Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • lv kapetulu 3 mafu 25-35
  • Keñenu Antu Akeñayi Nzambi

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Keñenu Antu Akeñayi Nzambi
  • ‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
  • Tunyitu Twanyanya
  • Nsañu Yinadifwani
  • ANTU AKEÑAYI NZAMBI
  • KUDIZILA KUCHAKUTALILAHU CHAMUBAYIBOLU
  • CHAKUTONDA AMABWAMBU ALALA
  • NEYI KUNAMWEKANI KUKALA
  • CHUMA CHIKUTULEÑELA KULEKA KUDIKUNDA NAMUNTU
  • Sakulenu Amabwambu Amukeña Nzambi
    Chakushakama Mukukeña KwaNzambi
  • Yonatani Iyala Wahamuka nawa Washinshika
    Yuma Yimunateli Kudiza muBayibolu
  • Kuhemba Wubwambu Mukanu Kaayi Mwabula Kukeñañanawu Antu
    Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta wa Yehova—2009
  • Mwekeshenu Kashinshi Kudi Yehova
    Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta wa Yehova (Kakudiza)—2016
‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
lv kapetulu 3 mafu 25-35

Kapetulu 3

Keñenu Antu Akeñayi Nzambi

“Endaku nawakwamaana nineyi wakekala mukwamaana.”—YISHIMU 13:20.

1-3. (a) Chikumanyi chacheni chashimuna Bayibolu? (b) Tunateli kukwata ñahi amabwambu anateli kutukwasha kwila yayiwahi?

ANTU adi neyi wanda; akokaña chuma chejima chidi kukamwihi. Chaswayi kwimbujola yitoñojoka, yililu, yuma yalemeshawu niyaaku yawamabwambu jetu yitwakeña, chili tunakeñi chili nehi.

2 Bayibolu yashimuna chikuma chacheni nawu: “Endaku nawakwamaana nineyi wakekala mukwamaana; ilaña wadikundaña nawayisupi wakamwenamu jakala.” (Yishimu 13:20) Ichi chishimu hichinakuhosha hakwenda hohu namuntuku. Izu dakwila nawu “endaku” datalisha kukudikunda mpinji yejima.a Mukanda wumu wahosha haBayibolu wahosha haniyi vasi nawu: “Kwenda namuntu chaya mukwila nawu kudikeña nikudikunda.” Wejima wetu twafwilaña kwimbujola antu yitwakeña, netuku? Eña, muloña wakudikunda nawantu yitwakeña, anateli kututwala munjila yayiwahi hela yatama.

3 Hakwila nawu tushakami mukukeña kwaNzambi, twatela kukwata wubwambu nawantu anateli kutukwasha kwila yuma yayiwahi. Tunateli kudikunda ñahi nawantu amuchidiwu? Twatela kwila mwenimu kuhitila mukukeña antu akeñayi Nzambi, kukwata wubwambu nawamabwambu jindi. Toñojokenu. Twatela kudikunda hohu nawantu akweti yililu yakeñañayi Yehova mudi amabwambu jindi. Tusambilenu kutala hadi antu akeñayi Nzambi. Neyi twikala nayitoñojoka neyi yaYehova, tukatwesha kutonda amabwambu amawahi.

ANTU AKEÑAYI NZAMBI

4. Muloñadi Yehova chekalilayi nawuswa wakutonda antu atelela kwikala amabwambu jindi, nawa muloñadi Yehova chamuteneneniyi Abarahama nindi ‘ibwambu dami’?

4 Yehova waambulaña antu atelela kwikala amabwambu jindi. Komana hakweti wuswa wakwila mwenimuku? Yena diyi Chinaweji Mwanta wayuma yejima, chiwadikwata wubwambu nindi dikwila nawu wakooleka chikupu. Hanu dinu, anyi atondañayi kwikala amabwambu jindi? Yehova wakokaña antu ashindamenaña hadi yena nawa amukuhwelela chikupu. Talenu chakutalilahu chankakulula Abarahama, iyala welukawu nawu wadiña nachikuhwelelu chabadika. Neyi tata yawantu amuleja nawu yolambuli mwanindi, iku hikweseka kweneni kubadika kweseka kudi kwejima.b Ilaña, Abarahama watiyili ‘kuwaha hakulambula Isaka,’ nakukuhwelela chikupu “nindi, hela mukufwa Nzambi natweshi kumusañula.” (Aheberu 11:17-19) Hamuloña wakwila Abarahama wamwekesheli chikuhwelelu nikwovwahila, Yehova wamuteneni chikupu nindi ‘ibwambu dami.’—Isaya 41:8; Yakoba 2:21-23.

5. Indi Yehova wayimonaña ñahi antu amwovwahilaña chakufuma hamuchima?

5 Yehova walemesha chikupu kwovwahila kwakufuma hamuchima. Wakeña antu anakukeña kwikala ashinshika kudi yena kubadika yuma yonsu. (2 Samweli 22:26) Neyi chitwadizili muKapetulu 1 kawunu mukanda, Yehova wazañalalaña chikupu nawantu akeñaña kumwovwahila muloña wakumukeña. HaYishimu 3:32, hahosha nawu, “Yena wayaña hampuña nawakwakwoloka.” Antu awanishaña yuma yakeñañayi Nzambi atambwilaña mutambi wawuwahi kudi Yehova; Atela kushakama “mwitenti” dindi, wayitejaña kudifukula kudi yena nawa anateli kumulomba kala mpinji.—Masamu 15:1-5.

6. Tukumwekesha ñahi netu twamukeña Yesu, indi Yehova watiyaña ñahi nawantu akeña Mwanindi?

6 Yehova wakeña antu amukeña Yesu, Mwanindi wumu hohu. Yesu nindi: “Muntu wankeña wukuhemba mazu ami; Tata yami wukumukeña, ninetu tukwinza kudi yena tukushakama nindi.” (Yowanu 14:23) Tukumwekesha ñahi netu twamukeña Yesu? Kuhitila mukuhemba nshimbi jindi, kushilahu nimudimu wakushimwina nsañu yayiwahi nikwilisha atumbanji. (Matewu 28:19, 20; Yowanu 14:15, 21) Twamwekeshaña cheñi netu twamukeña Yesu neyi ‘twenda mumahaji indi,’ kumwimbujola mumazu nimuyililu kushika hakumina ñovu jetu jawuntu wabula kuwanina. (1 Petulu 2:21) Yehova wazañalalaña nanyidimu yakoñañawu antu asañumukaña nakulondela mumahaji aKristu hamuloña wakukeña Mwanindi.

7. Muloñadi chichawahila kudikunda nawamabwambu jaYehova?

7 Yehova wakeñaña amabwambu Jindi kwikala nayililu yidi neyi chikuhwelelu, kashinshi, kwovwahila, nikumukeña Yesu niyuma yakeñañayi. Muntu himuntu watela kudihula nindi: ‘Komana amabwambu jami akweti yililu yamuchidiwu? Komana nadikwati wubwambu nawamabwambu jaYehova?’ Chachiwahi kudikunda nawamabwambu jaYehova. Antu amwekeshaña yililu yawuNzambi nawa ashimwinaña nsañu yayiwahi yaWanta namukoyi anateli kutwikwasha chikupu, nikutwileñela kutwalekahu nakufwila kumuzañalesha Nzambi.—Talenu chikasha chinakwila nawu “Muntu Wamuchidinyi Watela Kwikala Ibwambu Detu?” hefu 29.

KUDIZILA KUCHAKUTALILAHU CHAMUBAYIBOLU

8. Chumanyi chayizañaleshaña hawubwambu wa (a) Nyawomi naLuti? (b) anyikwenzi asatu aHeberu? (c) Pawulu naTimotewu?

8 MuBayibolu mwekala yakutalilahu yayivulu yawantu adiluñishili hamuloña wakutonda amabwambu amawahi. Munateli kutaña nsañu yawubwambu wadiñi hakachi kaNyawomi namukuwindi Luti, anyikwenzi asatu aHeberu adikeñeli muBabiloni, niwubwambu waPawulu naTimotewu. (Luti 1:16; Danyeli 3:17, 18; 1 Akorinda 4:17; Afwilipi 2:20-22) Tusambilenu kutala hachakutalilahu chimu chadimena: wubwambu waDavidi naJonatani.

9, 10. Indi wubwambu waDavidi naJonatani washindameneni hankahi?

9 Bayibolu yahoshaña nawu cheliliyi Davidi namutapi dehi Goliyati, ‘Muchima waJonatani wudikasa [nikudikasa] namuchima waDavidi hamu mbe, Jonatani hakumukeña neyi chadikeñeliyi yomweni.’ (1 Samweli 18:1) Adikwatili wubwambu wezala kambuki namunu hela chakwila adiñi ashiyashana muyaaka, wubwambu wawu watwalekeluhu sampu nichafwiliyi Jonatani kunjita.c (2 Samweli 1:26) Indi wubwambu wawu washindameneni hanka?

10 Davidi niJonatani adiñi mumpanda yimu muloña amukeñeli Nzambi nawa afwilileña kutwalekahu kumukalakela nakashinshi. Awa amayala adiñi mumpanda yimu muloña akeñeleña kumuzañalesha Nzambi. Wonsu wawu amwekesheleña yililu yakeñeleñayi mukwawu. Hakwinza Jonatani wahizumukili nawulombu niiyena damukwenzi wemenenuku ijina daYehova chakadi woma. Chakadi kujina Davidi niyena wamulemesheleña mukulumpi walondeleleña ntanjikilu yaYehova nakashinshi nawa watwamijiluku yuma yakeñeleñayi Davidi. Chakutalilahu, talenu chuma chamwekeni helili Davidi yosweji kudihomba, nakushakama mumasaña kuchina kumujaha kudi Mwanta Sawulu, tata yaJonatani. Hakwila nawu yomwekeshi wubwambu waweni, Jonatani wanyamukili ‘nakuya kudi Davidi . . . nakumukolesha mudi Nzambi.’ (1 Samweli 23:16) Davidi watela watiyili kuwaha nankashi hakumona ibwambu dindi wakeñayi hakwinza nakumukwasha nikumukolesha.d

11. Chumanyi chimunadiziluku kuwubwambu waJonatani naDavidi?

11 Chumanyi chitwadizilaña kuchakutalilahu chaJonatani naDavidi? Chuma cheneni chitunadiziluku chatela kwikalawu nachu amabwambu hiwubwambu wawu naNzambi. Neyi tukundama kwakwihi nawantu akuhwelela yuma yitwakuhwelela, alemesha nshimbi jajiwahi jitwalemesha, nawa afwilaña kwikala ashinshika kudi Nzambi, tunateli kudikolesha muyitoñojoka, muyililu niyuma yatukoleshaña yitwamonaña. (Aroma 1:11, 12) Twawanaña amabwambu amuchidiwu akeña yuma yakuspiritu hakachi kawakwetu akwakudifukula. Komana, ichi chinayi mukwila nawu ejima enzaña nakupompa Hetala daWanta hiyamabwambu amawahi? Inehi.

CHAKUTONDA AMABWAMBU ALALA

12, 13. (a) Muloñadi chitwatela kwikalila ababala hakutonda amabwambu hela mudi akwetu akwaKristu? (b) Kukalanyi kwadiñi muyipompelu yamuyaaka nkulakaji yakusambila kwaletesheli Pawulu yayikonkomweni chikupu?

12 Nimukachi kachipompelu, twatela kubabala hakutonda amabwambu atela kutukwashaku kukulila kuspiritu. Chumichi chatela kutuhayamisha? Inehi. AkwaKristu amakwawu muchipompelu ashimbulaña hakwila ashiki hakupama kuspiritu, neyi chochashimbulaña nyikabu yikwawu kuha kumutondu. Dichi, muyipompelu yejima mwekala akwaKristu ashiyashana mumpaminu yakuspiritu. (Aheberu 5:12–6:3) Hela chochu, twadiwunjikaña nikukeña amaha hela azeya, muloña twafwilaña kuyikwasha apami kuspiritu.—Aroma 14:1; 15:1.

13 Mpinji jikwawu, kwekalaña yuma yamwekanaña muchipompelu yatuleñelaña kubabala nawantu yitwadikundaña nawu. Amakwawu akoñaña yuma yatama. Amakwawu niwena anateli kwikala nachaaku chakutoba. Yipompelu yamuyaaka nkulakaji yakusambila C.E. yadiñi nakukala kwamuchidiwu. Hela chakwila antu amavulu adiñi ashinshika, amakwawu hiyadihembeleña chiwahuku. Hamuloña wakwila amakwawu muchipompelu chaKorinda hiyadiñi nakulondela ntañishilu yawakwaKristuku, Pawulu wasoñamishili chipompelu nindi: “Bayi ayidimbaku; kudikunda nawantu atama kwatamishaña maana amawahi.” (1 Akorinda 15:12, 33) Pawulu wamulejeli Timotewu nindi nimukachi kawakwawu akwaKristu, munateli kwikala akwakuluwañesha. Timotewu amulejeli kudambula nawantu amuchidiwu, nakubula kudikunda nawu.—2 Timotewu 2:20-22.

14. Tunateli kuzatisha ñahi lushimbi ludi mukufumba kwaPawulu hakudikunda?

14 Tunateli kuzatisha ñahi lushimbi ludi mukufumba kwaPawulu? Kuhitila mukubula kudikunda namuntu wudi wejima, wamuchipompelu hela wabula kwitiya, wunateli kutuluwañesha. (2 Atesalonika 3:6, 7, 14) Twatela kukiña wuspiritu wetu. Anukenu nenu kufwana wanda, twembujolaña yaaku niyililu yawamabwambu jetu. Neyi chochitukubula kutumpika wanda mumenji nakukuhwelela netu wukwikala navinyu, anetu nawa neyi tudikunda nawantu akweti yililu yatama hitukwikala nayililu yayiwahuku.—1 Akorinda 5:6.

15. Chumanyi chimwatela kwila hakwila muwani amabwambu afwilaña kuhemba wubwambu wawu naYehova muchipompelu?

15 Tukweti njila yeneni chikupu yakuwaninamu amabwambu amawahi mudi akwetu akwakudifukula. (Masamu 133:1) Hanu dinu, munateli kuwana ñahi amabwambu afwilaña kuhemba wubwambu wawu naYehova muchipompelu? Chimukumwekeshaña yililu yamuzañaleshaña Nzambi, mukusañumuna amakwawu anakuzata nañovu kulonda akundami kwakwihi nanenu. Cheñi nawa, mwatela kubuza njila yakukwatilamu amabwambu amaha. (Talenu chikasha chinakwila nawu “Chitwakwatili Amabwambu Amawahi,” hefu 30.) Keñenu antu ekala nayililu yimwakeña. Tiyililenu kufumba kwamuBayibolu kwakwila nawu ‘swejenu kukeñañana,’ nakukeña kukwata wubwambu nawakwetu akwakwitiya hichikweti muloña wekowa, ituña kwafumawu, hela chisemwaku. (2 Akorinda 6:13; 1 Petulu 2:17) Bayi mudikundaña hohu nawakwenu yimwesekana nawuku. Anukenu nenu Jonatani wadiñi mukulumpi hadi Davidi. Akulumpi amavulu anateli kuyileja maana niyuma yayiwahi yamonawu.

NEYI KUNAMWEKANI KUKALA

16, 17. Neyi mukwetu mukwakwitiya natuvulumuni, muloñadi wutukubulila kufumina muchipompelu?

16 Chineli muchipompelu mudi antu akweti yililu niyitachi yashiyashana, kukala kunateli kumwekana mumpinji mumpinji. Mukwetu mukwakwitiya nateli kuhosha hela kwila chuma chikutuneñesha. (Yishimu 12:18) Mpinji jikwawu kukala kwasañumukaña hamuloña wakushiyashana kwayililu yawantu, yitoñojoka nikubula kutiyashana. Komana chikutuneñesha chakwila tufuma nimuchipompelu? Neyi twamukeña Yehova chikupu niantu akeñayi hitwakafuma mwoku.

17 Hakwikala Nleñi yetu nawa Mukwakuhemba Wumi, twatela kumukeña Yehova nikumwakama chikupu. (Chimwekeshu 4:11) Cheñi nawa, twatela kwovwahila chipompelu chatiyañayi kuwaha kuzatisha. (Aheberu 13:17) Dichi neyi mukwetu mukwakwitiya yotuvulumuna hela natuneñeshi, hitwakafuma muchipompelu kulonda tumwekeshi netu tunahili chikupuku. Hanu dinu tukwililadi mwenimu? Bayi neyi Yehova diyi watuvulumunaku. Kukeña kutwamukeña Yehova hikwakatwiteja kumufutalela yena niantu jinduku!—Masamu 119:165.

18. (a) Chumanyi chitwatela kwila kulonda tuleti kuwunda muchipompelu? (b) Nkiswinyi yitukatambwila neyi hadi hatelela kumwanakena muntu nawa tumwanakena?

18 Kukeña kutwakeña akwetu akwakudifukula kwatukwashañaku kuleta kuwunda muchipompelu. Yehova hakeñaña nindi antu akeñayi ekali awaninaku, anetu nawa bayi tukeñaña kuwanina mudi akwetuku. Kukeña kukutukwashaku kudiwula tuyiluwa, muloña tuneluki netu wonsu wetu hitwawaninaku nawa twavulumunaña. (Yishimu 17:9; 1 Petulu 4:8) Kukeña kwatuleñela kutwalekahu ‘kudanakena muntu namukwawu.’ (Akolose 3:13) Mpinji yikwawu iku kufumba kwakala kulondela. Dichi neyi tukuleka ndulu yetu yitwiyuleña, chikutuletesha kuhemba nkunyi, hekwawu tukutoñojokaña netu ndulu yetu yinakumubabesha mukwakuluwañesha. Kuhosha hohu chalala, kuhemba nkunyi kukutwiluwañesha. Dichi neyi hadi hatelela kumwanakena muntu, nawa tumwanakena, chikutuletela muzañalu weneni. (Luka 17:3, 4) Kukeña kwawundishaña yitoñojoka nimuchima, nikuleta kuwunda muchipompelu, sweje-e dinu, kwahembaña wubwambu wetu naYehova.—Matewu 6:14, 15; Aroma 14:19.

CHUMA CHIKUTULEÑELA KULEKA KUDIKUNDA NAMUNTU

19. Yumanyi yamwekanaña yikutuleñela kuleka kudikunda namuntu?

19 Mpinji jikwawu, anateli kutuleja nawu tuleki kudikunda namuntu wadiñi muchipompelu. Mpinji yamuchidiwu yekalañaku neyi muntu wunafumpi lushimbi lwaNzambi chakubula kudanakena anamuhañi hela neyi nekali mukwakusekesha kuhitila mukutañisha ntañishilu yakutwamba hela nadihañi yomweni muchipompelu. Izu daNzambi datulejaña hatooka to-o nawu “bayi mudibomba” nawantu amuchidiwuku.e (1 Akorinda 5:11-13; 2 Yowanu 9-11) Chakalaña chikupu kuleya muntu wadiñi hekwawu ibwambu detu indi kwiji ntaña yetu. Komana twakemana ngu-u, nakumwekesha netu twovwahilaña Yehova ninshimbi jindi kubadika yuma yejima? Anukenu nenu Yehova walemesha chikupu antu atiyililaña nikwovwahila.

20, 21. (a) Muloñadi ntanjikilu yakuhaña muntu muchipompelu chiyawahila? (b) Muloñadi chitwatela kubabala hakutonda amabwambu jetu?

20 Ntanjikilu yakuhaña muntu muchipompelu hinjila yayiwahi yaloñeshayi Yehova. Munjilanyi? Kuhaña muntu wunabuli kudanakena kwamwekeshaña nawu twakeña ijina daYehova dajila ninshimbi jindi. (1 Petulu 1:15, 16) Kuhaña muntu muchipompelu kwakiñaña chipompelu. Antu amuchipompelu ashinshika akiñewaña kukudikunda kwatama kwawantu avulumunaña mumushikila nawa atwalekañahu nakudifukula muloña eluka nawu muchipompelu dimuchiswamu mudinu ituña datama. (1 Akorinda 5:7; Aheberu 12:15, 16) Neyi mukwakuvulumuna amubabesha chikupu, dikwila nawu amukeña. Hadaha chikumukataña kumuchima chakwila wukubalumuna yitoñojoka yindi nakufwila kufunta kudi Yehova.—Aheberu 12:11.

21 Dichi bayi tujimbala netu amabwambu jetu yitwakeña akweti ñovu jakutukwasha hela kutuluwañesha. Komana twatela kubabala hakutonda amabwambu jetu. Chitwakwata wubwambu nawamabwambu jaYehova, nikukeña antu akeñayi Nzambi, tukwikala nawantu amawahi akudikunda nawu. Yuma yitukuyimbujolaña yikutukwashaku kukalakala nampwila yakumuzañalesha Yehova.

[Tumazu twaheshina]

a Izu dachiHeberu dazatishawu nawu ‘kudikunda’ adibalumuna cheñi nawu “kuhanjeka” ‘nikukwata wubwambu.’—Ansompeshi 14:20; Yishimu 22:24.

b Chamwililiyi Abarahama, Yehova wamwekesheli mulambu wakalambulayi yomweni hakuhana Mwanindi wumu hohu. (Yowanu 3:16) Kutalisha hadi Abarahama, Yehova wadiñijilumu nakuhana mukoku wakuhiñisha hadi Isaka.—Kutachika 22:1, 2, 9-13.

c Davidi wadiñi, ‘mukwenzi,’ hamujahiliyi Goliyati nawa hampinji yafwili Jonatani, Davidi wadiñi nayaaka kwakwihi na 30. (1 Samweli 17:33; 31:2; 2 Samweli 5:4) Jonatani wadiñi nayaaka kwakwihi na 60 hampinji yafwiliyi, hekwawu wamubadikilumu Davidi nayaaka 30.

d Neyi chasonekawu ha 1 Samweli 23:17, Jonatani wahosheli yuma yitanu yakumukolesha nachu Davidi: (1) Wamulejeli nindi bayi yotiya womaku. (2) Wamulejeli Davidi nindi Sawulu hakatwesha kumushindaku. (3) Wamwanukishili nindi wakekala mwanta, neyi chakaniniyi Nzambi. (4) Wamukanini nindi wakamwovwahilaña Davidi. (5) Wamulejeli Davidi nindi niSawulu weluka nindi Jonatani wamukeña Davidi.

e Neyi munakukeñelahu nsañu jikwawu kutalisha hachimwatela kwila nawantu yahañawu hela adihaña aweni muchipompelu, talenu Apendikisi yidi hamafu 207-9.

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 29]

MUNTU WAMUCHIDINYI WATELA KWIKALA IBWAMBU DETU?

Lushimbi: “Ibwambu damuntu wamukeñaña mukwawu mwahita mpinji jejima; mana kwamuntu wavwalikila yakala.”—Yishimu 17:17.

Malwihu yimwatela kudihula

▪ Komana amabwambu jami hiyamabwambu jaYehova niYesu?—Yowanu 15:14, 16; Yakoba 2:23.

▪ Komana amabwambu jami ankwashaña kwikala nayililu yayiwahi?—1 Akorinda 15:33.

▪ Komana amabwambu jami ankeña chakwila anatweshi kuñolola neyi naluwañeshi?—Masamu 141:5; Yishimu 27:6.

▪ Indi nhoshelu niyililu yami yamwekeshaña nawu nekala muntu wamuchidinyi kudi akwetu?—Yishimu 12:18; 18:24; 1 Yowanu 3:16-18.

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 30]

CHITWAKWATILI AMABWAMBU AMAWAHI

▪ “Hatachi, chankalilili kukwata wubwambu muchipompelu. Nkumininaku, nelukili nami kudikita mumudimu wakushimwina kwankwashili kwikala nayililu yidi neyi kudiwunjika, kuumika, nikukeña kwalala. Hamuloña wakutwalekahu kumwekesha iyi yililu, nakokolaña antu akweti yililu yamuchidiwu, nawa chayinu mpinji nikweti amabwambu amawahi.—Shivani.

▪ “Nalombeli nami niikali nawamabwambu muchipompelu. Dichi hamuloña wakubula kwikala nawamabwambu hadi mpinji yeneni, namweni neyi kulomba kwami kwayileña hohu mumenji. Nkumininaku nelukili nami kwosi chuma chinelileña chikuletesha niikali nawamabwambu. Hinamwekesheleñahu njila yakukwatilamu amabwambuku. Chinelili nitachiki kuzatila hayuma yinalombeleña, niluka nikwiluka nami Yehova nakuli kulomba kwami.”—Ryan.

[Mwevulu wudi hefu 33]

Munateli kuwana amabwambu amawahi hadi akwenu akwakudifukula

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu