu, nihayinu mpinji, kudi ashalahu kwesekeja namwaya kutonda kuhitila muluwi lwasweja. 6 Dichi, ichi chinatalishi mukwila nawu wayitondeli muloña waluwi lwindi lwasweja, bayi neyi nanyidimu yawu yakoñeliwuku. Neyi akuzata kulonda ayitondi, dikwila nawu hichinashindameni haluwi lwindi lwaswejaku.

7 Hanu dinu, tukuhosha netudi? Chuma chakeñakeñeleñawu chikupu aIsarela, achiwanini wanyi. Dichi ejima ashalilihu yitoñojoka yawu yaluwankeni, 8 neyi chochasonekawu nawu: “Nzambi nayikaamiki tulu twasweja twakuspiritu, nayinki mesu abulaña kumona nimatu abulaña kutiya, kushika nikwifuku dalelu.” 9 Nawa Davidi niyena wahosheli nindi: “Mesa yawu yiikali muhetu nichidiya nichuma chakuhukanaku nichakuyiletela makabi. 10 Mesu awu eyili bwi-i kulonda akañanyi kumona, nawa mpinji yejima yizembamisheña nyima jawu.”

11 Komana ahukeni nikudimbuka chikupu chakukañanya nikwimana tahindi? Inehi! Ilaña chineli kuvulumuna kwawu kwakojeja antu akunyuza kwamwinewa, chumichi chayihilishaña. 12 Dichi, neyi kuvulumuna kwawu kwakojejaña kaayi kwikala nankisu jajivulu jakuspiritu nawa neyi muloña wakukeha kwawu kwakojejaña antu akunyuza kwikala nankisu jajivulu jakuspiritu, dikwila nawu nkisu jakuspiritu jikavula nankashi muloña wakuvula kwawu!

13 Ichi dinu, inakuhosha nanenu antu akunyuza. Chineli ami nidi kapostolu wawantu akunyuza, nalemeshaña* mudimu wami 14 kulonda nimoni neyi nateli kuhilisha antu jami* nikwamwina amu mukachi kawu. 15 Muloña neyi kuyinata kwakundamishili kaayi cheñi naNzambi, hanu dinu chakekala ñahi chakayifuntishawu? Chakekala neyi anayisañuli kufuma mudi afu. 16 Kubombelahu, neyi kachibalu kakudinkendi kakudayi muntu kajila, dikwila nawu nidinkendi dejima dajila; nawa neyi muji wamutondu wajila, dikwila nawu ninyitayi niyena yajila.

17 Hela chochu, neyi Nzambi wakunkwiliku kumutondu wamuolivi nyitayi yimu, ilaña eyi hela chakwila wudi mutayi wamutondu wamuolivi wamwisaña anakunuñili kuniwu mutondu nawa wunaheteli kunyiji yindi, 18 bayi wudiwula nyitayi yikwawuku. Muloña neyi wukudiwula nyitayi yikwawu, anukaku neyi hiyeyi wakoleshaña mujiku, ilaña muji diwu wakukoleshaña. 19 Dichi wukuhosha neyi: “Nyitayi ayikunkwiliku kulonda annuñiku ami.” 20 Omu diimu! Chelili adiña nachikuhwelelu wanyi, ayikunkwiliku, ilaña eyi wunatwalekihu kuhanda muloña wachikuhwelelu cheyi. Bayi wudivwimbaku, ilaña ikalaku nawoma. 21 Muloña neyi Nzambi wakunkwili nyitayi yayeni yameneni kumutondu, dikwila nawu nineyi wakakukunkulaku. 22 Dichi, toñojokaku chekala luwi lwaNzambi nikuzuwa kwindi. Antu adimbukaña amonaña kuzuwa kwindi, ilaña eyi Nzambi wakutiyilaña luwi, hela chochu, chiña hohu neyi wutwalekahu kushakama muluwi lwindi; ilaña neyi nehi, nineyi akakukunkulaku. 23 Niwena nawa, neyi ekala nachikuhwelelu, akayinuñaku, muloña Nzambi nateli kuyinuñaku cheñi. 24 Muloña neyi akukunkwili kumutondu wamuolivi wamwisaña wadimenena waweni nawa akunuñili kumutondu wamuolivi wakudima mwitempa, hela chakwila hichatelela kwikala mwenimuku, dikwila nawu chikwikala chaswayi iyi nyitayi yayeni yakumutondu wamuolivi wakudima kuyinuña cheñi kumutondu wayu.

25 Enu anakwami, muloña hinnakukeña nami mubuli kwiluka iyi yuma yajila yakujindaku, kulonda mubuli kudimona nenu mukweti maana: AIsarela amakwawu akutwalekahu nakukaana kushika nimpinji yakavula antu akunyuza, 26 nawa muyoyeniyi njila dimwakayamwininawu aIsarela ejima. Neyi chochasonekawu nawu: “Nkuuli* wakafuma muZiyona nawa wakaletesha anyana kaYakoba kuleka yilwilu yawu yatama. 27 Nawa ichi dichi chitiyañenu chami chinnatiyañani nawena, chinakafumishahu nshidi jawu.” 28 Chalala, kutalisha kunsañu yayiwahi, wena anekali ayilumbu muloña wanenu; ilaña kutalisha kukutonda kwaNzambi, wena anayikeñi muloña wawankakulula jawu. 29 Muloña Nzambi hakaditoñesha hayawaana yindi yahanañayi nikutambika kwindi kwatambikañayi antu amakwawuku. 30 Hatachi, mwamwovwahilili Nzambi wanyi, ilaña chayinu mpinji, nayitiyili enu luwi muloña wakubula kwovwahila kwawaYudeya, 31 dichi, nayitiyili enu luwi muloña wakubula kwovwahila kwawaYudeya, ilaña muloña wachumichi, aYudeya niwena nateli kuyitiyila luwi. 32 Muloña Nzambi neteji antu ejima kwikala anduñu akubula kwovwahila kulonda yatiyili luwi antu ejima.

33 Ochijavula nkisu jaNzambi jakuspiritu nimaana nikwiluka! Wunsompeshi windi ochiwakala kuwiluka nawa njila jindi ochijakala kujilondela! 34 Muloña, “hinyi weluka yitoñojoka yaYehova, hela hinyi wunekali mukwakumuleja maana?” 35 Hela, “hinyi wunatachikilihu kumwinka chuma mwaka yamufuntishilichu?” 36 Muloña yuma yejima yafumaña kudi yena, diyi wakojeja nindi yikaluku nawa yekalaku muloña wayena. Kulema kwiikali kudi yena haya nyaaka. Ameni.

12 Dichi, enu anakwami, inakuyilembelela nawushona waNzambi nami, hanenu nyijimba yenu yiikali mulambu wamumi, wajila nawa wetejawu kudi Nzambi, dikwila nawu mudimu wajila wakuzata nawuswa wenu wakutoñojoka. 2 Nawa lekenu kwiteja yuma yamunshakaminu yamakonu* yiyibalumuni, ilaña balumukenu kuhitila mukuhimpa yitoñojoka yenu* kulonda mwiluki nkeñelu yaNzambi nenu yayiwahi, wayiteja nawa yawanina chikupu.

3 Muloña kuhitila muluwi lwasweja lwantiyililiwu, inakuleja muntu-himuntu hakachi kenu nami, bayi yatoñojoka nindi walema kubadika chekalayiku, ilaña muntu-himuntu yatoñojokeña kwesekeja nachekalayi kushindamena hachikuhwelelu chamwinkawu* kudi Nzambi. 4 Neyi chochitwekala nayiidi yayivulu kumujimba wumu, ilaña yiidi yejima hiyakalakalaña mudimu wowumuku, 5 dichi chitwekala ninetu nawa, hela tudi amavulu, tudi mujimba wumu mudi Kristu, ilaña hamuntu-hamuntu tudi yiidi yanuñawu kudi wumu namukwawu. 6 Chineli tukweti yawaana yamboka-mboka kwesekeja naluwi lwasweja lwatutiyilawu, neyi hiwuprofwetu, tuprofwetenu kwesekeja nachikuhwelelu chitukweti; 7 hela neyi himudimu, tushiku maana kukuzata iwu mudimu; hela muntu watañishaña, yashiku maana kukutañisha kwindi; 8 hela muntu wakoleshaña,* yatwalekihu nakukolesha;* muntu wahanaña, yahaneña* namuchima wumu; muntu walombolaña,* yalomboleña namuchima wumu;* muntu watiyilaña antu luwi, yatiyileña antu luwi namuzañalu.

9 Kukeña kwenu kwiikali kwakadi wunfwikiji. Helenu yuma yatama; kakelenu kuyuma yayiwahi. 10 Mukukeña anakwenu, dikeñenuña chikupu wumu namukwawu. Mukumwekesha kalemesha kudi wumu namukwawu, tachikilenuñahu. 11 Ikalenu adikita,* bayi akatalaku.* Itejenu spiritu yajila yiyikojeji mwiikali neyena. Mukalakelenuña Yehova. 12 Zañalalenuña mukuchiñeja. Umikenu hampinji yimunakumona lukadi. Lombenuña chakadi kuzeya. 13 Yinkenuñahu akwakujila kwesekeja nayuma yinakaankiliwu. Ikalenuña nachisambu mpinji yejima. 14 Kiswilenuña antu ayikabishaña; kiswilenuña bayi mushiñaneñaku. 15 Zañalelenuña hamu nawantu azañalalaña; dililenuña hamu nawantu adilaña. 16 Monenuña akwenu neyi chochimwadimonaña enu aweni; bayi mwikala nayilwilu* yakudinka wantaku, ilaña, ikalenu nayilwilu yakudizoza. Bayi mudimonaña enu aweni nenu mukweti maanaku.

17 Bayi mufuntisha katama nakatama kudi muntu hela wumuku. Ilenuña yuma yamonañawu antu ejima nawu yayiwahi. 18 Neyi chinatwesheki, ikalenu awunda nawantu ejima kwesekeja nahanakumini ñovu jenu. 19 Enu akwetu inakeña, bayi muditendaku, ilaña, mulekelenu Nzambi kulonda yamwekeshi kuzuwa kwindi kudi muntu wunakoñi chatama; muloña chasonekewa nawu: “Yehova nahoshi nindi, ‘Yami mukwakutenda; nakayifweta hayuma yatama yinakukoñawu.’” 20 Ilaña “neyi chilumbu cheyi natiyi nzala, mwinki yakuda yadi; neyi natiyi mpwila, mwinki yakunwa yanwi; muloña neyi mukwila mwenimu, mukumulumbikila makala akesi hamutu windi.”* 21 Bayi mwiteja kutama kuyimiki mushinduku, ilaña imikenuña mushindu kutama kuhitila mukwila yuma yayiwahi.

13 Muntu-himuntu yovwahileña* akweti wuswa wabadika, muloña kwosi wuswa wadinjilaña waweni chakubula kuwiteja kudi Nzambiku; akwawuswa ejima adiku, Nzambi diyi wayiteja kwikalaku. 2 Dichi, muntu wadikañaña nawakwawuswa, dikwila nawu nakudikaña nantanjikilu yaNzambi; antu ejima anakudikaña naniyi ntanjikilu akayisompesha. 3 Muloña antu anakuyuula, hiyekalilaku kulonda ayitiyeña woma kudi antu akoñaña yuma yayiwahiku, chiña antu akoñaña yuma yatama diwu atela kuyitiya woma. Komana, wunakukeña wubuleña kutiya woma antu akweti wuswa tahindi? Twalekakuhu kukoña yuma yayiwahi nawa akukuhamekaña; 4 muloña hiyañamba jaNzambi akukuzatila eyi kulonda wuhetelimu. Ilaña neyi wunakukoña chuma chatama, yitiyeña woma, muloña antu wenawa anonaña hohu mpoku yakabali chamukunkulwayi wanyi. Hiyañamba jaNzambi, atendaña kulonda ababeshi muntu wunakukoña yuma yatama.

5 Dichi, chalema chikupu eyi kwovwahila, bayi neyi muloña wakuzuwaku, ilaña nimuloña wachinleji chamuchima weyi. 6 Dichimwahaninaña ninyisonku; muloña hiyañamba jaNzambi akalakelaña antu. 7 Yinkenu antu ejima yuma yinakukeñawu; muntu wunakukeña musonku, mwinkenu musonku; muntu wunakukeña mulambu, mwinkenu mulambu; muntu wunakukeña kumutiya woma, mutiyenu woma; muntu wunakukeña kumulemesha, mulemeshenu.

8 Bayi mwikala namukudi kudi muntu hela wumuku, chiña kukeñañana wumu namukwawu; muloña muntu wakeña manakwindi nashikiji nshimbi. 9 Muloña nshimbi jasonekawu jahosha nawu, “Bayi wila wujilaku, bayi wujaha muntuku, bayi wiyaku, bayi wikala nalwisuku,” nawa neyi kudi nshimbi jikwawu, jejima jahwila munawa mazu akwila nawu: “Keñaku mukwenu neyi chiwadikeña eyi aweni.” 10 Dichi, muntu wukweti kukeña wamukoñaña mukwawu chatama wanyi, muloña kukeña dikwashikijaña nshimbi.

11 Nawa, ilenuña chumichi muloña enu muneluki chilaaka chitudimu, nenu himpinji yenu yakuhinduka mutulu, muloña ichi dinu wamwinu wetu wunaswini dehi kwakwihi kubadika hampinji yitwetiyili. 12 Wufuku hiwukuya nakucha; mwaana wunaswini dehi kwakwihi. Dichi, tulekenu nyidimu yamumwidima, tuvwalenu yitwa yachejeji. 13 Twikalenu nayilwilu yayiwahi neyi antu adi muchejeji, bayi kudiñija muyidika yamapumba* nikushetaku, bayi kudiñija muyilwilu yawuvumbi nimuyilwilu yawukapwa nsonyiku,* bayi kudiñija muyikonkojola nikwikala nechimaku. 14 Ilaña, mwimbujolenuña* Mwanta Yesu Kristu, nawa bayi mutoñojokelaña chadimu kufwila yuma yakumujimbaku.

14 Tambwilenu muntu wazeya muchikuhwelelu, ilaña bayi mumusompesha hamuloña wakushiyashana kwayitoñojokaku.* 2 Muntu wumu wukweti chikuhwelelu chakuda yuma yejima, ilaña muntu wazeya muchikuhwelelu, wadaña hohu yakuda yadimañawu mwitempa. 3 Muntu wadaña, bayi yadiwula muntu wabulaña kudaku, nawa muntu wabulaña kuda, bayi yasompesha muntu wadañaku, muloña Nzambi namutambwili iwu muntu. 4 Yeyinyi mwaka wusompeshi ñamba yamuntu wacheñi? Hela yemani, hela yadimbuki, chidi kudi nkaaka yindi yomweni. Chalala, akamwimika, muloña Yehova nateli kumwimika.

5 Muntu wumu watoñojokaña nindi ifuku dimu dabadika kulema dikwawu; muntu mukwawu watoñojokaña nindi ifuku dimu desekana namafuku amakwawu ejima; muntu-himuntu yeteji chikupu nindi chuma chakuhwelelayi chalala. 6 Muntu wamonaña ifuku nindi dalema, wadimonaña nindi dalema muloña wakumulemesha Yehova. Nawa cheñi, muntu wadaña, wadaña muloña wakumulemesha Yehova, muloña wamusakililaña Nzambi; nawa muntu wabulaña kuda, wabulaña kuda bayi neyi muloña wakubula kumulemesha Yehovaku, ilaña wamusakililaña Nzambi. 7 Kafwampi, kwosi muntu niwumu hakachi ketu wadihandilaña yomweniku, nawa kwosi muntu wadifwilaña yomweni hohuku. 8 Muloña neyi tunakuhanda, twamuhandilaña Yehova, nawa neyi tunafwi, twamufwilaña Yehova. Dichi neyi tunakuhanda hela tunafwi, tudi antu jaYehova. 9 Muloña yumiyi diyi yakojejeli Kristu kufwa nikwikala nawumi cheñi, kulonda yekali Mwanta wawafu niwawantu amomi.

10 Hanu dinu, muloñadi chiwasompeshelaña manakweyi? Hela, muloñadi chiwadiwilaña manakweyi? Muloña wonsu wetu twakemana kumbidi yachitwamu chakusompela chaNzambi. 11 Muloña chasonekewa nawu: “Yehova wahosha nindi, ‘ichi chinahanda ami, manuñu ejima akafukama kudi ami, nimadimi ejima akeluka chikupu nawu yami Nzambi.’” 12 Dichi, wonsu wetu twakadilumbulwila kudi Nzambi mutwelaña hamuntu-hamuntu.

13 Dichi, tulekenu kudisompesha wumu namukwawu, ilaña tufwilenu kubula kusha chuma chakumuhukesha manakwetu hela chakumukañesha. 14 Neluka, nawa nakuhweleli chikupu mudi Mwanta Yesu nami, kwosi chuma chadileñelaña chacheni kwikala chamajiluku; chiña hohu neyi muntu yomweni nachimoni nindi chamajilu, dikwila nawu kudi yena chamajilu. 15 Muloña neyi manakweyi nahukani* muloña wayakuda yeyi, dikwila nawu wunakwenda kwesekeja namwaya kukeña wanyi. Bayi wuleñela yakuda yeyi yikisañani muntu afwililiwu kudi Kristuku. 16 Dichi, bayi mwiteja chuma chachiwahi chimwakoñaña achiteni nawu chatamaku. 17 Muloña kwiñila muWanta waNzambi hikwashindamena hakuda nikunwaku, ilaña kwashindamena hakuloña nikuwunda nimuzañalu kuhitila mudi spiritu yajila. 18 Muloña muntu wejima wakalakelaña Kristu muniyi njila, diyi etejawu kudi Nzambi nawa diyi atiyañawu kuwaha kudi antu.

19 Dichi dinu, tufwileña yuma yaletaña kuwunda niyuma yatuleñelaña kudikolesha wumu namukwawu. 20 Lekenu kukisañana mudimu waNzambi hamuloña wayakuda. Chalala, yuma yejima yitooka, ilaña chatama neyi muntu yada yakuda yikuhukesha akwawu. 21 Chikuwaha eyi kubula kuda mbiji hela kunwa vinyu hela kukoña chuma chidi chejima chikuhukesha manakweyi. 22 Chikuhwelelu chiwukweti, ikalaku nachu eyi aweni kudi Nzambi. Wukweti muzañalu yowu muntu wabulaña kudisompesha yomweni nayuma yatiyañayi kuwaha. 23 Ilaña neyi nakujinoka, nawa yada, dikwila nawu nadifwishi dehi namuloña, muloña nadi chakadi chikuhwelelu. Kuhosha hohu chalala, chuma chejima chikukoñayi muntu chakadi chikuhwelelu, hinshidi.

15 Hela chochu, etu twakola muchikuhwelelu, twatela kukwasha antu abula kukola omiki mukuzeyazeya kwawu nawa bayi twilaña yuma yikututiyisha kuwaha etu aweni hohuku. 2 Wejima wetu hamuntu-hamuntu tutiyisheña akwetu kuwaha nikuyikoñela yuma yayiwahi yakuyikolesha. 3 Muloña niKristu hakoñeli chuma chakuditiyisha hohu yomweni kuwahaku, ilaña neyi chochasonekawu nawu: “Kasawuntu kawantu ayihoshaña kasawuntu, kanenzi hadi ami.” 4 Muloña yuma yejima yasonekeliwu kunyima, ayisonekeli kulonda etu tudiziliku, kulonda mukuumika kwetu nimukukundeja kwamuNsona, twiikali nakuchiñeja. 5 Dichi, Nzambi watwinkaña wuswa wakuumika nawa watukundejaña, yayikwashi ninenu nawa mwiikali nayitoñojoka yoyimu neyi yadiña naKristu Yesu, 6 kulonda wejima wenu mukunuñañana hamu nawa nezu* dimu, mumulemeshi Nzambi, Tata yaMwanta wetu Yesu Kristu.

7 Dichi, ditambwilenuña* wumu namukwawu neyi chayitambwililiwu enu kudi Kristu, kulonda amulemesheña Nzambi. 8 Muloña inakukeña enu mwiluki nenu Kristu wekalili mukwakukalakela antu aalama. Welili mwenimu kulonda yayileji nindi Nzambi wahoshaña mwalala mpinji yejima nikumwekesha nindi yikaninu yakaniniyi ankakulula jawu, yalala, 9 kulonda akwanyuza amulemeshi Nzambi muloña waluwi lwindi. Neyi chochasonekawu nawu: “Diwu muloña waweni wunakakutuumbakeshela chikupu mukachi kawakwanyuza, nawa nakemba tumina twakuhameka ijina deyi.” 10 Wahosha cheñi nindi: “Enu akwanyuza, zañalelenu hamu nawantu jindi.” 11 Cheñi nindi: “Enu akwanyuza yejima, muhamekenu Yehova, niantu ejima niwena amuhamekeña.” 12 Isaya niyena wahosheli nindi: “Muntu* wumu kufuma muchisaka chaYesi, wakenza nakuyuula akwanyuza; nawa kuchiñeja kwawakwanyuza kwakashindamena hadi yena.” 13 Dichi, Nzambi wahanaña kuchiñeja yayinzeshi enu namuzañalu wasweja nikuwunda kuhitila mukumukuhwelela, kulonda kuchiñeja kwenu kusweji* chikupu muloña wañovu yaspiritu yajila.

14 Ami neluki chikupu kutalisha hadi enu anakwami nami, ninenu munadiloñeshi kukoña yuma yayiwahi nawa munenzali nakwiluka kwejima, chakwila munateli kudidizisha* wumu namukwawu. 15 Hela chochu, nayisonekeli chakadi kuyihita mumbadi hayuma yimu, kulonda niyanukishiku cheñi, muloña waluwi lwasweja lwantiyilayi Nzambi 16 kulonda niikali ñamba yaKristu Yesu kudi akwanyuza. Inakuzata mudimu wajila wakushimwina nsañu yayiwahi yaNzambi, kulonda awa akwanyuza ekali nyilambu yetejawu, yajilikawu naspiritu yajila.

17 Dichi, nikweti yikuma yakudituumbakeshela mudi Kristu Yesu kutalisha hayuma yahosha hadi Nzambi. 18 Muloña ami hinukutwesha kulusuka nakuhosha hachuma chidi chejima chinakoñeliku, nukuhosha hohu hayuma yakoñayi Kristu kuhitila mudi ami, kulonda akwanyuza ovwahili muloña wamazu ami ninyidimu yami, 19 nimuloña wayinjikijilu niyihayamisha,* nimuloña wañovu yaspiritu yaNzambi, kulonda nishimwini chikupu nsañu yayiwahi yahosha hadi Kristu, kufumisha kuYerusalema nakunyeñumuka ndo-o nikuIlirikumi. 20 Muloña wachumichi, nafuukwilihu chikupu kubula kushimwina nsañu yayiwahi kumaluña kwelukiliwu dehi ijina daKristu, kulonda nibuli kutuña hachikuku chamuntu mukwawu; 21 ilaña, neyi chochasonekawu nawu: “Antu abulili kutiya mpuhu yindi, akamona, nawa antu anabuli kutiya, akatiyishisha.”

22 Ichi dichuma chikwawu chankaanishilileñawu kakavulu kwinza kudi enu. 23 Ilaña chayinu mpinji, kwosi iluña dinabula kushimwinamu dehi munawa maluñaku, nawa hadi yaaka yayivulu* nafwilaña chikupu kwinza kudi enu. 24 Dichi, neyi nayi dehi kuSipeni, nakuhweleli nami nakadimona nenu nawa mwakanshinjikijaku chantesha hakufuma kweniku hanyima yakushakama nanenu hadi kapinji kantesha. 25 Ilaña katatakichi, inakukeña kuya kuYerusalema nakukalakela akwakujila. 26 Muloña akwaMasidoniya niakwaAkaya, atiyili kuwaha kupompesha yuma yawu nakuyihana kwikala yawaana kudi atuzweñi amu adiña mukachi kawakwakujila muYerusalema. 27 Chalala, atiyileña kuwaha kwila mwenimu, diimu, adiña nanyikudi kudi wena; muloña neyi awa akwakujila anayinkihu akwanyuza yuma yawu yakuspiritu, dikwila nawu akwanyuza niwena atela kuyinkahu yuma yawu yakumujimba. 28 Dichi, neyi namanishi dehi kuzata iwu mudimu nawa niyitwalila niniyi yawaana* yawu yejima, nakahita kudi enu hakuya kuSipeni. 29 Kubombelahu, neluki nami chinakenza kudi enu, nakayiletela nkisu jajivulu kufuma kudi Kristu.

30 Dichi enu anakwami, inakuyilembelela kuhitila mudi Mwanta wetu Yesu Kristu nimukukeña kwenzaña muloña waspiritu nami, munlombeleñaku chikupu kudi Nzambi neyi chinadilombelañaku ami aweni, 31 kulonda nakapuluki kudi antu amuYudeya abula kwitiya nawa kulonda mudimu wami wakuzatila antu adi muYerusalema, akawutambwili chachiwahi kudi akwakujila, 32 kulonda neyi Nzambi neteji, nakenzi kudi enu iku nazañalali nawa nakahizumukili hamu nanenu. 33 Dichi Nzambi wahanaña kuwunda yekali nanenu ejima. Ameni.

16 Nasoneki nakuyilumbulwila hadi* muheletu Fwibi, mukwakukalakala wamuchipompelu chamuKenikiri, 2 kulonda mumutambwili mudi Mwanta munjila yatelela akwakujila, nakumukwasha muyuma yejima yikukaankilayi, muloña niyena nakwashi antu amavulu, kushilahu ninami.

3 Muñimushiliku aPrisila naAkwila, akwakukalakala hamu nanami mudi Kristu Yesu, 4 owu anashi wumi wawu hakatoña kukoola ami,* nawa bayi neyi yami hohu wunakuyisakililaku, ilaña anakuyisakilila nikudi yipompelu yejima yawakwanyuza. 5 Cheñi, mwimushi nichipompelu chidi mwitala dawu. Mwimushi niEpenetu inakeña, wudi hakachi kawantu asambilili kwikala atumbanji twaKristu muAsiya. 6 Mwimushi Mariya, owu wunayikalakeli nañovu. 7 Mwimushi aAndironiku naYuniya, antaña jami nawa akwetu mwatukasililiwu hamu mukaleya, amayala elukawu chikupu kudi apostolu nawa anadikundi naKristu hadi yaaka yayivulu kubadika ami.

8 Muñimushiliku Ampiliyasu, inakeña mudi Mwanta. 9 Mwimushi Uribani, mukwakukalakala hamu nanetu mudi Kristu, niSitakisi inakeña. 10 Mwimushi Apelesi, washinshika mudi Kristu. Mwimushi antu amwitala daArisitobolu. 11 Mwimushi Herodiyoni, ntaña yami. Mwimushi antu amwitala daNarakisu adi mudi Mwanta. 12 Mwimushi aTirifwena naTirifwosa, ambanda anakukalakala nañovu mudi Mwanta. Mwimushi Perisa, itwakeña, muloña nakalakali nañovu mudi Mwanta. 13 Mwimushi Rufusa, muntu atondawu mudi Mwanta, nimama yindi owu inamonaña kwikala mama yami ninami nawa. 14 Mwimushi Asinkiritu, niFwelegona, niHeremisi, niPatiroba, niHeremasi, nianakwetu adiwu nawu hamu. 15 Mwimushi aFwilologu naYuliya, niNereyusi namuhelindi, niOlimpasa, niakwakujila ejima adiwu nawu hamu. 16 Mudimushi wumu namukwawu nakudifufwa kwajila.* Yipompelu yejima yaKristu yinayimushi.

17 Ichi dinu inakuyilembelela enu anakwami nami, mubabali nawantu aletaña chaambu niyuma yakuhukesha nachu akwawu yambukaku nayuma yimwadiza, nawa yitondolwelenuña. 18 Muloña antu amuchidiwu hiyanduñu, bayi neyi aMwanta wetu Kristuku, ilaña hiyanduñu amavumu awu, nawa kuhitila munhoshelu yawu yakudimbeka nimumazu awu amwovu akulambisha, adimbaña nyichima yawantu akadi nyiloña. 19 Kwovwahila kwenu kunatiyakani kudi antu ejima, dichi nazañalali muloña wanenu. Ilaña inakukeña nami mwiikali namaana kulonda mwiluki yuma yayiwahi, ilaña mwiikali antu abula kwiluka yuma yatama. 20 Nzambi wahanaña kuwunda, katataka yamujilumuni Satana mwishina danyendu yenu. Luwi lwasweja lwaMwanta wetu Yesu lwiikali nanenu.

21 Anayimushi kudi Timotewu mukwakukalakala hamu nanami, nikudi antaña jami aLusiyu, niYasoni, niSosipata.

22 Ami Teretiyu, wunasoneki wunu mukanda, nayimushi mudi Mwanta.

23 Anayimushi kudi Gayusi, owu wunantambwili mwitala dindi nawa mwitala dindi dimwapompelaña chipompelu chejima. Anayimushi nikudi Erasitusi mukwakuhemba mali* amusumba, nikudi manakwindi Kwotusi. 24 ——

25 Ichi dinu kudi Yena wunateli kuyikolesha kwesekeja nansañu yayiwahi yinashimwinaña ninsañu yahosha hadi Yesu Kristu, kwesekeja nakusolola kwayuma yajila yakujinda, oyu yinajindiwu hadi mpinji yayilehi 26 ilaña ichi anayimwekeshi* nawa anayiluki kudi akwanyuza yejima kuhitila muNsona jawuprofwetu kwesekeja nalushimbi lwaNzambi wahaya nyaaka nanyaaka, kulonda akwanyuza yejima akuhweleli nawa amwovwahileña; 27 kulema kwiikali kudi Nzambi wekala namaana nkawindi hohu kuhitila mudi Yesu Kristu haya nyaaka. Ameni.

MuchiGiriki, “mbutu.”

Hela “antu abula kwikala aGiriki.”

Hela “nawambanda kwesekeja nachisemwa chawantu.”

Hela “neyi chakañenyiwu kwikala namaana alala akumwiluka Nzambi.”

Hela “Wumi wamuntu.”

Hela “akudizisha hakanwa namazu akufuma.”

MuchiGiriki, “nyendu yawu.”

MuchiGiriki, “kwosi mujimba.”

Hela “wakujima; wakunuñañesha.”

Hela “ananakeniwu.”

Hela “mbutu yindi.”

Hela “kaayi kakaha.”

Hela “mbutu yindi niyena.”

Hela hekwawu, “kuleñela yuma yabula kwikalaku, kwikalaku.”

Hela “nimbutu yeyi.”

Hela “wadiña nshinta.”

Hela hekwawu, “tukweti kuwunda.”

Hela hekwawu, “twazañalalaña.”

Hela hekwawu, “twazañalalaña.”

Hela “javulili.”

Hela “anamuumbiku; anamwanakeni.”

MuchiGiriki, “yiidi.”

MuchiGiriki, “yiidi.”

MuchiGiriki, “mwadiña afwa kuNshimbi.”

MuchiGiriki, “muyiidi yetu.”

MuchiGiriki, “muyiidi yami.”

MuchiGiriki, “muyiidi yami.”

Hiizu dachiAramayiki daya mukwila nawu, “Tata!”

MuchiGiriki, “mbutu.”

MuchiGiriki, “mbutu.”

MuchiGiriki, “mbutu.”

MuchiGiriki, “bayi neyi hadi muntu wafwilaña hela hadi muntu watemukañaku.”

Hela “wahanaña.”

MuchiGiriki, “mbutu.”

Hela “natoheshaña.”

MuchiGiriki, “mujimba wami.”

Hela “Chamwinu.”

Hela “yanyaaka yinu.” Talenu Kulumbulula.

Hela “mukudishinshika enu aweni.”

Hela “chamwanzañenawu.”

Hela “wakonkomwenaña.”

Hela “nakukonkomwena.”

Hela “yahaneña yawaana.”

Hela “watwamininaña.”

Hela “nakashinshi.”

Hela “ashinshika; neyena.”

Hela “bayi muzata mudimu wenu nawudiku.”

Hela “nayitoñojoka.”

Dikwila nawu, kumwovwahisha muntu nikufwomona kuchinchika kwindi.

Hela “Wumi wejima wovwahileña.”

Dikwila nawu, yidika yejima yamapumba yafumpaña nshimbi jaNzambi.

MuchiGiriki, aselegeya hiizu dalumbulula yuma yayivulu. Talenu Kulumbulula.

MuchiGiriki, “muvwalenu Mwanta Yesu Kristu.”

Hela hekwawu, “wakudihujola mumuchimaku.”

Hela “nakisiki.”

MuchiGiriki, “nakanwa kamu.”

Hela “ditejenuña.”

MuchiGiriki, “muji.”

Hela “kuvuli.”

Hela “kudileja.”

Hela “niyimwenu.”

Hela hekwawu, “hayaaka yimu.”

MuchiGiriki, “nyikabu.”

Hela “nakumuhameka kudi enu ”

Hela “wumi wami.”

MuchiGiriki, ‘kudifufwa kwajila.’ Iku kwadiña kudifufwa kwadifufwileñawu akwaKristu neyi anadibulakani.

Hela “ñamba wamali.”

Hela “anayisololi.”

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu