MWAHA WOOSOMIYA 19
Nifento ni isariya yapankiyaka itthu yoohinamaana (Mphantte 3 Nhina Wo Miphantte 4)
“Weeva khunakhala Nluku oncivela citthu coohinamaana; khaavo ntthu oohinamaana nohala ukhala wamoca ni weeva.”—ISAA. 5:4.
NCIPO 142 A Esperança Que Nos Dá Coragem
NINHALA WIITTHUCANI?a
1-3. a) Toko cineeraaya Isaalimu 5:4-6, Yehova noonela cani citthu coohinamaana cimpankiya? b) Kontha isiyani upankiya mwanhima citthu cosece itthu invirikaniha “nlamulo na Kristu”?
YEHOVA NLUKU unrusa citthu coohinamaana cotheene. (Usome Isaalimu 5:4-6.) Uyo unanrusa cinene upankiya asinamwane citthu cosece—iyo inkhala itthu yoohiloka ni yoohiirya! Hiiva, nikhanle Masaahityaawe, ninoopuwela toko uyo cinoopuwelaawe. Upankiya usece mwanhima inkhala ikhirini yoohinamaana ihinlamuliyeehu uhiyerera ipankiyaka wanlokoni no makristau.—Aroo. 12:9; Mabere. 12:15, 16.
2 Khula inanna yokhirini impankiyaawe mwanhima inaavirikaniha “nlamulo na Kristu.” (Akalas. 6:2) Kontha isiyani? Toko ciitthucaleehu nhina mwaha uvinre, nlamulo na Kristu—awula citthu cotheene Yesu ciitthucihalyaawe ni moolumwaawe ni ntakihero nawe—ninlipiheriya ni nifento ni ninawaasovenriha atthu uthoonyera isariya. Yattharaka nno nlamulonno, makristau eekhweeli anaapanka yotheene inkhitiryaaya wiira asaana yiicoone ukhala ookhikiceriya ni oofentiya. Masi upankiya mwanhima citthu cosece inkhala itthu yooninamaana ni yoohithoonyera nifento, immwiiriha mwanhima wuupuwela wiira khaavo nonkhikicera ni khaavo nonfenta.
3 Woocukuliha nrima, upankiya anamwane citthu cosece uhomwaryeela ntuninyani motheene, ni mpaka ahaavo makristau eekhweeli anhapusiya ni iyo itthwiiyo. Manannani? Ntuninyani anoocara “atthu ootakhala nrima ni owoothootha”, ni ahaavo mommo ammananiha wiikeliha wanlokoni. (2 Tim. 3:13) Uhiya commo, akiina ankupali ukhala atthu o wanlokoni ahotthuna uhapusiya ni citthu coohinamaana cinaacivela ni ahaapanka citthu cosece anamwane. Ninaahala wiitthuca kontha isiyani upankiya anamwane citthu cosece inkhala itampi yuulupale. Ciicammo, ninaahala wiitthuca isiyani mahumu o wanlokoni impankaaya ntthu o wanlokoni avaraka matampi moolupale, toko umpanka citthu cosece mwanhima. Woomalihera, ninaahala ucuwela isiyani ayari inlamuliyaaya upanka wiira yaakhikicere asaanaaya.b
ITAMPI YUULUPALE
4-5. Kontha isiyani umpanka mwanhima citthu cosece inkhala itampi inonkhirini?
4 Upankiya asinamwane citthu cosece unawaawereha nrima atthu ukati mwinci. Iyo itthwiiyo inawaawereeha nrima asinamwane ampankiya, masi ciicammo inawaawereeha nrima ale anaawacera—toko amucyaaya, ciicammo asuulupalyaaya ni asirokoraya o wanlokoni. Umpanka mwanhima citthu cosece inkhala itampi yuulupale.
5 Inkhala itampi inonkhirini ule nopankiya. Unkhirini ntthu ni unhuviha inkhala itampi yuulupale. Toko cinhalaaya uniitthuciha mwaha nkiina unhaleehu usoma, ule nompanka citthu cosece mwanhima nantulumu ni nanwaaneela uhuva woorika cinene uvilela. Ule nompanka mwanhima citthu cosece khankhuluveliya-tho ni mwanhimooyo ni nampankiha wiicoona ukhala oohikhikiceriya. Anamwane ahaana ukhikiceriya wiira ahipankiye iyo itthu yoohinamaaneeyo, ni ale apankiye ahaana yamaalihiyaka ni yakaviheriyaka.—1 Atesal. 5:14.
6-7. Kontha isiyani upankiya asinamwane citthu cosece inkhala itampi yoohinamaana wanlokoni, ni unkhala waatthekela akhulupale ookuvernu?
6 Inkhala itampi yoohinamaana wanlokoni. Ntthu o wanlokoni nompanka citthu cosece mwanhima, naapankiha wiira nloko no makristau nuulumiye pusya. (Mat. 5:16; 1 Pet. 2:12) Iyo itthwiiyo khinasariya kontha makristau ookhuluvelya imiliyawu cene anawiikurumica ‘waana ikhotto cinene nlattu wo waamini’! (Yuda 3) Khanimpheela wiira nloko no makristau nuulumiye pusya. Phimaana, hiiva khaninaahiya ukhala wanlokoni atthu ampanka citthu coohinamaana ni ahinttharuwa.
7 Unkhala waatthekela akhulupale ookuvernu. Makristau ahaana ‘uwiiwelela akhulupale anhoolela.’ (Aroo. 13:1) Ninthoonyera wiira ninaawiiwelela akhulupale, nahisimaka malamulo ookuvernu ilapo inkhaleehu. Ntthu o wanlokoni aahitthareke nlamulo nookuvernu ni apankaka ikhirini, toko ampankaka mwanhima citthu cosece, uyo naavara matampi ni nawaatthekela akhulupale ookuvernu. (Uwehe ciicammo Miteko 25:8.) Ninaacuwela wiira mahumu khaleveliye waahukhumu atthu ahineewelela malamulo ookuvernu. Masi ntthu o wanlokoni mpankale citthu cosece mwanhima, mahumu khanonkhikicera ni khammwaakiha uyo apheelaka uhukhumwiya naakhulupale ookuvernu. (Aroo. 13:4) Ule varale matampi naahala uhepha itthu yaalalyaawe.—Akalas. 6:7.
8. Ntthu antthekelaka nkhunanawe, ciicammo nontthekela pani?
8 Venci-venci, unkhala untthekela Nluku. (Isaa. 51:4) Ntthu antthekelaka nkhunanawe, ciicammo nontthekela Yehova. Wuupuwele ntakihero niri nhina Nlamulo Yehova naavahalyaawe asarayeli. Nlamulonno naahimya wiira nlopwana amwinnyeraka nkhunanawe awula annyonkaka, uyo khweeliini aapanka “itthu inthoonyera uhimwiiwelela Yehova.” (Lev. 6:2-4) Inanna imoca, ntthu o wanlokoni nompanka usece mwanhima—anhiihaka ukhala owiicoona ukhikiceriya—uyo ntthuuyo ciicammo mpanka itthu inthoonyera uhimwiiwelela Yehova. Uyo naananariha cinene ncina na Yehova. Phimaana, nihaana nikupaliki wiira umpanka mwanhima citthu cosece ikhanla itampi yuulupale awula unkhala untthekela Nluku.
9. Malakiheroni mphwinko wa Yehova uvahalyaaya anoopela mwaha upankiya asinamwane citthu cosece, ni kontha isiyani?
9 Mphwinko wa Yehova uhookumihera malakihero o mbiibyani anoopela mwaha upankiya asinamwane citthu cosece. Wootakihera, myaha cinci corevista Ukhalenla ni Despertai! cihohimya citthu cinlamuliyaaya upanka ale apankiye citthu cosece wiira avilele itthu ipankiyaaya, cihothoonyera mananna atthu akiina cinlamuliyaaya waakavihera ni waamaaliha, cihothoonyera ciicammo mananna ayari cinlamuliyaaya waakhikicera asaanaaya. Uhiya commo, mahumu o wanlokoni ciicammo ahovahiya malakihero o mbiiblyani anaathoonyera mananna cinlamuliyaaya uwacera wakhalaka wiira mwanhima noopankiya citthu cosece. Ni wapheeliya vale, mphwinko wa Yehova unawaavaha mahumu malakihero o naanaano. Mphwinko wa Yehova unvaha malakihero otheene ayo kontha isiyani? Kontha umpheeliya wiira nitthariye nlamulo na Kristu wakhalaka wiira mwanhima noopankiya citthu cosece.
MAHUMU O WANLOKONI AMPANKA ISIYANI NTTHU AVARAKA MATAMPI MOOLUPALE?
10-12. a) Isiyani mahumu inlamuliyaaya wuupuwela yacuwelaka wiira ntthu hopanka itampi yuulupale? Itthuni ayo impheelaaya cinene? b) Toko cihimiyaaya nhina Tiyaku 5:14, 15, isiyani mahumu immananihaaya upanka?
10 Mahumu o wanlokoni ukati woowacera itampi yuulupale ipankiye, ahaana utthara nlamulo na Kristu. Ayo ahaana yawaceraka nikhoto na Nluku ninifento ni upanka itthu Nluku inoonaawe ukhala yosariya ni yomaana. Phimaana, mahumu yacuwelaka wiira ntthu hopanka itampi yuulupale, ahaana wuupuwela citthu cinci. Itthu mahumu impheelaaya cinene ikhanle unttitthimiha Yehova ni khampheela wiira ncina nawe ninanarihiye. (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9) Ayo ciicammo ampheela waakavihera mayamunna o wanlokoni wiira akhalane upatthani womaana ni Yehova. Wakhala wiira haavo munna pankiye citthu cokhirini ni ntthu varale matampi, mahumu o wanlokoni anammaaliha ni anankavihera.
11 Ciicammo, wakhala wiira ule pankale itampi yuulupale ntthu o wanlokoni, mahumu anaamananiha ucuwela khampa uyo ntthuuyo hottharuwa awula mena. Wakhala wiira hottharuwa, mahumu anaahala unkavihera uturuwela ukhalana upatthani womaana ni Yehova. (Usome Tiyaku 5:14, 15.) Nkristau eehiyaka ahapusiyaka ni citthu coohinamaana cinoncivela ni avaraka matampi, uyo nkhala nretta mminepani. Maanaaya wiira uyo khankhalana-tho upatthani womaana ni Yehova.c Mahumu ankhala mameetiku oominepani. Attharaka ikano co mbiiblyani, mahumu anaahala umananiha “unvoniha ule nowerennya [awula, ule varale matampi]” ni unkavihera uturuwela ukhalana upatthani womaana ni Yehova. Masi iyo inhala wiirannya wakhalaka wiira ule tthekale hottharuwa khweeliini.—Mite. 3:19; 2 Akor. 2:5-10.
12 Unawoonannya wiira mahumu ahaana nrintti muulupale. Ayo anaawacera ratta ikhontwaa cirumiyaaya ni Yehova wiira atafiti. (1 Pet. 5:1-3) Ayo ampheela wiira mayamunna otheene yiicooneke ukhala ookhikiceriya wanlokoni. Phimaana yacuwelaka wiira ihopankiya itampi yuulupale, toko mwanhima upankiya citthu cosece, mahumu anaawacera itthu ikhumelenle woohipica. Yakhumelelaka iyo, mahumu ampanka isiyani? Woone makoho wiipaceroni iparaagarafu 13, 15 ni 17.
13-14. Niireke mahumu anawiiwelela malamulo ookuvernu anruma wiira haana akasariyaka ule mpankale usece mwanhima? Utaphulele.
13 Niireke mahumu anawiiwelela malamulo ookuvernu anruma wiira haana akasariyaka wa akhulupale ule mpankale usece mwanhima? Iyee. Mapuro arivo malamulo toko ayo, mahumu anaapanka itthu inhimyaaya malamulo. (Aroo. 13:1) Ayo malamulwaayo khanvirikaniha malamulo a Nluku. (Mite. 5:28, 29) Phimaana, mahumu yeewaka yeeriyaka wiira ntthu hompanka usece mwanhima, ayo woohipica anaawuulumana mayamunna ooPeteli wiira acuwele mananna oweettela malamulo ookuvernu.
14 Mahumu ciicammo anaahala unhimyacera ntthu pankiye citthu cosece, anaahala waahimyacera asithumwaane ni atthu otheene acuwenle itthu ikhumelenle wiira ayo ahaana isariya yoorwaa ukasari wa akhulupale ookuvernu. Masi ule mpankale mwanhima citthu cosece akhalaka ntthu o wanlokoni ni itthu ipankalyaawe yacuweliyaka ncoko unkhalaawe, isiyani inlamuliya upankiya? Niireke nkristau rwaale unkasari wa akhulupale haana oopuwelaka wiira honanariha ncina na Nluku? Mena. Kontha ule mpankale mwanhima ucese phinanarihale ncina na Nluku.
15-16. a) Toko cineeraaya 1 Timotiyu 5:19, kontha isiyani ahaana yakhalaka masaahiti meeli wiira mahumu anhukhumu ule pankale itampi? b) Isiyani impankaaya mahumu wakhalaka wiira ntthu o wanlokoni horomoliya wiira hompanka usece mwanhima?
15 Wanlokoni, kontha isiyani ahaana akhalaka masaahiti meeli wiira mahumu anhukhumu ule pankale itampi? Kontha iyo phi itthu Ibiiblya inrumaaya upankiya, wiira itthariye isariya. Ntthuuyo arunaka wiira khapankale itampi, mahumu anhala unhukhumu paasi wakhala wiira ahaavo masaahiti meeli oohala uhimyeeha ikhweeli. (Deut. 19:15; Mat. 18:16; usome 1 Timotiyu 5:19.) Niireeke iyo maanaaya wiira ntthu apheelaka urwaa ukasari wa akhulupale ookuvernu ahaana ciicammo yakhalaka masaahiti meeli? Mena. Ukhala masaahiti meeli ikhanle itthu ineetteliya wanlokoni paasi, masi pooti wahinkhalaaya masaahiti meeli wakhalaka wiira mahumu awula atthu akiina ampheela unkasari ntthu pankale ikhirini yowaatthekela akhulupale ookuvernu.
16 Ntthu o wanlokoni aromoliyaka wiira hompanka usece mwanhima, mahumu anaahala upanka itthu inrumaaya malamulo ookuvernu. Vano, yattharaka Ibiiblya, anaahala utotha ucuwela itthu khweeliini ikhumelenle ni anaahala ulakela wakhala wiira ahaana utthenkaca ikhurupu yo mahumu inhukhumu awula mena. Ntthuuyo eeraka wiira khapankale itampi, mahumu anaahala waakoha masaahiti awula atthu akiina ancuweleeha itthu ikhumelenle. Yakhumelela masaahiti meeli—saahiti mmoca phi ntthu aakasarenle mahumu, ni saahiti onayeeli phi ntthu nkiina oohala uthoonyera wiira ntthuuyo khweeli hompanka ikhirini mwanhima awula haapanka anamwane akiina—yakhumelela masaahiti meelyaayo, mahumu anaahala utthenkaca ikhurupu yo mahumu inhukhumu.d Vano aahikhumeleleke saahiti onayeeli? Niireke aahikhaleke saahiti onayeeli maanaaya wiira ntthu aakasarenle mahumu nawootha? Mena. Hataa ahikhumelelaka masaahiti meeli, mahumu anaacuwela wiira uyo atthunaka hopanka itampi yowaatulumu akhunanawe. Mahumu khanhala uhiya unkavihera ule atthunaka pankiye itthu yoohinamaana. Uhiya commo, mahumu anaahala unweheeha ratta ule romoliye wiira hompanka usece mwanhima, wiira nloko nikhale nookhikiceriya.—Mite. 20:28.
17-18. Uhimye isiyani impankaaya ikhurupu yo mahumu inhukhumu.
17 Ikhurupu yo mahumu inhukhumu impanka isiyani? Nuulumo “inhukhumu” khaninapheelaka uhimya wiira mahumu phinonhukhumu ule mpankale usece mwanhima wiira haana attarusiyaka naakhulupale ookuvernu awula mena. Ayo khanonttarusa ntthu ni citthu cihimiye munlamuloni nookuvernu; uyo ukhanle nteko wa akhulupale ookuvernu. (Aroo. 13:2-4; Titu 3:1) Itthu impankaaya mahumu ukhanle paasi uhukhumu, awula ulakela wakhala wiira ntthuuyo haana akumihiyaka wanlokoni awula mena.
18 Ikhurupu yo mahumu inhukhumu inhala uhukhumu paasi citthu coominepani, awula cowuuswalini. Ayo mahumwaayo anaavarela nteko Ibiiblya wiira yaakavihere woona khampa ntthu mpankale usece mwanhima hottharuwa awula mena. Uyo aahittharuweke, naahala ukumihiya wanlokoni, ni mahumu anaahala uhimya wanlokoni wiira uyo hohiya ukhala Saahiti a Yehova. (1 Akor. 5:11-13) Ule mpankale usece mwanhima wakhalaka wiira hottharuwa, khanhala ukumihiya wanlokoni. Masi mahumu anaahala unhimyera wiira khanhala utthuniheriya uvara miteko co wanlokoni, atthunaka pooti uvira myaakha cinci woohivahiya miteko wanlokoni awula pooti uhivahiya-tho miteko wanlokoni mpaka. Vano, wiira yaakhikicere asinamwane o wanlokoni, mahumu anaahala uwuulumana ale arina asinamwane wanlokoni ni waahimyacera wiira yaaweheehe ratta asaanaaya yakhalaka ni uyo ntthuuyo. Ukati woowuulumana ayari, mahumu khanhala waahimyera macinaaya asinamwane uyo ntthuuyo yaapankalyaawe usece.
MANANNA OWAAKHIKICERA ASAANIINYU
Woopheela waakhikicera asaanaaya wiira ahipankiye citthu cosece, ayari anaawiitthuciha itthu inlamuliyaaya ucuwela nhina uruparupa nlopwana ni nthiyana. Ayo anaavarela nteko malakihero unkumiheraaya mphwinko wa Yehova. (Uwehe iparaagarafu 19-22)
19-22. Isiyani ayari inlamuliyaaya upanka wiira yaakhikicere asaanaaya? (Uwehe ilatarato iri wakaapani.)
19 Tipani nolamuliya waakhikicera asaana wiira ahipankiye citthu cootakhala? Thi nyuuva ayari.e Muupuwele wiira asaaniinyu akhanle itthuvo yofayita Yehova yuukhuluvenlyaaweni wiira nwacere, asaana akhanle “yoohiyeriya invahaawe Yehova.” (Isaa. 127:3) Thi nyuuva nnolamuliya uwacera itthuvo ivahiyeenyu ni Yehova. Manannani cinlamuliyeenyu waakhikicera asaaniinyu wiira ahipankiye usece ni ntthu muulupale?
20 Yoopacera, ntothe ucuwela myaha cintaphulela upankiya asinamwane citthu cosece. Mwaacuwele atthuni anaapankaka usece asinamwane ni ntothe ucuwela isiyani impankaaya wiira yaathepye. Mwaawehehe atthu atthunaka anhala upanka itthu yoohinamaana ni nhiitthaale mwakhalaka mapuro owoopiha. (Miru. 22:3; 24:3) Nhiliyale wiira imaara cinci, ale anaapanka usece asinamwane ankhalaka atthu mwanhimooyo anaacuwelaawe ni anaakhuluvelaawe.
21 Yonayeeli, nwuulumane ratta asaaniiyu. (Deut. 6:6, 7) Maanaaya wiira nhaana ncuwelaka waaviriyana ratta asaaniinyu yoolumaka. (Tiya. 1:19) Nhiliyale wiira asinamwane anawoovaka uhimyaca wiira ahopankiya citthu cosece. Atthunaka ayo anoona wiira khaavo ntthu nhala waakupali, awula pooti ukhala wiira ule aapankale usece hoowoopopiha wiira ahinhimyacere ntthu ile yaapankalyaawe. Moonaka wiira ihaavo ihilokale, munkohakohe ratta mwanhimooyo wiira munkavihere uhimya itthu irinaawe wanrimani. Ni ukati unoolumaawe, munviriyane ratta.
22 Yoneeraru, nwiitthucihe asaaniinyu. Nttharihaka myaakha cirinaaya asaaniinyu ni citthu cinkhitiryaaya wiiweeha, nwiitthucihe itthu impheelaaya ucuwela nhina uruparupa nlopwana ni nthiyana. Ciicammo nwiitthucihe isiyani inlamuliyaaya upanka ntthu amananihaka waavara mapuro yahaalamuliyaawe waavara. Nvarele nteko malakihero mphwinko wa Yehova unnivahaaya anthoonyera mananna owaakhikicera asaana.—Uwehe ikwaaturu “Isiyani nyuuva ni asaaniinyu inlamuliyeenyu ucuwela?”
23. Hiiva ninoonela cani upankiya asinamwane citthu cosece, ni isiyani ninhaleehu wiitthuca nhina mwaha nkiina unrweehu usoma?
23 Hiiva, Masaahiti a Yehova, ninoonela ukhala itampi yuulupale ni ikhirini yoohinamaana upankiya asinamwane usece. Nattharaka nlamulo na Kristu, hiiva khaninaakhikicera ale anaapanka usece asinamwane wiira ahittarusiye nlattu wo matampyaaya. Vano ale apankiye citthu cosece? Isiyani ninlamuliyeehu upanka wiira naakavihere ale apankiye citthu cosece? Iyo phi itthu inhaleehu wiitthuca nhina mwaha nkiina unrweehu usoma.
NCIPO 103 Os Anciãos São Um Presente de Jeová
a Nhina ula mwahoola, ninaahala wiitthuca mananna owaakhikicera asaana wiira ahipankiye citthu cosece. Ninaahala wiitthuca isiyani mahumu o wanlokoni impankaaya wiira akhikicere nloko, ni isiyani ayari inlamuliyaaya upanka wiira yaakhikicere asaanaaya.
b MOOLUMO OOTAPHULELIYA: Upankiya mwanhima citthu cosece maanaaya wiira ntthu muulupale unvarela nteko mwanhima wiira ampanke usece, toko unrupihaca; unvarakaca wiinena; unvarakaca mapele awula makhuttu ni citthu cosece coohinamaana cikiina. Unaareera ucuwela wiira mwanhima apankiyaka citthu cosece ni ntthu muulupale, khanlamuliya wootherihiya wiira mwanhimooyo phitthunale awula phancere. Enci ampankiya citthu cosece ni ntthu muulupale ankhala asithiyana, masi ciicammo ahaavo asilopwana enci ampankiya. Unookhalaru wiira ale anaapanka anamwane usece ankhalaka alopwana, ciicammo ahaavo athiyana anaapanka anamwane citthu cosece.
c Ntthu khanlamuliya upanka itampi yuulupale ni wuupuwela wiira haana isariya, kontha nretta mminepani ni kharina upatthani woolipa ni Yehova. Uyo phitthekale nlattu wo citthu coohinamaana cipankalyaawe, ni naahala uhukhumwiya ni Yehova.—Aroo. 14:12.
d Mahumu khanhala unkhanyereriha mwanhima pankiye usece wiira akhale ukati unhalaaya umuulumana ule romoliye wiira hompanka usece. Athumwaane awula anumwaane, awula atthunaka muulupale nkhwaawe mwanhima nonkhuluvelaawe pooti uhimya itthu mwanhimooyo inttonkaawe wiira phikhumelenle. Commo, mwanhimooyo khanhala uhuva-tho.
e Atthu anonkhalana mwaana hiri awaya awula ale akhuluveliye wiira anwacere mwanhima mwankaani, ciicammo pooti uvarela nteko citthu cihimiye va.