Sula mar Apar Gabiriyo
Bed gi Timbe mag Luoro Nyasaye e Odi
1. Tiyo gi puonj mawuok ei Wach Nyasaye osekonyo nade kend mopogore opogore?
JEHOVA e Jachak ngima mar kend, kendo Wachne ema chiwo puonj mabeyo ahinya mag tayo joot. Nikech tiyo gi puonjgo, thoth ji osebedo gi ngima maber e kend. En gima ber neno ni nitie joma ne onwang’o odak adaka ma ok oriwo kend, to koro gisetimo mano ma giyudo satifiket mar kend. Moko kuom joma okendore, oseweyo timbe mag chode. Chwo ma ne ger ma ne yenyo kendo goyo mondegi kaachiel gi nyithindo, osepuonjore nyiso muolo kod ng’wono.
2. Ngima mar joot ma gin Jokristo oriwo gik mage?
2 Ngima mar joot ma gin Jokristo oriwo gik mang’eny kaka, yo ma wanenogo ni kend onego osiki kuom kinde maromo nade, gigo ma watimo mondo omi wachop migawo magwa e ngima mar joot, kod kaka watimo ne joodwa. (Jo Efeso 5:33–6:4) Kata ka nyalo bedo ni wang’eyo gima Muma wacho e wi ngima mar joot, tiyo gi puonjgo en wach machielo mopogore chuth. Onge ng’ato kuomwa madwaro bedo kaka joma Yesu ne okwedo nikech ne ok giluw chike Nyasaye. Ne gin gi paro mobam ni bedo abeda gi kido manyiso luoro Nyasaye oromo. (Mathayo 15:4-9) Ok wadwar bedo mana gi kido manyiso luoro Nyasaye, to koni to ok wati gi puonj mag Nyasaye e ot. Mopogore gi mano, wadwaro ni mondo wanyis kido madier mar luoro Nyasaye, ma e kido ma “kelo ohala maduong’.”—1 Timotheo 5:4; 6:6; 2 Timotheo 3:5.
Kend En Gima Siko Kuom Ndalo Maromo Nade?
3. (a) Ang’o matimore ne kend mang’eny, to wan onego wabed gi chuny mar timo ang’o? (b) Ka itiyo gi Mumbi, dwok ane penjo moket e bwo paragrafni.
3 Ndalogi, singruok mar kend medo bedo mayom yom. Jomoko mokendore mosedak kuom higini mang’eny, chopo kama giketho kendruokgi ma giwere chuth mondo omi gikendre gi ng’at machielo. Tinde bende ok tek winjo ni joma eka nyocha okendore osepogore mana bang’ dak kuom kinde matin. Wan onego wadwar moro Jehova ma ok wadewo ni jomoko to timo nade. Omiyo we wanon ane penjo gi ndiko maluwogi, mondo omi wane ni to kend onego osiki kuom ndalo maromo nade kaluwore gi Wach Nyasaye.
Seche ma dichwo gi dhako okendore, onego giikore mar dak kanyachiel kuom ndalo marom nade? (Mariko 10:6-9; Jo Rumi 7:2, 3)
En ang’o kende ma chik Nyasaye wacho ni nyalo miyo joma okendore oketh kend margi ma giwere chuth ma gichak gibed thuolo mar kendo ng’at machielo? (Mathayo 5:31, 32; 19:3-9)
Jehova winjo nade kuom wach jogo ma ketho kend margi ma giwere chuth e yo ma Wachne ok oyiego? (Malaki 2:13-16)
Be Muma jiwo joma okendore mondo opogore kaka yor tieko chandruoge mag kend? (1 Jo Korintho 7:10-13)
Pogo dak e kind joma okendore nyalo bedoe ka ang’o matimore? (Zaburi 11:5; Luka 4:8; 1 Timotheo 5:8)
4. Ang’o momiyo kend mag jomoko siko?
4 Nitie jomoko ma kend margi dhi maber, kendo gisiko e riwruokno. En kamano nikech ang’o? Rito mondo omi gikend ka giduto gisebedo joma otegno e gima duong’ mamiyo mano timore. Kata kamano, yudo jaot ma nigi gombo kod paro kaka ma in-go, kendo moikore wuoyo e wi gik moko ayanga bende en gima dwarore ahinya. To gima duong’ moloyo en yudo jaot mohero Jehova, kendo mamiyo Wachne luor kokawe kaka buk ma onego oti godo e loyo chandruoge. (Zaburi 119:97, 104; 2 Timotheo 3:16, 17) Ng’at ma kamano ok bi bedo gi paro ni ka weche ok odhi maber, ni to onyalo opogore kata onyalo were chuth gi jaode. Ok obi tiyo gi nyawo mag jaode kaka yor jwang’o migawo ma mage owuon. Kar mano, obiro bedo ng’at ma chomo chandruoge tir, mi omany yore ma onyalo loyogi godo.
5. (a) Ere kaka wach riwo Jehova lwedo inyiso e kend? (b) Kata mana e kinde ma waromoe gi akwede, gin gweth mage manyalo bedoe kuom luwo chike Jehova?
5 Satan wacho ni ka wayudo chandruok to wabiro jwang’o yore mag Jehova. ( Ayub 2:4, 5; Ngeche 27:11) Kata kamano, thoth Joneno mag Jehova mosebedo ka chandore nikech bedo gi jaot ma kwedogi, ok oseweyo singruogegi ma ne gitimo e kend. Gidhi nyime gi chung’ motegno e riwo Jehova lwedo kaachiel gi chikene. (Mathayo 5:37) Jomoko ma osebedo ka nano osebedo mamor kuom neno ka jaot chako riwogi lwedo e tiyo ne Jehova—kata mana bang’ kwedogi kuom higini mogwaro! (1 Petro 3:1, 2) To kuom Jokristo ma joma gikendorego ok nyis kido mar timo lokruok, kata Jokristo ma ojwang’ gi joma gikendorego nikech tiyo ne Jehova, ging’eyo gin bende ni nogwedhgi kuom nyiso timbe mag luoro Nyasaye ei ot.—Zaburi 55:22; 145:16.
Ng’ato Ka Ng’ato Orit Migawo Mare
6. Mondo ngima mar kend odhi maber, en chenro mane ma nyaka mi luor?
6 En adier ni mondo ngima mar kend odhi maber, nitie gik mamoko bende madwarore, to ok mana dak kanyachiel kende. Achiel kuom gik madwarore ahinya en bedo gi luor kuom chenro ma Jehova oseketo mar wich. Mani en chenro ma jiwo kuwe kod winjruok e ot. E 1 Jo Korintho 11:3, wasomo ni: “Wi dichwo ka dichwo en Kristo, kendo wi dhako en dichwo, kendo wi Kristo en Nyasaye.”
7. Migawo mar wich onego oti godo nade e ngima mar joot?
7 Be pod iparo gima Ndikono kwongo wacho kanyo? Ee, owacho ni dichwo ka dichwo nigi Wich, tiende ni Kristo, ma onego gibolore e bwoye. Mani tiende ni dichwo onego oti gi migawo mare mar wich e yo manyiso kido mag Yesu. Kristo kinde duto bolore e nyim Jehova, ohero kanyakla, kendo orite maber. (1 Timotheo 3:15) Nohero kanyakla “mi nochiwore nikech en.” Yesu ok en jasunga ma onge hera, to kar mano ‘omuol, kendo odembore e chuny.’ Jogo manie bwo wich mare ‘bedo gi kuwe e chunygi.’ Sama dichwo timo ne joode e yo machalo kama, onyiso ni obolore e bwo Kristo. Kuom mano, dhako ma Jakristo onego oyud ni kare riwo chwore lwedo kendo bolruok e bwo chwore kaka wich en gima konyo kendo ma duogo chuny.—Jo Efeso 5:25-33; Mathayo 11:28, 29; Ngeche 31:10, 28.
8. (a) Ang’o momiyo nyalo nenore ka gima puonj mag Jokristo ok ti kaka dwarore e ute moko? (b) Ang’o ma onego watim ka waromo gi timbe ma kamago?
8 Kata kamano, chandruoge gin gik mabiro bedoe. Nyalo bedo ni bedo ng’at ma iye wang’ ka ichikowa gi jomoko en kido ma ne osegurore ahinya e chunywa kane pok ng’ato ang’ata kuomwa e ot ochako tiyo gi puonj mag Muma. Bende nyalo bedo ni weche mag ng’wono kaachiel gi timbe mag hera ok kel lokruok madwarore. Wang’eyo ni Muma wacho ni mondo wawit “mirima gi ich wang’, gi koko gi ayany.” (Jo Efeso 4:31) Kata kamano, ka nitie jaot ma ok ong’eyo yo moro amora mar wuoyo mak mana mirima gi koko, en ang’o ma inyalo tim? Yesu ne ok oluwo tim joma ne sieme gi joma ne chaye, to ne ogeno kuom Wuon mare. (1 Petro 2:22, 23) Kuom mano, e kinde ma chandruok oneno e ot, chiw ranyisi ni iluoro Nyasaye kuom kwayo Jehova kony e lamo, kar tiyo gi yore mag jopiny.—Ngeche 3:5-7.
9. Kar manyo ketho mag jaot, chwo mang’eny ma Jokristo osepuonjore timo ang’o?
9 Lokruok ok bi timore mapiyo piyo kinde duto, to kata kamano puonj mag Muma tiyo adier, ka wanyiso horruok gi kinda e tiyo kodgi. Chwo mang’eny osenwang’o ni ngimagi mar kend ne ochako bedo maber bang’ ng’eyo kendo timo kaka Kristo timo ne kanyakla. Jogo manie kanyaklano ok gin dhano ma onge richo. Kata kamano, Yesu ohero kanyaklano, oketone ranyisi, kendo otiyo gi Ndiko e konye mondo omi otim lokruok madwarore. Ne ochiwo ngimane ne kanyakla. (1 Petro 2:21) Ranyisi mare osejiwo chwo mang’eny ma Jokristo mondo omi gibed wiye matayo utegi e yo maber, kendo mondo gichiw kony madwarore e yor hera. Timo mae kelo lokruok maber moloyo, kar temo manyo ketho mag jaot kata tamruok wuoyo.
10. (a) Gin yore kaka mage ma dichwo kata dhako—kata mawacho ni en Jakristo—nyalo miyo ngima obed matek ne joma moko ei ot? (b) Ang’o ma inyalo tim mondo lokruok maber obedie?
10 To nade ka dichwo ok par dwaro mag joode makelo negi mor, kata ka ok okaw okang’ mokwongo mar keto chenro mar puonjruok Muma kanyachiel kaka joot koda e gik mamoko? To nade ka dhako ok riw chwore lwedo kendo ok onyis ni obolore e yo ma Nyasaye chiko? Jomoko neno ka lokruok madwarore bedoe, ka giwuoyo e wi chandruoge, kendo ka gitimo kamano ka gimiyore luor. (Chakruok 21:10-12; Ngeche 15:22) Kata kamano, kata ka dibed ni gik moko ok dhi kaka ne waparo ni onego gidhi, ng’ato ka ng’ato kuomwa nyalo konyo e miyo kuwe gi winjruok mondo obedie e ot kuom nyago nyak mag roho mar Nyasaye e ngimawa, kendo ka wanyiso ni waparo joodwa e yor hera. (Jo Galatia 5:22, 23) Lokruok biro bedoe, ok kuom rito ni ng’ato machielono ema mondo otim gimoro, to kuom timo migawo marwa wawegi, kendo mano biro nyiso ni wan gi timbe mag luoro Nyasaye.—Jo Kolosai 3:18-21.
Kama Kony Yudoree
11, 12. Gin gik moko kaka mage ma Jehova osechiwo mondo okonywa e bedo gi ngima maber mar joot?
11 Nitie kuonde mang’eny ma ji dhiyoe mondo omi giyud puonj e wi weche mag dak mar joot. Kata kamano, wang’eyo ni Wach Nyasaye oting’o puonj mabeyo moloyo, kendo wadwoko ne Nyasaye erokamano kuom konyowa kokalo kuom riwruok mar oganda mare, mondo omi wati gi Wachne. Be itiyo gi kony ma ochiwono kinde duto?—Zaburi 119:129, 130; Mika 4:2.
12 Kaachiel gi dhi e chokruoge mag kanyakla, be iseketo tenge kinde mag puonjruok Muma pile ka pile ka un kanyachiel kaka joot? Joot ma timo kamano osekawo okang’ mar bedo e achiel e lamo margi. Ngimagi mar joot medo bedo maber nikech gitiyo gi Wach Nyasaye e weche mamulo ngimagi kaka joot.—Rapar mar Chik 11:18-21.
13. (a) Ka wan kod penjo e wi weche mag dak mar joot, kinde mang’eny wanyalo yudo kony kanye? (b) Paro duto ma wang’ado kuom gik ma wadwaro timo onego onyis ang’o?
13 Nyalo bedo ni in gi penjo e wi weche moko mag dak mar joot. Kuom ranyisi, nade wach chano nyuol? Be nitie gimoro amora manyalo miyo golo ich obed gima kare? Ka nyathi ok nyis ni en gi gombo mar lamo kata tiyo ne Nyasaye, joodgi onego orwake e wechegi mag lamo e okang’ marom nade? Thoth penjo ma kamago osetwagie e buge mag Joneno mag Jehova. Puonjri tiyo gi buge ma oselos mondo okonywa winjo tiend gik ma Muma wacho, kaachiel gi indeks, mondo okonyi e yudo dwoko. Ka ionge gi buge ma indeksgo nyisi mondo isom, inyalo ng’iyogi e laibrari man e Od Romo. Kata inyalo yudo bugegi e kompyuta mari. Bende inyalo wuoyo kuom penjogo kaachiel gi chwo kod mon ma gin Jokristo motegno. Kata kamano, kik irit ni ibiro yudo dwoko ma nyisi ni tim kama, kata kik itim kama e wi penjo duto. Kinde mang’eny, in ema nyaka ing’ad paro kuom kaka idwaro timo, in iwuon kata un ji ariyo mokendore. Bang’e, nyis ni in gi timbe mag luoro Nyasaye ok mana e nyim joma oko kende, to e ot bende.—Jo Rumi 14:19; Jo Efeso 5:10.
Be Inyalo Paro?
• Wach riwo Jehova lwedo inyiso nade e wach siko gi ng’at ma wakendore godo?
• Ka wayudo chandruoge mag dak kaka joot, ang’o mabiro konyowa timo gigo mamoro Nyasaye?
• Kata ka jomoko e ot ok tim lokruok madwarore, en ang’o ma wanyalo timo mondo omi weche odhi maber?
[Picha manie ite mar 155]
Migawo mar wich ma dichwo ni godo onego onyis kido mag Yesu
[Picha manie ite mar 157]
Bedo gi chenro mar puonjruok Muma pile konyo e kelo winjruok e kind joot