Ohinga mar Jarito LAIBRARI E INTANET
ohinga mar jarito
LAIBRARI E INTANET
Dholuo
  • MUMA
  • BUGE
  • MIKUTANO
  • nwt Daniel 1:1-12:13
  • Daniel

Hakuna video yoyote kwa sasa.

Samahani, haikuwezekana kupakia video.

  • Daniel
  • Muma Maler—Loko mar Piny Manyien (nwt)
Muma Maler—Loko mar Piny Manyien (nwt)
Daniel

DANIEL

1 E higa mar adek mar loch Jehoyakim+ ruodh Juda, Nebukadnezar ruodh Babulon nobiro molworo Jerusalem mondo omonje.+ 2 Jehova nochiwo Jehoyakim e lwet Nebukadnezar.+ Bende, noketo gik mitiyogo e od Nyasaye madier e lwet Nebukadnezar. Kendo ruoth Nebukadnezar nokawo gigo moterogi Shinar*+ e od nyasache, mi nokanogi e od nyasache.+

3 Kae to ruoth nochiko Ashpenaz, jatelo maduong’ e od ruoth mondo okelne yawuot joka ruoth gi yawuot jotend Israel.+ 4 Yawuoyigo ne onego obed jochia ma onge ng’ol moro amora, mariek, ma ng’eyogi tut, kendo mong’eyo fwenyo kor weche.+ Bende, nonego gibed jo ma nyalo tiyo e od ruoth. E wi mano, Ashpenaz ne onego opuonjgi ndiko kod somo dho Kaldea. 5 Ruoth nogolo chik ni opidh yawuoyigo pile ka pile gi chiemb ruoth kimiyogi divai mar ruoth bende. Kendo ne onego otieggi kuom higni adek kae to gichak tiyo ne ruoth.

6 Kuom jo ma ne oyiergo, ne nitie yawuoyi ma ne wuok e dhood Juda. Yawuoyigo ne gin Daniel,*+ Hanania,* Mishael,* gi Azaria.*+ 7 Jatelo maduong’ e od ruoth nochakogi nyinge* manyien. Daniel nochako ni Belteshaza,+ to Hanania nochako ni Shadrak, to Mishael nochako ni Meshak, kendo Azaria nochako ni Abednego.+

8 Daniel to ne ong’ado e chunye ni ok obi chamo chiemb ruoth kata madho divai moa e od ruoth mondo kik obed ma ok ler. Omiyo, ne okwayo Ashpenaz mondo oyiene kik ocham gik ma ne nyalo miyo obed mochido e wang’ Nyasaye. 9 Nyasaye madier nomiyo jatelono okecho Daniel kendo obedo mang’won kode.+ 10 Kata kamano, jatelono nowacho ne Daniel niya: “Aluoro ruodha moseyiero gik monego ucham kendo umadhi. To nade koneno ka dendu ok ber kaka mbeseu. Donge abiro ketho ne ruodha?” 11 Ne nitie jarit ma ne jatelono oketo mondo orit Daniel, Hanania, Mishael, gi Azaria. Kuom mano, Daniel nodhi ire mowachone niya: 12 “Kiyie, temwa kuom ndalo apar, kimiyowa mana alot e ma wacham gi pi e ma wamodh, 13 kae to ipimwa ane gi yawuoyi ma chamo chiemb ruoth mondo ine ane jo ma dendgi beyo moloyo jowetegi, kae to itimnwa kaka owinjoreni.”

14 Jaritno noyie gi kwayogino mi otemogi kuom ndalo apar. 15 To bang’ ndalo apargo, wang’gi kod dendgi ne ber moloyo yawuoyi duto ma ne chamo chiemb ruoth. 16 Omiyo, jaritno ne miyogi mana alot ka en to okawo chiemb ruoth kod divai ma ne ipogonegi. 17 Nyasaye madier ne omiyo yawuoyi ang’wen-go ng’eyo matut kod lony e kit puonj kod rieko duto, kendo nomiyo Daniel rieko mar loko tiend fweny kod lek duto.+

18 Ka higni adek ma ne ruoth oketo oserumo,+ jatelo maduong’ notero yawuoyi duto e nyim Nebukadnezar. 19 Ka ne ruoth owuoyo kodgi giduto, onge yawuoyi ma ne riek kaka Daniel, Hanania, Mishael, gi Azaria.+ Omiyo, ne okaw yawuoyi ang’wen-go mondo ochak tiyo ne ruoth. 20 Ka ne ruoth openjogi wach moro amora, bed ni ne en wach ma ne dwaro lony kata rieko manade, ruoth ne oyudo ka yawuoyigo oloyo jokor wach kod ajuoke+ duto ma ne ni e pinyno nyadipar. 21 Daniel nobet kuno nyaka higa ma ne ruoth Kuros ochakoe locho.+

2 E higa mar ariyo mar loch ruoth Nebukadnezar, noleko lek moko ma ne ochando chunye ahinya+ kendo nomone nindo. 2 Kuom mano, ruoth noluongo ajuoke, gi jokor wach, gi ajuoke nyakalondo, gi Jo-Kaldea* mondo obi olokne tiend lekgo. Omiyo, ne gibiro ma gichung’ e nyim ruoth.+ 3 Ruoth nowachonegi niya: “Aleko lek moro ma chando chunya kendo daher ng’eyo gima ne aleko.” 4 Jo-Kaldea ne odwoko ruoth gi dho Aram* niya:+ “A Ruoth, mad idag nyaka chieng’. Nyiswa leknino to wabiro lokoni tiende.”

5 Ruoth nowacho ne Jo-Kaldea niya: “Aseng’ado kama: Ka ok unyisa lekno kendo lokona tiende, abiro kengou matindo tindo kendo uteu nalok choche.* 6 To ka unyisa lekno kendo uhulona tiende, abiro miyou mich mang’eny kendo abiro miyou duong’ miwuoro.+ Omiyo, nyisauru lekno kendo uhulna tiende.”

7 Ne gichako gidwoke kendo niya: “Ruoth, ka iyie to nyiswa lekno mondo wahulni tiende.”

8 Ruoth nodwokogi niya: “Ang’eyo maber ni udwaro mana kowo kinde nikech ung’eyo gima abiro timonu! 9 Ka ok unyisa lekno, ung’eyo kum moritou uduto. Ang’eyo ni usewinjoru mondo uwuonda kendo ukow seche kugeno ni abiro loko pacha. Nyisauru lekno to abiro ng’eyo ni kare unyalo hulona tiende adier.”

10 Jo-Kaldea nodwoko ruoth niya: “Yaye, ruoth, onge kata ng’ato achiel e piny ngima ma nyalo timo gima ikwayo ni watimnino. Onge ruoth kata jatelo moro amora mosedwaro ni ajuoga, kata jakoro, kata Ja-Kaldea moro amora otimne gima kamano. 11 Gima ruoth kwayono tek ahinya kendo onge dhano moro amora ma nyalo timo gima kamano, mak mana nyiseche. To nyiseche ok odak gi dhano.”

12 Ka ne ruoth owinjo kamano, iye nomedo wang’ matek mogolo chik mondo oneg jong’ad rieko duto man Babulon.+ 13 Ka koro ne gichiegni chako nego jong’ad rieko nikech chikno, ne gimanyo Daniel gi jowetene mondo gineggi bende.

14 Ariok ma ne en jatend jorit ruoth nowuok mondo odhi oneg jorieko duto man Babulon. Gie sechego, Daniel nodhi ire mowuoyo kode gi rieko. 15 Nopenje niya: “Ang’o motimore momiyo ruoth ogolo chik mager kama?” Ariok nolerone gima ne osetimore.+ 16 Omiyo, Daniel nodhi ir ruoth mondo okwaye thuolo mar lerone tiend lekno.

17 Bang’ mano, Daniel nodok e ode monyiso Hanania, gi Mishael, gi Azaria kaka weche ne chalo. 18 Daniel ne owachonegi ni gilem ka gikwayo ni Nyasach polo okechgi kuom fwenyonegi tiend wach mopondono, mondo kik neggi sa ma inego jong’ad rieko duto man Babulon.

19 Bang’ mano, ne oler ne Daniel wach mopondono e fweny gotieno.+ Kendo Daniel nopako Nyasach polo. 20 Daniel nowacho niya:

“Nying Nyasaye opaki nyaka chieng’,

Nikech en kende e wuon rieko gi teko.+

21 En e ma oketo kinde kod ndalo,+

Ogolo ruodhi kendo oketo ruodhi,+

Omiyo jo mariek rieko to jo ma ng’eyogi tut okonyo fwenyo weche ma korgi tek.+

22 Ofwenyo gik matut kendo oelo gik mopondo,+

Ong’eyo gik manie mudho,+

Kendo ler ni kode.+

23 In Nyasach kwerena, aduokoni erokamano kendo apaki,

Nikech isemiya rieko gi teko.

Kendo isefwenyona gima ne wakwayi;

Iseleronwa gima ruoth ne dwaro ng’eyo.”+

24 Daniel nodhi ir Ariok ma ne ruoth oketo mondo oneg jong’ad rieko man Babulon,+ mi owachone niya: “Kik ineg jang’ad rieko moro amora man Babulon. Tera ir ruoth mondo alerne tiend lekne.”

25 Ariok nokawo Daniel motere mapiyo ir ruoth mowacho niya: “Ruoth eri aseyudo Ja-Juda+ moro manie tuech ma nyalo nyisi tiend lekni.” 26 Ruoth ne openjo Daniel ma bende niluongo ni Belteshaza niya:+ “Be in gadier ni inyalo nyisa lek ma ne aleko ma ilerna tiende?”+ 27 Daniel nodwoko ruoth niya: “Onge jang’ad rieko, kata jakor wach, kata ajuoga, kata mana jakor wach ma tiyo gi sulwe ma nyalo nyiso ruoth wach mopondo ma ruoth dwaro ni olerne.+ 28 Kata kamano, nitie Nyasaye e polo ma elo tiend weche mopondo.+ En e ma osenyisi, in ruoth Nebukadnezar gik ma biro timore e kinde giko. Koro ma e gima ne ileko kendo magi e weche ma ne ineno sa ma ne inindo:

29 “A ruoth, ka ne inindo, ne ileko gik ma biro timore e kinde mabiro, kendo Nyasaye ma elo tiend weche mopondo osefwenyoni gik ma biro timore. 30 Nyasaye oseelona tiend lekno, ok nikech ariek moloyo jomoko, to nikech odwaro ni alokni tiend lekno mondo ing’e paro manie chunyi.+

31 “Ruoth, ne ineno sanamu maduong’. Sanamu ma ne ineno kochung’ e nyimino ne duong’ mokalo kendo ne orieny miwuoro. Ne en gima lich ma bwogo ng’ato ahinya. 32 Wi sanamuno nolos gi dhahabu lilo,+ to kore kod bedene nolos gi fedha,+ to nungone gi embene nolos gi mula,+ 33 ogwendene to nolos gi nyinyo+ to tiendene nolos gi nyinyo mokikore gi lowo.+ 34 Seche ma ne ing’iyeno, nineno ka kidi moro omukore kende e got ma onge lwedo momuke. Kidino nogoyo sanamuno e tiendene molos gi lowo mokikore gi nyinyo moregogi matindo tindo.+ 35 Nyinyo gi mula gi lowo kaachiel gi dhahabu noregore chuth mobedo kaka mihudhi ma yamo keyo sa midino cham e ndalo oro. Yamo nokeyogi ma onge ma ne odong’. To kidi ma ne ogoyo sanamuno nolokore got maduong’ mopong’o piny ngima.

36 “Mano e lek ma ne ileko, to koro wadwaro leroni tiende. 37 A ruoth, in e ruodh ruodhi ma Nyasach polo omiyo loch,+ teko, gi duong’, 38 omiyi loch e wi dhano duto ka moro amora ma gidakie, omiyi bende loch e wi le mag bungu, gi winy mag polo.+ In, in iwuon e wich mar dhahabuno.+

39 “Kata kamano, pinyruoth moro nobedie bang’i,+ to lochne ok nobed maduong’ ka mari. Bang’ mano, pinyruoth mar adek nobedie, to pinyruodhno noloch e wi piny duto.+ En e mula.

40 “To pinyruoth mar ang’wen nobed matek ka nyinyo.+ Mana kaka nyinyo turo kendo rego gimoro amora, en bende obiro turo kendo rego pinjeruodhi duto ma ne okwongone.+

41 “Mana kaka ne ineno ka tiende sanamuno kod lith tiendene gin molos gi nyinyo mokikore gi lowo michueyogo agulu, mano nyiso ni pinyruodhno ok nomakre mondo obed gimoro achiel. 42 To nikech lith tielo olos gi nyinyo mokikore gi lowo, pinyruodhno nobed motegno e yo moro, to ma yom yom e yo machielo. 43 To bende, mana kaka ne ineno nyinyo mokik gi lowo, mano nyiso ni pinyruodhno notem kikore gi ji* kata kamano ok ginimakre ma gibed gimoro achiel, mana kaka nyinyo ok nyal makore gi lowo.

44 “E kinde loch ruodhigo, Nyasaye manie polo nochung pinyruoth+ ma ok noketh ngang’.+ Pinyruodhno ok nomi oganda machielo,+ to obiro ng’injo pinjeruodhi mamokogi duto motiekgi chuth+ kendo noloch nyaka chieng’.+ 45 Mae notimre mana kaka nineno kotimore sa ma kidi nomukore kowuok e got ma onge dhano moro amora momuke, mi ong’injo nyinyo, gi mula, gi lowo, gi fedha, kod dhahabu.+ Nyasaye maduong’ osenyiso ruoth gik ma biro timore kinde ma biro.+ Lekno en madier, kendo gik ma aseleronigi biro timore ma onge kiawa.”

46 Ka ne ruoth Nebukadnezar owinjo wechego, nogore piny auma e nyim Daniel komiye duong’. Ne ogolo chik ni omi Daniel mich kendo owang’ne ubani. 47 Ruoth nowacho ne Daniel niya: “Adier, Nyasachi e Nyasach nyiseche, kendo en e Ruodh ruodhi, kendo en e mohulo tiend weche mopondo. Ang’eyo kamano nikech en e ma oleroni tiend wach mopondoni.+ 48 Ruoth noting’o Daniel malo momiye mich mang’eny mabeyo. Nokete jaduong’ gweng’ mar Babulon+ kendo nokete jatend jong’ad rieko duto man Babulon. 49 Daniel nokwayo ruoth mondo oket Shadrak, Meshak, gi Abednego+ obed jotend gweng’ mar Babulon, mi ruoth notimo kamano. Daniel to ne tiyo e od ruoth.

3 Ruoth Nebukadnezar noloso sanamu mar dhahabu ma borne ne en bede 60* to lachne ne en bede 6.* Nochunge e paw Dura e gweng’ Babulon. 2 Kae to ruoth Nebukadnezar noluongo josatrap,* jorit, gavana duto, jong’ad rieko, jokeno, jong’ad bura, gi jotelo duto mag gwenge mondo obi e nyasi mar pwodho sanamu ma ne osechungono.

3 Omiyo, josatrap,* jorit, gavana duto, jong’ad rieko, jokeno, jong’ad bura, gi jotelo duto mag gwenge nochokore e nyasi mar pwodho sanamu ma ne ruoth Nebukadnezar ochungo, kendo ne gichung’ e nyim sanamuno. 4 Eka ja go milome nolando gi dwol maduong’ niya: “Ochik ji duto, bed ni giwuok e piny mane kata giwacho dhok mane, 5 ni ka giwinjo tung’, gi asili, gi thum nyatiti, kod thumbe mamoko ka ywak, to nyaka gikulre piny kendo gilam sanamu mar dhahabu ma ruoth Nebukadnezar  osechungo. 6 Ng’ato ang’ata ma ok okulore piny mi olamo sanamuno, ibiro wit e mach ma kakni kanyo gi kanyo.”+ 7 Omiyo, ka ne tung’ oywak, gi asili, gi thum nyatiti, gi thumbe mamoko, ji duto ne okulore piny ma gilamo sanamu mar dhahabu ma ne ruoth Nebukadnezar ochungo, bed ni ne giwuok e piny mane kata giwacho dhok mane.

8 Gie sechego, Jo-Kaldea moko nodhi ir ruoth mondo gidonj* ne Jo-Yahudi. 9 Ne giwacho ne ruoth Nebukadnezar niya: “A ruoth, mad idag nyaka chieng’. 10 Ruoth, ne igolo chik ni ji duto nyaka kulre piny kendo olam sanamu mar dhahabu sa ma giwinjo ka tung’ ywak, gi asili, gi thum nyatiti, gi thumbe mamoko; 11 kendo ni ibiro wit ng’ato ang’ata ma ok okulore piny molamo sanamuno e mach ma kakni.+ 12 Kata kamano, nitie Jo-Yahudi moko motamore winjo chikni. Gin Shadrak, Meshak, gi Abednego+ ma ne iketo obed jotelo mag gweng’ Babulon. A Ruoth, jogi ok winji. Ok gilam nyisecheni, kendo gitamore lamo sanamu mar dhahabu misechungo.”

13 Ka ne ruoth owinjo kamano, mirima mager nomake mogolo chik ni okel Shadrak, Meshak, gi Abednego ire. Omiyo, nokelgi e nyim ruoth. 14 Nebukadnezar nopenjogi niya: “Shadrak, Meshak, gi Abednego, be en adier ni utamoru lamo nyisechena,+ kendo utamoru lamo sanamu mar dhahabu ma asechungo? 15 Ka uyie kuloru piny kendo lamo sanamu ma asechungono sa ma uwinjo ka tung’ ywak, gi asili, gi thum nyatiti, gi thumbe mamoko, to ok abi timonu gimoro amora. To ka udagi lamo sanamuno, ibiro witu kanyo gi kanyo e mach ma kakni. Koso uparo ni nitie nyasaye ma nyalo resou e lweta?”+

16  Shadrak, Meshak, gi Abednego nodwoko ruoth niya: “A Nebukadnezar, ing’eyo paro ma wan-go kuom wachni, omiyo onge tiende wadwoki. 17 Ka po ni iwitowa e kendo mar mach mager, Nyasachwa ma walamo nyalo resowa e majno, kendo onyalo resowa e lweti.+ 18 To kata ka ok oresowa, ng’e maler, A ruoth, ni ok wabi lamo nyisecheni kendo ok wabi lamo sanamu mar dhahabu ma isechungo.”+

19 Eka mirima mager nomako Nebukadnezar mi wang’e nolokore* ne Shadrak, Meshak, gi Abednego. Kendo nochiko ni omed mach mondo obed maliet nyadibiriyo moloyo kaka pile. 20 Nochiko moko kuom jolweny ma roteke mondo otwe Shadrak, Meshak, gi Abednego kae to giwitgi e mach ma kaknino.

21 Omiyo, ne gitweyogi ka pod girwako lepgi duto nyaka ogutegi mi giwitogi e mach ma kakni. 22 To nikech chik ruoth ne ger ahinya kendo mach ne liet mokalo, jo ma ne odhi wito Shadrak, Meshak, gi Abednego e mach, e ma mach ne owang’o motho. 23 Shadrak, Meshak, gi Abednego to ne olwar e mach magerno kotwegi.

24 Ruoth Nebukadnezar nobwok mochung’ piyo piyo mopenjo jotelo ma ne ni kode niya: “Donge ne watweyo chwo adek mi wanyumogi e mach, koso?” Ne gidwoke niya: “Ee, ruoth.” 25 Nowachonegi niya: “Neuru! Aneno ji ang’wen ka wuotho e mach, kendo onge gimoro amora motimogi, to ng’at mar ang’wen chalo gi nyiseche.”

26 Nebukadnezar nosudo e dho ot ka ma majno ne lielie mi owacho niya: “Shadrak, Meshak, gi Abednego, un jotich Nyasaye Mamalo Chutho,+ wuoguru ubi ka!” Shadrak, Meshak, gi Abednego ne owuok e mach ma kaknino. 27 Josatrap,* jorit, gavana duto, kaachiel gi jotelo mamoko noneno+ adier ni mach ok nowang’o jogo.+ Yie wigi ne ok orewore, lepgi bende ne ok olokore, kendo tik mach ne onge kuomgi kata matin.

28 Nebukadnezar nowacho niya: “Opak Nyasach Shadrak, Meshak, gi Abednego+ ma ne ooro malaikane moreso jotichne. Ne gigene ma gitamore winjo chik ruoth, kendo ne giikore tho kar tiyo kata lamo nyasaye moro amora ma ok Nyasachgi.+ 29 Kuom mano, agolo chik ni ng’ato ang’ata mowuoyo marach kuom Nyasach Shadrak, Meshak, gi Abednego, ibiro keng matindo tindo, kendo ode ibiro lok cho,* bed ni owuok e oganda mane kata owacho dhok mane. Nimar onge Nyasaye moro amora ma nyalo reso dhano kaka Nyasachgini.”+

30 Omiyo, ruoth nomiyo Shadrak, Meshak, gi Abednego tije madongo moloyo e gweng’ Babulon.+

4 “Ma e wach ma Ruoth Nebukadnezar wacho ne ji duto manie piny ngima, bed ni giwuok e oganda mane kata giwacho dhok mane: Mad ubed gi kuwe! 2 Amor wachonu ranyisi gi honni ma Nyasaye Mamalo Chutho osetimona. 3 Mano kaka ranyisi mag Nyasaye dongo kendo honni motimo lich! Pinyruodhe en pinyruoth ma siko nyaka chieng’, kendo lochne siko e tienge duto.+

4 “An Nebukadnezar noyudo adak gi kuwe e oda kendo mwanduna ne medore ameda. 5 To chieng’ moro ne aleko lek ma ne obwoga, kendo gik ma ne aneno ne ochando chunya.+ 6 Omiyo, ne agolo chik mondo oluongna jong’ad rieko duto man Babulon mondo ginyisa tiend leknano.+

7 “Omiyo, ajuoke, jokor wach, Jo-Kaldea,* gi ajuoke ma somo sulwe+ nobiro e nyima. Kata kamano, ka ne anyisogi leknano, ne ok ginyal lokona tiende.+ 8 Gikone, Daniel ma bende iluongo ni Belteshaza,+ jal mochak nyasacha+ nobiro e nyima, en ng’at ma much nyiseche maler+ ni kuome, kendo ne anyise leknano:

9 “‘Ne awachone kama: “A Belteshaza jaduong’ mar ajuoke,+ ang’eyo ni much nyiseche maler ni kuomi+ kendo onge wach mopondo ma ok inyal ng’eyo.+ Omiyo, lerna tiend lek ma ne aleko.

10 “‘Ka ne anindo e kitandana, ne aneno yath mabor+ ahinya e dier piny.+ 11 Yadhno nodongo mobedo motegno, kendo nochopo e polo. Nonyalo nenore nyaka tung’ piny. 12 Obokene ne beyo, kendo nonyago olemo mang’eny moromo piny ngima chamo. Le mag bungu ne yueyo e tipone, kendo winy nodak e bedene. Gik moko duto mangima ne chamo olembene.

13 “‘Ka ne pod aleko e kitandana, ne aneno malaika ma jarit ka lor koa e polo.+ 14 Ne okok gi dwol maduong’ niya: “Tong’ yadhno,+ kendo ng’ad bedene oko, teng’ obokene, kendo ke olembene! We le oring oa e tipone, kendo winy bende oa e bedene. 15 Kata kamano, we kisiki gi tiendene e lowo, kendo tue kor kisikino gi nyinyo kod mula. We obedi e lum manie pap. Tho nogoye kendo nosik gi le mag bungu.+ 16 Chunye mondo olokre kik obed mar dhano to obed mar le mar bungu. We obed kamano+ kuom higni* abiriyo.+ 17 Magi notimre kaka malaike ma jorit+ oseng’ado, mondo jo ma odak e piny ong’e ni Nyasaye Mamalo Chutho e Jaloch e wi pinjeruodhi duto mag dhano,+ kendo en e ma omiyo ng’at modwaro loch kata obed ng’at man piny manade.”

18 “‘Mano e lek ma ne aleko, an ruoth Nebukadnezar. Omiyo, A Belteshaza nyisa tiend lekno nimar jong’ad rieko duto manie pinyruodha ok nyal lokonago.+ In to ang’eyo ni inyalo lokonago, nikech much nyiseche maler ni kuomi.’

19 “Ka ne Daniel ma nyinge machielo en Belteshaza+ owinjo wachno, ne obwok ma dhoge omoko.

“Ruoth nowachone niya: ‘A Belteshaza lekno kik bwogi kendo gima lekno nyiso kik miyi luoro.’

“Belteshaza nodwoke niya, ‘A ruoth, mad lekno gi gima onyiso odog ne jowasiki.

20 “‘Ne ineno yath ma ne odongo mobedo maduong’ kendo motegno. Yadhno nobedo mabor mochopo e polo kendo ne onenore e piny ngima.+ 21 Obokene ne beyo kendo nonyago olemo mang’eny moromo ji duto e piny chamo, le ne odak e tiende kendo winy mag polo ne ogedo e bedene.+ 22 A ruoth, yath ma ne inenono en mana in. Nimar lochni osedongo mobedo motegno, duong’ni osemedore mochopo nyaka e polo,+ kendo lochni okwako piny ngima.+

23 “‘Ruoth, ne ineno malaika+ ma jarit ka lor koa e polo ka wacho niya: “Tong’ yadhno kendo ikethe. Kata kamano, we kisikine gi tiendene e lowo, kendo tue kor kisikino gi nyinyo kod mula. We osik e lum manie pap kendo tho ogoye. We osik e pap gi le mag bungu nyaka higni* abiriyo rum.”+ 24 A Ruoth, ma e tiend lekno. Ma e gima Nyasaye Mamalo Chutho osechiko ni biro timore ne ruoth. 25 Ibiro riembi ia kuom ji kendo nidag gi le mag bungu, ibiro chamo lum kaka dhiang’, kendo tho nomaki.+ Nidag kamano+ kuom higni* abiriyo+ nyaka chop kama ning’e ni Nyasaye Mamalo Chutho e Jaloch e wi pinjeruodhi duto mag dhano kendo omiyo ng’ato ang’ata modwaro loch.+

26 “‘To nikech ne owach ni owe kisiki gi tiendene e lowo,+ pinyruodhi nobed mari kendo ka iseng’eyo ni Nyasaye e ma locho e polo. 27 A ruoth, kuom mano, yie iluw gima anyisi. We richo kendo tim makare. Kech jochan kinyiso ni iweyo timbe maricho. Kitimo kamano, di po ka idhi nyime dak maber gi kuwe.’”+

28 Gigo duto notimore ne ruoth Nebukadnezar.

29 Dweche apar gariyo bang’ lekno, ruoth ne wuotho e wi tat ode man Babulon. 30 Nowacho niya: “Donge ma e dala maduong’ mar Babulon ma agero gi tekona mondo obed dala ruoth kendo mondo anyisgo humba kod duong’na?”

31 Ka ne pok dhoge olwar, dwol ne owuok e polo ka wacho niya: “A Ruoth Nebukadnezar, osemayi pinyruoth,+ 32 kendo koro iriembi ia kuom ji. Nidag gi le mag bungu kendo ibiro chamo lum kaka dhiang’. Nidag kamano kuom higni* abiriyo nyaka chop kama ning’e ni Nyasaye Mamalo Chutho e Jaloch e wi pinjeruodhi duto mag dhano kendo omiyo ng’ato ang’ata modwaro loch.’”+

33 Sano sano wechego notimore ne Nebukadnezar. Noriembe mi ogole oa kuom ji. Nochako chamo lum kaka dhiang’, tho nogoyo dende kendo yie wiye nodongo mobedo maboyo ka yie otenga, kokene to nodongo mobedo kaka koke winyo.+

34 “To ka ne higni abiriyogo oserumo,+ an Nebukadnezar ne ating’o wang’a malo ka ang’iyo polo kendo pacha noduogo. Ne apako Nyasaye Mamalo Chutho. Ne apako Nyasaye ma dak nyaka chieng’ kendo ne amiye duong’, nikech lochne, en loch mosiko nyaka chieng’, kendo pinyruodhe siko tieng’ ka tieng’.+ 35 Ji duto modak e piny ok kwan ka gimoro, kendo otimo kaka odwaro gi malaike manie polo kod dhano modak e piny. Onge ng’at ma nyalo mone timo gima odwaro+ kata ma nyalo penje ni, ‘Itimo ang’o?’+

36 “Gie kindeno, pacha noduogo, ne oduokna lochna gi duong’na duto.+ Jotelo ma ne tiyona kod jodongo ne manyo rieko kuoma, ne oduokna pinyruodha kendo ne omeda duong’.

37 “Koro an Nebukadnezar, apako Ruodh polo+ kendo amiye duong’ nikech tijene duto gin kare kendo yorene duto gin adier,+ apake bende nikech onyalo duoko jo ma sungore piny.”+

5 Ruoth Belshaza+ ne otimo ne jodonge aluf achiel nyasi maduong’, kendo ne ometho e nyimgi.+ 2 To ka ne osemetho, Belshaza nochiko mondo okel okombe mag dhahabu gi mag fedha ma ne Nebukadnezar wuon* mare ogolo e hekalu man Jerusalem,+ kodwaro ni en kaachiel gi jodonge gi mondene gimeth gi gigo. 3 Omiyo, ne okel okombe mag dhahabu ma ne ogol e hekalu mar Nyasaye ma ne nitie Jerusalem, kendo ruoth kaachiel gi jodongo mage gi mondene ne ometho e okombego. 4 Ne gimadho divai, kendo ne gipako nyiseche molos gi dhahabu, gi fedha, gi mula, gi nyinyo, gi bao, kod kite.

5 E sechego, ne gipo ka lwet dhano ochako ndiko e kor od ruoth ka ma omanyore gi gir chungo taya, kendo ruoth ne oneno tok lwedono ka ndiko. 6 Wang’ ruoth ne olokore mi ne obuok ahinya. Nungone ne onyosore+ kendo chongene nochako tuomore kendgi.

7 Ne okok gi dwol maduong’ kowacho ni oluongne ajuoke, Jo-Kaldea* kod jo ma tiyo gi sulwe.+ Ruoth ne owacho ne jorieko mag Babulon-go niya: “Ng’ato ang’ata ma nyalo somo wechegi ma lokna tiendgi, norwakne law ma rajamna kod thiwni mar dhahabu e ng’ute,+ kendo nokete obed ruoth mar adek e pinyruodha.”+

8 Jong’ad rieko duto nobiro ir ruoth, kata kamano, ne ok ginyal somo kata lero ne ruoth tiend weche ma ne ondikgo.+ 9 Ka ne ruoth Belshaza oneno kamano, ne obedo ma luor ahinya kendo wang’e ne ojuol. Jodonge bende nodhier nono.+

10 Ka ne min* ruoth owinjo wachno, nodhi e ot ma ne itimoe nyasi mowacho niya: “A ruoth mad idag nyaka chieng’. Kik iluor, kendo wang’i owe juol kamano. 11 Nitie ng’at moro e pinyruodhi ma nigi much nyiseche maler. E ndalo loch Nebukadnezar wuonu,* noyud ni ng’atno nigi rieko makende kendo ong’eyo weche e yo matut. Riekone ne chalo mana gi rieko mag nyiseche.+ Omiyo, wuonu ne okete obed jatend ajuoke, gi jokor wach, gi Jo-Kaldea, gi jo ma somo sulwe.+ 12 Ng’atno iluongo ni Daniel ma ruoth Nebukadnezar nochako ni Belteshaza.+ En gi rieko makende kendo ong’eyo loko lek, olony e lero ngeche kod weche ma korgi tek.+ Omiyo, we mondo oluongnigo olerni tiend wechegi.”

13 Kuom mano, nokel Daniel e nyim ruoth mi ruoth nopenje niya: “In e Daniel ma achiel kuom Jo-Yahudi+ ma ne kwara odaro e piny Juda+ mokelo e tuech ka, koso? 14 Asewinjo ni much nyiseche ni kuomi. Kendo ni in gi rieko makende ma ne pok odwar one,+ kendo ni ing’eyo weche e yo matut.+ 15 Osekelna jong’ad rieko gi ajuoke mondo osom wechegi kae to ginyisa tiendgi. Kata kamano, lerona tiend wechego ne otamogi.+ 16 In to asewinjo humbi ni inyalo fwenyo weche mopondo, kendo ni inyalo lero tiend gik ma korgi tek.+ Omiyo, ka isomo wechegi mi ilokona tiendgi, to ibiro rwakni law ma rajamna kod thiwni mar dhahabu e ng’uti, kendo ibiro keti ibed ruoth mar adek e pinyruodha.”+

17 Daniel nodwoko ruoth niya: “Bed abeda gi michnigo kata inyalo miyogi jomamoko. Kata kamano, abiro somoni weche mondikgo kendo nyisi tiendgi. 18 A ruoth, Nyasaye Mamalo Chutho nomiyo Nebukadnezar wuonu pinyruoth, gi duong’, gi teko, gi huma.+ 19 To nikech mano, ji duto ne oluore kendo ne tetni e nyime,+ bed ni ne giwuok e oganda mane, kata giwacho dhok mane. Nonego ng’ato ang’ata modwaro nego, kendo ka ne oyiero weyo ng’ato ka ngima, notimo kamano. Kendo noting’o malo kata dwoko piny ng’ato ang’ata modwaro.+ 20 Kata kamano, ne ogole e kom ruoth momaye duong’ ma ne en-go ka ne obedo jang’ayi+ kendo wiye obedo matek modoko jasunga. 21 Ne oriembe oa kuom ji, mi ne olok chunye mobedo kaka mar le mar bungu, kendo ne odak gi punde mag bungu. Nochamo lum kaka dhiang’, kendo tho ne goye. Nobedo kamano nyaka noyie ni Nyasaye Mamalo Chutho e Jaloch e wi pinjeruodhi duto mag dhano kendo oketo ng’ato ang’ata modwaro e loch.+

22 “To in Belshaza wuode* ok isebolori e nyime kata obedo ni ne ing’eyo wechego maber. 23 Kar bolori, iseting’ori malo kipiem gi Ruodh polo+ mi iwacho ni okelni okombe mogol e hekalu mare mondo itigo.+ Kae to in gi jodongi kaachiel gi mondeni umadho divai gi gigo kupako nyiseche ma ok nyal neno, kata winjo, kendo ma ok ong’eyo gimoro amora,+ ma gin mana nyiseche molos gi fedha, gi dhahabu, gi mula, gi nyinyo, gi bao, kod kite. To Nyasaye ma muchi+ ni e lwete kendo momiyi gik moko duto ma in-go ok isemiyo duong’. 24 Omiyo, Nyasaye nooro lwedo mondiko wechegi.+ 25 Koro magi e weche ma ne ondiki: ME′NE, ME′NE, TE′KEL, gi PAR′SIN.

26 “Magi e tiend wechego: ME′NE, tiende ni Nyasaye osekwano ndalo mag pinyruodhi kendo osetieko lochni.+

27 “TE′KEL, tiende ni osepimi e ratil mi oyud ni ok iromo.

28 “PE′RES, tiende ni osepog pinyruodhi momi Jo-Media gi Jo-Persia.”+

29 Ka ne Daniel otieko wuoyo, Belshaza nogolo chik mi orwak ne Daniel law ma rajamna gi thiwni mar dhahabu e ng’ute, kendo ne oland ni ne odhi bedo ruoth mar adek e pinyruodhno.+

30 Otienono ne oneg Belshaza ruodh Jo-Kaldea.+ 31 Kendo Darius+ Ja-Media e ma nokawo loch mar pinyno ka en jahigni 62.

6 Darius noneno ni ber mondo oyier josatrap* 120 mondo girit pinje duto manie bwo lochne.+ 2 Noketo Daniel+ kod ji ariyo mamoko mondo obed e wi josatrapgo,+ to josatrap ne miyogi ripot mondo weche duto mag ruoth odhi maber. 3 Bang’ kinde, nonenore ni tij Daniel ber moloyo jotelo ariyo wetene kaachiel gi josatrap duto. To nikech nyalo makende+ ma Daniel ne nigo, ruoth ne dwaro kete jatelo e wi pinyruodhe duto.

4 Mano nomiyo jotelo ariyo wetene kaachiel gi josatrap omanyo wach ma digidonjnego Daniel e tije.* Kata kamano, ne ok ginyal yudo gimoro amora ma ne ginyalo donjonego kendo ne oonge gi mibadhi moro amora. Ne en ng’at ma jaratiro kendo ne otimo tijene duto kaka dwarore. 5 Kuom mano, ne giwacho e kindgi niya: “Ok wabi yudo gimoro amora ma dwadonjnego Daniel mak mana ka en gimoro modok korka wach Nyasache.”+

6 Omiyo, jotelogo kaachiel gi josatrap ne odhi ir ruoth mi giwachone niya: “A ruoth Darius, mad idag nyaka chieng’. 7 Jotelo duto mag pinyi, jorit, josatrap, jogavana osewinjore ni onego oket chik ni kuom ndalo 30, kik ng’ato ang’ata lam nyasaye moro amora kata dhano moro amora mak mana in. To ng’ato ang’ata moketho chikno, ibiro wit e bur sibuoche.+ 8 Koro ruoth, pwodh chikni kendo ketie sei+ mondo obed chik mogurore ma ok nyal lok, nikech chik Jo-Media gi Jo-Persia ok nyal lok ngang’.”+

9 Kamano ruoth Darius noketo sei e chikno.

10 Ka ne Daniel osewinjo ni oket sei e chikno, nodhi e ode. To e wi odeno, ne nitie ot moro matin ma dirisene ne oyawore kochomo Jerusalem.+ Nyadidek e odiechieng’, nogoyo chonge piny kanyo kolamo Nyasache kendo opake. Daniel notimo kamano mana kaka yande ojatimoga. 11 Gie sechego, jogo nomuomore e od Daniel ma giyudo kolemo kendo osayo Nyasache mondo okeche.

12 Ne gidhi ir ruoth mi giparone chik ma ne oketo ka gipenje niya: “Ruoth, donge ne iketo sei e chik ni kuom ndalo 30 ng’ato ang’ata molamo nyasaye moro amora kata dhano moro amora mak mana in, A ruoth, ibiro wit e bur sibuoche?” Ruoth nodwokogi niya: “Ee, mano en chik mogurore kaluwore gi chik Jo-Media gi Jo-Persia, ma en chik ma ok nyal lok ngang’.”+ 13 Ne giwacho ne ruoth niya: “Daniel ma en achiel kuom Jo-Juda+ ma ne odar mokel kae ochayo wachni, kendo otamore winjo chik ma ne iseketoe sei, nimar pod odhi nyime lamo Nyasache didek e odiechieng’.”+ 14 Ka ne ruoth owinjo kamano, chunye ne ochandore ahinya, kendo ne otemo manyo yo ma nonyalo resogo Daniel; notemo ahinya nyaka chieng’ opodho. 15 Gikone, jotelogo nodhi ir ruoth ma ginyise niya: “A ruoth, ng’e ni kaluwore gi chik Jo-Media gi Jo-Persia, chik moro amora ma ruoth oketoe sei ok nyal lok.”+

16 Omiyo, ruoth nogolo chik mi giomo Daniel ma giwite e bur sibuoche.+ Ruoth nowacho ne Daniel niya: “Nyasachi misebedo kitiyone pile biro resi.” 17 Bang’ mano, ne okel lwanda mi olorgo dho burno, kendo ruoth nokawo terene gi tere mar jodonge moketogo sei e lwandano mondo wach moseng’ad ne Daniel kik lokre.

18 Ruoth nodok e ode kendo e otienono ne onindo kech. Notamore ni kik gone thum, kendo otienono nindo ne ok otere. 19 Kogwen ka piny pod tip tip, ruoth nochung’ modhi mapiyo nyaka e bur sibuoche. 20 Ka ne ochopo machiegni gi burno, ne oluongo Daniel gi dwol mokuyo kowacho niya: “A Daniel, jatich Nyasaye mangima, dibed ni Nyasachi misebedo kilamo pile oseresi e dho sibuoche?” 21 Gikanyono, Daniel ne odwoko ruoth niya: “A ruoth, mad idag nyaka chieng’. 22 Nyasacha ne ooro malaikane mi omako dho sibuoche+ kendo ok gihinya.+ Otimo kamano nikech oyudo ni onge gima rach ma asetimo e nyime, to in bende, A ruoth, onge gima rach ma asetimoni.”

23 Ka ne ruoth owinjo kamano, ne omor ahinya mochiko ni oywa Daniel owuog e burno. Ka ne ogol Daniel e bur, ne oyud ni onge ka moro amora ma ne ohinyore e dende kata matin. To mano notimore nikech ne ogeno Nyasache.+

24 Koro ruoth ne ogolo chik ni mondo okel jo ma ne odonjo* ne Daniel. Ka ne osekelgi, ne owitgi kaachiel gi mondegi kod nyithindgi e bur sibuoche. Kata ka pok ne gichopo piny, sibuoche ne ongamogi moturo chokegi duto matindo tindo.+

25 Bang’e, ruoth Darius nondiko ne ji duto e piny, bed ni giwuok e oganda mane, kata giwacho dhok mane, kowacho niya:+ “Okuweuru uduto! 26 Agolo chik ni ji duto manie bwo lochna omi Nyasach Daniel luor matut+ nikech en e Nyasaye mangima kendo mosiko nyaka chieng’. Pinyruodhe ok norum kendo lochne en mochwere.+ 27 En e ma ogolo+ ji e chandruok kendo oresogi, otimo honni madongo e polo gi piny,+ nimar en e moreso Daniel e dho sibuoche.”

28 Omiyo, humb Daniel ne omedore e ndalo loch Darius+ kendo e ndalo loch Kuros Ja-Persia.+

7 E higa mokwongo mar loch Belshaza+ ruodh Babulon, Daniel ne oleko+ kendo noneno fweny konindo e kitandane,+ mi ondiko weche duto ma ne oneno. 2 Daniel nowacho kama:

“Ka ne aneno fweny gotieno, yamo mager nowuok kuonde ang’wen e kor polo apoya nono mi nam maduong’ nochacho.+ 3 Kendo ondiegi ang’wen madongo+ dongo kendo ma kitgi opogore opogore nowuok e nam.

4 “Ondiek mokwongo ne chalo gi sibuor,+ to ne en gi buombe otenga.+ Ka ne pod ang’iye, nopudh buombene kae to oting’e mochung’ gi tiendene ariyo kaka dhano, kendo ne omiye chuny mar dhano.

5 “Kendo ne! ondiek mar ariyo ma chalo gi dubu+ ne owuok. Ne ochung’ koting’o tiende achiel, kendo noting’o ng’ede adek e dhoge; mi ne onyise ni, ‘A malo icham ring’o mang’eny.’+

6 “Bang’ mano, ka pod ne ang’icho, ne! ondiek machielo ma chalo gi kwach+ ne owuok. Ne en gi buombe ang’wen ka mag winyo e dier ng’eye, kendo ne en gi wiye ang’wen.+ Nomi ondiegno teko mar locho.

7 “Bang’ mano ka ne pod aneno fweny gotieno, ne aneno ondiek mar ang’wen. Ne olich kendo ne onyalo buogo ng’ato ahinya. Tekone bende ne ng’eny mokalo. Ne en gi leke madongo dongo mag chuma. Ne okidho kendo ong’injo gimoro amora, to gima odong’ nonyono gi tiende.+ Ne opogore gi ondiegi ma ne otelone duto, kendo ne en gi tunge apar. 8 To ka ne pod ang’iyo tungego, ne! tung’ moro matin+ notwi e kindgi. Ne omuk tunge adek mondo owene thuolo. Tung’no ne nigi wenge ka mag dhano, kendo ne en gi dhok ma wacho weche mag sunga.+

9 “Ne adhi nyime ng’icho nyaka noket kombe mag loch kargi. Kae to Ng’at ma Hike Ng’eny+ nobet e kome.+ Lepe ne rochere ka theluji,+ to yie wiye ne rachar ka pamba. Kom-lochne ne en ligek mach kendo tiende komno notimo mach mosiko ka liel aliela.+ 10 Mach ne mol ka aora kowuok e nyime.+ Ne nitie ji milion achiel ma tiyone, kendo ji milion mia achiel mochung’ e nyime.+ Bura+ ne ochakore, mi oyaw kitepe.

11 “Ne pod ang’icho nikech weche mag sunga ma tung’ matincha ne wacho.+ Ne ang’icho nyaka ochopo ka ma nonegie ondiegno mi ochiw ringrene mondo owang’ e mach. 12 To ondiegi adek mamokoka+ ne oma loch, kata kamano, ne owegi mondo gibedie mana kuom kinde.

13 “Ka ne pod adhi nyime neno fweny gotieno, ne! ng’at ma chalo wuod dhano+ ne obiro e boche polo. Ne oyiene mondo odhi ir Ng’at ma Hike Ng’eny,+ kendo ne gitere e nyime. 14 Nomiye loch,+ gi duong’,+ gi pinyruoth mondo ji duto, bed ni giwuok e dhoot mane kata giwacho dhok mane, gitine.+ Lochne en loch ma nyaka chieng’ ma ok norum, kendo pinyruodhe ok noketh ngang’.+

15 “To an Daniel, fweny ma ne anenogo ne obuoga mi chunya ne ochandore ahinya.+ 16 Omiyo, ne adhi but achiel kuom jo ma ne ochung’ kanyo mondo olerna tiend fwenygo sie. Ne olerona tiend gik ma ne anenogo duto.

17 “‘Ondiegi ang’wen madongogo+ gin ruodhi ang’wen ma biro locho e piny.+ 18 To jo maler mag Ng’at Mamalo Chutho+ noyud loch mar pinyruoth+ kendo ginisik gi lojno nyaka chieng’.+ Ee, ginisik gi lojno nyaka chieng’ kendo nyaka chieng’.

19 “Bang’ mano, ne adwaro ng’eyo wach ondiek mar ang’wen ma kite ne opogore gi ondiegi mamokoka. Ne en ondiek malich kendo ma ne nyalo buogo ng’ato ahinya. Ne en gi leke mag chuma gi kogno mag mula. Ne okidho kendo ong’injo matindo tindo gimoro amora, to gik modong’ nonyono gi tiendene.+ 20 Bende, ne adwaro ng’eyo tiend tunge apar+ ma ne nie wiye kod tiend tung’ achiel ma ne otwi momiyo tunge adek omukore.+ Tung’ ma ne otwino ne nigi wenge, kendo nowacho weche mag sunga gi dhoge. Ne en tung’ maduong’ moloyo tunge mamokogo duto.

21 “Ne adhi nyime ng’icho mi aneno ka tung’no kedo gi jo maler kendo oloyogi,+ 22 nyaka ne ochopo ka ma Ng’at ma Hike Ng’eny+ nobiroe mi ne ong’ad bura maber ne jo maler mag Ng’at Mamalo Chutho,+ kendo kinde ma ne oseketnegi mar kawo pinyruoth ne ochopo.+

23 “Nonyisa kama: ‘Ondiek mar ang’wenno ochung’ ne loch mar ang’wen ma nobed e piny. Nobed loch mopogore gi loje mamoko duto, kendo obiro kidho piny mangima konyone kendo ong’inje matindo tindo.+ 24 Tunge apargo to ochung’ ne ruodhi apar ma nowuog e pinyruodhno. Kata kamano, nitie ruoth achiel ma nowuog bang’e kendo nobed mopogore gi ruodhi mokwongoka, kendo nolo ruodhi adek.+ 25 Enowuo marach e wi Ng’at Mamalo Chutho,+ kendo nosand jo maler mag Ng’at Mamalo Chutho. Obiro dwaro loko kinde moseket kendo obiro dwaro loko chik, kendo jo maler nobed e lwete kuom higni* adek gi nus.+ 26 Kata kamano, ne oket Bura piny mi ne gimaye lochne mondo gikethe chuth.+

27 “‘Ne omi jo maler mag Ng’at Mamalo Chutho+ pinyruoth, gi loch, gi duong’ mag pinjeruodhi duto manie bwo polo. Pinyruoth ma nobed e lwetgi en pinyruoth ma siko nyaka chieng’,+ kendo loje duto notinegi kendo nowinjgi.’

28 “Wachni ogik gi ka. To an Daniel, wechego ne obuoga ahinya mi wang’a nolokore; to ne akano wechego e chunya.”

8 E higa mar adek mar loch Belshaza,+ an Daniel naneno fweny machielo mopogore gi mokwongo.+ 2 Ne aneno fwenyno ka an Shushan*+ dala mochiel motegno* e gweng’ mar Elam.+ E i fwenyno, ne aneno ka an e bath aora Ulai. 3 Ka nating’o wang’a, ne aneno yim+ kochung’ e bath aora. Yimno ne nigi tunge ariyo+ maboyo. Kata kamano, tung’ achiel ne bor moloyo nyawadgi, to maborno e ma ne otwi achien.+ 4 Ne aneno yimno ka muomore matek kochomo yo podho chieng’, kochomo yo nyandwat, kendo kochomo yo milambo. Onge le moro amora mar bungu ma ne nyalo chung’ e nyime, kendo onge gima ne inyalo res kowuok e lwete.+ Ne otimo kaka odwaro, kendo ne osungore ahinya.

5 Ka ne pod ang’icho, ne! nyuok+ moro ne biro ka ng’ado kor piny ngima kowuok yo podho chieng’, kendo noringo matek ma tiende fuyo afuya. Ne en gi tung’ achiel maduong’ e pat wang’e.+ 6 Ne ochomo yim man gi tunge ariyo ma ne aseneno kochung’ e bath aoracha, kendo ne oringo kodhi ire ka en gi mirima mager.

7 Ne aneno kochopo ir yim gi mirima mager. Nogoyo yimno piny momuko tungene ariyo, kendo yimno ne onge teko mar kedo kode. Ne ogoye piny mi onyone, kendo onge ng’at ma ne nyalo reso yimno kowuok e lwete.

8 Nyuogno ne sungore mokalo. Kata kamano, ka nobedo abeda gi teko ni i, ne otur tunge maduong’no. To tunge ang’wen madongo ne otwi ka ma tung’ achielno ne nitie, kendo ne gisiemo kuonde ang’wen e piny, ka tung’ ka tung’ siemo yore.+

9 Tung’ moro matin ne otwi kowuok e achiel kuom tunge ang’wen-go. Nobedo maduong’ mokwako yo milambo, gi yo wuok chieng’, gi yo Piny ma Jaber.+ 10 Ne obedo maduong’ miwuoro mochopo nyaka e oganda polo, mi olwaro moko kuom ogandago kaachiel gi sulwe moko e piny, kendo nonyonogi. 11 Ne opiem nyaka gi Jatend oganda manie polo momiyo misengni ma ne itimo pile ogik, kendo ne omuko kare maler moyangi, mowito piny.+ 12 Nikech ng’anyo, oganda kaachiel gi misengni mitimo pile noket e lwet tung’no, kendo tung’no ne odhi nyime wito adiera piny. Ne otimo kaka odwaro, kendo weche ne dhine maber.

13 Nawinjo ka malaika moro wuoyo, kendo malaika machielo nopenje niya: “Fweny mar misengni michiwo pile kod richo ma kelo kethruok nodhi nyime+ nyaka karang’o? Nonyon ka maler gi oganda nyaka karang’o?” 14 Nonyisa niya: “Nyaka odiechienge* 2,300 kadh eka nochak opwodh ka maler kendo.”

15 An Daniel, ka ne pod ang’iyo fwenyno kendo atemo winjo tiende, ne apo mana ka kido ma chalo dhano ochung’ e nyima. 16 Eka nawinjo dwond dhano kowuok e aora Ulai+ ka wacho niya: “Gabriel,+ nyis jalo tiend gik moseneno.”+ 17 Omiyo, Gabriel nobiro ka ma ne achung’ie. Kata kamano, ne abedo maluor ahinya mi apodho auma. Nowachona niya: “Wuod dhano, ng’e ni fweny misenenono biro chopo e ndalo giko.”+ 18 To ka ne owuoyo koda, nindo matut ne okwanya. Omiyo, ne omula mi ochunga ka ma noyudo achung’ie.+ 19 Eka nowachona niya: “Adwaro nyisi gima notimre ka kum mag Nyasaye dhi ka rumo, nikech fwenyno nyiso gik ma biro timore e ndalo giko.+

20 “Yim man gi tunge ariyo ma ne inenocha ochung’ ne ruodhi ariyo mag Media gi Persia.+ 21 Nyuok ma rayier ochung’ ne ruodh Grik,+ to tung’ maduong’ ma ne nie pat wang’e ochung’ ne ruoth mokwongo.+ 22 Tung’ ma ne omukore kae to tunge ang’wen okawo kare+ ochung’ ne pinjeruodhi ang’wen ma biro chung’ e pinyno, to ok ginibed gi teko kaka mare.

23 “E kinde giko mar lochgi, ka koro richogi ochopo tung’, ruoth ma wang’e kwiny kendo ma rieknine richo biro chung’. 24 Enobed gi teko mang’eny ahinya, to ok gi nyalone owuon. Enokel masira malich, kendo wechene nodhine kaka odwaro. Obiro hinyo jo ma roteke kaachiel gi jo maler.+ 25 To nikech rieknine maricho, obiro tiyo gi miriambo mondo wechene odhi maber. Obiro bedo gi sunga e chunye kendo kinde ma piny okuwe notiek ji mathoth apoya. Obiro piem kata mana gi Ruodh ruodhi. Kata kamano, ibiro tieke to ok gi lwet dhano.

26 “Gima fwenyno nowacho e wi misengni mitimo okinyi godhiambo en adier. Kata kamano, kik ihul wachno ne ng’ato ang’ata nikech pod odong’ kinde malach eka wechego otimre.”+

27 To an Daniel, nawinjo ka aol ahinya kendo nabedo matuo kuom ndalo mogwaro.+ Bang’e ne achung’ mi adok tiyo ne ruoth.+ Kata kamano, ne adhier nono gi gima ne aneno, kendo onge ng’at ma ne nyalo ng’eyo tiend fwenyno.+

9 E higa mokwongo mar loch Darius+ wuod Ahasuerus ma koth Jo-Media ma ne oket ruoth e wi piny Kaldea,+ 2 ee, e higa mokwongo mar lochne, an Daniel nasomo buge* ma afwenyo ni kaluwore gi weche ma Jehova nonyiso Jeremia, kwan mar higni ma Jerusalem+ ne dhi tieko ka en gunda ne gin higni 70.+ 3 Omiyo, naketo chunya kuom Jehova, Nyasaye madier, ka aywakne e lamo, ka ariyo kech,+ ka arwako gunia, kendo ka abukora gi buru. 4 Ne alamo Jehova Nyasacha ka ahulo richowa kendo nawachone niya:

“A Jehova Nyasaye madier, in e Nyasaye maduong’ kendo malich. In Nyasaye ma rito singruokne, kendo jo moheri,+ ma rito chikeni ihero nyaka chieng’.+ 5 Wasetimo richo kendo waseketho, wasetimo marach, kendo wasedagi timo gima ne ichikowa ni watim;+ mi waweyo luwo chikeni gi bucheni. 6 Wasetamore winjo jotichni ma jonabi+ ma ne owuoyo e nyingi gi ruodhiwa, gi jotendwa, gi kwerewa, kod ogandawa duto. 7 A Jehova, ipong’ gi timbe makare, to wan to wich-kuot osemakowa kaachiel gi Jo-Juda, gi jo modak Jerusalem, kod Jo-Israel moke e pinje duto machiegni gi maboyo nikech giweyo luwo chikeni.+

8 “A Jehova, wan kaachiel gi ruodhiwa, gi jotendwa, kod kwerewa wan gi wich-kuot nikech wasetimo richo e nyimi. 9 Jehova Nyasachwa en jang’wono kendo oweyo ne ji richogi+ kata obedo ni wadagi luwo chikene.+ 10 Watamore winjo Jehova Nyasachwa nikech watamore luwo chike ma nomiyowa kokalo kuom jotichne ma jonabi.+ 11 Jo-Israel duto oseketho chikeni kendo osebayo yo nikech gitamore winji. Mano e momiyo isekelonwa kuong’ duto mondik e Chik Musa jatich Nyasaye madier,+ nimar wasekethoni. 12 Isekumowa kendo isekumo jotendwa* mana kaka ne iwacho,+ ma ikelonwa masira maduong’ Jerusalem,+ masira malich ma ne pok otimorega e bwo polo. 13 Waseyudo masichegi duto+ mana kaka ondik e Chik Musa, to e ma pok waloko chunywa kendo puonjore adiera mar Jehova Nyasachwa mondo wanyis ni wadwaro bedo gi winjruok maber kode.+

14 “Omiyo, Jehova nisiko king’iyowa mochopo ka mikumowae kuom kelonwa masiche, nimar Jehova Nyasachwa gik moko duto mitimo ni kare; to wan e ma pok wawinji.+

15 “Koro, A Jehova Nyasachwa, in ma ne igolo jogi e piny Misri kitiyo gi tekoni+ ma imiyo nyingi obedo gi huma nyaka kawuononi,+ wan to wasetimo richo kendo wasetimo marach. 16 A Jehova, in ng’at makare,+ omiyo koro kik idhi nyime bedo gi mirima gi dalani Jerusalem ma bende en godi maler. Nikech kethowa kaachiel gi timbe mamono ma ne kwerewa otimo, jopinje mokiewo kodwa duto jaro Jerusalem kendo gijaro jogi.+ 17 To koro, A Nyasachwa, nikech nyingi, A Jehova, winj lamo kod ywak mar jatichni, mondo itim maber ne hekalu+ ma koro okethore.+ 18 A Nyasaye, winjwa kendo ng’i ka ma wantie mondo ineye thagruok ma wan-go kod masira momako dala miluongo gi nyingi; wasayi mondo iwinjwa, ok nikech timbewa ni kare, to waywakni nikech in Nyasaye mang’won ahinya.+ 19 A Jehova, winjwa. A Jehova, wenwa kethowa.+ A Jehova, chik iti kendo konywa! A Nyasacha, nikech nyingi maler kik ideki, nimar dalani iluongo gi nyingi to jogi bende iluongo gi nyingno.”+

20 Ka ne pod adhi nyime gi lemo ka ahulo richona kod richo mag Jo-Israel wetena, kendo kwayo Jehova Nyasacha mondo opar gode maler,+ 21 ng’at miluongo ni Gabriel+ ma ne aseneno motelo e fweny,+ ne obiro ira kar sa mitimoe misango mar odhiambo, kendo noyudo ka aol ahinya. 22 Nolerona weche konyisa niya:

“A Daniel, abiro mondo amiyi rieko kendo akonyi ng’eyo tiend weche. 23 E sa ma ne ichakoe ywak ne Nyasaye, ne oor wach kendo mano e momiyo asebiro mondo akelni dwoko, nimar in ng’at ma Nyasaye ohero ahinya.+ Koro chik iti mondo iwinj tiend fwenyno.

24 “Nitie jumbe* 70 moseket ne jou gi dalau maler,+ ma gin kinde mibiro tiekie ketho, kinde migologo richo chuth,+ kinde migologo misango mipwodhogo ketho,+ kendo gin kinde mikelogo tim makare mosiko nyaka chieng’,+ gin kinde miketogo muhuri e fweny kod weche mokor,+ bende gin kinde mipwodhogo Ka Maler Moloyo. 25 Koro winji, mondo ing’e ni chakre chieng’ ma ne ogolie chik ni Jerusalem+ onego oger kendo, nyaka chop ka ma Mesia*+ biroe, ma enie Jatelo,+ jumbe 7 nokal, kendo jumbe 62 nochak okal.+ Ibiro ger Jerusalem kendo mi ketne laru kendo lwore gi pi. Kata kamano, nogere e kinde chandruok.

26 “To e giko jumbe 62, ibiro neg+ Mesia ma ok oweye gi gimoro amora.+

“Kendo jolweny mag jatelo moro nobi ma giketh dalano kaachiel gi ka maler.+ Ibiro tieke mana ka gima oyweye gi ohula. Lweny nosik nyaka tiekgi; kethruok nobedie mana kaka Nyasaye osechiko.+

27 “Mesia norit singruok ne ji mang’eny kuom juma achiel; to e dier jumano, nomi misengni kod chiwo migolo orum.+

“Ng’at ma biro kelo kethruok nobi koidho buomb gik makwero;+ weche ma ne ong’ad ni nyaka timre, ibiro ol e dala moseketh nyaka tieke chuth.”

10 E higa mar adek mar loch Kuros+ ruodh Persia, wach nofwenyore ne Daniel ma bende ne iluongo ni Belteshaza.+ Wach ma nofwenyoreneno ne en wach madier e wi lweny moro maduong’, kendo noler ne Daniel wachno mowinjo tiende.

2 An Daniel, noyudo aseywak+ kuom jumbe adek gie kindeno. 3 Ne ok achamo chiemo mamit, kendo ne ok aketo ring’o kata divai e dhoga. Bende, ne ok awiro mo e denda kuom jumbe adekgo duto. 4 Tarik 24 dwe mokwongo, ne achung’ e bath aora maduong’ miluongo ni Tigris,*+ 5 ka ne ating’o wang’a ne aneno ng’at morwako law kitani,+ kendo notueyo okanda mar dhahabu mowuok Ufaz e nungone. 6 Dende ne pichni ka kidi mar krisolait,+ pat wang’e ne rieny kaka mil polo, wengene ne liel ka toch mager, to bedene gi tiendene ne nyilni ka mula morudh maler,+ kendo dwonde ne wuo ka koko mar ji mang’eny. 7 An Daniel, an kenda e ma naneno fwenyno, to jomamoko ma ne wan-go ne ok oneno gimoro.+ Kata kamano, ne gitetni nikech luoro maduong’ ne omakogi, kendo ne giringo ma gipondo.

8 Omiyo, ne adong’ kenda. Ka ne aneno fweny malichno, tekona duto ne orumo, kendo kit denda ne olokore marach.+ 9 Kae to ne awinje kowuoyo. Kata kamano, ka ne awinje, nindo matut ne okwanya mi anindo piny auma.+ 10 Ne awinjo ka ng’ato yienga+ kochiewa mi ne asirora gi chongena kod lwetena ma aa malo. 11 Ne owachona niya:

“Daniel, in ng’at ma Nyasaye ohero ahinya,+ chik iti mondo iwinj weche ma adwaro wachoni. Kuom mano, chung’ ka ma noyudo ichung’ie nikech oseora iri.”

Ka ne owachona kamano, ne achung’ malo ka atetni.

12 Kae to nowachona niya: “Kik iluor,+ A Daniel, nimar chakre odiechieng’ ma ne iketoe chunyi mondo weche odonjni mibolori e nyim Nyasaye, osewinj lamoni, kendo mano e momiyo oora iri.+ 13 Kata kamano, jatelo maduong’+ mar pinyruodh Persia nogeng’a kuom ndalo 21. Mikael*+ ma en achiel kuom jotelo madongo moloyo e ma nobiro mokonya; to gie kindeno ne asiko kanyo gi ruodhi mag Persia. 14 Koro asebiro mondo anyisi gima biro timore ne jou e ndalo mabiro,+ nikech ma en fweny ma nyiso gik ma biro timore e ndalo mabiro.”+

15 Seche ma ne onyisa wechego, ne akulo wiya piny kendo dhoga ne omoko. 16 Eka kido ma chalo gi dhano nomulo dhoga,+ mi ayawo dhoga ma awacho ne ng’at ma ne ochung’ e nyima niya: “Ruodha, atetni nikech fwenyno, kendo tekona duto orumo.+ 17 Nyaka chop sani tekona pok oduogo to mucha bende orumo.+ Omiyo, koro ere kaka an jatichni dawuo kodi, yaye ruodha?”+

18 Eka kido ma chalo gi dhanono ne omula kendo, mi ayudo teko.+ 19 Kae to nowachona niya: “Kik iluor,+ in ng’at ma Nyasaye ohero ahinya.+ Bed gi kuwe.+ Bed gi teko, ee, bed gi teko.” Kaka nomedo wuoyo koda e kaka nayudo teko mi ne awachone niya: “Wuo awuoya, ruodha, nikech koro isemiya teko.”

20 Eka nopenja niya: “Be ing’eyo gimomiyo asebiro iri? Koro adok mondo aked gi jatelo maduong’ mar Persia.+ To ka asewuok ma adhi, jatelo maduong’ mar Grik biro biro. 21 Kata kamano, abiro nyisi gik mondik e buk moting’o weche madier. Onge ng’at ma sira e wechegi mak mana Mikael+ jatendu.+

11 “An to, e higa mokwongo mar Darius+ Ja-Media, ne achung’ mondo atege kendo asire. 2 Koro gima adwaro nyisini en adier:

“Ne! Ruodhi adek mamoko noloch e wi Persia. Ibiro luwgi gi ruoth mar ang’wen ma nobed gi mwandu mang’eny moloyogi giduto. To ka mwandune osemiyo oguro lochne motegno, nothuw ogendni duto gi ruodh Grik.+

3 “Kendo ruoth moro nobedie ma tekone ng’eny, enolo piny gi loch maduong’,+ kendo enotim gimoro amora mohero. 4 To ka lochne osegurore, ibiro pog pinyruodhe mi keye kochomo kuonde ang’wen.+ Kata kamano, lochneno ok nodhi ne nyikwaye, to bende loch manyienno ok nobed gi teko kaka mare, nimar ibiro keth pinyruodhe mi pinyruodheno bed mar jomoko nono.

5 “Kendo ruoth mar milambo nobed gi teko, ma en achiel kuom jotend jolwenje; kata kamano, nitie jatelo achiel ma biro loye kendo ma lochne nobed maduong’ moloye.

6 “Bang’ higni moko, gibiro loso winjruok, mi nyar ruoth ma milambo nodhi ir ruoth ma nyandwat mondo gilos winjruok obed motegno. Kata kamano, teko nyakono ok bi siko; ruodhno bende tekone biro rumo. Nyakono kaachiel gi jo ma nokele, kod wuon-gi, gi ng’at ma ne miye teko e kindego, ibiro ket e lwet jomoko. 7 Achiel kuom joodgi nyakono biro kawo kar wuon-gi, nomonj jolweny kendo nomuom dala mochiel motegno mar ruoth ma nyandwat, noked kodgi mi ologi. 8 Obiro kawo nyisechegi, sanamu maggi mag chuma, gigegi ma nengogi tek molos gi fedha gi dhahabu, kaachiel gi jomomako, modhi kodgi Misri. Kuom higni moko, ok obi kedo gi ruoth ma nyandwat. 9 To ruodhno nobi mondo omonj ruoth ma milambo, kata kamano, nodog e pinye.

10 “Bang’e, yawuote noikre ne lweny, mi gichok jolweny mang’eny. Nomuomre e pinyno kaka ohula. Kata kamano, obiro dok e pinye, kendo noked gi ji e yo nyaka ochop e dalane mochiel motegno.

11 “Mirima nomak ruoth ma milambo kendo nodhi mondo oked gi ruoth ma nyandwat ma nochok jolweny mang’eny, mak mana ni jolwenygo nolwar e lwet jalo. 12 Ibiro tergi e tuech. Sunga nomak ruodhno, kendo noneg ji aluf pieche gi pieche; mak mana ni ok obi timo gimoro gi tekoneno.

13 “Ruoth ma nyandwat nodog mi oik jolweny mang’eny moloyo ma ne obirogo kinde mokwongo, to ka kinde osechopo, ma tiende ni bang’ higni moko, nobi gi oganda maduong’no kod gik mang’eny. 14 E kindego, ji mang’eny nokwed ruoth ma milambo.

“Kendo jo mahundu* manie ogandau ibiro wuond mondo gitem miyo fweny ochop, kata kamano, ginipodhi.

15 “Ruoth ma nyandwat nolwor dala moro mochiel motegno mi nokawe. Kendo jolweny mag ruoth ma milambo ok nonyal kedo, kata mana jolwenje ma roteke; ok ginibed gi teko mar nyagruok kode. 16 Ng’at ma nomonj ruoth ma milambo biro timo mana kaka ohero owuon, kendo onge ng’at ma nogeng’e. Enochung’ e Piny ma Jaber,+ kendo enobed gi teko mar tieko ji chuth. 17 Obiro keto chunye mondo obi gi teko duto mar pinyruodhe, kendo nolos winjruok mi otim kaka odwaro. Enomiye thuolo mar tieko nyako moro. To nyakono ok bi miyo mano otimre nikech ok obi dhi nyime siko kode. 18 Enomonj ogendni modak e dho nam mi oter ji mang’eny e tuech. To jatend lweny moro noloye, mi tiek sungane chuth. Kendo nokel ne jalcha wich-kuot. 19 Kae to nodog e mier mochiel motegno mag thurgi. Nochwanyre mogore piny, kendo ok bi yude kendo.

20 “Ruoth moro nokaw kare, kendo ruodhno noket ng’at ma solo osuru e pinyruodhe ma rahuma, to bang’ kinde matin, ibiro neg ruodhno, to ok gi mirima kata e lweny.

21 “Jal ma nokaw kare nobed ng’at ma ji ochayo, kendo ji ok nomiye duong’ mar pinyruodhno. Enobi apoya e kinde kuwe mokaw loch gi riekni mag miriambo. 22 To ibiro lo jolweny mang’eny ka ohula, kendo ibiro kethgi mana kaka ibiro keth Jatend+ singruok.+ 23 To nikech winjruok ma ne gitimo kode, obiro tiyo gi miriambo mi ogurre motegno ka en gi oganda matin. 24 E kinde kuwe, nodonj apoya kuonde momew mogik e gweng’ motim gik ma wuonene kata kwerene pok notimo. Enopognegi gik mope kod gik moyak kod mwandu. Notim chenro mar monjo kuonde mochiel motegno, to notim kamano kuom kinde matin kende.

25 “Enowuog gi chir ka en gi oganda maduong’ mar jolweny mondo omonj ruoth ma milambo, to ruoth ma milambo bende noikre ne lwenyno gi oganda lweny mang’eny mokalo kendo ma roteke. To ruoth ma nyandwat ok nolochi, nikech giniwuog gi riekni mag loko lochne. 26 Jo ma ochamogo chiembe mamit e ma notieke.

“To ibiro ywe ogandane mar lweny, mi neg thothgi.

27 “Ruodhi ariyogo noket chunygi mondo gitim marach. Ginibed e mesa achiel, kendo ng’ato ka ng’ato nowuond wadgi. To onge ber moro amora ma nowuogie, nikech giko nobi e kinde mowinjore.+

28 “Nodog e pinygi gi mwandu mang’eny, kendo nomon gi singruok maler. Notim kaka odwaro, mi odog e pinygi.

29 “E kinde moket, nodog momonj piny ma milambo. To wang’ni ok nolo pinyno kaka noloye mokwongo, 30 nikech meli* mowuok Kitim+ nomonje kendo noloye.

“Nodog e pinygi kendo notiek mirimbe kuom singruok maler,+ kendo notim kaka odwaro. Nodog mochik ite ne jogo moseweyo singruok maler. 31 Moko kuom jolweny meke nodwany ka maler+ mochiel motegno, mi ginimi ji we timo misengni mitimo pile.+

“Kendo kanyo ginichungie gima kwero ma kelo kethruok.+

32 “Obiro tiyo gi riekni* mondo omi jo ma oketho singruok ong’any ne Nyasaye. Kata kamano, jo ma ong’eyo Nyasachgi biro locho kendo notim makare. 33 To jo mariek+ e oganda biro puonjo ji mathoth. To kuom kinde matin, moko kuomgi ibiro neg gi ligangla kod mach, to moko ibiro ter e tuech, kendo moko ibiro yak mwandugi. 34 To e kinde ma giyudee chandruogego, ibiro konygi matin, kendo ji mang’eny biro biro gi wuond* mi riwre kodgi. 35 Moko kuom jo mariek biro chandore mondo eka opwodhgi kendo olwokgi ma gibed maler.+ Mano biro dhi nyime nyaka kinde giko, nikech kinde ma oket pok ochopo.

36 “Ruodhno notim kaka ohero, noting’re malo kendo nomire duong’ e wi nyiseche duto, kendo noyany Nyasach nyiseche.+ Notim kaka odwaro ka weche dhine maber nyaka kum norum, nikech weche moseng’ad ni notimre nyaka chop. 37 Ok noluor Nyasach wuonene; kendo ok nodew jo ma mine kata nyasaye moro amora, to noting’re malo e wi ji duto. 38 Kendo enolam nyasach kuonde mochiel motegno; ma en nyasaye ma wuonene ne ok olamo. Nomiye duong’ kotiyo gi dhahabu, fedha, kite ma nengogi tek, kod gik mamoko mabeyo. 39 Enomonj kendo enolo kuonde mochiel motegno moloyo kikonye gi nyasach piny ma wendo. Jo ma omiye luor enomi duong’ mokalo kendo noketgi joloch e wi jo mang’eny kendo nopognegi lowo kuom nengo.

40 “E kinde giko, ruoth ma milambo nopiem kode, ruoth ma nyandwat nomuomre kuome gi geche lweny, gi joidh farese, kod meli mang’eny. Obiro donjo e pinjego mana kaka ohula. 41 Bende, obiro donjo nyaka e Piny ma Jaber.+ Pinje mang’eny biro podho. Kata kamano, pinje ma luwogi to biro tony kowuok e lwete: piny Edom kod piny Moab, kod Jo-Amon mang’eny. 42 Nobed komonjo pinje mang’eny, kendo piny Misri ok notony. 43 Enobed gi loch e wi mwandu mag dhahabu kod fedha, kendo e wi gik ma nengogi tek mag Misri. Kendo Jo-Libya gi Jo-Ethiopia noluwe.

44 “Kata kamano, ripode mowuok yo wuok chieng’ gi yo nyandwat nochand chunye, kendo nowuog gi mirima mager mondo otiek ji mang’eny chuth. 45 Kendo obiro guro hembene* madongo dongo e kind nam maduong’ gi got maler mar Piny ma Jaber.+ To ibiro tieke, kendo onge ng’ama nokonye.

12 “E kindeno, Mikael*+ ma en jatelo maduong’+ mosebedo ka konyo jou biro chung’. Kindeno nobed kinde chandruok marach ma pok nobedoe nyaka ne ogendni chakre. Kata kamano, jou to notony e kindeno,+ tiende ni ng’ato ang’ata ma nyinge ondik e bug Nyasaye.+ 2 Ji mang’eny kuom jo ma osenindo e tho biro chier. Moko kuomgi nochier mi yud ngima mochwere, to moko noyud wich-kuot kod achaye mosiko.

3 “To jo mariek biro rieny ka ler mar polo, kendo jo ma konyo ji mang’eny mondo otim gik makare biro rieny ka sulwe nyaka chieng’.

4 “To in, Daniel, koro um buk kendo idine nyaka e kinde giko.+ Kindego, ji mang’eny biro nono bugno adimba,* kendo rieko madier nobed mogundho.”+

5 To an Daniel, ne aneno malaike ariyo kochung’ kanyo. Achiel nochung’ e bath aora koni, to machielo nochung’ kocha.+ 6 Achiel kuomgi nowacho ne ng’at ma ne orwako law kitani+ ma ne ochung’ e wi pi aoracha niya: “Odong’ kinde ma romo nade mondo honni ma timoregi orum?” 7 Nawinjo ka ng’at ma ne orwako law kitani kendo ochung’ e wi pi aora chiwo dwoko. Ne oting’o bade ma korachwich gi ma koracham kochomo polo mosingore gi nying Nyasaye mochwere+ kowacho niya: “Odong’ higni adek gi nus. Weche ma timoregi norum bang’ ka osetiek teko mar jo maler.”+

8 An to, winjo to nawinjo gik ma nowacho, mak mana ni ne ok awinj tiendgi.+ Omiyo, napenje niya: “A ruodha, en ang’o ma gigi biro kelo?”

9 Nodwoka niya: “Daniel, koro dhi adhiya, nikech wechegi oum kendo odin nyaka kinde giko.+ 10 Ji mang’eny biro pwodhore ma gibed maler, kendo gidag e ngima makare.+ Jo maricho to notim marach, kendo weche ok bi donjonegi. Jo mariek to weche nodonjnegi.+

11 “Chakre kinde ma misengni mitimo pile+ norumie nyaka e kinde ma nochungie gima kwero ma kelo kethruok,+ ndalo 1,290 biro kadho.

12 “Jo ma oguedh gin jo ma orito nyaka giko ndalo 1,335!

13 “To in Daniel, dhi nyime nyaka giko. Iniywe, to bang’e inichung’ mi iyud pokni chieng’ giko.”+

Tiende ni, Babulon.

Tiende ni, “Nyasaye e Jang’adna Bura.”

Tiende ni, “Jehova Osenyiso Ng’wono.”

Tiende nyalo bedo, “Ng’ano ma Chal gi Nyasaye?”

Tiende ni, “Jehova Osekonyo.”

Tiende ni, nyinge mag Jo-Babulon.

Magi ne gin ajuoke mamoko.

Dan 2:4b nyaka 7:28 ne okwong ndik e dho Aram.

Kata nyalo bedo, “kuonde miwitoe yugi, kata miwitoe owuoyo.”

Kata, “oganda dhano,” tiende ni raia.

Gimoro mita 27 kama (fut 88). Som Apendiks B14.

Gimoro mita 2.7 (fut 8.8). Som Apendiks B14.

Magi gin moko kuom jotelo ma ne nie bwo loch Babulon.

Magi gin moko kuom jotelo ma ne nie bwo loch Babulon.

Kata, “ketho nying.”

Kata, “chunye nolokore chuth.”

Magi gin moko kuom jotelo ma ne nie bwo loch Babilon.

Kata nyalo bedo, “kuonde miwitoe yugi, kata miwitoe owuoyo.”

Magi ne gin ajuoke mamoko.

Hibrania, “ndalo.”

Hibrania, “ndalo.”

Hibrania, “ndalo.”

Hibrania, “ndalo.”

Kata, “kwar mare.”

Magi ne gin ajuoke mamoko.

Hibrania, “ruoth ma dhako.”

Kata, “kwaru.”

Kata, “nyakware.”

Magi ne gin moko kuom jotelo ma ne nie bwo loch Babulon.

Kata, “weche mag sirkal.”

Kata, “ketho nying.”

Tiende ni, ndalo.

Kata, “Susa.”

Kata, “dala ruoth.”

Tiende ni, “okinyi godhiambo.”

Tiende ni, “ndiko maler.”

Hibrania, “jo ma ng’adonwa bura.”

Juma achiel en higni abiriyo.

Tiende ni, Ng’at Mowir.

Hibrania, “Hiddekel.”

Tiende ni, “Ng’ano ma Chal gi Nyasaye?”

Kata, “nyithind jokuoge.”

Magi ne gin meli mang’eny.

Kata, “pak manono; wuondruok.”

Kata, “pak manono; wuondruok.”

Kata, “hembe ma ka ruoth.”

Tiende ni, “Ng’ano ma Chal gi Nyasaye?”

Hibrania, “ringo koni gi koni.”

    Buge mag Dholuo (1993-2025)
    Toka
    Ingia
    • Dholuo
    • Shiriki
    • Kaka Daher
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Chikewa
    • Rito Weche
    • Mpangilio wa Faragha
    • JW.ORG
    • Ingia
    Shiriki