‘Ket Wechego e Lwet Joma Inyalo Gen’

1, 2. Ji mang’eny neno nade tije ma gitiyo?

JI MANG’ENY oheroga ni ji ong’egi kaluwore gi tich ma gitiyo. Gineno ni tich ma ng’ato tiyo e ma nyalo miyo ji omiye luor kata ochaye. E ogendini moko, penjo ma ng’ato kwongoga penjo sama ong’ere gi nyawadgi en ni, “Itiyo tich mane?”

² Muma bende seche moko wuoyo e wi ji kaluwore gi tije ma ne gitiyo. Muma wuoyo kuom “Mathayo jasol osuru”; “Simon ma janyong’-piende”; kod “Luka ma en laktar.” (Mat. 10:3; Tich 10:6; Kol. 4:14) Nitie kuonde ma Muma wacho migepe ma jotich Jehova ne nigo. Muma wuoyo kuom Ruoth Daudi, janabi Elija, kod jaote Paulo. Mago ne gin joma nogeno ahinya migepe ma Nyasaye ne omiyogi. Wan bende onego wakaw mapek migepe ma wan-go.

3. Ang’o momiyo dwarore ni jotich Jehova moseti otieg rowere? (Ne picha man malo.)

³ Thothwa ohero migepe ma wan-go e tij Nyasaye kendo dwaher timogi nyaka chieng’. Gima lit en ni mano ok nyalre nikech chakre Adam tim richo, ji bedo moti kendo tieng’ machielo kawo kargi. (Ekl. 1:4) Mano osekelo pek moko ne jotich Jehova. Tije ma jotich Jehova timo osemedore ahinya kendo moko kuomgi ok yot. Kaka migepe manyien medore, mano miyo wamanyo yore manyien mag timogi ma samoro oriwo tiyo gi teknoloji ma nyasani. Kata kamano, jotich Jehova moseti nyalo yudo ka puonjruok yore manyien-go ok yot. (Luka 5:39) Kata dabed ni ginyalo puonjore yorego, jotich Jehova ma rowere pod nigi teko mang’eny moloyo. (Nge. 20:29) Omiyo, en gima ber ka jotich Jehova moseti otiego owete ma pod tindo mondo oikre ne migepe momedore.—Som Zaburi 71:18.

4. Ang’o momiyo owete moko yudo ka teknegi weyo migepe ne owete ma rowere? (Ne sanduku ma wacho ni “Gimomiyo Jomoko Oluor Chiwo Migepe.”)

⁴ Owete ma nigi migepe nyalo yudo ka teknegi weyo migepe moko ne owete ma pod tindo. Jomoko oluor ni gibiro weyo migawo ma gisebedo ka gigeno ahinya. Moko kuomgi nyalo parore ni koro ok gibi tayo migepe ma yande gitayoga ka giparo ni samoro owete ma rowere ok bi timo migepego e yo maber. Moko bende nyalo neno ni gionge gi thuolo mar tiego jomamoko. Owete ma rowere bende onego obed joma hore sama pok omigi migepe momedore.

5. Gin penjo mage ma wadwaro nono e sulani?

⁵ Koro wadwaro wuoyo e wach chiwo migepe e yore ariyo mopogore. Mokwongo, owete moseti nyalo konyo owete ma pod rowere nade mondo oikre ne migepe momedore kendo ang’o momiyo timo kamano en gima dwarore? (2 Tim. 2:2) Mar ariyo, ang’o momiyo dwarore ni owete ma pod tindo obed gi paro mowinjore sama gikonyo owete ma nigi lony kendo sama itiegogi? Wachak ane gi neno kaka Ruoth Daudi nokonyo wuode koike ne migawo ma ne odhi bedogo.

DAUDI NE OIKO SOLOMON KENDO NOKONYE

6. En ang’o ma Ruoth Daudi ne dwaro timo, to Jehova nonyise nang’o?

⁶ Kata obedo ni Daudi ne ringo koni gi koni mondo ores ngimane, gikone nobedo ruoth kendo nogero ot ma jaber. Daudi ne chunye chandore nikech ne onge “ot” kata hekalu mowal ne Jehova, omiyo nodwaro gero ne Jehova ot. Nonyiso janabi Nathan niya: ‘Ne, adak e ot moger gi yiend mierezi, to ark mar mumb Jehova obedo e bwo nengni mag rageng’.’ Nathan nodwoko niya: “Tim duto kaka chunyi dwaro; nikech Nyasaye ni kodi.” Kata kamano, Jehova to nochiwo paro mopogore. Nochiko Nathan mondo onyis Daudi niya: “Ok nigerna ot ni mondo adagie.” Kata obedo ni Jehova nonyiso Daudi ni obiro dhi nyime guedhe, nowachone ni wuode ma Solomon e ma ne dhi gero hekaluno. Daudi noneno wachno nade?​—1 We. 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.

7. Daudi notimo nang’o ka ne Jehova ochiwo paro mopogore gi mare?

⁷ Daudi ne ok owinjo malit ni Solomon e ma ne dhi yudo pak kuom gero hekalu, kar mano notimo duto ma nonyalo mondo okonye. Bang’e, hekaluno noluong ni hekalu mar Solomon to ok mar Daudi. Kata obedo ni Daudi samoro nowinjo marach ni ne ok onyal timo kaka nogombo, noriwo tijno lwedo gi chunye duto. Nochano jotich kendo nochoko nyinyo, mula, fedha, dhahabu, kod yiend mierezi mang’eny ahinya. E wi mano, nojiwo Solomon kowachone niya: “Koro wuoda, Jehova obed kodi; mondo imew, kendo iger od Jehova Nyasachi kaka osewacho kuomi.”​—1 We. 22:11, 14-16.

8. Ang’o momiyo Daudi ne nyalo paro ni Solomon ne ok owinjore gero hekalu, to notimo ang’o?

⁸ Som 1 Weche mag Ndalo 22:5. Samoro Daudi ne nyalo paro ni Solomon ne ok owinjore ota tich maduong’ kamano. Mano en nikech hekaluno nonego obed ‘malich mokadho awacha,’ to Solomon ne pod en ‘rawera mayot.’ To e ma Daudi ne ni gadier ni Jehova ne dhi konyo Solomon mondo oti tijno. Omiyo, Daudi noketo pache kuom gima nonyalo timo to mano e momiyo noiko gik mathoth ma ne idhi tigo.

BED MAMOR TIEGO JOMOKO

9. Owete moseti nyalo timo ang’o mondo gibed mamor sama gichiwo migepe ne owete ma pod tindo? Chiw ane ranyisi.

⁹ Owete moseti ok onego owinj malit ka koro ochuno ni giwe migepe ma ne gitimo chon ne owete ma pod tindo. Kar mano, tiego owete ma pod tindo kendo miyogi migepe momedore konyo mondo tich odhi nyime. Jodong-kanyakla onego obed mamor ka gineno owete ma tindo ma ne gitiego ka koro nigi lony mar timo migepe momedore. Kuom ranyisi, par ane wuoro moro ma puonjo nyathine riembo mtoka. Sama nyathino pod tin, obiro mana bet kong’iyo kaka wuon-gi riembo. Ka nyathino osebedo maduong’, wuon-gi chako lerone kaka iriembo mtoka. To ka ochopo higni ma sirkal koro oyiene riembo mtoka, ochako riembo ka wuon-gi obet e bathe mondo omed puonje. Ginyalo wilore e riembo, kata kamano, nyathino e ma biro riembo mang’eny ahinya moloyo wuon-gi ma koro osechako ti. Wuon nyathino bedo mamor sama wuode oseng’eyo riembo maber kendo ok one ni en e ma nyaka osik koriembo kata obedo ni oseti. E yo machalo kamano, owete moseti bende bedo mamor sama gineno ka owete ma pod tindo ma gitiego chopo migepegi e yo maber.

10. Musa ne neno nade wach bedo gi huma kod telo?

¹⁰ Owete moseti onego otang’ mondo kik nyiego makgi. Ne ane kaka Musa notimo ka nowinjo ni jomoko nochako timore ka jonabi e kambi mar Jo-Israel. (Som Kwan 11:24-29.) Joshua, ma ne konyo Musa ne dwaro kwerogi. Joshua ne paro ni jogo ne dhi miyo huma kod telo ma Musa ne nigo odog piny. Kata kamano, Musa nodwoke kama: “Ibet gi nyiego ma kara? Mad ji duto mag Jehova obed jokor wach, ma Jehova diket rohone kuomgi!” Musa ne neno ni Jehova e ma ne tayo weche. Ne ok dwar duong’ mana ne en owuon, kar mano, nogombo ni jotich Jehova duto obed gi migepe kaka ma ne en-go. Mana kaka Musa, donge wan bende wabedo mamor ka jomoko obedo gi migepe ma samoro waneno ni wan e ma owinjore wayudi?

11. Owadwa moro nowacho ang’o ka noweyo migawo ma ne en-go ne owadwa machielo?

¹¹ E ndalowagi bende, nitie owete mang’eny mosetiyo matek kuom higni mang’eny e migepegi kendo gisebedo ka gitiego owete mamoko ne migepe momedore. Kuom ranyisi, owadwa moro miluongo ni Peter osebedo ka tiyo ne Jehova gi thuolone duto kuom higni mokalo 74, ka 35 kuom hignigo notiyogo e ofis moro ma yudore e pinje mag Ulaya. Nosebedo ka otayo Migawo Mochung’ne Tij Lendo kuom higni mang’eny. To gie sani, owadwa miluongo ni Paul, ma pod tin kopim gi Peter, ma bende nosebedo ka tiyo gi Peter e migawono kuom higni mang’eny, e ma sani koro tayo migawono. Ka ne openj Peter kaka nowinjo ka noweyo migawono, nodwoko kama: “Amor ahinya ni nitie owete ma osetieg maber ne migepe momedore kendo amor ni gitimogi e yo maber.”

GEN JOMOTI MANIE KINDWA

12. Ranyisi mar Rehoboam puonjowa ang’o?

¹² Bang’ tho Solomon, wuode miluongo ni Rehoboam e ma nobedo ruoth. Ka ne Rehoboam dwaro ng’eyo kaka nonyalo chopo migepege, nodhi ir jodongo mondo ong’adne rieko. Kata kamano, ne ok otimo kaka jodongo nonyise. Kar mano, noluwo paro ma mbesene nong’adone nikech mbesenego e ma noketo mondo obedne jong’ad rieko. Mano nokelone chandruok. (2 We. 10:6-11, 19) Ranyisino puonjowa ang’o? Manyo paro kod rieko kuom joma oseti kendo ma nigi lony en gima ber. En adier ni ok ochuno ni joma tindo otim gik moko mana kaka ne itimogi chon, kata kamano, ok onego girikni kwedo paro ma joma oseti ong’adonegi.

13. Owete ma pod tindo nyalo tiyo nade kanyachiel gi owete moseti?

¹³ Owete moko ma tindo nyalo bedo ni tayo migepe moko ma gitimo kanyachiel gi owete moseti kendo ma nigi lony. Kata obedo ni owete ma pod tindogo e ma koro tayo migepego, biro bedo maber ka gisumo rieko kuom owete moseti kapok ging’ado paro. Paul, ma ne omi migawo ma Peter ne timoga e Bethel wacho kama: “Nadhiga ir Peter mondo ong’adna rieko kendo najiwoga jomamoko ma wan-go e migawo mondo otim kamano.”

14. Winjruok maber ma ne nie kind Timotheo gi jaote Paulo puonjowa ang’o?

¹⁴ Timotheo ma ne pod en rawera notiyo kanyachiel gi jaote Paulo kuom higni mang’eny. (Som Jo-Filipi 2:20-22.) Paulo nondiko ne Jo-Korintho niya: “Aoro Timotheo iru, nikech en nyathina ma ahero kendo ma ageno e tij Ruodhwa. Obiro paronu yorena motudore gi tij Kristo Yesu, mana kaka apuonjo kamoro amora e kanyakla duto.” (1 Kor. 4:17) Wechego nyiso kaka Paulo gi Timotheo ne tiyo kanyachiel ka gin gi winjruok maber. Paulo nokawo thuolo mondo opuonj Timotheo ‘yorene motudore gi tij Kristo.’ Timotheo nopuonjore yorego mong’eyogi maber. Mano e momiyo Paulo nohere kendo ne en gadier ni Timotheo ne dhi konyo kanyakla mar Korintho e yo ma kare. To mano doko ranyisi maber ma Paulo noketo ne jodongo ma kindegi, ma bende tiego rowere ne migepe momedore e kanyakla!

WADUTO WAN GI TING’ MA NYAKA WATIM

15. Siem ma Paulo nomiyo Jokristo ma ne ni Rumi nyalo konyowa nade sama lokruok moro omulowa?

¹⁵ Wadak e kinde makende ahinya. Riwruok mar oganda Jehova manie piny medo dongore e yore mathoth, to dongruok ka timore, lokruoge moko nyaka bedie. Ka lokruogego omulowa achiel kachiel, onego wabolre kendo waket pachwa kuom timo dwach Jehova to ok dwachwa wawegi. Timo kamano kelo kuwe kod winjruok. Paulo nondiko ne Jokristo ma ne ni Rumi niya: “Awacho ne ji duto manie kindu kanyo ni, kik ng’ato opar ni olong’o moloyo kaka ochal, to mondo opar e yo ma miyo obedo gi paro malong’o, ka ng’ato ka ng’ato timo kamano ka luwore gi okang’ ma Nyasaye osepogonego yie. Mana kaka ringruok achiel nigi fuonni mang’eny, to fuonnigo duto ok ti tich achiel, e kaka wan bende, kata obedo ni wang’eny, wan ringruok achiel e winjruok gi Kristo.”​—Rumi 12:3-5.

16. En ang’o ma owete moseti kod owete ma pod tindo kaachiel gi mondegi, nyalo timo mondo girit kuwe kod winjruok manie riwruok mar oganda Jehova?

¹⁶ Kata bed ni wan gi migawo mane kata wan johigni adi, waduto watimuru kar nyalowa mondo wariw lwedo Pinyruodh Jehova. Un joma oseti, tieguru owete ma pod tindo mondo otim migepe ma sani utimo. Un owete ma pod tindo, yieuru timo migepe momedore, beduru joma obolore, kendo chiwuru luor ne owete moseti. Un mon, luwuru ranyisi mar Prisila chi Akwila, ma ne oriwo jaode lwedo kinde duto.​—Tich 18:2.

17. En wach mane ma Yesu ne nigo gadier e wi jopuonjrene, to notiegogi mondo gitim ang’o?

¹⁷ Yesu e ma noketo ranyisi maberie moloyo e tiego jomamoko mondo otim migepe momedore. Nong’eyo ni kosedok e polo, jopuonjrene e ma koro ne dhi tiyo tich ma nochako. Kata obedo ni jopuonjrenego ne gin dhano morem, ne en gadier ni ne ginyalo tiyo tijno kendo nonyisogi ni ne gidhi timo tije madongo moloyo. (Joh. 14:12) Notiegogi e yo mong’ith kendo ne gilando wach maber e piny duto e kindeno.—Kol. 1:23.

18. En ngima ma chalo nade moritowa, to waduto wan gi tich mane monego watim gie sani?

¹⁸ Ka noseneg Yesu, nochiere modhi e polo kendo Nyasaye nomiye tich momedore kod teko “e wi sirkande duto, gi loje duto, gi teko, kod telo duto.” (Efe. 1:19-21) Ka watiyo ne Jehova ma watho ka Har–Magedon podi, ibiro chierwa e piny manyien kama wabiro bedoe gi tije mathoth mamorowa. Kata kamano, gie sani waduto wan gi tich maduong’ ahinya monego watim ma en lando wach maber kendo konyo ji mondo obed jopuonjre Yesu. Bed ni wan joma oseti kata joma tindo, wadhiuru nyime ‘bedo modich e tij Ruodhwa.’​—1 Kor. 15:58.