Pogo Ber gi Rach: Gima Tayoga Ji Mang’eny

Chiegni ni ji duto ong’eyo ni nitie gik mabeyo monego gitim kod gik maricho ma ok onego gitim. Kuom ranyisi, nek, nindo gi ng’ato githuon, kata dwanyo nyithindo gin timbe ma ji kwedo ahinya. To komachielo gipwoyo joma ng’won, joma ok buon ji, kod joma kecho ji. Kata kamano, sama ng’ato dwaro timo yiero e weche kaka mag nindruok, bedo jaratiro, kata pidho nyithindo, giwachoga ni mago gin yiero mag ng’ato owuon. Giparoga ni yiero moro amora ber. Ng’eny ji timoga yiero ka luwore gi pachgi giwegi kata pach jomamoko. Be mano e yo minyalo geno sama idwaro timo yiero mabeyo?

PACHWA WAWEGI

Kinde mang’eny, chunywa e ma tayowaga e ng’eyo gima ber kata gima rach. (Jo-Rumi 2:14, 15) Kata mana nyithindo matindo nyaloga fwenyo gima rach kata maber, kendo chunygi nyalo chandogi sama gitimo gima ging’eyo ni rach. Kaka kinde medo kalo, chunywa mar pogo ber gi rach nyalo chako tayowa mondo waluw timbe mag mbesewa, jopuonjwa, joma odak e alworawa, din ma walemee, kata kit ogandawa. Sama watimo yiero moro, chunywa mar pogo ber gi rach e ma konyowa ng’eyo ka be en yiero maber kata marach.

Chunywa mar pogo ber gi rach nyalo tayowa mondo wabed joma ng’won, joma goyo erokamano, joma ok buon ji, kendo joma dewo jowetegi. Onyalo tayowa mondo kik watim gik ma nyalo chwanyo jomamoko kata ma nyalo kelonwa wich-kuot kendo miyo waywag ang’e bang’e.

Be onego kinde duto wagen pachwa wawegi sama wadwaro timo yiero e wi gima ber kata gima rach? Garrick wuoyo e wi kinde ma nodongo, kowacho niya: “Natimoga mana gik ma nadwaro, ma ok adewo ka be giricho kata gibeyo.” Kata kamano, nofwenyo ni timo mana gik ma noparo ni ber ne ok nyal konye. Nowacho ni nochako luwo kit “ngima mar mudho mopong’ gi timbe mag anjawo, tiyo gi yedhe ma mero, madho kong’o asasa, kod timbe gero.”

PACH JOMAMOKO

Mopogore gi pachwa wawegi, seche moko watimoga yiero ka luwore gi pach jomamoko. Mano nyalo kelonwa ber moko ka luwore gi lony kod rieko ma jogo nigo. Sama watimo gik ma joodwa, osiepewa, kod ogandawa dwaro, gibiro miyowa luor.

Be onego kinde duto wagen pach jomamoko sama wadwaro timo yiero e wi gima ber kata gima rach? Kinde ma Priscila ne en rawera, notimoga mana gik ma mbesene ne timo kendo mano nomiyo odonjo e timbe mag nindruok. Kata kamano, nofwenyo ni timo gima jomamoko neno ni ber ne ok kelne mor madier. Nowacho kama: “Timo gimoro mana nikech ji mang’eny time ne ok okelona mor kata matin. Kar mano, mano nomiyo atimo yiero moko ma ok nyis rieko kendo ma ne nyalo hinyo ngimana.”

BE NITIE GIMA BER MOLOYO MA NYALO TAYOWA?

En adier ni timo yiero ka luwore gi pachwa wawegi kata pach jomamoko ok en gima rach. Kata kamano, timo yiero ka waluwo wechego kende ok bi kelonwa ber kinde duto. Mano nyalo miyo watim yiero ma ok wafwenyo rach monyalo kelo ne wan wawegi kod ne jomamoko. (Ngeche 14:12) Ji nyalo neno yiero moro ka yiero maber, kata kamano, gikone onyalo kelo hinyruok. Mano en adier nikech nitie timbe ma ji ne nenoga ni richo, to sani ok ginegi kamano. Bende, nitie timbe ma niparo ni beyo, to sani koro inenogi kaka timbe maricho.

Be nitie gima ber moloyo ma nyalo konyowa pogo ber gi rach? Be nitie puonj ma wanyalo luwo ma ok bi miyo waywag ang’e bang’e?

Wamor ng’eyo ni nitie gima inyalo gen ma nyalo tayo yiero ma watimo e wi gik mabeyo kod maricho, kendo onyalo konyo ji duto kamoro amora ma gintie. E sula ma luwo, wabiro nono ni en ang’o ma nyalo tayowa e timo yiero kendo konyowa pogo ber gi rach.