MWAHA WOOSOMIYA 25
Unkhuluvele Yehova wakhalaka ni masukhuli
“Kiri ni masukhuli ni kiri ooripiya nrima cinene.”—ISAA. 38:6.
NCIPO 30 Meu Deus, Meu Amigo e Pai
NINHALA WIITTHUCANI?a
1. Kontha isiyani nihaana niiwelelaka moolumo a Yesu?
UKATI Yesu waattonkaawe citthu caahala ukhumelela mahuku ookhicera, uyo aheera: “Masi mwiiweheehe ratta, wiira nrimeenyu uhikhale woolemeliya . . . nlattu wo masukhuli o muukumini.” (Luka 21:34) Nihaana niiwelelaka ayo moolumwaayo. Kontha isiyani? Kontha ukati unkhaleehu, hiivano ciicammo anaanikhumelela masakha anaaphwanya atthu otheene.
2. Matakiheroni anthoonyera masakha anaakhumelela mayamunneehu?
2 Ukati nkiina, anaanikhumelelaka masakha menci weemara imoca. Woone matakihero. Munneehu mmoca neehaniya John,b inonwerya iretta yo muukookoni ineehaniya esclerose múltipla, ahokhala pusya ukati amwaarawe wantthawalyaaya cinavinre myaakha 19 anathelanacile. Ciicammo, asaanaawe eeli yahohiya unswalela Yehova. Bob ni amwaarawe aneehaniya Linda ciicammo yahaakhumelela masakha makiina. Ooyeeli wahaamalela ntekwaaya ni, yahaana yathamaka nipuro naakhalaaya kontha khayaarina-tho nsurukhu wooliva inupa yaakhalaaya. Ciicammo, Linda ahoonelela wiira ahaana iretta yo wanrimani yaahala umwiiva, ni ahaana iretta ikiina yowoopiha mwiirutthuni wawe.
3. Toko cinthoonyeraaya Afilipo 4:6, 7, isiyani inlamuliyeehu ukupali?
3 Yehova khanle Mpattusiihu ni Apaapeehu onifento. Phimaana, ninlamuliya ukupali itthu imoca: Yehova naacuwela mananna cinnihuvihaaya masakha annikhumelela ni uyo naapheela unikavihera uvilela khula masakha. (Usome Afilipo 4:6, 7.) Ibiiblya inaahimya masakha menci yaakhumelenle atthu yanswalela Nluku khalayi. Ni ciicammo inaathoonyera mananna Yehova caakavihenryaawe uvilela masakhaaya. Nttwee noone matakihero vakaani.
ELIYASI—“NLOPWANA O MAKHALELO TOKO HIIVANO”
4. Marikarikoni yankhumelenle Eliyasi, ni uyo anwehenre cani Yehova?
4 Porofeeta Eliyasi aakhala ukati woorika cinene ni yahonkhumelela marikariko moolupale. Mwene oosarayeli ule ukatyuule aari Akabi, ni uyo khamwiiwelela Yehova. Akabi ahonthela Yesapeli, nthiya ootakhala nrima answalela Bahaali. Nkhayi, Akabi ni Yesapeli yahomwarusela nlaponi yo Isarayeli uswaleliya Bahaali ni yahowiivakaca maporofeeta a Yehova enci. Eliyasi ahokhitiri utthawa wiira hiiviye. Ni nlattu wonkhuluvela Yehova, uyo ahokhitiri woopwa ukati wotala yuulupale. (1 Mam. 17:2-4, 14-16) Uhiya commo, Eliyasi ahonkhuluvela Yehova ukati waarukunuwenlyaawe maporofeeta ni atthu yanswalela Bahaali. Uyo ahaasovenriha asarayeli ukhala mphantte wa Yehova. (1 Mam. 18:21-24, 36-38) Ule ukati woorikoole, Eliyasi cahonkhumelela citthu cinci canthoonyenre wiira aanaakaviheriya ni Yehova.
Yehova ahoveleeliha nlayikha wiira ninkavihere Eliyasi uturuwela ukhalana ikuru (Uwehe iparaagarafu 5-6)c
5-6. Toko cinthoonyeraaya 1 Mamwene 19:1-4, Eliyasi eecona cani, ni Yehova anthoonyenre cani Eliyasi wiira aananfenta?
5 Usome 1 Mamwene 19:1-4. Masi ukati apwiyamwene Yesapeli waamoopopihalyaaya umwiiva Eliyasi, uyo ahoova cinene ni ahotthawela nkoco wo Peresepa. Eliyasi aari ni masukhuli menci mpaka “aholepela wiira akhwe.” Nlattuni wiicoonalyaawe commo? Eliyasi aari nlopwana oopahuwa, “nlopwana o makhalelo toko hiivano.” (Tiya. 5:17) Atthunaka Eliyasi aakhanle pusya nlattu wo masukhuli ni nlattu wo woocyaa mwiirutthuni wawe. Uyo pooti ooniha wiira wiikurumica wawe usovenriha uswali weekhweeli waari nteko wo mahala. Eliyasi oopuwela wiira khiivo itthu yaakhitinryaawe ulokihaca nlaponi yo Isarayeli ni ooniha wiira khaarivo-tho ntthu nkiina answalela Yehova toko uyova. (1 Mam 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Inanna yiicoonalyaawe porofeeta Eliyasi pooti atthunaka unitikhiniha. Masi Yehova ahocuwela itthu yaamwiira Eliyasi.
6 Ukati Eliyasi waahimyaawe itthu yaamwiira, Yehova khanvaanyihale. Uhiya commo, Yehova ahonkavihera uturuwela ukhalana ikuru. (1 Mam. 19:5-7) Wahoolo waya, Yehova ahonthoonyera Eliyasi ikuru cawe. Ayo yaari mananna omaana Yehova oovaanyiha moopuwelelo a Eliyasi. Vano, Yehova aheera wiira nlaponi yo Isarayeli nanlelo yahaavo atthu 7.000 yaakhottile unswalela Bahaali. (1 Mam. 19:11-18) Yehova aapankale citthu cotheenennyo wiira anthoonyere Eliyasi mananna canfentaawe.
YEHOVA NHALA UNIKAVIHERA CANI?
7. Kontha isiyani mananna Yehova canwacenryaawe Eliyasi anaanilipiha?
7 Ahaavo masakha oorika yuukhumelenle weeva? Yakhala, wuupuwela wiira Yehova ahocuwela itthu yaamwiira Eliyasi pooti wuumaaliha weeva! Iyo inaanikhuluveliha wiira Yehova ciicammo naacuwela masakha annikhumelela. Yehova naacuwela nipuro cinvelavelaaya ikuru cihu ni mpaka naacuwela itthu inoopuweleehu ni inniira wanrimani wihu. (Isaa. 103:14; 139:3, 4) Nankhuluvelaka Yehova toko Eliyasi, pooti wankupaliihu wiira Yehova naahala unikavihera waanana khula masakha oohala uniwaanela masukhuli.—Isaa. 55:22.
8. Manannani Yehova cinhalaawe wuukavihera uvilela masukhuli?
8 Masukhuli pooti wuupankiha wuupuwela citthu coohiloka ni pooti uhuulipiha. Wakhala wiira iyo phi itthu inookhumelela, wuupuwele wiira Yehova naahala wuukavihera uvilela masukhuli arinaa. Uyo nhala wuukavihera cani? Ni nivekelo. Uyo mpheela wiira weeva unlompe ni unhimyere citthu cinookhaliha ni masukhuli. Uyo naahala uwiiwelela wanlepelaka wiira ookavihere. (Isaa. 5:3; 1 Pet. 5:7) Phimaana, khula ukati unhalaaya wuukhumelela masakha anoorikihela ukhala ni nnema, unlompe Yehova. Uyo khanhala uwuulumana co ni co, toko caamuulumannyaawe Eliyasi. Masi uyo nhala uwuulumana avarelaka nteko Ibiiblya ni nloko no makristau. Mbiiblyani, weeva unaahala uphwanya iveerusu cinhala wuumaaliha ni cinhala wuuvaha niweherero. Ni wanlokoni, weeva unaahala waaphwanya mayamunna ni asirokorihu anhala wuulipiha.—Aroo. 15:4; Mabere. 10:24, 25.
9. Manannani cinhalaawe unikavihera mpatthani ookhuluvelya?
9 Yehova ciicammo ahomwiirela Eliyasi wiira anvahe Elisewu miteko cikiina caarinaawe. Ayo yaari mananna Yehova onvaha Eliyasi mpatthani omaana aahala unkavihera ukati woohalaka ukhala ni masukhuli menci. Inanna imoca, weeva wanttonkelaka masukhulyaa mpatthani ookhuluvelya, uyo naahala wuukavihera uwacera ratta masukhulyaa. (2 Mam. 2:2; Miru. 17:17) Atthunaka weeva unoopuwela wiira khurina mpatthani oohala unhimerya masukhulyaa. Phimaana, unlompe Yehova ni unlepele wiira ookavihere umphwanya nkristau ookhomaala nhala wuulipiha makhuva.
10. Itthu yankhumelenle Eliyasi ni inatiri ya Isaiya 40:28, 29 innivaha niwehereroni?
10 Akaviheriyaka ni Yehova, Eliyasi ahokhitiri uvilela masukhuli ni uhihiya unswalela Yehova myaakha cinci. Itthu yankhumelenle Eliyasi inaanivaha niweherero. Pooti ukhala wiira hiiva ninaakhala ni masukhuli menci anniwereeha irutthu ni ahinnikhaliha ratta mmuru wihu. Masi nankhuluvelaka Yehova, uyo naahala univaha ikuru cimpheeleehu wiira nihihiye uvilela.—Usome Isaiya 40:28, 29.
AYO YAHONKHULUVELA YEHOVA
11-13. Masukhuli yaakhalihale cani atthu araru yanswalela Nluku khalayi?
11 Atthu akiina yanswalela Yehova khalayi ciicammo yahaakhumelela masakha menci. Toko Ana. Uyo waanaamuula nru cinene nlattu woohaayara asaana. Itthu yantepiha, ukhalaka wiira Ana aanaatarawaciya naakhattyaawe. (1 Sam. 1:2, 6) Masukhuli a Ana yaari menci, mpaka uyo aakhala onlanka paasi ni khaakhitiri ulya.—1 Sam. 1:7, 10.
12 Mwene Davidi ciicammo ahokhala ni masukhuli menci. Wuupuwele masakha yankhumelenle. Davidi khawantaphuwa nrima nlattu wo matampi yaavaralyaawe. (Isaa. 40:12) Apisalau, mwaana annyanryaawe, ahonrukunuwela ni wahoolo waya uyo aheeviya. (2 Sam. 15:13, 14; 18:33) Ni Davidi ahorukunuweliya ni mpatthannyaawe mmoca ankhuluvelaawe cinene. (2 Sam. 16:23–17:2; Isaa. 55:12-14) Nhina Isaalimu cinci Davidi cantikhalyaawe, ninaakhitiri woona wiira, hataa akhalaka ni masukhuli, Davidi khaahiyale nanka itthu impankihaka uhiya unkhuluvela Yehova.—Isaa. 38:5-10; 94:17-19.
Isiyani yankavihenre nasaalimu urukunusa moopuwelelwaawe? (Uwehe iparaagarafu 13-15)d
13 Wahoolo, nasaalimu mmoca ahancera uwoonela nttima atthu yaapanka citthu coohinamaana nlattu wo makhalelo yaarinaaya. Uyo atthunaka aari nlevita mwanculawe Asafi, ni uyo aavara nteko ‘wanupani yuulupale yaaswaleliya nluku.’ Uyo aari ni masukhuli menci mpaka aakhala woohitteeliya ni khiivo yanciva. Ni mpaka ahanca wuupuwela wiira unswalela Nluku khawaarina ifayita cinene.—Isaa. 73:2-5, 7, 12-14, 16, 17, 21.
14-15. Matakihero mararu o mbiiblyani anniitthuciha isiyani nhina unlepela Yehova wiira anikavihere?
14 Atthu araru yanswalela Yehova aromoliye yahonkhuluvela Yehova ni yahonlepela wiira aakavihere. Ayo yaholompa venci ni yahonhimyera Yehova masukhuli yaarinaaya. Ayo yahohimya nlattuni waakhanlyaaya ni masukhuli menci. Ni khayaahiile urwaa nipuro naaswaleliya Yehova.—1 Sam. 1:9, 10; Isaa. 55:22; 73:17; 122:1.
15 Yehova ahowoonela uthunku ooraaru ni ahaakavihera khampa ayo caapheelaaya. Ana ahokhalana nnema wanrimani wawe. (1 Sam. 1:18) Davidi hantikha: “Masakha menci akhanle a ntthu neettela isariya, masi Yehova naamoopola mmasakhani motheene.” (Isaa. 34:19) Nasaalimu ahoona wiira Yehova ‘ahovarelela ntata nawe nonlopwana’ ni ahonvaha ikano coothoonyera nifento. Uyo aheera: “Masi miiva, umwattamela Nluku itthu yootepa ukicivela. Pwiiyaaka Nkhulupale Yehova kimpankale mwiikitthwaaka.” (Isaa. 73:23, 24, 28) Ayo matakiherwaayo anniitthuciha isiyani? Ukati nkiina, ninaahala ukhala pusya nlattu wo masakha menci oonikhumelela ni ninaahala ukhala ni masukhuli. Masi ninaahala ukhitiri uvilela. Nihaana nuupuwelaka mananna Yehova caakavihenryaawe atthu akiina, unlompa ninkhuluvelaka ni upanka yotheene innilepelaawe.—Isaa. 143:1, 4-8.
UNKHULUVELE YEHOVA WIIRA UVILELE MASANKIHO
Nrokorihu mmoca aapheela wiikhaliha veekha, masi ukati wiikurumicalyaawe waakavihera akhwaawe, uyo aheecoona ratta (Uwehe iparaagarafu 16-17)
16-17. a) Kontha isiyani khaninlamuliya wiikhaliha veekha? b) Ninhala ukhitiri cani uturuwela ukhalana ikuru?
16 Ayo matakihero mararwaayo ciicammo anaaniitthuciha itthu ikiina yuulupale: Khaninlamuliya unhuluwa Yehova ni apoovwaawe wiira nikhale veekha. (Miru. 18:1) Nancy ahokhala ni masukhuli menci ukati waahinnyaawe naawanuwawe. Uyo neera: “Yahaavo mahuku menci yahaapheelaka umoona mena ntthu, ni akaapheela umuulumana nanka ntthu. Masi keekhalihaka veekha, waanaatepa ukiriipa nrima.” Vano, Nancy aholakela wancera waakavihera akhwaawe yaaphwanyale masakha. Upanka commo, wahonkavihera Nancy wiicoona ratta. Uyo neera: “Kihoona wiira, ukati weekurumicaaka waaviriyana ni waakavihera ale yaari ni masakha, mi kaanaahiya utepa uyoonela uthunku.”
17 Mikutthaano co wanlokoni pooti unikavihera uturuwela ukhalana ikuru. Mikutthaano cinkhala ukati nkiina Yehova unvarelaawe nteko wiira ‘anikavihere ni animaalihe.’ (Isaa. 86:17) Umikutthaanoni, Yehova naanivaha ikuru avarelaka nteko nnepaawe wootteela, Nuulumo nawe ni apoovwaawe. Nwo phi nipuro ninkhalaneehu ukati wiira “nilipihane nrima.” (Aroo. 1:11, 12) Nrokorihu mmoca neehaniya Sofia neera: “Yehova ni mayamunna phinkivaha ikuru wiira kirwee uhoolo. Mikutthaano phaari itthu yofayita cinene muukumini waka. Kihoona wiira, keekurumicaka uvara nteko wuulalyeerani ni wanlokoni, kinaatepa ukhalana ikuru wiira kivilele masakha ni masukhuli ankiphwanya.”
18. Nakhalaka ni masukhuli, isiyani Yehova innivahaawe?
18 Wakhalaka ni masukhuli, nuupuwele wiira Yehova khanikhuluvelihale paasi umaliha masakheehu uhoolo. Hataa ilelo, uyo nawiivaherera wiira anikavihere uvilela masakheehu. Uyo ‘naanipankiha wiira unicivele ni naanivaha ikuru wiira nikhitiri’ uvilela neecoonaka ukhala ni masukhuli ni oovelavela.—Afili. 2:13.
19. Arooma 8:37-39 innikhuluveliha isiyani?
19 Usome Arooma 8:37-39. Apostolu Paulu naanikhuluveliha wiira khiivo itthu inhala unimwalaniha ni nifento na Nluku. Hataa ukhalaka commo, mayamunneehu ni asirokorihu enci anawaanana masankiho. Hiiva ninlamuliya untakiha Yehova nawooniheraka uthunku ni naakaviheraka toko cimpheelaaya. Masi ninhala waakavihera cani? Iyo phi itthu inhaleehu woona nhina mwaha nkiina unhaleehu usoma.
NCIPO 44 Oração de Um Servo Aflito
a Ukhala ukati mwinci ninari ni masukhuli ni nicukulacaka pooti uniwereeha irutthu ni uhikhaliha ratta moopuwelelweehu. Yehova nhala unikavihera cani? Nhina ula mwahoola, ninaahala woona mananna Yehova cankavihenryaawe Eliyasi uvilela itthu yoorika yankhumelenle. Ninaahala ciicammo woopela mwaha matakihero o mbiiblyani aatthu akiina yaalepenle ukaviheriya ni Yehova wiira avilele masakha yaarinaaya.
b Macina aromoliye nhina ula mwahoola ahaakakhanihiya
c ILATARATO: Ratta-raatta, nlayikha na Yehova ninanvusa Eliyasi ni ninanvaha iphawu ni maaci.
d ILATARATO: Nasaalimu atthunaka aari mwanculawe Asafi nawantikha ni nawiipa isaalimu wamoca ni malevita makiina.