Inyalo Yudo Gweth Kokalo Kuom Singruok Manyien

1. Gin migepe mage ariyo ma ne Jeremia ochopo?

JEHOVA ne omiyo Jeremia ote ma ne oting’o migepe ariyo. Migawo achiel ne en ‘pudho kendo muko, nego kendo golo oko.’ To migawo machielo, ne en ‘gero kendo pidho.’ Janabino ne ochopo migawo mare mokwongo, kane oelo ayanga richo mag Jo-Yahudi ma ne nigi sunga, kuom lando buche Nyasaye mag kum ne Jo-Yahudigo kaachiel gi Babulon bende. Kata kamano, Jeremia bende ne okoro weche moting’o geno kuom ndalo mabiro. Ne okoro ni Nyasaye ne dhi gero kendo pidho gigo ma ne osechano mondo oger kendo pidho. Jeremia ne ochopo migawone mar ariyo sama ne okoro wach duoko Jo-Yahudi e pinygi ka giwuok e twech.​—Jer. 1:10; 30:17, 18.

2. Ang’o momiyo Jehova ne okelo kum ne joge, to ne otimo kamano e okang’ mane?

² Kata obedo ni Jeremia ne okoro wach duoko Jo-Yahudi, mano ne ok onyiso ni Nyasaye ne dhi mana umo wang’e ne timbegi maricho, kata mbeko chikene makare moketo. Ooyo, Nyasaye ne nyaka kel kum ne Jo-Yahudi ma ne osebayo yo. (Som Jeremia 16:17, 18.) E ndalo Jeremia, mana ji manok e Jerusalem ema ne ‘timo kare,’ kata ‘dwaro adiera,’ omiyo, ne ochopo kama chuny Jehova koro ne oseol kodgi. Ne owacho kama kuomgi: “Aseol kuom loko chunya.” (Jer. 5:1; 15:6, 7) Ne “gisedok chien kuom tim mamono mag kweregi, ma nodagi winjo,” weche Jehova. E wi mano, ne gimiyo Nyasaye obedo gi mirima nikech ne gilamo nyiseche mag miriambo, ma ne en kaka terruok e wang’ Nyasaye. (Jer. 11:10; 34:18) Jehova ne dhi rieyo joge, kata kumogi ‘e yor bura,’ tiende ni e okang’ mowinjore. Mano ne nyalo miyo jomoko kuomgi ofweny ni giluwo yore maricho, kendo giduog ire.​—Jer. 30:11; 46:28.

3. Ang’o momiyo onego inon weche ma ne okor kuom singruok manyien?

³ Nyasaye ne otiyo gi Jeremia e koro wach moro ma ne dhi mulo ngima ji mang’eny maok mana Jo-Yahudi kende, kendo kelo gweth mosiko​—wachno ne en singruok manyien. Sama wanono weche ma ne Jeremia okoro kendo ndiko, wan gi gik momiyo onego waket chunywa kuom wach makelo genoni, tiende ni: singruok manyien. Singruogno ne dhi kawo kar singruok ma ne Nyasaye otimo gi Jo-Israel bang’ wuok Misri ka Musa en jagach. (Som Jeremia 31:31, 32.) Kane Yesu Kristo chako rapar mar Chiemb Odhiambo mar Ruoth, ne owuoyo kuom singruok manyienni, omiyo, dwarore ahinya mondo wanon wach singruogni. (Luka 22:20) Jaote Paulo bende nowuoyo kuom singruogni kane ondiko ne Jo-Hibrania. Ne onwoyo weche ma ne Jeremia ondiko kendo jiwo gimomiyo singruok manyien en chenro maduong’ ahinya. (Hib. 8:7-9) Kata kamano, singruok manyienno en ang’o? Ang’o momiyo ne odwarore? Gin jomage ma gin jokanyo e singruogno, to ere kaka in iwuon inyalo yudo gweth kokalo kuome? Weuru wanon penjogi.

ANG’O MOMIYO SINGRUOK MANYIEN NE DWARORE?

4. Singruok mar Chik ne ochopo ang’o?

⁴ Mondo omi wang’e tiend singruok manyien, dwarore mokwongo wang’e gimomiyo ne oket singruok ma ne otelo ne mano, tiende ni singruok mar Chik. Singruok mar Chik ne onego okel gweth mabeyo ne oganda Jo-Israel ma ne rito biro mar Kodhi ma ne osingi, kendo kodhino ne dhi kelo gweth ne ji mang’eny. (Chak. 22:17, 18) Bang’ kane Jo-Israel oyie bedo e bwo singruok mar Chik, ne gibedo “libamba moyier” mar Nyasaye. E bwo singruogno, jodolo ma ne dhi konyo oganda Israel ne dhi wuok e dhood Jo-Lawi. Sama ne Jehova timo singruogno gi Israel e Got Sinai, ne owacho ni Israel ne dhi bedo “pinyruoth ma jodolo, oganda maler,” to kata kamano, Jehova ok noketo maler kinde koda kaka mano ne dhi chopo. (Wuok 19:5-8) Kapok wachno ochopo, singruok mar Chik nonyiso ayanga ni Jo-Israel ne ok nyal rito Chik e okang’ ma ne dwarore. Omiyo, Chik ne oelo rem koda ketho maggi. Kuom mano, e bwo singruok mar Chik ne dwarore ni Jo-Israel ochiw misango kinde ka kinde mondo oum ketho maggi. Kata kamano, nenore maler ni gimoro machielo ne dwarore mondo okony, matiende ni misango makare chuth, ma ne onego ochiw dichiel kende maok nwo. Ee, ne dwarore ahinya mondo ji oyud gima ne nyalo miyo owenegi richogi chuth.​—Gal. 3:19-22.

5. Ang’o momiyo Jehova nokoro wach singruok manyien?

⁵ Kata obedo ni singruok mar Chik ne podi tiyo, wanyalo neno gimomiyo Nyasaye nowacho ne Jeremia mondo okor wach kuom singruok machielo, tiende ni singruok manyien. Nikech hera koda ng’wono mare, Jehova ne dwaro loso yo mar kelo gweth mosiko ne ogendini mang’eny to ok mana ne oganda achiel. Kokalo kuom Jeremia, Nyasaye nowacho kama kuom jogo mane dhi bedo jokanyo mag singruok manyien: “Anawenigi timbegi mamono, kendo richogi ok anapar kendo ngang’.” (Jer. 31:34) Kata obedo ni singono ne okor e ndalo Jeremia, singono oting’o geno maber ahinya ne dhano duto. E yo mane?

6, 7. (a) Jomoko winjo nade kuom ketho maggi? (b) Ang’o momiyo nono wach singruok manyien nyalo jiwi?

⁶ Waduto podi wan gi richo mar Adam, kendo kinde ka kinde wafwenyo kaka wan joma orem. Mano ne onenore maler kuom gima ne otimore e ngima owadwa moro ma ne kedo gi nyawo ma ne chande ahinya. Owacho kama: “Kane nyawono oloya ma achako adok e timna marachno, ne awinjo marach ahinya. Ne aparo ni onge gima ne datim mondo Nyasaye owena richono. Ne tekna ahinya kwayo Jehova e lamo. Ne anyalo chako wachone kama: ‘Jehova, ok ang’eyo kata kabe ibiro yie winjo kwayonani, kata kamano . . . ’” Jomoko mosebedo e chal ma kamano, kata joma osetimo richo moro, nyalo winjo ka gima “bor polo” oumo kwayo maggi kik chop ne Nyasaye. (Yua. 3:44) Jomoko to nyalo bedo gi paro maricho machandogi nikech gik ma ne gitimo chon, kata mana bang’ higini mang’eny. Kata mana Jokristo ma gin ranyisi mabeyo, nyalo wacho gimoro ma bang’e chando chunygi.​—Jak. 3:5-10.

⁷ Onge ng’ato kuomwa monego opar ni ok onyal timo gima ok kare. (1 Kor. 10:12) Kata mana jaote Paulo nofwenyo ni ne en jaketho. (Som Jo Rumi 7:21-25.) Kaluwore gi wachni, waneno gimomiyo singruok manyien ne dwarore. Achiel kuom gigo ma ne Nyasaye osingo e singruok manyien en ni, ne ok odhi paro ngang’ richo dhano. Mano en gweth maok nyal pim gi gimachielo! Nyaka bed ni chuny Jeremia ne ojiwore ahinya, sama ne okoro wachno, to wan bende wachno nyalo jiwowa ka wapuonjre weche mag singruok manyienno, kendo neno kaka wanyalo yudo gweth kokalo kuom singruogno.

SINGRUOK MANYIEN EN ANG’O?

8, 9. En nengo mane ma Jehova nochiwo mondo omi owe ne dhano richogi?

⁸ Sama imedo ng’eyo Jehova, e kaka imedo neno kaka ong’won kendo okecho dhano morem. (Zab. 103:13, 14) Kane okoro wach singruok manyien, Jeremia nonyiso kaka Jehova ne dhi ‘weyo ne ji timbegi mamono’ kendo ok nopar richogi ngang’. (Jer. 31:34) Nyalo bedo ni Jeremia ne owuoro ahinya gima Nyasaye ne dhi timo mondo owe ne ji richogi chuth. Nyalo bedo ni Jeremia nong’eyo ni kane Nyasaye wuoyo kuom singruok manyien, mano nonyiso ni Nyasaye ne dhi keto singo e kind En gi dhano. Kokalo kuom singruogno, Jehova ne dhi chopo singo moko ma ne onyiso Jeremia mondo ondiki, moriwo koda weyo ne dhano richogi. Bang’e, Nyasaye ne dhi elo weche moko momedore kuom singruogno, moriwo nyaka gigo ma Mesia ne dhi timo.

⁹ Nyalo bedo ni iseneno jonyuol moko ma dhialo nyithindgi e yo marach, kendo ok gimi nyithindgi kum. Be iparo ni Jehova ni kamano? Ooyo ngang’! Gima nyiso ni Jehova ok ni kamano, nenore maler kaluwore gi kaka ne oloso singruok manyien. Kar golo richo ka ok oluwo chik moro, Nyasaye noluwo chikene makare moseketo, mondo oket chenro ma ne dhi miyo owene dhano richogi, kendo ne otimo kamano kuom chulo nengo maduong’ ahinya. Inyalo medo ng’eyo wachni matut kaluwore gi gima Paulo nondiko kane owuoyo kuom singruok kata muma manyien. (Som Jo Hibrania 9:15, 22, 28.) Paulo nowuoyo kuom “resruok” mayudore kuom misango mar Kristo, kendo nomedo wacho ni “ka remo ok ochuer, golo richo onge.” E chenro mar singruok manyien, remb ruedhi kata remb diek ok ne otigo kaka ne itiyogo e bwo singruok mar Chik. Ooyo, singruok manyien ne ochako tiyo nikech remb Yesu. Kokalo kuom misango makareno, Jehova koro ne nyalo ‘weyo ne dhano timbegi mamono gi richogi’ chuth. (Tich 2:38; 3:19) To gin jomage ma ne dhi bedo e bwo singruok manyienni mondo owenigi richogi? Ok oganda Jo-Yahudi mar ringruok. Yesu nowacho ni Nyasaye ne dhi weyo oganda Jo-Yahudi, tiende ni joma ne chiwo misango mag le e bwo singruok mar Chik, to ne odhi timo singruogno gi oganda machielo. (Math. 21:43; Tich 3:13-15) Oganda machielono iluongo ni “Israel mar Nyasaye,” magin Jokristo mowal kuom roho maler. Koket e yo machuok, singruok mar Chik ne otim e kind Nyasaye gi Israel mar ringruok, to singruok manyien ne otim e kind Jehova Nyasaye gi Israel mowal kuom roho, kendo Yesu Kristo e Jagach mar singruok manyienno.​—Gal. 6:16; Rumi 9:6.

10. (a) “Bat” mar Daudi en ng’a? (b) Dhano nyalo yudo gweth nade kokalo kuom “Bat”?

¹⁰ Jeremia nowuoyo kuom Jal ma ne dhi biro, tiende ni Mesia, kendo ne oluonge ni “Bat” mar Daudi. Mano nying mowinjore kod Mesia. E kinde ma ne Jeremia pod tiyo kaka janabi, yath maduong’ mar ranyisi, matiende ni loch mar jood Daudi ne ong’adi. Kata kamano, kisiki yadhno ne ok otho chuth. Bang’ ndalo, ne onyuol Yesu e anyuola mar Ruoth Daudi. Ne oluong Yesu niya: “Jehova moketowa kare,” kendo nyingno nyiso kaka Nyasaye ohero ahinya timo gima kare. (Som Jeremia 23:5, 6.) Jehova noweyo Wuode ma miderma mondo oyud sand e piny kendo otho. Bang’ mano, koluwo chikene makare, Jehova koro ne nyalo tiyo gi nengo mar misango mar rawar mar “Bat” mar Daudi, mondo owe ne dhano richogi. (Jer. 33:15) Mano ne oyawo thuolo ne dhano moko, mondo Nyasaye ‘oketgi kare kendo miyogi ngima,’ ka iwalogi kuom roho maler, kendo gibedo jokanyo mag singruok manyien. Gimachielo manyiso ni Nyasaye ohero ahinya timo gimakare, en nikech oseweyo ne dhano moko maok gin jokanyo mag singruok manyien, obed gi thuolo mar yudo gweth mag singruogno, mana kaka wabiro neno.​—Rumi 5:18.

11. (a) Chik mar singruok manyien ondiki kanye? (b) Ang’o momiyo ‘rombe mamoko’ bende mor ahinya gi chik mar singruok manyien?

¹¹ Be diher ng’eyo weche moko momedore kuom singruok manyienno? Pogruok achiel maduong’ manie kind singruok manyien kod singruok mar Chik Musa, en ni ne ondikgi kuonde mopogore. (Som Jeremia 31:33.) Chike Apar mag singruok mar Chik ne ondiki e kite, mi bang’e kitego ne olal nono. Mopogore gi mano, Jeremia ne okoro ni chik mar singruok manyien ne idhi ndiki ei chuny dhano, kendo singruogno ne dhi siko. Jogo ma gin jokanyo mag singruok manyien, matiende ni, Jokristo mowal kuom roho, ohero chikni gadier. To nade jogo maok gin jokanyo mag singruok manyien, tiende ni, ‘rombe mamoko’ ma nigi geno mar dak e piny nyaka chieng’? (Joh. 10:16) Gin bende gihero chik Nyasaye. Inyalo pimgi gi welo kata jodak ma ne nie kind Jo-Israel machon, ma ne orwako kendo yudo ber kuom Chik Musa.​—Lawi 24:22; Kwan 15:15.

12, 13. (a) Chik mar singruok manyien en ang’o? (b) E bwo “chik mar Kristo,” ang’o momiyo ng’ato ok onego owinj ni ochune gi tiyo ne Nyasaye?

¹² Inyalo dwoko nade kapo ni openji ni, ‘Chik ma ondiki ei chuny Jokristo mowal kuom roho en chik mane?’ Chikno bende iluongo ni, “chik mar Kristo.” Chikno ne okwong miyo Israel mowal kuom roho, ma gin jokanyo mag singruok manyien. (Gal. 6:2; Rumi 2:28, 29) Inyalo tiyo gi wach achiel e lero tiend “chik mar Kristo.” Chikno en: hera. (Math. 22:36-39) Ere kaka jogo mowal kuom roho nyalo weyo mondo ondik chikno ei chunygi? Ne ginyalo timo kamano kuom puonjruok Wach Nyasaye kod kwayo Jehova e lamo. Mano emomiyo yorego dwarore ahinya e lamo madier, kendo onego gibed gik ma Jokristo madier duto timo pile, moriwo koda jogo maok gin jokanyo mag singruok manyien, to dwaro yudo gweth kokalo kuom singruogno.

¹³ “Chik mar Kristo” bende iluongo ni, “chik makare, ma miyowa bedo thuolo” kendo ni, “chik mar joma ni thuolo.” (Jak. 1:25; 2:12, NW ) Ji mang’eny ne inyuolo ka gin e bwo Chik Musa, kata kamano, onge ng’ato ma inyuolo ka en e bwo singruok manyien kata e bwo chik mar Kristo. Jogo maluwo chik Kristo ok ochun gi tiyo ne Nyasaye. Mopogore gi mano, gimor ahinya ng’eyo ni chik Nyasaye inyalo ndiki ei chuny ji, kendo ging’eyo ni gweth ma ikelo gi singruok ma ne Jeremia okoro, sani yudore ne dhano.

JOGO MAYUDO GWETH MAG SINGRUOK MANYIEN

14. Gin jomage mabende noyud gweth mag singruok manyien?

¹⁴ Bang’ ng’eyo ni ji 144,000 ema gin jokanyo mag singruok manyien, jomoko nyalo paro ni jogo kendgi ema yudo gweth mag singruogno. Ginyalo paro kamano nimar jogo mowal kuom roho ema onego ocham makate kendo madho divai e Rapar mar tho Kristo mitimo higa ka higa, nimar divai ochung’ne ‘remo mar muma,’ tiende ni remo mar singruok. (Mari. 14:24) Onego wang’e bende ni jogo ma jokanyo mag singruok manyien, onego oriwre gi Yesu e bedo “kodhi” mar Ibrahim, ma ibiro gwedhogo ogendini duto. (Gal. 3:8, 9, 29; Chak. 12:3) Kokalo kuom singruok manyien, Jehova biro chopo singo mare mar gwedho ogendini duto kokalo kuom “kodhi” mar Ibrahim.

15. En migawo mane ma jogo ma owal kuom roho biro bedogo?

¹⁵ Yesu Kristo ma e bat maduong’ maloso kodhi mar Ibrahim, tiyo ka en Jadolo Maduong’, kendo nochiwo misango makare chuth mamiyo iweyo ne dhano timbegi mamono koda richogi. (Som Jo Hibrania 2:17, 18.) Kata kamano, kinde machon Nyasaye noyudo osekoro wach mar “pinyruoth ma jodolo, oganda maler.” (Wuok 19:6) E Israel machon, jodolo ne wuok e dhoot achiel, to ruodhi ne wuok e dhoot machielo. Kare ere kaka dhoudi duto mag Israel ne dhi bedo ruodhi gi jodolo? Jaote Petro nondiko barua mare ne jogo ma ne opwodh gi roho maler. (1 Pet. 1:1, 2) Ne oluongogi ni “dolo mag Ruoth, oganda maler, jo mokawo ka joge.” (1 Pet. 2:9) Kuom mano, Jokristo mowal kuom roho magin jokanyo mag singruok manyien, biro bedo jodolo e bwo Kristo. Par ane kaka mano en gweth maduong’! Pile wakedo mondo walo teko mar richo, nimar podi ‘richo locho’ kaka ruoth. Jogo mabiro tiyo ka gin jodolo e bwo Kristo, gin jogo ma bende ne osebedo e bwo richo chon. (Rumi 5:21) Gibiro ng’eyo kaka ng’ato winjo sama oketho kata sama chunye chande nikech richo. Omiyo, ka gin kanyachiel gi Kristo, gibiro kechowa sama wadhi nyime kedo mondo walo richo.

16. “Oganda mang’ongo” nyalo yudo jip mane e Fweny 7:9, 14?

¹⁶ E Fweny 7:⁠9, 14, iwuoyo kuom “oganda mang’ongo” ‘morwakore gi nengini marachere,’ kendo mano nyiso ni giler e wang’ Nyasaye. Sani oganda mang’ongono ichoko mondo obi otony e ‘sand maduong’ ’ mabiro. Kata mana gie sani Nyasaye kwano jogo manie oganda mang’ongo kaka jomakare e okang’ moro. Ikwanogi kaka jomakare kendo osiepe Jehova. (Rumi 4:2, 3; Jak. 2:23) Mano kaka en gweth maduong’! Kapo ni in jakanyo mar oganda mang’ongo, bed gadier ni Nyasaye mor tiyo kanyachiel kodi sama idhi nyime kedo matek mondo idong’ ka iler e wang’e.

17. Jehova ok ‘par’ kendo richo e yo mane?

¹⁷ Ang’o mabiro timore ne richo mag jogo ma Nyasaye oyiego? Mana kaka waseneno motelo, Jehova nowacho kokalo kuom Jeremia kama: “Anawenigi timbegi mamono, kendo richogi ok anapar kendo ngang’.” (Jer. 31:34) Nyasaye weyo richo mag Jokristo mowal kuom roho, kokalo kuom misango mar Yesu. Kamano bende, Nyasaye nyalo weyo richo mag jogo manie oganda mang’ongo kotiyo gi ‘remo mar muma,’ tiende ni remo mar singruok. Bedo ni Jeremia wacho ni Nyasaye ok ‘nopar’ kendo ngang’ richo, ok onyiso ni Wiye biro wil gi richogo chuth maok onyal parogi kendo. Kar mano, wachno nyiso ni bang’ ka Jehova osechiwo kum moro amora madwarore, ma oweyo richo ne jal moloko chunye, Nyasaye ok chak kum ng’atno kendo nikech richone ma nosekalo. Par ane richo ma ne Ruoth Daudi otimo kaluwore gi wach Bathsheba kod Uraya. Daudi ne oyudo kum kendo neno masiche ma richone nokelo. (2 Sam. 11:4, 15, 27; 12:9-14; Isa. 38:17) Kata kamano, Nyasaye ok nosiko ka kwano richogo e wi Daudi. (Som 2 Weche mag Ndalo 7:17, 18.) Mana kaka inyiso e singruok manyien, ka Jehova oseweyo ne ng’ato richone kokalo kuom misango mar Kristo, Jehova ok chak par richogo kendo ngang’.​—Eze. 18:21, 22.

18, 19. Singruok manyien oting’o puonj mane kuom wach weyo ne jomoko richogi?

¹⁸ Singruok manyien nyiso kaka Jehova timo ne dhano ma joricho e yo maber miwuoro, gibed jokanyo mag singruok manyien, kata jogo ma nigi geno mar dak e piny. Inyalo bedo gadier ni bang’ ka Jehova oseweyoni richo, to ok nochak oketgi kuomi kendo. Kuom mano, gigo ma Nyasaye osingo kokalo kuom singruok manyien, chiwo puonj ne ng’ato ka ng’ato kuomwa. Penjri ane niya, ‘Be atemo luwo ranyisi mar Jehova kuom weyo maok apar kendo ketho ma jomoko ne otimona, richo ma ne asewacho ni aweyonegi?’ (Math. 6:14, 15) Wachni inyalo ti godo kuom ketho matindo koda madongo, kaka sama Jakristo manie kend ofwenyo ni jaode oterore. Kapo ni jal ma otimne richono oyie weyone nyawadgi moloko chunye, donge ber ka jal ma otimne richono ok ‘par kendo ngang’’ richono? En adier ni weyo ne ng’ato chuth maok wapar richo ma ne otimnwa nyalo bedo gima ok yot, kata kamano, timo kamano en yo achiel ma waluwogo ranyisi mar Jehova.a

¹⁹ Wanyalo tiyo gi puonjni mayudore e singruok manyien, kuom kaka onego wane jalno ma noyudo osegol oko mar kanyakla, mi kendo bang’e oloko chunye ma oduogo. To nade kapo ni ng’atno ne okeloni hinyruok moro kata ketho nyingi e yo moro? Gie sani oseduogo mi kanyakla oserwake. Weche ma wasomo e Jeremia 31:34 onego okonywa wabed gi paro mane e chunywa? Be wabiro dhi nyime weyo ne jalno kethone kendo weyo maok wapar richono e yo moro amora? (2 Kor. 2:6-8) Kuom adier, jogo duto mamor gi singruok manyien onego otem matek mondo giti kod puonjno e ngimagi.

GWETH MAG SINGRUOK MANYIEN MAYUDORE SANI KODA E KINDE MABIRO

20. Ang’o momiyo paro ma in-go opogore gi paro ma ne Jo-Yahudi mang’eny nigo e kinde Jeremia?

²⁰ E kinde Jeremia Jo-Yahudi mang’eny ne wacho e chunygi niya: “Jehova ok notim maber, kendo ok notim marach.” (Zef. 1:12) Kata obedo ni ne ging’eyo Jehova e okang’ moro, ne giparo ni Jehova ok ne dhi kawo okang’ moro amora kuom timbegi; kata dewo kabe giluwo chikene kata ok gitim kamano. In iwuon to ing’eyo ni Nyasaye nyaka kaw okang’ kuom gimoro amora ma watimo. Ichiwo luoro mowinjore ne Nyasaye, kendo onge kiawa ni idwaro bedo motang’ kik itim richo. (Jer. 16:17) Ing’eyo bende ni Jehova en Wuoro maber kendo mang’won. Oneno gigo mabeyo mwatimo, kata bed ni jomoko ok ne gigo.​—2 Weche 16:9.

21, 22. Ang’o momiyo sani ok onego owachni niya: “Ber ing’e Jehova”?

²¹ Nyasaye nowacho gimaber ahinya ma ne dhi timore nikech singruok manyienno. Nowacho kama: “Anami chikna bedo chik ma giparo pile, chikna mandiko nosik e chunygi; mi anabedi Nyasachgi, . . . Kendo ng’ato ka ng’ato nowe puonjo ng’a madak kode, kod owetene bende, ka giwacho, Ber ing’e Jehova: ni mar giduto gining’eya.” (Jer. 31:33, 34) E kindewagi, Jokristo mowal kuom roho osenyiso gadier ni chik Nyasaye ni ei chunygi. Gihero adiera mayudore ei Ndiko, kendo ok giluw puonj mag dhano. Kendo gisekonyo ka gimor, jokanyo mag oganda mang’ongo mondo ong’e puonj mag Muma. Kuom mano, jogi ma nigi geno mar dak e piny, oseng’eyo kendo ohero Jehova. Gimor kendo giikore mar luwo kaka Jehova chikogi, kendo giketo geno kuom singo mage. Nyalo bedo ni in achiel kuom joma timo kamano. Ing’eyo Jehova e yo maber, kendo in gi winjruok machiegni kode. To mano kaka en gweth maduong’!

²² Ang’o mosekonyi jiwo winjruok mari gi Jehova? Onge kiawa ni iparo kinde moro ma Jehova ne odwoko kwayo magi e lamo. Kinde kaka mago osekonyi medo ng’eyo kaka Nyasaye nigi kido mabeyo, ma imedo bedo machiegni kode. Nyalo bedo ni ne ineno lwet Nyasaye, sama ne iparo ndiko moro ma ne okonyi nano e bwo chandruok moro. Bed mamor gi gik ma osetimore e ngimani kaka mago. Kaka imedo puonjori Wachne, e kaka ng’eyo ma in-go kuome biro medore​—kendo mano biro keloni gweth mosiko.

23. Ng’eyo Jehova nyalo konyi nade mondo kik isiki gi chuny machandore nikech richo machon ma ne oseweni?

²³ Nitie gweth machielo mwanyalo yudo sani mabende otudore gi wach singruok manyien. Ng’eyo ni Jehova en jal maweyo ne ji richogi nikech singruok manyien, nyalo konyowa mondo kik wasik gi chuny machandore nikech richo ma ne watimo chon. Kuom ranyisi, jogo manyalo bedo ni ne ogolo ich kapok ging’eyo chike Nyasaye, chunygi nyalo chandore ka giparo kaka ne ginego dhano ma ne podi dongo e ich. Jomoko bende chunygi nyalo chandore kamano nikech ne ginego ji e lweny. Misango mar rawar ma Yesu nochiwo​—ma en gimaduong’ ahinya e singruok manyien, yawo thuolo mar weyo richo ne joma oloko chunygi gadier. Ka en kamano, donge onego wabed gadier chuth ni ka Jehova oseweyonwa richowa, okwano ni mano en wach morumo chuth? Ok onego waket pachwa kuom richo ma Jehova oseweyonwa chuth.

24. Jeremia 31:20 nyalo jiwi e yo mane?

²⁴ Wamedo neno maler kaka Nyasaye weyo ne ji richogi ka wasomo Jeremia 31:20. (Som.) Higini pieche kapok Jeremia ochako tije, noyudo Jehova osekumo pinyruoth ma masawa ma noting’o ogendini apar mag Israel nikech timbegi mag lamo nyiseche manono, (ogendini apargo ne iluongo ni Efraim nimar en ema ne en dhoot maduong’). Ne otergi e twech. Kata kamano, Nyasaye chunye ne omakore ahinya gi ji ma ne wuok e ogandano, kendo ne okechogi. Podi ne oherogi kaka ‘rawera malong’one.’ Kane oparo chal margi, ‘chuny Jehova ne lit’ matiende ni wachgi ne mulo chunye ahinya. Wechegi ma gin weche mayudore e sula achiel gi wach singruok manyien, nyiso kaka Jehova nigi chuny moyangore mar rwako jogo duto maloko chunygi kendo weyo gik maricho ma ne gitimo chon.

25. Ang’o momiyo inyalo dwoko erokamano ne Jehova nikech singruok manyien?

²⁵ Singo ma Jehova otimo mar weyo ne ji richogi, biro chopo e okang’ mamalo chuth e giko Loch Kristo mar Higini Gana Achiel. Yesu Kristo kaachiel gi jodolo 144,000 matiyo e bwoye, biro yudo kosekonyo dhano makare. Bang’ tem mogik, dhano duto biro bedo nyithind Jehova, ka giriwore kanyachiel gi chwech mayudore e polo kendo bedo kaka joot achiel. (Som Jo Rumi 8:19-22.) Kuom higini mang’eny, dhano duto osebedo ka chur e bwo richo. Kata kamano, chwech Jehova ma gin dhano, ibiro ket “thuolo [kaka] nyithind Nyasaye” ka gibedo thuolo kuom richo koda tho. Kuom mano, bed gadier ni kokalo kuom chenro majaber mar singruok manyien, inyalo yudo gweth mogundho. Inyalo yudo gweth sani kendo nyaka chieng’ kokalo kuom “Bat” mar Daudi, ma kendo ine “tim mochikore tir e piny.”​—Jer. 33:15.