-
Pinyruodh Nyasaye Biro Locho e Wi Piny Karang’o?Ohinga mar Jarito (Mar Ji Duto)—2020 | No. 2
-
-
Yesu nowacho niya: “Oganda noked gi oganda, kendo pinyruoth noked gi pinyruoth. Yiengni madongo mag piny nobedie, bende chiemo nobed manok kamoro bang’ machielo kendo tuoche ma landore nobedie.” (Luka 21:10, 11) Mana kaka alama mag lwedo (fingerprints) itiyogago e fwenyo ng’ato, e kaka ranyisi ma ne dhi timore kanyachielgo ne dhi konyo e fwenyo ni “Pinyruodh Nyasaye chiegni.” Be gigo duto timore e piny ma ngima e kindegi? Ne ane ranyisi ma luwogi.
-
-
Pinyruodh Nyasaye Biro Locho e Wi Piny Karang’o?Ohinga mar Jarito (Mar Ji Duto)—2020 | No. 2
-
-
2. YIENGNI MAG PINY
Higa ka higa, yiengni mag piny ma dirom 100 timorega. Britannica Academic wacho ni yiengnigo dongoga ma ginyalo kelo “kethruok maduong’ ahinya.” Ripot mar United States Geological Survey nyiso ni “ka luwore gi gik ma osebedo ka timore (kochakore e higni mag 1900), higa ka higa, yiengni madongo 16 mag piny timorega.” Kata obedo ni jomoko nyalo wacho ni yiengni mag piny nenore ni ng’eny mana nikech tinde nitie yore mag fwenyogi, gima duong’ en ni yiengni madongo mag piny keloga ne ji chandruok kod tho e okang’ malach.
4. NOK MAR CHIEMO
Nok mar chiemo bedoga e piny ngima nikech lwenje, mibadhi, koso pesa, yore mag pur ma ok owinjore, kod lokruok ma timore kinde ka kinde e kor lwasi. Ripot mar World Food Programme ma 2018 wacho ni: “E piny ma ngima, ji milion 821 onge gi chiemo moromo, to ji milion 124 onge gi chiemo kata matin.” Nyithindo ma dirom milion 3.1 thoga higa ka higa nikech ok giyud chiemo ma konyo del. E higa mar 2011, kuom nyithindo te ma notho e piny ngima, pasent 45 notho nikech ne ok giyudo chiemo ma konyo del.
5. TUOCHE
Buk moro mar World Health Organization wacho kama: “Chakre higni mag 2000, tuoche madongo dongo osenego ji mang’eny. Tuoche machon kaka kolera, dhoho, kod yellow fever oseduogo, kendo tuoche manyien kaka Ebola, SARS, pandemic influenza, MERS, kod Zika be osesieko.” Kendo machiegnini, tuo mar korona bende nosieko. Kata obedo ni jo sayans kod lakteche osemedo lony e weche mag thieth, pok giyudo yedhe ma nyalo thiedho tuoche duto.
-