CAPITA 25
Njasa kuhyana bati kalingo-lingo ka kulyesesa ku bushwamwa?
“Njashangumukile kulyesesa ku bushwamwa te njili na myaka 8. Mu kwita kwa simbu, njalilongesele biyongola bya Njambi ha ñanda ei. Njakele na kuliziba kubihya nga njiwila mu muheto wa kulyesesa ku bushwamwa. Njakele na kulihula ngwange, ‘Kuma Njambi asa kunjizema ndi?’”—Luiz.
MWANIKE mwakashangumuka kukola, mashungu endi a kulilala akapu akama. Ngeci, nasa kukala na kalingolingo ka kulyesesa ku bushwamwa.a Banu babangi bakendeka ngwabo na bukalu buliho bene bwahi. Bakendeka ngwabo: “Naumo aziba kubabala wahi.” Oloni kuli byuma byabibwa bitulingisa tujenjuke aka kalingolingo. Kapositolo Paulu wasonekele ngwendi: “Tsiyeni mashungu a bilyo byeni a hano hasi . . . mashungu a kulilala a kutubakanesa.” (Kolose 3:5) Kulyesesa ku bushwamwa kukwesi kutsiya mashungu a kulilala, oloni kukawashambeya. Zibukeni ebi byuma binatako:
● Kulyesesa ku bushwamwa kulingisa munu alyake manene mbunge ikeye babenya. Cakumwenako, kulyesesa ku bushwamwa kulingisa munu ake lika mbunge ku kulizibisa kubwaha ikeye babenya.
● Kulyesesa ku bushwamwa kulingisa munu amone banu ba bushwamwa bweka kupwa ngwe byuma lika byangoco byasa kupangesa mu kukutisa mashungu endi.
● Kulyesesa ku bushwamwa kunasa kulingisa munu ali mu bulo akale na biyongola bya kuhenga na kulingisa kupwe kwakukalu kulilala mu bulo.
Kutubakana kulyesesa ku bushwamwa nga muli na mashungu a kulilala, kwateni mbunge. (1 Tesalonika 4:4, 5) Nga mushaka kukwata mbunge, Mbimbiliya ngwayo keti mulinge byuma bije bilingisa mashungu eni akatuke. (Visimo 5:8, 9) Batico nga muli na kalingolingo ka kulyesesa ku bushwamwa? Hamo muli na kweseka kwecela, oloni kuli na kumikaluwila. Munasa kuliziba ngweni kumwasa kwecela, ngweni kumwasa kwononoka mashiko a Njambi. Omu mukemwo mwalizibilile mwanike wa munalume wa lizina lya Pedro. Wendekele ngwendi: “Munjakele na kwilukila kulyesesa ku bushwamwa, njakele na kuliziba manene kubihya. Njasinganyekele ngwange Njambi kasa kunjikonekela. Co kwanjikaluwilile kulombela.”
Nga neni mukalizibi ngoco, simpeni. Mwasa kuwana bukwasi. Banike na bakulunu babangi banahyana aka kalingolingo. Neni mwasa kulinga ngoco.
Byuma Bimikwasa Mwecele Kuliziba Kukala na Mulonga
Ngwe mutunabanga kwendeka, baje bakalyesesa ku bushwamwa kakangi bakalizibi kukala na mulonga. Nameme ngoco, “kuziba kubihya ku mbunge mu ngila ije izibisa Njambi kubwaha” kwasa kumishongangeya mwecele aka kalingolingo. (2 Kolinte 7:11) Oloni kuliziba manene kukala na mulonga kunasa kumizeyesa. Kunasa kumizeyesa manene kweta na ha simbu ya kwecela kweseka kuhyana aka kalingolingo.—Visimo 24:10.
Ngeci, keti muzeye, twaleleleniho kulifwita. Kulyesesa ku bushwamwa kulingisa munu apwe wa kujwala. Kwasa kumilingisa mupwe “bindungo ba mashungu a kuliseza-seza na bindungo ba senga,” na kumilingisa mukale na bilinga byabibi. (Tito 3:3) Oloni kulyesesa ku bushwamwa kukulyeseka na kulinga bupangala. (Yunda 7) Nga muli na kulifwita kwecela kulyesesa ku bushwamwa, keti musinganyeke ngweni munalingi bubi buje kubasa kukonekela. Munapande lika kutwalelelaho kulifwita mangana mwecele.
Nga mwilukila kulyesesa ku bushwamwa munasa kuzeya. Nga muliziba ngoco, anukeni majwi ali ku Visimo 24:16: ‘Nameme muka-busunga awa bisimbu 7, akatuka lalo, oloni baka-bubi tuyando tukabanyongesa.’ Nga musebuka na kwilukila lalo kulyesesa ku bushwamwa, oku kukulumbununa ngwabo mu baka-bubi. Ngeci keti muzeye. Oloni singanyekeseseni ha byuma binamilingisa musebuke, co keti mubilukile lalo.
Singanyekeseseni ha cizemo ca Njambi na kutetela kwendi. Ndabiti muka-kwimba uje wakele na kusebuka ha bisimbu bimo wendekele ngwendi: ‘Ngwe ishe ya munu atetela bana bendi, mukemwo lalo Shukulu Kalunga mwakatetela baje bamuzibila lyoba. Omwo ikeye azibuka muje mwatutangele, azibuka ngeci yetu twapwa likungu.’ (Myaso 103:13, 14) Yehova azibuka ngwendi kutwalumbunukile, co wapwa “muka-kusambesa.” (Myaso 86:5) Nameme ngoco, ashaka ngwendi tupange na nzili mangana tupwe banu bababwa. Ngeci, bika bimunapendde kulinga mangana mwecele kalingolingo keni?
Iluleni byuma bimukalizimi nabyo buli. Kuma mukayongola mafilimu nambe maprogramu aje akatula mashungu a kulilala ndi? Mukai ha ma webusaiti aje akatula mashungu a kulilala ndi? Muka-kwimba walombelele kuli Njambi ngwendi: “Tengulwila mesho ange kweka, ngeci kesi njimone byuma byangoco.”b—Myaso 119:37.
Esekeni kusinganyeka ha byuma byeka. Muka-Kilistu wa lizina lya William ngwendi: “Simbu kanda muye na kulala, tandeni byuma binakundama ku Mbimbiliya. Kwa seho manene kusinganyeka ha byuma bya ku sipilitu simbu kanda mulale.”—Filipu 4:8.
Lekeniko munu bukalu bweni. Munasa kuziba shwamwa kulekako munu. Oloni kulekako munu bukalu bweni, kumikwasa mubuhyane. Ebi bikebyo byakwasele muka-Kilistu wa lizina lya David. Wendekele ngwendi: “Njalekeleko batate bukalu bwange. Kunjikebala bibanjilekele. Batate bamweswile na kunjileka ngwabo, ‘Ukanjizibisa manene kubwaha.’ Bazibukile ngwabo kukwapwile kwakwasi kubaleka bukalu bwange. Awa majwi anjikanyamesele, co njalyangwilile kweseka mwoshe munjasela kulinga byuma byabibwa.
“Batate banjimwesele bisoneka bije byanjikwasele njimone ngwange keti nji muka-bubi, na bisoneka bikwabo bije byanjikwasele njimone ngwange byuma binjakele na kulinga byapwile byabibi. Batate banjanene simbu ya kupangela ha buzeye bwange na kunjileka ngwabo twakusimutwiya lalo ei ñanda. Banjilekele ngwabo keti njizeye nga njilukila kulyesesa ku bushwamwa, oloni njeseke mwoshe munjasela kujeneka kwilukilaho lalo.” Bika byendekele David kumamaneselelo? Wendekele ngwendi: “Kuleka batate bukalu bwange na bukwasi bubanjanene byanjikwasele manene.”c
Kuma na mulonga uliho bene wahi ha kulilala na munu uje kumulizibuka nendi ndi? Waneni cikumbululo.
[Mafutunoti]
a Kulyesesa ku bushwamwa kunaliseze na kukala na mashungu a kulilala a kulizila. Cakumwenako mwanike wa munalume nasa kwinduka na mashungu a kushaka kulilala na munakazi nambe nasa kuwana natundu mbuto ku bunalume. Mu ngila imolika, banike ba banakazi banasa kukala na mashungu a kushaka kulilala na munalume nga bali hayehi na kuya ku ngonde nambe munima ya kuya ku ngonde. Oloni kulyesesa ku bushwamwa kunapu kulingila shakelo mangana munu akatule mashungu a kulilala.
b Nga mushaka kuzibuka byabingi taleni libulu lya Young People Ask Volyumu 2, Capita 33.
c Nga mushaka kuzibuka byabingi taleni libulu lya Young People Ask Volyumu 2, liputa 239-241.
CISONEKA HANEMANA SIMPI
“Ngeci, tewa ku mashungu a bukwenje, oloni kabangeya kusungama, likulahelo, cizemo, kwoloka, hamolika na baje basana Mwata na mbunge ya kujela.”—2 Timateo 2:22
LINGENI EBI
Lombeleni simbu kanda mashungu eni ete ha ntwintwi. Lombeni Yehova Njambi amyane “nzili ya kutubakana nzili ya bunu” mangana muhyane ceseko cimunaliwana naco.—2 Kolinte 4:7.
MUZIBUKA NDI . . . ?
Munu woshe-woshe nasa kuwila mu ceseko ca kukala na mashungu a kulilala. Oloni kubanga lika munu wa kusimpa ikeye nasa kwendesa mwamubwa mashungu endi a kulilala nameme kubushweke.
BINJINAPANDE KULINGA!
Njasa lika kukala na bisinganyeka byabibwa nga njilinga byuma binatako ․․․․․
Kutubakana kwecelela mashungu anjendese, njalyangwila kulinga byuma binatako ․․․․․
Bihula binjishaka kwihula bisemi bange ha ñanda ei ․․․․․
MUMONA BATI?
● Bika kunapu kwa seho kuzibuka ngwetu Yehova wapwa “muka-kusambesa”?—Myaso 86:5.
● Njambi uje watutangele na mashungu a kulilala ashaka lalo ngwendi tukwate mbunge, eci cimwesa ngwabo nakulahela ngwendi twasa kulinga bika?
[Majwi]
Kuhyana obu bukalu kunanjilingisa njikale na citakutaku ca kujela ku mesho a Yehova, co kukala na citakutaku ca kujela kwapwa kwa seho manene kuli yange.’’—Sarah
[Cikupulo]
Nga muwa omwo mushatuka, kukulumbununa ngwabo munapande kukashangumukila lalo kumashangumukilo. Mu ngila imolika, kwilukila kulyesesa ku bushwamwa kukulumbununa ngwabo kulifwita kweni kunai mungoco