Biñanda bya Kupangesa mu Mukanda wa Biwano bya Buyoye Bwetu Baka-Kilistu na Cipangi Cetu
MAY 2-8
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 1 SAMWELE 27–29
“Ndabiti Walwile Binzita mu kunyanyama”
it-1 41
Akishe
Ha bisimbu bibali Ndabiti mwatewele mwene Saulu, wakalishwekele ku nganda ya Mwene Akishe. Hakulibanga, Akishe wasinganyekele ngwendi Ndabiti waile na kumulwisa, co ndabiti wazibile lyoba. Ngeci, washangumukile kulinga ngwe wa kuzaluka. Mwene Akishe mwamwene bilinga bya Ndabiti bya buzaluke, wabyanene kukala nendi. (1 Sa 21:10-15; Mya 34:Majwi a Helu; 56:Majwi a Helu) Lwa mu cibali, Ndabiti waile na maswalale 600 na binanga byabo, co Akishe wabalekele ngwendi bakakale ku Zikelange. Ha mwaka umo na bingonde biwana bibakele ku Zikelange, Ndabiti wakele na kulwisa Bangeshule, Bangilezi na Baamaleke. Oloni Akishe wasinganyekele ngwendi hamo Ndabiti wakele na kulwisa binganda bya mu Yundeya. (1 Sa 27:1-12) Mukemwo Akishe wangwile Ndabiti ngwendi apwe muka-kumunyunga omwo Bafilistiya bakele na kulibwahesela kukalwisa Mwene Saulu. Oloni bimyene ba Bafilisiya babyanene ngwabo Ndabiti keti aye nabo. Ngeci Ndabiti na maswalale bendi belukile ku Zikelange. (1 Sa 28:2; 29:1-11) Ndabiti mwapwile mwene, wanyongesele nganda ya Ngate, oloni katsiile Akishe. Twendeka ngoco mwafwa Akishe kwakele na mu simbu ya mwene Solomoni.—1 Vi 2:39-41.
Bakwenje, Munapande Kulinga Bika Mangana Banu Bamikulahele?
8 Kuli bukalu bukwabo bwaliwanene nabwo Ndabiti. Wabandamenene ha myaka yaingi kutunda habamubwabeselele kupwa mwene wa Yunda kweta ha simbu yashangumukile kuyula. (1 Sa 16:13; 2 Sa 2:3, 4) Byuma muka byamukwasele atwaleleleho kubandamena? Ndabiti kazeyele. Ha simbu yakele na kubandamena kupwa mwene, kakele lika ngoco, oloni wakele na kulingako byuma bimo. Cakumwenako, ha simbu yapwile lipituka mu lifuti lya Bafilisitiya, walwisile bitozi ba banu ba Njambi. Co wanyungililile binginga bya lifuti lya Yunda.—1 Samwe 27:1-12.
it-2 245 ¶6
Makuli
Nameme Mbimbiliya yabindika kwendeka makuli, oloni oku kukulumbununa ngwabo tunapande kuleka banu biñanda bije kubapandele kuzibuka. Yesu wendekele ngwendi: “Keti mwane tutali bije bya kujela, co bakamitengulukila na kumilwisa, keti mumbile makwalale ku bingulu, co bakawalyatangela na bimbemba byabo.” (Mat 7:6) Mukemwo ha bisimbu bimo Yesu kakele na kukumbulula bihula bimo bibakele na kumwihula, nameme kujombolola biñanda bije byasa kunena bukalu. (Mat 15:1-6; 21:23-27; Yow 7:3-10) Abilahama, Isake, Lahabe, na Elisha, nabo bashwekelele banu baje kubalemesele Yehova biñanda bimo.—Kus 12:10-19; capi 20; 26:1-10; Yos 2:1-6; Yak 2:25; 2 Vi 6:11-23.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
Kuma Batsi Basa Kutukwasa Ndi?
Mbimbiliya ngwayo nga munu atsa “co eluka ku libu, matumbe endi oshe ahwa ha litangwa lije atsa.” (Mya 146:4) Saulu na Samwele bazibukile ngwabo Njambi nabindika kwendeka na minzinzime ya batsi. Mukemo Saulu watundisile baka-manseno mu lifuti.—Lev 19:31.
Tucisinganyekeseseni ha ñanda ei. Ngwe Samwele wa kulongwa wakele na kuyoya, kuma ngwe wapokwele lishiko lya Yehova ha kulikwatasana na baka-manseno mangana alimone na Saulu ndi? Yehova wabyanene kwendeka na Saulu. Kuma baka-manseno basa kusindiya Njambi muka nzili yoshe mangana asimutwiye na Saulu kwitila muli Samwele uje natsile ndi? Embwe. Ngeci ou Samwele yamwene Saulu kapwile kapolofweto Samwele bene wa busunga. Wapwile munzinzime nambe ngwetu ndemone uje walikwisile kupwa ngwe Samwele.
MAY 9-15
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 1 SAMWELE 30–31
“Lombeni Yehova Mangana Amitakamese”
w06 8/1 28 ¶12
Zibileni Yehova Lyoba Mangana Mupwe ba Kubwahelela
12 Kuzibila Yehova lyoba kukwakwasele lika Ndabiti mangana keti alinge byuma byabibi, oloni kwakele na kumukwasa lalo angule bwasi byuma byabibwa byakulinga mwakele na kuliwana na bukalu. Ndabiti na banu bendi batewele Mwene Saulu, co bakalishwekele ku Zikelange ku lifuti lya Bafilisitiya kuje kubakakele ha mwaka umo na bingonde biwana. (1 Sa 27:5-7) Ndabiti na maswalale bendi mubaile ha bungenzi, Baamaleke benyekele nganda ya Zikelange na kwambata banakazi na bana na butanga bwa Ndabiti na banu bendi. Ndabiti na maswalale bendi mubelukile na kumona byalingiwile, balilile manene. Maswalale ba Ndabiti balubalele manene mwafwa ya busiwa, co bashakele kumutsiya. Nameme wazeyele, oloni wakulahelele ngwendi byuma bikala mwamubwa. (Vis 24:10) Kuzibila Yehova lyoba kwamulingisile amukulahele. Ngeci, “walitakamesele muli Shukulu Kalunga Njambi yendi.” Yehova wakwasele Ndabiti na maswalale bendi mangana bahyane Baamaleke na kwilwisa byuma byoshe bibambatele.—1 Sa 30:1-20.
w12 4/15 30 ¶14
Yehova Akatukwasa Mangana Tukolese
14 Ndabiti waliwanene na bukalu bwabwingi mu kuyoya kwendi. (1 Sa 30:3-6) Majwi a Ndabiti a kuhwiminina amwesa ngwawo Yehova wazibukile mwakele na kulizibila. (Mya 34:18; 56:8.) Netu Yehova azibuka mutukalizibila. Yehova akakala muyehi netu nga tunazeye. Kuzibuka ngwetu Yehova wakala muyehi netu kukatuzembeleka ngwe mukwazembelekelele Ndabiti uje wembile ngwendi: “Njikabwahelela na kujolela omwo cizemo cobe cije kucesi kutenguluka. Unamono tuyando twange, yobe uzibuka ñababa yange.” (Mya 31:7) Yehova kesi kumona lika bukalu bwetu, oloni akatuzembeleka na kututakamesa. Akalingi ngoco kwitila mu biwano byetu baka-Kilistu.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
w05 3/15 24 ¶8
Bisimpi bya Kulitila bya mu Mukanda wa 1 Samwele
1 Samwele 30:23, 24. Byuma byangwile kulinga Ndabiti byalitombola nebi bibanendeka ku Kulava 31:27, co bimwesa ngwabyo Yehova wamona bipangi byakalingi umo na umo mu cikungulukilo kupwa bya seho. ‘Byoshe tupanga tunapande kubipanga na mbunge yetu yoshe ngwe tuli na kubipangela Yehova keti banu.’—Kol 3:23.
MAY 16-22
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 1–3
“Bika Bitulilongesa ku Mwaso wa Kulila Saulu na Yonatana?”
w00 6/15 13 ¶9
Singimikeni Baje Bali na Moko ya Kumitwamenena
9 Kuma Ndabiti wazeyele mubakele na kumuyandesa ndi? Ndabiti walekele Yehova ngwendi kwakele banu “baka-cipululu bashakele kumutsiya.” (Mya 54:3) Wamulombele ngwendi: “Njamene ku bitozi bange yobe Njambi yange. . . Banu baka-muuka bananjibandamena banajitengulukila ngeci banjitsiye. Keti ngwe njinalingi bubi nambe cuma cimo ca kupenga-penga. Yobe Shukulu Kalunga kukwesi mulonga unjinabulumuna, bananjibandela na kunjibandamena ngeci banjitsiye. Ija unjikwase yobe Shukulu Kalunga.” (Mya 59:1-5) Kuma neni munu uje ali na moko hali yeni wamyakaho laja mu cikela nameme kumwalingile byuma bimo byabibi ngwe mwa Ndabiti ndi? Ndabiti watwaleleleleho kusingimika Saulu. Saulu mwatsile Ndabiti katwile ngunda, oloni wembile mwaso wa kumulila. Omu mu mwaso wendekele ngwendi: “Saul na Yonatana bapwile baka-cizemo ca kukomokesa manene. . . Ku lumbisi bahyanene bingonga, co ku nzili bahyanene binduma. Eni banakazi ba Isalele lileni Saulu.” (2 Sa 1:23, 24) Byalingile Ndabiti bitulongesa ngwabyo tunapande kutwalelelaho kusingimika banangula Yehova nameme batulinga mwamubi.
w12 4/15 10 ¶8
Kwenda Bungungu Cwapwa Cizibukiso Cacibi ca Matangwa a Kukotoka
8 Mbimbiliya inendeka lalo bya banu babangi baje bapwile bakulongwa. Tusimutwiyeniko ha banu babali mangana tumone bitwasa kulilongesa kuli bakebo. Tushangumukeni na Yonatana uje wapwile wa kulongwa kuli Ndabiti. Yonatana uje wapwile ntwatwa ya Mwene Saulu ikeye wapandele kuswana ishe ha litanda, oloni kukwapwile ngoco mwafwa Yehova wangwile Ndabiti. Nameme ngoco, Yonatana kalubalele. Kazibilile Ndabiti cipululu nameme kumumona ngwendi citozi cendi. Oloni Yonatana “wazemene manene Ndabiti ngwe mwalizema ikeye babenya,” co wamukulahesele ngwendi atwalelelaho kupwa wa kulongwa kuli ikeye. Yonatana wamwesele ngwendi nataba ngwendi Yehova wangwile Ndabiti kupwa mwene omwo wamwanene cikobelo cendi na mukwale wendi na buta bwa lusipa na mwiba. (1 Sa 18:1-4) Nameme simbu imo ishe Saulu washakele kumutsiya mwafwa ya kwimanena Ndabiti, oloni Yonatana walingile mwoshe mwaselele mangana akanyamese Ndabiti. Yonatana wapwile wa kulongwa kuli Ndabiti mukemwo wamulekele ngwendi: “Yobe ukapwa mwene mu Isalele, co yange njikapwa wa mu cibali kuli yobe.” (1 Sa 20:30-34; 23:16, 17) Ndabiti wazemene manene Yonatana, co wazibile manene kubabala ku mbunge mwatsile, mukemo wamwimbilile mwaso wa kumulila.—2 Sa 1:17, 26.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
it-1 369 ¶2
Ndolome
Banu baje banalikwatasana na kuwisila kumolika mu byuma byoshe bibalinga, banapu bandolome. Cakumwenako, Mwene Hilame wa ku Tile wasanene Solomoni ngwendi ndolome yendi. Nameme Hilame na Solomoni boshe bapwile bimyene, oloni ebi keti bikebyo byalingisile Mwene Hilame atumbule Solomoni ngwendi ndolome yendi. Wamutumbwile ngwendi ndolome yendi mwafwa balizibasanene manene omwo Hilame wakele na kulandesa Solomoni mabaya na byuma bikwabo bya kutungisa tembele. (1 Vi 9:13; 5:1-12) Ndabiti mwasonekele ngwendi, ‘taleni! oco kubwaha nga bandolome bali hamo mu kwoloka,’ wamwesele ngwendi keti bushoko lika bwasa kulingisa banu balikwatasane na kukala mu kwoloka. (Mya 133:1, NWT) Mukemwo nameme Ndabiti kapwile kabushoko ka Yonatana, oloni wamutumbwile ngwendi ndolome mwafwa wamuzemene (2 Sa 1:26) Mbimbiliya nayo inamwesa ngwayo banu baje bakalikwatasana mu kulinga byuma bapwa bandolome.—Vis 18:9.
MAY 23-29
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 4–6
“Twaleleleniho Kuzibila Yehova Lyoba”
w05 5/15 17 ¶8
Bisimpi bya Kulitila bya mu Mukanda wa 2 Samwele
2 Sa 6:1-7. Nameme Ndabiti wakele na biyongola byabibwa, oloni kwambatela cikasha ca cikumiiyo mu litemba kukwalitombwele na mashiko a Njambi. Mukemwo kulinga ngoco kwanenele bukalu. (Kut 25:13, 14; Kul 4:15, 19; 7:7-9)[10] Byuma byalingile Uza nabyo bimwesa ngwabyo nameme tushaka kulinga byuma byabibwa, oloni obyo byuma bitulinga binapande kulitombola na mashiko a Njambi.
w05 2/1 27 ¶20
Yehova Akalingi Byuma Byabibwa Simbu Yoshe
20 Anukeni ngweni Uza wazibukile mashiko anene Yehova kutalesa ku cikasha ca cikumiiyo. Cikasha camwesele ngwaco Yehova wakele hamo na banu bendi. Lishiko kulyongolokele. Lyamwesele ngwalyo tupilisitu bakebo lika bapandele kukwata ku cikasha, co nga munu uje kubatabesele akwatako, co atsa. (Kul 4:18-20; 7:89) Ngeci, kujalwisa cikasha kucapwile cipangi cakwesesa. Uza wapwile Kalebi, (ngeci nameme kapwile kapilisitu) oloni wazibukile mwamubwa lishiko. Co lalo Uza wapandele kuzibuka mwamubwa lishiko mwafwa ha myaka imo kunima cikasha bacitulikile mu njibo ya ishe. (1 Sa 6:20–7:1) Cakele ku njibo ya ishe ha myaka yakweta ku 70 kweta noho Ndabiti wayongwele bya kucitundisako. Ngeci, tukulahela ngwetu Uza wazibukile lishiko lya kutalesa ku cikasha ca cikumiiyo kutunda ku bwanike bwendi.
w05 2/1 27 ¶21
Yehova Akalingi Byuma Byabibwa Simbu Yoshe
21 Ngwe mutunendekela ha kulibanga, Yehova akamono bili mu mbunge ya munu. Ngeci, hamo Yehova wamwene bisinganyeka byabibi byakele nabyo Uza mu mbunge yendi. Twendeka ngoco mwafwa na Mbimbiliya inamwesa ngwayo bamutsiile mwafwa kamwesele kasingimiko. Kuma Uza wakele na kalingolingo kakulinga byuma mwashakela mwafwa ya kulyalesa ndi? (Vis 11:2) Kuma kwendesa litemba muje mwakele cikasha ca cikumiiyo cije cibatulikilile mu njibo ya ishe kukekwo kwamulingisile alizibe ngwabo wapwile wa seho manene ndi? (Vis 8:13) Kuma kujeneka likulahelo kukekwo kwalingisile Uza asinganyeke ngwendi Yehova kasa kunyungilila cikasha ca cikumiiyo cije cakele na kumwimanenako mucashakele kuwa ndi? Nameme kutuzibuka byalingisile Uza alinge ngoco, oloni tuzibuka ngwetu Yehova akalingi byuma byabibwa simbu yoshe. Ngeci, twakulahela ngwetu Yehova wamwene bimo mu mbunge ya Uza mukemo wamutsiile haje bene.—Vis 21:2.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
w96 4/1 29 ¶1
Lekeni Yehova Bukalu Bweni Simbu Yoshe
Hakupwa mwene, Ndabiti ikeye wanenele obu bukalu. Byalingile bimwesa ngwabyo nameme baje bali na busamba bwabubwa na Yehova basa kulinga byuma mu kuhenga nga baliwana na byeseko. Hakulibanga, Ndabiti walubalele kutundaho, wazibile lyoba. (2 Sa 6:8, 9) Bukalu bwaliwanene nabwo bwesekele likulahelo lyendi kuli Yehova. Ha simbu yaliwanene omu mu bukalu, Ndabiti kononokele Yehova mwafwa kamulekele bukalu bwendi. Kuma netu twasa kuliwana mu bukalu buje bwasa kweseka likulahelo lyetu ndi? Kuma tukana Yehova mulonga nga tuliwana mu bukalu mwafwa ya kujeneka kwononoka mashiko endi ndi?—Vis 19:3.
MAY 30–JUNE 5
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 7–8
“Yehova Alinga Cikumiiyo na Ndabiti”
“Bumwene Bwobe Bukakalako Simbu Yoshe”
Byuma byashakele kulinga Ndabiti byazibisile Yehova kubwaha. Mukemo walingile nendi cikumiiyo na kumukulahesa ngwendi umo ku batekwilila bendi akapwa mwene ku myaka yoshe ngwe mubwamweselele bupolofweto. Natane walekele Ndabiti byuma byamukulahesele Yehova. Wamulekele ngwendi Yehova nendeka ngwendi: “Simbu yoshe ukakala na batekulwila, co bumwene bwobe bukakalako simbu yoshe. Co simbu yoshe litanda lyobe likakola ngo!” (2 Sa 7:16) Iya ibakulahesele ngwabo akaswana ha litanda lya Ndabiti na kukapwa mwene ku myaka yoshe?—Mya 89:20, 29, 34-36.
“Bumwene Bwobe Bukakalako Simbu Yoshe”
Yesu wa Kanazaleta wasemukilile mu cikota ca Ndabiti. Kangelo mwendekele bya kusemuka kwa Yesu wendekele ngwendi: “Shukulu Kalunga Njambi akamupwisa mwane, ngwe mwapwile kukulwila yendi Ndabiti, co akaswana batekwilila ba Yakomba ku myaka yoshe na bumwene bwendi kubukahu.” (Luk 1:32, 33) Ngeci, cikumiiyo calingile Yehova na Ndabiti cakele na kutalesa kuli Yesu Kilistu. Keti banu bangwile Yesu kupwa mwene, oloni Njambi ikeye wamwangwile ngwe mwakulaheselele. Twanukeni ngwetu bikulaheso byoshe bya Njambi bikete ha kulishulisilila.—Isa 55:10, 11.
w14 10/15 10 ¶14
Kulaheleni Manene Bumwene bwa Njambi
14 Acisinganyekeni ha byuma byakulahesele Yehova kuli Ndabiti omwo walingile nendi cikumiiyo. (2 Sa 7:12, 16) Yehova walingile cikumiiyo na Ndabiti ha simbu yakele na kuyula mu Yelusalema. Wamukulahesele ngwendi Mesiya akatunda mu cikota cendi. (Luk 1:30-33) Ha simbu ei, Yehova wendekele cikota mpundu mwakasemukila Mwene ibakulahesele. Co lalo wamwesele ngwendi ou mwene akaswana Ndabiti akakala na lisesa lya kukala ha litanda lya Bumwene bwa Mesiya. (Eze 21:25-27) Ngeci, bumwene bwa Ndabiti ‘bukakalako myaka yoshe.’ Batekulwila ba Ndabiti “bakaswana simbu yoshe, co bumwene bwendi bukakalako simbu yoshe ngwe litangwa.” (Mya 89:34-37) Bumwene bwa Mesiya kubukahu, bukalingila banu byuma byabibwa simbu yoshe.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
it-2 206 ¶2
Matangwa a Kukotoka
Bupolofweto bwa Mbalame. Habakelelele Baisalele ku ngenge ya Lifuti lya Cikulaheso, hakeho hendekelele Mbalame kuli Mbalake ngwendi: “Oloni omwo kanda njiye, njinakukunangula bije bibakalinga Baisalele ku banu bobe kulutwe. . . Ikeye nalifu na ngongonosi ya kubyazima, akatuhuka kuli Yakomba, mulamu wa bumwene ukatunda mu Isalele. Ikeye akamanesa nzili ya bantwama ba Bamowabi, na kufungulula banu boshe ba ku Seta.” (Kul 24:14-17) Obu bupolofweto bwalishulisilile lwakulibanga kuli Ndabiti. Ikeye wapwile “ngongonosi,” mwafwa ikeye wahyanene Bamowabi. (2 Sa 8:2) Kuli Ndabiti, ei simbu ibanendeka ngwabo “kulutwe,” yatalesele ku simbu yashangumukile kuyula. Co hakuwana ngwe Ndabiti wakele na kwimanenako Yesu mwakapwa Mwene mu bumwene bwa Mesiya, obu bupolofweto bukalishulisilila na kuli Yesu mwakanyongesa bitozi bendi.—Isa 9:7; Mya 2:8, 9.
JUNE 6-12
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 9–10
“Ndabiti Wamwesele Cizemo Cije Kucesi Kutenguluka”
w06 6/15 14 ¶6
Mwasa Kupwa ba Kubwahelela
Ndabiti wasonekele ngwendi: “Nabezika munu uje ayongola hali baka-kuzeya. Shukulu Kalunga akamukwasa ha litangwa lya tuyando. Shukulu Kalunga akamunyunga na kumuyoyesa, co akabezika mu lifuti, kakamuseze ku maboko a bitozi bendi.” (Mya 41:1, 2) Cizemo cije kucesi kutenguluka camwesele Ndabiti kuli Mefimboshete muna Yonatana kabusamba kendi nameme wapwile ciyanga, citumwesa mutunapande kumwena baje banazeye.—2 Sa 9:1-13.
w05 5/15 17 ¶12
Bisimpi bya Kulitila bya mu Mukanda wa 2 Samwele
2 Sa 9:1, 6, 7. Ndabiti walingile byakulahesele. Netu tunapande kulinga bitunakulahesa.
w02 2/15 14 ¶10
Bakolesele Nameme Bakele na Mingonga mu Mibila
10 Munima ya myaka, Mwene Ndabiti wamwesele cizemo cije kucesi kutenguluka kuli Mefimboshete mwafwa wazemene manene ishe Yonatana. Ndabiti wanene Mefimboshete libu na byuma byoshe bya Saulu, co wanene Ziba cipangi ca kunyunga eli libu. Co lalo walekele Mefimboshete ngwendi: “Simbu yoshe ukalya nange ku mesa.” (2 Sa 9:6-10) Cizemo ca Ndabiti cije kucesi kutenguluka cazembelekele manene Mefimboshete nameme wakele na kuliziba kubihya mwafwa ya kupwa ciyanga. Tulilongesako bika? Netu tunapande kumwesa ngozi kuli baje bali na kuliwana na bukalu.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
it-1 266
Munjezi
Ku sañulu banu babangi bakele ku mwijatangwa hamolika na Baisalele, balelele minjezi kumwesa ngwabo banalume mpundu. Lishiko lyanene Njambi ku Baisalele lyabindikile kutehula “biñambu bya kumikulo ya mitwe” na kutundisa minjezi yoshe. (Lev 19:27; 21:5) Yehova wababindikile kulinga ngoco mwafwa kumoneka mukemwo mubakele na kulingila baje bakele na kulemesa binjambi ba makuli.
JUNE 13-19
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 11–12
“Keti Mutabese Mashungu Amabi Amyendese”
Mwasa Kupusunuka mu Myeto ya Liyabolo
10 Nuna yalingisile Mwene Ndabiti ebale byuma byamulingilile Yehova. Yehova wamukwasele akale na bufuko, atsimane, na kuhyana bitozi bendi. Ha kulibanga Ndabiti wendekele ngwendi Njambi wamwanene byuma ‘byabingi manene.’ (Mya 40:5) Oloni simbu imo Ndabiti webalele byuma byamulingilile Yehova. Kajaukile na byuma byakele nabyo. Nameme Ndabiti wakele na banakazi babangi, oloni washungwiiye munakazi wambala. Washungwiiye Mbateshemba munakazi wa Uliya uje wapwile Kahiti. Ndabiti walilalele nendi na kumwana cikute. Kutundaho Ndabiti wabwahesele ngwendi Uliya bakamutsiye. (2 Sa 11:2-15) Biyongola muka byakele nabyo? Kuma wasinganyekele ngwendi Yehova kesi na kumumona ndi? Ndabiti uje wapwile ngamba ya Yehova wa kulongwa walingile bubi bwakama, co bwamukobelesele mu bukalu bwakama. Oloni mu kwita kwa simbu Ndabiti walitabelele bubi bwendi na kutenguluka. Wakandelelele manene omwo Yehova wamukonekelele.—2 Sa 12:7-13.
Bika Bitunapande Kwononokela Yehova?
15 Yehova wangwile Ndabiti kupwa mutwe wa naanga, co lalo wamwangwile atwamenene Baisalele boshe. Ha kupwa mwene, Ndabiti wakele manene na nzili. Co ha bisimbu bimo, wapangesele nzili yendi mu ngila yaibi omwo walingile bubi bwakama. (2 Sa 11:14, 15) Oloni wononokele Yehova omwo watabele kumunangula. Co walombelele kuli Yehova na kumuleka mwoshe mwalizibililile. Ndabiti walingile mwoshe mwaselele kupangesa byamunangwile Yehova. (Mya 51:1-4) Kutundaho lalo, walikehesele omwo katabele lika kumunangula ku banalume, oloni watabele kumunangula na ku banakazi. (1 Sa 19:11, 12; 25:32, 33) Ndabiti kelukilile kulinga bubi, co wamwene kupangela Yehova kupwa kwa seho mu kuyoya kwendi.
Tabeseni Mashiko na Binangulo bya Njambi Bilongese Citakutaku Ceni
7 Ngeci, tunapande kumona seho ya mashiko a Njambi simbu yoshe, keti lika nga tuli mu bukalu buje bunatundu mu kulinga bubi. Twasa kulilongesa byabingi ku banu baje basebukile babanasoneka mu Lijwi lya Njambi. Ku Visimo 1:5 ngwabo: ‘Munu muka-mana akatolilila na kutambula bilongesa.’ Njambi ali na kutulongesa mu ngila yaibwa kwitila mu kutanda na kusinganyekesesa ha buyoye bwa banu baje babanendeka mu Mbimbiliya. Cakumwenako, acisinganyekeni mwalizibililemo Mwene Ndabiti omwo wapokwele mashiko a Yehova ha kulinga bupangala na Mbateshemba. (2 Sa 12:7-14) Nga tutanda na kusinganyekesesa ha bubi bwalingile Mwene Ndabiti, twasa kulihula ngwetu: ‘Ndabiti wesi kujenjukile bati cishokotima cazibile omwo ya kulinga bupangala na Mbateshemba? Ngwe yange njaliwanene na cije ceseko ngwe njacihyanene ndi? Ngwe njatewele ngwe mwalingile Yosefa indi ngwe njalingile ngwe mwalingile Ndabiti?’ (Kus 39:11-15) Nga tusinganyeka byuma bikatundu mu kulinga bubi, co tulongesa mbunge yetu ‘izinde bije byabibi.’
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
it-1 590 ¶1
Ndabiti
Yehova wakele na kumona byakele na kulingiwa, co wajombolwele bubi bwabo. Ngwe Yehova watabesele maako batale ñanda ya Ndabiti na Mbateshemba, ngwe boshe babatsiile hamolika na mbututu wakele mwimo, mwafwa mukemwo mulyameselele Lishiko lya Mosesa. (Kwi 5:18; 22:22) Oloni Yehova, ikeye watalele ije ñanda. Wazibilile Ndabiti mema ku mbunge mwafwa ya cikumiiyo ca Bumwene calikumiiye nendi. (2 Sa 7:11-16) Co lalo walingile ngoco, mwafwa Ndabiti nendi wazibilile bakwabo mema ku mbunge. (1 Sa 24:4-7; Yak 2:13) Kutundaho, Yehova wabasambesele mwafwa wamwene ngwendi boshe batengulukile mu busunga. (Mya 51:1-4) Nameme ngoco, Yehova kabanyungilile ku bukalu bwoshe bwatundile mu byuma byabibi bibalingile. Yehova walekele Ndabiti kwitila muli kapolofweto Natane ngwendi: “Njikalingisa umo wa ku naanga yobe kunena bukalu hali yobe.”—2 Sa 12:1-12.
JUNE 20-26
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 13–14
“Byalingile Aminone Byanenele Bukalu”
it-1 32
Abisalome
Mubatsiilile Aminone. Aminone ndolome ya Abisalome washungwiyiye Tamale ndokazi ya Abisalome mwafwa wapwile wamubwa manene. Aminone walikwisile kubinja, co walombele ngwendi Tamale aije na kumutelekela byakulya ku njibo yendi. Mwezile ku njibo yendi, wakumusindiyiye kulala nendi. Munima ya kulala nendi, wamuzindile manene, co wamushekele. Tamale mwakele na kulila oku natabula cikobelo cendi cije cibakele na kuzala bana ba mwene ba bambanda kumwesa ngwabo kanda balilaleho na munalume, waliwanene na ndolome yendi Abisalome. Abisalome wehwile ndokazi yendi mangana azibe indi Aminone ikeye wamulingile mwamubi. Cihula ca Abisalome camwesele ngwaco wazibukile ngwendi Aminone wakele na biyongola byabibi hali Tamale. Abisalome walekele ndokazi yendi ngwendi keti aleke banu byamulingile Aminone, co wamulekele lalo ngwendi akakale ku njibo yendi.—2 Sa 13:1-20.
Kaleni Na Mbunge Ya Kulinyunga
11 Mu Mbimbiliya muli myanja ya banu baje kubakwatele mbunge ha ñanda ya bupangala. Inendeka lalo ha bukalu buje bwasa kutunda mu kulinga bupangala. Woshe aliwana na ceseko ngwe cije caliwanene naco Kim alinga mwamubwa kusinganyeka ha byuma byalingiwile kuli mukwenje wa kweba ibanendeka mu kapetulu 7 ka mukanda wa Visimo. Acisinganyekeni lalo ha byuma byalingile Aminone omwo ya kujeneka kukwata mbunge na bukalu bwatundilemo. (2 Sa 13:1, 2, 10-15, 28-32) Bisemi banapande kukwasa bana babo kukala na mana na kulinyunga ku bupangala nga basimutwiya nabo ha ñanda ya mu Mbimbiliya ya kufwa ngwe ya Aminone na Yosefa ha simbu ya kulemesa kwa naanga.
it-1 33 ¶1
Abisalome
Mukwetile myaka ibali, simbu ya kutehula bimanga yetele. Ei yapwile simbu ya kubwahelela. Abisalome waile na kutehula bimanga bendi ku Mbale-hazole, ije yakele makilomita 22 kutunda ku Yelusalema. Walanyene Ndabiti na bana bendi boshe. Mwene Ndabiti mwabyanene kuyako, Abisalome wamulombele ngwendi atabese Aminone munendi wa ntwatwa mangana akamwimaneneko. (Vis 10:18) Omwo Aminone “wanwile manene” binyu, Abisalome washikile bangamba bendi ngwendi bamutsiye. Bana ba Ndabiti basaleleho boshe batewele, co belukile ku Yelusalema. Abisalome nendi watewele, wakakele na kuku yendi wa Kasilya mu bumwene bwa Ngeshule ku mwija-tangwa wa Lishali lya Ngalileya. (2 Sa 13:23-38) Majwi endekele Natane kuli Ndabiti ashangumukile kulishulisilila. Wamulekele ngwendi: “Mukwale kuukatundu mu njibo yobe.” —2 Sa 12:10, NWT.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
g04 12/22 8-9
Bubwa bwa Mukati Bwapwa bwa Seho
Cakumwenako, acisinganyekeni hali Abisalome, umo wa bana ba Ndabiti. Banu bamuzindile nameme wakele na kusholoka mwamubwa. Mbimbiliya ngwayo: “Mu Isalele mwoshe kumwakele wakutsimana manene na bubwa ngwe Abisalome, ikeye kakele na kapenga na kamo kahi, kutunda ku mutwe kweta na ku mendi.” (2 Sa 14:25) Oloni nameme wapwile wamubwa, biyongola byendi byamulingisile atengulukile ishe na kushaka kukala ha bumwene. Co lalo walilalele na banakazi ba mbanja ba ishe. Bika byatundilemo? Yehova wanene Abisalome kashitiko, co lalo watsile butsi bwabubi manene.—2 Sa 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.
Byalingile Abisalome byamizibisa kubwaha ndi? Kutukulahela ngoco. Abisalome wakele na bilinga byabibi manene. Nameme wapwile wamubwa, oloni watsile mwafwa wapwile wakulyalesa, co lalo kapwile wa kulongwa. Oloni Mbimbiliya inendeka ha banu babangi baje bakele na bifwa byabibwa, nameme kuimwesa ngwayo bapwile bababwa. Cili bene, bubwa bwa mukati bukebwo bwapwa bwa seho manene.
JUNE 27–JULY 3
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | 2 SAMWELE 15–17
“Abisalome Watengulukilile Ishe Mwafwa ya Kulyalesa”
it-1 860
Baka-kutwama
Kusañulu kwakele banalume babakele na kutwameka kulutwe lwa mwene mangana bakaleke banu ngwabo mwene ali na kwija. Aba banu bakele na kukwasa lalo mwene mu bungenzi. (1 Sa 8:11) Abisalome na Andoniya nabo batwamekele banalume bakupwa 50 kulutwe lwa matemba abo mwafwa balizibile ngwabo nabo bapwile bimyene, co bashakele ngwabo banu babasingimike.—2 Sa 15:1; 1 Vi 1:5.
w12 7/15 13 ¶5
Pangeleni Njambi Muka-kupatula
5 Mu Mbimbiliya muli mizimbu yaingi ya banu baje bapwile myanja yaibi ku bakwabo. Umo wabo wapwile Abisalome muna Mwene Ndabiti. Abisalome wapwile wamubwa manene. Oloni mu kwita kwa simbu, ngwe mwa Satana, nendi washangumukile kukala na cipululu. Washungwiyiye kuswana ha litanda lya ishe nameme kakele na lisesa lya kulinga ngoco. Abisalome washangumukile kukokweya banu mu kunyanyama. Wakele na kubaleka byuma bije byakele na kumwesa ngwe mwene Ndabiti kakele na kubalingila byuma byabibwa. Ngwe mwalingile Liyabolo mu lihya lya Edeni, Abisalome nendi wamwesele ngwe washakele kukwasa banu omwo wakele na kwendeka biñanda bya makuli hali ishe.—2 Sa 15:1-5.
it-1 1083-1084
Hevelone
Mukwetile myaka, Abisalome muna Ndabiti welukile ku Hevelone. Washakele ngwendi akalipwise mwene na kutambula ishe litanda. (2 Sa 15:7-10) Hamo Abisalome wakashangumukilile bumwene bwendi ku Hevelone mwafwa ei nganda yapwile ya kutsimana manene. Kukekwo kwasemukilile. Co lalo na Ndabiti kukekwo kwashangumukilile kuyula.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
Muli na Bukaleho bwa Kushula Ndi?
11 Netu basa kutubangeya ñanda imo ya makuli mwafwa ya kujeneka kuwana bukaleho bwa kushula hali yetu. Tucisimutwiyeni hali Mwene Ndabiti na Mefimboshete. Ndabiti wazibilile ngozi na kwana Mefimboshete lifuti lyoshe lya kuku yendi Saulu. (2 Sa 9:6, 7) Oloni mu kwita kwa simbu, Ndabiti wazibile muzimbu waubi hali Mefimboshete. Ndabiti kabangele kwilula muzimbu wazibile, ngeci wanyekele Mefimboshete byuma byoshe byakele nabyo. (2 Sa 16:1-4) Ndabiti mwasimutwiyiye na Mefimboshete, wanangukile ngwendi wabiyisile. Ngeci, wamwilwisilile litambelo lya byuma byendi. (2 Sa 19:24-29) Oloni ngwe Ndabiti wakele na simbu ya kutondesesa bukaleho, ngwe kazambwilile kutaba majwi a kujeneka bukaleho bwa kushula.