MWAHA WOOSOMIYA 18
NCIPO 65 Nihihiyerere ulalyeera!
Mayamunna amirawo muntakihe Markus ni Timotiyu
“Unwaanane Markus kontha uyo naakikavihera nteko woolalyeera.”—2 TIM. 4:11.
ITTHU INHALEEHU WIITTUCA
Nhina ula mwahoola, ninaahala woona manannani mayamunna amirawo anhalaaya untakiha Markus ni Timotiyu woonihera makhalelo omaana wiira yaakavihere mayamunna ni mayanuunu wanlokoni?
1-2. Citthuni caahala umwiiriha Markus ni Timotiyu uhiiha waakavihera atthu akhwaawe?
MAYAMUNNA amirawo, nyuuva nnaapheela cinene unvarela nteko Yehova ni wiikurumica ukavihera wanlokoni winyu? Khweeliini, nyuuva nnaapheela. Ni hi unaanitteela nrima uwoona amirawo aneekurumica waakavihera akhunanaya! (Isaa. 110:3) Masi cihaavo citthu cinhala wuurikarikihani unvarela nteko cinene Yehova. Atthunaka nyuuva khaneekurumica unvarela nteko cinene Yehova kontha khannocuwela nipuro ninhalaawe wuurwaanani. Awula nyuuva mwaahothanliya unvarela nteko Yehova, masi mwaahookhotta kontha moopuwela wiira khannohala ukhitiri uvara saana. Yaakhala wiira iyo phiinanna aneecooneenyu, nyuuva khanri veekha.
2 Markus ni Timotiyu yahaana moopuwelelo khampa ayo. Masi ayo khayaahiyerenre wiira uhicuwela nipuro noohala uvara nteko wa Yehova ni uhicuwelaca saana uyo ntekooyo, waahiihe waakavihera atthu akhwaawe. Markus aakhala naanumwaane inupa yomaana ukati apostolu Paulu ni Barnabe wanlattunlyaaya nkwaha woopacera yaapankilyaaya weemisiyonaariyu. (Mite. 12:12, 13, 25) Masi Markus ahaahiya amucyaawe wiira alalyeere ihapari comaana. Ikwaha yoopacera, uyo aahorwaa Antiyokiya. Nuuwakatyaaya, aahonvelela Paulu ni Barnabe mapuro makhwaawe oottalivanaca. (Mite. 13:1-5) Inanna imocaaru, unawoonannya wiira Timotiyu aakhala naasithumwaane ukati waalattuliyaawe ni Paulu wiira amweettane wuulalyeerani. Nlattu wookhala mmirawo ni uhicuwelaca waarinaawe, atthunaka wanhala umwiiriha uhikhitiri uvara uyo ntekooyo. (1 Akor. 16:10, 11 ni 1 Tim. 4:12.) Vano, uyo aahotthuna nlattulo na Paulu ni aahocaalihiya nlattu woopanka iyo.—Mite. 16:3-5.
3. a) Manannani Paulu anvahaawe ifayita Markus ni Timotiyu? (2 Timotiyu 4:6, 9, 11) (Nwehe ciicammo ilatarato.) b) Isiyani inhaleehu woona nhina ula mwahoola?
3 Markus ni Timotiyu yaaheetthuca uwacera mirintti cinci wanloko ukati waaryaaya amirawo. Paulu ucuwela wawe wiira anhala ukhwa woohipica, ahaapheelaca venci cinene ayo amirawaayo. (Nsome 2 Timotiyu 4:6, 9, 11.a) Makhaleloni omaana Markus ni Timotiyu yaarinaaya ni yaamwiirihile Paulu waafenta ni waakhuluvela? Manannani mayamunna amirawo anhalaaya utakiha ayo makhalelwaayo? Ni manannani ikano ya Paulu inhalaaya waakavihera mayamunna amirawo mahukwaala?
Markus ni Timotiyu yaahokhala apatthani a Paulu nlattu wootthuna uvahaceriya mirintti anarica amirawo (Nwehe iparaagarafu 3)e
MUNTAKIHE MARKUS MWIIKURUMICAKA UNVARELA NTEKO YEHOVA NI WAAKAVIHERA ATTHU AKHWAAWE
4-5. Manannani Markus woonihenryaawe upheela waakavihera atthu akhwaawe?
4 Waakavihera atthu, pooti waaciya uvara nteko khula mahuku wiira mwaakavihere ni uhihiyerera waakavihera woohinyonyaciya hataa warikaka. Iyo phiitthu Markus yaapankilyaawe. Ukati Paulu waakhottilyaawe untthukanana Markus ikwaha yonayeeli yeemisiyonaariyu, Markus wahonriipa nrima ni ahorusiya cinene. (Mite. 15:37, 38) Masi iyo khayamwiirihile Markus uhiya uvara nteko wiira aakavihere mayamunnaawe ni mayanuunwaawe.
5 Markus ahotthuna uvara nteko woolalyeera ni Barnabe ncoko nkhwaawe. Uvira waya myaakha coophiyaka 11, ukati Paulu waatthukiyaawe u Rooma, Markus ahorwaa mpaka nipuro naatthukeliyaawe wiira anlipihe ni ankavihere. (File. 23, 24) Khweeliini, Paulu ahonttottopela cinene mananna Markus cankavihenryaawe khampa “nikhikicero nuulupale nanlipiha.”—Akol. 4:10, 11.
6. Manannani Markus waphwanyenryaawe ifayita nlattu wo woopana mwaha makristau ookhomaala nhina mminepani?
6 Markus aaheetthuca citthu cinci comaana ukati waavirihilyaawe nari ni mayamunna akhwaawe ookhuluvelya. Uviriha wawe ukati nari ni Paulu u Rooma, Markus ahorwaa ukhala nkhayi ni Peturu u Babilooniya. Ayo yaahopatthanaca cinene ni mpaka Peturu ahomwiihana “Markus, ukhala mwanaawe.” (1 Pet. 5:13) Yavaracaka nteko nkhayi, Peturu ahonhimeerya mpatthannyaawe citthu comaana caamwiirannyeenle muukumini wawe ni nteko wa Yesu. Ni Markus ahantikha nvangeliyuni wawe.b
7. Manannani munna mmirawo neehaniya Seung-Woo antakihilyaawe Markus? (Nwehe ciicammo ilatarato.)
7 Markus ahoviriha ukati mwinci avaraka nteko wa Yehova ni anviriha ukati mwinci ni mayamunna ookhomaala nhina mminepani. Manannani nyuuva nnohaleenyu untakiha Markus? Atthunaka nyuuva nnaapheela cinene unvarela nteko Yehova, mwapheelaka ukhala khampa namakavihera o wanlokoni awula humu. Wakhala wiira nyuuva khannaaya uthanliya wiira nkavihere naayo manannaayo, nhilolovace. Uhiya commo, mwiikurumice uhihiyerera waavyaavya mananna makhwaawe wiira nvare nteko wa Yehova ni nkavihere wanlokoni winyu. Iyo phiitthu yaamwiirannyeenle Seung-Woo nokavihera khampa humu. Ukati waaryaawe mmirawo, uyo aneelattaniha ni mayamunna makhwaawe yaari ophiyaaru. Ayo mayamunnaayo, yahaakhela mirintti wanlokoni hinaaya waakhela uyo munnooyo. Seung-Woo wahonriipa nrima ni ahaahimeerya mahumu mananna ceecoonaawe. Humu mmoca aholakela wiira uyo ahaana apankaka itthu yaapheelaawe wiira aakavihere atthu akhwaawe hataa ukhalaka wiira atthu khayaahala ukhitiri woona citthu comaana caapankaawe. Iyo ikanweeyo, yahonkurumica Seung-Woo upheela waakavihera mayamunna owuuluvala ni ciicammo ale yaapheela umeeliya ipoleeya yaarwaaka umikutthaanoni. Oopuwelaka khalayi, uyo neera: “Khweeliini, mi kiheetthuca cinene waakavihera atthu maanaaya isiyani. Mi wahokitteela nrima cinene nlattu wowaakavihera atthu akhwaawe.”
Kontha isiyani ikhanlyaaya itthu yomaana mayamunna amirawo uviriha ukati anari nkhayi nimayamunna oocuwelaca avirihile myaakha cinci yanswalelaka Yehova? (Nwehe iparaagarafu 7)
MUNTAKIHE TIMOTIYU MOONIHERAKA WIIRA NNAWAAFENTA ATTHU AKHWAAWE
8. Kontha isiyani Paulu wanthanlilyaawe Timotiyu wiira amweettane munkwahani wawe? (Afilipo 2:19-22)
8 Ukati waalakenlyaawe uturuwela isittatti yaalupatthiyaawe, Paulu aanaapheela mayamunna oolipa nrima wiira aatthukanane. Woopacera, uyo ahonthanla nkristau mmoca aavirihile myaakha cinci answalelaka Yehova, eehaniya Silas wiira antthukanane. (Mite. 15:22, 40) Nuuwakatyaaya, Paulu ahonthanla Timotiyu wiira antthukanane ciicammo. Kontha isiyani Paulu wampheelaawe Timotiyu? Kontha ahaana makhalelo omaana. (Mite 16:1, 2) Uyo ciicammo aanaawacera saana atthu.—Nsome Afilipo 2:19-22.
9. Manannani Timotiyu woonihenryaawe waawacera mayamunnaawe ni mayanuunwaawe?
9 Ukhuma nenne Timotiyu waapacenryaawe uvara nteko woolalyeera ni Paulu, uyo ahoonihera waawacera atthu akhwaawe uhiya wiiwacera uyova paahi. Nlattu wo iyo, ukati Paulu waakhumilyaawe u Bereia, ancuwela wiira Timotiyu anhala waakavihera saana mayamunna ni mayanuunu ophiyaaru. (Mite. 17:13, 14) Ule ukatyuule, Timotiyu aaheetthuca cinene nintakihero na Silas aakhanle ciicammo u Bereia. Nuuwakatyaaya, Paulu ahonruma Timotiyu veekhaawe wiira aalipihe makristau oosittatti yo Tesaloka. (1 Atesal. 3:2.) Uvira waya myaakha 15, Timotiyu aaheetthu “wunla naale [anunla]”, awooniheraka uthunko ale yaahuva. (Aroo. 12:15; 2 Tim. 1:4) Manannani makristau amirawo anhalaaya untakiha Timotiyu?
10. Manannani munna mmoca neehaniya Woo Jae weetthucilyaawe waawacera atthu?
10 Munna mmoca neehaniya Woo Jae aaheetthuca waawacera atthu akhwaawe. Ukati waaryaawe mmirawo, Woo Jae oopuwela wiira yaari itthu yoorika woopana mwaha mayamunna ni mayanuunu owuuluvala. Vano humu mmoca aahomwiirela Woo Jae wiira ahaana apaceraka woopana mwaha mayamunna ni aahimeeryaka itthu yaapheelaawe. Humu ahonkurumica wuupuwela itthu ntthu nkhwaawe yaapheelaawe. Woo Jae aaheettela iyo ikanweeyo. Nna coo, uyo hokhala humu. Woo Jae neera: “Nna coo, khunkirikela woopana myaha comaana mayamunna oovirikana. Kinaakhala saana nlattu woocuwela wiira kinawaawacera atthu akhwaawe ni mananna omaana. Iyo ikhanle itthu yomaana wiira kaakavihere mayamunna ulipa nhina mminepani.”
11. Manannani mayamunna amirawo anhalaaya woonihera waawacera atthu ari wanlokoni waya? (Nwehe ciicammo ilatarato.)
11 Mayamunna amirawo, nyuuva ciicammo pooti wiitthuca woonihera waawacera akhunaninyu. Mwakhalaka umikutthaanoni, mwiikurumice waasalaamiha mayamunna otheene. Mwaakohe mananna cunwilyaaya. Nuuwakatyaaya, nyuuva nnaahala ucuwela mananna owaakavihera. Atthunaka nyuuva nnawoonanela wiira ahaavo anamathelana owuuluvala ampheela ukavihera waavarela nteko aplikatiivu JW Library®. Awula nnaahala ucuwela wiira ayo anaamwaavya ntthu wiira anrwaanane wuulalyeerani. Nyuuva pooti waahaleenyu waakavihera unvarela nteko telefooni awula ulalyeera nkhayi naayo? Mwaakaviheraka mayamunna ni mayanuunu naayo manannaayo, nyuuva nnaavaha ntakihero nomaana wanlokoni.
Amirawo pooti ukavihera nloko nimananna menci (Nwehe iparaagarafu 11)
IKANO YA PAULU POOTI WUUKAVIHERANI
12. Manannani amirawo anhalaaya uphwanyera ifayita ikano Paulu yanvahilyaawe Timotiyu?
12 Paulu ahonvaha ikano comaana Timotiyu wiira ankavihere ukhala saana muukumini wawe ni unvarela nteko Yehova niikuru cawe cotheene. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Nyuuva mayamunna amirawo pooti uphwanyera ifayita ikano yomaana ya Paulu. Manannani? Nsome iwarakha coopiili Paulu caamwantikhenlyaawe Timotiyu khampa wantikhenleni nyuuva ni moone ikano cinhaleenyu weettela muukumini winyu. Moone matakihero makhwaawe.
13. Isiyani inhala wuukaviherani wiikurumica unvarela nteko cinene Yehova?
13 “Wiitthenkace upheelaka wiivaherera wa Nluku.” (1 Tim. 4:7b) Upheelaka wiivaherera, maanaaya isiyani? Ukhanle unvaresesa cinene Yehova mwapheelaka upanka itthu inoncivela. Ukhala wiira iyo ikhalelweeyo khaninyaryaana, ninlamuliya wiikurumica wiitthuca. Hi ninaacuwela iyo, noonaka itthu Paulu ihimilyaawe. Ukati Paulu waavarenlyaawe nteko nno nuulumonno, uyo aahonlattaniha ni namatthawatthawa mmoca neetthenkaca. Wiira inkhumele saana, uyo namatthawatthawooyo ahaana wiitthenkaca saana. Ni hiiva ciicammo ninlamuliya wiitthenkaca saana wiira nikhalane makhalelo omaana anhala unikavihera umphiyeerya cinene Yehova.
14. Ukati unsomeehu Ibiibiliya,iIsiyani impheeleehu? Nhimye ntakihero.
14 Ikhanle itthu yofayita wiikurumica usoma Ibiibiliya khula mahuku. Ni ciicammo ikhanle itthu yofayita wuupuwela wiira itthu inniiriha usoma Ibiibiliya ukhanle umphiyeerya cinene Yehova. Wootakihera, mwasomaka ntakihero nammirawo namihakhu Yesu aamwuulumilyaawe, muupuwele isiyani ineetthuceenyu ya Yehova? (Mark. 10:17-22) Uyo mmirawooyo, ankupali wiira Yesu aari Mesiya, masi khaarina waamini woolipa wiira akhale nttharyaawe. Hataa ukhalaka commo, Yesu “anonfenta cinene uyo mmirawooyo.” Nyuuva nhoona mananna Yesu aamuulumannyaawe uyo mmirawooyo? Khweeliini, Yesu apheela wiira answalele Yehova wantteelaka nrima. Mananna Yesu canweheraawe uyo mmirawooyo phimananna ciicammo Yehova yanweheraawe. (Joau 14:9) Mwasomaka iyo ihantisiiyo ni makhalelweenyu, mwiikohe co: ‘Isiyani inlamuliyaaka upanka wiira kimwaattamele cinene Yehova ni waakavihera atthu akhwaawe?’
15. Kontha isiyani ikhanlyaaya itthu yofayita munna mmirawo uvaha ntakihero nomaana wanlokoni? Nhimye ntakihero. (1 Timotiyu 4:12, 13)
15 “Nvahe ntakihero nomaana.” (Nsome 1 Timotiyu 4:12, 13.c) Paulu ahonkurumica Timotiyu uhiya paahi ucuwela usoma saana ni wiitthuciha, uyo ciicammo ahonkurumica ukhalana makhalelo khampa nifento, waamini ni meettelo omaana. Kontha isiyani? Kontha itthu ntthuuyo impankaawe, phirina ifayita cinene uvikana itthu inhimyaawe. Nuupuwele co, nyuuva nnaavahiya upanka mwaha unuuluma mananna owuncerera wiikurumica wihu wuulalyeerani. Nyuuva khawaahala wuurikani upanka saana uyo mwahooyo wakhalaka wiira nnawiikurumica ulalyeera. Ni ale anhala uviriyana uyo mwahooyo unaahala waakurumica weettela itthu ihimeleenyu yacuwelaka wiira nyuuva ciicammo nnaweettela.—1 Tim. 3:13
16. a) Mapuroni mayamunna amirawo anhalaaya uvaha ntakihero? b) Manannani munna mmirawo nohalaawe ukhala ntakihero nomaana “nimoolumacerwaawe?”
16 Nhina 1 Timotiyu 4:12, Paulu hohimya mananna makhwaawe mayamunna amirawo anhalaaya uvaha ntakihero nomaana. Ukati woopanka usoma wo Ibiibiliya wo veekha, yaahala ukhala itthu yomaana usoma nnyo citthunnyo. Wootakihera, nyuuva atthunaka nnaapheela woonihera ntakihero nomaana “wowuuluma.” Muupuwele mananna nyuuva nnohaleenyu uvarela nteko moolumelweenyu wiira mwaalipihe atthu akhwaawe. Wakhala wiira nnokhala naasithumwaninyu, nyuuva pooti wanaasukhurweleenyu niitthu yuupankenlyaayani? Wakhala wiira nri unkutthaanoni, nyuuva pooti wanaahimereenyu amunna awula anuunu itthu yuuvanreni nrima ukati waapankaaya mphanttyaaya. Ciicammo pooti wankomentariinyu nimananna ciitthucileenyu uhiya usoma itthu yantikhiye. Mooniheraka ukhala ntakihero nomaana nimoolumacerweenyu, nnaahala woonihera wiira nkhanle nswali omaana a Yehova.—1 Tim. 4:15.
17. Isiyani inhala unkavihera munna mmirawo wiirannyeeha mipika cawe co mminepani? (2 Timotiyu 2:22)
17 “Utthawe citthu cinaacivelesa amirawo, masi wiikurumice utotha isariya.” (Nsome 2 Timotiyu 2:22.d) Paulu aahonkurumica Timotiyu uweheeha citthu caahala unhiiha uvara nteko cinene wa Yehova awula itthu yaahala ulolovihaca upatthannyaawe ni Yehova. Atthunaka nyuuva nnawoonenela wiira nnarihakaca ukati womahala ni khannokhalana ukati wiira munvarele nteko Yehova. Muupuwele ukati munrihakaceenyu munttikhaka mphira, nnari munternetini awula mwattikhaka ikeemi ntelefooneni. Niireke khawaareera uvarela nteko uyo ukatyuuyo wiira nvare miteko co mminepani? Atthunaka nyuuva pooti wanvareleenyu nteko uyo ukatyuuyo mwakaviheraka ukweca-kweca Usalau Yoomwene awula ukavihera ulalyeera waatthuni nvarelaka nteko ikariinyu. Mwapanka nnya citthunnya, nyuuva nnaahala ukhalana apatthani onaanaano anhala wuukavihera wiihelela mipika ni wiirannyeeha nnyo mipikannyo.
WAAKAVIHERA ATTHU AKHWAAWE UNAAPHWANYIHA IPARAKHA
18. Kontha isiyani nineereehu wiira Markus ni Timotiyu yankhalaca saana muukumini waya?
18 Markus ni Timotiyu yaheekurumica cinene wiira yaakavihere atthu akhwaawe ni yaahokhala ootteeliya muukumini waya. (Mite. 20:35) Wiira aakavihera mayamunnaawe oominepani, Markus aheetta mapuro menci. Uyo ciicammo hantikha ihantisi co muukumini wawe ni ninteko wa Yesu. Timotiyu ahonkavihera Paulu upanka maloko ni waalipiha mayamunna ni mayanuunu. Yehova hoona wiikurumica waya ayo alopwana eelyaayo ni iyo yahontteeliha nrima cinene.
19. Kontha isiyani mayamunna amirawo anlamuliyaaya weettela ikano Paulu yanvahilyaawe Timotiyu ni isiyani inhala wiirannya?
19 Pooti wanooneehu mananna Paulu anfentaawe Timotiyu nasomaka iwarakha caamwantikhenlyaawe. Nnyo iwarakhannyo cinawoonihera ciicammo wiira Yehova nawuufentani cinene nyuuva, amirawo. Uyo nopheela wiira nyuuva nkhalane ukumi womaana. Phimaana, nvarele nteko ikano ya Paulu ni mwiikurumice upheela winyu waakavihera atthu akhwaawe. Mwapankaka commo, nnaahala ucaalihiya nenna co ni wahoolo nnaahala ukhala ukumi woohimala.—1 Tim. 6:18, 19.
NCIPO 80 “Mweererye, ni Moone Wira Yehova Tooloka”
a 2 Timotiyu 4:6 Mi kinawiivaherera khampa nkuttho wo nipha ni uwakati wo woopoliya waka uri wakhiviru. 9 Upanke yotheene inhala ukhitiri wiira uwe ukootola woohipica. 11 Luka paahi phiri ni mi. Unwaanane Markus kontha uyo naakikavihera nteko woolalyeera.
b Peturu aari nlopwana aarina moopuwelelo omaana, phimaana, khawanrikela unhimeerya Markus mananna Yesu eecoonaawe uhiya paahi itthu yaahimyaawe awula yaapankaawe. Iyo inaahimya kontha isiyani nvageliyuni wawe, Markus wantikhilyaawe moopuwelelo a Yesu ni citthu caapankaawe.—Mark. 3:5; 7:34; 8:12.
c 1 Timotiyu 4:12 Uhinhiye hataa ntthu oovyaavyeehacaka nlattu wookhala mmirawo. Masi, ukhale ntthu ooreera utakihiya naatthu ookhuluvelya nhina wo moolumacerwaa, meettelwaa, nifento naa, waamini waa, makhalelwaa omaana. 13 Mpaka wanhalaaka uwa, uhihiye wiikurumica usoma ratta waatthuni, waalipiha akhwaa ni wiitthuciha ratta.
d 2 Timotiyu 2:22 Phimaana, utthawe citthu cinaacivelesa amirawo, masi wiikurumice utotha isariya, waamini, nifento, nnema, wamoca ni ale anaaswalela Apwiiya ninrima womaana.
e ILATARATO YO: Markus ankaviheraka Paulu ni Barnabe ikwaha yeemisiyonaariya. Timotiyu athotolaka maloko wiira aalipihe mayamunna.