Geno Madier ne Jogo Mosetho
Dhako moro ma jahigni 25 ne ondiko kama: “E higa mar 1981, miyo ma ne opidha ne otho kuom kansa. Thone ne okelonwa kuyo maduong’ an kod owadwa ma ne opidhwago. Ne otho ka ajahigni 17, to owadwano ne jahigni 11. Chunya gombo neno minwano ahinya. To nikech ji ne opuonja ni en e polo, ne adwaro negora mondo adhi abed kode. Ne en e osiepna maber moloyo.”
En gima rach ahinya ni tho nigi teko mar kawo ng’at mihero. Kendo ka ng’at mihero otho, bedo gi paro ni ok inyal wuoyo kode kendo, nyiero kode, kata mule, en gima lit ahinya miwuoro. Lit manie chunyi ok dirum mana nikech onyisi ni ng’atno mihero nie polo.
To kata kamano, Muma chiwo geno ma opogore gi mano. Mana kaka waseneno e weche mokalo, Ndiko nyiso ni wanyalo bedo kendo gi ng’atno ma wahero ma ne osetho, ok e polo moro kama ok ong’ere, to mana e piny kae ma noyud ka en kama kare kendo ma kuwe nitie. E kindeno, dhano nobed gi ngima makare ma onge tuwo, bende ok ginichak githo. Jomoko to nyalo wacho kama ‘Yaye mano en gima ok nyal timre!’
Ang’o manyalo miyo ibed gi yie ni mano en geno madier? Mondo ibed gi yie kuom singo moro, nyaka ibed gadier ni ng’atno ma osingo gino nigi gombo kaachiel gi nyalo mar chopo singono. To kare, en ng’ano ma osingo ni jogo ma osetho nobed mangima kendo?
Higa mar 31 E Ndalowa, Yesu Kristo ne osingo kama ka en gadier: “Nikech kaka Wuoro chiero jo motho, kendo omiyogi ngima, e kaka Wuowi bende timo; jogo modwaro miyo ngima, omiyogi. Kik uwuor wachni; nikech ndalo biro ma ji duto manie liete nowinj dwonde [mar Yesu], kendo giniwuog oko.” (Johana 5:21, 28, 29) Ee, Yesu Kristo ne osingo ni tara gi tara mag jogo mosetho biro bedo mangima kendo, e piny ma wantieni ma nobed gi kuwe kendo nobed paradis. (Luka 23:43; Johana 3:16; 17:3; pim gi Zaburi 37:29 kod Mathayo 5:5.) To nikech Yesu ema nosingo wachno, wabedo gi yie ni en gi gombo kata dwaro mar timo kamano. To be en gi nyalo mar timo kamano?
Ka podi ok ochopo higini ariyo bang’ singo kamano, Yesu ne onyiso e yo maduong’ ahinya ni odwaro kendo onyalo chiero. jogo mosetho.
“Lazaro, Wuog Oko!”
Wach moro mamoro chuny ne oa timore. Lazaro ne tuwo mohingore. Nyiminene ariyo, Mariam kod Maritha, ne ooro ne Yesu wach, to nonwang’o ka Yesu ne ni loka mar Aora Jordan. Ne giwacho niya: “Ruoth, jal mihero tuo.” (Johana 11:3) Ne ging’eyo ni Yesu ne ohero Lazaro. Donge Yesu ne nyalo dwaro neno osiepne ma ne tuwono? Gimiwuoro en ni kar mondo odhi Bethania mapiyo, Yesu ne odong’ kama ne en tiereno kuom ndalo ariyo.—Johana 11:5, 6.
Kinde matin bang’ ote mar tuwo Lazaro dhi ne Yesu, Lazaro notho. Yesu ne ong’eyo sama Lazaro nothoe, kendo ne odwaro timo gimoro kuom thone. Kane Yesu ochopo Bethania, noyudo ka osiepne moherono ne osetho ndalo ang’wen mokalo. (Johana 11:17, 39) Be Yesu ne nyalo duoko ngima ne jal ma nosetho kuom kinde mabor kamano?
Kane owinjo ni Yesu biro, Maritha ma ne en dhako ma jakinda, noringo mondo oromne. (Pim gi Luka 10:38-42.) Lit ne omako Yesu nikech kuyo ma ne Maritha nigo, mi ne ojiwe kama: “Omeru nochier.” Kane Maritha onyiso yiene kuom chier mar ndalo mabiro, Yesu ne owachone ayanga kama: “An e chier, kendo an e ngima. Ng’a ma yie kuoma, kata otho nodok mangima.”—Johana 11:20-25.
Kane Yesu ochopo e liel, ne owacho ni mondo kidi ma oumo liel ogol oko. Bang’ lemo gi dwol mamalo, ne okok matek kowacho: “Lazaro, wuog oko!”—Johana 11:38-43.
Wenge ji duto ne ng’iyo liel. Kae to, ne gineno ka ng’ato wuok ei mudho ma ne oumo liel. Tiendene gi luetene notwe gi nanga mar liel, kendo wang’e be nonal gi kitamba. Gikanyo, Yesu nowacho kama: “Gonyneuru nanga, odhi.” Ne ogonyne nanga mar liel kuome. Ee, ne en Lazaro, jal manoyudo osetho kuom ndalo ang’wen!—Johana 11:44.
Be Wachno ne Otimore Kuom Adier?
Wach chier Lazaro inyiso e buk mar Injili mar Johana kaka gima ne otimore adier. Weche mondik manotimore e tho Lazaro gin gik miwacho ratiro ma miyo wachno ok nyal bedo mana sigana mochuogi. Kwedo wachno ni ne ok otimore en kwedo honni duto ma ondik ei Muma, moriwo nyaka kwedo chier mar Yesu Kristo owuon. To kwedo chier mar Yesu en kwedo yie kata puonj duto ma Jokristo nigo.—1 Jo-Korintho 15:13-15.
Kuom adier, ka in gi yie ni Nyasaye nitie, ok bi bedoni matek keto yieni kuom chier. Kuom ranyisi: Ng’ato nyalo wuoyo ka mako gik mowacho e kaset kata vidio, to ka osetho, wedene koda osiepene nyalo nene kendo winje e vidiono, ka onyiso kaka nodwaro ni mwandune oti godo. Kuom higini mia achiel mosekalo, tim ma kamano ne tek paro ni ditimre. Bende kata mana gie sani, joma odak kuonde mopondo matek chopoe, tim mar mako dwol kod piche ng’ato gi vidio en gima tek negi winjo tiende, chalonigi mana kaka hono. Ka dhano nyalo tiyo kod chike mag sayans ma ne Jachwech ema oketo, mi gimak dwond dhano kata picha mar dhano ka wuoyo, donge Jachwech nyalo timo gik maloyo mago? Donge en gima winjore kare, ni Ng’at ma ne ochweyo ngima dhano nigi nyalo mar chweyo ngima molalno kendo?
Hono mar chier Lazaro ne okonyo ji omed yie kuom Yesu kaachiel kod wach chier. (Johana 11:41, 42; 12:9-11, 17-19) E yo mamulo chuny, chier Lazaro bende nyiso dwaro ma Jehova kod Wuode nigo mar chiero jogo mosetho.
‘Nyasaye Nobed gi Hero e Chunye’
Gima ne Yesu otimo kane Lazaro otho nyiso kaka Wuod Nyasaye kecho dhano. Bedo ni wachno ne omulo chuny Yesu ahinya chieng’no nyiso gombo maduong’ ma en-go mar chiero jogo mosetho. Wasomo kama: “Eka Mariam ka nochopo ka ma Yesu nitie, monene, nopodho e tiende, nowachone niya, ‘Ruoth, ka da yandi in ka, owadwa di ne ok otho.’ Ka Yesu nonene koywak, kendo jo Yahudi ma nobiro kode bende ka giywak, mirima nomake, kendo noneno lit; mi nowacho ni, ‘Ukete kanye?’ Ne giwachone ni, ‘Ruoth, bi ine.’ Pi wang’ Yesu nochuer. Eka jo Yahudi nowacho niya, ‘Neuru kaka yandi ohere!’”—Johana 11:32-36.
E ndikono, weche manyiso kaka tho Lazaro ne omulo chuny Yesu gin kaka: “Mirima nomake,” “noneno lit,” kendo ‘pi wang’e nochuer’. Weche dho-Grik ma ne oti godo kiwuoyo kuom gima ne otimoreno nyiso ni tho Lazaro, kod neno ka nyamin Lazaro ywak, ne omulo chuny Yesu ahinya, ma en bende pi wang’e ne ochako mana wuok.a
Wach miwuoro en ni, noyudo ka Yesu osechiero jomoko ariyo a kuom tho. Kendo ne ochano mana timo kamano ne Lazaro bende. (Johana 11:11, 23, 25) To ema podi “pi wang’ Yesu nochuer.” Chiero jogo mosetho, ok en mana gima Yesu timo atima ma ok okete chunye. Chuny mar kecho ji ma Yesu ne onyiso kane Lazaro otho, nyiso maler gombo maduong’ ahinya ma en-go mar tieko chandruok ma tho kelo.
Chuny mar kecho ji ma Yesu ne onyiso kane ochiero Lazaro, nyiso gombo maduong’ ma en-go mar tieko chandruok mabedoe ka ng’ato otho
To nikech Yesu en “kit Nyasaye chuth,” Jehova Wuonwa manie polo nyalo timo mana kaka Yesu notimono. (Jo Hibrania 1:3) Kowuoyo kuom gombo ma Jehova owuon nigo mar chiero jogo mosetho, Ayub ng’at makare ne owacho kama: ‘Ka dhano otho, nobed mangima kendo koso? . . . Diluong nyinga eka daduoki wach: chunyi doher tich mar lueti.’ (Ayub 14:14, 15) Wach ma ondik kae ni “chunyi doher” nyiso kaka Nyasaye nigi dwaro kata gombo madier mar timo kamano. (Chakruok 31:30; Zaburi 84:2) Nenore ratiro ni, Jehova rito ahinya chieng’ ma nochierie ji.
Be wanyalo keto yiewa kuom singo mar chier? Ee, onge kiawa ni Jehova kod Wuode nigi dwaro kaachiel gi nyalo mar chopo singono. Ere kaka wachno omaki? In gi geno mar bedo kendo gi jogo mihero ma osetho e piny kae, piny manobed mopogore gi masani!
Jehova Nyasaye, ma ne ochweyo dhano mokete e puodho majaber, osingo duoko Paradis e pinyni e bwo Pinyruodhe manie polo e lwet Yesu Kristo ma koro osemi duong’. (Chakruok 2:7-9; Mathayo 6:10; Luka 23:42, 43) E Paradis ma ibiro duokono, dhano biro bedo gi geno mar dak nyaka chieng’, ma onge tuoche. (Fweny 21:1-4; pim gi Ayub 33:25; Isaiah 35:5-7.) Sigu, akwede, lweny, kod dhier biro bedo ma onge. E bwo piny maler kamano ema Jehova Nyasaye kokalo kuom Yesu Kristo biro chieroe jogo ma nosetho.
Chier manobedie kokalo kuom misango mar Yesu Kristo kaka rawar, biro kelo mor ne ogendini duto
Mano e geno ma dhako ma Jakristo monyis wachne e chak sulani koro ni godo. Higini moko bang’ tho min mare, Joneno mag Jehova nokonye ng’eyo gima Muma puonjo. Owacho kama: “Bang’ puonjora ni chier nitie, ne aywak. Ne en gima ber miwuoro ahinya ng’eyo ni abiro neno minwa kendo.”
In bende, ka chunyi gombo neno ng’at mihero kendo, Joneno mag Jehova diher konyi mondo ipuonjri kaka in iwuon inyalo bedo gi genono. Orwaki mondo ilimgi e Od Romo margi man machiegni kodi, kata ndiknegi ka itiyo gi nonro mowinjore kodi man e ite mar 32.
a E dho-Grik wach ma olok ni “mirima nomake” owuok kuom wach ma en (em·bri·maʹo·mai) tiende ni gima kelo lit e chuny, kata mamulo chuny ng’ato ahinya. Jasomo moro manono weche mag Muma wacho kama: “Tiende ni wachno ne omulo chuny Yesu ahinya mi ok ne onyal geng’o mirima ma ne ni e chunye.” Wach ma olok kowuok e dho-Grik (ta·rasʹso) ni “noneno lit” tiende en chuny ma chandore. Kaluwore gi jasomo moro ma nono tiend weche, ta·rasʹso en, “miyo chuny ng’ato thagore, . . . bedo gi lit mang’eny kata kuyo.” Wach ma wacho ni ‘pi wang’e nochuer’ en (da·kryʹo) e dho-Grik ma tiende ni “chuero pi wang’, kata ng’at maywak ei chunye.”