BIBLIOTECA Watchtower
BIBLIOTECA
Watchtower
Énná
a̱
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • o̱
  • ñ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • XO̱N XI TJÍO
  • KJOAJTÍN
  • Nga kisinda Niná je ngʼajmi kao sonʼnde
    Xi bakóyana je Biblia
    • ʼNdenaxó xi kisʼejna ya Edén

      KJOAʼMIYA 1

      Nga kisinda Niná je ngʼajmi kao sonʼnde

      Je Jeobá Niná jé kisindaná. Jé kisinda tojmeni, xi matsen kao xi tsín matsen. Kʼianga kjesa síndajin je tsojmi xi matsenná, nʼio nkjín ánkje kisinda. Je xi ánkje ʼmi, choʼndalee mani Jeobá kʼoa kʼoakisikjoan jokji je. Alikui koa̱n jchaa je Jeobá kʼoa nijejinla je ánkje. Je ánkje xi títjon kisinda Jeobá jé tsakasenkao nga kisinda je niño, jotjín mani je planeta kʼoa kao tsojmi xi ngikʼa. Kʼoa ñá, i tiyosoán jngo planeta xi kisinda: je sonʼnde.

      Xijekoan, je Jeobá kʼiaa kisikánda je sonʼnde kʼianga koa̱n koatioson je cho̱ kao chjota. Jé xokisikao kʼianga je lʼíle tsʼuí i̱ kiskotʼa sonʼnde. Kʼoati kisinda nindo, ndáchikon kao xo̱ngá.

      Jméni xi koan nga koanskanni. Je Jeobá i kitso: “Sindaña je jñá, xka̱ kao yá”. Kʼoa je tʼanangi nkjín koya to xi ma chine kisʼe kao naxó. Je Jeobá kʼoati nkjín cho̱ kisinda: xi fitjen, xi bʼetsomajin nandá kao xi fijbe. Kisindaa xi ʼndí kjoan, joni tsa natsé, kʼoa xi yʼai kjoan, joni tsa elefante. Jñánile cho̱ xi ngisasa nʼio tsjoachai ji.

      Xijekoanni, je Jeobá i kitsole je ánkje xi títjon kisinda: “Si̱ndaa je chjota”. Je chjota alikui koanngóson kao je cho̱. Je chjota koan kisikʼatsen jmeni, koan kinchja̱, tsakijno kʼoa tsakʼétsʼoale Niná. Kui xá kisʼenele nga sikuinda je sonʼnde kao je cho̱. A ʼyaní joʼmi chjota xi títjon koannda. Kataʼyala.

      “Nga sʼa kitsʼia, Niná kisinda ngʼajmi kao sonʼnde” (Génesis 1:1).

      Xi kjonangi: ʼYáni xi Jeobá ʼmi. Jméni xi kisinda.

      Génesis 1:1-26; Proverbios 8:30, 31; Jeremías 10:12; Colosenses 1:15-17, TNM

  • Nga kisinda Niná je xʼin kao je chjoón xi títjon tsakatio
    Xi bakóyana je Biblia
    • Je Adán kao Eva yaa tjío ʼndenaxóle Edén

      KJOAʼMIYA 2

      Nga kisinda Niná je xʼin kao je chjoón xi títjon tsakatio

      Je Jeobá naskánakisichon je ʼnde xi tsakʼénda xi Edén tsakʼin. ʼNde jebi, kisʼe naxó, yá kao cho̱. Xijekoan, je Niná kʼiaa kisinda je chjota xi títjon, xi Adán tsakʼin. Niʼnde kisindani kʼoa kiskonntjao̱sʼen ni̱tjo̱n. A ʼyaní jmeni xi koan. Je chjota tsakʼejnakon. Je Jeobá kʼoakitsole Adán nga je sikuinda ʼndenaxó kʼoa nga je tsjoájaʼaínle ngatsʼi cho̱.

      Je Jeobá jngo kjoatéxoma kitsjoale Adán, kitsole: “Koaan chi̱nai tojme toni xi yale je yá, tojngokjoán xi mai, xi toxá séjnani. Kʼiatsa kui chi̱nai tole yá jebi, kuiyání”.

      Xijekoan, je Jeobá kitso: “Sinda jngole je xi koasenkao Adán”. Nʼio kisikájnafe Adán kʼoa kui ninda ni̱si̱nle kisichjén nga jngo chjoón kisindale. Kʼoa Eva tsakʼin. Je familia xi títjon tsakatio jéní Adán kao Eva. Jókisʼe kon Adán kʼianga tsabe je chjoónle. Nʼio tsjoa kisʼele kʼoa kitso: “Kui jebi xi kasínda Jeobá kao jngo ninda ni̱si̱nna. Jótonda nga jetíjna jngo xi kʼoakji joni tsa an”.

      Je Jeobá kʼoakitsole Adán kao Eva nga nʼio nkjín xti katasʼele kʼoa katasítse sonʼnde. Kui xi koanmele Jeobá nga tsjoa katasatíole nga sixá ngatsʼi kʼianga ʼndenaxó sikao sonʼnde. Nga naskánakatasíchon, tojo chon ya ʼndenaxóle Edén. Tonga alikui kʼoakoan. Ánni nga maisíni. Yaa jchaa kjoaʼmiya xi ijngo.

      “Je xi kisinda nga títjon, xʼin kao chjoón kisinda” (Mateo 19:4).

      Xi kjonangi: Jmé xá xi kitsjoale Jeobá je Adán. Jméni xi koa̱nle Adán kao Eva tsakui ski̱ne tole yá xi tsakʼéchjoale Niná.

      Génesis 1:27-31; 2:7-9, 15-23; Salmo 115:16; Mateo 19:4-6

  • Je Adán kao Eva alikui kisitjosonle Niná
    Xi bakóyana je Biblia
    • Je Adán kao Eva tjíobitjo ya ʼndenaxóle Edén

      KJOAʼMIYA 3

      Je Adán kao Eva alikui kisitjosonle Niná

      Je Adán kui yʼatonntsja to xi kʼoatsakʼinle nga tsín koa̱n ski̱ne xi kitsjoale Eva

      Ñandia kʼianga toje tíjna Eva, jngo ye̱ tsakjákao xi i̱ kitsole: “A kjoaixi nga tsín tsjoáʼndeno Niná nga chi̱nao to xi bale je yá”. Je Eva i kitso: “Koaan chi̱naijin tojme toni, tojngokjoán yá séjna xi mai. Kʼiatsa kui chi̱naijin tole yá jebi, kuiyáníjin”. Je ye̱ i kitso: “Alikui kuiyáo. Tsa chi̱nao jo Niná koa̱nkjoaon”. A kʼoatjín jme xi kitso je ye̱. Mai, to énndisoní. Kʼoa je Eva koankjainle. Kʼianga sa kiskotsen sa kiskotsenle tole yá jebi, koanmele kiskine. Kiskine kʼoa kʼoati kitsjoale Adán. Je Adán bení kʼianga kuiyá tsa tsín sitjosonle Niná. Tonga tojo kiskine.

      Je Adán kao Eva tjíobitjo ʼndenaxóle Edén, jao ánkje kʼoa jngo ki̱cha̱ espada tjíosíkuinda jña bitjasʼenñá ʼndenaxó

      Xi koanskanni, nga jekoanxon. Je Jeobá tsakjákao je Adán kao Eva. Kʼoakitsole ánni nga tsín kisitjosonni. Je Eva jé ye̱ tsakánele jée, kʼoa Adán jé Eva tsakánele jée. Kʼianga tsín kisitjoson Adán kao Eva, je Jeobá tsakʼaonsjejin ya ʼndenaxó. Nga tsín tikoan jaʼasʼenni ya ʼndenaxó, ánkje kisikinyáchjoa kao jngo ki̱cha̱ espada xi tíbʼájnga̱.

      Je Jeobá kʼoati kitso nga kjoañʼai tsjoále je xi tsakʼanachale Eva. Je xi tsakjákao Eva ali tsa ñaki jejin ye̱. Je Jeobá alikui kʼoasʼin kisinda je ye̱ nga kuinchja̱. Je xi kisikinchja̱ je ye̱ jngoní ánkje xi tsʼen koan. Kui koanmele nga kʼoanachale Eva. Ánkje jebi jéní xi Satanás kʼoa Na̱i ʼmi. Nichxin xi nroaján, je Jeobá kjoaʼaxinní je Na̱i, ánni nga tsín tosi tonda kʼoanachasínile je chjota nga kui kʼoasʼin xi chʼaotjín.

      “Je na̱i síkʼen kʼen saʼnda nga títjon, kʼoa likui kʼoakisʼin xi kixi tíjna, nga̱ tsínle kjoakixi” (Juan 8:44).

      Xi kjonangi: Ánni nga kiskinesíni Eva je tole yá. Jmé xi koanle nga koanskanni je Adán kao Eva nga tsín kisitjosonle Jeobá. ʼYáni xi Satanás kʼoa Na̱i ʼmi.

      Génesis 3:1-24; Juan 8:44; 1 Juan 3:8; Apocalipsis 12:9

  • Nga nʼio koanjtile saʼnda kisikʼien je ndsʼe̱
    Xi bakóyana je Biblia
    • Je Caín kjimajtile kʼianga jngo kjoatjao títsjoátʼale Niná je Abel

      KJOAʼMIYA 4

      Nga nʼio koanjtile saʼnda kisikʼien je ndsʼe̱

      Kʼianga jekinikitjo Adán kao Eva ya ʼndenaxó, nʼio nkjín xti kisʼele. Je ʼndí xi títjon kisʼele Caín tsakʼin. Je Caín tsojmi tsakʼéntje. Je ʼndí xi koanjaoni Abel tsakʼin, cho̱ntje kisikuinda.

      Ñandia kʼianga kjoatjao kitsjoatʼale Jeobá je Caín kao Abel. Nʼio kisasenle Jeobá kjoatjao xi kitsjoale Abel kʼoa likui kisasenle tsʼe Caín. Kuinga nʼio koanjtisínile Caín. Je Jeobá i kitsole: “Kʼiatsa tosi tonda si̱jtilai yaoli, chan kui kʼoasʼiain xi chʼaotjín”. Tonga je Caín likui tsakʼaʼén.

      Je Caín i kitsole Abel: “Tʼinkaonái ya jinjñáján”. Kʼianga toje tjío, je Caín kisikʼien je ndsʼe̱. Jókisʼin Jeobá. Kjoañʼai kitsjoale Caín, nʼio kjin kisikasén nga tsín titsabeni familiale.

      Je Caín yaa tífinrʼoe je Abel ya jinjñá

      Jméni xi bakóyaná choa̱ jebi. Tsakui nichxin tosi̱jtilee yaoná kʼianga tsín kʼoakjima jmeni xi mená. Tsa jenʼio tinijtilee yaoná kʼoa tsa kʼoakuitsoná xi ngikʼa nga nʼio jtiná, tjínnele si̱kʼantjaiyaa yaoná, ánni nga tsínkui kjoajti sikinjesíniná.

      Je Abel nʼio tsjoake koan je Jeobá kʼoa nda kisʼin kʼoa Jeobá alikui sichajin, tsjoánile kjoabijnachon kʼianga jeʼndenaxó sikao i̱ Sonʼnde.

      “Títjonkjoanla timiyo ijngokʼai je ndsʼai kʼoa kʼia nroai kʼoa tʼaitʼai kjoatjaoli” (Mateo 5:24).

      Xi kjonangi: Jótsakʼin nga jao xti xi títjon kisʼele Adán kao Eva. Ánni nga kisikʼiensíni Caín je ndsʼe̱.

      Génesis 4:1-12; Hebreos 11:4; 1 Juan 3:11, 12

  • Je arcale Noé
    Xi bakóyana je Biblia
    • Je Noé kao familiale tjíobʼéndaa je arca

      KJOAʼMIYA 5

      Je arcale Noé

      Nga jeki nichxin, nʼio nkjín chjota kisʼe i̱ Sonʼnde. Me ngatsʼi nga tsʼen koan. Saʼnda tsakatio kʼa ánkje xi tsʼen koan. Yaa ngʼajmi tjío tsakai kʼoa i Sonʼnde kinroajen. A ʼyaní jme xá jaʼaini. Kuinga chjota kisikʼóya yaole kʼoa nga koan chixankao yánchjín.

      Je yánchjín xi tsakatiokao ánkje jebi kisʼele xti. Je xtile nʼio taja koan kʼoa tsʼen koan nga jekoanjchínga, kʼoa totaon tsabe chjota. Je Jeobá alikui kitsjoaʼnde nga tosi tonda kʼoakoan. Kuinga jngo jtsínʼio jaʼaikaosíni nga kisikjeson je chjotatsʼen. Ñaki kitsendá ngayeje Sonʼnde.

      Je Noé kao familiale tjíobʼéndaa je arca kʼoa tjíobinyátjao tsojmi xi ski̱ne

      Tonga tsakʼejna jngo chjota xi nda kisʼin kʼoa xi tsjoake koan Jeobá. Noé tsakʼin. Jngo koanni je chjoónle kʼoa jan xti kisʼele. Jéní xi Sem, Cam kʼoa Jafet tsakʼin. Nga jan kisʼele yánchjín. Je Jeobá kʼoakitsole Noé nga jngo arca katasínda, jngo kaxa̱ xi nʼioje kji xi koa̱n koaijin nandá. Kʼoasʼin kuinje̱ngile yaole je Noé kao familiale. Je Jeobá kʼoati kitsole nga nʼio nkjín cho̱ katasíkʼasʼen ya arca ánni nga kuinje̱ngisíni.

      Je Noé kjitʼanangi tsakʼénda je arca. Je Noé kao familiale ñachantela nó koanjngonile je arca. Ñaki kʼoakisika jokitsole Jeobá. Je nó xotjín, kʼoakitsole chjota nga jngo Jtsínʼio kjoaʼaí, tonga likui koankjainle je chjota.

      Tochan kicho nichxin nga jaʼasʼen arca. A meli jchai jmeni xi koan.

      “Jokoanchon nichxinle Noé kʼoati koa̱n kʼianga kjoaʼaí je ʼndíle chjota” (Mateo 24:37).

      Xi kjonangi: Ánni nga Jtsínʼio jaʼaikaosíni je Jeobá. Jméni xi kitsole Jeobá nga sʼin Noé.

      Génesis 6:1-22; Mateo 24:37-41; 2 Pedro 2:5; Judas 6

  • Jin chjota kitjontjai
    Xi bakóyana je Biblia
    • Je arca tífison nandá kʼianga kjibʼa jtsí

      KJOAʼMIYA 6

      Jin chjota kitjontjai

      Je Noé kao familiale tjíobitjoni ya arca

      Je Noé kao familiale kʼoa kao je cho̱ yaa jaʼasʼen arca. Je Jeobá tsakʼéchjoa je xo̱ntjoa kʼoa kʼiaa tsakʼa jtsí. Toxkia nʼio tsakʼa josaʼnda nga je arca kison nandá. Ñaki kitsendá je sonʼnde. Ngatsʼi chjotatsʼen yaa tsakatio nitsin kʼoa yaa kʼien. Tonga je Noé kao familiale alijme xi koanle nga̱ yaa tjíoʼya arca. A majinli jokji tsjoa koanle nga kisitjosonle Jeobá.

      Ñachan nichxin kʼoa ñachan nitje̱n tsakʼa jtsí. Nga jeki nichxin, chan jaʼajen je nandá. Kʼoa nga jekoanni, je arca jngo nindo kichosʼejnason. Tonga nga tojo nyasa je nandá, Noé kao familiale alikui koan kitjo ya arca.

      Tobijbi jaʼajen je nandá. Je Noé kao familiale tsʼato jngo nó tsakatioʼya arca. Xijekoan, kʼiaa kʼoakitsole Jeobá nga katabitjo arca. Nʼio tsjoa kisʼele nga kʼoasʼin tsakʼasjentjai Jeobá. Kʼoa kuinga jngo kjoatjao kitsjoatʼasínile.

      Jngo ʼya̱

      Je Jeobá nʼio kisasenle kjoatjao jebi kʼoa kʼoakitso nga nikʼiajinla nga tijtsínʼio sikjesonni jme xi tjín sonʼnde. Kʼoa nga sitjoson jmeni xi kitso, jngo ʼya̱ kisikasénjna. Kʼiaa kisasen títjon je ʼya̱. A jesa tsaʼya jngui je ʼya̱.

      Je Jeobá kʼoakitsole je Noé kao familiale nga katasʼele xti kʼoa katasítse sonʼnde.

      “Je Noé jaʼasʼen ya arca. Kʼoa je chjota alikui kisitjoson saʼnda nga jaʼai je jtsínʼio kʼoa yaa kikao ngatsʼi” (Mateo 24:38, 39).

      Xi kjonangi: Jméni xi koan kʼianga jetsakʼéchjoa Jeobá je xo̱ntjoale arca. Jméni xi si̱kjaʼaitsjeen kʼianga jngo ʼya̱ jchaa.

      Génesis 7:1–9:17

  • Xjáongʼa xi kisʼenda ya Babel
    Xi bakóyana je Biblia
    • Kʼianga jekisikʼantjaiya Jeobá je én xi nchja̱ je chjota likui tikoan jtín kisixáni nga tsakʼénda je xjáongʼa ya Babel

      KJOAʼMIYA 7

      Xjáongʼa xi kisʼenda ya Babel

      Kʼianga jejaʼato Jtsínʼio, je xtile Noé kao yánchjínle nʼio nkjín xti kisʼele. Koannkjínya familiale kʼoa xin xin ʼnde kikatio, tojo kitsole Jeobá.

      Tonga tsakatio kʼa familia xi tsín kisitjosonle Jeobá. I kitso: “Kuiyoaa ibi kʼoa jngo naxinandá kʼoéndaa kʼoa jngo xjáongʼa kʼoéndaa xi katabichó saʼnda ngʼajmi. Kʼoa nʼio kʼoaxkiaa”.

      Je Jeobá alikui kisasenle jmeni xi kisʼin, kuinga tsakʼéchjoasínile. Jméni xi kisʼin Jeobá. Jé xokisʼin nga kjaʼaí kjaʼaí én kinchja̱ je chjota. Je chjota Babel kitsole naxinandá jebi. Kʼoa je én xi Babel tso isʼin tsoyanile: “Likui tikinrʼoénile xínkjín”. Kʼianga tsín tikinrʼoénile xínkjín, alikui titsakʼéndani je xjáongʼa. Je chjota xin xin ʼnde kikatio. Tonga tojo kui kʼoakisʼin xi chʼaotjín. A tsakatio chjota xi je Jeobá koantsjoake. Yaa jchaa kjoaʼmiya xi ijngo.

      “Toʼyani xi ngʼa bʼasje yaole, nangi kʼoéjna, kʼoa je xi nangi bʼasje yaole, ngʼa kuitjo” (Lucas 18:14).

      Xi kjonangi: Jméni xi kisʼin chjota xi ya tsakatio Babel. Jméni xi kisʼin Jeobá nga tsakʼéchjoale.

      Génesis 11:1-9

Xo̱n xi énná faʼaitʼa (2002-2025)
Tʼechjoalai cuentali
Titjásʼain cuentali
  • Énná
  • Tikasénlai tsa ʼyani
  • Josʼin meli nga katamatsen
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Josʼin koa̱n koa̱nchjén
  • Josʼin sʼejnatjao én xi faʼainajin
  • Josʼin machjén jme xi betʼai
  • JW.ORG
  • Titjásʼain cuentali
Tikasénlai tsa ʼyani