Vati, mwashakele kushangumuka kutanda Mbimbiliya oloni mwonwele kutwalelelaho mwafwa ya kuthziva ngwe muvalithzivile vanu vatunatumbula helu ndi? Vanu vavangi kuvashakele kutanda Mbimbiliya. Oloni mulinga vati, nga munanguka ngweni Mbimbiliya yatha kumikwatha mupwe va kuvwahelela na kushuvuluka mu kuyoya kweni? Mulinga vati omwo muthzivuka ngweni kuli vingila vimo vya kutandelamo Mbimbiliya vije vyatha kumithzivitha kuvwaha omwo muitanda? Vati mushangumuka kutanda Mbimbiliya mangana mumone vukwathi vumuwanamo ndi?

Achithinganyekeni ha vyuma vivanendeka vanu vaje vanawana vukwathi omwo vashangumukile kutanda Mbimbiliya.

Ezekiel uje ali na myaka 20 nendeka ngwendi: “Laja, njapwile lika ngwe munu uje endetha munyau oloni kathzivuka kwaya. Oloni kutanda Mbimbiliya kwanjikwatha kuthzivuka vinjili na kuyoyela. Mu Mbimbiliya muli vinangulo vije vinjatha kupangetha ha litangwa na litangwa.”

Frieda uje ali na myaka 20 ngwendi: “Njapwile muka-kwimana mbunge. Oloni kutanda Mbimbiliya kwanjikwatha kukwata mbunge yange. Echi chanjikwatha kulithzivathana na vanu na kukala na vavuthamba vavangi.”

Munakathzi umo wa lithzina lya Eunice wa myaka 50 nendeka ha Mbimbiliya ngwendi: “Inanjikwatha kupwa munu wamuvwa na kutengulula tulingolingo twange twatuvi.”

Kutanda Mbimbiliya kumikwatha kupwa va kuvwahelela mu kuyoya kweni, ngwe muinakwathela vanu vaje vakaitandatanda. (Isaya 48:17, 18) Mbimbiliya imikwatha (1) mwangule mwamuvwa vyakulinga, (2) mukale na vavuthamba vavavwa, (3) mukanyamene vishoti na (4) kuthzivuka vuthunga hali Njambi. Vinangulo vya mu Mbimbiliya vyatunda kuli Njambi, ngechi kuvikavangeya kumikwatha manene. Vinangulo vya Njambi vyapwa vyavivwa thimbu yoshe.

Chuma cha theho chimunapande kulinga chinapu kuitanda. Vika vinenetha mulikuwe kutanda Mbimbiliya?

Vika vimikwatha kulikuwa kutanda Mbimbiliya na kuthzivithitha vimutanda? Evi vingila vitanu vinakavangeyaho vinakwatha vanu vavangi.

Anguleni mutambela wauvwa. Yeni kuje kunoloka kulu. Tepululeni ku vyuma vije vyatha kumitanganetha mangana mwake lika mbunge ku kutanda. Kuje kumutandela kunapande kukala cheke, cho lalo kunapande kwita mpundthzi mangana muthzivithithe vimutanda.

Kaleni na vithinganyeka vyavivwa. Mbimbiliya ha kupwa livulu lya kutunda kuli chithemi chetu wa mwilu, lyatha kumikwatha nga mupwa ngwe mwana uje atonda kuthzivuka vyavingi kuli chithemi chendi wa chithzemo. Nga mwakala na vithinganyeka vyavivi ha Mbimbiliya, vitunditheni mangana Njambi amilongethe.—Myatho 25:4.

Lombeleni thimbu kanda mushangumuke kutanda. Mu Mbimbiliya mwakala vithinganyeka vya Njambi, ngechi ikeye atha kutukwatha tuithzivithithe. Njambi nakulahetha “kwana mundthzindthzime wa kujela kuli vaje vamulomba.” (Luka 11:13) Sipilitu ya kujela imikwatha muthzivuke vithinganyeka vya Njambi. Imikwatha lalo muthzivuke “vithzango vya Njambi vya kulova.”—1 Kolinte 2:10.

Tandeni na kuthzivithitha. Kethi mutandele lika kumanetha vwathi. Thinganyekethetheni vimuli na kutanda. Lihuleni ngweni: ‘Vifwa muka vyakele navyo munu injili na kutanda? Vyatha kunjikwatha vati mu kuyoya kwange?’

Lyakeleni vilengo vimo. Mbimbiliya yatha kumikwatha nga muitanda na vithinganyeka vya kuwanamo vilongetha vimo vije vyatha kumikwatha mu kuyoya kweni. Mwatha kulyakela evi vilengo: ‘Njitonda kulilongetha vyavingi hali Njambi.’ ‘Njitonda kupwa munu wamuvwa, na kupwa munalume nambe munakathzi wamuvwa.’ Cho anguleni viñanda vya mu Mbimbiliya vije vimikwatha kushulithilila ovyo vilengo.a

Evi vingila vitanu vimikwatha mushangumuke kutanda. Oloni mwatha kulikuwa vati kutanda? Mu ñanda inatako vanendekamo vyuma vyatha kumikwatha.

Kutanda Mbimbiliya kukamithzivitha vulwa indi kukamishuvulwitha? Mumutandelamo Mbimbiliya kwatha kumishuvulwitha nambe kumithzivitha vulwa. Tuchithimutwiyeni mumwatha kuvwethzelela ku vuvwa na sholovya ya kutanda.

Anguleni Mbimbiliya ivanathoneka mu ngila yayathi kuithzivithitha. Nga mutanda Mbimbiliya ije ili na majwi amakalu kuwathzivithitha, nambe aje kumutanekeya, cho muthziva vulwa kuitanda. Ngechi, theteleni Mbimbiliya ije yayathi kuthzivithitha mangana imyete vwino ku mbunge. Oloni inapande kupwa ya kunungulula mwamuvwa.a

Pangetheni makina. Matangwa ano Mbimbiliya ili mu vifwa vyavingi, mu mavulu na ha makina. Vimbimbiliya vimo, mwatha kuvitandela ha intaneti nambe kulyambatelavyo, na kuvyaka ha kompyuta nambe tambuleti nambe ha foni yeni. Vimbimbiliya vimo vya mu makina vili na vinoma vije vimikwatha kuwana mavesi akwavo aje endeka ha ñanda imuli na kutanda nambe kumikwatha kumona muvanawalumbunwina mu Vimbimbiliya vikwavo. Nga kumushaka kutanda oloni mushaka lika kutolilila, mwatha kuwana Vimbimbiliya vivanatandela kutolilila. Vanu vavangi vakalikuwu kutolilila ku majwi a Mbimbiliya avanatanda vwino oku vali mu vungendthzi nambe nga vali na kukusha nambe nga vapanga vipangi vyeka. Neni ethekeni ngila ije mumona ngweni yayathi kuikavangeya.

Pangetheni vinoma vije vyakundama ha Mbimbiliya. Vinoma vije vyakundama ha Mbimbiliya vyatha kumikwatha mulikuwe kutanda. Kuli vimapu vimwetha mitambela ivanatumbula mu Mbimbiliya, vije vyatha kumikwatha kuthzivuka kuyakala mitamba imutanda na kulinga ngwe mumona vije mutanda. Vilongetha vya kufwa ngwe evi vili mu mangazini nambe vije vili ha wembusaiti ya jw.org vyatha kumikwatha kuthzivithitha vwino viñanda vyavingi vya mu Mbimbiliya.

Pangetheni vingila vyakulithethzathethza. Nga kutanda Mbimbiliya kushangumuka kumaputukilo na kweta kushongo kuthzivitha vulwa, cho mwatha kushangumukila kutanda ha mu mutamba umwashaka. Nga mushaka kuthzivuka vya munu umo wa mu Mbimbiliya uje wathsimana manene, mwatha kutanda viñanda vyendi vyoshe vije vyendeka hali ikeye. Nambe nga mushaka kuikavetha vwino, kuli vingila vivali vili mu chipalo chije chendeka ngwavo, “Tondethetheni mu Mbimbiliya Mangana Muthzivuke Vanu Vavanatumbulamo.” Mwatha kupangethako ngila imo hali evi vingila.

Mbimbiliya yapwa livulu lya kulitila. Mwakala vinangulo vya Ishamatanga wetu. (2 Timateo 3:16) Viñanda vyakalamo vyatha kutukwatha. Mbimbiliya ivenya inendeka ngwavo: “Lijwi lya Njambi lili na kuyoya na kupanga.” (Vahevelu 4:12) Mbimbiliya yatha kutukwatha mu vingila evi vivali: Kututwamenena mu kuyoya kwetu kwa litangwa na litangwa na kutukwatha kuthzivuka Njambi na vikulahetho vyendi.—1 Timateo 4:8; Yakomba 4:8.

Imikwatha mu kuyoya. Mbimbiliya ikakwatha na mu vyuma vya ha kapandi. Ikatunangula mwa

• Kuyoyela mwamuvwa na vakwetu.—Efeso 4:31, 32; 5:22, 25, 28, 33.

• Kupwila va kulikangula ku muvila na mu vithinganyeka.—Myatho 37:8; Vithimo 17:22.

• Kupwila na futithi yaivwa.—1 Kolinte 6:9, 10.

• Kuwanena vyuma vya kulikwatha navyo.—Vithimo 10:4; 28:19; Efeso 4:28.a

Vanu vakulyambata va ku Asia, vanamono vuvwa vwa vinangulo vya mu Mbimbiliya. Chapwile manene chachikalu kuli munalume na munakathzi vanalyambata ololo kulithzilila na kuthimutwiya mu kuthzituka. Oloni vashangumukile kupangetha vivakele na kutanda mu Mbimbiliya. Vuvwa muka vwatundile mu kulinga ngocho? Vicent ngwendi: “Vinjatandele mu Mbimbiliya vyanjikwathele kumanetha vukalu vwa mu vulo vwetu mu chithzemo. Kukavangeya vinangulo vya mu Mbimbiliya kunatukwatha tupwe va kuvwahelela.” Munakathzi wendi Annalou nendi nendeka ngwendi: “Kutanda myanja ya mu Mbimbiliya kunatukwatha. Twavwahelela na kushuvuluka mu vulo vwetu, cho lalo twalyakela vilengo mu kuyoya.”

Imikwatha muthzivuke Njambi. Vicent wawanene vukwathi vukwavo mu kutanda kwendi. Nendeka ngwendi: “Kutanda Mbimbiliya kwanjikwatha njishwenye manene kuli Yehova kutuvakana laja.” Vyanendeka Vicent vimilongetha chuma chimo. Mbimbiliya yatha kumikwatha muthzivuke Njambi na kupwa kavuthamba kendi. Cho lalo muthzivuka ngweni akasholwela vanu, vuvwa vukaija kulutwe mu thimbu ije ivakalikuwa mwonyo wa myaka yoshe “uje unapu wa vuthunga.” (1 Timateo 6:19) Mu Mbimbiliya lika mukemwo mwakala viñanda evi.

Nga mushangumuka kutanda Mbimbiliya na kutwalelelaho kulinga ngocho, cho imikwatha muyoye mwamuvwa na kumikwatha kuthzivuka Njambi. Oloni omwo mutanda Mbimbiliya, hamo mwatha kulihula vihula vyavingi. Cho, anukeni vyalingile mukulunu wa ku Isopya uje wakeleko myaka 2,000 kunima. Wakele na vihula vyavingi vya kukundama ku Mbimbiliya. Omwo vamwihwile indi wakele na kuthzivithitha vyakele na kutanda, wakumbulwile ngwendi: “Vati njatha kuthzivithitha kuvanga umo anjilumbunwinevyo?”b Cho walombele Filipu uje wapwile muka-kulongetha Mbimbiliya na ndongethi wa Yesu wa kulivanga amukwathe. (Vilinga 8:30, 31, 34) Neni nga mushaka kuthzivuka vyavingi mu Mbimbiliya, tumilanya ngwetu mututhonekele, kupangetha keyala yetu ya ha Intaneti ya www.jw.org nambe keyala imo ya vikeyala vili omu mu mangazini. Mwatha lalo kuleka Vakaleho va Yehova vakala muyehi neni nambe kuya ku Njuvo ya Vumwene ya mu chitingitingi cheni. Tumishongangeya ngwetu mushangumukeko kutanda Mbimbiliya lelo vene na kuitavetha imitwamenene ku mwonyo uje wapwa wa vuthunga.