Kuma Banu ba Kulibanga Bayoyele—Mu Citungu ca Edeni Ndi?
LINGENI ngwe muli na kuyoya mu citungu cacibwa. Co na bimo byahi bili na kumitanganesa, ipwe banu baliuya nambe cilumo ca minyau. Oco citungu cakama, co lalo muli kwoloka. Kutundaho, na bimo byahi bimuli na kulishoshomwena. Mwalikangula mwamubwa, co muli na kulikuwa kukenga byuma binamizengeleka.
Mulikuwa kukenga binemo byabibwa bije binatemwina, co mumona mema amabwa a mu muta. Mumona lalo bimena bya kuliseza-seza na mwila uli mu litanya na ukwabo uli mu munzinze. Muziba kampunzi kakabwa kapekula, na bweko bwabubwa bwa binemo. Muziba lalo maputa muwaninganga, mema muwacuma omwo eta ha mabwe, tuzila mubemba na tulongolo mubaliuya. Kuma mwashungwiya kukala mu mwela wa cifweci ndi?
Banu babangi muno mu kaye bakulahela ngwabo banu ba kulibanga bayoyele mu mwela wa cifweci. Ha myaka yaingi, baka-bulombelo bwa Bayunda, hamolika na baje bakalitumbula ngwabo baka-Kristu, na Bamuzilemu banabalongesa bya citungu ca Edeni, mwakele Njambi ba Adama na Eva mangana bayoyemo. Mbimbiliya imwesa ngwayo bayoyele mu kwoloka, co lalo bapwile ba kubwahelela. Bakele mu kwoloka mukati kabo babali, mukati kabo na tusitu, na mukati kabo na Njambi uje wabanene lilabelelo lya kuyoya myaka yoshe mwimbo lyalibwa.—Kushangumuka 2:15-24.
Bahindu nabo kuli bimo bibakulahela kutalesa ku paradaisi ya kusañulu. Baka-bulombelo bwa Cibuddha bakulahela ngwabo bantwama babo nambe ngwetu Babuddha bakalako simbu yoshe-yoshe nga kaye kanapu paradaisi. Co bulombelo bwabwingi bwa mu Africa bukalongesa biñanda bya kulifwako nebi biyendeka Mbimbiliya hali Adama na Eva.
Mu bisemwa na bulombelo bwabwingi bakalongesa ngwabo kusañulu kwakele paradaisi. Muka-kusoneka mabulu umo wasonekele ngwendi: “Kunima, banu babangi mu mitambela ya kuliseza-seza babalongesele ngwabo banu bakulibanga bayoyele mu paradaisi, bapwile ba kulumbunuka, ba kuzituka, co lalo ba kubwahelela. Bayoyele mu kwoloka, co kukwakele binzita nambe liwayanga. . . . Eci cilongesa calingisile banu babangi bashungwiye kuyoya mu paradaisi yazimbalele na kushakezeka bingila mwakuiwanena lalo.”
Kuma ebi bilongesa na bisemwa byatunda kumo ndi? Kuma banu bakulahela ngwabo paradaisi kuyakele mwafwa citungu ca Edeni kucakele, co ba Adama na Eva nabo kubakele ndi?
Baka-kuuwasana bakashendumuna eci cilongesa. Muno mu simbu munatumu banu ba kulilongesa, babangi bakasinganyeka ngwabo biñanda bya cifweci bya kulisinganyekela lika. Oloni keti baje kubakulahela Mbimbiliya lika bakauwasana ha ñanda ei. Bantwama ba bulombelo babangi nabo kubakulahela ngwabo citungu ca Edeni kucakele. Bakendeka ngwabo kukwakele mwela wa cifweci. Ngwabo kasimo lika ka kulisinganyekela.
Mu Mbimbiliya mwakala bisimo. Co Yesu ikeye wendekele bisimo bya kutsimana manene. Nameme ngoco, Mbimbiliya kuyendekele bya citungu ca Edeni ngwe cisimo lika embwe. Inendeka byei ñanda mu ngila imwesa ngwayo eci citungu kucakele bene kusañulu. Nga biinendeka Mbimbiliya kutalesa ku citungu ca Edeni keti bya busunga, co twasa kukulahela bati biñanda bikwabo bilimo? Tumoneni bikalingisa bamo bajeneke kukulahela ngwabo citungu ca Edeni kucakele mangana tumone indi biyongola byabo binapande. Kutundaho, tumona bitunapande kumwena ei ñanda kupwa ya seho.