Je Jeobá sasénle je xi tjínle kjoamakjain
“Chjénngilao je chjota xi bʼaile je kjoatjao xi tongini ʼmile xi totʼatsʼe nga tjínle kjoamakjain kao kjoatsejta” (HEBREOS 6:12, TNM).
1, 2. Jósʼin tsʼantjaiya josʼin tjío tsakai je Jefté kao tsotile.
KʼIANGA jekichoni niʼyale je Jefté nga jekinjele kjoajchán, je tsotile nʼio tsjoa koanle nga tsabe kʼoa ñaki títe kʼoa tíse nga kiskoeya. Tonga tokʼoakoanle kʼianga tsabe je nʼaile nga tsakʼéjnda je najño xi yʼakjá kʼoa nga ba kisʼele. Je nʼaile i kitso: “¡ʼNdínaa!”. Kʼoakitsole nga jekitsjoa énle xi kao Jeobá. Kʼoa nga sitjoson jmeni xi kitsole Jeobá, je tsotile alikui koa̱n kuixan kʼoa tsín koa̱n sʼe̱le xti. Jókitso je tsotile. Kʼoakitsole nʼaile nga katasítjoson je énle. Nga kʼoakitso tsotile tsakakóni nga kisʼele kjoamakjain xi kao Jeobá nga tsínkʼia kui sijéle jmeni xi chʼaotjín (Jueces 11:34-37). Je Jefté nʼio nda kisʼe kon nga nʼio kisʼele kjoamakjain je tsotile. Kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga kʼoati nʼio tsjoa kisʼele je Jeobá xi tʼatsʼe tsotile.
2 Je Jefté kao tsotile jé Jeobá kisinʼiotʼa yaole kʼoa kui kʼoakisʼin josʼin mele Jeobá. Ninga kʼia nga nʼio tse kjoa jaʼatojin tsakakó nga kisʼele kjoamakjain. Kui xi koanmele nga sichikontʼain je Jeobá kʼoa kuinga kui kʼoakisʼinni jmeni xi mele je Jeobá ninga ñʼai koanle.
3. Jméni xi bakóyaná je choa̱le Jefté kao tsotile.
3 Sakʼoaa likui choa ñʼai maná nga nʼio sʼejna kjoamakjainná xi kao Jeobá. Tsa mená nga tosi tonda sʼe̱ná kjoamakjain, tjínnele chʼa̱sjee nganʼio nga taja katasʼejna (Judas 3). I̱ kjoaʼmiya jebi kui jchaa choa̱le Jefté kao tsotile. Jósʼin tsakakó nga kisʼele kjoamakjain ninga ñʼai koanle.
KISʼELE KJOAMAKJAIN NINGA CHʼAO KISʼIN CHJOTA XI TSAKATIOJINLE
4, 5. 1) Jméni xi tsakʼinle je chjota israelita nga sʼin kʼianga jekuicho ya ʼNde jña tsakʼinle nga kʼoaile. 2) Tojo tso Salmo 106, jméni xi koanle je chjota israelita nga tsín kisitjoson.
4 Nga nyaon nyaon, je Jefté kao tsotile tsabee nga chʼaosʼin kichomani nga tsín kisitjosonle Jeobá je chjota israelita. Me 300 nó tongini, je Niná kʼoakitsole je chjota israelita nga katasíkjeson chjota xi ya tjío ya ʼNde jña tsakʼinle nga kʼoaile, nga̱ niná ndiso tsakʼétsʼoale. Tonga alikui kʼoakisʼin (Deuteronomio 7:1-4). Nʼio nkjín xi tosa kui kʼoakisʼin josʼín je chjota xi ya tjío, niná ndiso tsakʼétsʼoale kʼoa kjoachajngi kisʼin (tʼexkiai Salmo 106:35, 36, 39).a
5 Nga tsín kisitjoson je chjota israelita, je Niná alikui tsakasenkao nga tsakʼétʼale je chjotakontrale (Jueces 2:1-3, 11-15; Salmo 106:40-43). Nga kui nichxin, je chjota xi tsjoake koan je Jeobá alikuijin choa ñʼai koanle nga kixi kitʼale je Jeobá. Ya Biblia síkʼaxki kʼa chjota israelita xi tsjoa tsakáya kon je Jeobá. Tobʼelañá je Jefté kao tsotile, Elqaná, Ana kao Samuel (1 Samuel 1:20-28; 2:26).
6. 1) Jméni xi nʼio kʼoasʼín chjota nichxin xi tiyoaa ndʼaibi. 2) Jméni xi kʼoénelee yaoná nga tsín kʼoasʼiaan.
6 Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, nʼio nkjín chjota xi kʼoati sʼín jokisʼin je chjota xi tsakatio ya naxinandá Canaán. Kui nʼio fitjenngi je kjoachajngi, kjoatsʼen kao tao̱n. Tonga je Jeobá kʼoatsoná nga si̱kuindalee yaoná xi tʼatsʼe jebi. Kui xi mele nga sikuindaná tojosʼin koanmele kisikuinda je chjota israelita. Jméni xi bakóyaná jokisʼin je chjota israelita (1 Corintios 10:6-11). Kuinga kʼoénelee yaoná nga tsín kʼoati sʼiaan josʼín je chjotasonʼnde (Romanos 12:2).
NINGA KJOA JAʼATOJIN JE JEFTÉ NʼIO KISʼEJNA KJOAMAKJAINLE
7. 1) Jókisikao Jefté je ndsʼe̱ kao chjotajchíngale naxinandá Israel. 2) Jókisʼin je Jefté.
7 Kʼianga nichxinle Jefté, totaon tíʼya je naxinandá Israel nga̱ tsín kisitjosonle je Jeobá (Jueces 10:7, 8). Tonga je Jefté ali tsa tokaojin chjotakontrale nga kjoa kisʼele, kʼoati kisʼele kjoa kao ndsʼe̱ kʼoa kao chjotajchíngale naxinandá Israel. Je xtindsʼe̱ Jefté jtike koan kʼoa koanchi̱ni̱ke. Tsakʼaonsje kjoanʼio ya ʼnde xi je Jefté bʼakaole tsakai (Jueces 11:1-3). Tonga je Jefté alikui chʼao tsakʼé kon ninga kʼoakinikao. Jósʼin ʼyañá. Kuinga tsakasenkao je chjotajchíngale naxinandá Israel kʼianga kisijéle nganʼio kʼoa kao kjoatsjoa tsakasenkao (Jueces 11:4-11). Ánni nga kʼoakisʼinni.
8, 9. 1) Jñánile kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa Kjoatéxomale Moisés tsakasenkao je Jefté. 2) Jméni xi ngisa kitsjoale kjoandosin je Jefté.
8 Nʼio nda chjotakjoajchán koan je Jefté. Kʼoati nʼio nda tsabe xi tʼatsʼe naxinandá Israel kao Kjoatéxomale Moisés. Kʼianga kui kisikjaʼaitsjen josíkao je Jeobá naxinandále, koanjinle jméni xi ndatjín kʼoa jméni xi chʼaotjín (Jueces 11:12-27). Jokji tse tsakʼejna kui kitjenngi kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa Kjoatéxomale Moisés kʼianga jme xi kisʼin. Tsabee nga tsín sasénle je Jeobá nga nijndañá kʼiatsa ʼya xi josikaoná nga tosa kui xi mele nga tsjoacha koaan xíngiaa. Kʼoati koanjinle jótjínnele si̱koaa xi kjaʼaí chjota ninga je xi jtikená (Éxodo 23:5; tʼexkiai Levítico 19:17, 18).b
9 Tsakui nichxin je xi kʼoati tsakasenkao je Jefté kui choa̱le José. Bejin nga je José koanmake je xtindsʼe̱ ninga jtike koan (Génesis 37:4; 45:4, 5). Tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjen je Jefté kʼoa kui tsakasenkao nga kui kʼoakisʼinni jmeni xi sasénle je Jeobá. Aonjin koanle je Jefté jmeni xi kisikao je ndsʼe̱. ʼNdele nga to yaole sikjaʼaitsjen tosa kui ngisa kitsjoale kjoandosin nga kisitoánntjai je jaʼaínle Jeobá kao naxinandále (Jueces 11:9). Ñaki kʼoatsakʼé kon nga kixi koaitʼale je Jeobá. Kʼoa nga kʼoakisʼin, je Niná kisichikontʼain, je kʼoa kao naxinandále (Hebreos 11:32, 33).
Ninga sakʼoa aon sʼe tokoán tosi tonda si̱xálee je Jeobá
10. Jósʼin basenkaoná je kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa Biblia nga kui kʼoanʼia xi sasénle Jeobá.
10 Jósʼin chjénngilee choa̱le je Jefté. Si̱kjaʼaitsjenla jebi: Jósʼiaan kʼiatsa jngo ndsʼee josikaoná xi tsín nda kʼoee tokoán kʼoa tsa kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga tsín kixi jmeni xi síkaoná. Tjínnele kʼoasʼiaan jokisʼin je Jefté kʼoa si̱chjén je kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa Biblia nga jchaa jmeni xi sʼiaan. Ninga sakʼoa aon sʼe tokoán tosi tonda si̱xálee je Jeobá. Kʼoati likui si̱chaa je kjoajtín xi satíoná kʼoa likui si̱kjinlee je ndsʼee. Si̱tjosoán jmeni xi tsoná je Jeobá. Kui xi koasenkaoná nga chókjoajinná tsa jme kjoa xi ñʼai tjín kuitjátojiaan kʼoa nga nda choa̱ kʼoéjnalee xi kjaʼaí (Romanos 12:20, 21; Colosenses 3:13).
XI BAKÓ NGA NʼIO TJÍNNÁ KJOAMAKJAIN
11, 12. 1) Jméni xi kitsole Jeobá je Jefté. 2) Jméni xi tjínnele kisʼin je Jefté nga kisitjoson je énle.
11 Je Jefté koanjinle nga kao nganʼiole Jeobá nga kʼoasjentjai je naxinandá Israel. Kuinga kʼoakitsonile je Jeobá nga jngo chjota tsjoátʼale kʼiatsa koasenkao nga kuinje̱le je kjoajchán, nga je tsjoátʼa je chjota xi kuitjo títjon nga skoéya kʼianga kuichoni ya niʼyale. Je Jefté kʼoakitso nga tsjoátʼa nga sa̱ká (Jueces 11:30, 31; chótsenlai je rekuadro “Jósʼin tsoyanile”). Jósʼin tsoyanile nga kʼoakitso.
12 Ali tsakuijin xi kitsonile tsa sikʼien nga tsjoátʼale je Jeobá chjota xi títjon kuitjo nga skoéya. Jósʼin ʼyañá. Kuinga be nga tsín sasénle je Jeobá nga chjota nikʼieen (Deuteronomio 18:9, 10). Kʼianga nichxinle naxinandá Israel nga tjín xi baká chjota kʼianga tsjoátʼale Niná, ñaki jngokʼa bakále ngayeje (chótsenlai je rekuadro “Jósʼin tsoyanile”). Je xi kitsonile Jefté kuinga jngo chjota tsjoátʼale je Jeobá xi je sixále jokji tse kʼoéjnakon. Je Jeobá kinrʼoéle je Jefté kʼoa tsakasenkao nga kinjele kjoajchán (Jueces 11:32, 33). ʼYá chjotani xi kitsjoatʼa je Jefté.
13, 14. Jméni xi tsoyaná Jueces 11:35 tʼatsʼe kjoamakjain xi kisʼele je Jefté.
13 Tojosʼin kaʼyaa ya párrafo xi títjon, je xi títjon kitjo nga kiskoeya je Jefté jé tsotile. Tojngo koanni tsotile kʼoa nio tsjoake koan. Jókisʼin je Jefté. A kisitjoson je énle. A kitsjoatʼa tsotile nga ya sixále Jeobá ya ndʼianajñole jokji tse kʼoéjna.
14 Je Jefté kui kitjenngi je kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa kjoatéxomale Jeobá. Tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjen nga kʼoatso je kjoatéxoma nga je chjota israelita kui tjínnele tsjoátʼale Jeobá je xi ngisasa nda (Éxodo 23:19). Tsakui nichxin kʼoati kui kisikjaʼaitsjen nga kʼoatso je kjoatéxoma kʼiatsa jngo chjota tsjoá énle xi kao Jeobá, “alikui koa̱n koase̱nne je énle. Tjínnele sitjoson ngayeje jmeni xi katso nga sʼin” (Números 30:2). Je Jefté kʼoati kisʼin jokisʼin je Ana, jngo chjoón xi kixi kitʼale Niná. Tsakui nichxin kʼoati kʼia tsakʼejna Ana nichxinle Jefté. Je Jefté kisitjoson je énle ninga ñʼai koanle je kao tsotile. Nga ya sixá ya ndʼianajñole Jeobá ngantsjai nichxin, alikuikʼia kuixan kʼoa alikuikʼia xti sʼe̱le. Alikui tiʼya ntje̱ sʼe̱nile je Jefté xi tsʼe koa̱n je nangile (Jueces 11:34). Ninga kʼoalani, je Jefté i kitso: “Jekitsjoale énna je Jeobá kʼoa alikui koa̱n koase̱nne énna” (Jueces 11:35). Jebi kui xi bakóná nga nʼio kisʼele kjoamakjain je Jefté. Je Jeobá kisasenle jmeni xi kitsjoatʼale je Jefté kʼoa kisichikontʼain. Tsa ñálañá, a kʼoakji tse kjoamakjain kisʼená joni tsa Jefté.
15. 1) Jméni xi tsakʼinlee je Jeobá kʼianga tsakʼaitʼalee yaoná. 2) Jósʼin koakoá nga tjínná kjoamakjain.
15 Kʼianga tsakʼaitʼalee yaoná je Jeobá, kʼoatsakʼinlee nga kui kʼoasʼiaan josʼin mele. ʼYañá nga sakʼoa likui choa ñʼai tíjna nga kʼoanʼia. Tobʼelañá, jónʼia kʼianga kui síjéná je Jeobá jmeni xi tsín tsjoachaa. Tsa kʼoakji kjoamakjain tjínná joni Jefté, si̱tjosonñá jmeni xi tsakʼinlee je Jeobá kʼoa kao kjoatsjoa kʼoasʼianñá. ʼYañá nga ngisa tse kjoanichikontʼain tsjoáná je Jeobá (Malaquías 3:10). Jókisʼin je tsotile Jefté. Jókitso nga kisʼejinle jmeni xi kitsole Jeobá je nʼaile.
Jósʼin koakoá nga kʼoakji nʼio tíjna kjoamakjainná joni Jefté kao tsotile (Chótsenlai párrafo 16 kao 17)
16. Jókitso je tsotile Jefté kʼianga kisʼejinle jme xi kitso je nʼaile (chótsenlai sén xi fitsʼiani kjoaʼmiya jebi).
16 Jmeni xi kitsole Jeobá je Jefté alikui mangóson kao jmeni xi kitso je Ana. Je Ana kʼoakitsole je Jeobá nga jo nazareo sʼin tsjoátʼale je ʼndí xi sʼe̱le, nga ya sixále Jeobá ya ndʼianajñole (1 Samuel 1:11; chótsenlai je rekuadro “Jósʼin tsoyanile”). Je chjota nazareo koan chixan kʼoa koan kisʼele xti. Tonga je tsotile Jefté alikui koan chixan kʼoa tsín koan kisʼele xti nga̱ je nʼaile kʼoasʼin kitsjoatʼale Jeobá nga je sixále jokji tse kʼoéjna (Jueces 11:37-40). Tosi̱kjaʼaitsjenla, chjotatítjon koan je nʼaile tsoti jebi kʼoa koanjin je chixankao je ti xi ngisasa nda sʼín. Tonga ʼndele nga kʼoasʼin tosa ya kisíxá ya ndʼianajñole Niná. Jmeni xi kitso tsoti jebi kui tsakakó nga je xi ngisa nʼio chjí tsabe kuinga Niná sixále. Kitso: “Nʼai, tsa jekʼoatsakʼinlai je Jeobá, kʼoatikaonái jotsakʼinlai” (Jueces 11:36). Nga Jeobá kisixále, alikui kini ninga mele kuixan kʼoa sʼe̱le xti. Jósʼin koa̱n chjénngiaa choa̱le.
Je tsotile Jefté alikui kini ninga mele kuixan kʼoa sʼe̱le xti nga kisixále Jeobá
17. 1) Jósʼin koa̱n chjénngiaa je kjoamakjain xi kisʼele Jefté kao tsotile. 2) Jósʼin basenkaoli jmeni xi tso Hebreos 6:10-12.
17 Jósʼin koa̱n chjénngiaa je choa̱le Jefté kao tsotile. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, jmi mani je xti xi tjíosíxále Niná xi koyakaola ninga jemele kuixan kʼoa sʼe̱le xti. Kui xi mele nga kuikjoanla xá xi tsʼe Jeobá sʼin. Kʼoa nʼio nkjín je ndsʼee xi jejchínga xi kʼoasʼin síchjén nichxinle kao nganʼiole nga Niná síxále kʼoa ngisa choa nichxin síkʼayale je xtile kao xtindaile. Tjínkʼa xi ya tsjoánganʼio nga sʼenda ndʼia jña ʼyaxkón Niná. Tjínkʼa xi ya fi Skuela xi síchjine je xi bakóyason tʼatsʼe Chjotaxále Niná kʼoa yaa fi ya jtín jñani ngisa machjén xi tsoyason. Kʼoa tjínkʼa xi ngisa tse tsoyason kʼianga faʼaitsjenya Kjoabiyale Cristo. Je Jeobá alikʼia sichajin jmeni xi sʼín ngatsʼi ndsʼee jebi (tʼexkiai Hebreos 6:10-12). Kʼoa ji, a tijnandaní nga tsín yaoli kʼuínni nga ngisa tse si̱xálai Jeobá.
JMÉ XI KAMAJINNÁ
18, 19. 1) Jméni xi tsoyaná je choa̱le Jefté kao tsotile. 2) Jósʼin koa̱n chjénngiaa choa̱le Jefté kao tsotile.
18 Nʼio tse xi tsoyaná jme xi kisʼin je Jefté kao tsotile. Tobʼelañá, je Jefté kui kitjenngi josʼin tsakándiaale je Jeobá kʼianga jme xi kisʼin. Tsakʼénele yaole nga tsínkui kʼoakisʼin jme xi tjíosʼín chjota xi tjín nga kui nichxin. Tsakakó nga kisʼele kjoamakjain ninga jokinikao. Kʼoa ninga tjíokʼa xi tsín kisitjosonle Niná, je Jefté kao tsotile tsakakó nga nʼio kisʼele kjoamakjain. Je Jeobá kisichikontʼain je Jefté kao tsotile nga tsín to yaole kini kʼoa jé kisichjén nga tsakinyakao xi kjaʼaí nga je katasíxále.
19 Je Biblia itso: “Chjénngilao je chjota xi bʼaile je kjoatjao xi tongini ʼmile xi totʼatsʼe nga tjínle kjoamakjain kao kjoatsejta” (Hebreos 6:12, TNM). Kuinga chjénngisínilee je Jefté kao tsotile kʼoa koakoá nga nʼio tíjna je kjoamakjainná. Kʼoa si̱kjaʼaitsjeen nga je Jeobá síchikontʼain je xi tjínle kjoamakjain.
a Salmo 106:35, 36, 39: “Yaa kisijngokao yaole naxinandá xi ngikʼa, kʼoa kʼoati kisʼin jokisʼin chjota jebi. Tosi tonda tjíobʼétsʼoale je xkósonle, kʼoa cheen kjima xi kao je. Jndí sʼin tsakatio tʼatsʼe jme xi kisʼin; kʼoa kisichajngi nga kjaʼaí niná tsakʼétsʼoale”.
b Levítico 19:17, 18: “Ali majtichajin ndsʼai ya jinni̱ma̱li. Tjínnele kuichákjáyalai, ánni nga tsín ji chʼa̱kaoni jéele. Alikui koa̱n nga si̱jndani jmeni xi matʼain kʼoa tsa kʼoéngijti tokuin kao je xtile naxinandáli, kʼoa tjínnele tsjoacha katamai je xíngi josʼin nga tsjoachai yaoli. Anña Jeobá”.