Genese

41 Kumamaneselelo a myaka ibali, Falo walotele nemana kumukulo wa Ndonga ya Nailo. 2 Co muje mu ndonga mwatundile bingombe 7 bababwa, ba kununa, co bakele na kulya mwila wakele kuje ku ndonga ya Nailo. 3 Munima yabo, muje mu ndonga ya Nailo mwatundile lalo bingombe 7 ba kubihya-bihya, ba kuyondwa. Bakwimanene hamo na baje bingombe ba kununa ku ngenge ya ndonga ya Nailo. 4 Co baje bingombe ba kubihya-bihya, ba kuyondwa, balile baje bingombe 7 bababwa, ba kununa, co Falo wanyangumukile ha tulo.

5 Kutundaho, Falo wawililile lalo mu tulo, co walotele cilota camucibali. Omu mu cilota wamwene mitwe ya tiliku 7 yaibwa, ya kushula, imena ku cishati cimo. 6 Munima yayo, kwamenene lalo mitwe ya tiliku ikwabo 7 ya kusekenena, ije inenye na lihunzi lya ku butuhukilo bwa litangwa. 7 Co ije mitwe ya tiliku ya kusekenena yalehwile ije mitwe ya tiliku 7 yaibwa, ya kushula. Ngeci Falo wanyangumukile ha tulo, co wanangukile ngwendi wakele na kulota.

8 Oloni ku mutondo, Falo walishoshomwenene manene ha byuma byalotele. Ngeci wasanene tupilisitu boshe ba manseno ba mu Ijipiti na banalume boshe ba mana. Co Falo wabalekele bilota byalotele, oloni naumo wahi wasele kulumbunwina Falo bije bilota.

9 Ngeci uje mukulunu wa baka-kwana mwene nganja walekele Falo ngwendi: “Lelo njendeka bubi bwange. 10 Yobe shukulu yange Falo walubalelele yetu bangamba bobe. Ngeci, yange hamolika na mukulunu wa baka-kwoca makende watwakele mu kamenga ka mu njibo ya mukulunu wa baka-kunyunga mwene. 11 Kutundaho, tubaboshe twalotele ha butsiki bumolika. Yange na mukulunu wa baka-kwoca makende twalotele bilota bije byakele na lumbunwisi ya kuliseza. 12 Co twakele na mukwenje umo wa kaHebelu, ngamba ya mukulunu wa baka-kunyunga mwene. Mutwamulekele byuma bitwalotele, watulumbunwinine bicalumbunwine cilota na cilota. 13 Byuma byatulumbunwinine bikebyo bene byalingiwile. Yange wanjilwisile ha cipangi cange, oloni mukwetu wamushukikile.”

14 Co Falo watumine banu bakashake Jozefu, co bwasi-bwasi bakatundisile Jozefu mu kamenga. Jozefu watehwile munjezi wendi na binkambu byendi na kuzala bizalo byeka, co wezile kuli Falo. 15 Co Falo walekele Jozefu ngwendi: “Njinalotele cilota, oloni naumo wahi nasa kucilumbununa. Co njinazibi ngwabo nga munu akuleka cilota wasa kucilumbununa.” 16 Co Jozefu wakumbulwile Falo ngwendi: “Yange iyajo! Njambi ikeye aleka yobe Falo byuma byabibwa.”

17 Falo walekele Jozefu ngwendi: “Njinalotele njinemana ku ngenge ya Ndonga ya Nailo. 18 Co njinamwene bingombe 7 bababwa, ba kununa, batunda mu ndonga ya Nailo, co banakele na kulya mwila wa ku ndonga ya Nailo. 19 Munima yabo munakabele lalo bingombe bakwabo 7 ba kungwangama, ba kubihya-bihya, ba kuyondwa. Kanda njimoneho bingombe ba kubihya ngacije mu lifuti lyoshe lya Ijipiti. 20 Co baje bingombe ba kuyondwa, ba kubihya-bihya, banashangumukile kulya baje bingombe 7 ba kununa. 21 Oloni baje bingombe ba kuyondwa mubanalile baje bingombe ba kununa, kubasholokele ngwe banaliko bimo, mwafwa sholwesi yabo anga bene inapwile yaibi ngwe muinapwile hakulibanga. Co njanyangumukile ha tulo.

22 “Mu cilota cange cikwabo njinamwene mitwe ya tiliku 7 yaibwa, ya kushula, imena ku cishati cimo. 23 Munima yayo, kunamenene lalo mitwe ya tiliku ikwabo 7 ya kulikonyatela na kusekenena, ije inenye na lihunzi lya ku butuhukilo bwa litangwa. 24 Co ije mitwe ya tiliku ya kusekenena inashangumukile kulehula ije mitwe ya tiliku 7 yaibwa. Njinaleke tupilisitu ba manseno cilota cinjinaloto, oloni naumo wahi nasa kunjilumbunwinaco.”

25 Co Jozefu walekele Falo ngwendi: “Bilota byobe bilumbununa cuma cimolika. Njambi wa busunga nakuleke byuma byakalinga. 26 Baje bingombe bababwa 7, bemanena myaka 7. Co lalo na ije mitwe ya tiliku 7, imanena myaka 7. Ebi bilota bilumbununa cuma cimolika. 27 Bingombe 7 ba kuyondwa, bababi, baje banateleko bemanena myaka 7. Co lalo na ije mitwe ya tiliku 7 ya kujeneka binona, ije inenye na lihunzi lya ku butuhukilo bwa litangwa, ikapwa myaka 7 ya njala yakama. 28 Ngecilika munjinabanga kukuleka, Njambi wa busunga nakumwesa byuma byakalinga.

29 “Kukakala myaka 7 ya byakulya byabingi mu lifuti lyoshe lya Ijipiti. 30 Munima yei myaka, kukaija myaka 7 ya njala yakama. Co byakulya byabingi byoshe bya mu Ijipiti bakabibala. Co ije njala yakama ikabiisa lifuti. 31 Co banu kubakanuka ngwabo mu lifuti mwakele byakulya byabingi, mwafwa njala ije ikaija ikapwa yakama manene. 32 Yobe Falo unaloto lubali mwafwa Njambi wa busunga nazameka ei ñanda, co ololo ashulisilila biunaloto.

33 “Ngeci tonda-tonda munalume wa kunyanyama, wa mana, co mwane moko ha lifuti lya Ijipiti. 34 Unapande kulingako cimo. Angula bantwama muno mu lifuti mangana muija myaka 7 ibilisala byakulya, bakungulule mutamba umo ku mitamba itanu ya byakulya bibateja muno mu lifuti. 35 Co bashike bakungulule byakulya byoshe mu myaka yaibwa ili na kwija kulutwe na kubitulika mu binganda na kubinyungilila mwamubwa. 36 Co bije byakulya bakabyane banu ha myaka 7 ya njala yakama ikakala mu lifuti lya Ijipiti mangana banu na bimuna keti bakalanduke ku njala.”

37 Ebi biyongola byazibisile Falo na bangamba bendi boshe kubwaha ku mbunge. 38 Co Falo wehwile bangamba bendi ngwendi: “Kuma twasa kuwana munalume weka uje ali na sipilitu ya Njambi ngeci mwou ndi?” 39 Co Falo walekele Jozefu ngwendi: “Ha kuwana ngwe Njambi nakulingisa uzibuke byoshe ebi, kukwesi munu weka wa kunyanyama uje ali na mana ngwe yobe. 40 Yobe bene ukala na moko ha njibo yange, co banu bange boshe bakakwononoka. Yange njikakutubakana lika ha kupwa mwene.” 41 Co Falo walekele lalo Jozefu ngwendi: “Njikwana moko ha lifuti lyoshe lya Ijipiti.” 42 Falo watundisile riñi ya cizibukiso ku munye* wendi na kuyaka ku munye* wa Jozefu, co wamuzikile bizalo bya lineni yaibwa na kumwaka lilyenge lya goldi mu singo yendi. 43 Co lalo wamwanene litemba lyendi lyamucibali ku bulemu mangana endelemo. Co kulutwe lwendi bakele na kutambeka ngwabo, “Avureki!”* Ngeci bamwanene moko ha lifuti lyoshe lya Ijipiti.

44 Falo walekele lalo Jozefu ngwendi: “Nameme yange Falo, oloni naumo wahi asa kulinga cuma cimo mu lifuti lyoshe lya Ijipiti kwa kujeneka kumwana lisesa kuli yobe.” 45 Munima yebi, Falo walukile Jozefu ngwendi Zafenathi-paniya, co wamwanene Asenathi muna Potifela kapilistu wa ku Oni* kupwa munakazi wendi. Co Jozefu washangumukile kutala byoshe bya mu lifuti lya Ijipiti.* 46 Jozefu wakele na myaka 30 mwemanene kulutwe* lwa Falo, mwene wa Ijipiti.

Co Jozefu watundile kuli Falo, waile na kwendangana mu lifuti lyoshe lya Ijipiti. 47 Co ha myaka 7 ibyalisalele byakulya, lifuti lyatwaleleleleho kukala na byakulya byabingi. 48 Co batwaleleleleho kukungulula byakulya byoshe bije byakele mu lifuti lya Ijipiti ha myaka 7, co wakele na kutulika bije byakulya mu binganda. Mu nganda na nganda bakele na kutulikamo byakulya bije byakele na kutunda mu mahya a muje mu binganda. 49 Jozefu watwaleleleleho kutulika tiliku yaingi manene ngwe mushekesheke wa ku kalunga-ndonga kweta noho habalikelelelele kuipima mwafwa kubasele kuipima.

50 Simbu kanda njala yakama ishangumuke, Asenathi muna Potifela, kapilistu wa ku Oni,* wakitilile Jozefu bana ba banalume babali. 51 Jozefu walukile munendi wa ntwatwa ngwendi Manase* mwafwa wendekele ngwendi, “Njambi nanjilingisa njibale bukalu bwange bwoshe na njibo ya tate yoshe.” 52 Co walukile wamucibali ngwendi Efremu* mwafwa wendekele ngwendi, “Njambi nanjilingisa njikale na bana* mu lifuti munjinayandela.”

53 Co ije myaka 7 ya byakulya byabingi mu lifuti lya Ijipiti yahwile. 54 Co myaka 7 ya njala yakama yashangumukile ngwe mwendekele Jozefu. Njala yakama yakobelele mu mafuti oshe, oloni mu lifuti lyoshe lya Ijipiti mwakele byakulya. 55 Mu kwita kwa simbu, mu lifuti lyoshe lya Ijipiti mwakobelele njala yakama. Co banu bashangumukile kulilila Falo ngwabo abane byakulya. Co Falo walekele baka-Ijipiti boshe ngwendi: “Yeni kuli Jozefu, co lingeni byoshe byamileka.” 56 Njala yakama yatwaleleleleho ha lifuti-libu hoshe. Co Jozefu washangumukile kushokolola ku bishete byoshe bije byakele mu binganda byabo na kubilandesa kuli baka-Ijipiti mwafwa ije njala yamene manene mu lifuti lya Ijipiti. 57 Co lalo banu boshe ba ha lifuti-libu bezile ku Ijipiti na kulanda byakulya kuli Jozefu mwafwa njala yamene manene ha lifuti-libu hoshe.