1, 2. E piny mangima, jorit-alwora osefwenyo wach mane e kanyakla mang’eny?

JARIT-ALWORA moro ne chiegni tieko romo ma ne en-go gi jodong-kanyakla. Kaka nomedo ng’iyogi, e kaka chunye ne medo herogi moloyo nikech tich matek ma ne gisebedo ka gitimo, kata obedo ni moko kuomgi noromo bedo wuonege. Kata kamano, pod ne nitie wach moro ma ne chando pache, omiyo nopenjogi kama, “Owete, usetimo ang’o mondo utiegie jomoko omed kawo ting’ mag kanyakla?” Jodongogo nyalo paro maber ni kane jarit-alwora olimogi e limbe motelo ne mano, nojiwogi mondo gimany thuolo mar tiego jomoko. Jaduong’ achiel nowacho gi chuny maler niya, “Kiwacho awacha adier, onge gima duong’ mwasetimo e wachno.” Jodongo mamokogo bende noyie ni en kamano.

² Kapo ni in jaduong’-kanyakla, be gima kamano osegatimoreni? Samoro. Jorit-alwora mathoth e piny mangima osefwenyo ni e kanyakla mang’eny, dwarore ni jodongo otieg owete matindo kod ma hikgi ng’eny mondo okony e rito kueth. Kata kamano, timo mano ok yot. Nikech ang’o?

3. (a) Ndiko nyiso nade gimomiyo tiego jomoko dwarore, to ang’o momiyo wachni onego omorwa waduto? (Ne weche moler piny.) (b) Ang’o momiyo jodongo moko nyalo yudo ka teknegi tiego jomoko?

³ Ka in jakwath, nyaka bed ni ing’eyo ni tiego jomoko en gima dwarore ahinya.a Ing’eyo ni owete mathoth dwarore eka kanyakla osik kotegno kendo mondo ochak kanyakla mamoko manyien. (Som Isaiah 60:22.) Ing’eyo maber bende ni Wach Nyasaye jiwi mondo ‘ipuonj jomamoko.’ (Som 2 Timotheo 2:2.) Kata kamano, inyalo yudo ka timo mano tek mana kaka ne tek ne jodongo ma owuo kuomgi e chak sulani. Bang’ tiyo gi thuoloni e chopo ting’ mag joodi, tiyo tij andika, timo migepe mag kanyakla kod weche mamoko ma siekoga apoya, iyudo ka koro thuolo onge mar tiego jomoko e kanyakla. Ka en kamano, to weuru wanon ane gimomiyo tiego jomoko bende onego okaw mapek.

TIEGO JOMOKO EN GIMA DWARORE AHINYA

4. Achiel kuom gimomiyo jodongo chwaloga nyime wach tiego jomoko en mane?

⁴ Achiel kuom gik ma nyalo mono jodongo moko kawo thuolo mar tiego jomoko en mane? Jodongogo nyalo paro niya: ‘Tiego jomoko en gima dwarore adier, mak mana ni nitie weche moko mag kanyakla ma ok nyal chor nyime kata matin. Kata ka ok atiego jomoko sani, donge pod kanyakla biro mana dhi nyime?’ En adier ni nitie yore mamoko ma dwarore ni olo mapiyo piyo. Kata kamano, weyo ma ok otieg jomoko nyalo hinyo kanyakla.

5, 6. En ang’o mwanyalo puonjore e ranyisi mar dereba kod wach rito injin, to ranyisino inyalo tigo nade kiwuoyo kuom wach tiego owete?

⁵ Par ane ranyisini: Dereba nyalo ng’eyo ni mondo injin mar mtoke oti maber, dwarore ni kinde ka kinde olok oil. Pod onyalo paro ni medo petrol e gima ochuno ahinya. Ong’eyo ni ka ok omedo petrol, to mtoke ok bi ringo. Onyalo wacho e chunye niya, ‘Kata ka ok aloko oil sani, to injin pod biro tiyo atiya.’ Paro ma kamano nyalo kelo rach mane? Ka dereba siko chwalo achwala nyime wach loko oil, chieng’ moro obiro po ka injin mar mtoke otamore tiyo chuth. Kapo ni mano otimore, biro chune ni oti gi kinde mathoth koda pesa mang’eny e loso injin mondo mtoka ochak ringo kendo. Ranyisini puonjowa ang’o?

⁶ Jodongo nigi migepe madongo ma dwarore otim mapiyo kinde duto ma ka ok otim, to kanyakla ok bi dhi maber. Omiyo, mana kaka dereba manie e ranyisiwacha wiye ok wil ma ok omedo petrol, jodong-kanyakla bende nyaka yang “gadier gik ma dwarore moloyo.” (Fil. 1:10) Kata kamano, jodongo moko odich ahinya gi migepe mochuno ma chop kama gijwang’o wach tiego jomoko. Mano inyalo pim gi weyo ma ok omed oil e injin. Ka jodongo osiko keto samuoyo e tiego jomoko, bang’e kanyakla ok bi bedo gi owete moromo ma nyalo timo migepe duto mag kanyakla.

7. Onego wane nade jodong-kanyakla ma kawo thuologi mondo gitieg jomoko?

⁷ Nenore maler ni tiego jomoko en gima dwarore otim mapiyo. Jodong-kanyakla ma neno nyime kendo ma tiyo gi thuologi e tiego owete ma pok olony, nyiso ni gin jorit mariek kendo gikonyo kanyakla ahinya. (Som 1 Petro 4:10.) Ere kaka mano konyo kanyakla?

TIEGO JOMOKO EN GIMA NYISO RIEKO

8. (a) Gin kido kod weche mage ma miyo jodongo tiego jomoko? (b) Jodongo ma tiyo ne Jehova kuonde ma jolendo dwarore ahinya, nigi ting’ mane monego gichop mapiyo? (Ne sanduku ma wiye wacho ni “Migawo Mochuno.”)

⁸ Kata mana jodongo molony kendo ma nigi chuny mobolore ong’eyo ni kaka hikgi medore, e kaka nyalo margi mar timo tije moko e kanyakla medo dok chien. (Mika 6:8) E wi mano, ber ng’eyo ni ‘weche ma yudo ji duto’ apoya nyalo miyo obednegi matek chopo migepe mag kanyakla. (Ekl. 9:11, 12; Jak. 4:13, 14) Kuom mano, nikech gidewo rombe mag Jehova gi chunygi duto, jodongo ma neno nyime nyalo tiyo gi lony ma giseyudo kuom higni mathoth e tiego owete ma pod tindo.—Som Zaburi 71:17, 18.

9. Ang’o ma biro timore e kinde mabiro ma miyo tiego owete dwarore ahinya?

⁹ Ber machielo ma yudore e kanyakla ka jodongo otiego jomoko en mane? Tiego jomoko miyo kanyakla bedo motegno kinde duto. E yo mane? Kinda ma jodongo keto mondo gitieg jomoko, miyo kanyakla bedo gi owete mathoth ma konyo kanyakla obed motegno kendo moriwore e kindegi, kendo gibiro timo kamano moloyo e kinde masira maduong’. (Eze. 38:10-12; Mika 5:5, 6) Omiyo un jodong-kanyakla, wakwayou gi muolo duto ni chakre kawuono keturu wach tiego jomoko obed achiel kuom tije madongo ma utimo e kanyakla.

10. Mondo jaduong’ oyud thuolo mar tiego jomoko, onyalo timo ang’o?

¹⁰ Kuom adier wang’eyo ni kinde mutiyogo e chopo migepeu e kanyakla nyalo miyo ubed mool malich. Omiyo, nyalo dwarore ni uti gi moko kuom thuolo ma un godogo e tiego jomoko. (Ekl. 3:1) Timo kamano en gima nyiso rieko.

TIM GIK MA MIYO TIEGO JOMOKO OBED MAYOT

11. (a) En wach mane ma kawowa gi wuoro kaluwore gi wach ma ne jodongo moko ochiwo kata obedo ni ne gidak e pinje mopogore opogore? (b) Kaluwore gi Ngeche 15:22, ang’o momiyo ber ka wanono paro ma jodongo moko nochiwo?

¹¹ Nyocha openj jodongo moko mosekonyo owete mondo otim dongruok, owach gima gijatimo sama gitiego jomoko.b Kata obedo ni jodongogo odak e kit ngima mopogore opogore, gima iwuoro en ni ne gichiwo dwoko machal. Mano nyiso ang’o? Tiyo gi Muma e tiego owete en gima konyo “kamoro amora e kanyakla duto” mana kaka e kinde Paulo. (1 Kor. 4:17) Omiyo, e sulani kod ma luwe, wabiro nono paro moko ma jodongogi nochiwo.—Nge. 15:22.

12. En ang’o ma jaduong’ onego otim, to nikech ang’o?

¹² Jaduong’ onego otim gik ma biro miyo tiego jomoko obed mayot. Mana kaka japur iko lowo obed mayom ka pok okomo, e kaka jaduong’ bende dwarore oik chuny owadwa motiego ka pok opuonje gik manyien. Onyalo timo mano nade? Onyalo timo kamano koluwo ranyisi mar janabi moro machon. Janabino notimo ang’o?

13-15. (a) Janabi Samuel noyudo migawo mane? (b) Ere kaka Samuel nochopo migawo ma nomiye? (Ne picha manie chak sulani.) (c) Ang’o momiyo jodongo e kindegi onego onon gima Muma wacho e wi Samuel?

¹³ Chieng’ moro, higni 3,000 mosekalo, Jehova nonyiso janabi Samuel ma koro hike noseniang’ niya: “Kiny onyie kama anaorni ng’ato moa e piny Benjamin, mi iniolne mo mondo oyiere obed jatelo kuom joga Israel.” (1 Sam. 9:15, 16) Samuel nofwenyo ni migawo ma ne en-go kaka jatelo koro ne chiegni rumo kendo ni Jehova nomiye ting’ mar walo ng’at machielo ma ne dhi kawo kare. Nyalo bedo ni Samuel noparore niya: ‘Anyalo timo ang’o mondo aik jali ne migawoni?’ Paro moro nobirone.

¹⁴ Kinyne, kane Samuel oneno Saulo, Jehova nonyiso janabino niya: “Ne jalo ma nyo awuoyoe kodi cha.” Kae to Samuel nochako tiyo gi gima noseparocha. Nogwelo Saulo ochiem kode e od gago. Ka gin kanyo, nomiyo Saulo kod jatichne kombe moyiedhi kendo nomiyogi ring’o machwe ma ne oket tenge kae to Samuel owacho niya: “Ne gima nokan, kete e nyimi ichiem: nikech okannigo.” Bang’ mano, Samuel kod Saulo nomako yo ma dhi e od janabino ka gigoyo mbaka. Samuel ne dwa tiyo gi thuolo maber ma ne gin-go bang’ chiemo ka giwuotho mos to gigoyo mbaka. Kane gichopo, ne giidho e wi ot kama ji yueyoe. Ka koro yamo ne kwadhogi mos, “Samuel nowuoyo gi Saulo e wi ot” nyaka nochopo sama ne gidhiye nindo. Kinyne, Samuel nowalo Saulo, onyodhe, kae to onyise weche momedore. Bang’ mano, nogonyo Saulo ka koro oikore maber ne gik ma norite nyime.—1 Sam. 9:17-27; 10:1.

¹⁵ En adier ni tij walo ng’ato obed ruoth opogore gi tiego owadwa obed jaduong’-kanyakla kata jakony-tich. Kata kamano, jodongo pod nyalo puonjore gik mathoth kaluwore gi yo ma Samuel notiyogono. We wane ane ariyo kuomgi.

IKRI TIEGOGI KENDO BED OSIEP MADIER

16. (a) Samuel nowinjo nade kane Jo-Israel okwayo mondo oyiernegi ruoth? (b) Samuel ne nigi chuny ma chalo nade sama nowalo Saulo obed ruoth?

¹⁶ Bed ng’at moikore, ok ma digni. Kane Samuel okwongo winjo ni Jo-Israel ne dwaro ni oyiernegi ng’ato mondo obed ruodhgi, wachno nochwanye kendo noneno ni jogo odage. (1 Sam. 8:4-8) Ne ok odwar timo gima jogo nokwaye, mi nyaka Jehova onyise didek mondo owinjgi. (1 Sam. 8:7, 9, 22) Kata nobedo kamano, Samuel ok noweyo mondo ich wang’ kata nyiego omake gi jal ma ne dhi kawo kare. Kane Jehova okone ni mondo owal Saulo, janabino noikore timo kamano komor kendo kohero, to ok kodigni ka gima ichune achuna.

17. Ere kaka jodongo ma kindegi luwo ranyisi mar Samuel, to mano osekelonegi ber mane?

¹⁷ Jodongo ma nigi lony e kindegi bende nyiso chuny ma Samuel ne nigo sama gitiego jomoko. (1 Pet. 5:2) Jodongogo oikore tiego owete mamoko kendo ok giluor ni biro chunogi weyo ne owetego migepe moko ma gisebedo ka gitimo. Jodongo ma tiego owete gi chuny man thuolo, ok ne joma gitiego kaka joma piem kodgi kata joma dwa mayogi migepe, to ginenogi kaka “jotich kaachiel” kodgi e konyo kanyakla. (2 Kor. 1:24; Hib. 13:16) To mano doko mor maduong’ sama gineno ka joma gitiegogo tiyo gi nyalogi e konyo kanyakla!—Tich 20:35.

18, 19. Ere kaka jaduong’ nyalo iko chuny owadwa motiego, to ang’o momiyo timo kamano en gima konyo ahinya?

¹⁸ Bed osiepgi, ok mana japuonj. Chieng’ ma Samuel noromo gi Saulo, janabino ne nyalo mana kawo mo kae to oolo e wi Saulo piyo piyo to oa kanyo, bang’e to ogonye ka koro en ruoth mowal mak mana ni nodhi bedo ruoth ma ok oikore ne migepe. Kar mano, Samuel nokawo thuolone mondo oik chuny Saulo mos mos. Bang’ chamo chiemo mamit ma giyieng’, kendo bang’ wuotho ka giriere matin, kaachiel gi wuoyo aming’a mi ng’ato ka ng’ato oyueyo moromo eka janabino noneno ni koro owinjore ool mo e wi Saulo kowale.

¹⁹ E yo ma chalo kamano, jodongo ma kindegi onego obed osiep owete ma gidwa tiego ka pok gichako tiegogi. Yore ma jodongo biro tiyogo mondo gilos osiep ma kamano biro pogore e piny ka piny, ka luwore gi timbe kod kit ngima manie alworagi. Omiyo kata bed ni idak kanye kendo idich ma chalo nade, sama imanyo thuolo mar tiego ng’ato chal ka gima inyise niya, “Ageni ahinya.” (Som Jo-Rumi 12:10.) Mano en wach ma owete duto mitiego man kamoro amora biro fwenyo ayanga kendo gibiro bedo mamor ahinya nikech idewogi.

20, 21. (a) Inyalo wacho ni japuonj maber en japuonj ma chalo nade? (b) Wabiro nono wach mane e sula ma luwo mae?

²⁰ Un jodongo, paruru wachni: Japuonj maber ok en mana ng’at mohero tiego jomoko kende to bende ohero nyaka ng’at motiegono. (Pim gi Johana 5:20.) Japuonjre nyalo neno mapiyo kido kod chuny maber ma japuonjne nigo kendo mano biro konye luwo kaka itiege. Omiyo un jodongo mwageno, sama utiego jomoko kik upuonjgi apuonja mar kamano, to makuru kodgi osiep.—Nge. 17:17; Joh. 15:15.

²¹ Bang’ iko chuny owadwano, koro jaduong’ biro chako tiege. Gin yore mage ma obiro tiyogo e timo kamano? Mano e wach ma ibiro wuo kuome e sula ma luwo mae.

1. (a) Chakre chon, jotich Jehova osebedo kong’eyo wach mane korka tiego jomoko, to ere kaka wachno tiyo e kindegi? (b) Wabiro nono ang’o e sulani?

JOTICH Nyasaye osebedo kong’eyo ni tiego jomoko en gima keloga ber. Kuom ranyisi, Abram ‘nogolo joge ma nosepuonjo’ mondo odhi ores Lut kendo ne giloyo wasigu. (Chak. 14:14-16) E kinde Ruoth Daudi, jogo ma ne nigi migawo mar wer e od Nyasaye ‘nopuonj wer’ kendo ne gipako Nyasaye ahinya. (1 Weche 25:7) Kindegi, wakedo gi Satan gi jolupne. (Efe. 6:11-13) Bende, watimo kinda mondo wapak Jehova. (Hib. 13:15, 16) Omiyo, mana kaka jotich Nyasaye machon, dwarore ni otiegwa eka wayud nyak e tijwa. Jehova omiyo jodongo migawo mar tiego jomoko e kanyakla. (2 Tim. 2:2) Jodongo molony tiyo gi yore mage e tiego jomoko mondo obed joma nyalo rito kueth?

JIW JOMA ITIEGO OHER JEHOVA

2. Ka pok jaduong’-kanyakla ochako tiego owadwa, onego otim ang’o to nikech ang’o?

² In kaka jaduong’-kanyakla inyalo pimi gi japur. Ka japur pok opidho kodhi, onyalo medo manyiwa e puodho mondo puodhono obi ochiegi maber. E yo machalo kamano, ka pok jaduong’-kanyakla ochako tiego ng’at ma onge lony, biro dwarore ni okwong oti gi Ndiko e iko chuny owadwano, to mano biro konye rwako puonj mimiye.—1 Tim. 4:6.

3. (a) Ere kaka jaduong’ nyalo tiyo gi weche Yesu ma yudore e Mariko 12:29, 30 e mbaka mogoyo gi ng’at ma otiego? (b) Owadwa nyalo winjo nade sama jaduong’ olemo e loye?

³ Mondo ing’e okang’ ma adiera mag Pinyruoth osekonyogo owadwa mitiego, inyalo penje ni, ‘Chiwruok ne Jehova oseloko nade yo mitiyogo gi ngimani?’ Penjono nyalo miyo uwuo e wi kaka wanyalo medo tiyo ne Nyasaye gi chunywa duto. (Som Mariko 12:29, 30.) Bang’ goyo mbaka machalo kamano, inyalo lemo kanyachiel gi owadwano kikwayo Jehova mondo okonye gi roho maler nikech mano en gima dwarore oyud mondo tiegruok mare odhi maber. Mano kaka owadwano biro winjo kojiwe sama ilemo kowuok e chunyi e loye!

4. (a) Chiw ane ranyisi moko ma yudore e Muma ma nyalo jiwo owadwa mitiego mondo otim dongruok. (b) Sama jodongo tiego jomoko, dwarogi maduong’ en-ga ang’o?

⁴ Sama ichako tiego ng’ato, inyalo nono kode ranyisi moko manie Muma ma biro konye neno gimomiyo dwarore obed ng’at moikore ne tiegruok, ng’at minyalo gen, kendo mobolore. (1 Ruo. 19:19-21; Neh. 7:2; 13:13; Tich 18:24-26) Mago gin kido ma dwarore ahinya ni owadwa mitiego obedgo mana kaka lowo manie puodho dwaro manyiwa. Kidogo biro miyo otim dongruok mapiyo. Jean-Claude, ma en jaduong’-kanyakla e piny Faransa wacho kama: “Dwarona maduong’ sama atiego ng’ato en ni mondo akonye ong’e tiyo maber gi puonj mag Muma. Amanyoga thuolo mar somo kode kata mana ndiko achiel mondo ‘oyaw wang’e one weche miwuoro’ ma yudore e Wach Nyasaye.” (Zab. 119:18) Yore mamoko ma nyalo konyo owete mitiego gin mage?

KONYE OBED GI GIK MONYALO CHOPO KENDO NYISE GIMOMIYO

5. (a) Ang’o momiyo ber ka jaduong’ owuoyo gi owadwa motiego e wi chenro moketo mag tiyo ne Nyasaye? (b) Ang’o momiyo jodongo onego otieg owete ma pod rowere? (Ne weche moler piny.)

⁵ Inyalo penjo owadwano niya, ‘Gin chenro mage miseketo mag tiyo ne Nyasaye?’ Kapo ni pod oongego, konye mondo obedie gi achiel moro monyalo chopo. Inyalo nyise achiel kuom chenro ma in iwuon ne iketo kendo nyise gi ilo kaka ne imor kane ichope. Mani en yo mayot, to otiyo maber malich. Victor ma en jaduong’-kanyakla kendo painia e Afrika, wacho niya: “Kane pod atin, jaduong’-kanyakla moro nopenja penjo moko ma noseparo maber e wi gik ma nadwaro timo gi ngimana. Penjogo nokonya mondo achak paro matut e wi kaka natiyo ne Nyasaye.” Jodongo molony bende jiwo ahinya kaka en gima duong’ chako tiego owete ka pod gin rowere kuom miyogi migepe mowinjore gi hikgi. Chako tiegogi chon kamano konyo rowere oket pachgi ahinya e tiyo ne Nyasaye ka koro gihawo higni piero ariyo kama, nimar mago e kinde ma gik mathoth nyalo gwenyo pachgi.—Som Zaburi 71:5, 17.a

6. En yo mane maduong’ ma Yesu notiyogo e tiego jomoko?

⁶ Bende inyalo medo jiwo siso ma owadwa nigo kilerone gima onyalo timo kod gimomiyo onego otime. Sama inyise gimomiyo onego otim kamano, iluwo ranyisi mar Yesu Japuonj Maduong’. Kuom ranyisi, kane Yesu pok onyiso jootene ni gilok ji obed jopuonjrene, nonyisogi gimomiyo nonego gitim kamano. Nowacho kama: “Osemiya teko duto e polo kod piny.” Kae to nomedo wacho kama eri: “Kuom mano, dhiuru e ogendni duto mondo ulok ji obed jopuonjrena.” (Math. 28:18, 19) Inyalo luwo nade ranyisi mar Yesu mar tiego jomoko?

7, 8. (a) Ere kaka jodongo ma kindegi nyalo luwo ranyisi mar Yesu e tiego jomoko? (b) Ang’o momiyo pwoyo owadwa en gima duong’? (c) Gin paro mage ma nyalo konyo jaduong’ sama otiego jomoko? (Ne sanduku ma wiye wacho ni “Kaka Inyalo Tieg Jomoko.”)

⁷ Sama itiego ng’ato ne migawo moro, inyalo lerone kitiyo gi Ndiko gimomiyo dwarore ni ochop migawono. Kuom timo kamano, ikonye timo gik moko kata timo yiero moro kotiyo gi puonj ma yudore e Muma. Kuom ranyisi, nyalo bedo ni ikwayo owadwa moro oywe rangach kata laru mar Od Romo kendo ogol gik ma nyalo hinyo ji. Inyalo tiyo gi ndiko mar Tito 2:10 kae to ilerne kaka tich motiyono ‘bidho puonj mar Jawarwa, ma en Nyasaye.’ Bende, inyalo nyise omed dewo joma hikgi oniang’ manie kanyakla kod kaka tich motimono biro konyogi. Goyo mbaka gi owadwa e yo ma kamano biro konye ong’e ni konyo jomoko e gima duong’ sama otimo migepene to ok timo atima migawo mana nikech onyise. Obiro bedo mamor neno kaka migepe momiye konyo jomoko e kanyakla.

⁸ E wi mano, pwo owadwano kuom kinda moketo e tiyo gi paro mimiye. Ang’o momiyo dwarore ipwoye? Mana kaka pi konyo yien kata cham mopidhi, e kaka pwoyo owadwa jiwe mondo omed timo dongruok.—Pim gi Mathayo 3:17.

PEK MA JABEDOE

9. (a) E pinje ma ji omewie, en pek mane ma jodongo romogo sama gidwaro tiego owete? (b) Ang’o momiyo tiyo ne Nyasaye ok e gima okwongo e ngima owete moko?

⁹ Jodong-kanyakla modak kuonde ma ji omewie, jaromo gi pek moro. Pekno en jiwo owete mosebatis ma hikgi 20 gi wiye kata 30 gi dire mondo okony tije moko e kanyakla. Ne wapenjo jodongo moko molony moa e pinje chiegni 20 ma ji omewie mondo owach gimomiyo giparo ni owete ma rowere manie pinjego ok dwar migepe mag kanyakla. Dwoko achiel ma chiegni ni giduto ne gichiwo en niya: Kane owetego dongo, moko kuomgi ok ne ojiw mondo oket chenro mar tiyo ne Nyasaye. Gima iwuoro en ni jonyuol rowerego e ma nonyoso chunygi ka jiwogi mondo giluw somo ma malo kod tije mag piny ka gin giwegi ne gidwaro keto chenro mar tiyo ne Nyasaye e ngimagi. Ne ok oket tiyo ne Nyasaye obed mokwongo e ngimagi.—Math. 10:24.

10, 11. (a) Ere kaka jaduong’ nyalo konyo owadwa ma nenore ni ok dwar migepe mag kanyakla mondo olok pache mos mos? (b) Gin ndiko kaka mage ma jaduong’ nyalo nono kaachiel gi owadwano, to nikech ang’o? (Ne weche moler piny.)

¹⁰ Kapo ni owadwa moro ok ohero mondo omiye migepe e kanyakla, loko pache en gima biro dwaro kinda kod horuok, kata kamano en gima nyalore. Mana kaka japur nyalo chiko kaka yien moro dongo mos mos, jodongo bende nyalo konyo owete moko ochak loko pachgi e wi migepe mag kanyakla. Ginyalo timo mano nade?

¹¹ Kaw thuolo mondo ilos osiep e kindi gi owadwano. Konye mondo ong’e ni onyalo konyo kama duong’ e kanyakla. Kae to bang’ kinde, bed kode piny mondo uwuo e wi ndiko moko ma biro konye paro matut chiwruok ma notimo ne Jehova. (Ekl. 5:4; Isa. 6:8; Math. 6:24, 33; Luka 9:57-62; 1 Kor. 15:58; 2 Kor. 5:15; 13:5) Inyalo penje niya: ‘Kane ichiwori ne Jehova, ne isingori ni ibiro timone ang’o?’ Tem chopo e chunye kuom penje penjo kaka, ‘Iparo ni Jehova nowinjo nade kane obatisi?’ (Nge. 27:11) ‘To iparo ni Satan to winjo nade?’ (1 Pet. 5:8) Ndiko moyier malong’o kamano nigi teko ahinya mar mulo chuny owadwa e yo matut.—Som Jo-Hibrania 4:12.b

UN OWETE MITIEGO, NYISURU NI INYALO GENU

12, 13. (a) Elisha nonyiso chuny mane kane itiege? (b) Jehova noguedho Elisha nade nikech kido maber ma ne en-go?

¹² To nade un owete ma rowere ma kanyakla rito mondo ukonygi? En kido mane monego ubedgo ma biro konyou? Mondo wayud dwoko, we wanon ane ranyisi mar ng’at moro ma noyudo tiegruok e kinde machon.

¹³ Chiegni higni 3,000 mokalo, janabi Elija nogwelo Elisha ma pod ne hike tin obed jatichne. Elisha noyie mapiyo kendo nokonyo jaduong’no loyo tije matindo tindo. (2 Ruo. 3:11) Kae to bang’ yudo tiegruok kuom higni auchiel, Elisha nofwenyo ni tich ma ne Elija timo e Israel ne chiegni rumo. E sechego, Elija nokwayo jatichne ma nosetiego maber mondo owe luwe, to Elisha nokone nyadidek niya: “Ok nawei.” Noramo mar siko gi japuonjne kuom kinde malach kaka nyalore. Nikech Elisha nomakore gi Elija gadier, Jehova noguedhe kuom miye thuolo mar neno ka kalausi kawo Elija e yor hono.—2 Ruo. 2:1-12.

14. (a) Ere kaka owete mitiego e kindegi nyalo luwo ranyisi mar Elisha? (b) Ang’o momiyo owadwa mitiego onego obed ng’at minyalo gen?

¹⁴ Ere kaka inyalo luwo ranyisi mar Elisha kindegi? Yie mapiyo timo migepe momiyi, kata gibed ma ji ochayo. Ne owadwa ma tiegino kaka osiepni kendo mi ong’e ni kinda motimo mondo otiegi ok dhi nono. Yo mitimogo gik monyisi nyalo chalo ka gima inyise ni, “Ok nawei.” Moloyo duto, ne ni itimo migepe duto momiyi e yo maber. Ang’o momiyo timo kamano en gima onego okaw mapek? En mana bang’ nyiso ni in ng’at migeno kendo ma timo gik moko e yo maber eka jodongo biro bedo gadiera ni Jehova dwaro ni omedi migepe e kanyakla.—Zab. 101:6; som 2 Timotheo 2:2.

MI JODONGO LUOR

15, 16. (a) Gin yore mage ma Elisha nonyisogo ni nomiyo japuonjne luor? (Ne picha manie chak sulani.) (b) Ang’o momiyo jonabi mamoko noyie gi Elisha?

¹⁵ Sigand Elisha nyiso kaka owete ma kindegi nyalo chiwo luor ne jodong-kanyakla. Bang’ Elija kod Elisha limo jonabi ma nochokore Jeriko, ne gimako yo ka gichomo Aora Jordan. Kane gichopo, “Elija nokawo nangane ma aroya, nobanogo mogoyogo pi, kendo pi nopogore koni gi koni.” Bang’ kalo aorano e lowo motwo, ne “gimedo dhiyo ka giwuoyo.” Nenore maler ni Elisha ok nobedo gi paro ni koro oseng’eyo gik moko duto. Nyaka chop kama koro Elija ne wuokie, Elisha ne rwako weche duto mag japuonjne. Kae to kalausi nobiro mokawo Elija. Bang’e, kane Elisha odok Jordan, nogoyo pi kotiyo gi law Elija kokok niya: “Ere Jehova Nyasach Elija?” To mano nomiyo pi opogore koni gi koni.—2 Ruo. 2:8-14.

¹⁶ Be ifwenyo ni hono mokwongo ma Elisha notimo chalre gi hono mogik ma Elija notimo? Mano puonjowa ang’o? Nenore maler ni Elisha ne ok oparo ni nikech koro gik moko nie lwete, koro nonyalo chomo kama en e ma odwaro. Kar mano, nikech notimo gima Elija notimo, Elisha nonyiso ni nochiwo luor ne japuonjne to mano nomiyo jonabi wetene oyie kode. (2 Ruo. 2:15) Kata kamano, kuom higni 60 ma ne Elisha obedogo janabi, Jehova nokonye motimo honni madongo ma kata Elija ne ok otimo. Kaka ng’at mitiego, wachno puonji ang’o?

17. (a) Ere kaka owete mitiego kindegi nyalo bedo gi chuny ma Elisha ne nigo? (b) Kaka kinde medo kalo, ere kaka Jehova nyalo medo tiyo gi owete mitiego kendo mochung’ motegno?

¹⁷ Kik ipar ni bang’ yudo migepe e kanyakla, inyalo timo gik moko e yo midwaro mopogore gi kaka osebed kitimogiga. Lokruok ok tim nikech wan e ma wagombo, to itime nikech chal moro manie kanyakla kod paro ma wayudo koa kuom riwruok mar oganda Jehova. Elisha nomiyo jonabi wetene oyie kode kendo nochiwo luor ne janabi Elija kuom tiyo gi yore ma janabino nopuonje. In bende inyalo miyo Jokristo weteni oyie kodi kendo nyiso ni imiyo jodongo ma notiegi luor kuom dhi nyime tiyo gi yore misiro gi Ndiko ma ne gipuonji. (Som 1 Jo-Korintho 4:17.) Kata kamano, kaka imedo yudo lony, onge kiawa ni ibiro konyo sama utimo lokruoge ma biro miyo kanyakla odhi kanyachiel gi riwruok mar oganda Jehova. Kuom adier, mana kaka Elisha, Jehova nyalo konyou utim migepe madongo ahinya moloyo ma jodongo ma ne tiegou notimo.—Joh. 14:12.

18. Ang’o momiyo tiego owete kindegi en gima onego okaw mapek?

¹⁸ Wageno ni paro mochiw e sulani kod sula motelo ne mae biro konyo jodongo mondo oket thuolo tenge mar tiego jomoko. Mad owete mowinjore orwak tiegruok mimiyogi kae to giti gi puonjgo e yor rieko sama girito rombe mag Jehova. Timo kamano biro medo tego kanyakla magwa e piny mangima kendo konyo ng’ato ka ng’ato kuomwa ochung’ motegno e kinde makende mokayo machiegni.