Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • lv kapetulu 13 mafu 144-159
  • Yidika Yamuneñeshaña Nzambi

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Yidika Yamuneñeshaña Nzambi
  • ‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
  • Tunyitu Twanyanya
  • Nsañu Yinadifwani
  • KUDIFUKULA KWITAÑWA AKWITUMBILI CHEÑI NAWU KRISIMANSI
  • CHAHOSHA BAYIBOLU HAMAFUKU AKUVWALIKA
  • ISITA HIKUDIFUKULA KWALUSEMU KWAKUSWEKA
  • HALLOWEEN HIIFUKU DABULA KUJILA
  • CHAWIJA CHAMALUWI ENU CHIKALI CHAJILA
  • KOMANA KUHUMAÑESHA MALUPASA KWATAMA?
  • “ENU MWAMUKEÑA YEHOVA HELENU YATAMA”
  • LEMESHENU NZAMBI MUNHOSHELU NIMUYILILU
  • Komana yidika yejima yamuzañaleshaña Nzambi?
    Chakushakama Mukukeña KwaNzambi
  • Difukulenu Kudi Nzambi
    Yumanyi Yinateli Kutudizisha Bayibolu?
  • Kolelaku Ngu-u, Mukudifukula Kwalala
    Chumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu?
  • Komana Yidika Yejima Yamuzañaleshaña Nzambi?
    Munateli Kwikala naMuzañalu Haya Nyaaka!—Kudiza Bayibolu Chakuhanjeka
Talenu nsañu yikwawu
‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
lv kapetulu 13 mafu 144-159

Kapetulu 13

Yidika Yamuneñeshaña Nzambi

“Nakushinshika yuma yamutiyishaña Mwanta kuwaha.”—AEFWESESA 5:9.

1. Antu amuchidinyi akokañayi Yehova, nawa muloñadi chatela kwikalilawu asoñama kuspiritu?

YESU wahosheli nindi: “Akwakudifukula alala akadifukula kudi Tata chalala muspiritu; muloña diwu akukeñayi Tata ekali akwakudifukula kudi yena.” (Yowanu 4:23) Neyi Yehova yowana antu amuchidiwu, neyi chayiweniyi, wayikokelaña kudi yena niMwanindi. (Yowanu 6:44) Kwenoku kukooleka! Ilaña, antu akeña chalala chaBayibolu atela ‘kushinshika yuma yamutiyishaña Mwanta kuwaha,’ muloña Satana diyi sakutwamba muneni.—Aefwesesa 5:9; Chimwekeshu 12:9.

2. Lumbululenu chayimonañayi Yehova antu abombashanaña nsakililu yalala nayakutwamba.

2 Talenu chuma chamwekeni kwakwihi naMpidi yaSinayi kwamwililuwu Aroni kudi aIsarela nawu yoyichilili mukishi. Aroni wetejeli chiteja chamakenyi nawa wachilili mwana kañombi wawuru ilaña wahosheli nindi wadiñi nakwimenaku Yehova. Wahosheli nindi: “Kumadiki twakadya chawija chaYehova.” Komana Yehova wayilekeli antu nindi abombashaneña nsakililu yalala nayakutwamba? Inehi. Yehova wajilumwini akwakupesha makombakaji asatu. (Kwidika 32:1-6, 10, 28) Chumanyi chitukudizilaku? Neyi tunakukeña kushakama mukukeña kwaNzambi, bayi ‘tukunka kuchuma chamajiluku,’ ilaña twatela kukiña chikupu chalala kuyuma yaluwañeshaña.—Isaya 52:11; Ezekeli 44:23; Aŋalija 5:9.

3, 4. Muloñadi chitwatela kutiyilila nshimbi jamuBayibolu neyi hitukutala hayaaku niyidika yatiyakana?

3 Chawushona, chelili apostolu akañesheleña wusenji afwi, akwaKristu akutwamba abulili kukeña chalala atachikili kwiteja yaaku yawasenji, yidika, nimafuku “ajila,” nawu akwaKristu atela kuyanakana. (2 Atesalonika 2:7, 10) Chimukudizaña haniyi yidika yikwawu, talenu chiyamwekeshaña spiritu yetuña, bayi yaNzambuku. Kafwampi, yidika yakwituña yashindamena hachuma chimu: Yakokolaña antu kukeña yuma yakumujimba, nawa yatiyakeshaña ntañishilu yansakililu yakutwamba nikupesha, chinjikijilu chakwilukilaku “Babiloni Muneni.”a (Chimwekeshu 18:2-4, 23) Anukenu cheñi nenu, Yehova wadimweneni yishimashima yakoñeleña nsakililu yawusenji kwafuma yaaku yinatandi. Chakadi nikujina, yidika yamuchidiwu yinakwanakanawu makonu yamuletelaña wunyeñu. Anetu twatela kumona yumiyi neyi chayimonañayi Yehova.—2 Yowanu 6, 7.

4 Hakwikala akwaKristu alala, tweluka netu yidika yikwawu hiyamuzañaleshaña Yehovaku. Ilaña twatela kudikasa chikupu mumuchima wetu netu hitwatela kuyanakanaku. Neyi tukuhituluka mumuloña waneñelañayi Yehova nayidika yamuchidiwu chikutwikwashaku kutondolwela yuma yejima yinateli kutukañesha kushakama mukukeña kwaNzambi.

KUDIFUKULA KWITAÑWA AKWITUMBILI CHEÑI NAWU KRISIMANSI

5. Muloñadi chitunelukili netu Yesu wavwalikili haDecember 25 wanyi?

5 Bayibolu hiyashimuna nawu twanakaneña ifuku davwalikiliyi Yesuku. Cheñi, niifuku dadeni davwalikiliyi hiyadilukaku. Hela chochu, tunateli kukuhwelela netu Yesu havwalikili haDecember 25 mukakweji wanvula wachishika chakudina iluñaku.b Muloña Luka wasonekeli nindi hampinji yavwalikiliyi Yesu, “atubiña twawanyikoku, adiñi mwisaña” nakuhemba nyikoku yawu. (Luka 2:8-11) Neyi chihandilu chawu chadiñi ‘chakushakama mwisaña’ chaaka chejima, chumichi hichadi kuzatikaku. Ilaña, hamuloña wakwila muBetelemi haniyi mpinji mwanokeleña nvula yituuta nawa yachishika, anyikoku ayishileña mwiyinda kuchina chishika nawa atubiña kachi hiyadi kuya ‘mwisañaku.’ Cheñi nawa, Yosefu niMaliya ayili kuBetelemi muloña Kesari Agusitusi waheni lushimbi lwakuchinda antu mwituña. (Luka 2:1-7) Dichi hichadi kutwesheka Kesari kuleja antu adikañili nachiyulu chawaRoma kuya kunyisumba kwavwalikilili ankakulula jawu hampinji yaswejaña chishikaku.

6, 7. (a) Indi yaaku yayivulu yaKrisimansi yafuma kudihi? (b) Chambwinyi chekala hakuhana kwahaKrisimansi nikuhana kwawakwaKristu?

6 Ntachikilu yaKrisimansi, hiyafuma muNsonaku, ilaña yafuma kuyidika yakushankulu yawasenji, chidi neyi chidika chawaRoma chatenañawu nawu Saturnalia, chidika chakuhameka Saturn, nzambi wawundimi. Munjila yoyimu, kwesekeja nachachindileñawu, mukanda wumu wahosha nawu antu adifukwileña kumukishi Mithra adiñi nakwanakana December 25 nawu didi “ifuku davwalikili itañwa dabulaña kushindawu.” “Krisimansi yatachikili hampinji yaswejeli antu kudifukula kwitañwa muRoma,” kwakwihi nayaaka nkulakaji yamuchisatu kufuma hafwiliyi Kristu. (New Catholic Encyclopedia)

7 Hakwanakana yidika yawu, asenji adiña nakudinka yawaana nawa adyileña chikupu, yumiyi yichidi kumwekana nikulelu hakwanakana Krisimansi. Hela antu adinkaña yawaana nikulelu, kuhana kwakuvulu kwahaKrisimansi kwambuka nakwashimunawu ha 2 Akorinda 9:7, hatañewaña nawu: “Antu ejima atoñojoki chachiwahi munyichima yawu hamuntu hamuntu, ahani chakadi kuneña hela kumukanjikija; muloña Nzambi wakeña muntu wahanaña nakuseha.” AkwaKristu alala ahanaña hamuloña wakukeña, hiyahanaña hefuku dakutoñolaku, nawa hiyakuhwelelaña kutambwila yawaanaku. (Luka 14:12-14; Yililu 20:35) Ilaña, azañalalaña nankashi muloña hiyakidimokaña nanyidimu hampinji yaKrisimansuku, nawa hiyekalaña nanyikudi yahamesu bwi neyi yekalaña nawantu amavulu haniyi mpinjuku.—Matewu 11:28-30; Yowanu 8:32.

8. Komana akwakutala tutumbwa amwinkeli Yesu yawaana yahanañawu hakuvwalika? Lumbululenu.

8 Antu amakwawu anateli kwihula nawu, komana akwakutala tutumbwa hiyaheni yawaana kudi Yesuku? Inehi. Yawaana yawu ayiheni munjila yakumwekeshelamu kalemesha kudi Yesu, welukiluwu nawu himuntu walema, nawa dichaaku chelileñawu kunyima. (1 Anyanta 10:1, 2, 10, 13; Matewu 2:2, 11) Nawa hiyenjili hawowuna wufuku wavwalikiliyi Yesuku. Yesu hadiñi nkemba wakamikiluwu mwadiishilañawu ayimunaku, ilaña wadiñi wakulaku dehi nawa washakamineña mwitala hampinji yashikiluwu.

CHAHOSHA BAYIBOLU HAMAFUKU AKUVWALIKA

9. Yumanyi yamwekeni hayidika yakuvwalika yashimunawu muBayibolu?

9 Hela chakwila kuvwalika kwamwana kwaletaña muzañalu weneni, Bayibolu hiyatenahu muntu waNzambi wadiñi nakwanakana ifuku dakuvwalikaku. (Masamu 127:3) Komana aluwañesheleña? Inehi, muloña muBayibolu ashimunamu yidika yiyedi yamafuku akuvwalika, chidika chaFwaro wakuEjipitu nichaHerodi Antipasi. (Kutachika 40:20-22; Maku 6:21-29) Hela chochu, yidika yonsu yiyedi, hamwekeni yuma yatama, sweje-e chakukumishaku, hamuketwiluwu Yowanu Mpapatishu mutu.

10, 11. Indi akwaKristu akusambila amweneña ñahi kwanakana mafuku akuvwalika, nawa muloñadi?

10 Mukanda wumu wahosha nawu, “AkwaKristu akusambila amweneña kwanakana kuvwalika kwamuntu wejima nawu hichaaku chawasenji.” (World Book Encyclopedia) Chakutalilahu, aGriki akushankulu akuhweleli nawu muntu himuntu wukweti spiritu yamukiñaña nawa yenjili hefuku davwalikiliyi nawa diyamuhembeleña. Mukanda wumu wahosha nawu: “Iyi spiritu yadiña nakafuta kanuñañana nanzambi wukweti ifuku davwalikiliyi owu muntu.” Cheñi, mafuku akuvwalika atachikili dehi kwendela hamu nakwiluka tutumbwa nikuhoña natutumbwa. (The Lore of Birthdays)

11 Hela chakwila twakaanaña yaaku yamafuku akunooka hamuloña wakwila yafuma kudi asenji nikupesha, ambuña aNzambi akunyima niwena akaanineña muloña wayililu yawu yayiwahi. Muloñadi? Awa amayala niambanda adiñi adizoza, hiyatoñojokeleña nawu kuvwalika kwawu kwadiñi kwalema chakwila atela kukwanakanaku.c (Mika 6:8; Luka 9:48) Ilaña, amulemesheleña Yehova nikumusakilila hakuyinka chawaana chachiwahi chawumi.d—Masamu 8:3, 4; 36:9; Chimwekeshu 4:11.

12. Indi ifuku detu dakufwa dinateli kubadika ñahi ifuku dakuvwalika?

12 Antu ejima afwaña akashinshi ekala muyitoñojoka yaNzambi, nawa akweti chikuhwelelu chakusañuka. (Yoba 14:14, 15) HaMukwakutaŋisha 7:1 hahosha nawu: “Ijina dadiwahi dabadika malasha evumba dadiwahi, niifuku dakufwa dabadika dakuvwalika.” “Ijina” detu hivumba dadiwahi ditukweti naNzambi kuhitila munyidimu yetu yakashinshi. Dichi, akwaKristu ayileja kwanakana chidika chimu hohu, chakufwa kwaYesu, wukweti “ijina” dadiwahi dikaleñela tukamoni wamwinu bayi chakuvwalikaku.—Luka 22:17-20; Aheberu 1:3, 4.

ISITA HIKUDIFUKULA KWALUSEMU KWAKUSWEKA

13, 14. Indi yidika yatiyakana yaIsita yafuma kudihi?

13 Hela chakwila antu ahoshaña nawu Isita hichidika chakwanakana kusañuka kwaKristu, ilaña chafuma kunsakililu yakutwamba. Ijina daIsita adesekeja naEostre, hela Ostara, nzambi wamumbanda wawaAnglo-Saxon wachejeji ninnoña. Indi mateta nikachinchi ayizatishileña ñahi hakwanakana Isita? Mukanda wumu wahosha nawu mateta “ekala yinjikijilu yalema yakuvwalika nikusañuka,” ilaña kachinchi akizatishaña neyi chinjikijilu chalusemu kufuma tuhu kunyaka. (Encyclopædia Britannica) Dichi, Isita hikashidikilu kakeni kalusemu lwakusweka nawu chidika chakwanakana kusañuka kwaKristu.e

14 Komana Yehova watela kwiteja nindi tuzatisheña chidika chawuzondu hakwanakana kusañuka kwaMwanindi? Kwakulehi! (2 Akorinda 6:17, 18) Nawa Bayibolu hiyatuleja hela kwiteja nawu twanakaneña kusañuka kwaYesuku. Dichi neyi tukwanakanaña kusañuka kwaYesu nakukwitena netu Isita, chikumwekesha nawu tudi ayiluwañimbi.

HALLOWEEN HIIFUKU DABULA KUJILA

15. Indi Halloween yafuma kudihi, nawa chumanyi cheneni chamwekanaña hefuku datondawu kwanakana idi ifuku dakunooka?

15 Hamuloña wakudiluka nawu hiifuku dawaloji, atububu aletaña wupila, niyuma yikwawu yawunyeñu, Halloween, yatenañawu cheñi nawu Melela Ajila hela Ifuku Dawakwakujila Ejima, dafumini kudi aCelt akushankulu akuBritain niIreland. Neyi kakweji nashiki dehi mwiwulu kwakwihi naNovember 1, adiñi nakwanakana chidika chatenañawu nawu Samhain, chalumbuluka nawu “Kukuma kwaNkanza.” Atoñojokeleña nawu hampinji yaSamhain, chaambu chekala hakachi kawantu netuña dawaspiritu chafumineñahu nawa aspiritu, amawahi niatama, adiña nakukimboka heseki. Akuhweleli nawu mawumi awafu afuntileña kumatalawu, dichi yisaka yawu yatulileña yakudya niyimpwita kulonda enyi awu anyijimu chenzawu adiluñishi. Makonu neyi anyana avwala neyi mujimu hela muloji, aya kwitala nikwitala nakulomba yuma nikuchinisha enimatala, mukubula kwiluka atwalekañahu kwanakana chidika chaSamhain.

CHAWIJA CHAMALUWI ENU CHIKALI CHAJILA

16, 17. (a) Muloñadi akwaKristu anakukeña kudisumbula chatela kushinshikilawu hayaaku yachawija yamunodu iluña kuzatisha nshimbi jaBayibolu? (b) Kushinshika hayaaku yidi neyi kukuwa losu hela mbutu jikwawu, chumanyi chatela kwilawu akwaKristu?

16 Katataka, “hela izu dansumbuli hela dansumbuki hidamba katiyakana cheñi [muBabiloni Muneni] hela ifuku dimuku.” (Chimwekeshu 18:23) Muloñadi? Hamuloña wakupanda, kunateli kujilola maluwi kufuma tuhu hefuku damawija.—Maku 10:6-9.

17 Tushidikilu tunendi kushiyashana mwituña niituña. Yidika yikwawu yamwekanaña kuwaha hadaha yafuma kuyaaku yaweniBabiloni yatela kuleta ‘mpemba’ kudi ansumbuli hela ansumbuki hela enyi awu. (Isaya 65:11) Kashidikilu kamu kabombelamu kukuwa losu nimbutu jikwawu jakuwañawu. Aka kashidikilu hadaha kafumini kuyitoñojoka yakwila nawu yakudya yazañalesheleña aspiritu atama nawa yakañesheleña aspiritu kubula kukatisha nsumbuli ninsumbuki. Cheñi nawa, hadi yaaka yayivulu losu alushimuna nawu lwekala nakafuta kalusemu, muzañalu, nikushimbula. Chalala, antu ejima anakukeña kushakama mukukeña kwaNzambi atela kutondolwela yaaku yatama yamuchidiwu.—2 Akorinda 6:14-18.

18. Nshimbinyi jamuBayibolu jatela kukwasha anakudisumbula anakukeña kwikala nachawija niantu anatambikuwu?

18 Ambuña aYehova atondolwelaña cheñi yililu yakwituña yinateli kuleñela yawija nimaluña akudyila yawija yawakwaKristu abuli kalemesha hela netu kuvulumuna yinleji yawantu amakwawu. Chakutalilahu, hiyahoshaña kasawuntu hela kuhosha nsañu jawuvumbuku, nawa hiyasensekaña hela kuhosha mazu anateli kuneñesha anadisumbuli niantu amakwawuku. (Yishimu 26:18, 19; Luka 6:31; 10:27) Cheñi, atondolwelaña kwikala nayawija yasweja kutoha yamwekeshaña ‘kudisamba kwamukunkulwayi kwawumi wunu.’ (1 Yowanu 2:16) Neyi munakutoñojoka kwikala nachawija, anukenu nenu Yehova nakukeña nindi mukatoñojokeña hefuku dimwadisumbwili namuzañalu, bayi neyi nakuneñaku.f

KOMANA KUHUMAÑESHA MALUPASA KWATAMA?

19, 20. Indi mukanda wumu wahosha nawudi hansañu yantachikilu yakuhumañesha malupasa, nawa muloñadi akwaKristu chakaaninañawu ichi chaaku?

19 Kuhumañesha malupasa dichaaku chavula kwilawu hayawija nihayidika yikwawu. Mukanda wumu wahosha nawu: “Kuhumañesha malupasa . . . hadaha hichaaku chakwituña chinakwilawu makonu chafuma kukupesha kwakunyaka kwakumwañila walwa heseki kudi anzambi . . . kulonda ayikombeleli, kulomba kwalombeleñawu namazu antesha nawu ‘shakamaku nyaka yayivulu!’ hela ‘mukuhanda kweyi!’” (International Handbook on Alcohol and Culture wamu 1995)

20 Eña, antu amavulu hiyanateli kutoñojoka nawu kuhumañesha malupasa hichinjikijilu chansakililu hela chakupeshaku. Hela chochu, chaaku chakunyamuna malupasa avinyu kwiwulu chikumwekana nawu hikulomba “iwulu,” ñovu jabadika antu, kulonda ayikiswili munjila yabula kwitejawu muNyikanda.—Yowanu 14:6; 16:23.g

“ENU MWAMUKEÑA YEHOVA HELENU YATAMA”

21. Hela chakwila hiyafuma kunsakililuku, yidikanyi yatiyakana yatela kutondolwela akwaKristu, nawa muloñadi?

21 Hakumwekesha yililu yawunyeñu yetuña damakonu, chaaku chatiyakeshañawu kudi Babiloni Muneni hatooka hela munjila yakusweka, matuña amakwawu ahanaña mali akwanakana nachu yisela yahachaaka hela yisela yaMardi Gras, yidika mwekalaña nhañenu yawuvumbi nikwanakana wutumwa nikatumwa. Komana muntu ‘wamukeña Yehova’ watela kuya hela kutala yisela yamuchidiwu? Neyi yela mwenimu, komana nakumwekesha nindi wahela chikupu yuma yatama? (Masamu 1:1, 2; 97:10) Chikuwaha neyi tukwimbujola yililu yañimbi yamasamu walombeli nindi: “Mbalumwini mesu ami abuli kutala yuma yamukunkulwayi.”—Masamu 119:37.

22. Yumanyi yikuletesha mukwaKristu kufuukula kwesekeja nachinleji chindi neyi nateli kwanakana hela nehi?

22 Hamafuku akwanakana yidika yabula kutelela akwaKristu, mukwaKristu watela kubabala kuchina akwawu kumona nawu nakwanakana. Pawulu wasonekeli nindi: “Hela mukudya hela mukunwa, mumwelaña mwejima ilenu kulonda kulemesha nachu Nzambi.” (1 Akorinda 10:31; talenu chikasha hamafu 158-9, “Kufuukula Chachiwahi.”) Hela chochu, neyi chidikochu hela chawija mwosi yaaku yansakililu yakutwamba, hichakundama kujapolitiki hela kwanakana ituñaku, nawa hichafumpaña nshimbi jaBayiboluku, mukwaKristu wejima watela kudifuukwila neyi wukwanakana hela nehi. Cheñi nawa, watela kutoñojokelaku akwawu kulonda yabuli kuyituntwisha.

LEMESHENU NZAMBI MUNHOSHELU NIMUYILILU

23, 24. Tunateli kushimwina ñahi chachiwahi kutalisha hanshimbi jaloña jaYehova?

23 Antu amavulu amonaña mafuku akwanakana amakwawu atiyakana nawu diyi mpinji yakuhanjeka nayisaka yawu niamabwambu. Dichi, neyi muntu wukutoñojoka mwaluwa nindi yuma yitwalondelaña yamuNsona yatama nawa yakalisha, tukumuleja chiwahi netu aYinsahu jaYehova wena alemesha kudikunda kwakuwahi kwachisaka niamabwambu. (Yishimu 11:25; Mukwakutaŋisha 3:12, 13; 2 Akorinda 9:7) Twazañalalaña hakuhanjeka nawantu yitwakeña mpinji yejima, hamuloña wakukeña Nzambi ninshimbi jindi jaloña, hitwakeñaña kutamisha mpinji yamuchidiwu nayaaku yamuhilishañaku.—Talenu chikasha hefu 156, “Kudifukula Kwalala Kwaletaña Muzañalu Weneni.”

24 A Yinsahu amakwawu atweshaña kuleja akwakwihujola yikuma kufuma mukapetulu 16 kamukanda waChumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu?h Anukenu nenu, twafwilaña kushika antu hanyichima, bayi kuyitadikishaku. Dichi, ikalenu nakalemesha, adizoza, nawa “kuhosha kwenu kwikali naluwi, kwakutoweja namuñwa mafuku ejima.”—Akolose 4:6.

25, 26. Indi anvwali anateli kukwasha ñahi anyanawu kusweja kukuhwelela nikumukeña Yehova?

25 Hakwikala ambuña aYehova, atudizisha. Tweluka muloña wutwakuhwelela nikwila yuma yikwawu nakuleka yuma yikwawu. (Aheberu 5:14) Dichi anvwali, lejenu anyanenu kutoñojoka hanshimbi jamuBayibolu. Kwila mwenimu, kukukolesha chikuhwelelu chawu, mukuyikwasha kwakula malwihu awantu akwihula kutalisha hachikuhwelelu chawu kushindamena haNsona, nawa mukuyileja nenu Yehova wayikeña.—Isaya 48:17, 18; 1 Petulu 3:15.

26 Antu ejima adifukulaña kudi Nzambi “chalala muspiritu” atondolwelaña yidika yabula kwitejawu muBayibolu nawa afwilaña kwikala ashinshika mukuhanda kwawu. Makonu, antu amavulu atoñojokaña nawu hichekala chaswayi kwikala nakashinshuku. Neyi chitukumona mukapetulu kanalondeluhu, njila jaNzambi jajiwahi mpinji jejima.

[Tumazu twaheshina]

a Talenu chikasha chinakuhosha nawu “Anami Nawa Natela Kwanakana?” hamafu 148-9. Mafuku “ajila” amavulu niyidika ayitanjika muWatch Tower Publications Index, yasonekawu kudi aYinsahu jaYehova.

b Kushindamena handandanda yaBayibolu ninyikanda yahosha hansañu janyaka, hadaha Yesu wavwalikili mu 2 B.C.E. mukakweji wawaYudeya waEthanim, wesekana naSeptember/October mukalenda yetu yamakonu.—Talenu Insight on the Scriptures, Volume 2, mafu 56-7, wasonekawu kudi aYinsahu jaYehova.

c Talenu chikasha chidi hefu 150, “Mafuku “Ajila” niKudifukula Kudi Satana.”

d Lushimbi lwachitiyañenu lwahosheli nawu, neyi mumbanda nasampuluki dehi, wateleleli kuhana mulambu wanshidi kudi Nzambi. (Alevi 12:1-8) Ilu lushimbi lwayilejeleña aIsarela nawu antu asambwishaña anyanawu nshidi nawa lwayikwashileña kwikala nayitoñojoka yatelela hakuvwalika kwamwana nikubula kwimbujola yaaku yawasenji yamafuku akuvwalika.—Masamu 51:5.

e Cheñi, Isita ayesekeja kukudifukula kumukishi wamumbanda walusemu wawaPhoenicia, Astarte, wadiñi nayifwikija yeteta nikachinchi. Yifwikija yaAstarte yamumwekesha munjila yashiyashana nawu wukweti yiidi yalusemu yakulumbisha hela wudi nakachinchi kukabadi kindi niiteta muchikasa.

f Talenu yibaba yisatu yinakuhosha hayawija niyidika muKaposhi Kakutalila kaChibemba, October 15, 2006, mafu 18-31.

g Talenu Kaposhi Kakutalila kaChibemba, kaFebruary 15, 2007, mafu 30-1.

h Wasonekawu kudi aYinsahu jaYehova.

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 148]

ANAMI NAWA NATELA KWANAKANA?

Lushimbi: “Yehova nahoshi nindi, Fumenu mukachi kawu, ambukenumu, bayi mukunka kuchuma chatamaku, ninami nukuyitambula.”—2 Akorinda 6:17.

Malwihu yimwatela kudihula kutalisha hayidika yatiyakana hela yaaku

▪ Komana ichi chidika chafuma chikupu kunsakililu yakutwamba hela ntañishilu, kushilahu nikupesha?—Isaya 52:11; 1 Akorinda 4:6; 2 Akorinda 6:14-18; Chimwekeshu 18:4.

▪ Komana chalemeshaña antu, mazanvu, hela chifwikija chetuña?—Yeremiya 17:5-7; Yililu 10:25, 26; 1 Yowanu 5:21.

▪ Komana chatiyakeshaña ituña hela muchidi wumu kubadika wukwawu?—Yililu 10:34, 35; 17:26.

▪ Komana chamwekeshaña ‘spiritu yamunu mwishina,’ yakañeshaña spiritu yaNzambi yajila?—1 Akorinda 2:12; Aefwesesa 2:2.

▪ Neyi nukwanakana ichi chidika, nukudimbwisha akwetu?—Aroma 14:21.

▪ Neyi hinukwanakanaku, yumanyi yikankwashaku kulumbulwila akwetu nakalemesha?—Aroma 12:1, 2; Akolose 4:6.

Nyikanda yinalondeluhu yikulumbulula hamalwihu ahosha hayidika yatiyakana:

▪ ‘[A Isarela abula kashinshi] hiyakudibomba nanyuza, nakudiza nyidimu.’—Masamu 106:35.

▪ “Muntu wukushinshika nakachuma kasweja kukeha, wukushinshika nawa ninayuma yayivulu; muntu wukuheña nakachuma kasweja kukeha, wukuheña nawa nayuma yayivulu.”—Luka 16:10.

▪ “Enu himudi ampata yamunu mwishinaku.”—Yowanu 15:19.

▪ ‘Himukutwesha kwila mutambula kumesa yaYehova, mutambula nawa kumesa yawandemonuku.’—1 Akorinda 10:21.

▪ ‘Hamafuku ahamwaka awanini nakukoña mwakeñañawu aJentili, nakwenda nakubajama, nakufwila kwatama, nakusweja kunwa walwa, nakuhañana yisela, nakusweja kudya, nakwila yishimashima yakupesha akishi.’—1 Petulu 4:3.

[Chikasha chidi hefu 150]

Mafuku “Ajila” Nikudifukula Kudi Satana

Mukukeña kwiluka nenu ifuku dasweja kulema munsakililu yakudifukula kudi Satana hifuku dakuvwalika. Muloñadi? Muloña antu adifukulaña kudi Satana akuhwelela nawu muntu himuntu hinzambi neyi nakukeña kudimona yomweni nindi hinzambi. Dichi, neyi muntu wukwanakana ifuku davwalikiliyi hikwanakana ifuku davwalikili nzambi. Ilaña antu amavulu hiyasweja kwikala nammwenu yamuchidiwu yakudikuhwelelaku. Hela chochu, mukanda wumu wahosha nawu: “Mafuku akunooka amakwawu azañaleshaña, ilaña mafuku akuvwalika, asañumunaña muntu kudilemesha.” (The Lore of Birthdays)

[Chikasha chidi hefu 156]

Kudifukula Kwalala Kwaletaña Muzañalu Weneni

Yehova “hiNzambi wa[muzañalu],” nawa wakeñaña antu jindi ekali amuzañalu. (1 Timotewu 1:11) Iyi nsañu anayimwekeshi munyikanda yinalondeluhu:

“Muntu wukweti muchima wasehaseha wadyaña chawija chindi chahaya mwaka.”—Yishimu 15:15.

‘Neluki dehi kwami nami, hikudi chuma chacheñi chikuyiwahilaku, chiña yowu kuzañalala nakwila yayiwahi hiyachiduwu amomi; cheñi nawa muntu wejima watela kudya nikunwa nikuzañalala hanyidimu yindi yejima yikukabakenayi. Hichawaana chakudi Nzambi.’—Mukwakutaŋisha 3:12, 13.

“Ilaña kalamba wafuukulaña yawulamba, walamata yawulamba hohu.”—Isaya 32:8.

“Inzenu kudami enu ejima mudi nakukabakana, mwasenda yalema, ami [Yesu] nukuyinookesha. . . . Muloña mpanda yami yaswayi, nichisenda chami chapepela.”—Matewu 11:28, 30.

“Mukwiluka nsañu yalala, ninsañu yalala yikuyifumisha muwuduñu.”—Yowanu 8:32.

“Antu ejima atoñojoki chachiwahi munyichima yawu hamuntu hamuntu, ahani chakadi kuneña hela kumukanjikija; muloña Nzambi wakeña muntu wahanaña nakuseha.”—2 Akorinda 9:7.

“Nyikabu yaspiritu yowu kukeña, muzañalu, kuwunda, . . . luwi, kuwaha.”—Aŋalija 5:22.

“Muloña nyikabu yachejeji yekala muyuma yayiwahi niyaloña niyalala yejima.”—Aefwesesa 5:10.

[Chikasha chidi hefu 158, 159]

KUFUUKULA CHACHIWAHI

Mpinji jikwawu, kunateli kumwekana kukala kwakweseka kukeña kwetu kutwamukeña Yehova nimaana akwiluka chakuzatisha nshimbi jaBayibolu. Chakutalilahu, mukwaKristu wukweti mwinikwindi wabula kwitiya nateli kutambika mwinikwindi kuya nakudyila hamu nawantaña hefuku dakunooka danakanañawu akwamatuña. AkwaKristu amakwawu chinleji chawu chikuyiteja; amakwawu nehi. Neyi mukwaKristu wukuya, watela kwila yuma munjila yikumwekesha nawu hanakwanakana ifuku dakunookaku ilaña nayi hohu nakudyila hamu nawantaña.

Dichi henohu kanda anyamuki, chikuwaha neyi mukwaKristu wukumulejamu mwinikwindi, nakumulumbulwila nsonyi yikutiyayi neyi antaña akwila yuma yahefuku dakunooka ilaña Yena yodikaña. Mwinikwindi wabula kwitiya nateli kufuukulahu nindi akayi ifuku dacheñi.—1 Petulu 3:15.

Neyi natiyi dehi munalumbululiyi iñodindi, chumanyi chikwilayi mumbanda mukwaKristu neyi nfumwindi wuchidi kumukanjikija nindi akayi hamu? Watela kutoñojoka nindi chineli iyala diyi mutu wetala, wukweti mudimu wakukeñela chisaka yakudya. (Akolose 3:18) Hefuku denidi, iyala nakukoña mudimu windi wakuleta yakudya nikudyila hamu nawantaña. Mumbanda mukwaKristu nateli nikuhana wunsahu wawuwahi haniyi mpinji. Bayi neyi yakudya yikutama muloña anakuyidyila hefuku dakunookaku. (1 Akorinda 8:8) MukwaKristu watela kuyimona neyi hiyakudya hohu nawa hatela kwimusha kwemushañawu hefuku dakunooka, kwimba tumina, kuhumañesha malupasa niyuma yikwawuku.

Chuma chikwawu chitwatela kutoñojokahu chinatalishi hachuma chatela kutoñojokawu amakwawu neyi tuya. Mumbanda mukwaKristu watela kwiluka yuma yikumwekana nindi neyi akwawu eluka nawu waya kudi antaña jindi akwituña hanidi ifuku wukuyidimbwisha.—1 Akorinda 8:9; 10:23, 24.

Cheñi, komana chisaka chikumukanjikija mumbanda mukwaKristu kulonda yeteji? Hamuloña wakubula kukeña kutiya nsonyi chikuleñela muntu kwiteja. Dichi chikuwaha kutoñojokelañahu dehi chikupu, nakushinshika hayuma yejimiyi, kubombelahu nichinleji chindi chamukwaKristu.—Yililu 24:16.

Komana Natela Kutambula Yamukunkulu yahaKrisimansi?

Hampinji yaKrisimansi, mukwaKristu wazataña anateli kumulunjikilahu chamukunkulu kuwufwetu windi. Komana mukwaKristu nateli kukaana? Hidimuku. Hadaha mwinimudimu hanakutoñojoka nindi wunakutambula chamukunkulu nakwanakana Krisimansuku. Mwinimudimu nakuyinka hohu ankoñi jindi mali anasubukumu hakampani. Indi kwiji nakuyinka yamukunkulu kulonda yamwekeshi kusakilila kwindi hamudimu wunakalakaluwu chaaka chejima nikuyisañumuna kulonda atwelekuhu kuzata chachiwahi. Mwinimudimu nateli kuyinka ankoñi ejima yawaana, aYudeya, aMuslim hela antu amakwawu, chili anakanaña Krisimansi hela nehi. Hela chakwila ichi chawaana achihaninaña haniyi mpinji hela achihaninaña mwijina defuku dakunooka, hichinayi mukwila nawu Chinsahu chaYehova watela kukaana waana weniwuku.

Hela chakwila anahani chawaana hamuloña wefuku dakunooka dansakililu, hichinayi mukwila nawu mukwakutambwila akumwiluka nawu niyena nakwanakanaku. Mukwenu yimwazataña nindi hela ntaña yenu nateli kuleja Chinsahu nindi, “Neluka nami hiwanakanaña idi ifuku dakunookaku, ilaña nakeñi nami wutambuli ichi chawaana.” Neyi chinleji chamukwaKristu hichikumukabishaku, nateli kutambula chawaana nikumusakilila chakadi kutena ifuku dakunooka. (Yililu 23:1) MukwaKristu nateli kulumbulula mukubabala yuma yakuhwelelayi hampinji yikwawu yikamonayi nindi kwosi kukala kukamwekana.

Indi neyi mukwakuhana neluki chikupu nindi chikuhwelelu chamukwaKristu chazeya hela wukudiwula chikuhwelelu chindi nakutambula yuma yakumujimba? Aha dinu tunateli kukaana. Eñañi, tunakukeña kumwakama Yehova Nzambi chikupu.—Matewu 4:8-10.

[Mwevulu wudi hefu 147]

AkwaKristu alala ahanaña hamuloña wakukeña

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu