Watchtower BIBLIOTEK LOR INTERNET
Watchtower
BIBLIOTEK LOR INTERNET
Kreol Morisien
  • LABIB
  • PIBLIKASION
  • RENION
  • bt sap. 16 p. 124-132
  • “Vinn dan Masedwann”

Pena video ki disponib pou seki ou finn swazir.

Sori, enn erer inn anpes sa video-la zwe.

  • “Vinn dan Masedwann”
  • “Rann Temwaniaz Afon Konsernan Rwayom Bondie”
  • Soutit
  • Lor Mem Size
  • ‘Bondie Ti Apel Nou’ (Zist. 16:6-15)
  • Lafoul “Lev ar Zot” (Zist. 16:16-24)
  • “Pran Batem Deswit” (Zist. 16:25-34)
  • “Ek Aster-la Zot Pe Dir Nou Sorti an Sekre?” (Zist. 16:35-40)
  • “Lape Bondie . . . Depas Tou Konesans”
    Latour Degard Pe Anons Rwayom Zeova (Edision Letid)—2017
  • Enn Gardien Prizon Gagn Laverite
    Bann leson to kapav aprann dan Labib
  • “Li Ti Rezonn Avek Zot lor Bann Lekritir”
    “Rann Temwaniaz Afon Konsernan Rwayom Bondie”
“Rann Temwaniaz Afon Konsernan Rwayom Bondie”
bt sap. 16 p. 124-132

SAPIT 16

“Vinn dan Masedwann”

Boukou dimounn gagn benediksion parski Pol ek so bann kamarad aksepte zot lafektasion ek andire avek lazwa

Zistwar Bann Zapot 16:6-40

1-3. (a) Kouma lespri sin gid Pol ek so bann konpagnon? (b) Ki bann levennman nou pou examine?

ENN group madam pe kit lavil Filip dan Masedwann, ek zot pre pou ariv kot enn ti larivier ki apel Gangites. Kouma zot abitie fer, zot asiz dan bor sa larivier-la pou priye Zeova, Bondie Izrael. Zeova pe get zot.​—2 Kro. 16:9; Ps. 65:2.

2 Pandan sa letan-la, anviron 800 kilomet pli lwin dan Les, enn group zom pe kit lavil List, ki trouv dan Lesid Galasi. Apre plizir zour, zot ariv lor enn sime pave ki al ver Lwes, ki pou amenn zot dan Lazi kot ena boukou dimounn. Sa bann zom-la, Pol, Silas, ek Timote, vremem inpasian pou fer sa vwayaz-la pou al vizit Efez ek lezot lavil, kot bann milyon dimounn bizin tann koz lor Lekris. Me avan mem ki zot koumans zot vwayaz, lespri sin aret zot, me Labib pa dir kouma. Lespri sin anpes zot pou al prese dan Lazi. Kifer? Gras-a lespri sin, Zezi pe diriz Pol ek so bann kamarad pou ki zot pas dan Lazi Miner, travers lamer Eze, ek al dan bor enn ti larivier ki apel Gangites.

3 Nou kapav aprann boukou kitsoz ar fason ki Zezi gid Pol ek so bann konpagnon dan zot vwayaz pou al Masedwann. Aster-la, anou get sertin levennman ki’nn arive pandan deziem vwayaz misioner Pol, ki’nn koumanse lane 49 N.L.

‘Bondie Ti Apel Nou’ (Zist. 16:6-15)

4, 5. (a) Ki ariv Pol ek so bann konpagnon kan zot ariv pre ar Bitini? (b) Ki desizion bann disip pran, ek ki arive apre ki zot pran sa desizion-la?

4 Pol ek so bann konpagnon al dan direksion Lenor pou al prese dan bann lavil ki trouv dan rezion Bitini, parski zot pa pe kapav al prese dan Lazi. Pou zot al laba, kitfwa zot pou bizin mars pandan plizir zour lor bann sime later ki trouv ant rezion Frizi ek Galasi, kot bien tigit dimounn reste. Me selman, kan zot ariv pre ar Bitini, ankor enn fwa, Zezi servi lespri sin pou anpes zot al laba. (Zist. 16:6, 7) Sirman dan sa moman-la sa bann zom-la dan konfizion, ek nepli kone ki pou fer. Zot kone ki zot bizin prese, kouma zot bizin prese, me zot pa kone kotsa zot bizin al prese. Zot ti tap laport ki al ver Lazi, me zot pa’nn kapav rantre. Zot ti tap laport ki al ver Bitini, ek ankor enn fwa, zot pa’nn kapav rantre. Kanmem sa, Pol bien deside pou kontign tape ziska ki enn laport ouver. Lerla, sa bann zom-la pran enn desizion ki kitfwa paret pa lozik. Zot al dan direksion Lwes, mars anviron 550 kilomet, pas dan enn lavil apre lot ziska ki zot ariv kot lepor Troas. Depi Troas li bien fasil pou pran bato pou al Masedwann. (Zist. 16:8) Ek se laba ki pou enn trwaziem fwa, Pol tap enn laport, ek sann fwa-la, laport-la ouver!

5 Lik al Troas pou zwenn Pol ek so bann konpagnon. Lik rakonte: ‘Dan lanwit, Pol gagn enn vizion. Enn Masedonien pe debout la ek pe sipliy li: “Vinn dan Masedwann ek ed nou.” Deswit kouma li gagn sa vizion-la, nou esey al Masedwann, parski nou’nn konpran ki Bondie ti apel nou pou anons bon nouvel ar bann-la.’a (Zist. 16:9, 10) Finalman, Pol kone kotsa li bizin al prese ek sirman li extra kontan ki li pa’nn bes lebra! Deswit sa kat zom-la pran bato pou al Masedwann.

Pol ek Timote pe debout alavan enn bato. Timote pe montre enn kitsoz, pandan ki lekipaz pe travay.

“Alor nou ti pran bato depi Troas.”​—Zistwar Bann Zapot 16:11

6, 7. (a) Ki nou kapav aprann ar seki ti arive pandan vwayaz misioner Pol? (b) Kouma lexanp Pol ankouraz nou?

6 Ki leson nou kapav aprann ar seki’nn arive? Remarke ki se selman apre ki Pol ti al dan direksion Lazi, ki lespri sin Bondie ti gid li. Se selman apre ki Pol ti ariv pre ar Bitini, ki Zezi ti anpes li pou rantre. Ek se selman apre ki Pol ti ariv Troas, ki Zezi ti gid li ver Masedwann. Azordi Zezi, Sef lasanble, kapav gid nou dan mem fason. (Kol. 1:18) Par exanp, kitfwa sa fer inpe letan ki nou pe pans pou fer pionie ouswa pou al servi dan enn landrwa kot bizin plis proklamater. Me selman, kitfwa se apre ki nou pou fer bann zefor pou realiz nou lobzektif, ki Zezi pou servi lespri sin pou gid nou. Kifer? Reflesi lor sa lexanp-la: Se selman si enn loto pe roule, ki enn sofer pou kapav diriz loto-la swa dan drwat swa dan gos. Dan mem fason, si nou anvi fer plis dan predikasion, se selman apre ki nou’nn fer bann zefor ki Zezi pou diriz nou.

7 Me ki nou pou fer si nou ena linpresion ki nou pe fer bann zefor dan vid? Eski nou bizin abandone ek panse ki lespri sin pa pe gid nou? Non. Rapel ki Pol osi ti gagn bann difikilte. Pourtan, li’nn kontign tape ziska ki enn laport ouver. Nou kapav sir ki nou pou gagn boukou bienfe, si nou kontign tape ziska ki “enn gran laport pou laktivite” ouver.​—1 Kor. 16:9.

8. (a) Dekrir kouma lavil Filip ete. (b) Ki levennman bien zwaye arive kan Pol al prese dan ‘enn plas kot bann dimounn zwenn pou priye’?

8 Apre ki zot ariv dan rezion Masedwann, Pol ek so bann konpagnon al dan lavil Filip, kot bann abitan bien fier ki zot bann sitwayen romin. Dan Filip, ena boukou kitsoz ki parey kouma Rom. Alor parski zot santi zot koumadir dan Rom, ena boukou solda romin ki retrete ki res laba. Andeor laport lavil, Pol ek so bann konpagnon trouv enn plas pre ar enn ti larivier, ‘kot zot panse bann dimounn zwenn pou priye.’b Zour Saba, zot al dan sa plas-la ek zot trouv plizir madam ki’nn zwenn ansam pou ador Bondie. Bann disip asize ek koz avek zot. Enn madam ki apel Lidi ‘ekoute, ek Zeova ouver so leker an gran.’ Lidi telman kontan seki li pe aprann ar sa bann misioner-la, ki li ek so fami pran batem. Lerla, li invit Pol ek so bann konpagnon pou vinn res kot li.c​—Zist. 16:13-15.

9. Kouma boukou frer ek ser pe imit lexanp Pol, ek ki benediksion zot gagne?

9 Mazine ki kantite Pol ek so bann konpagnon kontan kan Lidi inn pran batem! Sirman Pol extra kontan ki li’nn aksepte linvitasion pou “vinn dan Masedwann,” ek ki Zeova inn trouv bon pou servi li ek so bann konpagnon pou reponn lapriyer sa bann madam-la! Azordi, ena boukou frer ek ser, zenn ek aze, ki selibater ouswa marye, ki al dan bann landrwa kot bizin plis proklamater. Se vre ki zot gagn bann difikilte. Me selman, sa bann difikilte-la disparet kan zot trouve ki kantite lazwa zot gagne kan zot trouv bann dimounn aksepte bann verite ki ena dan Labib, parey kouma Lidi. Eski twa osi to kapav fer bann sanzman pou ki to kapav al dan bann teritwar kot bizin plis proklamater? Ena boukou benediksion ki pe atann twa! Anou get lexanp Aaron, enn frer ki ena anviron 20 an ek ki’nn al servi dan enn pei dan Lamerik Santral. Li ena mem santiman ki boukou frer ek ser ki’nn al servi dan lezot pei, li dir: “Servi dan enn lot pei finn ed mwa pou vinn pli pros avek Zeova. Anplis, predikasion dan sa bann landrwa-la vremem extra top. Mo ena wit letid Labib!”

De ser pe prese ar enn madam lor sime. Enn zenn misie pe louke pou kone lor ki zot pe koze.

Azordi, kouma nou kapav ‘al dan Masedwann’?

Lafoul “Lev ar Zot” (Zist. 16:16-24)

10. Ki bann demon fer pou ki bann dimounn pa ekout Pol ek so bann konpagnon?

10 Satan sirman bien ankoler ki bann dimounn dan sa bann landrwa-la pe aprann bon nouvel ek pran batem, parski avan li ek so bann demon ti pe fer seki zot anvi laba. Alor, sa pa etonn nou ki bann demon fer tou seki zot kapav pou ki bann dimounn pa ekout Pol ek Barnabas! Pol ek so bann konpagnon kontign al dan plas kot bann dimounn zwenn pou priye, ek enn zour zot zwenn enn servant ki posede par enn demon ek ki fer so bann met gagn boukou kas gras-a so bann prediksion. Sa servant-la swiv Pol ek so bann konpagnon, ek kriye: “Sa bann zom-la zot bann esklav Bondie Pli Lao ek bann-la pe anons zot sime delivrans.” Kitfwa demon-la fer tifi-la dir sa, pou ki bann dimounn krwar ki bann prediksion ki li fer ek seki Pol ansegne sorti kot Bondie. Li fer sa pou ki bann dimounn pa ekout bann vre disip Lekris. Me kan Pol fer sa demon-la sorti dan tifi-la, tifi-la aret kriye.​—Zist. 16:16-18.

11. Apre ki sa demon-la sorti dan sa tifi-la, ki ariv Pol ek Silas?

11 Kan bann met sa tifi-la trouve ki zot pou nepli gagn kas avek li, zot extra ankoler. Zot trap Pol ek Silas ek trenn zot dan bazar kot ena bann mazistra, setadir bann fonksioner gouvernman ki reprezant Rom, pou ki bann-la ziz zot. Bann met sa tifi-la kone ki bann mazistra ena laenn pou bann Zwif ek ki zot fier ki zot bann Romin. Alor, zot dir bann mazistra ki Pol ek Silas pe kree boukou problem, parski ‘zot pe ansegn bann koutim ki bann Romin pa aksepte.’ Kouma zot dir sa, ‘lafoul dan bazar lev ar Pol ek Silas,’ ek bann mazistra donn lord “pou bat zot kout baton.” Apre sa, zet Pol ek Silas dan prizon. Gard-prizon-la met zot dan enn kaso dan fon prizon ek met zot lipie dan bann blok dibwa. (Zist. 16:19-24) Kan gard-prizon-la ferm laport-la, fer telman nwar dan fon prizon-la, ki Pol ek Silas gagn difikilte pou trouv zot kamarad. Me pourtan, Zeova Li, Li pe trouv zot.​—Ps. 139:12.

12. (a) Kouma bann disip Lekris konsider persekision, ek kifer? (b) Ki bann diferan metod Satan ek so bann demon servi kont bann disip Lekris?

12 Bann lane avan, Zezi ti dir so bann disip: “Bann-la pou persekit zot.” (Zan 15:20) Alor, kan Pol ek so bann konpagnon ti al Masedwann, zot ti kone ki ti ena enn posibilite ki zot gagn persekision. Donk, kan zot ti gagn persekision, zot ti kone ki se Satan ki ti deryer sa. Ek zot pa ti panse ki zot ti pe gagn persekision parski zot ti nepli fer Zeova plezir. Azordi, bann dimounn ki anba linflians Satan, azir parey kouma bann dimounn ki ti opoz zot ar Pol dan Filip. Bann dimounn ki malonet rakont bann fos zistwar lor nou dan lekol, dan travay, ek sa kapav fer lezot opoz zot ar nou. Dan sertin pei, bann sef relizie ki pa dakor ar nou met bann lakizasion lor nou. Zot dir ki nou pe kree bann problem, parski nou pe ansegn bann koutim ki bann dimounn pa aksepte dan zot landrwa. Dan sertin landrwa, nou bann frer ek ser gagn bate ouswa al dan prizon. Me kanmem sa, Zeova trouv tousala.​—1 Pier 3:12.

“Pran Batem Deswit” (Zist. 16:25-34)

13. Kifer sa gard-prizon-la demande: “Ki mo bizin fer pou mo kapav sape?”

13 Apre tou seki zot inn viv, sirman sa inn pran inpe letan pou ki Pol ek Silas regagn lafors. Ver minwi, nou trouve ki zot inn regagn lafors, parski zot ‘pe priye ek pe sant bann kantik pou loue Bondie.’ Apre sa, enn kout enn tranbleman-de-ter fer prizon-la tranble! Lerla, gard-prizon-la so somey kase. Kan li trouve ki tou bann laport ouver, li gagn per ki bann prizonie inn sove. Li kone ki si sa inn arive, li pou gagn problem. Alor, li ‘tir so lepe pou touy limem.’ Me Pol kriye: “Pa fer tomem ditor, parski nou tou nou lamem!” Lerla, gard-prizon-la dir li: “Ki mo bizin fer pou mo kapav sape?” Pol ek Silas kone ki se zis Zezi ki kapav sov li. Lerla, zot dir li: ‘Krwar dan Lesegner Zezi, ek to pou sape.’​—Zist. 16:25-31.

14. (a) Kouma Pol ek Silas ed sa gard-prizon-la? (b) Ki benediksion Pol ek Silas gagne parski zot inn andir persekision avek lazwa?

14 Eski sa gard-prizon-la sinser? Pol pena okenn dout lor la. Sa gard-prizon-la enn non-Zwif ek li pa konn bann Lekritir. Avan ki li kapav vinn enn Kretien, li bizin aprann ek aksepte bann verite debaz ki ena dan Labib. Alor Pol ek Silas pran letan pou “koz lor parol Zeova” avek li. Pol ek Silas telman konsantre pou ansegn sa zom-la bann Lekritir, ki kitfwa zot bliye zot bann douler. Sa gard-prizon-la remark bann dimal bien profon ki sa bann zom-la ena lor zot ledo, ek li netway zot dimal. Apre sa, li ek so fami “pran batem deswit.” Zeova vremem beni Pol ek Silas parski zot inn andir persekision avek lazwa!​—Zist. 16:32-34.

15. (a) Azordi, kouma boukou Temwin pe swiv lexanp Pol ek Silas? (b) Kifer nou bizin al get bann dimounn dan nou teritwar?

15 Parey kouma Pol ek Silas, boukou Temwin ki’nn anprizone akoz zot bann krwayans finn gagn bann bon rezilta kan zot inn kontign prese mem dan prizon. Par exanp, dan enn pei kot nou laktivite ti interdi, pandan enn moman preske lamwatie bann Temwin Zeova ki ti pe viv laba ti gagn laverite kan zot ti dan prizon! (Iza. 54:17) Rapel osi ki sa gard-prizon-la ti demann led zis apre ki finn ena enn tranbleman-de-ter. Azordi, dan mem fason, sertin dimounn ki avan pa ti pe ekout mesaz Rwayom Bondie, kitfwa aster-la pou ekoute, parski zot inn pas dan enn sitiasion difisil. Kan nou kontign al get bann dimounn dan nou teritwar, nou montre ki nou la pou ed zot, kan zot, zot pou pre pou ekoute.

“Ek Aster-la Zot Pe Dir Nou Sorti an Sekre?” (Zist. 16:35-40)

16. Kouma boul vire apre ki Pol ek Silas ti gagn bate?

16 Landemin gramatin bann mazistra donn lord pou liber Pol ek Silas. Me Pol dir: “Zot inn bat nou an piblik, san mem ki zot inn ziz nou, alor ki nou bann Romin, ek zot inn zet nou dan prizon. Ek aster-la zot pe dir nou sorti an sekre? Pena sime! Dir bann-la vinn tir nou zotmem.” Kan bann mazistra aprann ki sa de zom-la bann sitwayen romin, zot koumans “gagn per” parski zot realize ki zot pa’nn respekte drwa ki sa bann zom-la ena.d Boul vire. Bann disip ti gagn bate an piblik, ek aster-la bann mazistra ti bizin demann zot pardon an piblik. Zot sipliy Pol ek Silas pou kit Filip. Sa de disip-la aksepte pou ale, me avan sa, zot pran letan pou ankouraz bann nouvo frer ek ser dan Filip. Apre sa, zot kit lavil.

17. Ki leson inportan bann nouvo disip aprann gras-a landirans Pol ek Silas?

17 Si Pol ek Silas ti dir ki zot ti bann sitwayen romin, kitfwa zot pa ti pou gagn bate. (Zist. 22:25, 26) Me selman, sa ti kapav donn bann disip dan Filip linpresion ki zot ti servi zot pozision pou pa soufer akoz bon nouvel. Sa sitiasion-la pa ti pou ed bann disip, ki pa ti bann sitwayen romin, pou res fidel. Kifer? Parski zot pa ti ena bann mem drwa ki Pol ek Silas, ek lalwa romin pa ti pou protez zot. Kan Pol ek Silas inn andir sa pinision-la, zot finn kit enn bon lexanp pou sa bann nouvo disip-la. Zot ti montre ki bann ki swiv Lekris kapav andire ek res fidel kan zot gagn persekision. Anplis, kan plitar Pol ek Silas ti dir ki zot bann sitwayen romin, bann mazistra ti bizin rekonet an piblik ki zot ti fer enn kitsoz ki ilegal. Gras-a sa, bann mazistra ti pou fer atansion ki dan lavenir zot obeir bien lalwa, ek sa ti pou ede pou ki bann Kretien laba pa regagn bann mem problem.

18. (a) Azordi, kouma bann ansien imit Pol? (b) Azordi, kouma nou “defann ek etabli bon nouvel par bann mwayin legal”?

18 Azordi osi, bann ansien ansegn bann frer ek ser gras-a zot bon lexanp. Ninport ki kitsoz ki zot anvi ki lezot dan lasanble fer, zot bizin pare pou fer sa zot osi. Parey kouma Pol, nou pou fer bien atansion kouma nou pou servi nou drwa pou gagn proteksion ek kan pou nou servi li. Si bizin, nou pou pas par bann lakour lokal, nasional, ouswa internasional pou gagn enn proteksion legal pou ki nou kapav kontign ador Zeova. Nou lobzektif se pa pou inplik nou dan bann zafer politik. Me nou fer sa pou “defann ek etabli bon nouvel par bann mwayin legal,” parey kouma Pol ti ekrir lasanble Filip anviron 10 an apre ki li ti anprizone laba. (Fil. 1:7) Me ninport seki lakour deside, parey kouma Pol ek so bann konpagnon, nou bien deside pou kontign “anons bon nouvel” ninport kotsa lespri sin avoy nou.​—Zist. 16:10.

LIK​—EKRIVIN LIV ZISTWAR BANN ZAPOT

Depi koumansman liv Zistwar Bann Zapot ziska sapit 16 verse 9, ekrivin liv Zistwar Bann Zapot koz zis lor seki lezot inn dir ek fer. Me selman, apartir Zistwar Bann Zapot 16:10, 11, li sanz fason ki li ekrir. Par exanp, dan verse 11, ekrivin-la dir: “Nou ti pran bato depi Troas ek nou ti al direk Samotras.” Isi ekrivin-la, Lik, inplik li dan seki li pe rakonte. Me nou pa trouv nom Lik okenn par dan Zistwar Bann Zapot. Alor, kouma nou kone ki se li ki’nn ekrir sa liv-la?

Lik pe asize ek pe ekrir lor enn roulo.

Repons-la trouv dan koumansman liv Zistwar Bann Zapot ek Levanzil Lik. Dan koumansman toule-de liv, ekrivin-la koz ar enn zom ki apel “Teofil.” (Lik 1:1, 3; Zist. 1:1) Liv Zistwar Bann Zapot koumans avek sa bann parol-la: “Teofil, dan mo premie liv mo ti ekrir tou seki Zezi ti fer ek ansegne depi koumansman.” Sa fer lontan ki bann exper lor Labib dakor pou dir ki se Lik ki’nn ekrir “premie liv,” setadir Levanzil Lik. Alor, se limem ki’nn bizin ekrir liv Zistwar Bann Zapot.

Nou pa konn boukou kitsoz lor Lik ek nou trouv so nom zis trwa fwa dan Labib. Kan lapot Pol koz lor Lik, li servi lexpresion “sa dokter ki nou bien kontan la” ek li ti dir osi ki Lik ti parmi so “bann kamarad travay.” (Kol. 4:14; File. 24) Kan Lik servi mo “nou” dan liv Zistwar Bann Zapot, savedir ki li inplik li dan bann zistwar ki li pe rakonte. Ver lane 50 N.L., Lik ti akonpagn Pol depi Troas pou al Filip, me kan Pol kit Filip, Lik ti nepli avek li. Sa de zom-la ti rezwenn dan Filip ver lane 56 N.L. ek ti vwayaz ansam avek set lezot frer depi Filip ziska Zerizalem, kot bann dimounn ti aret Pol. De-z-an plitar, Lik ti akonpagn Pol depi Sezare pou al Rom, ek Pol ti touzour enn prizonie. (Zist. 16:10-17, 40; 20:5–21:17; 24:27; 27:1–28:16) Kan Pol ti enn prizonie pou enn deziem fwa dan Rom, ek ki li ti konpran ki bann dimounn ti pre pou exekit li, “zis Lik” ki ti avek li. (2 Tim. 4:6, 11) Lik pa ti ezite pou fer bann long vwayaz ek pou soufer pou ed bann dimounn tann bon nouvel.

Lik pa dir si li ti trouv avek so prop lizie bann kitsoz ki li’nn ekrir konsernan Zezi. Okontrer, li ti dir ki li’nn travay dir “pou rod bann linformasion ek ekrir lor bann kitsoz” ki baze lor seki bann “temwin” inn trouve. Anplis, Lik limem ti dir ki li ti ‘fer bann resers pou kone kouma bann kitsoz inn pase exakteman depi koumansman, pou ekrir sa bann kitsoz-la, dan enn fason lozik.” (Lik 1:1-3) Liv Zistwar Bann Zapot montre nou ki Lik ti enn kikenn ki ti pran letan pou fer bann resers. Kitfwa, li ti interview Elizabet, Mari, Zezi so mama, ek bann lezot dimounn ankor pou gagn bann linformasion ki li ti bizin. Laplipar bann kitsoz ki Lik inn ekrir, trouv zis dan so Levanzil.​—Lik 1:5-80.

Pol ti dir ki Lik enn dokter, ek kan nou get Levanzil Lik nou trouve ki li ti interese ar lasante bann dimounn ki ti soufer. Par exanp, kan Lik dir ki Zezi ti geri enn zom ki ti posede par enn demon, li ti dir ki “demon-la . . . ti sorti dan zom-la san fer li ditor”; li dir ki Pier so belmer ti “ena enn gro lafiev”; ek konsernan enn madam ki Zezi ti ede, li ti dir ki madam-la ti pe soufer akoz “enn move lespri ki ti fer li malad depi 18 an. Li ti bien kourbe ek li pa ti kapav redres li ditou.”​—Lik 4:35, 38; 13:11.

Nou trouve ki Lik ti fer “travay Lesegner” pas an premie dan so lavi. (1 Kor. 15:58) Lik pa ti ena lobzektif pou vinn enn gran dokter, me pou ed bann dimounn pou konn Zeova ek servi Li.

LIDI​—ENN MARSAN KI TI PE VANN BANN KITSOZ MOV

Lidi ti res dan Filip, enn lavil inportan dan Masedwann. Lidi ti sorti Tiatir, enn lavil ki trouv dan enn rezion ki apel Lidi. Ek sa rezion-la ti trouv dan Lazi Miner. Lidi ti vann bann kitsoz kouler mov. Pou ki li kapav fer so travay, li ti al lot kote lamer Eze. Li paret ki li ti pe vann diferan kitsoz kouler mov, kouma par exanp: bann tapi, bann latwal epe ki akros lor miray, bann latwal, ek mem bann dilon. Inn trouv enn kitsoz ki’nn ekrir lor enn ros dan lavil Filip, ki montre ki ti ena enn group marsan ki ti vann bann kitsoz kouler mov dan sa lavil-la.

Lidi ki pe montre enn latwal.

Labib dir ki Lidi ti “enn adorater Bondie,” savedir ki kitfwa li ti konverti dan relizion zwif. (Zist. 16:14) Kitfwa, li ti koumans ador Zeova dan lavil kot li ti sorti, Tiatir. Ek konpare ar lavil Filip, ti ena enn sinagog dan Tiatir. Sertin panse ki Lidi, ki vedir “fam ki sorti Lidi,” ti enn nom gate ki bann dimounn ti donn li dan Filip. Selman, ena bann prev ki montre ki dan sa lepok-la ti ena bann madam ki ti ena mem nom.

Ant bann lane 700 a 900 A.N.L., bann dimounn ti konn bann abitan Lidi ek zot bann vwazin, kouma bann dimounn ki konn bien tenn bann kitsoz kouler mov. Anplis, Tiatir ti renome pou so delo, parski li ti fer bann kouler “vinn pli eklatan ek res pli lontan.”

Sa bann kitsoz kouler mov la, ti bann prodwi delix ki zis bann ris ti kapav aste. Ti kapav servi diferan kitsoz pou tenn bann kitsoz kouler mov, me kouler ki ti pli bon ek pli ser, ti sorti dan bann kokiyaz lamer Mediterane. Ek souvan ti servi sa pou tenn bann bon lin. Dan enn kokiyaz ti kapav gagn zis enn gout sa kouler-la. Ek ti bizin anviron 8,000 kokiyaz pou gagn zis enn gram sa kouler spesial la. Alor, nou konpran kifer bann latwal kouler mov ti bien ser.

Lidi ti bizin ena boukou kas pou ki li kapav fabrik bann diferan kitsoz ki li ti pe vande. Lidi so lakaz ti telman gran ki Pol, Silas, Timote, ek Lik ti kapav res kot li. Donk, Lidi ti bizin enn marsan bien ris, ek so biznes ti pe bien marse. Lexpresion “so fami,” kitfwa vedir ki Lidi ti pe viv avek so fami, ek ki kitfwa li ti ena bann esklav ek bann serviter. (Zist. 16:15) Avan ki Pol ek Silas ti kit lavil Filip, zot ti zwenn sertin frer kot Lidi. Lidi ti enn fam ki kontan montre lospitalite, ek li paret ki bann premie Kretien dan Filip ti servi so lakaz pou zwenn ansam.​—Zist. 16:40.

Anviron dizan apre, kan Pol ti ekrir lasanble Filip, Pol pa koz lor Lidi. Tou seki nou kone konsernan Lidi, trouv zis dan Zistwar Bann Zapot sapit 16.

a Get lankadre “Lik​—Ekrivin Liv Zistwar Bann Zapot.”

b Li posib ki bann Zwif pa ti gagn drwa ena enn sinagog dan lavil Filip, parski Filip ti enn lavil militer. Kitfwa enn lot rezon kifer pa ti ena enn sinagog laba, se parski ti bizin ena omwin dis zom zwif pou ki ena enn sinagog, ek kitfwa dan sa lavil-la pa ti ena ase zom zwif.

c Get lankadre “Lidi​—Enn Marsan Ki Ti Pe Vann Bann Kitsoz Mov.”

d Dapre lalwa romin, pa ti gagn drwa pini enn sitwayen romin an piblik san ki li pas lakour ek ki’nn deklar li koupab.

    Piblikasion Kreol Morisien (2000-2025)
    Dekoneksion
    Koneksion
    • Kreol Morisien
    • Partaze
    • Preferans
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Linformasion Legal
    • Prinsip Konfidansialite
    • Reglaz Konfidansialite
    • JW.ORG
    • Koneksion
    Partaze