IBIBLIYOTEKA YO MWINTERNETINI yo Watchtower
IBIBLIYOTEKA YO MWINTERNETINI
yo Watchtower
Imakhuwa Imeetto
  • IBIIBLYA
  • ILIVURU
  • MIKUTTHAANO
  • w20 Fevereiro pp. 26-30
  • Kihaakhela iparakha cinci nlattu wo wiitthuca meettelo omaana aakhwaaka

Khiivo ividiyu yo ula mphanttyoola.

Nswammaha, ihaavo ivonnyaale ukati wowoonihera ividiyu.

  • Kihaakhela iparakha cinci nlattu wo wiitthuca meettelo omaana aakhwaaka
  • Ukhalenla Ilalyeeraka Umwene wa Yehova (Yoosomiya)—2020
  • Isuputiitulu
  • Myaha Coolattanaca
  • MANANNA CANCENRYAAYA UKICIVELA ULALYEERA
  • UTURUWELA UKHALA MAPIYONEERU OWIIVAHERERA U QUEBEC
  • NAHOLATTULIYA UKHALA MAMOOTTOLI
  • MWAAKHA UHINLIYALAAKA
  • ULATTULIYA URWAA UVARA NTEKO NIPURO NIKIINA
  • Woonihera waawacera akhwiihu unaawaana iparakha muukumini wihu
    Ukhalenla Ilalyeeraka Umwene wa Yehova (Yoosomiya)—2023
  • Unvarela nteko Yehova uhokiphwanyiha iparakha
    Ukhalenla Ilalyeeraka Umwene wa Yehova (Yoosomiya)—2024
Ukhalenla Ilalyeeraka Umwene wa Yehova (Yoosomiya)—2020
w20 Fevereiro pp. 26-30

IHANTISI YO MAKHALELO ANTTHU

Kihaakhela iparakha cinci nlattu wo wiitthuca meettelo omaana aakhwaaka

ITTONKIYE NI LÉONCE CRÉPEAULT

Léonce Crépeault nari mmirawo.

UKATI waaryaaka mwanhima, waanaakirika urwaa wuulalyeerani. Masi ukati wuunuwalyaaka, kihaakhela miteko cahoopuwelaaka wiira kaanaahala ukhitiri uvara. Masi matakihero omaana aakhwaaka ahokikavihera umaliha woova waka ni waakhela iparakha comaana myaakha 58 cikhanlyaaka kivaraka nteko wo wiivahereriya ukati wotheene.

Mi kiyariye isittatti yo Quebec, inkhala uprovinsiya yo Canadá ineehaniya Quebec. Ule ncokoole, inoolumiya ifrancês. Apaapa Louis ni amaama Zélia, ahokuunuwiha sana-saana ninifento. Apaapa yaari oomaala venci ni waanaacivela usomasoma ilivuru. Mi waanaakicivela cinene wantikhaca, ni wahoolo koopuwela ukhala jornalista.

Ukati waarinaaka myaakha 12, Rodolphe Soucy, aavara nteko naapaapa, aanaawaaka unootola wamoca ni mpatthannyaawe. Ayo yaari Masaahiti a Yehova. Mi akaacuwela ratta Masaahiti a Yehova ni khayaakicivela cinene ittiinnyaaya. Masi kahokhala ootikhinihiya kaawoonaka yaakhulaka mbiiblyani sana-saana makoho yaarineehu. Apaapa ni amaama ciicammo yahokhala ootikhinihiya, phimaana nahotthuna usomihiya Ibiiblya.

Ule ukatyuule, mi kaanaasoma wacikolani yeekatoolika. Ukati nkiina, kaanawaahimyeraka amirawo yaasomanaaka citthu ceetthucaaka mbiiblyani. Mapurusoore yaakisomiha yaari mapaatiri, ni nuukatyaaya ayo yahocuwela wiira kaanawaahimyeraka myaha co mbiiblyani anacikola akhwaaka. Uhiya ukithoonyera mbiiblyani wiira itthu yaapankaka yaari yootakhala, paatiri mmoca ahokiirela uhoolo waatthu otheene nsaala wiira miiva kaapanka itthu yootakhala. Hataa ukhalaka wiira itthu yaakiirenlyaawe khayaakicivenle, iyo yahokikavihera venci. Kontha yahokithoonyera wiira citthu cottiini ceetthucihiya wacikolani khacaari citthu co mbiiblyani. Kahoona wiira kaalamuliya urwaa usoma icikola ikiina. Phimaana, kahaalepela asipaapaaka, ni ayo yahokitthunihera urwaa usoma icikola ikhwaawe.

MANANNA CANCENRYAAYA UKICIVELA ULALYEERA

Mi akaahiyale usoma Ibiiblya, masi akaakuvale urwaa uhoolo, kontha kaanawoova ulalyeera mmawaani. Ule ukatyuule, ikereeca katoolika yaanaakupaliya cinene u Quebec ni yaanaalupattha venci ntekweehu woolalyeera. Maurice Duplessis, Primeiro-Ministro o Quebec, aanawaatanaca cinene niikereeca. Uyo ahaasovenriha atthu enci uwoopopiha ni waalupattha Masaahiti a Yehova. Phimaana ntthu ahaana alipaka nrima wiira alalyeere.

Munna mmoca aakikavihenre umaliha woova waka, eehaniya John Rae, aasomale iturma 9 yocikola yo Gileade. John aari munna oocuwelaca cinene, masi uyo aanawiiyeviha, kheecuunuwiha ni khaarika umoopana mwaha. Imaara cinci, uyo khaakilaka akuulumanaka co ni co, masi ntakihero nawe naanaakiitthuciha cinene. John khooluma ratta ifrancês, phimaana imaara cinci kaanankhumanaka wuulalyeerani wiira kinkavihere. Uviriha ukati mwinci kinari ni John, uhokikavihera alakela utthara ikhweeli. Uvira waya myaakha 10 kinaacuwenle Masaahiti a Yehova, mi kahopattisiya, nihuku 26, mweeri wo Maio, mwaakha 1951.

Léonce Crépeault ni John Rae naapatthannyaaya.

Ntakihero nomaana na John Rae (A) miiva nihokikavihera (B) uhiya woova ulalyeera mmawaani

Mayamunna enci o wanlokoni wihu u Quebec yaari mapiyoneeru. Ntakihero naya nomaana nahokisovenriha ukhala piyoneeru. Ule ukatyuule, naalalyeeraka khula inupa nivarelaka nteko Ibiiblya paahi. Ukhala wiira naalalyeera woohilivuru cihu, nahaana nicuwelaka uvarela nteko saana Ibiiblya. Phimaana, mi kaheekurumica wiitthuca iveerusu co mbiiblyani caahala ukikavihera waakihera ikhweeli. Waanookhalaru commo, atthu enci yaanaakhotta usoma Ibiiblya cikhwaawe ikereeca katoolika cahaatthunihaaya.

Mwaakha wo 1952, kahonthela Simone Patry, Saahiti a Yehova ookhuluvelya, ni nahothamela u Montreal. Uhinavira mwaakha mmoca, nahonnyara mwanihu, Lise. Unookhalaru wiira mi kahohiya nteko weepiyoneeru nihinaaya uthelanaca, mi ni Simone naaneekurumica uhirikarikiha makhalelweehu. Phimaana mi naamucaaka nahokhitiri ukavihera venci miteko co wanlokoni.

Uvira waya myaakha 10, kahuupuwela uhokoleela uvara nteko weepiyoneeru. Mwaakha wo 1962, kahorwaa usoma icikola yo mahumu ineehaniya Icikola yo Miteko co Umwene. Iyo icikoleeyo yaasomiye u Peteli yo Canadá ni yaari yo myeeri 6. Keereliye wiira kikhale ikatti imoca ni munna Camille Ouellette. Kahotikhinihiya ukati woonaaka mananna munna Camille ceekurumicaawe wuulalyeerani. Masi yaatepale ukitikhiniha, ukhalaka wiira uyo aari nnyari. Ule ukatyuule waanaarika waaphwanya u Quebec mayamunna yaarina asaana, masi yaavara nteko weepiyoneeru. Waanookhalaru commo, iyo phi itthu Camille yoopuwelaawe upanka. Ukati waasomeehu iyo icikoleeyo, uyo ahokisovenriha wuupuwelaca ukhala piyoneeru, ni uvira waya myeeri vakaani, kahoona wiira kaanaahala woorya uhokoleela ukhala piyoneeru. Atthu akhwaawe khayoonale ukhala yomaana itthu yaalakenlyaaka upanka, masi mi kaholakela urwaa uhoolo. Mi kaanaakupali wiira Yehova anaahala ukikavihera ulakela waka uvara cinene nteko woolalyeera.

UTURUWELA UKHALA MAPIYONEERU OWIIVAHERERA U QUEBEC

Mwaakha wo 1964, mi ni Simone naholattuliya urwaa ukhala mapiyoneeru owiivaherera isittatti yaayariyeehu, u Quebec. Cahovira myaakha cinci nikhalaka u Quebec. Ule ukatyuule, nanlelo naanaalupatthiya, masi khawaatepa urika ulalyeera toko khalayi.

Isaapatu imoca uhiyu, kahotthukeliya nkhattya u Sainte-Marie, isittatti yankaani ihittalivanne ni u Quebec. Kaatthukiye nlattu woolalyeera mmawaani woohitthuniheriya. Wahoolo, kahocisiya wiira kamuulumane suwiisi mmoca eehaniya Baillargeon, nlopwana owoopiha cinene. Uyo ahokikoha tipani aahala ukaakiha utribunal ukati wo wuulumaceriya mwahaaka. Mi kahonromola Glen How.a Uyo munnooyo aanaawaakihaka Masaahiti a Yehova mmatribunal ni aanaacuweliya cinene. Ukati waaromonlyaaka ncina nawe, suwiisi aheera oovaka: “Ah, mena! Uyo mena!” Glen How aanaacuweliya cinene wiira aanaakhitiri uwaakiha Masaahiti a Yehova ukati wo wuulumaceriya myaha caya utribunal, ni Masaahiti a Yehova yaanaakhalana isariya. Uhinavira ukati mwinci, itribunal yahokihimyera wiira mwahaaka wahomalihiya ni khawaahala wuulumaceriya-tho utribunal.

Ukhala wiira naanaalupatthiya u Quebec, waanaarika uphwanya mapuro omaana oohala upanka mikutthaano cihu. Phimaana nlokoni nihu naatthukumana nipuro neemesiya ikaaru ni nooririya. Wiira awukule uririya, mayamunna yaavarelaka nteko maakina yaavihiha nne nipuronne. Uhinaaya wancera nkutthaano, naanaathukumanaka ni naanawoopaka myaha coociva.

Wahoreera woona mananna nteko woolalyeera cuunuwalyaaya nuukatyaaya. Mwaakha wo 1960 mpaka 1969, yaarivo maloko mankaani paasi wasittatti yo Quebec, ncoko wo Côte-Nord ni u Gaspé. Masi ilelo, ahaavo mayamunna enci ayo mapurwaayo ni anaathukumana mmasalauni co Umwene cooreera.

NAHOLATTULIYA UKHALA MAMOOTTOLI

Léonce Crépeault ni mamootoli akhwaawe mwaakha wo 1977 wankutthaanoni u Toronto, Canadá.

Mwaakha wo 1977, kahokhala wankutthaanoni wo mamootoli u Toronto, Canadá

Mwaakha wo 1970, mi ni Simone naholattuliya ukhala mamootoli osirikwiitu. Ni mwaakha wo 1973, naholattuliya wiira nikhale mamootoli odistritu. Ule ukatyuule, kaheetthuca cinene ni mayamunna oocuwelaca toko Laurier Saumurb ni David Splane,c yaari mamootoli. Wamalaka khula nthukumano wosirikwiitu, mi ni Davidi naanaavahanaka miruku wiira nilokihace mananna caataphuleleehu myaha. Mi kinawuupuwela ikwaha imoca David waakiirenlyaawe: “Léonce, uhokicivela cinene mwaha utaphulenlyaa. Uhotaphulela ratta-ratta, masi kawehaceraka citthu cotheene citaphulenlyaa, kinari mi kaanaahala utaphulela myaha tthaaru!” Uyo oolumale commo kontha mi waanaakicivela utaphulela citthu cinci nhina mwaha mmoca paahi. Phimaana mi kahaana kiitthucaka utaphulela mwaha woohirikarikiha.

Mapa anthoonyera isittatti co Canadá civaralyaawe nteko Léonce Crépeault : Sainte-Marie, isittatti yo Quebec, Montreal, ni Toronto.

Mi kihovara nteko isittatti cinci mphantte unkhuma ncuwa u Canadá

Mamootoli odistritu ntekwaaya waari waalipiha mamootoli osirikwiitu. Masi anamalalyeera enci u Quebec yaanaakicuwela ni imaara cinci, yaanaalepela uvara nteko ni miiva wuulalyeerani ukati wootolaaka isirikwiitu. Waanaakicivela cinene waavarana nteko wuulalyeerani, masi kaanaahiya waalipiha mamootoli osirikwiitu. Nihuku nimoca mootoli osirikwiitu ooreera nrima ahokuupusera akiirelaka: “Ikhanle itthu yomaana uwoonani mwaawaceraka mayamunna, masi munna nhiliyale wiira ila isumaneela nwaale ukootola miiva. Mi ciicammo kinaapheela ulipihiya!” Itthu yaakiirenlyaawe yahokiitthuciha cinene.

Mwaakha wo 1976, yahokikhumelela masakha. Amwaaraka, Simone, yahowerennya cinene ni yahokhwa. Uyo aari nthiyana omaana kontha aanawiivaherera waakavihera akhwaawe ni aananfenta Yehova venci. Wiikurumica uvara nteko woolalyeera wahokikavihera uvilela ukhweliya, ni kinansukhuru Yehova cinene nlattu wookikavihera ule ukati woorikoole. Uvira waya myaakha, kihonthela Carolyn Elliott, piyoneera owiikurumica nooluma inglês aawale ukavihera nteko woolalyeera u Quebec. Carolyn khanle nthiyana oohirika woopaniya mwaha ni owiivaherera waakavihera akhwaawe, venci-venci ale aneecoona ukhala veekha. Uyo hokikavihera venci ukati ukhanlyaaka kivaraka nteko wo mootoli.

MWAAKHA UHINLIYALAAKA

Mwaakha wo 1978, mweeri wo Janeiro, kaholattuliya urwaa usomiha Icikola yo Mapiyoneeru yoopacera u Quebec. Mi kahoova cinene, kontha kaari kihinapaca usoma iyo icikoleeyo. Phimaana citthu caahalaaka usomiha caahala ukhala citthu conaanaano, ni ciicammo ale yaahalaaka waasomiha yaahala upaceriha. Masi kahoreeriya, ukhala wiira ikhurupu yaahalaaka upacera usomiha, yahaavo mapiyoneeru enci oocuwelaca. Hataa ukhalaka wiira thi mi kaasomiha, ayo yahokiitthuciha citthu cinci!

Wahoolo, mwaakha wo 1978, yahopankiya u Estádio Olímpico yo Montreal Ikonkereesu yolapo cinci, yaarina mwaha weera: “Waamini Untthema.” Yaari ihinatoko upankiya ikonkereesu yuulupale toko ile u Quebec, yaawile atthu oopwaha 80.000. Mi kahothanliya uvara nteko wa konkereesuni mphantte untthenkaciya ihapari. Kahowuulumana majornalista enci ni wahokitteela nrima woona mananna caakumiheriyaaya ihapari cinci cooluma ikonkereeswiihu. Cahovira iwoora 20 yuulumiyaka iyo ikonkereeswiiyo mmaraatiyuni ni nteeveni; ni ijornali cinci cahokumihera ihapari coopela mwaha ikonkereeswiihu. Iyo yahovaha usaahiti cinene!

ULATTULIYA URWAA UVARA NTEKO NIPURO NIKIINA

Ukhuma ukati upattisiyaaka, mi kaavara nteko paahi ncoko woolumiya ifrancês u Quebec. Masi mwaakha wo 1996, makhalelwaaka yahorukunuwa: kaholattuliya urwaa uvara nteko ncoko unoolumiya inglês u Toronto. Mi akuupuwela wiira kaanaahala ukhitiri uvara nteko uyo ncokooyo. Akaacuwela wuuluma inglês ratta, phimaana kaakhala owoova kuupuwelaka wiira kahaana kirwaaka utaphulela myaha ninglês. Kahaana kilompaka venci ni unkhuluvela Yehova cinene.

Kuupuwelaka uttuli, pooti waneeraaka wiira myaakha miili cikhanlyaaka kivaraka nteko u Toronto caari comaana. Carolyn, ahokiitthuciha inglês akivilelaka, ni mayamunna ciicammo yahonikavihera ni yahonilipiha venci. Woohipica, nahaaphwanya apatthani enci.

Hataa kikhalanaka nteko mwinci wootthenkaca Nthukumano wo Isirikwiithu, miiva ciicammo kaanaavirihaka iwoora imoca kilalyeeraka mmawaani uhiyu wo Icumaa. Atthu akiina yaanawuupuwela: ‘Nlattuni unrweenyu wuulalyeerani ncuwelakoono wiira nhaana nteko mwinci wuumaleloni isumana?’ Mi kahoonelela wiira karwaaka wuulalyeerani, kaanaakhala ootteeliya. Hataa nna va, karwaaka wuulalyeerani kinkhala ootteeliya venci.

Mwaakha wo 1998, mi ni Carolyn naholattuliya urwaa ukhala mapiyoneeru owiivaherera u Montreal. Myaakha cinci, kaavahaceriye utthenkaca nteko woolalyeera mapuro ahinthwaa atthu. Kahovahaceriya ciicammo uvara nteko wamoca naatthu ankumihera ihapari wiira nimalihe citthu coothaceriyaaya Masaahiti a Yehova. Ilelo, mi ni Carolyn unaanicivela cinene waalalyeera atthu ankhuma ilapo cikhwaawe athamenle phiyaaru u Canadá, unaacivela wiitthuca myaha co mbiiblyani.

Léonce Crépeault nari naamwaarawe, Carolyn.

Mi naamwaaraka, Carolyn

Kapattisiyeru, kihokhala myaakha 68 kinswalelaka Yehova. Kuupuwelaka ukati wotheene uyo, kinawoona wiira Yehova hokicaaliha venci. Unaakitteela nrima cinene nlattu wo woona wiira kiheetthuca ukicivela ulalyeera ni waakavihera atthu ucuwela ikhweeli. Ukati mwanaka Lise ni awannyawe uwuunuwihalyaaya asaanaaya, uyo naawannyawe ahokhala mapiyoneeru owiicaaverya. Unaakitteela nrima cinene nlattu wo woona mananna cineekurumicaaya wuulalyeerani. Kinawaasukhuru venci mayamunna akikavihenre nintakihero naya nomaana ni niikano cikivahalyaaya. Ayo ahokikavihera wuunuwa mminepani ni ukhitiri uvara miteko cinci ca Yehova. Kihoona wiira hiiva ninkhitiri uhihiya uvara nteko urumiyeehu nakhuluvelaka ikuru co nnepa wowaarya wa Yehova. (Isaa. 51:11) Mi kinansukhuru venci Yehova nlattu wookivaha iparakha yoottottopela ncina nawe!—Isaa. 54:6.

a Uwehe ihantisi ya munna Glen How ineera “A batalha não é vossa, mas de Deus,” nrevistani Despertai!, 22 yo Abril, yo 2000.

b Uwehe ihantisi ya munna Laurier Saumur nhina mwaha “Encontrei algo pelo qual vale a pena lutar,” nrevistani Ukhalenla 1 yo Julho, 1977 (yeekunya).

c David Splane nvara nteko nhina Mphwinko wo Mahumu Unhoolela wo Masaahiti a Yehova.

    Makhuwa-Meetto (2014-2025)
    Ukhuma
    Ukela
    • Imakhuwa Imeetto
    • Unveleelihera Ntthu
    • Cimpheelaa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mananna Oovarela Nteko
    • Isiyaasa Yosiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ukela
    Unveleelihera Ntthu