“Reziste Kont Dyab”

“Reziste kont Dyab, ek li pu sove, li pu al lwin ar zot.”—ZAK 4:7.

1. Ki nu kapav dir konsernan sityasyon ki nu pe viv zordi, ek kifer eski tu bann serviter Bondye bizin fer byin atansyon?

“BONDYE inn disparet, me Satan ankor lamem.” Se enn ekrivin Franse ki apel Andre Malraux ki’nn ekrir sa. Nu byin kapav aplik sa bann parol la ar sityasyon ki nu pe viv zordi. Seki dimunn pe fer zordi, montre ki zot pe les zot plis anbete par Satan olye ki zot fer volonte Bondye. Satan pe servi tu sort kalite mirak, siyn ek bann lezot mwayin ki atir bann dimunn, pu anbet zot. (2 Tesalonisyin 2:9, 10) Me zordi pandan “dernye zur,” Satan pe viz sirtu bann serviter ki’nn angaz zot lavi pu servi Bondye. Li pe fer lager kont bann Kretyin ki Bondye inn swazire pu al viv dan lesyel. Sa bann Kretyin la “zot pratik komannman Bondye ek zot ena responsabilite pu rann temwanyaz lor Zezi.” (2 Timote 3:1; Revelasyon 12:9, 17) Ena bann lezot Kretyin ki ena lespwar pu viv lor later ek ki ed zot dan sa travay la. Bann Kretyin ki’nn swazire ek sa bann lezot Kretyin la, zot bizin fer byin atansyon ek res lor zot gard.

2. Kuma eski Satan ti atir Ev, ek ki kitsoz ti fer lapot Pol trakase?

² Satan enn gran manter ki anbet dimunn dan tu sort kalite fason. Li ti servi enn serpan pu anbet Ev ek deturn li. Li ti fer Ev krwar ki li pu plis ere kan li pa ekut Bondye kan li fer seki li anvi. (Zenez 3:1-6) Anviron kat mil an apre, lapot Pol ti ekrir bann Kretyin ki ti res dan lavil Korint ek ki ti ena lespwar pu al viv dan lesyel. Li ti dir zot ki li per pangar zot tom dan pyez Satan. Li ti ekrir: “Mo per ki, parey kuma sa serpan la ti atir Ev dan so pyez, par enn sertenn fason li gat zot lespri ek li deturn zot, pu zot pa res sinser ar Kris.” (2 Korintyin 11:3) Satan gat lespri bann dimunn ek li deform zot panse. Parey kuma li ti fer avek Ev kan li ti atir li, li kapav fer bann Kretyin ena enn fos rezonnman. Li kapav fer zot krwar ki zot boner depann lor enn kitsoz ki Zeova ek so Garson kondane.

3. Kuma eski Zeova protez nu kont Dyab?

³ Parey kuma enn dimunn ki instal bann latrap pu may zwazo, Satan instal bann pyez pu may bann dimunn ki pa fer atansyon. Pu pa tom dan pyez Satan, nu bizin ‘res dan landrwa sekre’ Zeova. Sa landrwa la, li pa egziste vremem. Li reprezant proteksyon ki Zeova donn bann dimunn ki rekonet par zot aksyon ki Limem pli gran Lerwa ki ena dan liniver. Zot montre sa kan zot sumet ar so lotorite. (Psom 91:1-3) Bondye protez nu par so Parol, so lespri sin ek par so lorganizasyon. Nu bizin sa proteksyon ki Bondye done la pu nu “kapav tini ferm kont bann pyez Satan.” (Efezyin 6:11) Mo grek ki servi pu “pyez” kapav vedir usi “trik.” Pena okenn dut, Satan servi tu sort kalite trik ek pyez pu ki li kapav may bann serviter Zeova.

Bann Pyez Ki Satan Ti Instale pu Bann Premye Kretyin

4. Dan ki kalite lanvironnman bann premye Kretyin ti pe viv?

⁴ Bann Kretyin ki ti viv dan premye ek dezyem syek nu lepok, ti pe viv lepok kot guvernman Romin ti byin for. Pax Romana setadir lape ki ti ena dan Rom ti permet bann komers pu byin prospere. Sa ti amenn enn sityasyon kot bann dimunn ki ti dirize ti gayn buku letan pu zot amize. Bann dirizan ti fer bann laranzman pu ki lepep gayn tu sort kalite lamizman pu zot pa rebele. Pandan sertenn lepok, zur konze piblik ti mem kantite ki zur travay. Bann dirizan ti servi larzan ki ti dan fon piblik pu donn dimunn manze ek pu finans bann spektak pu zot gete. Zot ti anvi ki bann dimunn byin manze ek gard zot lespri fixe lor lamizman.

5, 6. (a) Kifer li pa ti bon ki bann Kretyin frekant bann teat ek bann stad Romin? (b) Ki pyez eski Satan ti servi ek kuma eski bann Kretyin ti kapav evit sa?

⁵ Eski sa sityasyon la ti enn danze pu bann premye Kretyin? Bann ekrivin kuma Tertullien, ki ti viv zis apre lepok bann zapot, ti met an gard kont bann lamizman ki ti ena dan sa lepok la. Grasa sa bann lavertisman la, nu kone ki laplipar sa bann lamizman la ti bann danze spirityel pu bann vre Kretyin ek sa ti kapav amenn zot pu ena enn move kondwit. Laplipar bann spektak an piblik ek bann zwe ki ti organize, ti enn danze parski zot ti donn laglwar bann fos bondye. (2 Korintyin 6:14-18) Mem buku bann spektak tradisyonel ki ti pe zwe dan bann teat ti swa byin imoral swa byin vyolan kot disan ti kule. Avek letan, bann dimunn ti’nn aret interese ar bann spektak tradisyonel ki ti pe zwe. Alor ti ranplas sa par bann spektak imoral kot ti ena bann mim. Dan so liv Daily Life in Ancient Rome, enn istoryin ki apel Jérôme Carcopino dir: ‘Dan sa bann senn la, bann aktris ti gayn drwa zwe san okenn linz lor zot. . . . Ti ena buku disan ti kule. . . . Sa bann kalite spektak la ti plis ogmant bann move dezir degutan ki mazorite dimunn ti deza ena. Ek bann dimunn ki ti dan sa lavil la, ti les zot domine par sa bann move dezir la. Zot pa ti degute, ni soke par sa kalite spektak la. Parski depi lontan sa bann dimunn la ti’nn fini vinn insansib telman zot ti abitye get bann senn vyolan ki ti ena dan bann teat, kot buku disan ti kule. Zot dezir ek zot kondwit ti’nn fini deforme.’—Matye 5:27, 28.

⁶ Dan bann stad Romin, ti ena bann gladyater, setadir bann zom ki ti antrene expre pu lager ant zotmem ziska lamor. Parfwa zot ti lager avek bann zanimo sovaz. Swa zot ti tuy bann zanimo la, swa bann zanimo la ki ti tuy zot. Ti zet bann kriminel ki ti’nn kondane, ar bann zanimo sovaz ek plitar zot ti zet usi buku Kretyin ar sa bann zanimo la. Mem dan sa lepok la, pyez ki Satan ti servi se fer dimunn nepli ena degu pu bann kitsoz imoral ek vyolan. Li ti servi sa ziska ki sa bann kitsoz la ti vinn ordiner ek bann dimunn ti pe demann samem. Sel fason pu pa tom dan sa pyez la se: evit al dan sa bann teat ek stad la.—1 Korintyin 15:32, 33.

7, 8. (a) Kifer li pa ti pu bon ki enn Kretyin al asiste bann lekurs kales? (b) Kuma eski Satan ti kapav servi bann bin piblik bann Romin, pu pyez bann Kretyin?

⁷ Dan bann gran stad Romin, ti ena usi bann lekurs kales. Sa ti vremem enn gran lamizman pu bann dimunn. Me selman li pa ti bon pu bann Kretyin parski laful ti suvan vinn vyolan. Enn ekrivin ki ti viv dan trwazyem syek ti dir ki bann spektater ti lager ant zotmem. Ek Carcopino dir ki “bann dimunn ki ti get lavenir ek bann prostitye ti pe travay” anba dan bann kulwar sa bann stad la. Li kler ki sa plas la pa ti enn landrwa pu bann Kretyin ale.—1 Korintyin 6:9, 10.

⁸ Ki nu kapav dir konsernan bann bin piblik kot bann Romin ti al beyne? Li vre ki pena okenn mal pu beyne ek pu res prop. Me dan buku sa bann bin piblik la, ti ena bann fasilite. Par egzanp ti ena bann plas pu fer masaz, ti ena plas pu fer spor, pu zwe, pu manze ek bwar. Mem si an prinsip, bann misye ek bann madam, sakenn ti ena so ler pu al dan sa bann bin piblik la, me suvan ti les zot beyn ansam. Clement ki ti viv dan lavil Alexandri ti ekrir: “Sa bann plas la ti uver pu bann misye ek madam tulede san okenn diferans. La, zot ti dezabiye ek zot ti lib pu fer bann move kitsoz.” Donk li ti fasil pu Satan servi enn plas piblik ki ti legal pu pyez bann Kretyin. Bann dimunn ki ti ena enn bon zizman pa ti al dan sa kalite plas la.

9. Kont ki pyez eski bann premye Kretyin ti bizin fer atansyon?

⁹ Dan lepok kan dominasyon Romin ti’nn ariv enn pozisyon kot li ti ena gran puvwar, bann dimunn ti kontan zwe larzan. Sa ti mem zot pastan prefere. Pu evite met paryaz larzan lor bann lekurs kales ki ti ena, bann Kretyin ti bizin pa al dan bann stad Romin la. Bann dimunn ti pe met usi bann ti paryaz larzan, par deryer, dan bann tavern ek bann ti lotel. Sa ti ilegal. Bann zwer ti servi bann ti lezo uswa bann ti ros ki zot ti gard dan zot lamin pu zwe. Zot ti met paryaz pu kone ki kantite ena dan lame lot zwer la. Zwe larzan ti enn gran lamizman pu bann dimunn ek sa ti donn zot lokazyon pu gayn kas fasilman san fer gran zefor. (Efezyin 5:5) Anplis, bann madam ki ti servi labwason dan sa bann plas la, ti suvan bann prostitye. Sa ti ankor enn danze pu ena enn move kondwit sexyel. Tusala ti bann pyez ki Satan ti servi pu pyez bann Kretyin ki ti pe viv dan bann lavil Romin. Eski sa inn sanze zordi?

Bann Pyez Ki Satan Servi Zordi

10. Kuma sityasyon ki ena zordi li parey avek sityasyon ki ti ena dan lepok bann Romin?

¹⁰ An zeneral, mem pandan tu sa letan la, bann pyez Satan pa’nn sanze. Dan lavil Korint, bann Kretyin ti pe viv parmi bann dimunn ki ti ena enn move lavi. Lapot Pol ti donn sa bann Kretyin la bann konsey byin ferm pu zot pa les zot “gayne par Satan.” Li ti dir: ‘nu konn byin bann plan [Satan].’ (2 Korintyin 2:11) Sityasyon ki ena zordi dan bann peyi devlope, li parey kuma sityasyon ki ti ena kan Rom ti byin for. Dimunn zordi ena plis letan pu amize. Lotri ki guvernman organize donn mem bann dimunn ki mizer enn ti lespwar. Dimunn okipe par buku lamizman ki pa kut ser. Kan ena spor, bann stad ranpli ar dimunn, zot zwe pu kas. Parfwa bann laful vinn vyolan ek suvan bann zwer la usi vinn vyolan. Bann dimunn tann bann lamizik ki pa bon. Dan bann teat ena bann spektak imoral ek dan sinema ek televizyon zwe bann fim ki pa bon. Dan sertin peyi, ena bann sona ek bann lasurs natirel delo so. La, dan sa bann landrwa la, byin suvan misye ek madam pran bann bin ansam. Lor sertenn laplaz usi ena bann dimunn ki beyne tuni. Parey kuma dan lepok bann premye Kretyin, zordi usi Satan sey pyez bann serviter Bondye par bann distraksyon ki ena dan lemond.

11. Ki pyez ena kan nu anvi ena bann moman distraksyon?

¹¹ Dan lepok ki nu pe viv zordi, buku dimunn strese. Li normal ki zot santi ki zot bizin distraksyon, ubyin sanz zot laktivite. Me nu rapel ki dan lepok bann Romin, ti ena bann kitsoz ki ti kapav danzere pu bann premye Kretyin dan bann bin piblik. Zordi usi parey, Satan servi sertenn plas kot bann Kretyin al an vakans, kuma enn pyez. Ena bann Kretyin ki dan sa bann plas la finn ena enn move kondwit sexyel uswa zot finn bwar lalkol plis ki bizin. Pol ti ekrir bann Kretyin ki ti viv dan lavil Korint: “Pa les zot anbete. Bann move frekantasyon gat bann bon labitid. Leve, regayn zot rezon pu fer seki drwat ek aret fer pese parski ena sertin ki pena konesans Bondye.”—1 Korintyin 15:33, 34.

12. Ki sertin pyez Satan servi pu deturn bann serviter Zeova zordi?

¹² Nu’nn truve kuma Satan ti atir Ev dan so pyez kan li ti gat so rezonnman. (2 Korintyin 11:3) Zordi pyez ki Satan servi se fer bann Kretyin ena enn move rezonnman. Li fer zot panse ki si zot ena enn kondwit parey kuma bann dimunn dan lemond, zot pu montre ki bann Temwin Zeova, zot parey kuma tu dimunn. Zot panse ki dan sa fason la, zot pu kapav fer sertin dimunn aksepte laverite. Me parfwa sa bann Kretyin la vinn telman kuma bann dimunn dan lemond, ki se lekontrer ki arive. (Agai 2:12-14) Ena enn lot kitsoz ki Satan servi pu pyez bann Kretyin, zenn ek vye, ki’nn angaz zot lavi pu servi Zeova. Li pus zot pu amenn enn dub lavi, setadir zot viv de kalite fason ek fer ‘lapenn lespri sin Bondye.’ (Efezyin 4:30) Ena Kretyin ki’nn tom dan sa pyez la parski zot inn mal servi Internet.

13. Satan servi enn pyez ki li kasyet deryer lezot kitsoz, ki sa pyez la sa? Ki konsey liv Proverb done ki byin aplike isi?

¹³ Enn lot pyez ki Satan servi se spiritis, me li kasyet sa deryer lezot kitsoz. Okenn vre Kretyin pa pu fer sorselri par expre, uswa pu al ador Satan direk. Me purtan ena Kretyin ki neglizan lor kalite fim ki zot gete dan sinema uswa dan televizyon. Uswa mem kan zot zwe video games ek kan zot lir bann liv pu zanfan ek bann liv komik. Suvan, dan tu sa bann kitsoz la ena vyolans ek bann kitsoz ki fer per, ki pa normal. Bizin evit tu kitsoz ki ena enn tras spiritis. Enn bon proverb dir: “Ena bann pikan ek bann pyez lor semin enn move dimunn, me kikenn ki anvi sov so lavi, pu res lwin ar sa.” (Proverb 22:5) Parski Satan limem “bondye sa lemond la,” li kapav kasyet enn so bann pyez deryer ninport ki kitsoz ki popiler zordi.—2 Korintyin 4:4; 1 Zan 2:15, 16.

Zezi Ti Reziste Kont Dyab

14. Kuma eski Zezi inn reziste kont premye tantasyon ki Dyab ti met devan li?

¹⁴ Zezi inn donn enn bon legzanp lor fason ki bizin reziste kont Dyab ek fer li sove. Apre so batem Zezi pa ti manze pandan 40 zur, apre sa, Satan ti vinn tant li. (Matye 4:1-11) Premye fwa ki Satan ti tant Zezi, li ti profite kan Zezi ti fin. Li ti dir Zezi fer so premye mirak pu li satisfer so lafin. Zezi ti sit Deteronom 8:3 ek li ti refize pu servi puvwar ki li ti ena pu so prop lintere. Li ti met bann kitsoz spirityel avan manze.

15. (a) Ki dezir natirel eski Satan ti servi pu tant Zezi? (b) Ki pli gran pyez ki Satan servi kont bann serviter Bondye zordi, me kuma eski nu kapav reziste kont li?

¹⁵ Enn pwin interesan konsernan sa tantasyon la, se ki Satan pa’nn esey fer Zezi ena enn move kondwit sexyel. Kan enn kikenn byin fin, li ena enn gran lanvi pu manze. Satan ti kone ki sa pu enn pli bon tantasyon ki kapav servi pu tant Zezi dan sa ler la. Ki bann tantasyon ki Satan servi zordi pu pyez bann serviter Bondye? Ena buku diferan tantasyon. Me enn pli gran pyez ki Satan servi pu anpes nu res fidel anver Zeova, se pus nu pu ena enn move kondwit sexyel. Kan nu fer parey kuma Zezi, nu pu kapav reziste kont Satan ek so bann pyez. Zezi pa ti les Satan gayn li dan so pyez parski kan li ti tante li ti rapel bann verse Labib. Nu’si parey, kan nu tante pu ena enn move kondwit sexyel, nu kapav rapel bann verse kuma Zenez 39:9 ek 1 Korintyin 6:18.

16. (a) Kuma eski Satan ti tant Zezi enn dezyem fwa? (b) Dan ki fason eski Satan kapav esey tant nu pu teste Zeova?

¹⁶ Apre sa, kan Zezi ti lao lor tanp, Satan ti dir li zet so lekor anba. Li ti anvi ki Zezi teste puvwar ki Bondye ena pu protez li par mwayin So bann anz. Lerla, Zezi ti sit Deteronom 6:16 ek li ti refiz pu teste so Papa. Satan pa pu tant nu pu fer nu sote depi enn tanp, me li kapav tant nu pu teste Zeova. Eski nu tante pu gete ki kantite nu kapav swiv bann lamod ki ena dan lemond ek panse ki nu pa bizin konsey? Eski nu tante pu ena bann distraksyon ki pa tro bon? Si nu fer sa, kapav nu pe teste Zeova. Si nu ena sa kalite tandans la, olye ki Satan sove li ale, li pu res ar nu. Li pu tuletan esey pyez nu ek fer nu vinn dan so kote.

17. (a) Kuma eski Satan ti tant Zezi pu enn trwazyem fwa? (b) Kuma eski Zak 4:7 kapav realize dan nu ka?

¹⁷ Satan ti ofer Zezi tu bann rwayom ki ena lor later si li ador li zis enn sel fwa. Me ankor enn fwa, Zezi ti sit enn tex Labib pu reziste kont li. Zezi ti res ferm dan ladorasyon ki li ti donn so Papa. (Deteronom 5:9; 6:13; 10:20) Satan pa pu ofer nu bann rwayom ki ena dan lemond, me li pe tuletan tant nu avek bann kitsoz materyel ki paret atiran. Li kapav mem tant nu pu rod ena nu prop ti rwayom, setadir nu prop konfor personel. Eski nu fer parey kuma Zezi ti fer, setadir ador zis Zeova? Si nu fer sa, seki’nn ariv Zezi pu ariv nu’si parey. Liv Matye dir: “Alor Dyab ti les li trankil.” (Matye 4:11) Satan pu les nu trankil si nu tini ferm kont li. Nu kapav fer sa kan nu rapel bann prinsip Labib ki adapte ar nu sityasyon ek kan nu met zot an pratik. Disip Zak ti ekrir: “Reziste kont Dyab ek li pu sove, li pu al lwin ar zot.” (Zak 4:7) Enn Kretyin ti ekrir biro bann Temwin Zeova an France, li ti dir: “Satan vremem malin. Malgre mo bann bon lintansyon, mo truv sa byin difisil pu mo kontrol mo bann santiman ek mo bann dezir. Me selman, avek kuraz, pasyans ek sirtu avek led Zeova, mo reysi gard mo fidelite ek tini ferm dan laverite.”

Nu Byin Ekipe pu Reziste Kont Satan

18. Ki lekipman spirityel pu ed nu reziste kont Satan?

¹⁸ Zeova inn donn nu tu bann lekipman spirityel pu nu kapav “tini ferm kont bann pyez Satan.” (Efezyin 6:11-18) Nu lamur pu laverite pu kuma enn sintir ki ser nu lerin, setadir prepar nu pu fer bann aktivite ki nu ena antan ki Kretyin. Kan nu byin deside pu viv dapre bann prinsip drwat Zeova, sa pu protez nu leker. Si nu met dan nu lipye lekipman bon nuvel, nu pu sorti suvan dan predikasyon. Kan nu fer sa, nu pu vinn for ek sa pu protez nu lor plan spirityel. Enn lafwa byin for pu kuma enn bukliye ki protez nu kont ‘bann misil dife ki sa kikenn ki move la’ avoy lor nu. Sa pu protez nu kont so bann pyez ek so bann tantasyon. Nu ena konfyans ek lespwar ki bann promes Zeova pu realize. Sa lespwar la kuma enn elmet ki protez nu bann kapasite pu rezone ek gard nu lespri anpe. (Filipyin 4:7) Si nu vinn bann exper pu servi Labib, nu pu servi li kuma enn lepe pu larg bann ki’nn atase ar Satan dan enn fason spirityel. Nu pu kapav usi servi li pu defann numem, parey kuma Zezi ti fer kan li ti tante.

19. Apar ki nu ‘reziste kont Dyab,’ ki li neseser nu fer?

¹⁹ Kan nu gard “tu sa lekipman ki Bondye” inn donn nu la ek kontiyn priye, nu kapav sir ki Zeova pu protez nu kan Satan pu atak nu. (Zan 17:15; 1 Korintyin 10:13) Me Zak ti montre ki li pa ase ki nu ‘reziste kont Dyab.’ Nu bizin usi ‘sumet nu ar Bondye’ ki pran nu kont. (Zak 4:7, 8) Dan prosin lartik nu pu truve kuma nu kapav fer sa.

Kuma U Pu Reponn?

• Ki bann pyez Satan bann premye Kretyin ti bizin evite?

• Ki bann pyez Satan servi zordi pu esey deturn bann serviter Bondye?

• Kuma Zezi ti reziste kont bann tantasyon Dyab?

• Ki lekipman spirityel ed nu pu reziste kont Dyab?

[Zimaz lor paz 8, 9]

Zezi ti reziste kont Dyab

[Zimaz lor paz 10]

Bann Kretyin premye syek ti rezet bann lamizman vyolan ek imoral

[Bann foto]

The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck