Bug Muma Namba 61—2 Petro
Jandiko: Petro
Ne Ondike: Babulon (?)
Ne Otiek Ndike: Chiegni 64 E.N.
KANE Petro ondiko barupe mar ariyo, ne ofwenyo ni thone ne chiegni. Ne odwaro ahinya paro ne Jokristo wetene ber mar bedo gi ng’eyo makare chuth, mondo okonygi chung’ motegno e tijgi mar lendo. Be nitie gima ne nyalo miyo ng’ato obed gi kiawa kabe Petro ema ne ondiko barua mar ariyo miluongo gi nyinge? Baruano wuon golo kiawa moro amora manyalo bedo ni ne obedoe kuom wach jal ma nondike. Jandiko luongore ni “Simon Petro, misumba kendo jaote mar Yesu Kristo.” (2 Pet. 1:1) Oluongo baruani ni ‘barua mar ariyo ma nondiko negi.’ (3:1) Onyiso ni en achiel kuom jogo ma noneno gi wang’gi fweny mar lokruok kit Yesu Kristo, ma ne en thuolo makende ma Petro gi Jakobo kod Johana ema ne obedogo, kendo ondiko wachni gi chunye duto kaka ng’ama noneno gi wang’e. (1:16-21) Owacho owuon ni ne onwang’o Yesu osekoro wach thone.—2 Pet. 1:14; Joha. 21:18, 19.
2 Kata kamano, josomo moko osekawo pogruok mantie e yo mondikgo barupe ariyogi, mondo giwach ni Petro ok ema nondiko barua mar ariyo. To wachni ok onego ochand pach ng’ato ahinya, nimar gima iwuoyoe kod gima nomiyo ondike opogore. E wi mano, Petro nondiko barupe mokwongo ‘gi lwet Silvano owadgi mogeno,’ to ka dibed ni Silvano ne omi thuolo matin mar chano weche kaka odwaro, mano nyalo nyiso gimomiyo nitie pogruok e yo mondikgo barupe ariyogo, nimar nenre ni Silvano ne ok okonyruokgo e ndiko barua mar ariyo. (1 Pet. 5:12) Jomoko bende osebedo ka kwedo ni baruani ok en achiel kuom buge maler nikech joma iluongo ni, “Fathers ” ok riwe lwedo. Kata kamano, mana kaka chart miluongo ni, “Orodha za Mapema Zenye Kutokeza za Maandiko ya Kigriki ya Kikristo,” mayudore e bug “Kila Andiko Lenye Pumzi ya Mungu, Lafaa,” ite mar 303 nyiso josomo mang’eny ne neno Petro mar Ariyo kaka achiel kuom oboke machon mag Muma ka kinde Third Council of Carthage ne podi.
3 Ne ondik barup Petro mar ariyo karang’o? Nyaka bedi ni ne ondike mapiyo bang’ barua mokwongo, kendo ni ne ondike Babulon, kata machiegni gi kanyo, chiegni 64 E Ndalowa, to onge gima nyiso ayanga kama nondike. E kinde ma nondike, thoth barupe Paulo ne isomo e kanyakla mag Jokristo, kendo Petro nong’eyo barupego kokawogi kaka barupe mondiki kuom much Nyasaye, mi nokwanogi kanyachiel gi “weche moko mondiki bende.” Barup Petro mar ariyo indiko ne “jogo mosenwang’o yie ma nengone duong’, marom gi yiewa,” kendo jogo oriwo kata joma ne ondik ne barua mokwongo kata moko ma noyudo Petro oselendonegi. Mana kaka barua mokwongo ne osesom kuonde mang’eny, e kaka barua mar ariyo bende ne dhi bedo kamano.—2 Pet. 3:15, 16; 1:1; 3:1; 1 Pet. 1:1.
GIMOMIYO BUGNI KONYO
8 Mano kaka bedo gi ng’eyo makare chuth en gima ber! Petro wuon tiyo gi ng’eyo makare moseyudo ei Ndiko mag Dho-Hibrania kojiwo godo gik mopuonjo. Onyiso ratiro ni wechego ne ondiki kuom much Nyasaye kowacho kama: “Nikech wach mokor ne ok obiro kuom dwaro mar dhano ngang’, to ji ne wacho wach moa kuom Nyasaye, kaka Roho Maler ne telonigi.” Onyiso bende ni “nomiye” rieko ma Paulo ne nigo. (1:21; 3:15) Wanwang’o ohala maduong’ ahinya ka wanono Ndiko mowuok kuom much Nyasaye, kendo mako motegno ng’eyo makare. Mano biro miyo kik wabed jo samwoyo, mana kaka joma Petro nyiso ni ne wacho kama: “Gik moko duto ochwere kaka ne gibet nyaka a chakruok mar chuech piny.” (3:4) Kendo ok wabi donjo e obadho mag jopuonj mag miriambo kaka jogo ma Petro wuoyoe e sula mar 2 e barupe. Kar mano, onego wasik ka wanono gigo ma Petro paronwa koda jondiko mamoko mag Muma. Timo kamano konyowa dong’ ka ‘wategno kuom adiera,’ kendo horruok ka wachung’ motegno e timo dongruok “kuom ng’wono kod ng’eyo mar Ruodhwa gi Jawarwa Yesu Kristo.”—1:12; 3:18.
9 Petro jiwo ni nyago gik mochan e sula 1, kwan matindo 5 nyaka 7, ma gin kido mag Jokristo, konyo e medo “ng’eyo Nyasaye gi Yesu Ruodhwa.” Kae to e kwan matindo 8, omedo ni: “Ka ubedo gi gigo kendo gimedore, gimiyou bedo jo ma ok tim samuoyo, to ubedo gi nyak kuom ng’eyo Ruodhwa Yesu Kristo chuth.” Kuom adier, mani en gima jiwo ji mondo omed tiyo, ka gin jotich Nyasaye e ndalo mopong’ gi chandruokgi!—1:2.
10 Mano kaka en gima ber ahinya mondo ng’ato ochiwore chuth mondo omi obed gadier ni enoyud “singruok madongo ahinya kendo miwuoro” mag Jehova Nyasaye! Mano emomiyo Petro jiwo Jokristo mowal kuom roho mondo oket pachgi chuth e geno mar Pinyruoth, kowacho ni: “Timuru kinda moloyo mondo unyis ni noluongou kendo noyierou; nikech kutimo mago, ok nuchwanyre ngang’. Kamano nomiu thuolo maduong’ mar donjo e pinyruoth mochwere mar Ruodhwa gi Jawarwa Yesu Kristo.” Kae to Petro duoko pachwa kuom ber mar duong’ Pinyruodh Yesu, ma en owuon ne en janeno kokalo kuom fweny mar lokruok kit Yesu, kendo omedo ni: “Omiyo koro wan gi wach motegno moloyo, mosiro weche ma nokor.” Kuom adier, weche duto mokor kuom duong’ mar Pinyruodh Jehova biro chopo adier. Mano emomiyo wan gadier chuth ka wawacho kaka Petro ma ne onwoyo weche ma Isaya nokoro niya: “To kaka singruokne obet, warito polo manyien, gi piny manyien, ka ma wach makare odakie.”—2 Pet. 1:4, 10, 11, 19; 3:13; Isa. 65:17, 18.