Keti Mutunde mu Paradaisi ya ku Sipilitu

1. Paradaisi ya ku sipilitu ilumbununa bika, co bika bitunapande kulinga?

KULI paradaisi ya cifwisa hano hasi muje muli banu baje banazezama kulinga byuma byabibwa. Muli banu babangi baje bali mu kwoloka. Baje bali omu mu paradaisi ya cifwisa kubashaka kutundamo. Co bashaka ngwabo na bakwabo baje kubesi omu mu paradaisi ya ku sipilitua bejemo.

2. Paradaisi ya ku sipilitu inapu bati ya kulitila?

² Yehova nabwahesa mwela wa cifwisa mubali na kumupangela banu bendi mu kwoloka na mu kulikwatasana, nameme bali na kuyoya mu kaye kali na kuyula Satana muje munashulu byuma byabibi na banu baje balizinda. (1 Iwa 5:19; Kujo 12:12) Njambi yetu ali na kumona mubili na kubihila byuma muno mu kaye. Nameme ngoco, ali na kubezikisa bangamba bendi mangana batwaleleleho kumupangela mu kubwahelela. Lijwi lyendi linesekesa paradaisi ya ku sipilitu ku ‘mutambela wa kubanda’ na ku “lihya lije lili na mema amangi.” (Isaya 4:6; 58:11) Yehova ali na kukwasa banu bali omu mu paradaisi ya ku sipilitu bakale mwamubwa na kumupangela mu kubwahelela muno mu simbu ya kukaluwa ya matangwa a mamaneselelo.—Isaya 54:14; 2 Timo 3:1.

3. Bupolofweto buli ku mukanda wa Isaya capita 65 bwalishulisilile bati lwakulibanga?

³ Kwitila muli kapolofweto Isaya, Yehova wendekele mubikafwila byuma kulutwe kuli baje bakayoya mu paradaisi ya ku sipilitu. Mukanda wa Isaya 65 unamwesa mwamubwa awa majwi aje alishulisilile lwakulibanga mu 537 B.C.E. Ha simbu ije, baJuda baje batengulukile babapatwile mu bunzinda mu Babiloni, co belukile kwimbo lyabo. Yehova wabezikisile banu bendi, co wabakwasele kutungulula mwamubwa nganda ya Jelusalema ije yabihile na kwilwisilamo tempele ije yapwile mwela wakama wa kulemesela Yehova mu Isalele.—Isaya 51:11; Zaka 8:3.

4. Bupolofweto buli ku mukanda wa Isaya capita 65 buli na kulishulisilila bati ano matangwa?

⁴ Kulishulisilila kwamucibali kwa bupolofweto bwa Isaya kwashangumukile mu 1919 C.E. omwo bangamba ba Yehova ba ano matangwa bapatukile mu bunzinda bwa Babiloni Wakama. Co paradaisi ya ku sipilitu yashangumukile kujalakana mu kaye koshe. Baka-kwambulula bya Bumwene baje hakulibanga bakele na bifwa byabibi, batengulukile na “kuzala bunu bwabuha buje bubatangele kwesekesa na cizango ca Njambi.” (Efeso 4:24) Bashangumukile kukala na bifwa byabibwa na kushimbika bikungulukilo byabingi. Bibezikiso byabingi byendekele Isaya bikalishulisilila mu kaye kakaha kaje kali na kwija kulutwe. Oloni nameme ha simbu ino, tuli na kulikuwa bibezikiso byabingi mwafwa ya kukala mu paradaisi ya cifwisa. Tusimutwiyeni muyasa kutukwasela ei paradaisi ya ku sipilitu na byuma binapande kutulingisa tujeneke kutundamo.

MUBAKALIZIBILA BAJE BALI MU PARADAISI YA KU SIPILITU

5. Kwesekesa na mukanda wa Isaya 65:13, bika bituli na kulikuwa mu paradaisi ya ku sipilitu bije byakulahesele Yehova?

⁵ Bali na kulikuwa byakulya bya ku sipilitu. Bupolofweto bwendekele Isaya bunamwesa kuliseza kuli mukati ka banu baje bali mu paradaisi ya ku sipilitu na baje bali hanja yayo. (Tandeni Isaya 65:13.) Yehova ali na kwana bangamba bendi byuma byoshe bibatonda ku sipilitu mangana bakanyamese busamba bwabo nendi. Tukatambula sipilitu yendi ya kujela, tuli na Lijwi lyendi, co lalo tukatambula byakulya byabingi bya ku sipilitu mangana twase ‘kulya, . . . kunwa na kupwa ba kubwahelela.’ (Esekeseni Kujombolola 22:17.) Oloni baje kubesi mu paradaisi ya ku sipilitu bakebo bali mu ‘njala . . . , banatsi lihwila . . . Co bali mu shwamwa’ mwafwa keti babusamba ba Njambi.—Amo 8:11.

6. Byuma muka byanatwana Yehova bibanendeka ku mukanda wa Njwele 2:21-24, co byasa kutukwasa bati?

⁶ Kapolofweto Joele wendekele ha byakulya bya kufwa ngwe bimbuto bya binona, binyu na mazi mangana amwese ngwendi Yehova akana bangamba bendi byuma bibatonda, kwambateselela na byakulya bya ku sipilitu. (Njwe 2:21-24) Akatwana byakulya bya ku sipilitu kwitila mu Mbimbiliya, mabulu anemana ha Mbimbiliya, webusaiti yetu, biwano bya cikungulukilo, biwano bya citingitingi na biwano bya mutambela. Nga tulya byakulya bya ku sipilitu ha litangwa na litangwa, co tupwa ba kulikangula ku sipilitu.

7. Bika bikatuzibisa kubwaha ku mbunge? (Isaya 65:14)

⁷ Banabwahelela na kujauka na byuma bibali nabyo. Banu ba Njambi ‘bakatambeka mu kubwahelela’ mwafwa bakakandelela ku byuma byanabalingila Yehova. (Tandeni Isaya 65:14.) Busunga butunalilongesa, bikulaheso bya mu Lijwi lya Njambi bije bitakamesa na lilabelelo lituli nalyo lije linemana ha ndando ya kupatula ya Kristu bikatuzibisa kubwaha ku mbunge. Kusimutwiya ebi byuma na bandolome na bandokazi betu kukatulingisa tubwahelele.—Samu 34:8; 133:1-3.

8. Bifwa muka bibali byakama bibali na kumwesa baje bali mu paradaisi ya ku sipilitu?

⁸ Cizemo na likwatasano bili mukati ka banu ba Yehova binapu bifwa bimo bibali nabyo baje bali mu paradaisi ya ku sipilitu. Ebi byuma bituli na kulikuwa bitukwasa kumona mubukafwila buyoye mu kaye kakaha. Ha simbu oyo, bangamba ba Yehova bakalikwatasana manene na kulimwesa manene cizemo kutubakana mubali na kulingila ha simbu ino. (Kolo 3:14) Ndokazi umo nendeka byanangukile ha banu ba Yehova mwaliwanene nabo lwakulibanga. Ngwendi: “Kunjapwile wa kubwahelela nambe mu naanga yange bene. Simbu yakulibanga injalimwenenene banu balimwesa cizemo ca busunga, yapwile simbu injaliwanene na Bakaleho ba Yehova.” Woshe ashaka kuwana kubwahelela kwa busunga na kupwa wa kujauka napande kukala mu paradaisi ya ku sipilitu. Nameme banu banasa kusinganyeka byuma bya kuhenga ha bangamba ba Yehova, bangamba ba Yehova bamuzema, co lalo balizema umo na mukwabo mukemwo bapwa ba kulikwatasana mu kaye koshe.—Isaya 65:15.

9. Mukanda wa Isaya 65:16, 17 unendeka bika ha byuma bili na kulingisa banu bayande?

⁹ Banashubuluka, co bali mu kwoloka. Mukanda wa Isaya 65:14 umwesa ngwawo baje banalyangwila kujeneka kukala mu paradaisi ya ku sipilitu ‘bakalila’ mwafwa ya kuziba kubabala ku mbunge na “kupokoka bimbunge.” Bika bikalingiwoni ku byuma bili na kunenela banu ba Njambi bishoti na kayando? Ebi byuma kubikakalako lalo, co “bakabibala” mwafwa Njambi akabitundisako. (Tandeni Isaya 65:16, 17.) Yehova akatundisako tuyando twetu twoshe, co mu kwita kwa simbu kutukanuka nomu mutwakele na kuyandela.

10. Mwafwa bika muliziba ngweni kunapu kubezika kulikwatasana na bandolome na bandokazi beni? (Taleni na cikupulo.)

¹⁰ Nameme bene ha simbu ino, tukashubuluka nga tuli ku biwano bya cikungulukilo, mwafwa tukalizibi kukala mu kwoloka. Kutwesi kwaka mbunge ku bukalu butuli na kuliwana nabwo muno mu kaye kakabi. Twasa kukwasa bakwetu baka-Kristu kuliziba kukala mu kwoloka na kulikuwa kukala mu paradaisi ya ku sipilitu nga tumwesa bifwa bya kufwa ngwe cizemo, kubwahelela, kwoloka, ngozi na kuwa mbunge. Ebi bifwa binapu bimo bya bifwa bya bushuka bwa sipilitu ya Njambi. (Gala 5:22, 23) Kunapu kubezika kwakama manene kukala mu munga ya Njambi! Baje batwalelelaho kukala mu paradaisi ya ku sipilitu bakalimwena “melu amaha na lifuti-libu lyaliha.”

11. Kwesekesa na mukanda wa Isaya 65:18, 19, tunapande kuliziba bati ha paradaisi ya ku sipilitu yanabwahesa Yehova?

¹¹ Bakamwesa kukandelela, co bapwa ba kubwahelela. Isaya watwaleleleleho kwendeka ha byuma bikwabo binapande kutulingisa ‘tubwahelele na kujolela’ omwo tuli mu paradaisi ya ku sipilitu. Yehova ikeye nabwahesa ei paradaisi. (Tandeni Isaya 65:18, 19.) Mukemwo ali na kutupangesa mu kukwasa banu batunde mu bulombelo buje kubwesi na kulongesa busunga bwa mu Mbimbiliya na kulikwatasana netu mu paradaisi ya ku sipilitu. Twabwahelela mwafwa ya byuma bituli na kulikuwa mu munga ya Yehova, co tushaka kukwasa bakwetu bazibuke byuma bitunalilongesa.—Njele 31:12.

12. Bikulaheso bili ku mukanda wa Isaya 65:20-24 bikamilingisa mulizibe bati, co mwafwa bika?

¹² Twabwahelela lalo na kukandelela ha lilabelelo lituli nalyo mwafwa ya kupangela Yehova mu kwoloka. Acisinganyekeni lika ha byuma byoshe bitukamona na kulinga mu kaye kakaha! Mbimbiliya yakulahesa ngwayo: ‘Bimbututu kubakatsi . . . Banu bakayoya simbu yailaha.’ Tukatunga ‘binjibo na kukalamo, tukakuna mikolobozi ya bushuka bwa binyu na kulya bushuka bwayo.’ Kutukaundangana lika mu ngoco, mwafwa ‘Yehova akatubezikisa.’ Akatwana kuyoya kwakubwa kwa kulitila. ‘Akatukumbulula simbu kanda tumanese kumulomba.’ Azibuka byuma byatonda umo na umo wetu, co ‘akana byuma bya kuyoya byoshe byuma bibishungwiya.’—Isaya 65:20-24; Samu 145:16.

13. Mukanda wa Isaya 65:25 unamwesa bati mubakatengulukila banu nga bashangumuka kupangela Yehova?

¹³ Bali mu kwoloka. Sipilitu ya Njambi ya kujela inakwasa banu babangi baje bakele na bifwa na bilinga byabibi kutengulula futisi yabo. (Tandeni Isaya 65:25.) Banapanga na nzili kutengulula bifwa byabo byabibi. (Loma 12:2; Efeso 4:22-24) Oloni banu ba Njambi kubalumbunukile, ngeci batwalelelaho kusebuka. Nameme ngoco, Yehova naka hamo “banu ba miyati yoshe” baje bamuzema na kulizema umo na mukwabo, mukemwo banalikwatasana, co bali mu kwoloka. (Tito 2:11) Njambi lika muka-nzili yoshe ikeye asa kulinga eci cikomokeso!

14. Ndolome umo walimwenenene bati busunga bwa majwi ali ku mukanda wa Isaya 65:25?

¹⁴ Kuma banu basa bene kutengulula bifwa byabo ndi? Tusimutwiyeni ha cakumwenako cinatako. Mukwenje umo uje wakobelele na kutunda mu kamenga ha bisimbu byabingi mwakele na myaka 20 wakele manene na futisi yaibi, co wapwile lalo cikenya. Bamukutilile kwiba bimota, kukobela mu binjibo bya banu na kubebila, na milonga ikwabo yakama. Simbu yoshe walibwaheselele kulwa na munu woshe-woshe. Mwalilongesele busunga bwa mu Mbimbiliya na kushangumuka kuya ku biwano bya Bakaleho ba Yehova, walimwenenene ngwendi nawana busunga. Co wanangukile ngwendi kulemesa Yehova cikeco cuma ca seho manene. Munima ya kumumbwitika, kakangi wakele na kusinganyeka muunamukundamena mukanda wa Isaya 65:25. Buyoye bwendi bwatengulukile omwo wecelele kupwa munu wa kukenyuka na kupwa munu uje wazema kwoloka.

15. Mwafwa bika tushaka kulanya baje kubesi mu paradaisi ya ku sipilitu, co twasa kulinga bati ngoco?

¹⁵ Mukanda wa Isaya 65:13 ushangumuka na majwi endeka ngwawo: ‘Ebi bikebyo byanendeka Yehova, Mwata wa Hakamwa ya Byoshe.’ Vesi 25 ihwa na majwi endeka ngwawo ‘mwanendeka Yehova.’ Majwi endi simbu yoshe akalishulisilila. (Isaya 55:10, 11) Co tuli mu paradaisi ya ku sipilitu ngwe mwendekelele Yehova. Yehova nabwahesa naanga ya kulitila ya bangamba bendi baje bali na kumulemesa. Mwafwa ya kukala mu munga yendi, tuli na kulikuwa kwoloka nameme tuli mu kaye ka banu ba kukenyuka. (Samu 72:7) Ngeci, tushaka kukwasa banu babangi nabo baije mu munga ya Yehova. Twasa kulinga ngoco, nga twaka mbunge ku cipangi ca kupwisa banu bandongesi.—Mate 28:19, 20.

BITUNAPANDE KULINGA MANGANA BANU BAIJE MU PARADAISI YA KU SIPILITU

16. Banu basa kwija bati mu paradaisi ya ku sipilitu?

¹⁶ Tubaboshe tunapande kulingako bimo bije bilingisa banu bashake kwija mu paradaisi ya ku sipilitu. Twasa kulinga ngoco, nga tutembwinina Yehova. Kesi kusindiya banu kulikwatasana na munga yendi. ‘Akakoko’ banu mu ngila yaibwa. (Iwano 6:44; Njele 31:3) Banu ba bimbunge byabibwa baje bakalilongesa bya cizemo ca Yehova na bifwa byendi bikwabo byabibwa bakalizila bakebo babenya mu munga yendi. Bifwa byetu na bilinga byetu byabibwa byasa kulingisa bati banu baije mu paradaisi ya ku sipilitu?

17. Bika bitunapande kulinga nga tushaka ngwetu banu beje mu paradaisi ya ku sipilitu?

¹⁷ Ngila imo itwasa kulingisilamo banu bashake kwija mu paradaisi ya ku sipilitu inapu kumwesa bandolome na bandokazi betu cizemo na ngozi. Nga banu beja ku biwano byetu lwakulibanga, tushaka balizibe ngwe mubalizibilile baka-kujeneka kukulahela baje hamo baile ku biwano mu nganda ya Korinte ya kusañulu. Bendekele ngwabo: “Cili bene Njambi ali mukati keni.” (1 Kori 14:24, 25; Zaka 8:23) Ngeci, tunapande kukabangeya cinangulo ca kutwalelelaho ‘kuyoya mu kwoloka na bakwetu.’—1 Tesa 5:13.

18. Bika byasa kulingisa banu beje mu munga ya Njambi?

¹⁸ Simbu yoshe tunapande kumona bandolome na bandokazi betu ngwe mwakabamwena Yehova. Twasa kulinga ngoco nga twaka mbunge ku bifwa byabibwa bibali nabyo, keti ku tupenga twabo tuje tukahwa. Twasa kumanesa bukalu bwasa kukala mukati ketu na bandolome betu mu cizemo nga simbu yoshe ‘tulizibila ngozi umo na mukwabo, tulizibila mema ku mbunge, na kulikonekela umo na mukwabo na mbunge imo.’ (Efeso 4:32) Nga tulinga ngoco, co tulingisa banu baje bashaka kubalinga mwamubwa beje mu paradaisi ya ku sipilitu.b

TWALELELENIHO KUKALA MU PARADAISI YA KU SIPILITU

19. (a) Ngwe mubanamwesela mu cipalo ca “Baile na Kwiluka,” bika bibanendeka bamo munima ya kwiluka mu paradaisi ya ku sipilitu? (b) Cilengo muka citunapande kulyakela? (Taleni na cikupulo.)

¹⁹ Twakandelela manene kuli Yehova ha kutubwahesela paradaisi ya ku sipilitu! Ili na kubwahelako lika, co muli na kwija banu babangi baje bali na kulemesa Yehova. Ngeci, simbu yoshe tukandeleleni Yehova ha kutubwahesela paradaisi ya ku sipilitu. Woshe uje ashaka kuliziba kushubuluka, kujauka na kukala mu kwoloka napande kwija mu paradaisi ya ku sipilitu, co kapandele kutundamo. Tunapande kunyanyama mwafwa Satana ali na kweseka mwoshe mwasela mangana atutundisemo. (1 Pita 5:8; Kujo 12:9) Kutwapandele kumutabesa. Tupangeni na nzili mu kunyungilila bubwa, kujela na kwoloka kuli mu paradaisi ya ku sipilitu.