CHIBAABA CHAKUDIZA 38
KAMINA 120 Imbujolenu Kudizoza kwaKristu
Lemeshenuña Antu Ejima
“Kulemeshewa kwalema kubadika siliva niwuru.”—YISH. 22:1.
TUKUDIZA
Chalemena kulemesha antu ejima nichitunateli kwila mwenimu hela chakwila mpinji jikwawu chinateli kutukalila.
1. Muloñadi antu chatiyilañawu kuwaha neyi ayilemesha? (Yishimu 22:1)
KOMANA mwatiyaña kuwaha neyi antu ayilemesha? Chakadi nikujina, mwatiyaña kuwaha. Wejima wetu twakeñaña kutulemesha. Twatiyaña kuwaha neyi atulemesha. Dihafuma Bayibolu yihoshi nawu “kulemeshewa kwalema kubadika siliva niwuru”!—Tañenu Yishimu 22:1.
2-3. Muloñadi mpinji jikwawu chichinateli kutukalila kulemesha antu, nawa anyi itwatela kulemesha?
2 Mpinji jikwawu chinateli kutukalila kulemesha antu. Chuma chimu chaleteshaña, muloña twelukaña yiluwa yawu. Chuma chikwawu chaleteshaña, muloña tunakushakama mumpinji munavuli antu anakubula kumwekesha kalemesha. Ilaña etu twatela kwikala ambukaku. Muloñadi? Muloña Yehova wakeñaña nindi tulemesheña “antu ejima.”—1 Pet. 2:17.
3 Muchinu chibaaba tukwiluka mwatalisha kulemesha antu ejima nichitunateli kulemesha (1) antu amuchisaka chetu, (2) akwetu akakudifukula, nawa (3) antu abula kwikala muchipompelu. Tukuhanjeka nankashi chitunateli kumwekesha kalemesha neyi chakwila tunakumona kukala kunateli kutukañesha kwila mwenimu.
KULEMESHA ANTU KWATALISHA MUDIHI?
4. Kulemesha antu kwatalisha mudihi?
4 Munateli kulumbulula ñahi mwatalisha kalemesha? Mwidimi detu, izu “dakalemesha” datalisha kuchitwatoñojokaña hadi antu nichitwayimonaña. Neyi tumona netu owu muntu wukweti yilwilu yayiwahi hela neli chuma chachiwahi, indi kwiji wukweti wuswa hadi etu, twelaña yuma yamwekeshaña nawu twamulemesha. Nawa hakwila tumwekeshi kalemesha kakeni, twatela kwila mwenimu chakufuma hamuchima.—Mat. 15:8.
5. Chumanyi chaleteshaña tulemesheña antu?
5 Yehova wakeñaña nindi tulemesheña antu ejima; kafwampi, wakeñaña nindi tulemesheña akweti “wuswa wabadika.” (Rom. 13:1, 7) Ilaña amakwawu anateli kuhosha nawu, “Ami natela hohu kulemesha antu akweti yilwilu yayiwahi.” Komana yitoñojoka yamuchidiwu yidi chiwahi? Inehi. Etu ambuña aYehova, tweluka netu hitwalemeshaña antu muloña hohu wayuma yelañawuku. Kudi chuma chacheni chaleteshaña tuyilemesheña—muloña twamukeña Yehova nawa twafwilaña kumutiyisha kuwaha.—Yosh. 4:14; 1 Pet. 3:15.
6. Komana chikutwesheka kulemesha muntu wabulaña kutulemesha? Lumbululenu. (Talenu cheñi mwevulu wudi.)
6 Amakwawu anateli kudihula nawu, ‘Komana chikutwesheka kulemesha muntu wabulaña kukulemesha?’ Eña, chikutwesheka. Talenu iyi yakutalilahu. Mwanta Sawulu wamusawili mwanindi Yonatani hamesu awantu. (1 Sam. 20:30-34) Hela chochu, Yonatani watwalekelihu kumulemesha tata yindi nikumukwashaku kuzuña njita, kushika nimpinji yafwiliyi Sawulu. (Kwid. 20:12; 2 Sam. 1:23) Kapristu muneni Eli wamulejeli Hana nindi nasheti. (1 Sam. 1:12-14) Ilaña Hana wahosheli naEli munjila yakalemesha, hela chakwila yiluwa yindi hamu neyi tata yawantu nawa kapristu muneni ayilukili muIsarela yejima. (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24) Nawa antu amuAtenisi amuhosheli kapostolu Pawulu kasawuntu, nakumutena nawu “sakubobola.” (Yilw. 17:18) Hela chakwila yuma yadiña muniyi njila, Pawulu wahosheli nawu nakalemesha. (Yilw. 17:22) Iyi yakutalilahu yinakumwekesha nawu kumukeña Yehova chikupu nikutondolwela kumuneñesha, kukutukwasha kulemesha antu bayi neyi hampinji yidi hohu yuma chiwahiku, ilaña nihampinji yakala kwila mwenimu. Tuhanjekenu hadi antu itwatela kulemesha nimuloña waweni wutwatela kuyilemeshela.
Hela chakwila amusawili kudi tata yindi, Yonatani watwalekelihu kumuhakwilaku nikumukwasha tata yindi hadiñayi mwanta (Talenu paragilafu 6)
LEMESHENUÑA ANTU AMUCHISAKA CHENU
7. Yumanyi yinateli kuletesha chitukalili kulemesha antu amuchisaka chetu?
7 Yuma yinateli kuletesha chitukalili. Twekalaña hamu nachisaka chetu mpinji yeneni. Chafumañamu, twelukaña yilwilu yawu yayiwahi niyiluwa yawu. Amakwawu hadaha anakuyekela nayikatu yinakuletesha chitukalileña kuyakamena, indi kwiji anakuhita mukukala kwakuvulu kunakuyiletesha aswejeña kwakama. Amakwawu niwena anateli kuhosha hela kwila yuma yikutuneñesha. Chatela azati nañovu kudikasunukila muchisaka nikuleta kuwunda, amakwawu neyi anayilemeshi wanyi kudi antu amuchisaka chawu niwena alekaña kuyilemesha. Chafumañamu, muchisaka mwekalaña kunuñañana wanyi. Neyi chikatu chamumafwaha chichakañeshaña yiidi yamujimba kuzatila hamu chiwahi, kubula kudilemesha kwaleteshaña antu amuchisaka kubula kuzatila hamu mukunuñañana. Ilaña kwaambukaku nachikatu chamumafwaha chitunateli kukañanya kuuka etu aweni, tunateli kukañesha chilwilu chakubula kudilemesha kuluwañesha kunuñañana kudi muchisaka chetu.
8. Chalemenadi kulemesha antu amuchisaka chetu? (1 Timotewu 5:4, 8)
8 Muloñadi chitwatela kumwekeshela kalemesha? (Tañenu 1 Timotewu 5:4, 8.) Mumukanda windi watachi wamusonekeleliyi Timotewu, Pawulu walumbulwili antu amuchisaka chinateli kudakamenawu wumu namukwawu. Walumbulwili nindi chuma chacheni chaleteshaña tulemesheña antu amuchisaka chetu muniyi njila, bayi neyi muloña wakwila dichuma chitwatela kwilaku, ilaña muloña ‘wakumwakama Nzambi.’ Awa mazu atalisha kukudifukula nikumukalakela Nzambi nakashinshi. Yehova diyi washiliku ntanjikilu yachisaka. (Efwe. 3:14, 15) Dichi neyi tulemesha muntu wamuchisaka chetu, dikwila nawu tunakulemesha Yehova, Watachikili chisaka. (1 Tim. 5:4.) Tunamoni chichalemena kulemesha antu amuchisaka chetu!
9. Eyala namumbanda anateli ñahi kudimwekeshela kalemesha? (Talenu cheñi nyevulu.)
9 Chakumwekesha kalemesha. Iyala walemesha ñodindi wamwekeshaña nindi wamulemesha nankashi hadiwu kwankawawu nihamesu awantu amavulu. (Yish. 31:28; 1 Pet. 3:7) Wamwetaña wanyi, kumusawula hela kumwila yuma yikumuletesha adimoneña nindi walema wanyi. Ariel,a washakamaña kuArgentina, wahosheli nindi: “Muloña wakwila ñodami wakata, mpinji jikwawu wahoshaña yuma yanneñeshaña. Neyi chuma chamuchidiwu chimwekana, nadanukishaña ami aweni nami dichekalayi wanyi, yikatu diyinaleteshi. Mumpinji jamuchidiwu, nanukaña 1 AKorinda 13:5, yankwashaña kuhosha nañodami munjila yakalemesha chatela nimusawuleña.” (Yish. 19:11) Mumbanda wamulemeshaña nfumwindi neyi yahoshaña mazu amawahi hadi yena hampinji yinakuhanjekayi nawakwawu. (Efwe. 5:33) Watondolwelaña kumuhosha kasawuntu, kumusupisha nikumutuumba majina, muloña weluka nindi kwila mwenimu kunateli kuletesha wulu wawu kubula kukola. (Yish. 14:1) Muhela wakuItaly wukweti nfumwindi wakabakanaña nakusweja kwakama, wahosheli nindi: “Mpinji jikwawu, natoñojokaña nami nfumwami nakwililamu hohu. Kunyima, nhoshelu yami nimmwekenu yami kumesu yamwekesheleña nawu inakumulemesha wanyi. Ilaña nawani nami neyi nidikundaña nankashi nawantu alemeshaña akwawu munhoshelu yawu, chumichi chankwashaña kumulemesha nankashi nfumwami.”
Neyi tulemeshaña antu amuchisaka chetu, dikwila nawu tunakulemesha Mutu wachisaka chetu, Yehova (Talenu paragilafu 9)
10. Atwansi anateli kumwekesha ñahi nawu alemesha anvwali jawu?
10 Enu atwansi, ovwahilenuña nshimbi jachisaka jashañaku anvwali jenu nawu mulondeleña. (Efwe. 6:1-3) Hoshenuña nawanvwali jenu nakalemesha. (Kwid. 21:17) Chinakukulawu, anvwali jenu akukeñekaña nankashi enu kuyakamena. Zatenuña hakumina ñovu jenu kuyakamena. Talenu chuma chamumwekeneni María, wukweti atata yindi abula kwikala Chinsahu chaYehova. Chakatiliwu atata yindi, yuma yatama yahosheleñawu hadi yena yaletesheli chimukalili kuyakamena. Wahosheli nindi: “Nalombeli nami niyilemeshi atata nawa nimwekesheña chumichi. Natoñojokeli nami neyi Yehova wakeñaña nindi nilemesheña anvwali jami, dikwila nawu nateli kunyinka ñovu yakwila mwenimu. Mukuhita kwampinji, neluki nami atata hiyatela kuhimpa yilwilu yawu hakwila dinu niyilemesheñaku.” Neyi tulemeshaña antu amuchisaka chetu hela chakwila aluwañeshaña, tukumwekesha netu twalemesha ntanjikilu yashaku Yehova.
LEMESHENUÑA AKWENU AKAKUDIFUKULA
11. Muloñadi chichinateli kutukalila mpinji jikwawu kulemesha akwetu akakudifukula?
11 Yuma yinateli kuletesha chitukalili. Akwetu akakwitiya ovwahilaña nshimbi jamuBayibolu; ilaña, mpinji jikwawu amakwawu anateli kutwila chatama, kututoñojokela mwaluwa, hela kutuhilisha. Neyi mukwetu mukakwitiya ‘ekala namuloña nanetu,’ chinateli kutukalila kutwalekahu kumulemesha. (Kol. 3:13) Yumanyi yinateli kutukwasha neyi chuma chamuchidiwu chimwekana?
12. Muloñadi chichalemena kulemesha akwetu akakwitiya? (2 Petulu 2:9-12)
12 Muloñadi chitwatela kumwekeshela kalemesha? (Tañenu 2 Petulu 2:9-12.) Mumukanda windi wonenewa wamuchiyedi, Petulu wahosheli nindi antu amakwawu muchipompelu chawakaKristu akusambila nhoshelu yawu yadiña yakalemesha wanyi kutalisha hadi “antu alema,” dikwila nawu, akulumpi akaKristu. Añelu ashinshika amweni chumichi chamwekeneña elili ñahi? “Muloña wakumulemesha Yehova,” ahoshelihu wanyi izu hela dimu datama hadi awa antu elileña yuma yatama. Chumichi chinateli kutuhayamisha nankashi! Añelu awanina atondolweli kuhosha mazu atama hadi awa antu adivwimba. Ilaña amushilili Yehova kulonda ayisompeshi nikuyizuwila. (Rom. 14:10-12; esekejenu Yuda 9.) Tunateli kudizilaku kudi awa añelu. Neyi tunakulemesha antu atudimbululaña, dikwila nawu akwetu akakwitiya twatela kuyilemesha nankashi. Dichi, twatela kuzata hakumina ñovu jetu ‘kutachikilahu’ kuyilemesha. (Rom. 12:10) Neyi twilaña muniyi njila, tukumwekesha netu twamulemesha Yehova.
13-14. Tunateli kuyilemesha ñahi antu amuchipompelu? Shimunenu chakutalilahu. (Talenu cheñi nyevulu.)
13 Chakumwekesha kalemesha. Enu akulumpi, fwilenuña kudizisha amakwawu munjila yakukeña. (Fwile. 8, 9) Neyi munakukeña kufumba muntu, mufumbenu munjila yaluwi nawa bayi hampinji yimunahiliku. Enu ahela, munateli kukwasha nankashi antu amuchipompelu kudilemesha wumu namukwawu neyi mutondolwelaña matuñu nikutwambila akwenu. (Tit. 2:3-5) Wejima wetu tunateli kumwekesha netu tunakulemesha akulumpi achipompelu neyi twovwahilaña munakutulejawu nawa tuyisakililaña chazatañawu nañovu kulombola kupompa nimudimu wakushimwina, kushilahu nichakwashañawu antu anafuukulihu “kukoña chuma chatama.”—Ñal. 6:1; 1 Tim. 5:17.
14 Muhela wejina daRocío chamukalilili kulemesha mukulumpi wamufumbili. Wahosheli nindi: “Natoñojokeleña nami wanfumbili munjila yayiwahi wanyi. Kwitala, nahosheleña yuma yatama hadi iwu mukulumpi. Hela chakwila nakeñeleña kumwekesha wanyi nami dichadiña yuma, mumuchima wami najinokeleña mwanfumbiliyi nawa nadiwili mwanfumbiliyi.” Yumanyi yamukwashili Rocío? Walumbulwili nindi: “Hinatañileña Bayibolu, natañili nsona yawa 1 ATesalonika 5:12, 13. Chinelukili nami namulemesheli wanyi iwu manakwetu, chinleji chami chamuchima chatachikili kunkabisha. Nalombeli kudi Yehova nawa nasandujoleli munyikanda yetu hakwila niwani nsañu yikunkwasha kuhimpa yilwilu yami. Mukuhita kwampinji nelukili nami, bayi neyi manakwetu diyi wadiña nakukalaku, ilaña muloña wakudivwimba kwami. Ichi neluki nami natela kwikala wadizoza hakwila nilemesheña akwetu antu. Nichidi kuzata hakumina ñovu jami kwikala namuchima wakulemesha amakwawu, nawa neluki nami Yehova nakutiya kuwaha nanochu chinnakwila mwenimu.”
Wejima wetu tunateli kumwekesha netu twalemesha akulumpi achipompelu neyi twovwahilaña munakutulejawu nawa tuyisakililaña hanyidimu yazatañawu (Talenu maparagilafu 13-14)
LEMESHENUÑA ANTU ABULA KWIKALA MUCHIPOMPELU
15. Muloñadi chichinateli kutukalila kulemesha antu abula kwikala muchipompelu?
15 Yuma yinateli kuletesha chitukalili. Kakavulu, neyi tunayi nakushimwina twawanaña antu amwekanaña neyi hiyakeña chalala chamuBayiboluku. (Efwe. 4:18) Antu amakwawu adikasa mumuchima nawu kwila atiyilila kunsañu yitwayishimwinaña nehi muloña wayuma yayidizishiliwu hachidiñawu atwansi. Mpinji jikwawu, twalwishaña nawantu atwiñija nyidimu hela antañishi jetu kushikola ahela nsañu yitwashimwinaña, nawa twalwishaña cheñi nawakwetu akanyidimu hela akwetu itwatañaña nawu kushikola akalisha. Mukuhita kwampinji, tunateli kutachika kuleka kuyilemesha nikuyilila yuma yayiwahi yitunateli kukeña ninetu kutwilila.
16. Muloñadi chichalemena kulemesha antu achidi kanda atachiki kumukalakela Yehova? (1 Petulu 2:12; 3:15)
16 Muloñadi chitwatela kumwekeshela kalemesha? Anukenuña nenu Yehova wamonaña yuma yitwayililaña antu abula kwitiya. Kapostolu Petulu wayanukishili akaKristu nindi yilwilu yawu yayiwahi yinateli kuletesha antu amakwawu ‘kumulemesha Nzambi.’ Muloña wachumichi, wayikonkomweneni kuhakwilaku chikuhwelelu chawu “namuchima wawovu nikalemesha chikupu.” (Tañenu 1 Petulu 2:12; 3:15.) Hela chakwila anakuyisompesha muloña wachikuhwelelu chawu, indi kwiji anakuhakwilaku yuma yakuhwelelawu hampinji yinakuhanjekawu nawantuñi nawu, akaKristu mpinji yejima alemeshaña antu abula kwitiya. Dichi, twatela kwanuka netu Yehova wamonaña nikutiya yuma yitwahoshaña nichitwayihoshaña. Muloña wachumichi, twatela kulemesha antu abula kwikala muchipompelu!
17. Tunateli kulemesha ñahi antu abula kwikala muchipompelu?
17 Chakumwekesha kalemesha. Neyi tudi mumudimu wakushimwina, twakeñaña wanyi antu atoñojokeña nawu twadiwulaña antu eluka nsañu yantesha hela abula kwilukahu nsañu yidi yejima yamuBayibolu. Ilaña, twatela kumonaña antu ejima netu alema kudi Nzambi nawa atubadika. (Hag. 2:7; Fwili. 2:3) Neyi muntu ayihosha kasawuntu muloña wayuma yimwakuhwelela, tondolwelenu kufuntisha katama nakatama, chidi neyi kuzatisha mazu anakumwekesha nawu munakumusupisha. (1 Pet. 2:23) Neyi munahoshi chuma chinaleteshi muditoñeshi, lombenu kwanakena hohenohu. Munateli kumwekesha ñahi kalemesha kudi antu imwazataña nawu? Ikalenu mukakukalakala wadikita nawa mwekeshenuña yilwilu yayiwahi kudi antu imwazataña nawu ninowu ayiñija mudimu. (Tit. 2:9, 10) Neyi mudi mukakukalakala washinshika, wadikita nawa wazataña namuchima wejima, chakadi nikujina Nzambi wukuyitiya kuwaha, hela chakwila antu akuyitiya kuwaha hela nehi.—Kol. 3:22, 23.
18. Muloñadi chichalemena kwikala nakalemesha nikulemesha antu ejima?
18 Mwamweni, kwikala nakalemesha nikulemesha antu ejima mwafumaña yuma yayiwahi! Tunadizi netu neyi tulemeshaña antu amuchisaka chetu, dikwila nawu tunakulemesha Mutu wachisaka chetu, Yehova. Munjila yoyimu, neyi tulemeshaña amanakwetu niahela akuspiritu, dikwila nawu tunakulemesha Tata yetu wamwiwulu. Nawa neyi tulemeshaña antu abula kwikala muchipompelu, tukubuza njila jikuletesha chiikali chaswayi awa antu kutachika kumulemesha Nzambi yetu wabadika. Hela chakwila antu amakwawu hiyanakutulemeshaku, etu twatela kwikala nakalemesha nikulemesha antu ejima mpinji yejima. Muloñadi? Muloña Yehova wakatukiswila. Washiika nindi: “Antu anlemeshaña, ninami nakayilemesha.”—1 Sam. 2:30.
KAMINA 129 Tukutwalekahu Kuumika
a Majina amakwawu anayihimpi.