Ne ‘Gineno’ Gik ma Nosingnegi

1. Ere kaka nyalo ma wan-go mar neno e pachwa gik ma pok otimore nyalo konyowa? (Ne picha manie chak sulani.)

NYASAYE osemiyowa mich moro ma jaber. Michno en nyalo mar neno e pachwa gik ma pok ne waneno gi wang’wa. Nyalono konyowa tiyo gi rieko e timo chenro magwa kendo geno gik mabeyo man nyime. Jehova nyalo neno gik ma biro timore kinde mabiro, kendo kinde ka kinde onyisowa gigo e Ndiko kapok gitimore. Wan bende wanyalo neno e pachwa kaka gimoro biro chalo kata timore bang’e. Nyalo mar neno gik ma pok otimorego konyowa bedo gi yie.—2 Kor. 4:18.

2, 3. (a) Ang’o momiyo en gima dwarore mondo wabed gi mise kuom gik ma waparo? (b) Wabiro nono penjo mage e sulani?

² Seche moko gik ma waparo to pok waneno nyalo bedo ni ok otenore kuom mise madier. Kuom ranyisi, kapo ni nyako moro matin paro ni oidho oguyo guyo to fuyo kode, mano ochalo ng’at ma leko. Kata kamano kane Hanna okawo kinde koparo kaka weche ne dhi bedo kotero wuode ma Samuel mondo oti ne Nyasaye e tabernakel, ne en gadier ni mano nyalore. Paro mar tero Samuel e tabernakel ne en gima nochano timo omiyo paro wachno nokonye chopo chenro ma ne en godono. (1 Sam. 1:22) Sama waparo kuom gik ma Nyasaye osingo, waparo gik ma biro timore adier.—2 Pet. 1:19-21.

³ Onge kiawa ni jotich Nyasaye mathoth ma nodak kinde ma ne indiko Muma, noneno e pachgi gik ma Nyasaye nosingonegi. Paro kuom gik ma nosingnegigo nokonyogi nade? To ang’o momiyo en gima ber paro gik mabeyo ma Nyasaye osingo ne jogo ma winje?

PARO GIK MA NE NI NYIME NOJIWOGI

4. Habil ne nigi adiera mane ma nomiyo oparo kaka gik ma nosingi ne dhi chopo?

⁴ Be Habil jatich Jehova mokwongo, noneno ka singo moro amora mar Jehova chopo? Ok wanyal wacho ni Habil nong’eyo kaka gik moko ne dhi timore kinde mabiro kaluwore gi weche ma Nyasaye nowacho e wi thuol niya: “Anaket sigu e kind in gi dhako, kendo e kind kothi gi kothe: enoketh wiyi, kendo in niketh ofunj tiende.” (Chak. 3:14, 15) Kata kamano, nyaka bed ni Habil noparo ahinya kaka wachno ne dhi chopo kendo fwenyo ni nitie ng’ato ma ne idhi ‘keth ofunj tiende’ eka mondo dhano duto obed gi ngima makare mana kaka Adam gi Hawa kane pok gitimo richo. Kata bed ni Habil noparo ang’o e wi kinde mabiro, ne en gi yie ma notenore kuom singo mar Nyasaye, kendo mano nomiyo Jehova oyie gi misango ma nochiwone.—Som Chakruok 4:3-5; Jo-Hibrania 11:4.

5. Ang’o momiyo nyalo bedo ni paro kaka kinde mabiro ne dhi chalo nojiwo Enok?

⁵ Enok ne nigi yie motegno kata obedo ni nodak e kind joma ok noluoro Nyasaye kendo ma ne wacho weche maricho e wi Nyasaye. Kotelne gi roho maler Enok nokoro ni Jehova ne dhi biro “gi ogandane maler tara gi tara mondo ong’ad bura ne ji duto kendo mondo onyis ni bura oseloyo jogo duto ma ok oluoro Nyasaye nikech timbegi duto ma ok nyis luoro Nyasaye, ma ne gitimo e yo ma ok nyis luoro Nyasaye, kendo nikech gik ma kelo bwok ahinya ma joma richo ma ok oluoro Nyasaye nowacho marach kuome.” (Juda 14, 15) Kaka ng’at ma ne nigi yie motegno, Enok ne nyalo paro kaka piny ne dhi bedo ma onge joma ok oluoro Nyasaye.—Som Jo-Hibrania 11:5, 6.

6. En ang’o ma nyalo bedo ni Noa ne siko paro bang’ Ataro?

⁶ Noa notony e Ataro mar pi nikech yie ma ne en-go. (Hib. 11:7) Bang’ Ataro, nochiwo misango mag le nikech yie mare. (Chak. 8:20) Mana kaka Habil, ne en gadier ni chieng’ moro dhano ne idhi gony oa e tuech mar richo kod tho. Kata mana bang’ Ataro kane piny opong’ gi richo e kinde ma Nimrod nong’anyo ne Jehova, Noa pod ne nigi yie kod geno motegno. (Chak. 10:8-12) Nyaka bed ni nomor ahinya paro kinde ma Nyasaye ne dhi gonyoe dhano duto owuog e loch marach, richo ma nonyuolgigo, kod tho. Wan bende wanyalo neno e pachwa kinde maber kaka mano, to adier ochiegni ahinya.—Rumi 6:23.

NE GINENO E PACHGI KA GIK MA NOSINGNEGI CHOPO

7. Ibrahim, Isaka, kod Jakobo noneno e pachgi ka wach mane chopo?

⁷ Ibrahim, Isaka, kod Jakobo ne nyalo paro kaka kinde mabiro ne dhi bedo nikech Nyasaye nosesingonegi ni kokalo kuom kothgi ogendni duto ne dhi yudo gueth. (Chak. 22:18; 26:4; 28:14) Kothgi ne dhi bedo mang’eny kendo ne gidhi dak e Piny ma Nyasaye nosingo ne kweregi. (Chak. 15:5-7) Nikech ne gin gi yie motegno kendo ne giluoro Nyasaye, ne gineno e pachgi ka kothgi odak e piny ma nosingnegi. Chakre kinde ma dhano nobedoe joricho, Jehova osebedo ka singo ne jotichne mogene ni gueth mabeyo ma Adam nolalo biro bedoe kendo.

8. Ang’o ma nokonyo Ibrahim mondo onyis yie makende?

⁸ Nenore maler ni nyalo ma Ibrahim ne nigo mar paro kaka gik ma Nyasaye nosingo ne dhi chopo, nokonye timo gik ma nyiso ni en-gi yie motegno. Ndiko nyiso maler ni bedo ni Ibrahim kod jotich Nyasaye mamoko ne otho “kata obedo ni singogo ne ok ochoponegi; to ne ginenogi gi kama bor.” (Som Jo-Hibrania 11:8-13.) Ibrahim ne nigi gik mang’eny ma ne miye obedo gadier chuth ni gik ma Jehova nosingo ne dhi chopo kendo gik ma notimo nonyiso mano. Omiyo ne chalo ka gima noseneno gik ma pok noneno gi wang’e.

9. Ere kaka bedo gi yie kuom singo mag Nyasaye nokonyo Ibrahim?

⁹ Yie ma Ibrahim ne nigo kuom gik ma Nyasaye nosingo nojiwe timo dwaro mar Nyasaye. Nonyiso yie kane owuok e dala mar Ur kendo nodagi dak kamoro achiel e piny Kanaan. Mana kaka dala mar Ur, nong’eyo ni mier man e piny Kanaan ne ok dhi siko nikech ne otelnegi gi joma ok oluoro Nyasaye. (Josh. 24:2) E ngimane duto, Ibrahim ne rito “dala ma nigi mise madier ma Nyasaye owuon e ma ne ochano kendo ogero.” (Hib. 11:10) Ibrahim ne nyalo neno e pache kodak nyaka chieng’ e piny ma Jehova e jaloch. Habil, Enok, Noa, Ibrahim, kod jomamoko ma chalo kodgi, ne nigi yie kuom chier mar jomotho kendo ne gin gi siso mar dak e piny e kinde ma Pinyruodh Nyasaye ma en “dala ma nigi mise madier,” ne dhi lochee. Paro guethgo nojiwo yie ma ne gin-go kuom Jehova.—Som Jo-Hibrania 11:15, 16.

10. Ere kaka paro gik ma ne dhi timore e kinde mabiro nyalo bedo ni nokonyo Sara?

¹⁰ Par ane Sara chi Ibrahim. Kane en jahigni 90 to pod oonge nyathi, bedo gi paro makare kuom kinde mabiro nokonye timo gik ma nyiso ni en gi yie. Kuom mano, ne chalo ka gima noneno kothe ka yudo gueth ma Jehova nosingo. (Hib. 11:11, 12) Ang’o ma nokonye bedo gi geno ma kamano? Noyudo Jehova osenyiso chwore niya: “Anagwedhe, to moloyo anamii wuoi kuome: ee, anagwedhe, kendo enobedi min ogendini: ruodhi mag ogendini noa kuome.” (Chak. 17:16) Kane Sara osenyuolo Isaka, koro nonyalo bedo gadier ni singo mamoko ma Nyasaye nosingo ne Ibrahim ne dhi chopo kendo nonyalo nenogi e pache. Mano doko mich makende ma waduto wan-go mar neno e pachwa gik ma Nyasaye osesingo kendo ma kuom adier biro timore!

NOCHOMO WANG’E TIR KUOM MICH

11, 12. Ere kaka Musa nochako hero Jehova?

¹¹ Musa en jal machielo ma nonyiso ni en gi yie kuom Jehova, kendo nonyiso ni nohere gi chunye duto. Kane pod en rawera modak e od ruoth e piny Misri, ne nyalo bedone mayot mondo ochak gombo bedo gi loch kod mwandu. Kata kamano nyaka bed ni kokalo kuom jonyuolne, Musa nopuonjore e wi Jehova kod dwaro mar Jehova mar reso Jo-Hibrania oa e tuech e piny Misri kendo otergi e Piny Manosingi. (Chak. 13:14, 15; Wuok 2:5-10) Kapo ni kinde ka kinde Musa ne paro gueth ma jotich Nyasaye ne dhi yudo kinde mabiro, iparo ni mano nokonye bedo gi gombo mane e chunye, hero bedo gi huma koso hero Jehova?

¹² Ndiko nyisowa niya: “Kuom yie, ka Musa nosebedo ng’at maduong’, ne otamore ni kik luonge ni wuod nyar Farao, koyiero mondo ji otimne marach kanyachiel gi oganda Nyasaye, kar mondo oyud mor mar ndalo manok ma richo kelo, nimar nokwano achaya mar Kristo kaka mewo ma nigi duong’ moloyo mwandu mag Misri, nikech nochomo wang’e tir kuom mich ma ne idhi miye.”—Hib. 11:24-26.

13. Ere kaka paro matut kuom gik ma Nyasaye nosingo nokonyo Musa?

¹³ Kaka Musa ne medo paro matut kuom gik ma Jehova nosingo ne Jo-Israel, yie ma ne en-go kaachiel gi herane kuom Nyasaye nomedore. Mana kaka dhano mamoko mohero Nyasaye, nyalo bedo ni noparo kuom kinde ma Jehova ne dhi golo dhano ae kum mar tho. (Ayub 14:14, 15; Hib. 11:17-19) Mano e momiyo Musa nomedo hero Nyasaye ma ne kecho Jo-Hibrania kod dhano duto. Yie gi hera ma ne en-go nomedo jiwe e ngimane duto. (Rapar 6:4, 5) Kata e kinde ma Farao ne bwoge ni obiro nege, yie mare, hera ma noherogo Nyasaye, kendo nyalo bedo ni paro gik mabeyo ma ne ni nyime nomedo jiwe obed gi chir.—Wuok 10:28, 29.

PAR GUETH MA PINYRUOTH BIRO KELO

14. Gin paro mage ma ji nigo ma miyo gichalo joma leko?

¹⁴ E kindegi, gik ma ji mathoth paro e wi kinde mabiro gin gik ma ok nyalre. Kuom ranyisi, nyalo bedo ni jomoko sani gin jochan, to e ma pod gileko ni gibiro bedo joma omewo malich kendo dak ma onge luoro moro amora, kata obedo ni ndalogi ngima dhano opong’ gi “chandruok kod parrwok.” (Zab. 90:10) Giparo ni ginyalo dak ma onge achiedh nade e bwo loch mar dhano, to Muma to nyisowa maler ni Pinyruodh Nyasaye kende e ma nyalo kelo lokruok e ngima dhano. (Dan. 2:44) Thoth ji paro ni Nyasaye ok bi ketho piny marachni, kata kamano Muma wacho gima opogore gi mano. (Zef. 1:18; 1 Joh. 2:15-17) Joma geno gik mopogore gi ma Jehova osingo e wi kinde mabiro, gin mana joma leko.

15. (a) Gin ber mage ma Jokristo yudo sama giparo geno ma gin-go e wi kinde mabiro? (b) Wach ane gimoro achiel ma igombo neno kinde ma Nyasaye nochopie singoge duto.

¹⁵ Mopogore gi jogo, paro geno ma wan-go kaka Jokristo kuom kinde mabiro, en gima jiwowa ahinya, bed ni wan gi geno mar dhi e polo kata dak e piny. Be inyalo nenori iwuon ka iyudo gueth ma Nyasaye nosingogi? Onge kiawa ni paro matut kuom gik mibiro timo e kinde ma Nyasaye chopo singoge duto en gima moro chunyi gadier. Nyalo bedo ni inenori kidak e piny nyaka chieng’. Par ane kaka ibiro tiyo kanyachiel gi jomamoko ka uloso piny obed paradiso. Idak gi joma ohero Jehova mana kaka in. Ngimani ber, itek, kendo onge gima miyi kibaji. Jogo ma tayo tije mag loso piny obed paradiso miyo ngimani bedo maber nikech gidewi gadier. Bende, imor ahinya tiyo gi nyalo kod lony ma in-go nikech tije duto mitimo gin ma konyo jomamoko kendo miyo Nyasaye duong’. Kuom ranyisi, nyalo bedo ni ikonyo joma ochier mondo ging’e Jehova. (Joh. 17:3; Tich 24:15) Mano ok en mana lek. Paro gik mabeyo ma chalo gi mago e wi kinde mabiro osir gi Ndiko.—Isa. 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22.

ANG’O MOMIYO ONEGO WANYIS JOMOKO GENO MA WAN-GO?

16, 17. Wayudo ber mage sama wawuoyo gi jomoko e wi geno ma wan-go?

¹⁶ Sama wawuoyo gi Jokristo wetewa e wi gima dwaher timo e kinde ma Jehova chopo singoge, gik ma waparo e wi kinde mabirogo medo bedonwa madier. Kata obedo ni onge ng’ama ong’eyo adimba gima ng’ato ka ng’ato kuomwa biro timo e piny manyien, sama wawuoyo e wi gik ma wageno ni biro timore, wajiwore wawegi kendo wanyiso kaka wan gi yie madier kuom gik ma Nyasaye osingo. Kane jaote Paulo olimo owetene man Rumi, ne gimor gi “jiwruok” ma ne nie kindgi, kendo mano e kaka wan be wawinjo e kindegi ma weche tek.—Rumi 1:11, 12.

¹⁷ Paro kaka ngima biro chalo kinde mabiro konyowa dwoko chien parruok ma wanyalo bedogo nikech pek ma wakaloe kindegi. Nyalo bedo ni jaote Petro bende ne nigi paro kaka mago ka nonyiso Yesu niya: “Ne! Waseweyo gik moko duto mi waluwi; kare wan to en ang’o ma wanayud?” Kotemo konyo Petro gi jowetene, Yesu nodwoko kama: “Adier awachonu ni, e kinde chueyo gik moko manyien, ma Wuod dhano nobedi e kom-lochne ma nigi duong’, un museluwa, ubiro bet e kombe 12 mag loch kung’ado bura ne dhoudi 12 mag Israel. Kendo ng’ato ang’ata moseweyo utene, kata owetene, kata nyiminene, kata wuon-gi, kata min-gi, kata nyithinde, kata puothene nikech nyinga, nonwang’ mago nyadi mia momedore, kendo noyud ngima mochwere.” (Mat. 19:27-29) Omiyo, Petro kod joote mamoko ne nyalo neno e pachgi migawo ma ne gidhi bedogo e sirkal ma ne dhi locho e wi piny, kendo ma ne dhi kelo gueth mogundho ne dhano duto ma winjo Nyasaye.

18. Paro kaka singo mag Nyasaye biro chopo nyalo konyowa nade e kindegi?

¹⁸ Paro kaka Nyasaye biro chopo singo mage mag kinde mabiro osekonyo jotich Jehova mang’eny. Habil nong’eyo dwach Nyasaye e okang’ moromo, kendo mano nokonye paro kinde ma weche nobedie maber, nokonye bedo gi yie motegno kod geno madier. Ibrahim notimo gik ma nonyiso ni en gi yie motegno nikech ne osiko koparo kaka weche ma Nyasaye nokoro e wi ‘kodhi’ ma nosingi ne dhi chopo. (Chak. 3:15) Musa “nochomo wang’e tir kuom mich ma ne idhi miye,” to mano nomiyo obedo gi yie motegno kendo hera ma noherogo Jehova nomedo gurore. (Hib. 11:26) Yie ma wan-go kuom Nyasaye kod hera ma waherego biro medore sama watiyo gi mich ma Jehova omiyowa mar paro gik ma notimre kinde mabiro. Sula maluwo mae biro nyiso kaka wanyalo tiyo gi michno e yo maber mokalo.