Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • bi7 1 Timotewu 1:1-6:21
  • 1 Timotewu

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • 1 Timotewu
  • Nsona Jawakwakristu JachiGiriki
Nsona Jawakwakristu JachiGiriki
1 Timotewu

MUKANDA WATACHI KUDI TIMOTEWU

1 Ami Pawulu, kapostolu kaKristu Yesu atondeliwu kwesekeja nalushimbi lwaNzambi Chamwinu chetu nilwaKristu Yesu kuchiñeja kwetu, 2 kudi eyi Timotewu,* mwana walala muchikuhwelelu:

Luwi lwasweja niwushona nikuwunda jafumaña kudi Nzambi Tata nikudi Kristu Yesu Mwanta wetu jiikali naneyi.

3 Neyi chinakukolesheli nami wushakami muEfwesesa hampinji yinakeñeleña kuya kuMasidoniya, dichinnakukukolesha nihayinu mpinji, kulonda wukonkomweni antu amakwawu aleki kutañisha ntañishilu yacheñi, 4 hela kusha maana kumpanji jakutwamba nikukuchinda yisaka yawankakulula. Yuma yamuchidiwu yamukunkulwayi, yaleteshaña hohu antu afwikijeña yuma chatela yihaneña yuma yafumaña kudi Nzambi yakoleshaña chikuhwelelu. 5 Chalala, nkeñelu yaniyi nshimbi hikukeña kwafumaña mukwikala namuchima wutooka, nichinleji chamuchima chachiwahi nichikuhwelelu chakadi wunfwikiji. 6 Muloña wakwaambuka kuyumiyi, antu amu anadiñiji munhoshelu yamukunkulwayi. 7 Akeñaña kwikala antañishi janshimbi, ilaña hiyatiyishishaña mwatalisha yuma yahoshañawu hela yuma yiyakolelañawu chikupuku.

8 Ichi dinu tuneluki netu Nshimbi jekala jajiwahi neyi chakwila muntu yajizatisha chiwahi,* 9 nakwiluka nindi nshimbi hiyajikasilaña muntu waloñaku, ilaña ajikasilaña antu afumpaña nshimbi niadikañaña, abulaña kwakama Nzambi niakwanshidi, abula kushinshika* niakwakujilola yuma yajila, akwakujaha atata jawu niakwakujaha amama jawu, akwakujahañana, 10 ayivumbi,* amayala adikaamaña nawakwawu amayala, akwakuwombolola antu, akwamakudi, antu asanyikaña mwakutwamba niyuma yejima yakutwamba yadikañaña nantañishilu yayiwahi* 11 kwesekeja nansañu yayiwahi yakulema yaNzambi wamuzañalu, yankunjikiliwu.

12 Namusakililaña Kristu Yesu Mwanta wetu, wanyinkeli ñovu, muloña wammweni kushinshika kuhitila mukunyinka mudimu, 13 hela chakwila kunyima nadiña mukwakusawula Nzambi nimukwakukabisha antu jindi nawa mukwakasawuntu. Hela chochu, antiyilili luwi muloña nakoñeleña yumiyi mukubula kwiluka nimukubula chikuhwelelu. 14 Ilaña luwi lwasweja lwaMwanta wetu lwantiyililiyi lwaswejeli chikupu nichikuhwelelu nikukeña kudi mudi Kristu Yesu. 15 Awa mazu atelela kuyikuhwelela nawa atelela kuyitambwila chikupu, akwila nawu: Kristu Yesu wenjili mukaayi nakwamwina akwanshidi. Hadi awa akwanshidi, ami yami mukwanshidi chikupu. 16 Hela chochu, antiyilili luwi ami mukwanshidi chikupu, kulonda Kristu Yesu yamwekeshi kudiwunjika kwindi kwejima kuhitila mudi ami, nakuñilisha kwikala chakutalilahu chanowu antu akakuhwelela mudi yena nankeñelu yakwikala nawumi wahaya nyaaka.

17 Ichi dinu, kalemesha nikulema jiikali kudi Mwanta wahaya nyaaka, wabulaña kutoka, abulaña kumonawu, yowu Nzambi nkawindi hohu, haya nyaaka nanyaaka. Ameni.

18 Eyi mwanami Timotewu, nakwinki ilu lushimbi kwesekeja namwaya wuprofwetu waprofweteliwu kutalisha hadi eyi, kulonda kuhitila muyumiyi wutwalekihu kulwa njita yayiwahi, 19 nakuhemba chikuhwelelu nichinleji chamuchima chachiwahi chinakaaniwu antu amu, nakuyikojeja akisi chikuhwelelu chawu neyi chakisikaña mbopolu. 20 Hakachi kanawa antu hadi Himenusa niAlesanderi, nawa ami nayihani* kudi Satana, kulonda kuhitila mukuyibabesha, adizi kubula kumusawula Nzambi.

2 Chatachi, inakuyikonkomwena nami, lombelenuñaku antu ejima, nakulomba kwakulembelela, nakulomba, nakudilombelaku wumu namukwawu, nikulomba kwakusakilila, 2 kubombelaku nianyanta niantu ejima akweti yifulu yalema,* kulonda tushakameña kumatu kwamwena nimukuwunda nakumwakama Nzambi chikupu nikukoña yuma yejima neyena. 3 Chumichi chachiwahi nawa chetejewa kumesu aNzambi Chamwinu chetu, 4 wakeñaña nindi antu ejima ayamwini nawa nindi ekali nakwiluka kwalala kwakwiluka chalala. 5 Muloña kwekala Nzambi wumu hohu niihaku wumu hakachi kawantu naNzambi, yowu Kristu Yesu, muntu 6 wadihanini yomweni kwikala ifutu danyiloña* dakukuula nachu antu ejima, dichi antu akahosha hachumichi mumpinji yachu yatelela. 7 Muloña waniwu wunsahu, antondeli kwikala mukwakushimwina nawa kapostolu. Inakuhosha chalala, inakutwamba wanyi. Antondeli kwikala ntañishi wakutañisha akwanyuza nsañu yachikuhwelelu nichalala.

8 Dichi, inakukeña nami kumaluña ejima, amayala alombeña nakwolola makasa awu ajila chakadi kuzuwa nintaadi. 9 Chochimu nawa, ambanda niwena adiwahisheña nayakuvwala yatelela, nakalemesha nikutoñojoka mwamaana,* bayi kuyinda-yinda nyichidi yansuki nawuru, hela namperola hela nayakuvwala yasweja wuseyaku, 10 ilaña avwaleña yakuvwala yatelela ambanda aditenaña nawu amwakama Nzambi, dikwila nawu kuhitila mukuzata nyidimu yayiwahi.

11 Mumbanda yadizi muwumweneni* nakwovwahila chikupu. 12 Hinneteji mumbanda kutañisha hela kwikala nawuswa hadi iyalaku, ilaña watela kumwena. 13 Muloña Adama diyi asambililiwu kuleña, kuhiñahu dinu hiyakuleña Eva. 14 Cheñi nawa, Adama hiyamudimbiliku, ilaña mumbanda diyi adimbiliwu chikupu, nawa wavulumwini. 15 Hela chochu, mumbanda wakakiñewa kuhitila mukuvwala anyana chakala hohu yatwalekahu* muchikuhwelelu nimukukeña nimukujila nimukutoñojoka mwamaana.*

3 Awa mazu atelela kuyikuhwelela: Neyi iyala nakukeña kwikala kalama, dikwila nawu nakufwila mudimu wawuwahi. 2 Dichi, kalama watela kwikala wakadi hakumwinkela muloña, iyala wasumbula mumbanda wumu hohu, welaña yuma nakwesekeja, watoñojokaña mwamaana,* waloñeshaña yuma chiwahi, wukweti chisambu niwuswa wakutañisha, 3 bayi mukwakushetaku, bayi mukwamadombuku,* ilaña wamwovu, bayi mukwakubobola nawakwawuku, bayi wakeña maliku, 4 iyala walombolaña* amwitala dindi munjila yayiwahi, wukweti anyana ovwahilaña nawa akweti yilwilu yayiwahi 5 (muloña neyi iyala wejima heluka chakulombola* amwitala dindi yomweniku, wukutwesha ñahi kwakamena chipompelu chaNzambi?), 6 bayi muntu wunetiyi katatakaku, kuchiina wakenda kadinka wanta nakumusompesha neyi chamusompeshawu Diyabolu. 7 Kubombelahu, watela kwikala muntu ashimunañawu chachiwahi* kudi antu abula kwikala muchipompelu kulonda yabuli kusawuka* nikuholokela mumuhetu waDiyabolu.

8 Ankoñi akuzatila niwena atela kwikala amayala asha maana kuyuma, bayi akweti madimi ayediku,* bayi aswejaña kunwa vinyuku, bayi akweti lwisu lwakukeña kuheta munjila yawupwapokiku, 9 akwata kuyuma kunsañu yajila yakujinda yachikuhwelelu nachinleji chamuchima chitooka.

10 Cheñi nawa, amayala wenawa, asambili kuyeseka kulonda amoni neyi anashikilimu, kuhiñahu dinu, ekali akwakukalakala nanochu chinabuliwu hakuyinkela muloña.

11 Ambanda niwena atela kwikala asha maana kuyuma, bayi akwakutuñula akwawuku, elaña yuma nakwesekeja, ashinshika muyuma yejima.

12 Ankoñi akuzatila ekali amayala asumbula mumbanda wumu hohu, alombolaña anyanawu niamwitala dawu munjila yayiwahi. 13 Muloña amayala akalakalaña munjila yayiwahi, adituñilaña ijina dadiwahi nawa ekalaña akasunuka chikupu kuhosha hachikuhwelelu chawu mudi Kristu Yesu.

14 Hela chakwila inakufwila kwinza kudi eyi katataka, inakukusonekela yumiyi, 15 kulonda neyi nishimbula kwinza, wiluki chiwatela kudihemba eyi aweni nanowu amwitala daNzambi ekala chipompelu chaNzambi wamumi, chishimi nawa hakolela chalala. 16 Chalala, yuma yajila yakujinda yaniku kwakama Nzambi yalema chikupu: ‘Amumwekesheli mumujimba, amuteneni kuloña muspiritu, wamwekeni kudi añelu, amushimwinini mukachi kawakwanyuza, amwitiyili hamaseki, amutambwilili mwiwulu mukulema.’

4 Hela chochu, mazu* onenawu ahosha hatooka nawu, kumafuku akumbidi, antu amu akaleka kukuhwelela nakusha maana kumazu onenawu akuluwañesha* nikuntañishilu yawandemoni, 2 nawa akatiyilila kuwunfwikiji wawantu ahoshaña makudi, akweti chinleji chamuchima chooma neyi kwiji anachochi nachikuñu chitata. 3 Akaanishaña antu kudisumbula nikuleja antu kuleka kuda yakuda yaleñeliyi Nzambi nindi ayideña nakusakilila kudi antu akuhwelela nawa eluka chalala chikupu. 4 Muloña yuma yejima yaleñayi Nzambi yayiwahi, nawa kwosi chuma hela chimu chatela kukaanawu neyi anakuchitambwila nakusakililaku, 5 muloña achijilika kuhitila mwizu daNzambi nikulomba.

6 Neyi wukuyifumbaña anakwetu nanawa mazu, wakekala mukwakukalakala wamuwahi waKristu Yesu, anadiishiwu namazu achikuhwelelu niantañishilu yayiwahi yiwunalondeli chikupu. 7 Ilaña wukaaneña mpanji jakutwamba, jamukunkulwayi jidi neyi jashimunañawu atushinakaji awambanda. Hela chochu, ikalaku nachikonkwanyi chakudidizisha eyi aweni chakumwakama Nzambi. 8 Muloña kukolesha mujimba kwaheteshaña hakapinji kantesha, ilaña kumwakama Nzambi kwaheteshaña muyuma yejima, muloña mwadibombela chikaninu chawumi wamakonu niwumi wunakwinza. 9 Awa mazu atelela kuyikuhwelela nawa atelela kuyitambwila chikupu. 10 Ichi dichuma chinakutukojeja kudikita chikupu nikudishaku etu aweni, muloña tunakuhweleli mudi Nzambi wamumi, wekala Chamwinu chawantu ejima, sweje-e dinu chawantu ashinshika.

11 Twalekakuhu nakuyinka iji nshimbi nikuyitañisha. 12 Bayi witeja muntu hela wumu yadiwuli wukwenzi weyiku. Ilaña, ikalaku wakutalilahu munhoshelu, muyilwilu, mukukeña, muchikuhwelelu nimukudihemba* kudi antu ashinshika. 13 Twalekakuhu nakutaña nezu datiyakana kudi antu amavulu, kukonkomwena* nikutañisha ndo-o nichinakenza. 14 Bayi wudiwula chawaana chiwukweti chakwinkeliwu kuhitila muwuprofwetu hampinji yakunañikili izanvu dawakulumpi makasa awuku. 15 Wutoñojokeña chikupu* hayumiyi; wudinkimu muyumiyi, kulonda kupama kweyi akumoneña hatooka kudi antu ejima. 16 Dihembeña eyi aweni nikusha muchima kuntañishilu yeyi. Kolelaku chikupu kuyumiyi, muloña mukwila mwenimu, wakadaamwina eyi aweni ninowu akutiyililaña.

5 Bayi wuzuwila mukulumpi weyalaku. Ilaña hoshaña nindi neyi chiwunateli kuhosha natata yeyi, kudi anyikwenzi neyi anakweyi, 2 kudi ambanda akulumpi neyi amama jeyi, kudi ayañadima neyi ahela jeyi namuchima wutooka.

3 Akamenaña* ambanda anfwila anakaankili chikupu.* 4 Ilaña neyi kudi mumbanda nfwila wukweti anyana hela ejikulu, wenawa asambili kudiza chakumwakama Nzambi mumatala awu aweni nikuyifuntishila anvwali niankaaka jawu yuma yatela kuyinkawu, muloña chumichi dichetejewa kumesu aNzambi. 5 Dichi mumbanda nfwila wunakaankili chikupu nawa anashiyiwu chisayikila* chakadi yuma, wakuhwelela mudi Nzambi nawa walombaña nakulembelela nikulomba wufuku nimwaana. 6 Ilaña muntu wadiñijaña muchiseki, wafwa dehi kuspiritu hela chakwila wuchidi wamumi. 7 Dichi twalekakuhu nakuyinka iji nshimbi kulonda abuli hakuyinkela muloña. 8 Kuhosha hohu chalala, neyi muntu wakañanyaña kuyinka antu ahembañayi yuma yakeñekaña, sweje-e dinu amwitala dindi yomweni, dikwila nawu muntu wamuchidiwu nakaani chikuhwelelu nawa watama kubadika muntu wabula kukuhwelela.

9 Mumbanda nfwila anateli kumusoneka ijina hamukanda wamajina awanfwila neyi yabadika yaaka 60, nawa neyi wasumbukili kudi iyala wumu hohu, 10 wukweti ijina dadiwahi dakukalakala nyidimu yayiwahi, wakulishili anyanindi, wadiña nachisambu, wawelesheli nyendu yawakwakujila, wakwashili antu akabakeneña nawa wadikitileña chikupu nyidimu yayiwahi yejima.

11 Kwambukaku, bayi wusoneka ayañadima anfwila hamukanda wawanfwilaku, muloña neyi mpwila yawu yakufwila kudikaama yinza hakachi kawu namudimu wawu wakumukalakela Kristu, afuukulañahu kusumbuka. 12 Nawa akayisompesha muloña analeki chikuhwelelu chadiñawu nachu hakusambila.* 13 Cheñi nawa, anateli kudiza kwikala ankopi nikukimbokaña kwitala nikwitala, hela chochu, hiyadizaña hohu kwikala ankopiku, ilaña adizaña nikwikala akwamatuñu, akwakudiñija munsañu jawakwawu nikuhosha yuma yiyatela kubula kuhoshawu. 14 Dichi, inakukeña ayañadima anfwila asumbuki, avwali anyana, ahembeña chiwahi matala awu nikubula kuyishila ayilumbu iluña hakuhoshela yuma yatama. 15 Kafwampi, antu amu anasenuki dehi nakutachika kumulondela Satana. 16 Neyi kudi mumbanda wetiya wukweti antaña jindi anfwila, yayikwasheña kuchiina akenda kekala chiteli kuchipompelu. Kulonda chipompelu chikwasheña anekali anfwila anakaankili chikupu.*

17 Dichi akulumpi alombolaña munjila yayiwahi atela kuyilemesha chikupu, sweje-e dinu akulumpi adikitaña nankashi mukuhosha nimukutañisha. 18 Muloña nsona yahosha nawu, “Bayi wakakasa chizamba* chañombi kukanwa hampinji yinakuhulayi tidikuku,” cheñi nawa, “Mukwakukalakala watelela wufwetu windi.” 19 Bayi witeja muloña wunakumwinkawu mukulumpiku, chiña neyi hadi ayinsahu ayedi hela asatu. 20 Antu ejima akoñaña nshidi, yizuwili hamesu awantu ejima kulonda akwawu niwena adiziliku.* 21 Nakukonkomweni kumesu aNzambi niaKristu Yesu nikudi añelu atondewa nami, wovwahileña iji nshimbi chakadi kusompela chadimu hela kwikala nachaambu.

22 Bayi wunyakala kunañika makasa eyi hadi muntu wudi wejimaku;* hela kudiñija munshidi jawantu amakwawuku; dihembeña eyi aweni chakadi majilu.

23 Lekaku kunwa menji hohu, ilaña nwañaku tuvinyu twantesha muloña wamwivumu deyi nikukatakata kweyi.

24 Nshidi jawantu amu jamwekanaña hatooka nawa ajisompaña hohenohu, ilaña jawantu amakwawu jamwekanaña mukuhita kwampinji. 25 Munjila yoyimu, nyidimu yayiwahi yamwekanaña hatooka nawa nyidimu yayiwahi yikwawu yabulaña kumwekana hatooka, hiyatwalekañahu kwikala yakuswekaku.

6 Antu ejima adi mumpaanda yawuduñu atela kwiluka nawu ankaaka jawu atelela kulemeshewa chikupu, kulonda ijina daNzambi nintañishilu yindi abuli kujisawula. 2 Kubombelahu, anduñu akweti ankaaka jawu etiya bayi ayidiwula muloña wakwila hiyanakwawuku. Ilaña atela kuyikalakela chikupu muloña anakuhetela munyidimu yawu yayiwahi, hiyakwawu akwakwitiya nawa anakwawu akeñawu.

Wutañisheña nikukonkomwena yumiyi. 3 Neyi kudi muntu watañishaña ntañishilu yacheñi nawa wadikañaña nalushimbi lwaluwahi* lwafuma kudi Mwanta wetu Yesu Kristu, hela wadikañaña nantañishilu yesekana namwaya kumwakama Nzambi, 4 dikwila nawu yenowu muntu wadinka wanta nawa heluka chuma hela chimuku. Wateñuka nantaadi nawa wataadekaña hamazu. Yumiyi yaletaña ichima, yikonkojola, kutwamba,* kuditoñojokela yuma yatama, 5 kutwalekahu kutaadeka hatuyuma twanyanya nawantu aluwankana muyitoñojoka nawa adiwulaña chalala, nakutoñojoka nawu kumwakama Nzambi hinjila yakuhetelamu. 6 Kuhosha hohu chalala, mukumwakama Nzambi nimukuzañalala nayuma yitukweti mwekala iheta deneni chikupu. 7 Muloña hitwaletahu chuma hela chimu mukaayiku, nawa hitunateli kufumamu nachuma hela chimuku. 8 Dichi, chineli tukweti yakuda niyakuvwala,* tukuzañalalaña nayumiyi.

9 Ilaña, antu afwilaña kuheta, adiñijaña mukweseka, mumuhetu, muyuma yayivulu yawusupi nimukufwila kwaletaña wubanji nawa kwatwalaña antu kukujilumuka nikukukisika. 10 Muloña kusweja kukeña mali diwu muji wayuma yejima yatama, nawa antu amu, muloña wakusweja kukeña mali anayisenwishi dehi nakufuma kuchikuhwelelu nawa anadipwiki awenawu nayihuñu yayivulu nzwa-a nikwishinadi.

11 Hela chochu, eyi muntu waNzambi, temukaku yumiyi. Ilaña, fwilaña kuloña, kumwakama Nzambi, chikuhwelelu, kukeña, kuumika nikwovwaha. 12 Lwaña njita yayiwahi yachikuhwelelu; kwatishaku kuwumi wahaya nyaaka wakutambikililiwu nawa wuwadishimwinini hatooka munjila yayiwahi kumesu awayinsahu amavulu.

13 Inakukwinka nshimbi kumesu aNzambi wahandishaña yuma yejima, nikumesu aKristu Yesu washimwini wunsahu hatooka munjila yayiwahi kumesu aPontusi Pilatu, 14 nami wuhembeña iji nshimbi chakadi ihuji nawa chakadi hakukwinkela muloña kushika nihampinji yakusoloka kwaMwanta wetu Yesu Kristu, 15 hakakwisololayi Mukwakuyuula wekala kankawindi nawa wamuzañalu hampinji yatoñolawu. Yena diyi Mwanta wawanyanta nawa diyi Nkaaka yawankaaka, 16 yena kankawindi wabulaña kufwa nawa washakamaña muchejeji mwabulaña kushikawu, yenowu abula kumonawu dehi kudi muntu hela wumu nawa hiyakutwesha kumumonaku. Kudi yena kwiikali kulema niñovu jahaya nyaaka nanyaaka. Ameni.

17 Wuyilejeña antu aheta munshakaminu yamakonu* neyi bayi adivwimbeña* nikukuhwelela mumaheta anoñañaku, ilaña akuhweleleña mudi Nzambi, watwinkaña chikupu yuma yejima yitwadiluñishaña. 18 Yileji akoñeña yuma yayiwahi, ekali aheta munyidimu yayiwahi, ekali namuchima wakuhana nawa adiloñesha kwinkahu akwawu yuma, 19 nakudaalila awenawu chikuku chachiwahi chakumbidi, kulonda akwatishi chikupu kuwumi walala.

20 Timotewu, hembaña chuma chinakukunjikiwu, nakutondolwela nhoshelu yamukunkulwayi yajilolaña yuma yajila nikuyuma yakutwamba yiyaditaadikishilañahu yatenañawu nawu “kwiluka.” 21 Muloña wakudimwekesha nawu akweti iku kwiluka, antu amu anasenuki dehi nakufuma kuchikuhwelelu.

Luwi lwasweja lwiikali nanenu.

Daya mukwila nawu, “Muntu Wamulemeshaña Nzambi.”

MuchiGiriki, “kwesekeja namujayila.”

Hela “kukeña kwakweni.”

Talenu Kulumbulula, “Wuvumbi.”

Hela “yalumbwa; yaheteshaña.”

Dikwila nawu, ayihañili muchipompelu.

Hela “yawuswa.”

Idi ifutu danyiloña, datalisha kuwuseya wesekana nachuma chajimbesheliwu.

Hela “nikufuukula mwamuwahi.”

Hela “mukudiwunjika.”

MuchiGiriki, “atwalekahu.”

Hela “nikufuukula mwamuwahi.”

Hela “wafuukulaña mwamuwahi; wamaana.”

Hela “mukwakwetanaku.”

Hela “wahembaña.”

Hela “chakuhemba.”

Hela “wukweti yilwilu yayiwahi.”

Hela “kutiya nsonyi.”

Hela “abulaña kutwamba munhoshelu.”

MuchiGiriki, “spiritu.”

MuchiGiriki, “aspiritu akuluwañesha.”

Hela “nimukubula majilu.”

Hela “kukolesha.”

Hela “Wutoñojokeña nakanañachima.”

MuchiGiriki, “Lemeshaña.”

Dikwila nawu, anabuli wakuyikwasha.

Hela “nkawindi.”

Hela “chikaninu chawu chakusambila.”

Dikwila nawu, anabuli wakuyikwasha.

Hela “chikuji.”

MuchiGiriki, “kulonda amakwawu ekali nawoma.”

Dikwila nawu, bayi wutonda swayi-swayi muntu wudi wejimaku.

Hela “lwalumbwa; lwaheteshaña.”

Hela “nhoshelu yakasawuntu.”

Hela “niitala.” MuchiGiriki, “nijakudibuta.”

Hela “munyaaka yinu.” Talenu kulumbulula.

Hela “bayi aditoñojokaña nawu alema kubadika akwawu.”

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu