CILONGESA 26
Libwaheseleni Litangwa lya Yehova
“Litangwa lya Yehova lija bene ngwe mwakezila mwizi butsiki.”—1 TESA 5:2.
MWASO 143 Twaleniho Kupanga, Kutona na Kubandamena
BILI MUNO MU CILONGESAa
1. Bika bitunapande kulinga nga tushaka kukoboka ha litangwa lya Yehova?
MBIMBILIYA muikendeka bya ‘litangwa lya Yehova’ ikatalesa ku simbu yakobola Yehova banu bendi na kunyongesa bitozi bendi. Kusañulu, Yehova wanene mafuti amo kashitiko. (Isaya 13:1, 6; Ezeki 13:5; Zefa 1:8) Muno mu bisimbu byetu litangwa lya Yehova likashangumuka omwo baka-bupolitiki bakanyongesa Babiloni Wakama, co likahwa ku mamaneselelo a nzita ya Amagidoni. Nga tushaka kukoboka, ino ikeyo simbu itunapande kulibwahesela. Yesu kendekele lika ngwendi tunapande kulibwahesela “kayando kakama.” Wendekele lalo ngwendi tunapande kutwalelelaho ‘kulibwahesela.’—Mate 24:21; Luka 12:40.
2. Mukanda wa 1 Tesalonika utukwasa bati?
2 Mu mukanda wakulibanga wasonekelele baka-Tesalonika, kapositolo Paulu wapangesele byakumwenako bimo mu kushaka kukwasa baka-Kristu batwaleleleho kulibwahesela litangwa lyakama lya Yehova lya kusompa. Paulu wazibukile ngwendi litangwa lya Yehova kulija ha simbu yasonekele ou mukanda. (2 Tesa 2:1-3) Nameme ngoco, Paulu washongangeyeye bakwabo baka-Kristu balibwahesele eli litangwa ngwe lija litangwa linatako. Eci cinangulo netu cinatukundama. Tusimutwiyeni omwo Paulu walumbunwinine (1) mulikezila litangwa lya Yehova, (2) baje kubakoboka ha litangwa eli na (3) bitunapande kulinga mangana tukoboke.
LITANGWA LYA YEHOVA LIKAIJA BATI?
Kapositolo Paulu mwasonekelele baka-Tesalonika mukanda, wapangesele byakumwenako bije byasa kutukwasa (Taleni paragirafu 3)
3. Litangwa lya Yehova likaija bati ngwe mwakezila mwizi butsiki? (Taleni na cikupulo.)
3 “Ngwe mwakezila mwizi butsiki.” (1 Tesa 5:2) Eci cikeco cakumwenako cakulibanga ku byakumwenako bitatu bije bimwesa mulikezila litangwa lya Yehova. Kakangi bezi bakebi butsiki, mu lisusulungu, co lalo mu bwasi-bwasi mangana obo babebila keti babananguke. Litangwa lya Yehova nalyo likaija mu kukasumuna, co banu babangi bakakasama. Baka-Kristu ba busunga nabo hamo bakalikasamena mubakamona mubikatengulukila byuma bwasi-bwasi. Oloni kubakabanyongesa ngwe mubakanyongesela banu bababi.
4. Litangwa lya Yehova linapu bati ngwe mushongo wa kukita?
4 “Ngwe mushongo wa kukita muukaija hali munakazi uje ali na cikute.” (1 Tesa 5:3) Munakazi uje ali na cikute kesi kuzibuka simbu mpundu yapapa. Oloni akazibuka ngwendi ija. Co simbu muikaija akapapa mu kukasumuna, co lalo akaziba kubabala. Mu ngila imolika, kutuzibuka litangwa nambe ola ilikaija litangwa lya Yehova. Nameme ngoco, tuzibuka ngwetu likaija. Co Njambi akasompa banu bababi mu kukasumuna, co kubakoboka.
5. Kayando kakama kanapu bati ngwe simbu kanda kukililile?
5 Ngwe simbu kanda kukililile. Mu cakumwenako camucitatu cendekele Paulu, wendekele lalo bya bezi kwiba butsiki. Oloni ha simbu ei Paulu nesekesa litangwa lya Yehova ku kukya kwa litangwa simbu kanda kukililile mwamubwa. (1 Tesa 5:4) Bezi mubakebi butsiki, banasa kuzezama manene na kujeneka kumona muili na kushatukila simbu. Co kukya kwa litangwa kunasa kubakasumuna na kulingisa banu babamone. Mu ngila imolika, kayando kakama kakakasumuna baje banapu ngwe bezi, co bali mu lisusulungu mwafwa ya kutwalelelaho kulinga byuma byabibi bije kubyesi kuzibisa Njambi kubwaha. Twasa kulibwahesela litangwa ya Yehova ha kujeneka kulinga byuma byazinda na “kushakezeka miyati yoshe ya bubwa na kusungama na busunga.” (Efeso 5:8-12) Kutundaho, Paulu wapangesele byakumwenako bibali bya kushaka kulifwa mu kulumbununa baje kubakoboka.
BEYA KUBAKOBOKA LITANGWA LYA YEHOVA?
6. Banu babangi banapu bati ngwe baje banalala? (1 Tesalonika 5:6, 7)
6 ‘Baje banalala.’ (Tandeni 1 Tesalonika 5:6, 7.) Paulu wesekesele baje kubakoboka ha litangwa lya Yehova ku banu baje banalala. Aba banu kubesi na kunanguka byuma bili na kulingiwa mu kaye nambe muili na kushatukila simbu. Mukemwo kubesi na kumona byuma bya seho bili na kulingiwa nambe kulinga byuma binapande. Ano matangwa banu babangi banapu ngwe baje banalala. (Loma. 11:8) Banu babangi kubesi na kunanguka bukaleho buje bumwesa ngwabwo tuli na kuyoya mu “matangwa a mamaneselelo” na kunanguka ngwabo kayando kakama kali muyehi. Nga kuli byuma bimo bije bili na kulingiwa mu kaye, banu bamo bakashaka kutolilila ku muzimbu wa Bumwene utukambulula. Oloni babangi bakelukila lalo mu tulo na kujeneka kutwalelelaho kutona. Nameme bamo baje bakulahela ngwabo litangwa lya kusompa lili na kwija bakasinganyeka ngwabo licili kulako. (2 Pita 3:3, 4) Tunapande kutwalelelaho kupwa ba kutona ha litangwa na litangwa.
7. Baje bakalimwena butenu bwa Njambi banapu bati ngwe banu baje banapende?
7 “Baje bakapende.” Kapositolo Paulu wesekesele banu baje bakalimwena butenu bwa Njambi ku bitakwa. Nga munu napende, kasa kunanguka bwasi bili na kulingiwa na kulingako bimo. Co nasa kwonowa kwangula mwamubwa byakulinga. Mu ngila imolika, banu bababi kubesi kutolilila ku binangulo bya Yehova. Banalyangwila kuyoya buyoye buje bubatwala ku kunyonga. Oloni baka-Kristu banabanangula ngwabo banapande kutwalelelaho kusinganyeka mwamubwa. (1 Tesa 5:6) Muka-kulilongesa Mbimbiliya umo ngwendi “munu uje akasinganyeka mwamubwa, akau mbunge, co akangula mwamubwa byuma.” Mwafwa bika tunapande kupwa bakuwa mbunge na kupwa ba kusimpa? Mangana keti tulikobelese mu bupolitiki nambe byuma byeka bije kubyapandele. Tunasa kuliwana na ceseko ca kulikobelesa mu byuma bya cifweci, maneneni omwo litangwa lya Yehova lili na kushwena muyehi. Nameme ngoco, kutwapandele kulishoshomwena mubifwila byuma nga tuliwana neci ceseko. Sipilitu ya kujela itukwasa tuwe mbunge, tupwe ba kusimpa na kwangula mwamubwa byakulinga.—Luka 12:11, 12.
BIKA BITUNAPANDE KULINGA MANGANA TULIBWAHESELE LITANGWA LYA YEHOVA?
Nameme banu babangi bali na kutwalelelaho kujeneka kwaka mbunge ku litangwa lya Yehova, yetu tunapande kutwalelelaho kwaka mbunge ku litangwa eli ha kuzala cikinga-nulo ca likulahelo na cizemo na tepa ya cikubo ya lilabelelo (Taleni paragirafu 8, 12)
8. Bifwa muka bili ku mukanda wa 1 Tesalonika 5:8 bije bitukwasa tutwaleleleho kutona na kusinganyeka mwamubwa? (Taleni na cikupulo.)
8 ‘Zaleni cikinga-nulo na tepa ya cikubo.’ Paulu wesekesele baka-Kristu ku maswalale baje banazala mwamubwa na kulibwahesela kulwa. (Tandeni 1 Tesalonika 5:8) Liswalale napande kupwa wa kulibwahesela simbu yoshe-yoshe nga kunakatuka nzita. Mukemwo mukunafwila na kuli yetu. Netu twasa kulibwahesela litangwa lya Yehova nga tutwalelelaho kuzala cikinga-nulo ca likulahelo na cizemo na tepa ya cikubo ya lilabelelo. Kukala nebi bifwa kutukwasa manene.
9. Kukala na likulahelo kutukwasa bati?
9 Cikinga-nulo cakele na kunyungilila mbunge ya liswalale. Likulahelo na cizemo nabyo binyungilila mbunge yetu ya cifwisa. Kukala na likulahelo na cizemo kutukwasa tutwaleleleho kupangela Njambi na kukabangeya Yesu. Kukala na likulahelo kutulingisa tukulahele ngwetu Yehova akatubezikisa mwafwa ya kumushakezeka na mbunge yetu yoshe. (Hebe 11:6) Co lalo kutulingisa tutwaleleleho kupwa ba kulongwa kuli Ntwama yetu Yesu nameme twaliwana na byeseko. Twasa kukanyamesa likulahelo lyetu nga tulilongesako bimo ku bangamba ba Yehova ba kulongwa ba ano matangwa baje banatwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova nameme bali na kubayandesa nambe hamo kubesi na bimbongo bya kupwamo. Twasa kujenjuka ku ceseko ca kuzema bufuko nga tutembwinina myanja ya baje banasiwisa buyoye bwabo mangana bake bya Bumwene mu mutamba wakulibanga.b
10. Kuzema Njambi na bakwetu kutukwasa bati tukolese?
10 Cizemo citukwasa lalo tutwaleleleho kutona na kusinganyeka mwamubwa. (Mate 22:37-39) Kuzema Njambi kutukwasa tutwaleleleho kukolesa omwo tulinga cipangi ca kwambulula nameme tunasa kuliwana na bukalu. (2 Timo 1:7, 8) Kuzema na banu baje kubakulahelele byuma bitwakulahela kutukwasa tutwaleleleho kubambulwila. Co tunasa kulinga ngoco kupangesa mafoni nambe kubasonekela mikanda. Twakulahela ngwetu batwatunga nabo simbu imo bakatenguluka na kulinga byuma byabibwa.—Ezeki 18:27, 28.
11. Kuzema bandolome na bandokazi betu kutukwasa bati? (1 Tesalonika 5:11)
11 Kuzema bakwetu kunambateselela na kuzema bakwetu baka-Kristu. Tumwesa ngwetu twazema bandolome na bandokazi betu nga ‘tulishongangeya umo na mukwabo na kulitunga umo na mukwabo.’ (Tandeni 1 Tesalonika 5:11.) Ngwe maswalale mubakapangela hamo, netu tunapande kulishongangeya umo na mukwabo. Liswalale nasa kubulumuna mukwabo mu kujeneka kuzibuka nga bali na kulwa. Co nga nalingi ngoco, kalingilile shakelo. Mu ngila imolika, kutwesi kulingila shakelo kubiisila bandolome na bandokazi betu, co lalo kutwesi kubalinga mwamubi nga batulingile mwamubi. (1 Tesa 5:13, 15) Tumwesa lalo ngwetu tuli na cizemo nga tusingimika bandolome baje bali na kutwamenena mu cikungulukilo. (1 Tesa 5:12) Paulu mwasonekelele baka-Tesalonika mukanda, cikungulukilo ca Tesalonika te kanda cipwisemo mwaka umo. Co hamo obo bakele na kutwamenena mu cikungulukilo kubazibukile byabingi, co hamo bakele na kusebuka kushwa kumo. Nameme ngoco, bapandele kubasingimika. Omwo kayando kakama kakashwena manene muyehi, tunapande kukakulahela manene bakulunu mu cikungulukilo kutubakana nomu mutuli na kulingila ano matangwa. Kunasa kukatukaluwila kutambula mashiko a kutunda ku cikota nambe ku munango. Ngeci, tunapande kutwalelelaho kuzema bakulunu na kubasingimika. Co nameme byuma binasa kutenguluka, tunapande kutwalelelaho kusinganyeka mwamubwa ha kujeneka kwaka mbunge ku tupenga twabo na kutwalelelaho kukulahela ngwetu Yehova ikeye ali na kutwamenena aba banalume ba kulongwa kwitila muli Kristu.
12. Kukala na lilabelelo kunyungilila bati bisinganyeka byetu?
12 Ngwe mwa tepa ya cikubo muyakele na kunyungilila mutwe wa liswalale, kukala na lilabelelo nakwo kunyungilila bisinganyeka byetu na kutulingisa tusinganyeke mu ngila inapande. Kukala na lilabelelo kutulingisa tunanguke ngwetu byuma bili muno mu kaye byangoco. (Filp 3:8) Lilabelelo litukwasa tuwe mbunge na kupwa ba kusimpa. Ndolome Wallace na ndokazi Laurinda baje bali na kupangela mu Africa banalimwena ngoco. Mu byalumingo bitatu lika, umo na umo wabo watsisile cisemi. Mwafwa ya mushongo wa COVID-19, kubasele kuya ku membo abo na kukakala na binaanga byabo. Wallace wasonekele ngwendi: “Kukala na lilabelelo lya kusanguka kwa batsi kukanjikwasa njisinganyekesese mubakafwila ku mashangumukilo a kaye kakaha kutubakana kusinganyekesesa manene mubafwilililemo mu matangwa abo a mamaneselelo muno mu kaye. Kukala na lilabelelo kukanjikwasa njiwe mbunge nga njiliziba busiwa nambe nga njiliziba kuzeya.”
13. Bika bitunapande kulinga nga tushaka kutambula sipilitu ya kujela?
13 “Keti muzime tuhya twa sipilitu.” (1 Tesa 5:19) Paulu wesekesele sipilitu ya kujela ku tuhya tuje tuli mukati ketu. Nga tuli na sipilitu ya Njambi, tukala na ntwima na nzanzu ya kulinga byabibwa, co tukala na nzili ya kupangela Yehova. (Loma 12:11) Tunapande kulinga bika mangana tutambule sipilitu ya kujela? Twasa kuilomba kuli Njambi, kutanda Lijwi lyendi na kulikwatasana na munga yendi ije yali na kutwamenena kupangesa ei sipilitu. Kulinga ngoco, kutukwasa tukale na “bushuka bwa sipilitu.”—Gala 5:22, 23.
Lihuleni ngweni, ‘Kuma bilinga byange bimwesa ngwabyo njishaka kutwalelelaho kutambula sipilitu ya Njambi ndi?’ (Taleni paragirafu 14)
14. Bika kutwapandele kulinga nga tushaka kutwalelelaho kutambula sipilitu ya Njambi? (Taleni na cikupulo.)
14 Nga Njambi natwana sipilitu yendi ya kujela, tunapande kulinga mwoshe mutwasela mangana ‘keti tuzime tuhya twa sipilitu.’ Njambi akana lika sipilitu ya kujela ku banu baje basinganyeka na kulinga byuma bije byalitombola na cizango cendi. Kasa kutwanayo nga tukala na bisinganyeka bya kujwala na kubikabangeya. (1 Tesa 4:7, 8) Nga tushaka kutwalelelaho kutambula sipilitu ya kujela, kutwapandele ‘kushaula bupolofweto.’ (1 Tesa 5:20) Aha “bupolofweto” bulumbununa mizimbu ya kutunda kuli Njambi kwitila mu sipilitu yendi ya kujela ije inambateselela mizimbu yendeka bya litangwa lyendi na simbu ituli na kuyoyamo. Ngeci, kutwapandele kusinganyeka ngwetu litangwa lya Yehova nambe Amagidoni kuija mu simbu yetu. Tunapande kutwalelelaho kwaka litangwa lya Yehova mu biyongola na kutwalelelaho kukala na futisi yaibwa na “bilinga bya kulyana kupangela Njambi.”—2 Pita 3:11, 12.
“ILULENI BYUMA BYOSHE”
15. Bika bitunapande kulinga mangana biñanda bya makuli na byuma bibali na kukundwiya badimona keti bitungumune? (1 Tesalonika 5:21)
15 Mu matangwa ali na kwija, baka-kutengulukila Njambi bakana mutambi uje ukamwesa ngwe kuli kwoloka, co kukwesi bushonde. (1 Tesa 5:3) Mizimbu ya kutunda ku badimona ikalisala mu kaye, co ikongumuna banu babangi. (Kujo 16:13, 14) Kuma netu ikatungumuna ndi? Kuikatungumuna nga ‘twilula [nambe kweseka] byuma byoshe.’ (Tandeni 1 Tesalonika 5:21.) Lijwi lya Cigriki libananungulula ngwabo kwilula bakele na kulipangesa kutalesa ku kweseka bikubo bya kufwa ngwe goldi na siuva mangana bamone indi bya busunga. Ngeci, tunapande kwilula mizimbu ituziba nambe biñanda bitutanda mangana tumone indi bya busunga. Kulinga ngoco kwapwile kwa seho kuli baka-Tesalonika, co kunapu kwa seho manene kuli yetu, maneneni omwo kayando kakama kali na kushwena muyehi. Kutubakana kukabangeya byoshe bituziba, tunapande kupangesa mwamubwa nzili yetu ya kusinganyeka mu kwesekesa byuma bituziba nambe bitutanda ku byuma biyendeka Mbimbiliya na munga ya Yehova. Nga tulinga ngoco, co kutungumuka na biñanda bya makuli bya kutunda ku badimona nambe cibembulu cabo.—Visi 14:15; 1 Timo 4:1.
16. Lilabelelo muka lituli nalyo, co kukala neli lilabelelo kutulingisa tulinge bika?
16 Ha kupwa cibunga, banu ba Njambi bakoboka kayando kakama. Nameme ngoco, umo na umo wetu kazibuka bilingiwa imene. (Jems 4:14) Oloni nameme tuyoya kweta ku kayando kakama nambe embwe, tukatambula cikandelela ca kuyoya myaka yoshe nga tutwalelelaho kupwa ba kulongwa. Baka-Kristu ba kubwabesa bakakala na Kristu mwilu. Bimanga bekaco, bakakala mu paradaisi hano hasi. Ngeci, tutwaleleleniho kukala neli lilabelelo na kutwalelelaho kulibwahesela litangwa lya Yehova.
MWASO 150 Shakezekeni Njambi Mangana Mukoboke
a Ku mukanda wa 1 Tesalonika capita 5 kuli byakumwenako na byuma bibanesekesa bije bitukwasa kuzibuka bya litangwa lya Yehova lije lili na kwija kulutwe. Litangwa muka bene eli? Co likaija bati? Beya bakoboka ha litangwa eli? Co beya kubakoboka? Twasa kulibwahesela bati eli litangwa? Tusimutwiya ha majwi endekele kapositolo Paulu na kukumbulula ebi bihula.
b Taleni mutamba wa biñanda bya mutwe wa “Balyanene na Bimbunge Byabo Byoshe.”