LECCIÓN 45
¿Naguá kúni kaʼan ja ma kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ ɨn tiñu nu̱u̱ ñuuyɨvɨ́ yaʼa?
Jesús ni steʼen-de nu̱u̱ nda discípulo de ni kachi-de “chi nduú ca̱ cúu ro cuenta ñayi̱ví” (Juan 15:19). Yaʼa kúni kaʼan ja, nduu ka kɨ̱vɨnduu-ji, ni nu̱u̱ política ni nu̱u̱ ja kana̱á. De ja nda̱a̱ kuu ja víjin kuu ja ma kɨ̱vɨnduu-yo. De sanaa, nda ñayí kuu kuakundee-ji sɨkɨ-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ tiñu yaʼa. ¿De na̱sa kuu saʼa-yo tágua ma kɨ̱vɨnduu-yo ji kuiñi tu̱u̱n-yo nu̱u̱ Jeová?
1. ¿Na̱sa ndeʼe nda cristiano nda̱a̱ nu̱u̱ nda ñayí tatuni?
Nda-yo ja kuu-yo cristiano iyo yɨñuʼún-yo nu̱u̱ nda gobierno. Jesús ni kachi-de: “Túsaá de nacua̱ʼa ro nu̱u̱ rey ñúcuán ja̱ cúu cuenta de̱”. De ñukua kuu ja saʼa-yo: kandija-yo nu̱u̱ nda ley ñuu-yo, tanu kuu ja chunaa-yo nda impuesto (Marcos 12:17). Biblia steʼen ja, Jeová jeʼe-Ya tuʼun, ja tatuni nda gobierno nu̱u̱ ñuuyɨvɨ́ yaʼa (Romanos 13:1). Ja ñukua kuu ja ndakuni-yo ja kuñaʼnu tuni ka ja tatuni Yandios, sa ja tatuni nda gobierno ñuuyɨvɨ́ yaʼa. Ñúʼun ka̱jí ini-yo ja Yandios-yo ji Reino-Ya ja iyo andɨvɨ́ ndasaʼa vaʼa-Ya ndɨʼɨ tundoʼo ja iyo nu̱u̱ ñuuyɨvɨ́ yaʼa.
2. ¿Na̱sa steʼen-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ ɨn tiñu?
Tanu Jesús, nda-yo nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ política. Ta ni jini nda ñayí ɨn milagro ja ni saʼa Jesús ni ka kúni-ji saʼa ji-de rey nu̱u̱ Ñuʼun yaʼa, de maa-de nduu ni jeʼe-de tuʼun (Juan 6:15). ¿De nakú nduu? Maa-de ni kachi-de ichi nu̱u̱ ka: “Nsu̱ú ja̱ tátúni̱ ni modo tá cúu nu̱u̱ tátúni̱ ndá rey ñayi̱ví yáʼá” (Juan 18:36). Nda-yo ja kuu-yo discípulo Jesús steʼen-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ kuaʼa tiñu nu̱u̱ ñuuyɨvɨ́ yaʼa. Tanu kuu, nda-yo nduu jaʼan-yo nu̱u̱ kana̱á (kaʼvi-ní Miqueas 4:3, TNM). Vese tíin kuenta-yo nu̱u̱ nda símbolo patrio—tanu kuu bandera—, nduu kukoo jiti̱-yo nu̱u̱-ji, chi ñukua kuu ɨn ja ndachiñuʼun (1 Juan 5:21). Ji nduu chíndeé-yo nu̱u̱ ni ɨn partido político ni ɨn ñayí ja kuu candidato. Tanu nda ja yaʼa ji nu̱u̱ sava ka tiñu steʼen ka̱jí-yo ja iñi tu̱u̱n-yo nu̱u̱ Reino Yandios, ɨn gobierno ja ni jani̱ maa-Ya.
NÁ KUTUʼVA KA-YO SƗKƗ TUʼUN YAʼA
Ná kundeʼe-yo sava ka tiñu ja sanaa kuu saʼa ja kuu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ ɨn tiñu ja nduu iyo vaʼa ji kundeʼe-yo na̱sa kuu ka̱ji vaʼa-ní ja saʼa-ní de sukua kusii ini Jeová.
3. Nda cristiano nda̱a̱ nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ tiñu ñuuyɨvɨ́
Jesús ji nda discípulo ni ka sndoo̱-de ejemplo nu̱u̱-yo. Ka kaʼvi-ní Romanos 13:1, 5-7 ji 1 Pedro 2:13, 14. Ñukua de ka kundeʼe-ní VIDEO de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
¿Nakú jiniñuʼun koo yɨñuʼún-yo nu̱u̱ nda teé ndíso tiñu?
¿Na tiñu kuu saʼa-yo tágua steʼen-yo ja kandija-yo nu̱u̱ nda-de?
Ta iyo ja kana̱á, iyo sava nda ñuu naʼnu ja ka kachi-de ja nduu ka kɨ̱vɨnduu-de, de ja nda̱a̱ kuu ja iyo tiñu ja ka saʼa-de ja steʼen ja ka chíndeé-de nda ñuu ja ka kana̱á. ¿De a ñukua kúni kaʼan ja nduu ka kɨ̱vɨnduu-de? Ka kaʼvi-ní Juan 17:16. Ñukua de ka kundeʼe-ní VIDEO de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
¿Naguá kúni kaʼan ja ma kɨ̱vɨnduu-yo?
Iyo ji̱chi ja nda teé ndíso tiñu ka jikan-de ja saʼa-yo ɨn tiñu ja jíso nu̱u̱ ley Yandios. ¿Naguá saʼa-yo ta kuu sukua? Ka kaʼvi-ní Hechos 5:28, 29. Ñukua de ka kundeʼe-ní VIDEO de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
Nú ɨn ley ñayí nduu kitaʼan jín ley Yandios, ¿nde kuu ja jiniñuʼun kandija-yo?
¿Na tiñu kuu kakan nda teé ndíso tiñu ja ma kuu saʼa nda cristiano?
4. Ma kɨ̱vɨnduu-ní nu̱u̱ tiñu ñuuyɨvɨ́ yaʼa jín tiñu ja saʼa-ní ji ja jani xini-ní
Ka kaʼvi-ní 1 Juan 5:21. Ñukua de ka kundeʼe-ní VIDEO de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
¿Na sɨkɨ kuu ja nduu ni kandija Ayenge kɨ̱vɨnduu-de nu̱u̱ partido político ni nduu ni saʼa saludar-de bandera ñuu-de?
¿A jani ini-ní ja ni saʼa vaʼa-de?
¿Na inka tiñu kuu saʼa ja kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ tiñu ñuuyɨvɨ́ yaʼa? Ka kundeʼe-ní VIDEO de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
¿Na̱sa kuu steʼen-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo ta ka kasíkí nda ñuu ñuuyɨvɨ́?
¿Na̱sa kuu steʼen-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo vese ja ka saʼa nda político kuu chíndeé nu̱u̱-yo axi nduu?
¿A kuu skanda ini-yo ja kuu kɨ̱vɨnduu-yo nda noticia axi nda ja ka kachi nda ñayí ja iyo ñati nu̱u̱ ndee-yo?
¿Na nu̱u̱ tiñu steʼen ɨn cristiano ja nduu kɨ̱vɨnduu-ji nu̱u̱ tiñu ñuuyɨvɨ́ yaʼa sɨkɨ na̱sa jani xini-ji ji na̱sa saʼa-ji?
JA KA JIKATUʼUN SAVA NDA ÑAYÍ: “¿Nakú nduu chiñuʼun-ro bandera ni nduu jíta-ro himno nacional?”.
¿Na̱sa kachi-ní?
JA NI KUTUʼVA-YO
Nda cristiano ka chuʼun tuni ini-de tágua ma ka kɨ̱vɨnduu-de nu̱u̱ política, de ñukua steʼen na̱sa ka jani xini-de, ka kaʼan-de ji ka saʼa-de.
Tuʼun núku̱ʼun ini
¿Na tiñu jiniñuʼun saʼa-yo nu̱u̱ nda teé ka tatuni?
¿Nakú nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ nda tiñu política?
¿Na tiñu kuu saʼa ja kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ nda tiñu ñuuyɨvɨ́ yaʼa?
NU̱U̱ NDANIʼI KA-NÍ TUʼUN
¿Naguá jiniñuʼun saʼa-yo tágua ma kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ ɨn tiñu ñuuyɨvɨ́ yaʼa?
¿Na̱sa kuu satuʼva nda familia tágua kuu kuiñi tu̱u̱n-de ta kenda ɨn tundoʼo ja kuu saʼa ja kuu kɨ̱vɨnduu-de nu̱u̱ ɨn tiñu ñuuyɨvɨ́ yaʼa?
Ná steʼen-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo jín tiñu saʼa ñayí ta ndutútú-ji (4:25)
Nu̱u̱ kuaʼa tuni ñayí ja nama-ji ñuu-ji kuu ɨn ja vaʼa tuni ja ka saʼa-ji, ¿de a ja nda̱a̱ kuu ñukua?
¿Na̱sa steʼen-yo ja nduu kɨ̱vɨnduu-yo nu̱u̱ ñuuyɨvɨ́ yaʼa ta ka̱ji-yo nú saʼa-yo ɨn tiñu axi nduu?