Vênnainsâng ONLINE LIBRARY
Vênnainsâng
ONLINE LIBRARY
Mizo
Ṭ
  • â
  • ê
  • î
  • û
  • ṭ
  • Ṭ
  • BIBLE
  • THU LEH HLA CHHUAHTE
  • INKHAWMTE
  • w00 6/1 p. 14-19
  • ‘Nangmah leh I Thu Ngaithlatute Chhandam Rawh’

I thlanah hian video a awm lo.

A pawi lutuk, he video hi a load theih loh.

  • ‘Nangmah leh I Thu Ngaithlatute Chhandam Rawh’
  • Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2000
  • Thupuitête
  • Thu Thuhmun
  • ‘Nangmahah Chuan Fîmkhur Reng Rawh’
  • ‘I Zirtîrnaah Fîmkhur Rawh’
  • Zirlai chu Jehova Ṭhian Lo Ni Tûrin Ṭanpui Rawh
  • I Fate Chhandam Tûra Thawhna
  • I ‘Zirtîr Thiamna’ Ngaihsak Rawh
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2008
  • Baptisma Chang Thei Tûra Bible Zirlai Ṭanpui Dân—Ṭhen Hnihna
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna (Zir Tûr)—2020
  • Mi Dangte Chu Bible Zirtîrna Zâwm Tûrin Ṭanpui Rawh
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2007
  • Baptisma Chang Thei Tûra Bible Zirlai Ṭanpui Dân—Ṭhen Khatna
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna (Zir Tûr)—2020
Hmuh Belh Nân
Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2000
w00 6/1 p. 14-19

‘Nangmah leh I Thu Ngaithlatute Chhandam Rawh’

“Nangmah leh i zirtîrnaah chuan fîmkhur la; . . . chutiang tiin nangmah leh i thu ngaithlatute i chhandam dâwn zuk nia.”—1 TIMOTHEA 4:16.

1, 2. Kristian dikte chu an nun chhandam rawngbâwlna chhunzawn tûrin engin nge tur?

THAILAND hmâr lama thingtlâng chengker taka awm Jehova Thuhretu nupa tuak khat chuan an ṭawng thiam thar chu chûng tlâng mite hnênah chuan an hmang ṭan a. Chûng tlâng mite hnêna Pathian Lalram chanchin ṭha an hrilh theih nân, tûn hnai mai khân Lahu ṭawng chu an zir a ni.

2 “Hêng mi ngaihvenawm takte zînga rawng kan bâwlna avânga hlimna leh lungâwina kan neih hi sawifiah a harsa a ni. Thu Puan 14:6, 7-na thlen famkimna ‘hnam tinrêng te, chi tinrêng te, ṭawng tinrêng te hnêna’ chanchin ṭha kan tlângaupui nia inhriatna tak tak kan nei a. Chanchin ṭha la hrilh lohna hmun tlêm tê chauh a awm tawh a, tûna kan thawhna hi chu mi zînga pakhat chu a ni ngei mai. Kan tlin tâwk aia tam ṭhelh Bible zirpui kan nei hial a ni,” tiin a pasal zâwk chuan a sawi. Chiang takin, he mite nupa hian anmahni chang ni lo, an thu ngaithlatute pawh chhandam an inbeisei a ni. Kristian kan nih angin, chutiang bawk tih chu kan zain kan inbeisei lâw’m ni?

‘Nangmahah Chuan Fîmkhur Reng Rawh’

3. Mi dangte chhandam tûrin eng nge kan tih hmasak ang?

3 Tirhkoh Paula chuan Timothea chu, ‘Nangmah leh i zirtîrnaah chuan fîmkhur rawh’ tiin a fuih a, hei hi Kristian zawng zawngte tân a ni bawk. (1 Timothea 4:16) Mi dangte chhandamna hmu tûra ṭanpui tûr chuan, keimahniah kan fîmkhur hmasa tûr a ni ngei mai. Engtin nge chu chu kan tih theih? Pakhatah chuan, kan awmna hun chung thu-ah harh vâng taka kan awm hi a ni. Isua chuan a zirtîrte’n “khawvêl tâwpna” lo thlen hun tûr an hriat theih nân chhinchhiahna hlâwm khat a pe a. Chutichung pawhin, Isua’n tâwpna lo thlen hun tûr chiah chu kan hre lo tih a sawi bawk a ni. (Matthaia 24:3, 36) Chu thu dik chu engtin nge kan hmachhawn ang?

4. (a) He kalhmang tâna hun la awmah hian eng rilru put hmang nge kan put ang? (b) Eng rilru put hmang nge kan pumpelh ang?

4 ‘He khawvêl tâna hun la awm zawng zawng hi keimah leh ka thu ngaithlatute chhandam nân ka hmang em? A nih loh leh, “Tâwpna lo thlen hun tûr chiah kan hre si lo va, chu chu ka ngaihsak lo vang” tiin ka ngaihtuah em?’ tihte hi kan inzâwt ṭheuh thei ang. A hnuhnûng zâwk rilru put hmang hi a hlauhawm a ni. Chu chuan: “Inring rengin awm rawh u, in rin loh hunah Mihring Fapa a lo kal dâwn si a,” tia Isua fuihna a kalh tlat avângin. (Matthaia 24:44) Tûn hi Jehova rawngbâwlnaa kan phûrna hlauh hun a ni lo va, himna emaw, lungawina emaw hmuh nâna khawvêl lam hawi hun a ni lo hulhual bawk.—Luka 21:34-36.

5. Kristian awm hmaa Jehova thuhretute khân eng entîr ṭha nge an lo siam?

5 Keimahniah kan fîmkhur a ni tih lantîr theihna kawng dangleh chu Kristian kan nih anga rinawm taka chhelna hi a ni. Hmân lai Pathian chhiahhlawhte chuan chawp leh chilha chhanchhuahna an beisei emaw, beisei lo emaw pawh ni se, chhel takin an awm a ni. Chutiang Kristian awm hmaa thuhretu Abela te, Enoka te, Nova te, Abrahama te, Sari te, entîr siam a târ lan hnuah, Paula chuan: “Thiltiamte chu chang lovin; nimahsela chûng chu hla tak aṭanga hmuin chibai an lo bûk tawh a, leiah hian mikhual leh khualzin mai an ni tih an inhriattîr tawh bawk a,” tiin a chhinchhiah a. Nun hahdam tak châkna lakah an tlâwm lo va, an chhehvêla nungchang bawlhhlawh nêkna lakah an tlu lût hek lo; mahse, ‘thutiamte thlenfamkimna’ chu nghâkhlel takin an thlîr a ni.—Hebrai 11:13; 12:1.

6. Kum zabi pakhatnaa Kristiante chhandamna thlîr dân khân an nun kawng engtin nge a nghawng?

6 Kum zabi pakhatnaa Kristiante pawhin he khawvêlah hian “mikhual” mai an ni tih an inhria a. (1 Petera 2:11) C.E. 70-a Jerusalem chhiatna laka chhanchhuah an nih hnuah pawh, Kristian dikte chuan thuhrilh rawngbâwlna chu an bânsan chuang lo va, khawvêl nun kawngah pawh an kîr leh chuang lo. Rinawm tluan chhuakte chu chhandamna ropui takin a nghâk reng tih an hria a ni. C.E. 98 tâwp lamah tirhkoh Johana chuan: “Khawvêl hi a châknate chawpin a boral mêk a ni, Pathian duhzâwng titu erawh chu kumkhuain a awm reng ang,” tiin a ziak hial a ni.—1 Johana 2:17, 28.

7. Tûn laiah Jehova Thuhretute’n chhelna engtin nge an lantîr?

7 Tûn lai Jehova Thuhretute pawhin, tihduhdahna râwng tak an tâwk chung pawhin, Kristian rawngbâwlnaah an chhel ṭâng ṭâng bawk. An chhelna chu a thlâwn em? Teuh lo mai, tâwpna a sawi chu khawvêl tâwp hun emaw, mi a thih hun emaw pawh ni se, Isua’n: “A tâwp thlenga tuar peih apiang chu, chu mi ngei chu chhandamin a awm ang,” tia min tiam avângin. Thawhlehnaah chuan, Jehova chuan a chhiahhlawh rinawm thi tawh zawng zawngte chu a hre reng ang a, lâwmman a pe ṭheuh vang.—Matthaia 24:13; Hebrai 6:10.

8. Hmân lai Kristiante chhelna chu kan ngaisâng a ni tih engtin nge kan lantîr theih?

8 Chu bâkah, hmân lai Kristian rinawmte’n anmahni chhandamna chauh an lo ngaihtuah loh avângin kan lâwm a. An zâra Pathian Lalram chungchâng kan zir a, Krista thupêk: “Chutichuan kal ula, hnam tina mi zirtîrahte siam ula, . . . thu ka pêk zawng zawng che u pawm tûrin zirtîr rawh u,” tih chhel taka an lo thawh avângin kan lâwm tak zet a ni. (Matthaia 28:19, 20) Hun remchâng kan tâna a inhawn chhûng zawng chu chanchin ṭha la hre ve lote hnêna thu hrilhna hmangin kan lâwmzia kan lantîr thei a ni. Amaherawhchu, thuhrilhna chu zirtîr siamna kawnga rahbi hmasa ber chauh a la ni.

‘I Zirtîrnaah Fîmkhur Rawh’

9. Rilru put hmang dik tak neihna chuan Bible zirpui nei tûrin engtin nge min ṭanpui theih?

9 Kan hnaah chuan thuhrilh chang ni lovin, zirtîrna pawh a tel a. Isua chuan thu a pêk zawng zawngte pawm tûra mi dangte zirtîr tûrin min tîr a ni. Bial ṭhenkhatah chuan, Jehova chungchâng zir duh an awm mang lo tih chu a dik a. Mahse, bial chhûng a beisei bo zâwnga thlîrna chuan Bible zirna ṭan tuma kan beihna chu a tibahlah thei a ni. Ṭhenkhatin hlawhchhamna bial an tihna hmuna pioneer thawk Yvette-i (Evet-i tia lam tûr) chuan rilru put hmang dik tak nei mikhualte’n a awmna bial ngeiah in lama Bible zirpui an nei thei tih a hmu chhuak a. Beiseina a insiam hnu chuan, Yvette-i pawhin Bible zir duh mi a hmu ve ta a ni.

10. Bible zirtîrtu kan nih angin kan hna bul ber chu eng nge ni?

10 Kristian ṭhenkhat chuan zirna kaihruai thei lo tûra an inngaih avângin tuina neite Bible zir tûra sâwm chu an hreh a ni thei. Kan theihnate a inchen lo tih chu a dik ngei mai a. Mahse, Pathian Thu zirtîrtu hlawhtling ni tûr chuan thiamna sâng tak kan neih a ngai lo. Bible thu thianghlim chuan thil a tithei a; tin, Isua’n berâm ang mite chuan Berâmpu dik tak aw an hria a ti bawk. Chuvângin, kan hna chu Berâmpu Ṭha, Isua thu kan theih ang tâwka fiaha hrilh chu a ni mai.—Johana 10:4, 14, 15.

11. Bible zirlai ṭanpuina kawngah engtin nge i hlawhtlin lehzual theih ang?

11 Engtin nge Isua thuchah chu hlawhtling lehzualin mite i hrilh theih ang? A hmasa berin, thu sawi mêk chungchâng Bible-in eng nge a sawi tih nangman fiah takin hre phawt ang che. Mi dangte i zirtîr hmain thu chu i hriat thiam phawt a ngai a ni. Tin, zirna neih chhûng chuan boruak zahawm tak; mahse, nêlawm tak si awmtîr tum ang che. Naupang tê te pawh tiamin, zirlaite chuan an hahdam lai leh zirtîrtuin nunnêmna leh zahna an lantîr hian an zir ṭha thei zâwk mah a ni.—Thufingte 16:21.

12. Zirlai chuan i thil zirtîr chu a hre thiam a ni tih engtin nge i hriat theih ang?

12 Zirtîrtu i nih angin, zirlaiin i thu zirtîr a sawi chhawn leh mai chu duh tâwk lo la. A zirlai chu hre thiam tûrin ṭanpui ang che. Zirlaiin i thusawi a hriatthiamna chu a lehkha thiamnaah te, a thil tawnah te, leh Bible a lo hmêlhriat dânah te a innghat ang. Chuvângin, ‘Zirlai thua Bible châng târ lante pawimawhna chu a man em?’ tiin i inzâwt thei ang. ‘Ni’ emaw, ‘Ni lo’ emawa chhân mai theih loh, hrilhfiah deuh ngai zawhna zâwtin i chhântîr thei ang. (Luka 9:18-20) Kawng leh lamah chuan, zirlai ṭhenkhat chuan zirtîrtute zawhna zawh chu an hreh ṭhîn. Chuvângin, an thil zir chu hre thiam lêm lovin an kal liamtîr mai thei. Zirlai chu zawhna zâwt tûr leh thu hriat thiam loh a neihte chu zâwt tûrin fuih ang che.—Marka 4:10; 9:32, 33.

13. Zirlai chu zirtîrtu ni tûrin engtin nge i ṭanpui theih?

13 Bible zirnain a tum pawimawh tak chu zirtîrtu lo ni tûra zirlai ṭanpui chu a ni. (Galatia 6:6) Chu mi tihlawhtling tûr chuan, i zirlai i ennawn puiin, la hre ngai lote hnêna hrilhfiah anga mâwl tê têa hrilhfiah tûr chein i sâwm thei ang. Chu mi hnu, rawngbâwlnaa tel tûra a tlin hunah, thlawhhma rawngbâwlnaa i ruala telve tûrin i sawm thei ang. Nangmah nêna thawh dun chu nuam a tih ngei a rinawm a; a thiltawn chuan amaha rawngbâwla kal chhuak thei tûrin a ṭanpui ang.

Zirlai chu Jehova Ṭhian Lo Ni Tûrin Ṭanpui Rawh

14. Zirtîrtu i nih angin i thiltum bul ber chu eng nge ni a, chu mi tihlawhtling tûr chuan engin nge ṭanpui ang che?

14 Kristian zirtîrtu zawng zawngte thiltum bul ber chu Jehova nêna inṭhianna nei tûra zirlai ṭanpui chu a ni. Hei hi ṭawngkam mai ni lo, i entîr ṭha siam hmangin i hlen ang. Entîrna hmanga zirtîrna chuan zirlai thinlung a khawih bîk a. Thiltih chuan thu aiin thil a tithei zâwk a; chu chu, zirlaite thinlunga nungchang hlutna tuhnaah leh zirlaite tihthathonaah a dik lehzual a ni. I thusawi leh i thiltihte chu Jehova nêna inlaichînna ṭha aṭanga lo chawr chhuak a ni tih an hmuh chuan, amah nêna chutiang inlaichînna neih chu an duh nasa lehzual thei a ni.

15. (a) Zirlai chuan Jehova rawngbâwl tûra rilru put hmang dik a neih chu engvângin nge a pawimawh? (b) Zirlai chu thlarau lama ṭhang zêl tûrin engtin nge i ṭanpui theih?

15 Zirlai chuan Armageddon-a tihboral a duh loh vâng mai ni lo, hmangaihna avânga Jehova rawng a bâwl chu i duh a. Chutiang rilru put hmang dik nei tûra i ṭanpuiin, rinna fiahna paltlang thei tûr, kâng thei lo thilin i thuam tihna a ni ang. (1 Korinth 3:10-15) Nangmah emaw, mi dang tupawh emaw a hleih a hluaka el tumna ang chi rilru put hmang dik lo chuan, khawvêl thununna do tûrin chakna a pe lo vang a, thil dik ti tûrin huaisenna a pe hek lo vang. A zirtîrtu i ni kumkhua dâwn lo tih chu hre reng ang che. Chuvângin, hun remchâng i neih laiin, Pathian Thu nî tina chhiarna leh ngaihtuahna hmanga Jehova hnaih deuh deuh tûrin i fuih thei a ni. Hetianga i tih hian i zirpuina a tâwp hnu hun rei takah pawh Bible leh Bible ṭanchhan thuchhuahte aṭanga “thudik dân” chu a la lût zêl ang.—2 Timothea 1:13.

16. Thinlung taka ṭawngṭai tûrin engtin nge zirlai chu i ṭanpui theih?

16 Rilru chhûngril aṭanga ṭawngṭai tûra zirtîrna hmangin, zirlai chu Jehova hnaih zual tûrin i ṭanpui thei bawk. Hei hi engtin nge i tih theih? Isua zirtîr Lal ṭawngṭaina, leh Sâm-a chhinchhiah ang chi tih tak zeta ṭawngṭaina tam takte chu i hrilh thei a ni. (Sâm 17, 86, 143; Matthaia 6:9, 10) Chu mai bâkah, i zirpuina i ṭan nân leh tihtâwp nâna i ṭawngṭai a hriat chuan, Jehova chunga i rilru put dân a hria ang. Chuvângin, i ṭawngṭaina chuan tih tak zetna leh inhawnna, thlarau lam leh rilru lam inbûktâwkna a lantîr reng tûr a ni.

I Fate Chhandam Tûra Thawhna

17. Engtin nge nu leh pate’n an fate chu chhandamna kawnga kal reng tûrin an ṭanpui theih?

17 Kan chhandam duhte zîngah chuan kan chhûngkaw zînga mite an tel ngei mai. Kristian nu leh pate naupang tam takte chu tih tak zet leh ‘ring nghet takin’ an awm a ni. Amaherawhchu, ṭhenkhatte thinlungah thutak chuan zung a kai thûk lutuk lo mai thei. (1 Petera 5:9; Ephesi 3:14-19; Kolossa 2:6, 7) Chutiang ṭhalai tam takte chuan an puitlin dâwnah emaw, an puitlin ve leh emaw Kristian nun kawng chu an pênsan ṭhîn. Fa i nei a nih chuan, chutiang thil lo thleng lo tûrin eng nge i tih theih? A hmasa berin, chhûngkuaah boruak ṭha siam tûrin ṭan i la thei a ni. Chhûngkaw nun ṭha chuan thuneihna thlîr dân dik te, hlutna dik ngaihsânna te, leh mi dangte nêna inlaichînna hlimawm te a awmtîr a. (Hebrai 12:9) Chuvângin, chhûngkaw inzawmkhâwm ṭha chu naupangte leh Jehova inṭhian ṭhatna ṭhan lenna bul a ni thei. (Sâm 22:10) Chhûngkaw chak chuan lungrual takin thil an ti-ho ṭhîn—nu leh pate’n anmahni tâna hman theih hunte chhûngkuaa thil tihho nâna pêk ngai pawh ni se. Hetiang kawnga entîrna siamin i fate chu thu tlûkna dik siam tûrin i zirtîr thei a ni. Nu leh pate u, in fate’n in laka an phût ber chu hausakna a ni lo, nangmah a ni—i hun te, i tha te, leh i hmangaihna te chu. Hêngte hi i fate i pe em?

18. Nu leh pate’n an fate chu eng ang zawhnate nge chhâng thei tûrin an ṭanpui ang?

18 Kristian nu leh pate chuan an fate chu Kristian rawn ni ve nghâl mai tûrah an ngai rêng rêng tûr a ni lo. Upa Daniela, fa panga lai nei chuan heti hian a sawi: “Nu leh pate chuan an fate’n school-ah emaw, hmun dang emaw aṭanga pumpelh rual lova an dawn rinhlelhnate tibo tûra ṭanpui tûrin hun an hmang tûr a ni a. Hêng zawhnate: ‘Tâwpna hunah kan awm tak tak em? Sakhaw dik pakhat chauh a awn tak zet em? School kalpui ṭha tak tak nia langte kawm hi engvângin nge a ṭhat loh? Inneih hmaa mipat hmeichhiatna hman hi a dik lo rêng em?’ tih ang chi zawhnate chhânna hre tûrin dawhthei takin an ṭanpui tûr a ni,” tiin. Nu leh pate u, in thawhrimnate malsâwm tûrin Jehova chu in beisei reng thei; ani pawhin in fate hamṭhatna tûr chu a ngaihtuah si a.

19. Nu leh pate ngeiin an fate zirna neihpui chu engvângin nge a ṭhat ber?

19 Nu leh pa ṭhenkhatte chu an fate zirna neihpui tûrin tling lovah an inngai thei. Mahse, chutiangin i inngai tûr a ni lo; i fate zirtîr tûrin nang aia tling tumah a awm loh avângin. (Ephesi 6:4) I rîla rahte nêna zirna chuan an thinlung ngaihtuahna leh an rilrua awmte chu hmaichhanah a hmuhtîr ang che. An thu sawite chu thinlung takin nge an sawi a, a rûn dâl chauhvin? An thu zirte chu an ring tak zet em? Jehova chu an tân mi tak tak a ni em? Hêng zawhnate leh zawhna pawimawh dangte chhânna chu zirna i neihpui chauhvin i hre thei ang.—2 Timothea 1:5.

20. Engtin nge nu leh pate’n chhûngkaw zirna chu hlimawm tak leh hlâwk taka an siam theih?

20 Chhûngkaw zirna i ṭan tawh a nih chuan, engtin nge i chhunzawm theih ang? Upa Joseph-a fanu leh fapa tleirâwl nei tawh chuan heti hian a sawi: “Bible zirna ang bawkin, chhûngkaw zirna chu hlimawm tak, mi zawng zawng nghahhlelh a ni tûr a ni. Kan chhûngkaw zirna chu chutiang nihtîr tûr chuan, a hun chungchângah kan invawng khauh lutuk thei lo. Kan zirna chuan dârkâr khat lai pawh a awh mai thei a; mahse, minute sâwm lek kan neih châng pawhin, kan zir tho tho a ni. Chawlhkâr chhûng zirna zînga naupangte nuam tih ber chu Ka Bible Thawnthu Lehkhabu-a thu awmte a lema chan hi a ni.a Rilru a hnehna leh hriatthiamna a hrin chhuah chu paragraph zawh tam aiin a pawimawh fê zâwk a ni,” tiin.

21. Eng hunah nge nu leh pate’n an fate an zirtîr theih?

21 Chhûngkaw zirna neih hun chhûng chauhvin i fate i zirtîr tûr a ni lo. (Deuteronomy 6:5-7) Atîra kan sawi tâk Thailand-a Thuhretu chuan hetiang hian a sawi: “Ka pain kan kohhran bial hla taka thuhril tûra kan thîrsakawra min hruai lai ka la hre chiang khawp mai. Hun bikima rawngbawlna min thlantîrtu hi kan nu leh pate entîr siam ṭha tak leh dinhmun engpawh hnuaia min zirtîr reng vâng a ni chiang hle. Chu chu a la hlawhtling reng a ni ang. Hmun hla takah tûn thlengin rawng ka la bâwl reng si a!” tiin.

22. ‘Nangmah leh i zirtîrnaa i fîmkhurna’ aṭangin eng rah nge chhuak ang?

22 He kalhmang chunga Pathian rorêlna thlentîr tûrin a hun takah Isua chu a lo kal thuai dâwn a. Chu thil thleng ropui tak chu lei leh vânah a lo thleng ang; mahse, Jehova chhiahhlawh rinawmte erawh chuan chatuan chhandam beiseina nên a rawng an bâwl zêl ang. Nang leh i fate, leh i Bible zirpuite chu chûng mite zînga in tel i beisei em? I beisei a nih chuan: “Nangmah leh i zirtîrnaah chuan fîmkhur la, chûng thilte tiin awm reng rawh, chutiang tiin nangmah leh i thu ngaithlatute i chhandam dâwn zuk nia,” tih hi hre reng rawh.—1 Timothea 4:16.

[Footnote]

a Watchtower Bible and Tract Society chhuah a ni.

I Hrilhfiah Thei Em?

• Pathian rorêlna lo thlen hun tûr chiah kan hriat loh avângin, eng ang rilru put hmang nge kan neih ang?

• Eng kawngin nge ‘kan zirtîrnaah kan fîmkhur’ theih?

• Zirlai chu Jehova ṭhian lo ni tûrin engtin nge i ṭanpui theih?

• Nu leh pate’n an fate zirtîr nâna hun an pêk chu engvângin nge thil pawimawh tak a nih?

[Phêk 15-naa milem]

Boruak zahawm tak; mahse, nêlawm tak si chuan zirna a tiphuisui

[Phêk 18-naa milem]

Solomona’n nawhchizuar pahnih ro a rêlsak dân ang chi Bible thawnthute a lema channa chuan chhûngkaw zirna chu a tihlimawm

    Mizo Thu leh Hla Chhuahte (1990-2025)
    Chhuahna
    Luhna
    • Mizo
    • Share
    • I Duh Dânte
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Hman Dân Tûr
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Luhna
    Share