Sawiho Atâna Bible Thuchâng Thlante
1. Thlahtu Biakna
A. Thlahtute biak hi a thlâwn
Thlahtute chu an thi, nikhaw hre lo an ni. Thur. 9:5, 10
Thlahtu bul chu a biak tlâk loh. Rom 5:12, 14; 1Tim. 2:14
Chutiang biakna chu Pathianin a khap. Ex. 34:14; Mt. 4:10
B. Mihringte a chawimawi theih; mahse, Pathian chauh biak
Ṭhalaite’n upa zâwkte an chawimawi tûr a ni. 1Tim. 5:1, 2, 17; Eph. 6:1-3
Mahse Pathian chauh biak tûr a ni. Tirh. 10:25, 26; Thup. 22:8, 9
2. Armageddon
A. Suahsualna titâwp tûr, Pathian indona
Armageddon-ah hnamte an kal khâwm. Thup. 16:14, 16
A Fapa leh vântirhkohte hmangin Pathianin a do. 2Thes. 1:6-10; Thup. 19:11-16
Kan damkhawchhuah theih dân. Zep. 2:1-3; Thup. 7:14
B. Pathian hmangaihna a kalh lo
Khawvêl a khawlo lutuk. 2Tim. 3:1-5
Pathianin a dawhthei, mahse rorêl dikna-in chêt a phût. 2Pet. 3:9, 15; Lk. 18:7, 8
Mi fel hmuingil nân mi sual an ral ngei tûr a ni. Thuf. 21:18; Thup. 11:18
3. Baptisma
A. Kristian tih tûr
Isuan’n entawn tûr a siam. Mt. 3:13-15; Heb. 10:7
Mahni inphatna emaw, inpumpêkna emaw entîrna. Mt. 16:24; 1Pet. 3:21
Zirtîr theih china upate tân chauh. Mt. 28:19, 20; Tirh. 2:41
Tuia hnimphûm chu tih dân dik a ni. Tirh. 8:38, 39; Joh. 3:23
B. Sual a tlêng fai lo
Isua chu sual tlen fai nâna baptis a ni lo. 1Pet. 2:22; 3:18
Isua thisenin sual a tlêng fai. 1Joh. 1:7
4. Bible
A. Pathian Thu chu thâwk khum a ni
Pathian thlarauvin ziak tûrin mi a tîr. 2Pet. 1:20, 21
Hrilh lâwkna a tel: Dan. 8:5, 6, 20-22; Lk. 21:5, 6, 20-22; Is. 45:1-4
Bible pumpui hi thâwk khum leh ṭangkai tak a ni. 2Tim. 3:16, 17; Rom 15:4
B. Kan hun atân kaihruaitu hmantlâk a ni
Bible thu bul ngaihthah chu thihna thlentu. Rom 1:28-32
Mihring finna-in a thlâk lo. 1Kor. 1:21, 25; 1Tim. 6:20
Hmêlma chak ber lâka invênna. Eph. 6:11, 12, 17
Kawng dikah mi a hruai. Sâm 119:105; 2Pet. 1:19; Thuf. 3:5, 6
C. Hnam tin, chi tin tâna ziak a ni
Bible ziah chu khawchhak lama ṭan a ni. Ex. 17:14; 24:12, 16; 34:27
Pathian ruahmanna chu Mingoho (European) tân chauh a ni lo. Rom 10:11-13; Gal. 3:28
Pathianin mi zawng zawng a pawm. Tirh. 10:34, 35; Rom 5:18; Thup 7:9, 10
5. Thisen
A. Thisen thunna-in thisen thianghlimna a bawhchhia
Thisen chu a thianghlim a, nunna a nih thu Nova chu hrilh a ni. Gen. 9:4, 16
Dân thuthlungin thisen ei a khap. Lev. 17:14; 7:26, 27
Khapna chu Kristiante hnêna hrilh nawn a ni. Tirh. 15:28, 29; 21:25
B. Nun chhanhimna chuan Pathian dân bawhchhiatna lakah thiam a chantîr lo
Inthawina aiin thuâwih a ṭha zâwk. 1Sam. 15:22; Mk. 12:33
Pathian dân aia nunna dah hmasak chu thihna thlentu. Mk. 8:35, 36
6. Hun chhuina
A. Kum (C.E.) 1914-ah Jentailte nî a kin
Ram awptu indawt tihkhaihlakna B.C.E. 607-ah. Ezek. 21:25-27
Awpna din thar thlengin “hun sarih” ral tûr. Dan. 4:32, 16, 17
Hun sarih = hun 2 × 3 1/2 emaw, ni 1,260 × 2. Thup. 12:6, 14; 11:2, 3
Ni khat ai-ah kum khat [Kum 2,520 a tling] Ezek. 4:6; Num. 14:34
Lalram dinna thlenga awm tûr. Lk. 21:24; Dan. 7:13, 14
7. Kohhran (Church)
A. Kohhran (Church) chu thlarau lam thil, Krista chunga sak
Mihring sak biak inah Pathian a cheng lo. Tirh. 17:24, 25; 7:48
Kohhran (church) dik chu lung nungte thlarau lam biak in. 1Pet. 2:5, 6
Krista, a kila lung, tirhkohte, lungphûm tênau zâwk. Eph. 2:20
Pathian chu thlarau leh thutaka biak tûr. Joh. 4:24
B. Kohhran (Church) chu Petera chunga sak a ni lo
Isua’n kohhran (church) chu Petera chunga sak a ti lo. Mt. 16:18
Isua chu “lungpui” anga târ lan a ni. 1Kor. 10:4
Petera’n Isua chu lungphum angin a târ lang. 1Pet. 2:4, 6-8; Tirh. 4:8-12
8. Thil siam
A. Zirchîkna (Science) thu finfiah nên a inmil; chanchhâwnna a hnâwl
Zirchîkna-in thil siam indawt dân a mil. Gen. 1:11, 12, 21, 24, 25
‘A chi ang zêla thliarna’ Pathian dân chu a dik reng. Gen. 1:11, 12; Jak. 3:12
B. Thil siam nîte chu dârkâr 24 nîte ang a ni lo
“Ni” chuan hun engemaw chhûng mai a kâwk thei. Gen. 2:4
Pathian ngaiha nî chu hun rei tak a ni thei. Sâm 90:4; 2Pet. 3:8
9. Kraws
A. Isua chu tihmualpho nân tihhlumna banah khai kân a ni
Isua chu tihhlumna ban emaw, thing emawah khai kân a ni. Tirh. 5:30; 10:39; Gal. 3:13
Kristiante’n tihmualphona ban an pu tûr a ni. Mt. 10:38; Lk. 9:23
B. Biak tûr a ni lo
Isua ban târ chhuah chu tihmualphona a ni. Heb. 6:6; Mt. 27:41, 42
Biaknaa kraws hman chu milem biakna a ni. Ex. 20:4, 5; Jer. 10:3-5
Isua chu thlarau a ni, bana khai kân reng a ni lo. 1Tim. 3:16; 1Pet. 3:18
10. Thihna
A. Thih chhan
Mihringin ṭanna ṭha famkim, nun tâwp lo hmabâk a nei. Gen. 1:28, 31
Thuâwih lohna-in thihna a thlen. Gen. 2:16, 17; 3:17, 19
Adama fate zawng zawng chungah sualna leh thihna pêk chhâwn a ni. Rom 5:12
B. Mitthi dinhmun
Adama chu soul pêk a ni lo, soul ni tûra siam a ni. Gen. 2:7; 1Kor. 15:45
Mi, soul, chu a thi. Ezek. 18:4; Is. 53:12; Job. 11:20
Mitthi chu nikhaw hre lo, engmah hre lo a ni. Thur. 9:5, 10; Sâm 146:3, 4
Mitthi chu thawhlehna nghâka muhîl. Joh. 11:11-14, 23-26; Tirh. 7:60
C. Mitthite nêna inbiak a theih loh
Mitthi chu thlarauvin Pathian hnênah a awm lo. Sâm 115:17; Is. 38:18
Mitthite nêna inbiak tumna chu vaukhân a ni. Is. 8:19; Lev. 19:31
Ramhuai zâwl, aien chîn, phal a ni lo. Deut. 18:10-12; Gal. 5:19-21
11. Diabola, Ramhuaite
A. Diabola chu thlarau mi a ni
Mi chhûnga sual awm ni lovin thlarau mi a ni zâwk. 2Tim. 2:26
Diabola chu vântirhkohte angin mi a ni. Mt. 4:1, 11; Job. 1:6
Châkna dik lo avângin amah leh amah Diabola-ah a insiam. Jak. 1:13-15
B. Diabola chu khawvêl awptu hmuh theih loh a ni
Khawvêl hi pathian anga a thununna hnuai-ah. 2Kor. 4:4; 1Joh. 5:19; Thup. 12:9
Thubuai chinfel thlenga awm phal. Ex. 9:16; Joh. 12:31
Leilâwta khung hnûa tihboral tûr. Thup. 20:2, 3, 10
C. Ramhuaite chu vântirhkoh helte an ni
Tuilêt hmâin Setana an zawm. Gen. 6:1, 2; 1Pet. 3:19, 20
Tihtlâwm, tihvârna zawng zawng ata tuithlâr. 2Pet. 2:4; Jud. 6
Pathian an do, mihring an hnehchhiah. Lk. 8:27-29; Thup. 16:13, 14
Setana ruala tihboral tûr. Mt. 25:41; Lk. 8:31; Thup. 20:2, 3, 10
12. Leilung
A. Leilung tâna Pathian thiltum
Mihring ṭha famkimte tân lei-ah paradis siam. Gen. 1:28; 2:8-15
Pathian thiltum chu a mathei lo. Is. 55:11; 46:10, 11
Leilung hi mihring ṭha famkim, inrem taka tihkhah tûr. Is. 45:18; Sâm 72:7; Is. 9:6, 7
Lalram hmanga paradis din thar. Mt. 6:9, 10; Thup. 21:3-5
B. Tihboral emaw, tihram emaw a ni lo vang
He Leilung hi awm nghet tûr. Thur. 1:4; Sâm 104:5
Nova hun lai-ah leilung ni lovin mihringte tihboral. 2Pet. 3:5-7; Gen. 7:23
Entawn tûrin kan hunah damkhawchhuah beiseina min neihtîr. Mt. 24:37-39
Mi suaksualte tihboral; ‘mipui nasa takte’ an damkhawchhuak. 2Thes. 1:6-8; Thup. 7:9, 14
13. Zâwlnei dêrte
A. Zâwlnei dêrte awm tûr thu sawi lâwk; tirhkohte hun laiin a awm
Zâwlnei dêrte hriat theih dân. Deut. 18:20-22; Lk. 6:26
Sawi lâwk tawh an ni, an rah aṭanga hriat. Mt. 24:23-26; 7:15-23
14. Tihdamna, Ṭawngte
A. Thlarau lam tihdamna-in hlâwkna tluantling a nei
Thlarau lam damlohna chu boral theihna. Is. 1:4-6; 6:10; Hos. 4:6
Thlarau lam tihdamna chu hna pawimawh ber. Joh. 6:63; Lk. 4:18
Sualna a tibo; hlimna leh nunna a pe. Jak. 5:19, 20; Thup. 7:14-17
B. Pathian Ramin taksa lam tihdam hlenna a thlen ang
Isua’n natnate a tidam, Lalram malsâwmna thu a hril. Mt. 4:23
Tihdam hlenna tûrin Lalram chu tiam a ni tawh. Mt. 6:10; Is. 9:7
Thihna meuh pawh tihbo a ni ang. 1Kor. 15:25, 26; Thup. 21:4; 20:14
C. Tûn lai rinnaa tihdamna hian Pathian pawmpuina a tlachham
Zirtîrte mak takin an intidam lo. 2Kor. 12:7-9; 1Tim. 5:23
Tirhkohte hun hnûah thil mak tihna thilthlâwnpêk a tâwp. 1Kor. 13:8-11
Tihdamna chu Pathian duhsak nih finfiahna chiang tak a ni lo. Mt. 7:22, 23; 2Thes. 2:9-11
D. Ṭawng hriat lohva ṭawng chu rei lo tê atâna buatsaih
Chhinchhiahna a ni; thilthlâwnpêk ropui zâwk zawm tûr. 1Kor. 14:22; 12:30, 31
Thlarau thilthlâwnpêk mak tak ral tûra sawi lâwk. 1Kor. 13:8-10
Thil mak tihte chu Pathian duhsak nih finfiahna chiang tak a ni lo. Mt. 7:22, 23; 24:24
15. Vân
A. 1,44,000-te chauh vânah an kal
Bithliah chin a nei; Krista nêna lal ni tûrte. Thup. 5:9, 10; 20:4
Isua chu hmahruaitu; a hnûah mi dang thlan. Kol. 1:18; 1Pet. 2:21
Mi dang tam tak lei-ah an chêng ang. Sâm 72:8; Thup. 21:3, 4
1,44,000-te chu mi dang neih loh dinhmun bîk nei an ni. Thup. 14:1, 3; 7:4, 9
16. Hremhmun (Hell, Hades, Sheol)
A. Meia a ngial a ngana nghaisakna hmun a ni lo
Joba nâ tuarin chuta kal a ngên. Job. 14:13
Thiltih awm lohna hmun. Sâm 6:5; Thur. 9:10; Is. 38:18, 19
Isua chu thlan, hremhmun, ata kaihthawh a ni. Tirh. 2:27, 31, 32; Sâm 16:10
Ani chuan mitthi dangte a chhuahtîr ang a, tihboral a ni ang. Thup. 20:13, 14
B. Mei chu tihchimihna entîrna
Thihnaa tihboral chu meia entîr. Mt. 25:41, 46; 13:30
Sual sim lote chu meia kan ral anga chatuana tihboral. Heb. 10:26, 27
Meia Setana “nghaisakna” chu chatuan thihna a ni. Thup. 20:10, 14, 15
C. Mi hausa leh Lazara thu hi chatuan hremna finfiahna a ni lo
Abrahama ângchhûng hi a ngial a ngan a nih loh ang bawkin mei pawh a ngial a ngan a ni lo. Lk. 16:22-24
Abrahama duhsakna chu thim nên a inkalh bawk. Mt. 8:11, 12
Babulon chimihna chu meia nghaisak anga sawi. Thup. 18:8-10, 21
17. Ni lawmte, Pianchamte
A. Piancham te, Krismas te, Kristian hmasate’n an hmang lo
Betu dik lote’n an hmang. Gen. 40:20; Mt. 14:6
Isua thih nî chu hman tûr. Lk. 22:19, 20; 1Kor. 11:25, 26
Hlimhlawp bâwl nâna hman a dik lo. Rom 13:13; Gal. 5:21; 1Pet. 4:3
18. Milimte
A. Biaknaa milim te, milem te, hman chu Pathian tihhmingchhiatna a ni
Pathian lim a siam theih loh. 1Joh. 4:12; Is. 40:18; 46:5; Tirh. 17:29
Milim lâkah Kristiante vaukhân an ni. 1Kor. 10:14; 1Joh. 5:21
Pathian chu thlarau, thutaka biak tûr. Joh. 4:24 NW.
B. Milim biak chu Israel hnamte tân chhiatna a ni
Milim biak chu Judate tân khap a ni. Ex. 20:4, 5
Hre thei lo, ṭawng thei lo; a siamtute chu anmahni ang an ni. Sâm 115:4-8
Boralna thang a thlentîr. Sâm 106:36, 40-42; Jer. 22:8, 9
C. Biak ‘kawp’ a rem lo
Pathianin amah nêna biak ‘kawp’ a remti lo. Is. 42:8
Pathian chauh chu “Ṭawngṭaina ngaithlatu” a ni. Sâm 65:1, 2
19. Rinpawlhna
A. Sakhaw dang nêna infinna chu Pathian duhzâwng a ni lo
Kawng pakhat chauh zîm tê, mi tlêm tê-in an hmu. Eph. 4:4-6; Mt. 7:13, 14
Thurin dik lovin a tibawlhhlawh tih vaukhân. Mt 16:6, 12; Gal 5:9
Intihrang tûra thupêk. 2Tim 3:5; 2Kor 6:14-17; Thup 18:4
B. “Sakhua zawng zawngah a ṭha a awm” tih a dik lo
Ṭhenkhatin Pathian nêna inrem lo ṭhahnemngaihna an nei. Rom 10:2, 3
Ṭhatlohna-in ṭha tûr pawh a tikhawlo. 1Kor 5:6; Mt 7:15-17
Zirtîrna dik lovin boralna a thlen. 2Pet 2:1; Mt 12:30; 15:14
Biakna thianghlimin inpêk bîkna a ngiat. Deut. 6:5, 14, 15
20. Jehova, Pathian
A. Pathian hming
“Pathian” tihin kawh bîk a nei lo; kan Lalpa chuan hming a nei. 1Kor. 8:5, 6
A hming zahawmna tûrin kan ṭawngṭai. Mt 6:9, 10
Jehova tih chu Pathian hming a ni. Sâm 83:18; Ex 6:2, 3
KJ-a a hming chhuanna Ex. 6:3 (Dy footnote). Sâm 83:18; Is. 12:2; 26:4
Isua’n chu hming chu a hriattîr tawh. Joh. 17:6, 26; 5:43; 12:12, 13, 28
B. Pathian awm ngeizia
Pathian hmua nun a theih loh. Ex. 33:20; Joh. 1:18; 1Joh. 4:12
Pathian rin nân hmuh a ṭul lo. Heb. 11:1; Rom 8:24, 25; 10:17
Pathian chu a hnathawh hmuh theihte hmanga hriat a ni. Rom 1:20; Sâm 19:1, 2
Hrilh lâwkna thleng famkimte hian Pathian awm ngeizia a tifiah. Is. 46:8-11
C. Pathian nihnate
Pathian chu hmangaihna a ni. 1Joh. 4:8, 16; Ex. 34:6; 2Kor. 13:11; Mik. 7:18
Finna lamah a chungchuang. Job. 12:13; Rom 11:33; 1Kor. 2:7
A dik a, dikna a hmang. Deut. 32:4; Sâm 37:28
Engkimtithei, thiltihtheihna zawng zawng a nei. Job. 37:23; Thup. 7:12; 4:10, 11
D. Mi zawng zawngin Pathian thuhmun rawng an bawl lo
Ṭhaa lang kawng a dik ziah lo. Thuf. 16:25; Mt. 7:21
Kawng pahnih, pakhat chauhvin nunnaah a hruai. Mt. 7:13, 14; Deut. 30:19
Pathian tam tak, mahse Pathian dik pakhat chauh. 1Kor. 8:5, 6; Sâm 82:1
Nun nân Pathian dik hriat a mamawh. Joh. 17:3; 1Joh. 5:20
21. Jehova Thuhretute
A. Jehova Thuhretute bul inṭanna
Jehova’n a thuhretute a thliar hrang. Is. 43:10-12; Jer. 15:16
Thuhretu rinawm indawt chu Abela-ah a inṭan. Heb. 11:4, 39; 12:1, 2
Isua chu thuhretu rinawm leh dik a ni. Joh. 18:37; Thup. 1:4, 5; 3:14
22. Isua
A. Isua chu Pathian Fapa leh Lal ber tûra ruat a ni
Pathian Fatîr, thil zawng zawng ama siam. Thup. 3:14; Kol. 1:15-17
Hmeichhe hrin, vântirhkohte aia hniama siam. Gal. 4:4, 5; Heb. 2:9
Vân chang tûra Pathian thlarauva hrin. Mt. 3:16, 17
Mihring a nih hma aia chawisân zâwk. Phil. 2:9-11
B. Chhandam nih nân Krista rin a ṭûl
Krista chu Abrahama thutiam Chi Thlah chu a ni. Gen. 22:18; Gal. 3:16
Isua chu Puithiam Lal awm chhun leh tlanna awm chhun. 1Joh. 2:1, 2; Heb. 7:25, 26; Mt. 20:28
Pathian leh Krista hriatna, leh thuâwihna hmanga nun. Joh. 17:3; Tirh. 4:12
C. Isua rin mai aia tam phût a ni
Rinna chu thiltihin a thlâwp tûr. Jak. 2:17-26; 1:22-25
A thupêk zawm a, a tih ang tih ve. Joh. 14:12, 15; 1Joh. 2:3
Lalpa hming lam zawng zawng Lalramah an lût vek lo vang. Mt. 7:21-23
23. Lalram
A. Pathian ramin mihringte tâna a tih tûr chu
Pathian duhzâwng thlentîr tûr. Mt. 6:9, 10; Sâm. 45:6; Thup. 4:10, 11
Lalber leh dân nei sorkâr. Is. 9:6, 7; 2:3; Sâm 72:1, 8
Suahsualna tihboral, leilung pumpui awp. Dan. 2:44; Sam 72:8
Mihring leh Paradis din thar tûra kum 1,000 rorêl. Thup. 21:2-4; 20:6
B. Krista hmêlmate phusak laia thawk ṭan
Krista’n a thawhleh hnûah rei tak a nghâk. Sâm 110:1; Heb. 10:12, 13
Thuneihna a la, Setana a do. Sâm 110:2; Thup. 12:7-9; Lk. 10:18
Lalram din a ni; lei chungpikna-in a zui. Thup. 12:10, 12
Tûna buaina hi Lalram din a hun tihna. Thup. 11:15-18
C. ‘Thinlung chhûngah,’ ni lo va, mihring beihna vânga insiam a ni hek lo
Lalram chu vânah a awm, lei-ah ni lovin. 2Tim. 4:18; 1Kor. 15:50; Sâm 11:4
‘Thinlung chhûngah’ a ni lo; Isua’n Pharisai-te a bia. Lk. 17:20, 21
He khawvêl khawi emaw lai mai hi a ni lo. Joh. 18:36; Lk. 4:5-8; Dan. 2:44
Sâwrkâr, khawvêl tehkhâwngte thlâk. Dan. 2:44
24. Ni hnuhnûng
A. “Khawvêl tâwp” tih awmzia chu eng nge ni?
Thilte kalhmang tihtâwpna. Mt. 24:3; 2Pet. 3:5-7; Mk. 13:4
Leilung tâwpna ni lovin kalhmang suaksual tâwpna. 1Joh. 2:17
Tâwpna hunin tihboralna a hmakhalh. Mt. 24:14
Mi fel tân himna; khawvêl tharin a zui. 2Pet. 2:9; Thup. 7:14-17
B. Ni hnuhnûng chhinchhiahnate ngaihven a ngai
Chhinchhiahnate chu min hruai tûra Pathian ruahman. 2Tim. 3:1-5; 1Thes. 5:1-4
Khawvêlin a pawimawhzia a hre lo. 2Pet. 3:3, 4, 7; Mt. 24:39
Pathian a muang lo; mahse, vaukhânna a pe. 2Pet. 3:9
Ngaihvenna leh ngaihtuahna lâwmman. Lk. 21:34-36
25. Nunna
A. Thuâwih mihringte tân chatuan nunna chu tiam a ni
Daw thei lo Pathianin nunna a tiam tawh. Tit. 1:1, 2; Joh. 10:27, 28
Rinna tilangtute chu kumkhaw nunna tiam. Joh. 11:25, 26
Thihna tihboral a ni ang. 1Kor. 15:26; Thup. 21:4; 20:14; Is. 25:8
B. Van lam nunna chu Krista taksaa mite tân bîk
Pathianin a duh angin telve tûrte a thlang. Mt. 20:23; 1Kor. 12:18
Lei aṭangin 1,44,000 chauh lâk. Thup. 14:1, 4; 7:2-4; 5:9, 10
Baptistu Johana meuh pawh vân rama awm lo tûr. Mt. 11:11
C. “Berâm dang” bi tuk chin awm lote hnênah lei lam nunna tiam a ni
Vâna Isua nêna awm tûr chu bi tuk a ni. Thup. 14:1, 4; 7:2-4
“Berâm dang” chu Isua unaute an ni lo. Joh. 10:16; Mt. 25:32, 40
Leilunga damkhawchhuak tûrin mi tam tak tûnah an inkhâwm mek. Thup. 7:9, 15-17
Mi dangte leilunga chêng tûra kaihthawh. Thup. 20:12; 21:4
26. Inneihna
A. Inneihna chu a zahawm tûr a ni
Krista leh mo anga tehkhin. Eph. 5:22, 23
Inneihna khum tihbawlhhlawh loh tûr. Heb. 13:4
Nupa chu inṭhen lo tûra fuih. 1Kor. 7:10-16
Por·neiʹa chauh chu Pathian Lehkha thu lama inmâk phalna awm chhun. Mt. 19:9
B. Lû nihna thu bul chu Kristiante’n an zah ngei tûr a ni
Pasal chuan lû a nih angin a chhûngkua chu a hmangaihin a enkawl tûr a ni. Eph. 5:23-31
Nupui chu a pasal a hmangaihin leh thuâwihin a intulût tûr a ni. 1Pet. 3:1-7; Eph. 5:22
Naupangte chuan thu an âwih tûr a ni. Eph. 6:1-3; Kol. 3:20
C. Fate laka Kristian nu leh pate mawhphurhna
Hmangaihna lantîr a, hun leh ngaihsakna pêk tûr. Tit. 2:3-5
Tithinur suh. Kol. 3:21
Thlarau lam leh tisa lama chawm. 2Kor. 12:14; 1Tim. 5:8
Nunna nei tûrin zirtîr rawh. Eph. 6:4; Thuf. 22:6, 15; 23:13, 14
D. Kristiante chuan Kristiante chuah neih tûr
“Lalpaah” chauh inneih. 1Kor. 7:39; Deut. 7:3, 4; Neh. 13:26
E. Hmei neih chu a Pathian Lehkha Thu lo
Atîrin mipa chu nupui pakhat chuah nei tûr a ni. Gen. 2:18, 22-25
Isua’n Kristiante tân tehna a siam thar. Mt. 19:3-9
Kristian hmasate’n hmei an nei lo. 1Kor. 7:2, 12-16; Eph. 5:28-31
27. Mari Biakna
A. Mari chu Isua nu, “Pathian nu” a ni lo
Pathian chu ṭantîr nei lo. Sâm 90:2; 1Tim. 1:17
Leilunga mihring a nih laiin Mari chu Pathian Fapa nu a ni. Lk. 1:35
B. Mari chu “nula thianghlim a ni reng” lo
Pasalah Josepha a nei. Mt. 1:19, 20, 24, 25
Isua bâkah fa dang a nei. Mt. 13:55, 56; Lk. 8:19-21
Chu mi laiin, anni chu a “thlarau lam unaute” an ni lo. Joh. 7:3, 5
28. Hriatrengna, Mass
A. Lalpa Zanriah Hriatrengna siamna
Kum khatah vawi khat Kalhlen kût nîa hman. Lk. 22:1, 17-20; Ex. 12:14
Inthawinaa Krista thih hriatrengna hman. 1Kor. 11:26; Mt. 26:28
Van lam beiseina neite’n an ei. Lk. 22:29, 30; 12:32, 37
Miin chutiang beiseina a nei tih a hriat dân. Rom 8:15-17
B. Mass a Pathian lehkha thu lo
Sual ngaihdam nân thisen chhuah a ṭul. Heb. 9:22
Krista chu thuthlung thar Palai awm chhun. 1Tim. 2:5, 6; Joh. 14:6
Krista chu vânah a awm; puithiamin a ko thla lo. Tirh. 3:20, 21
Krista inthawina chu tihnawn a ngai lo. Heb. 9:24-26; 10:11-14
29. Rawngbâwltu
A. Kristian zawng zawngte chu rawngbâwltu an ni tûr a ni
Isua chu Pathian rawngbâwltu a ni. Rom 15:8, 9; Mt. 20:28
Kristiante’n a entîr siam an zui. 1Pet. 2:21; 1Kor. 11:1
Rawngbâwlna hlen tûrin thu an hrilh tûr a ni. 2Tim. 4:2, 5; 1Kor. 9:16
B. Rawngbâwl tûra tlinna
Pathian thlarau leh a Thu hriatna. 2Tim. 2:15; Is. 61:1-3
Thuhrilhnaa Krista tih dân zui. 1Pet. 2:21; 2Tim. 4:2, 5
Pathianin a thlarau leh a pâwl hmangin a zirtîr. Joh. 14:26; 2Kor. 3:1-3
30. Dodalna, Tihduhdahna
A. Kristiante chunga dodâlna a awm chhan
Isua chu huat a ni, dodâlna a sawi lâwk. Joh. 15:18-20; Mt. 10:22
Thu bul dik zawmna chuan khawvêl a dem. 1Pet. 4:1, 4, 12, 13
Khawvêl pathian Setana’n Lalram a dodal. 2Kor. 4:4; 1Pet. 5:8
Kristiante’n an hlau lo, Pathianin a chhawmdâwl. Rom 8:38, 39; Jak. 4:8
B. Nupuiin a pasal chu Pathian hnên ata tihhrantîr a phal tûr a ni lo
Hriattîr lâwk; mi dangin dik lo takin thu an hrilh thei. Mt. 10:34-38; Tirh. 28:22
Pathian leh Krista a thlîr tûr a ni. Joh. 6:68; 17:3
Rinawmna-in amah pawh a chhandam mai thei. 1Ko. 7:16; 1Pet. 3:1-6
Pasal chu lû a ni; mahse, biakna a thunun tlat tûr a ni lo. 1Kor. 11:3; Tirh. 5:29
C. Pasalin Pathian rawng a bâwlna a nupui a daltîr phal tûr a ni lo
Nupui leh chhûngkua hmangaih tûr, an tân nun a duhsak tûr. 1Kor. 7:16
Thu rêl fel leh châwm tûrin mawh a phûr. 1Kor. 11:3; 1Tim. 5:8
Pathianin thutak ṭantu a hmangaih. Jak. 1:12; 5:10, 11
Remna zâra inthlahdulna chuan Pathian duhsak lohna a thlen. Heb. 10:38
Khawvêl thara hlimnaah chhûngkua a hruai. Thup. 21:3, 4
31. Ṭawngṭaina
A. Pathian ngaihthlâk ṭawngṭaina
Pathianin ṭawngṭaina a ngaithla. Sâm 145:18; 1Pet. 3:12
A kawng a thlâk loh chuan mi fel lote ṭawngṭaina chu ngaihthlâk a ni lo. Is. 1:15-17
Isua hminga ṭawngṭai tûr. Joh. 14:13, 14; 2Kor. 1:20
Pathian duhzâwng nên inrema ṭawngṭai tûr. 1Joh. 5:14, 15
Rinna a pawimawh. Jak. 1:6-8
B. A lohthlâwna chham nawnna, Mari emaw, “mi thianghlimte” emaw hnêna ṭawngṭai a thlawn
Pathian hnênah Isua hminga ṭawngṭai tûr. Joh. 14:6, 14; 16:23, 24
Thu chham nawn mai mai chu ngaihthlâksak a ni lo vang. Mt. 6:7
32. Ruat lâwkna
A. Mihring chu ruat lâwk a ni lo
Pathian thiltum chu a ngei ngei. Is. 55:11; Gen. 1:28
Mimalte chu Pathian rawngbâwl duhthlanna pêk. Joh. 3:16; Phil. 2:12
33. Tlanna
A. Isua nun chu “mi zawng zawng tlan nâna” pêk
Isua’n a nunna mi tam tak tlan nân a pe. Mt. 20:28
Thisen chhuak hlutna-in sual ngaihdamna a siam. Heb. 9:14, 22
Vawikhat Inthawina chu kumkhua atân pawh a tâwk. Rom 6:10; Heb. 9:26
Kan ṭangkaipui nghâl lo; pawm a ngai. Joh. 3:16
B. Hlutna thuhmun a ni
Adama chu ṭha famkima siam. Deut. 32:4; Thur. 7:29; Gen. 1:31
Sualna hmangin amah leh a fate tân ṭhat famkimna a hloh. Rom 5:12, 18
A fate chuan tih theih an nei lo; Adama tluk chiah a mamawh. Sâm 49:7; Deut. 19:21
Isua nun ṭha famkim chu tlanna. 1Tim. 2:5, 6; 1Pet. 1:18, 19
34. Sakhua
A. Sakhaw dik pakhat chauh
Beiseina thuhmun, rinna hmunkhat baptisma hmunkhat. Eph. 4:5, 11-13
Zirtîr siam tûra tirh. Mt. 28:19; Tirh. 8:12; 14:21
A raha hriat. Mt. 7:19, 20; Lk. 6:43, 44; Joh. 15:8
A mi leh sate zîngah hmangaihna leh inremna. Joh. 13:35; 1Kor. 1:10; 1Joh. 4:20
B. Thurin dik lo chu chiang taka dem
Isua’n thurin dik lo a dem. Mt. 23:15, 23, 24; 15:4-9
Mit tihdelte humhim nân chu chu a ti. Mt. 15:14
Isua zirtîr ni tûrin thutakin a zalentîr. Joh. 8:31, 32
C. Miin a sakhua a dik loh chuan a thlâk a ṭul
Thutakin a zalentîr; tam takte dik lohna a finfiah. Joh. 8:31, 32
Israel mite leh mi dangte chuan an biakna hmasa an kalsan. Jos. 24:15; 2Lal. 5:17
Kristian hmasate’n thlîr dân an thlâk. Gal. 1:13, 14; Tirh. 3:17, 19
Paula’n a sakhua a thlâk. Tirh. 26:4-6
Khawvêl pumpui bum a ni tawh; rilru siam dang lam tûr. Thup. 12:9; Rom 12:2
D. “Sakhua zawng zawngah a ṭha awm” anga lanna chuan Pathian duhsakna a tiam lo
Pathianin biakna tehkhâwng a siam. Joh. 4:23, 24; Jak. 1:27
Pathian duh zâwng ang a nih loh chuan a ṭha lo. Rom 10:2, 3
“Hnathawh ṭha” pawh a hnâwl theih. Mt. 7:21-23
A raha hriat. Mt. 7:20
35. Thawhlehna
A. Mitthi tâna beisei tûr
Thlanna awm zawng zawng kaihthawh tûr. Joh. 5:28, 29
Isua thawhlehna chu tiamkamna a ni. 1Kor. 15:20-22; Tirh. 17:31
Thlarau dodâl mi sualte an tho lo vang. Mt. 12:31, 32
Rinna tilangtute chuan chu chu an chiang. Joh. 11:25
B. Vân nun emaw, lei nun emawa thawhlehna
Adama-ah mi zawng zawng an thi; Isua-ah nunna an chang. 1Kor. 15:20-22; Rom 5:19
Tholehte pian hmanga dang lamna. 1Kor. 15:40, 42, 44
Isua hnêna awmte chu amah ang an ni ang. 1Kor. 15:49; Phil. 3:20, 21
Rorêltu ni lote chu lei-ah an chêng ang. Thup. 20:4b, 5, 13; 21:3, 4
36. Krista lo kîrna
A. Mihringte hmuh theihlohva a lo kîrna
Khawvêlin an hmuh leh tawh loh tûr thu a zirtîrte a hrilh. Joh. 14:19
Zirtîrte chuahvin a chho lai an hmu; a lo kîrna pawh chutiang bawk a ni ang. Tirh. 1:6, 10, 11
Vânah hmuh theih loh thlarau. 1Tim. 6:14-16; Heb. 1:3
Vân lam Lalram thuneihna nên a lo kîr. Dan. 7:13, 14
B. Tisa lam thil thlengte aṭanga hriat
Zirtîrte’n a lo awm lehna chhinchhiahna an zâwt. Mt. 24:3
Kristiante’n an hriat thiamnain a lo awm lehna an “hmu”. Eph. 1:18
Thil thleng tam takin a lo awm lehna finfiahna a siam. Lk. 21:10, 11
Boralnain a tlâkbuakin a hmêlmate’n an “hmu”. Thup. 1:7
37. Sabbath
A. Sabbath nîin Kristiante a phuar lo
Isua thihna hian dân a tibo. Eph. 2:14, 15
Sabbath-in Kristiante a phuar lo. Kol. 2:16, 17; Rom 14:5, 10
Sabbath leh thil dangte serh vanga zilh. Gal. 4:9-11; Rom 10:2-4
Rinna leh thuâwihna hmanga Pathian chawlhnaa luh. Heb. 4:9-11
B. Hmân lai Israelte tân chauh Sabbath serh a phût
Sabbath chu Aigupta aṭanga Kal chhuah hnûa serh ṭan. Ex 16:26, 27, 29, 30
Tisa lam Israelte tân a bîka chhinchhiahna. Ex. 31:16, 17; Sâm 147:19, 20
Kum sabbath pawh Dân hnuaiah a phût bawk. Ex. 23:10, 11; Lev. 25:3, 4
Sabbath chu Kristiante tân a pawimawh lo. Rom 14:5, 10; Gal. 4:9-11
C. Pathian Sabbath chawlna (Thil siam “haptaa” ni 7-na”)
Lei lam thil siam zawhah a inṭan. Gen. 2:2, 3; Heb. 4:3-5
Leia Isua lo kal hnûah pawh a la awm zêl. Heb. 4:6-8; Sâm 95:7-9, 11
Mahni hna aṭangin Kristiante an châwl. Heb. 4:9, 10
Lalramin lei lam hna a thawh zawh hunah a tâwp. 1Kor. 15:24, 28
38. Chhandamna
A. Chhandamna chu Isua tlanna inthawina kal tlanga Pathian hnên ata a ni
Nunna chu a Fapa hmanga Pathian thilthlâwnpêk. 1Joh. 4:9, 14; Rom 6:23
Chhandamna chu Isua inthawina vâng chauhva awm thei. Tirh. 4:12
“Thih ṭepa simna” chu thiltihin a lantîr theih loh. Jak. 2:14, 26
Chhandam ni tûrin taima taka thawh tûr. Lk. 13:23, 24; 1Tim. 4:10
B. “Chhandamna a chân theih loh” tih hi a Pathian lehkha thu lo
Thlarau thianghlim chang tawhte pawh an tlu thei. Heb. 6:4, 6; 1Kor. 9:27
Aigupta aṭanga chhandam ni siin, Israel mi tam takte chu tihboral an ni. Jud. 5
Chhandamna chu chawp leh chilha neih theih a ni lo. Phil. 2:12; 3:12-14; Mt. 10:22
Hnungtawlhte dinhmun chu a hmâ aiin an chhe zâwk. 2Pet. 2:20, 21
C. “Mi zawng zawng chhandamna” chu a Pathian lehkha thu lo
Ṭhenkhat tân sim a theih loh. Heb. 6:4-6
Mi suaksual thihnaah Pathianin lâwmna a nei lo. Ezek. 33:11; 18:32
Mahse hmangaihnain fel lohna a ngaizam thei lo. Heb. 1:9
Mi suaksualte chu tihboral an ni ang. Heb. 10:26-29; Thup. 20:7-15
39. Sualna
A. Sual nihna chu
Pathian dân leh a tehna ṭha famkim bawhchhiatna. 1Joh. 3:4; 5:17
Pathian thil siam a nih angin, mi chuan a lâkah mawh a phur thei. Rom 14:12; 2:12-16
Dânin sualna a sawifiah, mite a ngaihventîr. Gal. 3:19; Rom 3:20
Mi zawng zawng sualah an awm, Pathian tehna ṭha an tlin lo vek. Rom 3:23; Sâm 51:5
B. Adama sualna mi zawng zawngin an tuar chhan
Adama’n mi zawng zawng hnênah ṭhat famkimlohna leh thihna a hlân chhawng. Rom 5:12, 18
Mihringte a dawhnaah Pathian chu zahngai thei a ni. Sâm 103:8, 10, 14, 17
Isua inthawinain sual a tleng. 1Joh. 2:2
Sualna leh Setana hnathawh zawng zawng tihreh tûr. 1Joh. 3:8
C. Thei rah khap chu mipat hmeichhiatna thiltih ni lovin thuawih lohna a ni
Thing khap chu Evi siam hmaa siam. Gen. 2:17, 18
Adama leh Evite chu fa nei tûra hrilh an ni. Gen. 1:28
Fate chu sualna thawhchhuah an ni lo, Pathian malsâwmna a ni. Sâm 127:3-5
Pasal awm loh hlanin Evi a sual; a hma khalh. Gen. 3:6; 1Tim. 2:11-14
Lû a nih angin Adama chu Pathian dân kalhin a hel. Rom. 5:12, 19
D. Thlarau thianghlim laka sualna chu (Mt. 12:32; Mk. 3:28, 29)
Sual rochun chu chutiang chi a ni lo. Rom 5:8 12, 18; 1Joh. 5:17
Miin thlarau a tilungngai thei; mahse, ngai a awh leh thei. Eph. 4:30; Jak. 5:19, 20
Sual chîn luihin thihnaah a hruai. 1Joh. 3:6-9
Chutiang mite chu Pathianin a rêl, a thlarau a la bo. Heb. 6:4-8
Chutiang sim duh lote tân chuan kan ṭawngṭai tûr a ni lo. 1Joh. 5:16, 17
40. Soul
A. Soul nihna chu
Mihring chu soul a ni. Gen. 2:7; 1Kor. 15:45; Jos. 11:11; Tirh. 27:37
Rante pawh soul an ni. Num. 31:28; Thup. 16:3; Lev. 24:18
Soul chuan thisen a nei a, a ei theiin, a thi thei bawk. Jer. 2:34; Lev. 7:18; Ezek. 18:4
Nunna nei mihring chu soul nei anga sawi. Mk. 8:36; Joh. 10:14, 15
B. Soul leh thlarau (spirit) dang lamna
Mi emaw, thil siam emaw nunna chu soul a ni. Joh. 10:14, 15; Lev. 17:11
Soul chêttîrtu nunna thahrui (thaw) chu “thlarau” a ni. Sâm 146:4; 104:29
Mi a thihin nunna thahrui thununna chu Pathian hnênah a kîr. Thur. 12:7
Pathian chauhvin nunna thahrui a chettîr thei. Ezek. 37:12-14
41. Thlarau, Thlarau zâwlna
A. Thlarau thianghlim nihna chu
Pathian thiltihtheihna a ni, mi a ni lo. Tirh. 2:2, 3, 33; Joh. 14:17
Thil siamna, Bible thâwkkhumna leh thil dangah hman a ni. Gen. 1:2; Ezek. 11:5
Krista taksa pêngte a hring a, hriak a thih. Joh. 3:5-8; 2Kor. 1:21, 22
Tûn laiah Pathian mite a tichakin a hruai. Gal. 5:16, 18
B. Thlarau an tih nunna thahrui chu
Nunna bulpui, thaw hmanga châwm. Jak. 2:26; Job. 27:3
Nunna thahrui chhûnga thuneihna chu Pathian hnênah a awm. Zak. 12:1; Thur. 8:8
Mihring leh ramsate nunna thahrui chu Pathian ta. Thur. 3:19-21
Thawhlehna beiseina nêna Pathian hnêna thlarau kâwltîr. Lk. 23:46
C. Thlarau zâwlna chu ramhuaite hnathawh anga hawisan tûr
Pathian Thu-in a khap. Is. 8:19, 20; Lev. 19:31; 20:6, 27
Aien chu ramhuai zâwlna, phal a ni lo. Tirh. 16:16-18
Boralnaah a hruai. Gal. 5:19-21; Thup. 21:8; 22:15
Arsi hmanga aien a khap. Deut. 18:10-12; Jer. 10:2
42. Trinity
A. Pathian, Pa chu mi Pakhat, vânlâwta ropui ber
Pathian chu mi pathum a ni lo. Deut. 6:4; Mal. 2:10; Mk. 10:18; Rom 3:29, 30
Fapa chu thil siam; a hmâin Pathian chauh. Thup. 3:14; Kol. 1:15; Is. 44:6
Pathian chu eng lai pawha vânlâwt awptu. Phil. 2:5, 6; Dan. 4:35
Pathian chu engkim chunga chawisân tûr. Phil. 2:9-11
B. Fapa chu leia a lo kal hmâ leh a lo kal hnû pawha Pa aia tênau zâwk
Fapa-in vânah thu a âwih, Pa tirhin a awm. Joh. 8:42; 12:49
Lei-ah thu a âwih, Pa a ropui zâwk. Joh. 14:28; 5:19; Heb. 5:8
Vânah chawisân, thu hnuaia a la awm cheu. Phil. 2:9-11; 1Kor. 15:28; Mt. 20:23
Jehova chu Krista lû leh Pathian a ni. 1Kor. 11:3; Joh. 20:17; Thup. 1:6
C. Krista leh Pathian inpumkhatna
Inrem famkim reng. Joh. 8:28, 29; 14:10
Inpumkhatna, nupui leh pasal angin. Joh. 10:30; Mt. 19:4-6
Ringtu zawng zawngin inpumkhatna thuhmun neih tûr. Joh. 17:20-22; 1Kor. 1:10
Krista kal tlanga chatuana Jehova biakna pakhat. Joh. 4:23, 24
D. Pathian thlarau thianghlim chu a thiltihtheihna a ni
Mi ni lovin, chakna a ni. Mt. 3:16; Joh. 20:22; Tirh. 2:4, 17, 33
Pathian leh Krista nêna vâna awm tuemaw a ni lo. Tirh. 7:55, 56; Thup. 7:10
Thiltumte tipuitling tûra Pathian kaihhruaia awm a ni. Sâm 104:30; 1Kor. 12:4-11
Pathian rawngbâwltute’n an dawng, chu mi-a hruai an ni. 1Kor. 2:12, 13; Gal. 5:16
43. Suahsualna, Khawvêl Manganna
A. Khawvêl mangannaah tuin nge mawh phûr
Tûn lai hun ṭha lo hi sual rorêlna vâng a ni. Thuf. 29:2; 28:28
Khawvêl awptu chu Pathian hmêlma. 2Kor. 4:4; 1Joh. 5:19; Joh. 12:31
Hun a tawi, chûngpîknate chu Diabola thlentîr a ni. Thup. 12:9, 12
Diabola phûar, muanna ropuiin a zui. Thup. 20:1-3; 21:3, 4
B. Suahsualna awm phal a nih chhan
Diabola’n Pathian lâka thil siamte rinawm nghehna a cho. Job. 1:11, 12
Rinawmna chuan an rinawm nghehzia fiahna hun remchang a pe. Rom 9:17; Thuf. 27:11
Diabola daw thei a nihzia tihfiah, thu buai chu chinfel tûr a ni. Joh. 12:31
Rinawmte chu chatuan nunna lâwmman pêk. Rom 2:6, 7; Thup. 21:3-5
C. Tâwpna hun tihsei hi zahngaihna ruahmanna a ni
Nova dam lai angin vaukhân nân hun a ngai. Mt. 24:14, 37-39
Pathian chu a muang lo, mahse zah a ngai. 2Pet. 3:9; Is. 30:18
Bible-in inring lo va awm min pumpelhtîr. Lk. 21:36; 1Thes. 5:4
Inhumhim nân tûnah Pathian ruahmanna ngaihven rawh. Is. 2:2-4; Zep. 2:3
D. Khawvêl manganna tihrehna chu mihring hnêna mi a ni lo
Mite’n an hlau hle, an hrilh a hai. Lk. 21:10, 11; 2Tim. 3:1-5
Mite lalram hlawhtling lovin, Pathian ram a hlawhtling ang. Dan. 2:44; Mt. 6:10
Nung tûr chuan tûnah Lal ber nên remna siam rawh. Sâm 2:9, 11, 12
44. Thuhriattîrna
A. Kristian zawng zawngin chanchin ṭha hrilhin, thu an hriattîr tûr a ni
Pawm ni tûrin mite hmâah Isua pawm rawh. Mt. 10:32
Rinna tilangin, thu zâwmtu nih tûr. Jak. 1:22-24; 2:24
Mi tharte pawh zirtîrtu an ni tûr a ni. Mt. 28:19, 20
Vântlâng zînga puannain chhandamna a thlen. Rom 10:10
B. Tlawh nawn fo leh thu hrilh zêl a ṭulna
Tâwpna vaukhâna pêk ngei tûr a ni. Mt. 24:14
Jeremia’n Jerusalem tâwpna tûr kum tam tak a puang. Jer. 25:3
Kristian hmasate anga thu hrilh reng. Tirh. 4:18-20; 5:28, 29
C. Thisen mawha fihlîm tûra thu hriattîr
Tâwpna lo thleng tûr chu vaukhân ngei tûr. Ezek. 33:7; Mt. 24:14
Vaukhân lohna chuan thisen mawh a thlen. Ezek. 33:8, 9; 3:18, 19
Paula chu thisen mawhah a fihlîm; thutak zawng zawng a sawi. Tirh. 20:26, 27; 1Kor. 9:16
Hriattîrtu leh a ngaithlatu a chhandam ve ve. 1Tim. 4:16; 1Kor. 9:22