CILONGESA 26
MWASO 123 Tulyakeni Kwisi ya Ciyulo ca Njambi
Likeheseni na Kunanguka Ngweni Kuli Byuma Bimo Kumuzibuka
“Kutwasa kuzibisisa Muka-nzili Yoshe.”—Yombi 37:23.
BILI MUNO MU CILONGESA
Nameme kutuzibuka byuma byoshe bikalingiwa kulutwe twasa kukolesa mu bukalu nga tusinganyekesesa ha byuma bituzibuka na kukulahela Yehova.
1. Yehova watutangele na cashu muka, co mwafwa bika?
YEHOVA watutangele mu ngila ya kulitila. Mukemwo twasa kusinganyeka na kulilongesa byuma byabiha na kuzibuka mwakupangesela byuma bitulilongesa. Mwafwa bika Yehova watutangele mu ngila ei? Mwafwa ashaka ngwendi ‘tukale na mangana a kuzibuka bya Njambi’ na kumupangela na nzili yetu ya kusinganyeka.—Prov 2:1-5; Loma 12:1.
2. (a) Bika bitunapande kuzibuka? (Yombi 37:23, 24) (Taleni na cikupulo.) (b) Mwafwa bika kwapwa kwa seho kunanguka ngwetu kutuzibuka byuma byoshe?
2 Nameme Yehova watutangele na cashu ca kulilongesa byuma byabingi, kuli byuma bimo kutuzibuka. (Tandeni Yombi 37:23, 24.) Tucisimutwiyeni ha mwanja wa Yombi. Yehova wehwile Yombi bihula byabingi bije byamukwasele ananguke ngwendi kuli byuma byabingi kazibukile. Bije bihula byakwasele Yombi apwe wa kulikehesa na kutengulula bisinganyeka byendi. (Yombi 42:3-6) Netu tuwana bukwasi nga tuzibuka ngwetu kuli byuma bimo kutuzibuka. Kulikehesa kutukwasa tukulahele ngwetu Yehova atusholwela byuma bitunapande kuzibuka mangana twangule mwamubwa byakulinga.—Prov 2:6.
Kuzibuka ngwetu kuli byuma bimo kutuzibuka kutukwasa manene ngwe mukwakwaselele Yombi (Taleni paragirafu 2)
3. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?
3 Muno mu cilongesa, tusimutwiya ha byuma bije kutuzibuka, nomwo kujeneka kubizibuka kwasa kutulingisa tuliwane na bukalu. Tusimutwiya lalo ha bubwa bwa kujeneka kuzibuka byuma bimo. Kusimutwiya hali ebi byuma kutulingisa tukulahele manene ngwetu Yehova “uje wakala na mangana a kulumbunuka,” akatuleke byuma byoshe bije bitunapande kuzibuka.—Yombi 37:16.
KUTUZIBUKA SIMBU IWAKAIJA MAMANESELELO A KANO KAYE
4. Kwesekesa na mukanda wa Mateu 24:36, cuma muka kutuzibuka?
4 Tandeni Mateu 24:36. Kutuzibuka simbu iwakaija mamaneselelo a katumameno ka myaka ino. Nameme Yesu mwakele hano hasi kazibukile “litangwa nambe simbu ya mamaneselelo a kano kaye.”a Mu kwita kwa simbu, Yesu walekele tupositolo bendi ngwendi Yehova wapwa muka-kunyunga simbu wakama, co ikeye akanoneka simbu ibilingiwa byuma bimo “mu nzili yendi.” (Bili 1:6, 7) Yehova nanoneka laja simbu ikakahwa katumameno ka myaka ino, oloni kutwasa kuzibuka simbu yakalinga ngoco.
5. Bika byasa kulingiwa mwafwa ya kujeneka kuzibuka simbu ya kunyonga kwa kano kaye?
5 Kwesekesa na byuma byendekele Yesu, kutuzibuka simbu ya kweta hali itunapande kubandamena mangana kano kaye kanyonge. Ngeci tunasa kujeneka kukala na mbunge ya kubandamena nambe kuzeya maneneni nga tunabandamena litangwa lya Yehova ha simbu yailaha. Co lalo kunasa kutukaluwila kukolesa nga baka-naanga yetu nambe banu beka batujola. (2 Pita 3:3, 4) Ngeci tunasa kusinganyeka ngwetu ngwe tuzibuka simbu yakaija mamaneselelo akano kaye ngwe kutupwila kwakwasi kukala na mbunge ya kubandamena na kukolesa omwo batujola.
6. Mwafwa bika kunapu kwakubwa kujeneka kuzibuka simbu ikakanyonga kano kaye?
6 Kujeneka kuzibuka simbu nambe litangwa likakanyonga kano kaye kutulingisa tupangele Yehova mwafwa ya kumuzema na kumukulahela. Tushaka kupangela Yehova myaka yoshe. Kutubakana kwaka manene mbunge ku simbu ilikeja “litangwa lya Yehova,” tunapande kwaka mbunge ku byuma byabibwa bikalingiwa omwo litangwa lya Yehova likaija. Kulinga ngoco kutukwasa tushwene kuyehi na Yehova na kumukulahela na kulinga byuma bije bimuzibisa kubwaha.—2 Pita 3:11, 12.
7. Bika bituzibuka?
7 Kunapu kwa seho kwaka manene mbunge ku byuma bituzibuka. Cakumwenako, tuzibuka ngwetu matangwa amamaneselelo ashangumukile mu 1914. Mu Mbimbiliya Yehova natuleke bupolofweto buje bumwesa ngwabo matangwa amamaneselelo ashangumukile mu 1914, co lalo wendekele na byuma byabingi bikalingiwa munima ya mwaka wa 1914. Ngeci kulishulisilila kwobu bupolofweto kunatulingisa tukulahele manene ngwetu “litangwa lya Yehova lyakama lili muyehi.” (Zefa 1:14) Co lalo tuzibuka cipangi catonda Yehova ngwendi tulinge, ca kwambulwila banu babangi bya “muzimbu waubwa wa Bumwene” (Mate 24:14) Ou muzimbu bali nakuwambulula mu mafuti akweta ku 240 na mu bindaka byakutubakana 1,000. Twasa kwambulula na ntwima nameme kutuzibuka “litangwa nambe simbu” ikakanyonga kano kaye.
KUTUZIBUKA BYANASA KULINGA YEHOVA
8. Majwi akwendeka ngwawo “bipangi bya Njambi wa busunga” anatalesa ku byuma muka? (Ekelesiya 11:5)
8 Kutwasa kuzibuka “bipangi bya Njambi wa busunga” byoshe. (Tandeni Ekelesiya 11:5.) Awa majwi anatalesa ku byuma byanasa kulinga Yehova nambe byuma byanasa kutabesa ngwendi bilingiwe mangana ashulisilile cizango cendi. Kutwasa kuzibuka mu kushula binasa kulingisa Yehova ecelele byuma bimo bilingiwe nambe mwanasa kutukwaselamo. (Samu 37:5) Mbimbiliya inesekesa kujeneka kuzibuka “bipangi bya Njambi wa busunga,” ku kujeneka kuzibuka mwakakolela mbututu mwimo lya ina. Nameme baka-sayansi nabo kubazibisisa mwakakolela mbututu mwimo lya ina. Mu ngila imo lika netu kutuzibuka mu kushula mwakalingilamo byuma Yehova.
9. Kujeneka kuzibuka byuma byakalinga Yehova kwasa kutulingisa tusinganyeke byuma muka?
9 Kujeneka kuzibuka mwatukwasela Yehova kwasa kutulingisa tukwate-kwate kumasinde omwo twangula byakulinga. Co lalo kutulingisa tukwate-kwate kumasinde na kwonowa kwasiwisa buyoye bwetu mangana tulinge byabingi mu cipangi ca Yehova. Cakumwenako kukapangela kuje kuli bujene bwa baka-kwambulula bya Bumwene. Co lalo tunasa kusinganyeka ngwetu kutwesi na kuzibisa Yehova kubwaha mwafwa ya kwonowa kushulisilila bilengo byetu bya kusipilitu. Hamo kuli na kutukaluwila kumona bubwa butunda mu cipangi cetu ca kwambulula, nambe hamo tuli na kuliwana na bukalu bumo mu cipangi cetu ca mu munga ya Yehova.
10. Kujeneka kuzibuka mwakalingila byuma Yehova kutukwasa tukale na cifwa muka?
10 Kujeneka kuzibuka byuma byakalinga Yehova kutukwasa tukale na bifwa byabibwa byakufwa ngwe kulikehesa. Co kutukwasa lalo tunanguke ngwetu bisinganyeka bya Yehova byalisezela kulako na bisinganyeka byetu. (Isaya 55:8, 9) Kutukwasa lalo tukulahele manene ngwetu Yehova atukwasa mu byuma byoshe. Tukana Yehova bumpau nga byuma bili na kutwendela mwamubwa mu cipangi ca kwambulula nambe mu cipangi ceka ca mu munga yendi. (Samu 127:1; 1 Kori 3:7) Nga byuma kubilingiwa ngwe mutunakala na kusinganyekela, tunapande kwanuka ngwetu Yehova azibuka byuma byoshe. (Isaya 26:12) Tulingeniko bitwasa na kukulahela ngwetu Yehova atukwasa simbu yoshe. Twakulahela ngwetu Yehova atutwamenena, nameme kalingi ngoco kupangesa bikomokeso ngwe mwalingililile kunima.—Bili 16:6-10.
11. Bika bituzibuka bije byasa kutukwasa?
11 Tuzibuka ngwetu Yehova wakala na cizemo na mana, co lalo muka-kwakula mwamubwa. Tuzibuka ngwetu wamona byuma bitukamulingila na byuma bitukalingila bandolome na bandokazi betu kupwa bya seho manene. Tuzibuka ngwetu simbu yoshe Yehova akabezikisa banu bendi ba kulongwa.—Hebe 11:6.
KUTUZIBUKA BYUMA BILINGIWA IMENE
12. Kwesekesa na mukanda wa Jemusi 4:13, 14, byuma muka kutuzibuka?
12 Tandeni Jemusi 4:13, 14. Kutuzibuka byuma byasa kulingiwa kuli yetu imene. Byuma byabingi bije kutwabandamenene nambe bije kutwasa kutengulula binasa kulingiwa kuli yetu. (Ekele 9:11) Kutwasa kuzibuka indi byuma bitunayongola kulinga byasa kulishulisilila, nambe indi tutwalelelaho kuyoya mangana tubilinge.
13. Kujeneka kuzibuka byuma bilingiwa mu kuyoya kwetu kulutwe kunasa kutulingisa tulizibe bati?
13 Kunasa kutukaluwila kutwalelelaho kukolesa mwafwa ya kujeneka kuzibuka byuma bikalingiwa kulutwe. Nga tulishoshomwena manene ha byuma binasa kulingiwa mu kuyoya kwetu kulutwe, co kutupu ba kubwahelela. Buyoye bwetu bunasa kutenguluka mu ngila ije kutwabandamenene, co byuma byabibi binasa kulingiwa mukukasumuna. Ngeci oku kwasa kutulingisa tuzeye na kuliziba manene kubabala ku mbunge. Tunasa kuzeya nga byuma kubilingiwa ngwe mutunasinganyekelele.—Prov 13:12.
14. Kubwahelela kwetu kunemana ha byuma muka? (Taleni na bikupulo.)
14 Nameme byuma bifwe bati mu kuyoya kwetu, twasa kumwesa ngwetu tuli na kupangela Yehova mwafwa twamuzema. Mizimbu ya mu Mbimbiliya imwesa ngwayo kutwapandele kubandamena ngwetu Yehova atunyungilila ku bukalu bwoshe butuliwana nabwo. Co lalo Yehova kesi kunonekela cimweja byuma bilingiwa mu buyoye bwetu. Azibuka ngwendi kubwahelela kwetu kukwemanene ha kuzibuka byuma bilingiwa kuli yetu kulutwe. Oloni kunemana ha kutwalelelaho kushakazeka binangulo byendi na kumwononoka. (Jele 10:23) Nga tulomba Yehova bukwasi omwo twangula byakulinga, co kutulishoshomwena manene ha byuma bilingiwa kulutwe. Co tukala na biyongola ngwe byakele nabyo Jemusi mwendekele ngwendi: “Nga Yehova ashaka, twetako, co tukalinga bingandi na bingandi.”—Jems 4:15.
Kushakazeka kutwamenena kwa Yehova na kumwononoka, kutunyungilila (Taleni palagilafu 14-15)b
15. Bika bituzibuka kutalesa ku byuma bilingiwa kulutwe?
15 Kutuzibuka byuma byasa kulingiwa ha litangwa na litangwa, oloni tuzibuka ngwetu Yehova natukulahesa kuyoya kwa myaka yoshe. Tuzibuka ngwetu Yehova kasa kukwisa, co lalo kukwesi cuma casa kumwonowesa kushulisilila byuma bya nakulahesa. (Tito 1:2) Ikeye lika asa “kwendeka cimweja byuma bilingiwa, co kusañulu, wendekele cimweja byuma bije kanda bilingiwe.” Byuma byoshe byapolofwetele kunima binalishulisilila, co byuma byoshe byanapolofweta kulutwe nabyo bikalishulisilila. (Isaya 46:10) Twakulahela ngwetu byahi byasa konowesa Yehova kutuzema. (Loma 8:35-39) Yehova akatwana mana na kutuzembeleka na kutwana nzili mangana tukolese mu byuma byoshe-byoshe bituliwana nabyo. Twakulahela ngwetu Yehova atukwasa na kutubezikisa.—Jele 17:7, 8.
KUTWASA KUZIBISISA MU KUSHULA MWATUZIBUKILA YEHOVA
16. Yehova azibuka byuma muka hali yetu, co oku kumilingisa mulizibe bati? (Samu 139:1-6)
16 Tandeni Samu 139:1-6. Ishamatanga yetu atuzibuka mwamubwa, azibuka mutukasinganyekela nomu mutukalizibila. Azibuka byuma bitukendeka na byuma bili mu mbunge yetu. Co lalo azibuka byuma byoshe bitukalingi na byuma bikatushongangeya tubilinge. Mwene Devidi wendekele ngwendi Yehova nalibwahesela kutukwasa simbu yoshe, co lalo asa kulinga ngoco. Tukalizibi kubwaha kuzibuka ngwetu Njambi Muka-nzili Yoshe, wahakamwa manene, uje lalo watangele byuma byoshe watwaka mbunge. Devidi wendekele ngwendi: “Mangana a cifweci kunjasa kuwazibisisa. Ali helu manene, kunjasa kwetaho.”—Samu 139:6, ftn.
17. Mwafwa bika kunasa kutukaluwila kukulahela ngwetu Yehova atuzibuka mwamubwa?
17 Bisimbu bimo kunasa kutukaluwila kumona Yehova ngwe Tate yetu wa cizemo uje watwaka mbunge. Hamo mwafwa ya byuma byalingiwile mu naanga yetu na cisemwa cetu nambe hamo mwafwa ya byuma bitwakulahelele simbu kanda tulilongese busunga. Tunasa kuliziba ngwetu byuma bitwalingile kunima byapwile byabibi manene, co Yehova kashaka kutuzibuka nambe tunasa kuliziba ngwe ali kulako netu. Devidi nendi wakele na kuliziba ngoco ha bisimbu bimo. (Samu 38:18, 21) Nameme munu uje ali na kulinga mwoshe mwasela mangana atengulule futisi yendi na kuyoya mu kulitombola na mashiko a Njambi nasa kulihula ngwendi, ‘Nga Njambi anjizibuka mwamubwa, co bika byatondela ngwendi njitengulule yoyesi yange nameme kwakukalu kulinga ngoco?’
18. Bubwa muka butundamo nga tukulahela ngwetu Yehova atuzibuka mwamubwa kutubakana mutulizibukila yetu babenya? (Taleni na bikupulo.)
18 Twasa kukulahela ngwetu Yehova atuzibuka mwamubwa kutubakana mutulizibukila yetu babenya. Co lalo akamono byuma byabibwa muli yetu bije kutwasa kumona. Yehova akamono tupenga twetu, oloni azibuka ngwendi tushaka kupwa banu bababwa, co watuzema. (Loma 7:15) Kuzibuka ngwetu Yehova akamono byuma byabibwa bitwasa kulinga, kutwana nzili ya kumupangela mu kulongwa na kupwa bakubwahelela.
Yehova akatukwasa tukolese nga kutuzibuka byuma bikalingiwa kulutwe mu buyoye bwetu ha kutukwasa tukanyamese likulahelo lyetu lya byuma byabibwa bitukalikuwa mu kaye kakaha (Taleni palagilafu 18-19)c
19. Byuma muka bituzibuka hali Yehova?
19 Tuzibuka mwamubwa ngwetu Yehova wapwa cizemo. (1 Iwa 4:8) Tuzibuka ngwetu akatwana binangulo mwafwa watuzema. Co ashaka ngwendi byuma bitwendele mwamubwa. Co lalo tuzibuka ngwetu Yehova atonda ngwendi tukayoye myaka yoshe, mukemwo watwanene ndando ya kupatula. Ndando ya kupatula itulingisa tukulahele ngwetu twasa kupangela Yehova nameme kutwalumbunukile. (Loma 7:24, 25) Co lalo tuzibuka ngwetu “Njambi wakama kutubakana bimbunge byetu, co azibuka byuma byoshe.” (1 Iwa 3:19, 20) Yehova atuzibuka mwamubwa, co lalo nakulahela ngwendi twasa kulinga cizango cendi.
20. Bika bitukwasa tujeneke kulishoshomwena manene ha byuma kutuzibuka?
20 Yehova akatuleke byuma byoshe bitunapande kuzibuka. Ngeci kutwapandele kulishoshomwena ha byuma kutuzibuka, oloni tunapande kwaka manene mbunge ku byuma bya seho. Nga tulinga ngoco, co tumwesa ngwetu tu ba kulikehesa. Co lalo tumwesa ngwetu twakulahela Yehova “uje wakala na mangana a kulumbunuka.” (Yombi 36:4) Nameme kutuzibisisa byuma bimo ha simbu ino, tuzibuka ngwetu Yehova atwalelelaho kutulongesa byuma byabiha myaka yoshe. Co twabwahelela mwafwa tutwalelelaho kulilongesa byuma byabibwa byabiha hali Njambi yetu Yehova.—Ekele 3:11.
MWASO 104 Sipilitu ya Kujela, Bwana Bwanatwana Njambi
b KULUMBUNUNA BIKUPULO: Cisemi na munendi bali na kwaka byuma mu ngonga mangana balibwahesele bukalu bwacishitukila.
c KULUMBUNUNA BIKUPULO: Ndolome uje ali na kuliwana na bukalu mu kuyoya, ali na kusinganyekesesa ha buyoye bwabubwa bwakalikuwa mu kaye kakaha.