Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • mwbr18 February mafu 1-8
  • Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu Mukanda waKupompa

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu Mukanda waKupompa
  • Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu—Mukanda waKupompa (2018)
  • Tunyitu Twanyanya
  • FEBRUARY 5-11
  • FEBRUARY 12-18
  • YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 14-15
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 14:21
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 15:7
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 15:26
  • Kutaña Bayibolu
  • FEBRUARY 19-25
  • YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 16-17
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 16:18
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 16:19
  • Kutaña Bayibolu
  • FEBRUARY 26–MARCH 4
  • YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 18-19
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:6, 7
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:7
  • nwtsty intaneti
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:9
  • nwtstg Kulumbulula
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:10
  • Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:22
  • nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 19:7
  • nwtsty intaneti
  • Kutaña Bayibolu
Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu—Mukanda waKupompa (2018)
mwbr18 February mafu 1-8

Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu Mukanda waKupompa

FEBRUARY 5-11

YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 12-13

“Chakutalilahu chaTidiku naMatahu”

(Matewu 13:24-26) Wayilejeli chakutalilahu chikwawu nindi: “Wanta wamwiwulu anateli kuwufwanisha namuntu wakuwili mbutu yayiwahi mwiha dindi. 25 Henohu antu achidi akama, chilumbu chindi wenjili nakukuwa matahu mukachi katidiku yaya nikuya. 26 Chameneni tidiku nakusoña, matahu niwena amwekeni.

w13 7/15 9-10 ¶2-3

“Tiyenu! Ami Nidi Nenu Mafuku Ejima”

Yuma yamwekeni mwiha dandimi yeniwu yalumbulula hadi Yesu chakapompeshayi izanvu datidiku dejima kufuma kumuchidi wawantu ejima, dikwila nawu akwaKristu awayishewa akayuula hamu nindi muWanta windi nimpinji yakelayi mwenimu. Kukuwa kwatachikili haPentekosta 33 C.E. Iku kupompesha kwakamana hampinji yakela awayishewa akekala amomi hakukuma kwanyaka yamakonu anatambwili dehi chilamiku chawu chakukumishaku nawa kuhiñahu anayi dehi mwiwulu. (Mat. 24:31; Chim. 7:1-4) Neyi chochamonañayi chiwahi muntu wudi hewulu dampidi yuma yinakumwekana mwiluña dejima, ichi chishimu chatukwashaña kumona yuma yadi kumwekana muyaaka kwakwihi na 2,000. Kufuma heluña dazanduka hitudi, yumanyi yikamwekana yinakundami kuWanta yitunakumona? Ichi chishimu chalumbululaña hampinji yakukuwa, yakukula, niyakumuna. Chinu chibaaba chikuhosha nankashi hampinji yakumuna.

AYAKAMENAÑA KUDI YESU

Hakutachika kwayaaka nkulakaji yamuchiyedi C.E., ‘matahu amwekeni’ hampinji yamwekeni akwaKristu akutwamba mukaayi. (Mat. 13:26) Chashikili nkulakaji yayaaka yamuchiwana, akwaKristu adi neyi matahu avulili chikupu kubadika akwaKristu awayishewa. Anukenu nenu munichi chishimu, anduñu amwihwili nkaka yawu kulonda yayiteji abwiti matahu. (Mat. 13:28) Indi nkaka yawu wakwili nindidi?

(Matewu 13:27-29) Dichi anduñu enjili kudi mwanta wetala nakumwila nawu, ‘Mwanta, komana hiwakuwili mbutu yayiwahi mwiha deyiku? Hanu dinu matahu anafumi kudihi?’ 28 Wayilejeli nindi, ‘Chilumbu chami diyi wuneli chumichi.’ Anduñu amwilili nawu, ‘Komana wunakukeña tuyi nakuyibwitamu?’ 29 Yena wayakwili nindi, ‘Inehi, muloña hakubwita matahu mwakenda kabwitila kumu nitidiku.

w13 7/15 10 ¶4

“Tiyenu! Ami Nidi Nenu Mafuku Ejima”

Hakuhosha hatidiku nimatahu, Yesu wahosheli nindi: ‘Jilekenu jikulili hamu jejima kushika nihakumuna.’ Awa mazu amwekeshaña nawu kufuma muyaaka nkulakaji yakusambila kushika nikulelu, mpinji yejima hamaseki hekala akwaKristu awayishewa adi neyi tidiku. Twakunkululaña mwenimu hamuloña wamazu aYesu alejeliyi atumbanji twindi nindi: “Ami nidi nenu mafuku ejima nikwakakumina nyaka.” (Mat. 28:20) Dichi akwaKristu awayishewa akayikiña kudi Yesu mafuku ejima kushika nikunsa. Hela chochu, chineli ayibadikili kuvula kudi akwaKristu adi neyi matahu, hitweluka chikupu adiña mwizanvu datidiku haniyi yaakaku. Ilaña, chimwahitili yaaka kwakwihi na 30 henohu chilaaka chakumuna kanda chishiki, izanvu datidiku damwekeni hatooka. Indi chumichi chamwekeni ñahi?

(Matewu 13:30) Jilekenu jejima jikulili hamu kushika nimpinji yakwaañula nawa muchilaaka chakwaañula, nakaleja akwakumuna nami: Sambilenu kukuñwija matahu muyikasi muyita hamu kulonda muyochi; kuhiñahu mupompeshi tidiku nakuyisha munkalaña.’”

w13 7/15 12 ¶10-12

“Tiyenu! Ami Nidi Nenu Mafuku Ejima”

Chatachi, kukuñulamu matahu. Yesu wahosheli nindi: “Hachilaaka chakumuna nakayila akwakumuna nami, Sambilenu kukuñulamu matahu, muyikasi yita.” Hanyima ya 1914, añelu atachikili ‘kukuñula’ akwaKristu adiña neyi matahu kuhitila mukuyambula kudi awayishewa “anyana kawanta.”—Mat. 13:30, 38, 41.

Mudimu wakumuna chiwatwalekeluhu, chaambu chamwekeni chikupu hakachi kanawa mazanvu ayedi. (Chim. 18:1, 4) Kushika mu 1919, chamwekeni hatooka nawu Babiloni muneni waholokeli. Chumanyi chacheni chaleñeleli akwaKristu alala ambukuku nawakwaKristu akutwamba? Mudimu wakushimwina. Antu alombweleña hakachi kawaTudizi aBayibolu atachikili kukonkomwena chikupu hakulema kwakuzata mumudimu wakushimwina Wanta hamuntu-hamuntu. Chakutalilahu, kamukanda kasonekeluwu mu 1919, kahosheleña nawu, To Whom the Work Is Entrusted, kakolesheli akwaKristu ejima awayishewa kushimwina kwitala nikwitala. Kahosheli nawu: “Mudimu wunakumwekana weneni, ilaña himudimu waMwanta, nawa muñovu jindi twakawuzata. Mukweti kukooleka kwakuzataku iwu mudimu.” Indi antu elili ñahi? Kaposhi Kakutalila kamu 1922 kahosheli nawu, kufuma hayina mpinji nakutwalekahu, Atudizi aBayibolu aswejeleluku kudikita mudimu wawu wakushimwina. Haleheli wanyi, kushimwina kwitala nikwitala kwekalili chinjikijilu chakwilukilaku ana akwaKristu ashinshika, neyi chichidi makonu.

Chamuchiyedi, kukuñwila hamu tidiku. Yesu walejaña añelu jindi nindi: “Hakwila tidiku muyikuñwili munkalaña yami.” (Mat. 13:30) Kufuma tuhu mu 1919, awayishewa ayipompesha hamu muchipompelu chawakwaKristu chawahishawu. Kudi akwaKristu awayishewa akekala amomi hakukuma kwakanu kaayi, kupompesha kwakukumishaku kwawakwaKristu awayishewa kukekalaku neyi anatambwili dehi wuloku wawu wakuya mwiwulu.—Dan. 7:18, 22, 27.

Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu

(Matewu 12:20) Hamba kakotola iteti dachikekaku nawa hamba kajima wanda wunakufwinda wishiku, sampu naleti wuñaji.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 12:20

wanda wunakufwinda wishi: Hayina mpinji antu azatishileña manoñu anyanya amawumba mwashileñawu manji amaolivi. Muya wasendeleña maji kulonda kesi kambuki. Izu dachiGiriki dakwila nawu “wanda wunakufwinda wishi” datalisha kuwanda wunakufwinda wishi muloña kuchidi kesi ilaña muzuzu wunajimi dehi. Wuprofwetu wekala haIsaya 42:3 washimweneñahu dehi kutalisha kuwushona waYesu nawu, hakajima chikuhwelelu chawantu adizoza nianakukabakanaku.

(Matewu 13:25) Henohu antu achidi akama, chilumbu chindi wenjili nakukuwa matahu mukachi katidiku yaya nikuya.

w16.10 32

Komana Mweluka?

Komana mwalala tukwiteja netu kushankulu muntu wakuwileña matahu mwiha damuntu wacheñi?

HAMUKANDA waMatewu 13:24-26, hekala mazu aYesu akwila nawu: “Wanta wamwiwulu wudi neyi muntu wakuwili mbutu yayiwahi mwiha dindi. Ilaña antu chakaminuwu tulu, mukwankunyi nindi hakwinza nakukuwa mbutu yamatahu mukachi katidiku, hakudiyila kwindi. Ilaña chabalukili nyitombu hiyikusakumuna, matahu hiyakumwekana nawa.” Ansoneki amavulu ajinokaña neyi mwalala ichi chakutalilahu mwamweni chalala, ilaña nyikanda yakushankulu yawaRoma yahosha nawu chinateli kwikala dimu.

Dikishonali yimu yaBayibolu yahosha nawu, “Kukuwa matahu mwiha damuntu wacheñi kulonda wufuntishi katama nakatama. . . kwadiña himuloña kwesekeja nanshimbi jawaRoma. Nshimbi yahosheli kutalisha haniyi nsañu nawu, hiyadiña nakukuwa mpinji yejimaku.” Muntu wumu wadiza chikupu janshimbi Alastair Kerr walumbulwili nindi, mu 533 C.E., Mwanta wawaRoma Justinian wasonekeli mukanda windi waDigest, mwalumbulwiliyi muwihi nshimbi jawaRoma ninshimbi jasonekeliwu antu eluka shimbi chikupu akushankulu (kwakwihi na 100-250 C.E.). Kwesekeja naniwu mukanda (waDigest, 9.2.27.14), muntu welukili chikupu nshimbi Ulpian wateneni muloña wasompeliyi nyuuli wawaRoma Celsus wayuulili muyaaka nkulakaji yamuchiyedi. Matahu ayikuwileña mwiha damuntu wacheñi kulonda kutamisha mbutu. Mukanda waDigest washimuna njila jakumanishilamu kukala kudi muntu anavulumuniwu, hela ndimi wunakusonkela inha hakwila nawu amufweti kudi muntu wunamuvulumuni.

Yilwilu yatama yamuchidiwu yamwekeni muWanta wawaRoma mumpinji yakushankulu yamwekesha nawu chuma chateneniyi Yesu chadiña nakumwekana muchihandilu chawantu.

Kutaña Bayibolu

(Matewu 12:1-21) Hayina mpinji Yesu wahitili mumaha atidiku haSabata. Atumbanji twindi atiyili nzala nawa atachikili kukotola nyitu yatidiku nakuda. 2 Chamweniwu chumichi, aFwarisi amwilili nawu: “Talaña! Atumbanji tweyi anakwila chuma chakaanishawu munshimbi kwila haSabata.” 3 Yena wayilili nindi: “Enu komana kanda mutañeñahu dehi chuma chakoñeliyi Davidi helili yena niamayala adiñayi nawu atiyi nzala? 4 Nicheñililiyi mwitala daNzambi yena niamayala adiñayi nawu nakuda mankendi akutenteka kumesu aNzambi, mankendi akaanishiliwu munshimbi yena niakwawu adiñayi nawu kuyiida, chiña hohu atupristuku? 5 Nawa kanda mutañeñahu dehi muNshimbi nawu hajiSabata atupristu mutembeli ajilolaña Sabata, ilaña hiyayinkaña muloñaku? 6 Ilaña ami inakuyileja nami muntu wudi hanu walema kubadika tembeli. 7 Hela chochu, neyi mwelukili mwatalisha awa mazu akwila nawu, ‘Nakeñi luwi, bayi mulambuku,’ himwadi kufwisha namuloña antu akadi muloñaku. 8 Muloña Mwana kamuntu diyi Mwanta waSabata.” 9 Chafuminiyi kunodu iluña, wayili musinagogi yawu, 10 nawa mwenomu mwadiña iyala walepa chikasa! Dichi hakwila nawu amwinki muloña, amwihwili Yesu nawu, “Komana nshimbi yeteja kuuka haSabata?” 11 Wayakwili nindi: “Neyi wukweti mukoku wumu nawa owu mukoku yaholokela mwibuku haSabata, komana hakachi kenu hadihu muntu wukubula kumukwata nakumufumisha mwibuku? 12 Muntu walema chikupu kubadika mukoku! Dichi nshimbi yeteja kwila chuma chachiwahi haSabata.” 13 Kuhiñahu, wamulejeli owu iyala nindi: “Ololaku chikasa cheyi.” Dichi wacholweli nawa chakoleli nakwikala neyi chadiña chikasa chindi chikwawu. 14 Ilaña aFwarisi edikili nakuya nakumushakamina hampuña kulonda amujahi. 15 Yesu chelukiliyi chumichi, wafuminiku. Antu amavulu niwena amulondeleleli nawa wayuukili wejima wawu, 16 ilaña wayikonkomweneni chikupu nindi bayi amushimuna kudi antuku, 17 kulonda mazu ahosheleliwu kuhitila mudi kaprofwetu Isaya ashikijewi, wahosheli nindi:18 “Tiyenu! Kambuñami inatondeli, inakeña, inatiyaña kuwaha! Nakasha spiritu yami hadi yena nawa wakaleja akwanyuza mwaya wuñaji walala. 19 Hamba kabobola hela kubilelaku nawa kwosi muntu wakatiya izu dindi munyikwakwa yamaneniku. 20 Hamba kakotola iteti dachikekaku nawa hamba kajima wanda wunakufwinda wishiku, sampu naleti wuñaji. 21 Chalala, kuchiñeja kwawakwanyuza kukashindamena mwijina dindi.”

FEBRUARY 12-18

YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 14-15

Kudiisha Antu Amavulu Kuhitila Mudi Antu Antesha

(Matewu 14:16, 17) Ilaña Yesu wayilili nindi: “Hiyatela kuyaku; yowenenu yinkenu yakuda.” 17 Wena amwakwili nawu: “Etu kunu hitukweti yakudaku, ilaña tukweti hohu mankendi atanu niinshi jiyedi.”

w13 7/15 15 ¶2

Kudiisha Antu Amavulu Kuhitila Mudi Antu Antesha

Yesu chinamoniyi izaza dawantu hakuyitiyila wushona, dichi hakuuka akata nikuyitañisha yuma yayivulu kutalisha haWanta waNzambi. Chineli itañwa hidikuya nakuteñuluka, atumbanji hiyakumuleja Yesu nawu yayileji antu apalañani ayi kunyikala yidi kukamwihi kulonda alandi yakudya yawu. Ilaña Yesu hakuyileja atumbanji twindi nindi: “Yinkenu enu aweni yakudya.” Awa mazu ayilejeliyi Yesu atela ayihayamishili, muloña adiña nayakudya yantesha nankashi, adiña namankendi atanu ninshi jiyedi.

(Matewu 14:18, 19) Yena wayilili nindi: “Letenu kunu owu mankendi niinshi.” 19 Kuhiñahu walejeli mazaza awantu kushakama hamatahu. Wanoneli owu mankendi atanu niinshi jiyedi, watalili mwiwulu nakulomba nawa wahumwini mankendi nakuyinka atumbanji, atumbanji niwena enkeli mazaza awantu.

w13 7/15 15 ¶3

Kudiisha Antu Amavulu Kuhitila Mudi Antu Antesha

Yesu wakoñeli chihayamisha hamuloña wakutiya wushona, dichihayamisha chimu hohu chasonekeluwu kudi ansoneki aNsañu Yayiwahi ejima awana. (Maku 6:35-44; Luka 9:10-17; Yow. 6:1-13) Yesu walejeli atumbanji twindi nindi aleji antu ashakami hamatahu atuuta mumazanvu aha 50 aha 100. Hanyima yakukiswila nkisu, watachikili kuhumona mankendi nikuyanzañena inshi. Kuhiñahu, chatela yena yayinki antu yakudya, Yesu wenkeli “atumbanji ayinki antu.” Yakudya yavulili chikupu muchihayamisha kubadika antu. Chitoñojokenu: Yesu wadiishili antu amavulu kuhitila mudi antu antesha, atumbanji twindi.

(Matewu 14:20, 21) Dichi wejima wawu adiili nawa ekutili chakwila anoneli yakuda yashalilihu nakuyisha muyimpaya 12 nawa yenzeli to-o. 21 Antu adiili adiña amayala kwakwihi na 5,000, kushilahu ambanda nianyana anyanya.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 14:21

kushilahu ambanda nianyana anyanya: Matewu hohu diyi washimuna nindi hadiña ambanda nianyana anyanya hakushimuna ichi chihayamisha. Chinamwekani neyi antu adiishiliwu muchihayamisha abadikili ha 15,000.

w13 7/15 15 ¶1

Kudiisha Antu Amavulu Kuhitila Mudi Antu Antesha

TOÑOJOKENU hachumichi. (Tañenu Matewu 14:14-21.) Kunashali hohu mafuku antesha nakushika haPaseka yamu 32 C.E. Izaza dawantu akushika ku 5,000 amayala, ambanda nianyana, anakulondela Yesu niatumbanji twindi kwiluña kwabula antu kukamwihi nachituñilu ‘chaBeteseda,’ mukala wekala kukabeta kaluwunda kuchikumu chaKaluñalwiji kaÑaliliya.

Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu

(Matthew 15:7-9) Enu anfwikiji, Isaya waprofweteli chachiwahi hadi enu nindi: 8 ‘Awa antu anlemeshaña hohu nanyivumbu yawu, ilaña nyichima yawu yidi kwakulehi nanami. 9 Kudifukula kwadifukulañawu kudi ami kwamukunkulwayi, muloña ntañishilu yawu yashindamena hanshimbi jawantu.’”

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 15:7

anfwikiji: Izu dachiGiriki dakwila nawu hy·po·kri·tesʹ dahosheleña hadi aGiriki (kuhiñahu hadi aRoma) adiña nakuvwala makishi kulonda ahimpeña mazu awu. Idi izu adizatishili munkinji hakutena antu ejima aswekaña yilwilu yawu kuhitila mukuhosha nsañu yakutwamba, hela kudimwekesha neyi diwu wanyi. Yesu wateneni anlomboli awaYudeya nindi “anfwikiji.”—Mat 6:5, 16.

(Matewu 15:26) Yena wamwilili nindi: “Chachiwahi wanyi kunona yakuda yawanyana nakunatila anyana katuwa.”

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 15:26

anyana  . . anyana katuwa: Chineli atuwa adiña amajilu kwesekeja naNshimbi jaMosi, Nsona kakavulu jazatisha idi izu munjila yakutiyisha muntu kutama. (Lev 11:27; Mat 7:6; Fwp 3:2; Chi 22:15) Hela chochu, munsañu yaMaku (7:27) niyaMatewu yasonekeliwu kutalisha hamazu ahosheliyi Yesu, azatishamu izu dakukehesha nachu yuma daya mukwila nawu “nyana katuwa” hela “tuwa twahamatala” hakwesekeja yuma. Hadaha Yesu wahosheleña hatuwa twashakamineña mumatala awantu abula kwikala aYudeya. Hakufwanisha aIsarela kudi “anyana” niantu abula kwikala aYudeya kudi “nyana katuwa” chakadi nikujina, Yesu wakeñeleña kumwekesha antu alemeni kubadika akwawu. Mwitala neyi mudi anyana nituwa, anyana diwu asambilaña kuda.

Kutaña Bayibolu

(Matewu 15:1-20) Kuhiñahu aFwarisi nawansoneki enjili kudi Yesu kufuma kuYerusalema, amwihuli nawu: 2 “Muloñadi atumbanji tweyi chamotokelañawu chaaku chawantu akushankulu? Chakutalilahu, adaña chakadi kwisuka.” 3 Dichi yena wayakwili nindi: “Muloñadi chimwamotokelaña nshimbi jaNzambi hamuloña wayaaku yenu? 4 Chakutalilahu, Nzambi wahosheli nindi, ‘Lemeshaku tata yeyi nimama yeyi,’ nawa, ‘Muntu wejima wukumuhosha chatama tata yindi hela mama yindi, amujahi.’ 5 Ilaña enu mwahoshaña nenu, ‘Muntu wejima wukumuleja tata yindi hela mama yindi nindi: “Chuma chejima chinikweti chinateli kukukwasha eyi, hichawaana chakumwinka Nzambi,” 6 hatelela kumulemesha tata yindiku.’ Dichi muloña wayaaku yenu, munaleñeli izu daNzambi kwikala damukunkulwayi. 7 Enu anfwikiji, Isaya waprofweteli chachiwahi hadi enu nindi: 8 ‘Awa antu anlemeshaña hohu nanyivumbu yawu, ilaña nyichima yawu yidi kwakulehi nanami. 9 Kudifukula kwadifukulañawu kudi ami kwamukunkulwayi, muloña ntañishilu yawu yashindamena hanshimbi jawantu.’” 10 Muloña wachumichi, watambikili izaza dawantu dinzi kwakwihi nakuyila nindi: “Tiyililenu mwiluki munatalishi awa mazu: 11 Yuma yeñilaña mukanwa kamuntu hiyamutamishañaku, chiña yuma yafumaña mukanwa kindi diyi yamutamishaña.” 12 Kuhiñahu, atumbanji enjili kudi yena nakumwila nawu: “Wuneluki ntahi neyi aFwarisi ahila chiyatiyawu mazu iwahosha?” 13 Yesu wayakwili nindi: “Mutondu wejima wabulili kutumbawu kudi Tata yami wekala mwiwulu akawuchañula. 14 Yilekenu ahileña. Hiyanlomboli amputamesu. Muloña neyi mputamesu yalombola mukwawu mputamesu, wejima wawu akuholokela mwibuku.” 15 Petulu wamwakwili nindi: “Tulumbulwili chachiwahi munatalishi chakutalilahu chiwashimuna hakusambila.” 16 Dichi wayihwili nindi: “Komana ninenu himuneluki muchinatalishiku? 17 Komana enu mweluka wanyi nenu chuma chejima cheñilaña mukanwa kamuntu chahitaña muchipumba, kuhiñahu chiya mumusalanyiku? 18 Ilaña, yuma yejima yedikaña mukanwa kamuntu yafumaña kumuchima nawa yumoyu diyi yamutamishaña muntu. 19 Chakutalilahu, mumuchima dimwafumaña yitoñojoka yatama, kujahañana, wujila, wuvumbi, wukombi, wunsahu wakutwamba nimatuka. 20 Iyi diyuma yamutamishaña muntu; ilaña kuda chakadi kwisuka hikwamutamishaña muntuku.”

FEBRUARY 19-25

YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 16-17

Munakutoñojoka Yitoñojoka Yanyi?

(Matewu 16:21, 22) Kufuma hanoyu mpinji, Yesu watachikili kuleja atumbanji twindi nindi watela kuya kuYerusalema nakumukabisha chikupu kudi akulumpi niakulumpi jawatupristu niansoneki nikumujaha nawa hefuku damuchisatu akamusañula. 22 Dichi haniyi mpinji, Petulu wamutwalili hambadi nawa watachikili kumuhosha nindi: “Mwanta bayi wuhosha chuma chamuchidiwuku; iyi yuma hiyakakumwekena hela hantiku.”

w07 3/1 13 ¶17

Amayala Ilukenu niKwimbujola wuMutu waKristu

Mpinji yikwawu, Yesu wayilejeli apostolu indi nindi nakaya kuYerusalema, kwakankabishawu kudi ‘akulumpi, nikudi akulumpi jawatupristu, nikudi ansoneki; nikunjaha, [hefuku] damuchisatu nakasañuka mudi afu.’ Hakutiya mwenimu Petulu hakumutwala kumbadi, hakutachika kumukanda nindi: “Chinjila Mwanta. Bayi wakamona yumiyuku!” Mwamweni, Petulu wenzeli nayitoñojoka yawuntu. Wakeñekeleña kumufumba. Yesu wamwilili nindi: “Eyi Satana, hitaku kunyima yami, keña wunlabishi, muloña hiwunati muchima kuyuma yaNzambiku, wunati muchima kuyuma yawantu.”—Matewu 16:21-23.

(Matewu 16:23) Ilaña chabalumukiliyi, wamwilili Petulu nindi: “Eyi Satana, hitaku kunyima yami! Eyi wudi chuma chakunhukesha, muloña eyi watoñojokaña yitoñojoka yawantu bayi yitoñojoka yaNzambiku.”

w15 5/15 13 ¶16-17

Tonenuña Satana naKukeña Kuyidya!

Satana nateli nikudimba ambuña Yehova adikita. Chakutalilahu, shinshikenu chuma chamwekeni chelili Yesu yayileji atumbanji twindi nindi keña amujahi. Chakadi nikujina, Petulu hadiña nayitoñojoka yatamaku chelili yamusendi kumbadi nakumuleja nindi: ‘Bayi wakamaku, Mwanta. Hiwakamona yumiyuku!’ Yesu wamwakwili Petulu hatooka to-o nindi: “Eyi Satana hitaku kunyima yami”! (Mat. 16:22, 23) Muloñadi Yesu chamuteneneniyi Petulu nindi “Satana”? Muloña Yesu welukili yuma yadiña kwakwihi nakumwekana. Mpinji yashikili kulonda yafwi neyi mulambu wefutu danyiloña nawa hakwila yamwekeshi nindi Diyabolu himukwakutwamba. Haniyi mpinji yalema muchihandilu chawantu, hiyadiña mpinji yakubula Yesu ‘kudakamenaku.’ Satana wadi kutiya kuwaha neyi Yesu walekeli kwikala watona.

Hampinji yitunakuswila kwakwihi nakukuma kwanyaka yamakonu, anetu nawa tunakushakama mumpinji yakala. Satana nakukeña nindi tubuleña kwikala atona, ‘kubula kudakamenaña’ nikutuleñela kusha maana kuyuma yamukaayi. Bayi mwiteja yumiyi yiyimwekenuku! Dichi, ‘twalekenuhu kwikala atona.’ (Mat. 24:42) Bayi mwitejaña nsañu yakutwamba yashimunañayi Satana yakwila nawu kukuma kwanyaka yinu kuchidi kwakulehi, hela nawu hikwamba kenzaku.

(Matewu 16:24) Kuhiñahu, Yesu wayilejeli atumbanji twindi nindi: “Neyi muntu nakukeña kunlondela, yadibondi yomweni nakusenda mutondu windi wakuyandishila nawa yatwalekihu kunlondela.

w06 4/1 23 ¶9

‘Yenu Mwakelishi Atumbanji, Mwakayipapatishi’

Kulondela chakutalilahu chaYesu chakwila nkeñelu yaNzambi mwabombeladi? Yesu wayilejeli atumbanji twindi nindi: “Neyi muntu nakukeña kunlondela, yadibondi yomweni nakusenda mutondu windi wakuyandishila nawa yatwalekihu kunlondela.” (Matewu 16:24) Washimwini yuma yisatu yitwatela kwila. Chatachi, twatela ‘kudibonda.’ Munjila yikwawu, twakaanaña kutuyuula kudi kubula kuwanina kwetu, ilaña twetejaña kufumba niwunlomboli waNzambi. Chamuchiyedi, ‘twasendaña mutondu wetu wakuyandishila.’ Mumafuku aYesu, mutondu wakuyandishila wamwekesheleña nsonyi nimakabi. Etu akwaKristu, tweteja kutukabisha kukoola nsañu yayiwahi. (2 Timotewu 1:8) Kufwana Kristu, ‘twadiwulaña nsonyi’ nikutiya kuwaha netu tunakumuzañalesha Nzambi hela chakwila kaayi kakutusekesha hela kakutusawula. (Aheberu 12:2) Nkumininaku, twamulondelaña Yesu “hefuku hefuku.”—Masamu 73:26; 119:44; 145:2.

Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu

(Matewu 16:18) Cheñi nawa, inakukuleja nami: Yeyi Petulu nawa hanidi ilola nakatuñilahu chipompelu chami nawa yiisu yaMajamu hiyikatwesha kuchishindaku.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 16:18

Yeyi Petulu nawa hanidi ilola: Izu dachiGiriki dakwila nawu peʹtros daya mukwila nawu “ilola.” Aha anakutena ijina damuntu (Petulu), ijina dachiGiriki damutumbiliwu Shimona kudi Yesu. (Ywn 1:42) Ijina dakwila nawu peʹtra adibalumuna nawu “ilola,” dinateli kwikala ilola dakumpidi hela ilola dakumenji. Idi izu dachiGiriki dekala cheñi nihaMat 7:24, 25; 27:60; Luk 6:48; 8:6; Rom 9:33; 1 Ko 10:4; 1 Pet 2:8. Chakadi nikujina, Petulu wadimweni wanyi kwikala ilola hakatuñilayi Yesu chipompelu chindi, muloña wasonekeli ha 1 Pet 2:4-8 nindi, Yesu amushimwineñahu dehi kwikala “ilola damwiwombu” atondawu kudi Nzambi yomweni. Munjila yoyimu, kapostolu Pawulu wamuteneni Yesu nindi diyi “chikuku” nawa “ilola dakuspiritu.” (1 Ko 3:11; 10:4) Dichi Yesu watalishili mukwila nindi: ‘Eyi, Petulu, Ilola, wunamwiluki chikupu Kristu, “idi ilola” owu wakekala chikukuku hakatuñilawu chipompelu chawakwaKristu.’

chipompelu: Iyi diyi yadiña mpinji yatachi kumwekana izu dachiGiriki dakwila nawu ek·kle·siʹa. Dafuma kumazu ayedi achiGiriki akwila nawu ek, daya mukwila nawu “kufuma” nika·leʹo, daya mukwila nawu “kutambika.” Datalisha kwizanvu dawantu anatambikiwu nawu eli chuma chimu. Muniwu mukuku wamazu, Yesu washimwineñahu dehi nsañu yachipompelu chawakwaKristu, chatuñewa nawakwaKristu awayishewa, adi neyi “ilola dadumi” anakutuñawu “mwitala dakuspiritu.” (1 Pet 2:4, 5) Idi izu dachiGiriki adizatisha kapampa kakavulu muSeptuagint neyi chochazatishawu izu dachiHeberu dabalumunawu nawu “chipompelu,” datalisha kumuza wejima wawantu jaNzambi. (Kuh 23:3; 31:30) Hamukanda waYilwilu 7:38, aIsarela atambikiliwu kufuma muEjipitu ayitena kwikala “chipompelu.” Munjila yoyimu, akwaKristu ‘atambikiliwu kufuma mumwidima’ nawa ‘atondeliwu kufuma mukaayi’ atuña “chipompelu chaNzambi.”—1 Pe 2:9; Ywn 15:19; 1 Ko 1:2.

(Matewu 16:19) Nakakwinka nsapi jaWanta wamwiwulu, dichi chuma chejima chiwakakasa hanu hamaseki, chakekala achikasa dehi mwiwulu nawa chuma chejima chiwakakasununa hanu hamaseki, chakekala achikasununa dehi mwiwulu.”

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 16:19

nsapi jaWanta wamwiwulu: MuBayibolu, antu ankeleñawu nsapi yayeni hela yachifwikija, ayinkeleña wuswa. (1 Ku 9:26, 27; Isa 22:20-22) Dichi izu dakwila nawu “nsapi” dadiña nakwimenaku wuswa ninyidimu. Petulu wazatishili iyi “nsapi” yamwinkeliwu kulonda yashinkwili aYudeya (Yil 2:22-41), aSamariya (Yil 8:14-17) niaJentili (Yil 10:34-38) kukooleka kwakutambwila spiritu yajila yaNzambi kulonda akeñili muWanta wamwiwulu.

Kutaña Bayibolu

(Matewu 16:1-20) Kwenoku aFwarisi nawaSadusi enjili kudi Yesu nawa hakumweseka, amulejeli nawu yayimwekesheli chinjikijilu chakufuma mwiwulu. 2 Yena wayakwili nindi: “Neyi kuneli dehi melela, mwahoshaña nenu, ‘Kumadiki mwakacha chiwahi, muloña iwulu dinachinani,’ 3 nawa nantetemena mwahoshaña nenu, ‘Lelu kukwikala chishika nimuzowa, muloña iwulu dineli mavu nankashi nawa dinachinani.’ Mweluka chakulumbulula chamwekanaña iwulu, ilaña yinjikijilu yampinji yinu mwakañanyaña kuyilumbulula. 4 Ikiñu datama nawa dabula kushinshika dakeñaña kumona chinjikijilu, ilaña kwosi chinjikijilu chakadimwekeshelawuku, chiña chinjikijilu chaYona hohu.” Chamanishiliyi kuhosha mwenimu, wayishiyili. 5 Dichi atumbanji azambukili nakuya mwishinadi, ilaña avulameneniku kusenda mankendi. 6 Yesu wayilili nindi: “Tonenuña nawa babalenu neluñi dawaFwarisi nawaSadusi.” 7 Atachikili kuhanjeka mulwawu nawu: “Hitwasendahu nidinkendiku.” 8 Yesu chelukiliyi chumichi, wayihwili nindi: “Enu mukweti chikuhwelelu chantesha, muloñadi chimunakuhoshela nenu himukweti mankendiku? 9 Enu komana nihanu kanda mwiluki, himunakwanuka mankendi atanu adiiliwu antu 5,000 nikuvula kwayimpaya yimwasendeliku? 10 Hela ana mankendi 7 adiiliwu kudi antu 4,000, yimpaya yiñahi yimwasendeli? 11 Muloñadi chimunabulili kwiluka nenu hinayilejaña hamankendiku? Dichi babalenu neluñi dawaFwarisi nawaSadusi.” 12 Hohenohu elukili nawu Yesu nakuyileja nindi ababali nantañishilu yawaFwarisi nawaSadusi, bayi neluñi damankendiku. 13 Chashikiliyi mumusumba waKesareya Fwilipi, Yesu wayihwili atumbanji twindi nindi: “Indi antu ahoshaña nawu Mwana kamuntu hinyi?” 14 Wena amwakwili nawu: “Antu amu ahoshaña nawu Yowanu Mupapatishi, amakwawu nawu Elija, amakwawu niwena nawu Yeremiya hela nawu wumu wahadi atuprofwetu.” 15 Dichi yena wayihwili atumbanji nindi: “Indi enu mwahoshaña nenu yaminyi?” 16 Shimona Petulu wamwakwili nindi: “Yeyi Kristu, Mwana kaNzambi wamumi.” 17 Yesu wamwilili nindi: “Wunakooleki eyi Shimona mwana kaYona, muloña muntu hidiyi wunakumwekesheli ichi chumaku, ilaña Tata yami wekala mwiwulu diyi wunakumwekeshelichu. 18 Cheñi nawa, inakukuleja nami: Yeyi Petulu nawa hanidi ilola nakatuñilahu chipompelu chami nawa yiisu yaMajamu hiyikatwesha kuchishindaku. 19 Nakakwinka nsapi jaWanta wamwiwulu, dichi chuma chejima chiwakakasa hanu hamaseki, chakekala achikasa dehi mwiwulu nawa chuma chejima chiwakakasununa hanu hamaseki, chakekala achikasununa dehi mwiwulu.” 20 Kuhiñahu wayikonkomweneni chikupu atumbanji nindi bayi alejaku muntu niwumu nawu diyi Kristuku.

FEBRUARY 26–MARCH 4

YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | MATEWU 18-19

“Babalenu Kulonda Mubuli Kuhukana niKuhukesha Akwenu”

(Matewu 18:6, 7) Ilaña muntu wejima wukuhukesha wumu wahadi awa akehelamu akweti chikuhwelelu mudi ami, chikuwaha owu muntu kumukasila ilola dakuhalilaku munshiñu danyeñumunañayi chimbulu nakumunatila hakaluñalwiji kakunama chikupu. 7 “Oyihuñu yakamona kaayi hamuloña wakuhukesha antu! Chakadi nikujina, yuma yakuhukesha yakenza, ilaña oyihuñu yakamonayi muntu wahukeshaña akwawu!

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:6, 7

ilola dakuhalilaku danyeñumunañayi chimbulu: Hela “ilola deneni dakuhalilaku.” MuchiGiriki, “ilola dakuhalilaku dachimbulu.” Idi ilola dakuhalilaku dadiña deneni mamita 1.2 nakushika ku 1.5 nawa dadiña dalema nankashi chakwila adinyeñumwineña hohu kudi chimbulu.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:7

yuma yakuhukesha: Izu dadeni dachiGiriki dakwila nawu skanʹda·lon dabalumunawu nawu “yuma yakuhukesha” datela datalisha kumuhetu. Amakwawu ahoshaña nawu yadiña kamutondu kashileñawu mumuhetu hashileñawu kakosi. Munjila yikwawu, yinateli kutalisha kuchuma chidi chejima chinateli kukojeja muntu yahukani hela yadimbuki. Muchifwikija, yatalishili kuyilwilu yaleteshaña muntu yeli yuma yatama, kuhukana hela kudimbuka muyilwilu yatama hela kwila nshidi. Hamukanda waMat 18:8, 9, hekala izu dakwila nawu skan·da·liʹzo, dabalumunawu nawu “kuhukesha” anateli kudibalumuna cheñi nawu “kwikala muhetu; kukojeja muntu kuvulumuna.”

nwtsty intaneti

ilola dakuhalila

Malola akuhalilaku ayizatishileña kuhalilaku mbutu nikufumisha nachu maji kumaolivi. Amakwawu adiña anyanya chakwila ayinyeñumwineña kudi muntu, ilaña amakwawu adiña amaneni chakwila ayinyeñumwineña hohu kudi kanyama. Dinateli kutoha neyi ilola dawaFwilistinu dakuhalilaku danyeñumwiniyi Samusoni. (Ans 16:21) MuIsarela nimuWanta wawaRoma mwejima adiña nakuzatisha kanyama hakunyeñumuna idi ilola.

Malola Akuhalilaku Azanduka niApapalala

Ilola deneni didi neyi ditunashimuni hanu atela kudinyeñuma hohu kudi kanyama wudi neyi chimbulu nawa adizatisheleña kuhalilaku mbutu nikufumisha nachu maji kumaolivi. Ilola dakuhalilaku dazanduka dadiña dazanduka mamita 1.5 nawa adibalumwineña kwikala ilola deneni dapapalala.

(Matewu 18:8, 9) Dichi neyi chikasa cheyi hela mwendu weyi wakuhukeshaña, wuketuli wuwunatili kwakulehi. Chikusweja kuwaha eyi kupuluka iku wudi chifwayi hela wunakubalakata kubadika kukunatila mukesi kahaya nyaaka namakasa ayedi hela nanyendu yiyedi. 9 Cheñi, neyi disu deyi dakuhukeshaña, difumishi wudinatili kwakulehi. Chikusweja kuwaha eyi kupuluka nadisu dimu kubadika kukunatila muGehena yakesi namesu ayedi.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:9

Gehena: Idi izu dafuma kumazu achiHeberu akwila nawu geh hin·nomʹ, dikwila nawu “chinekineki chaHinomi,” chafuma kukabeta kaluwunda nakuya kukabeta kambwela kaYerusalema. (Talenu App. B12, mapu “Jerusalem and Surrounding Area.”) Mumafuku aYesu, ichi chinekineki adiña nakwochelamu nswadi, dichi izu dakwila nawu “Gehena” demeneneñaku kujilumuna chikupu.

nwtstg Kulumbulula

Gehena.

Hiijina dachiGiriki dachinekineki chaHinomi, chadiña kukabeta kachidiilu namujika kaYerusalema wakushankulu. (Yer 7:31) Gehena ayishimwini muwuprofwetu nawu hiiluña kwakanatilañawu nyijimba yawafu. (Yer 7:32; 19:6) Kwosi wunsahu wamwekeshaña nawu anyama hela antu ayinatilileña muGehena kulonda ayochi amomi hela kuyikabishaku. Dichi idi iluña hidemenañaku iluña dabulaña kumwekana omu mwakabishilañawu mawumi awantu haya nyaaka mukesi kakeniku. Ilaña, Yesu niatumbanji twindi azatishili Gehena kumwekesha kubabeshewa kwahaya nyaaka “kwakufwa kwamuchiyedi,” dikwila nawu, kujilumuka kwahaya nyaaka hela kunoña.—Chi 20:14; Mat 5:22; 10:28

(Matewu 18:10) Dichi bayi mudiwula wumu hadi awa akehelamuku, muloña inakuyileja nami añelu jawu ekala mwiwulu mpinji yejima atalaña kumesu aTata yami wekala mwiwulu.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:10

atalaña kumesu aTata yami: Hela “ahanjekaña naTata yami.” Yileñaleña yakuspiritu diyi hohu yinateli kumumona Nzambi kumesu muloña atalañanaña naNzambi.—Kwi 33:20.

w10 11/1 16

Yileñaleña YakuSpiritu Chiyatukwashaña

Yesu washimwini nindi añelu ayinka mudimu wakukwasha ambuña aNzambi kutwalekahu kukolesha wulunda wawu naNzambi. Dichi, hampinji Yesu yasoñamishiliyi atumbanji twindi abuleña kudimbwisha amakwawu, wahosheli nindi: “Babalenu mubuli kudiwula hela mwana wanyanya wumu wudi neyi iwu; muloña nukuyileja nami akweti añelu jawu atalaña mafuku ejima kumesu aTata yami wekala mwiwulu.” (Matewu 18:10) Hakuhosha mwenimu, Yesu hatalishili mukwila nindi kambanji wudi wejima wukweti kañelu wamukiñañaku. Ilaña Yesu washimwini nindi añelu azatilaña hamu naNzambi akamenaña chikupu antu amuchipompelu chawakwaKristu.

Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu

(Matewu 18:21, 22) Kuhiñahu Petulu wenjili kudi yena nakumwihula nindi: “Mwanta, mapampa kañahi kinatela kumwanakena manakwami wunanvulumuni? Mapampa 7 tahindi?” 22 Yesu wamwakwili nindi: “Inakukuleja nami, bayi neyi mapampa 7 wanyi, chiña mapampa 77.

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 18:22

mapampa 77: MuchiGiriki, “mapampa 70 enzi kapampa 7.” Idi izu dachiGiriki tunateli kuditiya netu “70 kushilahu 7 (mapampa 77) hela “70 yinzi kapampa 7” (mapampa 490) Mazu wowamu awanikaña muSeptuagint haKut 4:24 hasonekawu izu dachiHeberu dakwila nawu “makumi atanu namakumi ayedi nakatanu nakayedi” anesakani ‘namapampa 77.’ Hichidi namuloña nachimwelukaku, kufuntishahu namba ya 7 kwamwekeshaña nawu “haya nyaaka” hela “chakadi hakukumina.” Chamulejeliwu Petulu nawu bayi kapampa 7 ilaña chiña kapampa 77, Yesu walejeleña atumbanji twindi nindi atela kutwalekahu kwanakena chakadi kuleka. Kwambukaku, mukanda wakuBabiloni waTalmud (Yoma 86b) wahosheli nawu: “Neyi muntu yavulumuna kamu, kamuchiyedi, nikamuchisatu atela kumwanakena, ilaña neyi yavulumuna kamuchiwana hiyatela kumwanakenaku.”

(Matewu 19:7) Wena hiyakumwila nawu, Indi Mosi wayilejelelidi nindi akahani mukanda wakuseña, akamuseñi tuhu?”

nwtsty nsañu yakudiza yidi haMat 19:7

mukanda wakuseña: Nshimbi yenkeleña muntu mpinji yakutoñojokahu chiwahi hayuma yinakukeña kufuukulayi kuhitila mukwila nawu muntu wunakukeña kuseñana watela kusoneka mukanda wakuseña nachu hela kwihula akulumpi. Iyi Nshimbi yakwashileña antu kubula kudiseña swayi nikukiña ambanda adiña kuwulu kwesekeja nanshimbi. (Kuh 24:1) Ilaña mumafuku aYesu, anlomboli ansakililu aletesheli antu adiseñeña swayi. Muntu wumu weluka nsañu yakunyaka Josephus kaFwarisi waseñañeni, wahosheli nindi antu atela kudiseña neyi amona “kukala kudi kwejima (nawa amayala diwu adiña nakukala).”

nwtsty intaneti

Mukanda Wakuseña

Iwu mukanda wakuseña wasonekeliwu ha 71 hela ha 72 C.E., awusonekeli muchiAramayiki. Awuwanini kukabeta kachimunswa kaWadi Murabbaat kuchikumu chakaloña koma kekala muChinkalampata chaYudeya. Wahosheli nawu muchaaka chanamba 6 hahimpileñawu aYudeya nshimbi, Joseph mwana kaNaqsan, waseñeli Miriam mwana kaJonathan washakamineña mumusumba waMasada.

Kutaña Bayibolu

(Matewu 18:18-35) “Inakuyileja chalala nami, yuma yejima yimwakakasa hanu hamaseki, yakekala ayikasa dehi mwiwulu nawa yuma yejima yimwakakasununa hanu hamaseki, yakekala ayikasununa dehi mwiwulu. 19 Cheñi inakuyileja chalala nami, neyi ayedi hakachi kenu hanu hamaseki aditeja hachuma chalema chinakukeña kulombawu, Tata yami wekala mwiwulu wukuyinkachu. 20 Muloña hanapompi antu ayedi hela asatu, ninami nawa nidi hakachi kawu.” 21 Kuhiñahu Petulu wenjili kudi yena nakumwihula nindi: “Mwanta, mapampa kañahi kinatela kumwanakena manakwami wunanvulumuni? Mapampa 7 tahindi?” 22 Yesu wamwakwili nindi: “Inakukuleja nami, bayi neyi mapampa 7 wanyi, chiña mapampa 77 23 “Diwu muloña waweni Wanta wamwiwulu chiyanateli kuwesekejelawu namwanta wakeñeleña nindi anduñu jindi amufweti mukudi windi. 24 Mwanta chatachikiliyi kutambula nyikudi kudi owu anduñu, antu aleteli iyala wadiña namukudi wantalenta 10,000 jamwanta. 25 Ilaña hamuloña wakwila hadiña nanjila yakufwetelamu iwu mukudiku, nkaaka yindi walejeli antu nindi amulandishi iwu iyala niñodindi nianyanindi niyuma yejima yaheteliyi kulonda yafweti mukudi. 26 Dichi iwu nduñu wadibukili heseki nakudifukula kudi nkaaka yindi nindi, ‘Nyinkiku mpinji, nakakufweta mukudi weyi wejima.’ 27 Nkaaka yindi wamutiyilili luwi nanochu chalembeliyi nawa wamwanakeneni. 28 Ilaña iwu nduñu chedikiliyi, wayili nakuwana mukwawu nduñu wadiña namukudi windi wamadenari 100, nawa wamufwempeli hanyidiwu nakumwila nindi, ‘Nyinki mukudi wami wejima.’ 29 Dichi owu mukwawu nduñu wadibukili heseki nakumulembelela nindi, ‘Nyinkiku mpinji, nakakufweta mukudi weyi.’ 30 Ilaña yena wakaanini kumwanakena, dichi wamuhanini owu mukwawu nduñu kulonda amushi mukaleya sampu namufweti dehi mukudi windi. 31 Akwawu anduñu chamweniwu yuma yeliliyi, atiyili kutama nankashi nawa ayili nakumulejamu nkaaka yawu yuma yejima yamwekeni. 32 Dichi nkaaka yindi wamutambikili nakumwila nindi: ‘Eyi nduñu watama, ami nakwanakena chiwalemba kudi ami. 33 Komana nineyi hiwatela kumutiyila mukwenu nduñu luwi neyi chinakutiyila eyi luwiku?’ 34 Hamuloña wachuma chakoñeliyi, nkaaka yindi wahilili nankashi nawa wamuhanini iwu nduñu kudi akwakuhemba kaleya sampu nichafweteliyi mukudi wejima. 35 Tata yami wekala mwiwulu niyena dichakayilayi neyi himukwanakenaña anakwenu chakufuma kumuchimaku.”

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu