Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • T-19 mafu 2-6
  • Komana Kanu Kaayi Kamba Kapuluka?

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Komana Kanu Kaayi Kamba Kapuluka?
  • Komana Kanu Kaayi Kamba Kapuluka?
  • Tunyitu Twanyanya
  • Nsañu Yinadifwani
  • Kaayi Kajilumuka—Hahiña Kakwawu
  • Chuma Chikamwekena Kanu Kaayi Kumbidi
  • “Chinjikijilu”
  • Komana Kukuma Kwakaayi Kudi Mukamwihi?
    Yumanyi Yinateli Kutudizisha Bayibolu?
Komana Kanu Kaayi Kamba Kapuluka?
T-19 mafu 2-6

Komana Kanu Kaayi Kamba Kapuluka?

Kwosi ikiñu dikwawu dinasweji kutiya nsañu yakukisika kwakaayi neyi dinuku. Antu amavulu achinaña nawu kaayi kakakisika nakujilumuka kwawantu amavulu nanyitendanzumbu. Amakwawu atoñojokaña nawu kutamisha mpepela nimenji nayitumbu yafwana dikwamba kajilumuna kaayi. Amakwawu niwena akamenaña nawu kukala kwamali kwamba kaleñela mazaza awantu kunyamuka nakulwa nawakwawu.

Komana chalala kanu kaayi kamba kajilumuka? Neyi kakajilumuka, chikalumbulukadi? Komana kanu kaayi kajilumukahu dehi?

Kaayi Kajilumuka—Hahiña Kakwawu

Eña, kaayi kajilumukili. Toñojokenu hakana kaayi kaswejeli kutama mumafuku aNowa. Bayibolu yalumbululaña nawu: ‘Mpata yamunu mwishina yadiñuku yajilimukili hampinji yiyajiminini mumenji.’ Bayibolu yahosha cheñi nawu: “[Nzambi] walekeli kwanakena mpata yamunu mwishina yahashankulu, hakuhemba Nowa mukwakushimuna kuloña, nawakwawu atanu nayedi haleteliyi dibaji mumpata yawantu asekeshelaña Nzambi.”—2 Petulu 2:5; 3:6.

Ilukenu mwatalishili kujilumuka kwakana kaayi nimukwabulili kutalisha. Hichatalishili mukujilumuka kwamuchidi wamuntuku. Nowa nichisaka chindi apulukili haDibaji dakaayi kejima. Chochimu Iseki nimawulu atutumbwa twatuwahi apulukili. Yadiña “mpata yawantu asekeshelaña Nzambi” diyi yajilumukili, kaayi katama.

Mukuhita kwampinji, chavuliluwu anyana kaNowa, kaayi kakwawu katachikili. Akana kaayi kamuchiyedi hela nshakaminu yinakutwalekahu nimunanu mafukwetu. Nsañu yanyaka yakaayi yenzala namajita, wubanji, nimadombu. Chumanyi chikamwekena kanu kaayi? Komana kakapuluka?

Chuma Chikamwekena Kanu Kaayi Kumbidi

Hanyima yakuhosha nawu kaayi kamumafuku aNowa kajilumukili, chileji chamuBayibolu chatwalekahu nawu: “Hakwinza mawulu niiseki aduku katataka, anayiswekeli kesi nezu dodimu.” (2 Petulu 3:7) Chalala, neyi chalumbulwiliyi nsoneki waBayibolu mukwawu nindi: “[Kaayi hela] Mpata yamunu mwishina [yidiku makonu] yikuhita.”—1 Yowanu 2:17.

Bayibolu hiyalumbulula nawu iseki dadeni hela mawulu atutumbwa hiyamba kahitaku, neyi chochina chiyabulili kuhita mumafuku aNowa. (Masamu 104:5) Ilaña, kanu kaayi hamu ‘nimawulu,’ hela anlomboli janfulumendi adi muñovu yaSatana, “niiseki,” dindi hela nshakaminu yawantu, akayikisañana neyi kwiji nakesi. (Yowanu 14:30; 2 Akorinda 4:4) Mwamweni, kanu kaayi hela nshakaminu yamakonu, yikajilumuka neyi chochajilumukili kana kaayi hampinji yaDibaji. Yesu Kristu niyena wahosheluhu hayuma yamwekeni “hamafuku aNowa” neyi hichakutalilahu chayuma yikamwekana kukamwihi nakujilumuka kwakanu kaayi.—Matewu 24:37-39.

Chasweja kulema, hampinji yahosheliyi Yesu hamafuku aNowa, wadiña nakwakula lwihu lwawapostolu indi: ‘Tuleji chinjikijilu chakwiluka nachu hiwamba kenzeyi, nihamba kajilumuka nyaka yamakonu?’ (Matewu 24:3) Atumbanji twaYesu elukili nawu kanu kaayi kamba kajilumuka. Komana iku kuchiñeja kwayitiyishili woma?

Kwambukaku, hampinji yalumbulwiliyi Yesu yuma yikatachika kumwekana henohu kujilumuka kwakaayi kanda, wayikolesheli kwikala namuzañalu ‘muloña kupuluka kwawu kwadiña nakuswila kwakwihi.’ (Luka 21:28) Eña, kupuluka kufuma kudi Satana nikaayi kindi katama nakwiñila mwituña dadiha dakuwunda!—2 Petulu 3:13.

Hanu dinu akanu kaayi kamba kajilumuka mpinjinyi? ‘Chinjikijilwinyi’ chahaniniyi Yesu ‘chakwinza kwindi, nichakujilumuka kwakaayi’?

“Chinjikijilu”

Izu dachiGriki dabalumunawu nawu “kwinza” dapa·rou·siʹa, dalumbulula nawu “kumwekana,” dikwila nawu chalala wudi kwakwihi. Dichi neyi “chinjikijilu” chinamwekani, hichinakulumbulula nawu Kristu wadiña kwakwihi nakwinzaku, ilaña chinayi mukwila nawu wadiña wafunta dehi nawa wamwekeni. Chinakulumbulula nawu watachika dehi kuyula chakadi kumumona neyi mwanta wamwiwulu nawa katataka keña yajilumuni ayilumbu jindi.—Chimwekeshu 12:7-12; Masamu 110:1, 2.

Yesu hateneni hohu chuma chimu neyi ‘dichinjikijiluku.’ Washimwini yuma yayivulu yikamwekana mukaayi niyililu. Yuma yejimiyi yikamwekana hampinji yatenawu asoneki aBayibolu nawu ‘mafuku akukuminina.’ (2 Timotewu 3:1-5; 2 Petulu 3:3, 4) Talenu yuma yimu yashimwineñahu dekulu Yesu nindi yikamwekesha ‘mafuku akukuminina.’

‘Muza wumu wakanyamuka nakulwa namuza wukwawu, wanta wumu nawanta wukwawu.’ (Matewu 24:7) Chayinu mpinji njita yinasweji nankashi kubadika chiyadiña hakusambila. Muntu wumu wadiza nsañu yanyaka wahosheli nindi: “Njita yaKaayi Yatachi [kutachika mu1914] yadiña njita yamusambu-nsambu hakachi kanyuza.” Ilaña, njita yakaayi yamuchiyedi diyaswejeli kukisañana antu nankashi. Nawa njita yinatwalekuhu nakukisañana iseki. Chalala, mazu aYesu anakushikijewa chikupu!

‘Kwamba kaholoka nzala.’ (Matewu 24:7) Kulondela haNjita yaKaayi Yatachi kwaholokeli nzala yayeni yakapwelendendi mukuhanda kwawantu. Cheñi kwaholokeli nzala yafwana hanyima yanjita yakaayi yamuchiyedi. Hakachi kawantu ekala mukaayi muntu wumu hadi antu atanu wakataña chipupu chachipilu, nawa chajahaña anyana akushika kuyihita14 hachaaka hachaaka. Chalala, kudi “nzala”!

‘Kwakaholoka nyitentanshi yayeni.’ (Luka 21:11) Kutachika mu 1914, avareji yawantu anakufwa kunyitentanshi hachaaka hachaaka yinabadiki mapampa ikumi akuvula kwawantu afwa kunyitentanshi munkulakaji yanyaka yinahituhu. Toñojokenu hanyitentanshi yamaneni yantesha hohu: mu 1920, kuChina, antu 200,000 afwili; mu 1923, kuJapan, antu 99,300 afwili; mu 1939, kuTurkey, antu 32,700 afwili nawubanji; mu 1970, kuPeru, antu 66,800 afwili; nawa mu 1976, kuChina, antu akushika ku 240,000 afwili (hela, 800,000 kwesekeja nawunsahu wukwawu). Chalala kudi ‘nyitentanshi yayeni’!

‘Kwakekala yipupu kwacheñi nakwacheñi.’ (Luka 21:11) Kufuma tuhu haNjita yaKaayi Yatachi , antu akushika kuyihita 21 afwili nachipupu chaSpanish flu. Mukanda waScience Digest washimwini nawu: “Munsañu yejima yakuhanda kwawantu kanda kwikaleñahu dehi wubanji wakufwa kwakujilumuka mukapinji kantesha hohu.” Kufuma hayina mpinji musoñu wamuchima, kansa, AIDS, niyipupu yikwawu yayivulu yinajahi antu amavulu.

‘Kuvulilaku kwakuluwalala.’ (Matewu 24:12) Kutachika tuhu mu 1914 kanu kaayi kelukewa chikupu neyi hikaayi kawubanji nimadombu. Mumaluña amavulu kwosi niwumu wabulaña kutiya woma kwenda munyikwakwa hela tuhu nampinji yamwaana. Nawufuku antu ashakamaña mumatala nakupata tupatishu kumapitu, nakuchina kwidika hanzi.

Yuma yayivulu ayishimwineñahu dehi nawu yikamwekana mumafuku akukuminina, nawa yuma yejimiyi yinakushikijewa. Ichi chinakulumbulula nawu kujilumuka kwakaayi kudi mukamwihi. Ilaña, chinakutiyisha kuwaha muloña kukekala akapuluka. Hanyima yakuhosha nawu “mpata yamunu mwishina yikuhita,” Bayibolu yakana nawu: ‘Hakwinza muntu welaña nkeñelu yaNzambi wakashakama haya nyaka.’—1 Yowanu 2:17.

Dichi twatela kudiza nkeñelu yaNzambi nikuyila. Dihu dinu hitwakapuluka kujilumuka kwakanu kaayi kulonda kudiluñisha nkisu yahaya nyaka mwituña dadiha daNzambi. Bayibolu yakana nawu hayina mpinji: ‘Nzambi . . . wakakombola madilu kumesu [awantu] ejima, hikwakekala nawa cheñi kufwaku, hikwakekala nawa cheñi kuneña hela kudila hela kukataku.’—Chimwekeshu 21:3, 4.

Nsona jitunazatishi jinafumi muBayibolu yaLunda yamu 1962 Ilaña neyi mukuwana tunazatishi NW yinalondeli hansona, dikwila nawu nsonoyu yinafumi muBayibolu yawundeli yaNew World Translation of the Holy Scriptures.

[Mazu aKusakilila eniMwevulu wudi hefu 6]

Kusakilila Kudi eniNyevulu: Ndeki: Mwevulu wawaUSAF. Kansi: Mwevulu wawaWHO wakwatiluwu kudi W. Cutting. Mutentanshi: Y. Ishiyama, Hokkaido University, Japan.

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu