Watchtower LAIBRALI YA HA INTANETI
Watchtower
LAIBRALI YA HA INTANETI
Mbunda
  • MBIMBILIYA
  • MABULU
  • BIWANO
  • w23 June pp. 20-25
  • Twaleleleniho Kuzibila Njambi Lyoba

Haunanyateka kuhesi vidio.

Cabihya, kuli bukalu bunonowesa ei vidio kushokoloka.

  • Twaleleleniho Kuzibila Njambi Lyoba
  • Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2023
  • Tumitwe twa Biñanda
  • Biñanda bya Kulifwa
  • KUZIBILA NJAMBI LYOBA KUTUKWASA
  • BYANENI CILANYO CA MUNAKAZI WA CILEMA
  • TAMBULENI CILANYO CA MUNAKAZI WA MANA
  • Mana a Busunga Ali na Kutambeka
    Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2022
  • Twasa Kulinyungilila Bati ku Miheto ya Satana?
    Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Vumwene Vwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2019
  • Bukalu Muka Bwasa Kutunda mu Kuyongola Bikupulo bya Bukwizi? Bukalu Muka Butunda mu Kukenga Bikupulo bya Bukwizi?
    Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova—2013
  • “Teweni Bilinga bya Bukwizi”
    Twaleleleniho Kuzema Njambi
Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2023
w23 June pp. 20-25

CILONGESA 28

Twaleleleniho Kuzibila Njambi Lyoba

“Woshe uje ayoya kuyoya kwakubwa, amwesa ngeci ali na kwononoka Shukulu Kalunga.”—VISI. 14:2.

MWASO 122 Tukoleseni, Keti Tushondoloke!

BILI MUNO MU CILONGESAa

1-2. Ngwe mwa Lote, baka-Kristu bali na kuliwana na bukalu muka?

MUTUKAMONO bilinga byabibi bya banu ano matangwa, tukalizibi ngwe mwalizibilile Lote. “Wakele na kuziba manene kubabala ku mbunge mwafwa ya bilinga byabibi bya kujeneka shwamwa,” mwafwa wazibukile ngwendi Tatetu wa mwilu wazinda byuma byabibi. (2 Pita 2:7, 8) Kuzema Njambi na kumuzibila lyoba kwalingisile Lote ajeneke kulinga byuma byabibi, bibakele na kulinga banu batungile nabo. Netu tuli na kuyoya na banu baje kubesi na kwononoka nambe kusingimika mashiko a Yehova. Nameme ngoco, twasa kukala na bilinga byabibwa nga tutwalelelaho kuzema Njambi na kumuzibila lyoba.—Visi 14:2.

2 Yehova ashaka ngwendi tutwaleleleho kumuzibila lyoba. Mukanda wa Visimo wasa kututakamesa na kutukwasa kulinga ngoco. Baka-Kristu boshe ipwe banalume nambe banakazi, banike nambe tukulukazi basa kuwana bukwasi ku binangulo bili mu mukanda wa Visimo.

KUZIBILA NJAMBI LYOBA KUTUKWASA

Bikupulo: 1. Munakazi uje akapanga na ndolome ana ndolome kofi, ha simbu ya cakulya ca mutanya. 2. Uje munakazi wa kulifwa alanya ndolome kuya na kupashala hamo nendi na bakwabo bakapanga nabo munima ya bipangi.

Nga tuli ku bipangi, tunapande kunyanyama mangana keti tulikute busamba na banu baje kubazemene Yehova na kumusingimika na kubyana kulinga byuma bije kubizibisa Njambi kubwaha (Taleni paragirafu 3)

3. Kwesekesa na mukanda wa Visimo 17:3, mwafwa bika tunapande kunyungilila bimbunge byetu? (Taleni na cikupulo.)

3 Tunapande kunyungilila mbunge yetu ya cifwisa, mwafwa Yehova akelula bimbunge. Akamono na byuma bije kubasa kumona banu, co atuzibuka mwamubwa. (Tandeni Visimo 17:3.) Yehova atuzema nga tulinga mwoshe mutwasela kusinganyekesesa ha mana endi aje atukwasa simbu yoshe. (Iwano 4:14) Nga tulinga ngoco, co kutuwana simbu ya kusinganyekesesa ha byuma byabibi bili muno mu kaye ka Satana bije byasa kutunenela bukalu ku mubila na ku sipilitu. (1 Iwa 5:18, 19) Nga tushwena kuyehi na Yehova, co tumuzema na kumusingimika manene. Kutushaka kuzibisa Tate yetu kubabala ku mbunge, mukemwo kutwapandele kwecelela bisinganyeka bya kushaka kulinga bubi. Nga tuli mu ceseko ca kushaka kulinga bubi tunapande kulihula ngwetu: “Mwafwa bika njishaka kulinga byuma bije bizibisa kubabala ku mbunge munu uje nanjimwesa manene cizemo?”—1 Iwa 4:9, 10.

4. Kuzibila Yehova lyoba kwakwasele bati ndokazi umo ajeneke kulinga byuma byabibi?

4 Marta ndokazi wa ku Croatia uje waliwanene na ceseko ca kushaka kulinga bupangala ngwendi: “Kwanjikaluwilile kusinganyeka mwamubwa na kulwisa mashungu amabi. Oloni kuzibila Yehova lyoba kwanjikwasele manene.”b Kuzibila Njambi lyoba kwamukwasele bati? Marta ngwendi, njasinganyekesesele ha bukalu butundamo nga njilinga bubi. Netu tunapande kulinga ngoco. Nga tulinga byuma byabibi tuzibisa Yehova kubabala ku mbunge na kwonowa kukayoya myaka yoshe.—Kusha 6:5, 6.

5. Bika bitulilongesa ku byuma byaliwanene nabyo Leo?

5 Kuzibila Yehova lyoba kukatukwasa tujeneke kulikuta busamba na banu ba bilinga byabibi. Leo uje wakala mu Congo walimwenenene busunga bwei ñanda. Mukwetile myaka iwana kutunda habamumbwitikilile, washangumukile kulikwatasana na banu ba bilinga byabibi. Wamwene ngwendi kukwabihile kulikwatasana na banu ba bilinga byabibi, mwafwa kakele na kulinga byuma bibakele na kulinga. Ngeci, wasinganyekele ngwendi kakele na kulinga bubi. Oloni mu kwita kwa simbu babusamba bendi bababi bamushongangeyeye kulinga byuma byabibi bije byambateselele na kunwa manene bwala. Washangumukile kusinganyekesesa ha byuma bibamulongesele bisemi bendi na kubwahelela cakele naco mwakele na kupangela Yehova. Bika byatundilemo? Washangumukile kulinga mwamubwa byuma. Ngeci, bakulunu bamukwasele kwilukila kuli Yehova. Ha simbu ino napu mukulunu mu cikungulukilo, co lalo napu painiya wa kulitila.

6. Tusimutwiya ha mwanja muka wa banakazi babali ba cifwisa?

6 Tucisimutwiyeni ha banakazi babali babanendeka ku mukanda wa Visimo capita 9. Umo banamwesekesa ku mana, mukwaboco banamwesekesa ku bulema. (Esekeseni Loma 5:14; Galatiya 4:24) Omwo tusimutwiya ha cakumwenako eci, anukeni ngweni banu bali mu kaye ka Satana bali na kulinga bupangala na kukenga bikupulo bya bukwizi. (Efeso 4:19) Ngeci, tunapande kutwalelelaho kuzibila Njambi lyoba na kutunda ku byuma byabibi. (Visi 16:6) Tubaboshe, ipwe tu banalume nambe tu banakazi twasa kuwana bukwasi ku biñanda bili omu mu capita. Aba banakazi bali na kulanya banu baje kubazibuka bimo, banu baje ‘kubakele na mana.’ Kunapu lika ngwe aba banakazi bali na kwendeka ngwabo ‘kobeleni mu njibo yange mwakulye byakulya.’ (Visi 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Oloni mu cilanyo na cilanyo mukatundu byuma bya kuliseza-seza.

BYANENI CILANYO CA MUNAKAZI WA CILEMA

Munakazi wa lihule wa mu simbu ya Mbimbiiliya nemana ha cikolo ca njibo yendi, co ali na kulanya munalume akobele mu njibo yendi.

Cilanyo ca “munakazi wa cilema” cinasa kutukobelesa mu bukalu bwakama (Taleni paragirafu 7)

7. Kwesekesa na Visimo 9:13-18, bika bilingiwa ku banu baje batambula cilanyo ca munakazi wa cilema? (Taleni na cikupulo.)

7 Tucisimutwiyeni ha cilanyo ca munakazi wa cilema. (Tandeni Visimo 9:13-18, NWT.) Ali na kulanya baje kubesi na mana ngwendi bakobele mu njibo yendi na kulya nendi byakulya. Bika bitundamo? Banu baje bakobela mu njibo yendi batsa. Hamo mwanuka endekesi ya cifwisa ibanapangesa ku macapita akulibanga a mukanda wa Visimo. Banatunangula bya ‘munakazi wa lihule’ uje wapwa lalo wa ‘kujeneka kulongwa.’ Banatuleke lalo ngwabo njibo yendi itwala ku kutsa. (Visi 2:11-19) Ku mukanda wa Visimo 5:3-10 kuli cinangulo cije cendeka bya ‘munakazi wa lihule’ mukwabo uje ibanendeka ngwabo ‘ngila yendi itwala ku kutsa.’

8. Bika bitunapande kwangula kulinga?

8 Baje baziba majwi ou munakazi wa cilema banapande kulyangwila indi batambula cilanyo cendi indi bacibyana. Netu tunapande kwangula byakulinga. Tulinga bika nga munu atushongangeya kulinga bupangala nambe nga tumona bikupulo bya bukwizi?

9-10. Mwafwa bika tunapande kujenjuka ku bupangala?

9 Kuli byuma bimo binapande kutulingisa tujenjuke ku bupangala. Munakazi wa cilema ngwendi: “Mema a kwiba apwa amabwa manene.” “Mema a kwiba” emanena bika? Mbimbiliya inesekesa kulilala kwa banu baje banalyambata ku mema aje ashubulwisa. (Visi 5:15-18) Munalume na munakazi baje banalyambata mu ngila inapande bakebo banapande kulilala. Oku kunaliseze na “mema a kwiba.” Awa mema anasa kulumbununa kulilala kuje kukwapandele. Banu baje bakalingi bupangala bakalingi mu kushwekesa ngwe mwizi mwakebi mu kushwekesa. Awa “mema a kwiba” anasa kusholoka ngwe amabwa nga baje balinga bupangala basinganyeka ngwabo wahi abamona. Bali na kulikwisa bakebo babenya, mwafwa Yehova akamono byoshe. Nga munu atsiya busamba bwendi na Yehova, alinga cuma cacibi manene. Co na bubwa bulimo bene bwahi. (1 Kori 6:9, 10) Oloni kuli bukalu bukwabo lalo butundamo.

10 Kulinga bupangala kunasa kunena shwamwa, kulingisa munu alizibe kupwa wangoco, kukala na memo a kujeneka kubandamena na kwangununa binaanga. Tumwesa ngwetu tuli na mana nga tubyana kukobela mu njibo ya munakazi wa cilema na kulya nendi. Kulinga bupangala kukatsii busamba bwa munu na Yehova. Co lalo baje bakalingi bupangala bakatambula mishongo ije inasa kubatsiya bwasi. (Visi 7:23, 26) Mukanda wa Visimo 9:18 ngwawo banu baanalanya ou munakazi bali kwisi ya Cihilo. Mwafwa bikoni banu babangi bakatambula cilanyo cendi cije cikabanenela bukalu?—Visi 9:13-18.

11. Mwafwa bika kukenga bikupulo bya bukwizi kukanene bukalu bwakama?

11 Cuma cimo citunapande kujenjuka cinapu kukenga bikupulo bya bukwizi. Bamo bakasinganyeka ngwabo na bukalu butunda mu kuyongola bikupulo bya bukwizi bene bwahi. Oloni kuli bukalu bukatundumo. Baje bakakenge bikupulo bya bukwizi kubesi kulisingimika na kusingimika bakwabo, co lalo kukabakaluwila kwecela kubikenga. Bikupulo bya bukwizi binasa kukala mu bwongo bwa munu ha simbu yailaha, co kwakukalu kubibala. Kukenga bikupulo bya bukwizi kukwesi kutsiya mashungu amabi, kukawakatula. (Kolo 3:5; Jems 1:14, 15) Banu babangi baje bakakenge bikupulo bya bukwizi bakalingi bupangala.

12. Twasa kumwesa bati ngwetu kutushaka kukenga bikupulo bije bikatula mashungu a kulilala?

12 Ha kupwa baka-Kristu, bika bitunapande kulinga nga tumona cikupulo ca bukwizi ha likina lyetu? Tunapande kucitundisaho bwasi-bwasi. Nga twamona busamba bwetu na Yehova kupwa bwa seho manene, co kutupwila kwakwasi kujenjuka ku bikupulo bya bukwizi. Tunapande kuzibuka ngwetu nameme bikupulo bije kubesi kumona banu ngwabo binapu bikupulo bya bukwizi binasa kukatula mashungu a kulilala. Mwafwa bika tunapande kubijenjuka? Mwafwa kutushaka kulinga byuma byoshe-byoshe byabibi. (Mate 5:28, 29) Mukulunu umo wa ku Thailand wa lizina lya David wendekele ngwendi: “Njikalihula ngwange: ‘Nameme ebi bikupulo kubimoneka ngwe bya bukwizi, kuma Yehova aziba kubwaha nga njitwalelelaho kubikenga ndi?’ Kukala na bisinganyeka bya cifweci kukanjikwasa njilinge byuma mu ngila inapande.”

13. Bika bitukwasa tulinge byuma mu ngila inapande?

13 Kukala na lyoba lya kulinga byuma bije bizibisa Yehova kubihya ku mbunge kutukwasa tulinge byuma mu ngila inapande. Kuzibila Njambi lyoba ‘akewo mashangumukilo a mana.’ (Visi 9:10) Tunalimwena busunga bwawa majwi ku mukanda wa Visimo capita 9, mu mavesi a mashangumukilo. Oku ku mukanda banesekesa mana a busunga ku munakazi mukwabo.

TAMBULENI CILANYO CA MUNAKAZI WA MANA

14. Cilanyo muka cili ku mukanda wa Visimo 9:1-6?

14 Tandeni Visimo 9:1-6. Oku ku mukanda kuli cilanyo ca kutunda kuli Ishamatanga yetu Yehova. Kuli ikeye kukekwo kwatunda mana oshe. (Visi 2:6; Loma 16:27) Oku ku mukanda banendekako cakumwenako ca njibo yakama manene ije ili na bisini 7. Eci cakumwenako cimwesa ngwaco Yehova wapwa muka-kwana, co akatambula banu boshe baje bashaka kulilongesa kuli ikeye mangana bakale na mana.

15. Njambi ali na kutulanya ngwendi tulinge bika?

15 Yehova wapwa muka-kwana wakama manene. Ku cakumwenako ca munakazi ibanesekesa ku mana a busunga ku mukanda wa Visimo capita 9, tulilongesa ngwetu Yehova wapwa muka-kwana, co akatwana byuma byabingi byabibwa. Ku mukanda wa Visimo 9 banamwesa ngwabo ou munakazi nalanya banu ku njibo yendi, co nababwahesela situ ya kutobala na binyu. (Visi 9:2) Ha vesi 4 na 5 banendeka ngwabo ‘ou munakazi endeka ku bilema ngwendi: “Ijeni mulye ku byakulya byange.”’ Bika bitunapande kutambwila cilanyo ca munakazi wa mana a busunga na kulya byakulya byatwana? Yehova ashaka ngwendi bana bendi bakale na mana, co lalo keti bakobele mu bukalu. Yehova kashaka ngwendi tulinge byuma byabibi bije bituzibisa kubabala na kutulingisa tulibeye. Mukemwo “natulikila mana baka-busunga.” (Visi 2:7) Nga tuzibila Yehova lyoba, co tulinga byuma bije bimuzibisa kubwaha. Tutolilila ku binangulo byendi bya mana na kubipangesa.—Jems 1:25.

16. Kuzibila Njambi lyoba kwakwasele bati Alain angule mwamubwa byakulinga, co bika byatundilemo?

16 Tucisimutwiyeni omwo kuzibila Njambi lyoba kwakwaselele Alain angule mwamubwa byakulinga. Alain uje wapwa mukulunu mu cikungulukilo, co lalo wapwa mulongesi ku sikola imo wendekele ngwendi, “Bwingi bwa banu banjikapanga nabo kubamwene mafilimu a bukwizi kupwa amabi mwafwa bakamono ngwabo akabakwasa kulongesa mwamubwa bilongesa bya kulilala.” Oloni kongumukile na bisinganyeka bya cifweci. Wendekele ngwendi: “Mwafwa njazema Yehova na kumusingimika, njabyanene kukenga awa mafilimu a bukwizi. Co lalo njalumbunwinine bakwetu byuma byanjilingisile njijeneke kukenga aje mafilimu.” Ou ndolome wakele na kupangesa cinangulo ca kutunda ku mana a busunga, ca ‘kwenda mu ngila ya mana.’ (Visi 9:6) Balongesi bamo baje bakapanga na Alain mubamwene ngwabo nabyana kukenga owo mafilimu babwahelelele, co hano banashangumuka kulilongesa Mbimbiliya na kukunguluka.

Munakazi wa mu Isalelele kusañulu nalanya munalume na munakazi wendi ku njibo yendi mangana bakulikuwe byakulya byabibwa byanabwahesa.

Nga tutambula cilanyo ca munakazi uje emanena mana a busunga, co tulikuwa kuyoya ha simbu ino na kulutwe (Taleni paragirafu 17-18)

17-18. Bibezikiso muka bibali na kulikuwa baje bali na kutambula cilanyo ca munakazi wa mana, co bika bibanabandamena kulutwe? (Taleni na cikupulo.)

17 Yehova napangesa byakumwenako bibali mangana atumwese mutwasa kukela na buyoye bwabubwa. Baje bali na kutambula cilanyo ca “munakazi wa cilema” bali na kuwana kubwahelela mu kulinga byuma byabibi. Oloni kubesi na kunanguka ngwabo byuma bibali na kulinga bibanenela bukalu kulutwe. Bilinga byabo bibatwala kwisi ya Cihilo.—Visi 9:13, 17, 18.

18 Baje batambula cilanyo ca munakazi uje emanena mana a busunga, buyoye bwabo bukapwa bwabubwa. Banabwahelela mwafwa bali na byuma byoshe bije bibakwasa bashwene kuyehi na Yehova. (Isaya 65:13) Yehova wendekele kwitila muli kapolofweto Isaya ngwendi: “Tolilileni kuli yange na kulinga bije njendeka, co mukabwahelela na byakulya byabibwa manene.” (Isaya 55:1, 2) Tuli na kulilongesa kuzema byazema Yehova na kuzinda byazinda. (Myaso 97:10) Co lalo tunabwahelela manene mwafwa tuli na kukwasa bakwetu bazibuke mana a busunga. Tunapu lika ngwe bangamba ba bambanda baje bali na ‘kutambeka ha mitambela ya kulunduka mu binganda ngwabo, “Banu boshe ba kujeneka mana baije kuno!”’ Bubwa butuwana yetu na baje batutolilila keti bwa simbu ino lika, oloni na kulutwe. Aba bangamba bali na kukolesa mangana batukwase tuyoye myaka yoshe omwo ‘twenda mu ngila ya mana.’—Visi 9:3, 4, 6.

19. Kwesekesa na mukanda wa Muka-kwambulula 12:13, 14, bika bitunapande kulyangwila kulinga? (Taleni lalo cipalo ca “Kuzibila Njambi Lyoba Kukatukwasa.”)

19 Tandeni Muka-kwambulula 12:13, 14. Kuzibila Njambi lyoba kutukwasa tunyungilile bimbunge byetu mangana tupwe ba kujela ku mubila na ku sipilitu muno mu matangwa a mamaneselelo. Tukalanya bakwetu mangana bazibuke mana a busunga na kumona muwabakwasela, mwafwa twazema Yehova na kumusingimika.

Kuzibila Njambi Lyoba Kukatukwasa

  • Kukatulingisa tushwene kuyehi na Yehova. —Mya. 25:14; Heb. 5:7.

  • Kumwononoka kukatulingisa tupwe ba “kubwahelela.”—Mya 112:1.

  • Kukatulingisa tukale na mana, tupwe ba kulikehesa, na kuzinda bubi.—Yom 28:28; Vis 8:13.

  • Kukatulingisa tupwe ba kusimpa na kulinga byuma byabibwa.—Kut 1:15-17, 21.

  • Kukatukwasa tupwe ba kulongwa na kuzibila bakwetu ngozi.—Neh 5:15; 7:2.

MWASA KUKUMBULULA BATI?

  • Kuzibila Yehova lyoba kwasa kunyungilila bati bimbunge byetu?

  • Twasa kubyana bati cilanyo ca munakazi wa cilema na kujenjuka ku bukalu bubakaliwana nabwo baje batambula cilanyo cendi?

  • Bubwa muka butuwana nga tutambula cilanyo ca munakazi uje emanena mana a busunga?

MWASO 127 Njinapande Kupwa Munu Wakufwa Bati?

a Baka-Kristu banapande kuzibila Njambi lyoba. Kukala neli lyoba kwasa kunyungilila bimbunge byetu ku kulinga bupangala na ku kukenga bikupulo bya bukwizi. Muno mu cilongesa tusimutwiya ha mukanda wa Visimo capita 9, uje umwesa banakazi babali. Umo emanena bulema, mukwaboco emanena mana a busunga. Cinangulo cili oku ku mukanda citukwasa ha simbu ino na kulutwe.

b Mazina amo banawatengulula.

    Mabulu a Mbunda (1987-2025)
    Tundaho
    Kobela
    • Mbunda
    • Anako bakweni
    • Biushaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mashiko a Mwakuipangesela
    • Mwakupangesela Mizimbu Yobe
    • Mwakunonekela Mizimbu Yobe
    • JW.ORG
    • Kobela
    Anako Bakweni