ESITA

1 Umu manda yakwe Asuwelusi,* kuli kuti Asuwelusi uwateekanga ivitungu 127 ukufuma uku India ukufika uku Etiopia,* 2 mu manda yaya lino umwene Asuwelusi wateekanga umwi sano ilyayelile umu Syusyani,* 3 umu mwaka wakwe citatu uwa kuteeka kwakwe, wapangiile ya cilolo yakwe yonsi na aomvi yakwe umutebeto. Asilika ya Ina Pesya na Medya, antu acindikwe na ya cilolo ya vitungu nayo kwene akuno yaali. 4 Nupya wayalanzile ivyuma vya wene wakwe uwa lulumbi nu ucindami wa maka yakwe pa manda aingi, kuli kuti pa manda 180. 5 Nupya lino manda yayo yasizile, umwene wapanzile umutebeto wa manda 7 uwa yantu yonsi aazanyilwe umwi sano lya mu Syusyani,* kutandikila uku mukalamba ukufika uku munono, mu musolo wa kwizizyamo uwa mwi sano lya mwene. 6 Incende ya kwizizyapo yaiyemvizye ni nsalu izitiswe na zyakwe bulu izyanyepelilwe uku ntambo izyapangilwa ni insalu itiswe na yakwe peepo, yapisizye intambo zizyo umu tumipeto twakwe siuva alino iyazinyepelela uku vipilala vya mawe yano yakati mabo, nupya isile ivilimba vyakwe goldi na vyakwe siuva pa musolo uno yapangiile na mawe yano yakati pofili, na mawe atiswe na atifi yano yakati mabo alino na amawe yauze amutengo.

7 Yapeelelanga antu waini mu makapu yakwe goldi; cila kapu yapusanangako na makapu yauze, nupya waini wa mwi sano wali umwingi ukulingana na apapezile maka ya mwene. 8 Kusi wino yali nu kupatikizya ukumwa waini, avino isunde lyali pa nsita iiyo, pano umwene wanenyile alasi ya mwi sano lyakwe ukuti cila muntu alinzile ukucita vino akulonda.

9 Namwene Vasyiti nawe kwene wapangiile anaci umutebeto umwi sano lya Mwene Asuwelusi.

10 Pa wanda uwalenga 7 lino umwene wasansamwike sana pa mulandu nu kumwa waini, wanenyile Meumani, Bizita, Halibona, Bigita, Abagita, Zeta na Kakasi, kuli kuti alasi ya mwi sano 7 aali aomvi ya Mwene Asuwelusi, 11 ukuti yakame Namwene Vasyiti ala watazwala icitambala ca wene, pakuti antu na yacilolo iize yalole ukuyemba kwakwe, pano wali u muyembe sana. 12 Lelo Namwene Vasyiti wakaniliile ukulondela vino umwene walanzile ukupitila umu yalasi ya kwi sano. Lino umwene uvwile vivyo wasosiile sana, nupya wali sana ni cipyu.

13 Lyene umwene walanzile na antu acenjele amanyikisye vino imilandu pa nsita iiyo yaombelwangapo (pano umu milandu yonsi wakwe yii, umwene uzyanga amanyikisye masunde ni vya kupingula imilandu, 14 nupya ya mpanda mano aazanwanga sana nu umwene a Kalisyena, Syetali, Adimata, Tasyisyi, Melesi, Malisena na Memukani, kuli kuti ya cilolo 7 Aina Pesya na Medya aayanga uku mwene nupya aakweti ivifulo ivikalamba umu wene). 15 Umwene uzizye ati: “Kulingana ni sunde, i vyani vino tulinzile ukucita kuli Namwene Vasyiti pa mulandu wakuti atuvwilile isunde lya Mwene Asuwelusi lino watalanda ukupitila umu yalasi ya kwi sano?”

16 Lyene Memukani walanzile ale umwene na ya cilolo yakuvwako ati: “Namwene Vasyiti watasosya umwene na ya cilolo yonsi, na antu yonsi aya umu vitungu vyonsi vino Umwene Asuwelusi akateeka. 17 Anaci yonsi aatwalwa yalamanya vino namwene watacita, nupya yalasuula ya iya nu kulanda iyati, ‘Umwene Asuwelusi watumile aakuya ama Namwene Vasyiti ukuti aye kuli aliwe, lelo wakanyile ukuyako.’ 18 Ilelo kwene aci yakwe ya cilolo Aina Pesya na Medya atiyamanya vino namwene watacita, yamalanda na ya iya, na cico cimalenga ya iya yasuulwe sana nu kusoka. 19 Ndi cakuti cili sile ningo kuli wewe mwene, ikako isunde, nupya lilembwe umu masunde ya Ina Pesya na Medya ilitanga lisenulwe, ilyakuti Vasyiti atakatale akalolekele uku Mwene Asuwelusi; nupya umupoke icifulo ca unamwene nu kupeela umwanaci muze amucizile. 20 Nupya lino antu aakaikala umu mpanga yako yonsi ino ukateeka yaluvwa isunde lii, anaci yonsi aatwalwa yalaacindika ya iya, kutandikila ku mukalamba ukufika ku munono.”

21 Umwene na ya cilolo yatemilwe vino Memukani walanzile, nupya umwene wacisile vivyo kwene. 22 Fwandi umwene watumile makalata umu vitungu vyonsi vino wateekanga, watumile kalata kuli cila citungu ukulingana na vino yalembanga uku citungu cico nu lulimi luno antu yaomvyanga, kalata iiyo yalanzile ukuti iya wensi amaya u mwene pa ya mu ng’anda yakwe nupya amalandanga nayo umu lulimi lwakwe.

2 Pa cisila ca vintu vii lino Umwene Asuwelusi watiile ukuya ni cipyu, wiwisye vino Vasyiti wacisile na vino yamupingwile. 2 Lyene aomvi ya mwene yatiile: “Kuye ukulondela umwene akazyana aakuti aa nacisungu asuma. 3 Nupya mwene, soolola antu umu vitungu vyonsi vino ukateeka aakukulondela akazyana ya nacisungu yonsi asuma, nu kuyaleta ukwi sano ilya ku Syusyani* nu kuleka ukuti yaikala umu ng’anda ya yanaci. Nupya uleke Hegai umuomvi wa mwene* wino akasunga anaci ayasakamala nu kuleka ukuti yapeelwa ivya kuomvya uku kuiyemvya. 4 Umukazyana wino umwene alatemwa sana, aliwe alaya namwene ukupyanikizya pali Vasyiti.” Umwene watemilwe vino yalanzile, nupya avino wacisile.

5 Kwali Umuyuda umwi ukwi sano lya mu Syusyani,* uwi zina lyakuti Modekai mwana Jaili mwana Syimei mwana Kisyi Umwina Benjamini, 6 uwasenzilwe umu uzya ukufuma uku Yelusalemu kumwi na antu asenzilwe pamwi na Yekoniya* Umwene uwa Yayuda wino Umwene Nebukadineza uwa ku Babiloni wasenzile umu uzya. 7 Wasunganga Hadasa,* kuli kuti Esita umwana wakwe lupwa wakwe ya isi, pano Esita ataakweti ya isi nanti ya nyina. Umukazyana wii wali umusuma nupya walolekanga ningo, nupya lino ya isi na ya nyina yafwile Modekai watandike ukumusunga wa mwanakwe. 8 Lino yamanyisizye antu mazwi ya mwene ni sunde lino wisileko na lino akazyana aingi yayatwazile ukwi sano lya ku Syusyani,* kuti Hegai ayasakamala, Esita nawe kwene yamutwazile uku ng’anda ya mwene kuti Hegai uwasunganga anaci aamusakamala.

9 Lyene Hegai watemilwe sana Esita nu kumulanga ukutemwa kwa cumi, fwandi wapekinye zuwa zuwa aakuti yamuyemvya alino nu kumupeela ivyakulya vino alinzile ukulya, nupya wasoolwile na akazyana 7 ukufuma umu ng’anda ya mwene aakuti yaombela Esita. Nupya watwazile Esita na aomvi yakwe umu muputule usuma umu ng’anda ya yanaci. 10 Esita atalanzile ivili vyonsi pa yantu yakwe nanti pali ya lupwa yakwe, pano Modekai wamunenyile ukuti atalinzile ukunena ali wensi. 11 Cila wanda Modekai wapitananga pa nkoleelo ya musolo wa ng’anda ya yanaci pakuti aamanya vino Esita ali ni vikumucitikila.

12 Pa cisila cakuti akazyana yayemviwa pa myezi 12 ino yapeezilwe, cila mukazyana watantikilwe insita iya kuya uku Mwene Asuwelusi, vii avino yacitanga pa kuyayemvya pa myezi 6 yayayemvyanga ukuomvya mafuta yakwe mule nupya pa myezi 6 yayayemvyanga ukuomvya mafuta yakwe basamu alino na mafuta yauze apusanepusane. 13 Lyene akazyana yapekanyiziwe ukuya uku mwene nupya consi cino cila mukazyana walenga wapeelwanga lino akufuma umu ng’anda ya yanaci ukuya uku mwene. 14 Manguzi, mukazyana wenga wayanga uku mwene nupya katondo wayanga uku ng’anda yakwe ciili iya yanaci, kuno wayanga akusakamalwa na Syasyigazi umuomvi wa mwene,* uwasunganga aci ya mwene aa pa mbali. Waswililanga uku mwene ndi cakuti sile umwene wamwama, sana sana nga atamutemwa.

15 Nupya lino insita yafisile iyakuti Esita mwana Abihaili lupwa wakwe isi wakwe Modekai uwamusunganga wa mwanakwe aye uku mwene, atalenzile icili consi suka sile vino Hegai umuomvi wa mwene uwasunganga anaci wamupeezile. (Pa nsita yonsi yii, yonsi aalolanga Esita yamutemelwangako.) 16 Yatwazile Esita ukwi sano lya Mwene Asuwelusi umu mwezi uwalenga 10, kuli kuti umu mwezi wa Tebeti,* umu mwaka uwalenga 7 uwa kuteeka kwa Mwene Asuwelusi. 17 Nupya umwene watemilwe sana Esita ukucila anaci yonsi asyala, wamulanganga ukutemwa kwa cumi ukucila ya nacisungu yauze asyala. Wamuzwisile icitambala ca wene nu kumulenga ukuya namwene ukupyanikizya pali Vasyiti. 18 Nupya umwene wapangiile ya cilolo yakwe yonsi na aomvi yakwe umutebeto ukalamba, kuli kuti umutebeto wakwe Esita. Lyene wamanyisizye antu umu vitungu vino wateekanga ukuti yakwate untungwa nupya watwalilile ukupeela antu ivya upe ukulingana na papezile amaka yakwe.

19 Lino ya nacisungu yayakolonganike umuku wakwe ciili, ala Modekai akaombela pa mpongolo ya mwene. 20 Esita atalanzile ivili vyonsi pali ya lupwa yakwe nanti apa yantu yakwe wakwe vino Modekai wamunenyile; watwalilile ukucita vino Modekai wamunena, wakwe vino wacitanga lino Modekai wamusunganga.

21 Mu manda yaya lino Modekai waombelanga pa mpongolo ya mwene, Bigitani na Telesyi, kuli kuti alasi ya kwi sano lya mwene, alinzi ya pa mulyango, yasosile nupya yapangiile ukukoma umwene Asuwelusi. 22 Lelo Modekai uvwile ipange lyao, nupya lilyo kwene sile wanenyile namwene Esita. Esita nawe waile anena umwene vino Modekai wamunenyile. 23 Yalondelizye nu kuzana ivisinka nupya yakuliike antu yayo yoili pa vimiti; vyonsi vii vyalemvilwe umwi buku lino yalembangamo ivyacitikanga pa nsita iiya ala nu mwene akulolako.

3 Pa cisila cakwe vii, Umwene Asuwelusi wacindamike Hamani mwana Hamedata Umwina Agagi nupya wamupeezile icifulo cikalamba umu uteeko wakwe ukucila ya cilolo yonsi asyala yano waombanga nayo. 2 Nupya aomvi ya mwene yonsi aombelanga pa mpongolo ya mwene yafukamanga nu kufupamila Hamani, pano avino umwene walanzile ukuti yacita. Nomba Modekai wakanyile ukufukama nanti ukufupama. 3 Fwandi aomvi ya mwene aaombelanga pa mpongolo ya mwene yuzizye Modekai iyati: “U mulandu ci uno ukukanila ukulondela isunde lya mwene?” 4 Cila wanda yamuzyanga icili cimwi, lelo Modekai ataacitanga vino yamunenanga. Lyene yanenyile Hamani pakuti yalole ndi cakuti wali nu kusuula sile kuli vino Modekai wacitanga; pano Modekai wayanenyile ukuti wali u Muyuda.

5 Lyene lino Hamani waweni ukuti Modekai akukana ukumufukamila nu kufupama, wasosile sana. 6 Nomba Hamani atalondanga ukukoma sile Modekai mutupu, pano alanga iyamunena na pa yantu yakwe Modekai. Fwandi Hamani watandike ukulonda ukulovya Ayuda yonsi aali umu ncende zyonsi zino Asuwelusi wateekanga, kuli kuti antu yakwe Modekai yonsi.

7 Mu mwezi wa kutandikilako, kuli kuti umu mwezi wa Nisani,* mu mwaka uwalenga 12 uwa kuteeka kwa Mwene Asuwelusi, yapendozile ukuomvya icipendwilo cino yatangi Puli pa nkoleelo yakwe Hamani pakuti yamanye uwanda nu mwezi, uno yaali nu kukomelapo Ayuda, cipendwilo caponiile pa mwezi wakwe 12, kuli kuti umwezi wa Adali.* 8 Lyene Hamani wanenyile Umwene Asuwelusi ati: “Kuli antu yamwi asalanganila umu yantu aaya umu vitungu vyonsi vino ukateeka, yano masunde yao yapusana na masunde ya yantu yonsi asyala; yasiuvwila masunde yako nupya citacindime ukuti umwene ayaleke. 9 Ndi cakuti cili sile ningo kuli wewe we mwene, leka isunde lilembwe ilyakuti Ayuda yakomwe. Nupya ndapeela alasi matalanti* yakwe siuva 10,000 pakuti yakike umu cipao ca ene.”*

10 Lyene umwene wazuzile imbalaminwe* iyali uku munwe wakwe nu kupeela Hamani mwana Hamedata Umwina Agagi uwali umulwani wa Yayuda. 11 Umwene wanenyile Hamani ati: “Nakupeela siuva na antu, ucite vino ukulonda.” 12 Lyene pa wanda uwalenga 13 umu mwezi wa kutandikilako yaamile ya kalemba ya mwene. Yalemvile vyonsi vino Hamani wanenyile alasi yakalamba aa mwene, alasi ya vitungu, na ya cilolo ya yantu apusanepusane, cila citungu yaacilembiile ukulingana ni milembele ino yaomvyanga uku citungu cico alino nu lulimi luno antu yaomvyanga. Makalata yayo yalembiilwe umwi zina lya mwene Asuwelusi, nupya yafwatikwepo ni mbalaminwe ya mwene ya kufwatikilako.

13 Yapeezile antu makalata pakuti yatwale umu vitungu vyonsi vino umwene wateekanga, ala yakunena antu yakuti Ayuda yonsi yalinzile ukukomwa nu kuloviwa, ukutandikila pa yance na aikolo, anaci na ana, mu wanda sile onga, pa 13 umu mwezi wakwe 12, kuli kuti umwezi wa Adali, nu kuyapoka ivintu vino yaakwata. 14 Ivyali umu makalata yayo vyali nu kuya isunde ilyali nu kusalanganyiziwa umu vitungu vyonsi nupya yaali nu kumanyisya antu yonsi isunde lilyo pakuti yaipekanyizizye uku wanda uuwa. 15 Aakutwala makalata yapisile zuwa zuwa ukulingana na vino umwene walanzile; isunde lyapanzilwe umwi sano lya ku Syusyani.* Lyene umwene na Hamani iikazile nu kutandika ukumwa, lelo umu musumba uwa Syusyani* mwali icimvulunganya.

4 Lino Modekai wizile amanya vyonsi ivyacitike walepwile ivyakuzwala vyakwe, nupya wazwite ivyakuzwala vino yapangilanga na masaaka* nu kuipaka itwi. Lyene waile pakasi ka musumba ala akulila sana. 2 Waile afika sile pa mpongolo ya mwene, pano kutaali uwazumiliziwe ukwingila pa mpongolo ya mwene ale watazwala ivyakuzwala vino yapangilanga na masaka. 3 Mu vitungu vyonsi muno antu yuvwile amazwi yano umwene walanzile ni sunde lino wisileko, Ayuda yaloosyanga sana nupya yatalyanga. Aingi yalaalanga pa masaaka nu mwi twi. 4 Lino aomvi anaci yakwe namwene Esita na ya mutungwi aamusakamalanga yaile kuli aliwe nu kumunena ivyacitiike wasakamiile sana. Esita watumiile Modekai ivyakuzwala ivyakuti azwale ukucila ukuzwala masaaka, lelo Modekai wakanyile. 5 Lyene Esita wamile Hataki uwali pali ya mutungwi ya mwene wino umwene wasoolwile ukulaombela Esita, nupya wamutumile ukuyalondelezya kuli Modekai ivyacitikanga.

6 Fwandi Hataki waile kuli Modekai umu musolo wa musumba pa nkoleelo ya mpongolo ya mwene. 7 Modekai wanenyile Hataki vyonsi ivyamucitikiile alino ni impiya zino Hamani walavile ukwika umu cipao ca ene pakuti Ayuda yakomwe. 8 Wamupeezile na kalata umwalemvilwe isunde ilyapanzilwe umu Syusyani,* ilyalandanga pa kulovya Ayuda. Wali nu kuyapeela Esita kalata wiyo nu kumulondolwela ivyalimo nu kumunena ukuti aye uku mwene pakuti akaleenge nu kupaapatilako antu yakwe.

9 Lyene Hataki wawezile nu kulondolwela Esita vino Modekai wamunenyile. 10 Esita nawe wanenyile Hataki ivya kuyanena Modekai, wamunenyile ati: 11 “Aomvi ya mwene yonsi na antu yonsi aakaikala umu vitungu vino umwene akateeka yamanya ukuti umonsi wensi nanti umwanaci uwaya umwi sano lya mwene ukwaula ukuti umwene amwame, kwaya sile isunde lyonga lino yakakonka: Alinzile ukukomwa; angatwalilila sile ukuya nu umi ndi cakuti umwene wamusonta ni ntuwa yakwe goldi. Nupya iipapita manda 30 umwene ataatala wangamapo.”

12 Lino Modekai yamunenyile vino Esita walanzile, 13 Wanenyile Esita ati: “Utelenganya ukuti watucindama ukucila Ayuda yonsi nu ukuti ulapusuka pa mulandu sile wakuti uli umu lupwa lwa mwene. 14 Ndi cakuti wasuulako sile pa nsita yii, umuntu muze alaazwa Ayuda nu kuyapususya, lelo wemo na amu ng’anda yakwe tata wako mulalowa, nupya uzye a weni angamanya ndi cakuti a pa mulandu ni intazi wakwe yii i calenzile usoololwe ukuya namwene?”

15 Esita nawe wanenyile Modekai ati: 16 “Ukakolonganike Ayuda yonsi aaya umu Syusyani* nupya mute ukulya pa mulandu wane. Mutakalye nanti ukumwa pa manda yatatu usiku nu musanya. Nani kwene kumwi na aomvi yane aakazyana tulacita vivyo kwene. Lyene ndaya uku mwene nanti cakuti ndatama isunde, nupya nga ndafwa a vivyo kwene.” 17 Fwandi Modekai waile acita vyonsi vino Esita wamunenyile.

5 Pa wanda uwalenga citatu, Esita wazwite ivyakuzwala vya wene nu kuya imilila umu musolo wa mukasi umwi sano uwalozyanyizye ni ng’anda ya mwene, ala umwene wataikala pa cilimba cakwe ica wene umwi sano icalozyanyizye nu mulyango. 2 Lino umwene waweni sile Namwene Esita wataimilila umu musolo, nupya umwene wasonsile Esita ni intuwa yakwe goldi ino walemile. Lyene Esita wapalamile nu kulema uku ntuwa.

3 Umwene wamuzizye ati: “Namwene Esita i cani? I cani cino ukulonda? Nanti sile a afu wa wene wane nimakupeela!” 4 Esita waswike ati: “Ndi cakuti cili sile ningo kuli wewe mwene, uwize na Hamani ilelo uku mutebeto uno inkupekanyizizya.” 5 Fwandi umwene wanenyile aomvi yakwe ati: “Kamini Hamani aize zuwa zuwa wakwe vino Esita wataleenga.” Lyene umwene na Hamani yaile ku mutebeto uno Esita wapekanyizye.

6 Lino yamwanga waini umwene wanenyile Esita ati: “I cani cino ukulonda? Namakupeela. Nupya i cani cino ukuleenga? Nanti sile a afu wa wene wane namakupeela!” 7 Esita waswike ati: “Cino nkulonda nupya cino nkulenga i cakuti, 8 Ndi cakuti natemwikwa uku mwene, nupya ndi cakuti cili sile ningo uku mwene ukumpeela vino nkulonda nu kuncitila vino namaleenga, si we mwene na Hamani mukize uku mutebeto uno ndamupekanyizizya mutondo alino ndalanda vino nkulonda.”

9 Pa cisila ca mutebeto, Hamani wapisile ale watasansamuka sana. Nomba lino Hamani waweni Modekai pa mpongolo ya mwene nu kulola kuno wakana ukukatuka pakuti alange umucinzi kuli aliwe, wasokiile sana Modekai. 10 Lelo Hamani wapisile sile ukwakwe ala watasoka. Lyene wamile ivyuza vyakwe na Zelesyi mamakwe. 11 Hamani wailumbanyizye kuli aliyo pa vyuma vino wakweti, ana yakwe aonsi aingi yano wakweti, alino na vino umwene wamucindamike ukucila ya cilolo yonsi na aomvi ya mwene.

12 Hamani walanzile nu kuti: “Ni cicindamisye i cakuti Namwene Esita iiwama sile nene ukuyaliila pamwi nu mwene umutebeto uno iwapekanya. Nupya watangama na mutondo ukuyaya pamwi nawe nu mwene. 13 Nomba vyonsi vii visikulenga inaya sana ni nsansa nga nalola Modekai Umuyuda akuombela pa mpongolo ya mwene.” 14 Fwandi ya cuza yakwe na Zelesyi mamakwe yamunenyile iyati: “Upekanye icimuti icitalimfile mamita 22.* Nupya katondo ukanene umwene ukuti yapoopele Modekai pa cimuti kwene cico. Lyene ukaye umukuipakizya umutebeto pamwi nu umwene.” Hamani watemilwe pali vino yalanzile nupya walesile ukuti icimuti cipekanyiziwe.

6 Usiku uuwa Umwene wafizilwe ukulaala. Fwandi walanzile ukuti yamuletele ibuku umwali malyasi ya mpiti, nupya yamubelengiile. 2 Yazanyile apaalemvilwe vino Modekai walanzile pali vino Bigitana na Telesyi aalasi ya kwi sano lya mwene, aali alinzi ya pa milyango yalondanga ukukoma Umwene Asuwelusi. 3 Umwene uzizye ati: “Uzye Modekai wacindamikwa nu kulambulwa pali vii vino wacisile?” Aomvi ya Mwene yaswike iyati: “Pasi nanti acimwi icacitika kuli aliwe.”

4 Lyene umwene uzizye ati: “A weni aali umu musolo?” Pa nsita yii ala Hamani wataiza umu musolo wa kunzi ukwi sano lya mwene, pakuti aneene umwene ukuti Modekai apoopelwe pa cimuti cino Hamani wapekanyizye. 5 Aomvi ya mwene yatiile: “Muli Hamani ataimilila umu musolo.” Lyene umwene watiile: “Munenini aingile.”

6 Lino Hamani wingiile umwene wamuzizye ati: “ I cani cino yalinzile ukucitila umuntu wino umwene akulonda ukucindamika?” Hamani welenginye umu mwenzo ati: “Uzye a weni wino umwene angacindamika ukucila pali nene?” 7 Fwandi Hamani wanenyile umwene ati: “Vino cifwile ukuya uku muntu wino umwene akulonda ukucindamika aevi, 8 leka yalete ivyakuzwala vya wene vino ukazwala, ni mfwalasi ino ukakwelapo ala iyaizwika icitambala ca wene uku mutwe. 9 Lyene yapeele ivyakuzwala vivyo ni mfwalasi kuli cilolo wenga pali ya cilolo ya mwene aacindikwe, nupya ivyakuzwala vivyo yalinzile ukuzwika umuntu wino umwene akulonda ukucindamika nu kuleka ukuti akwele pa mfwalasi alino yamupisyanya umu ncende ya mu musumba umukazanwa antu aingi ala yakupunda yakuti: “Vii avino yakacitila umuntu wino umwene akulonda ukucindamika!” 10 Lyene papo kwene sile umwene wanenyile Hamani ati: “Pitisya katole ivyakuzwala ni mfwalasi, nupya ucite vivyo kwene kuli Modekai Umuyuda aakaombela pa mpongolo ya mwene. Utasya nanti acimwi pali vino watulanda.”

11 Fwandi Hamani watozile ivyakuzwala ni mfwalasi, nupya wazwisile Modekai ivyakuzwala vivyo nu kuleka ukuti akwele pa mfwalasi ala yakumupisya umu ncende ya mu musumba umukazanwa antu aingi nupya yapundanga yakuti: “Vii avino yakacitila umuntu wino umwene akulonda ukucindamika!” 12 Lelo Hamani wene waswilile zuwa zuwa ukwakwe ala watavimbala cimwi uku mutwe nupya ala akulila. 13 Lino Hamani wasimikileko Zelesyi mamakwe na ya cuza yakwe yonsi vyonsi ivyamucitikiile, ya mpanda mano yakwe na Zelesyi mamakwe yalanzile iyati: “Ndi cakuti Modekai uwatandika ukukucimvya u muyuda, wewe kwene ulacimviwa ala akulola nako.”

14 Alanga lino yacili yakulanzyanya aalasi ya kwi sano lya mwene yafisile, nupya yasenzile Hamani zuwa zuwa uku mutebeto uno Esita wapekanyizye.

7 Fwandi umwene na Hamani yaile uku mutebeto uno Namwene Esita wapekanyizye. 2 Pa wanda wakwe ciili lino yamwanga waini, nupya kwene umwene uzizye Esita ati: “Namwene Esita i cani cino ukulonda? Namakupeela. Nupya i cani cino ukuleenga? Nanti sile a afu wa wene wane namakupeela.” 3 Namwene Esita waswike ati: “Ndi cakuti natemwikwa kuli wewe Mwene, nupya ndi cakuti cili sile ningo kuli wewe, nkuleenga ukuti ntwalilile ukuya nu umi kumwi na antu yane. 4 Pano iyankazya pamwi na antu yane kuti yatukome nu kutulovya. Ndi cakuti yatukazya sile pakuti tuye azya nga insulako sile. Lelo intazi yii yatiipisya pano ilalenga ivintu ukwipila nu mwene kwene.”

5 Lyene Umwene Asuwelusi uzizye Namwene Esita ati: “Nga a weni wiyo kwene, nupya alikwi aakulonda ukucita ica musango uwo?” 6 Esita walanzile ati: “Umulwani wiyo nupya umwipe a Hamani.”

Hamani uvwile sana intete pa mulandu nu mwene na namwene. 7 Umwene wakatwike cipyu cipyu ukufuma pano yamwelanga waini nu kuya uku ncende ya kwizizyamo iyayelile umwi sano, lelo Hamani wakatwike nu kutandika ukupaapata kuli Namwene Esita pakuti atakomwa pano wamanyile ukuti umwene wali nu kumufulula. 8 Lyene umwene waswilile kuno yamwelanga waini nupya wazanyile Hamani watasintilizya pa cilimba apaali Esita. Umwene wapunzile ati: “Uzye ale akulonda alaale na namwene uku maka umu ng’anda yane kwene?” Lino wamazile sile ukulanda amazwi yaa, yavimvile Hamani uku manso. 9 Halibona umulasi wenga pa yalasi ya mwene aakwi sano walanzile ati: “Hamani wapekanya ni cimuti apa kupoopela Modekai uwapuswisye umwene. Cili umu ng’anda umwakwe nupya catalimpa mamita 22.”* Lino umwene uvwile vivyo walanzile ati: “A pano kapoopelini Hamani.” 10 Fwandi Hamani yamupoopiile pa cimuti cino wapekanyizizye Modekai, nupya icipyu ca mwene casizile.

8 Pa wanda uuwa Umwene Asuwelusi wapeezile namwene Esita ing’anda yakwe Hamani umulwani wa Yayuda, nupya Modekai wizile uku mwene, pano Esita wasokolwile ukuti Esita a lupwa wakwe. 2 Lyene umwene wazuzile imbalaminwe* yakwe iya kufwatikilako ino waposile kuli Hamani nu kupeela Modekai nupya Esita wasonsile Modekai ukuti aangalila ing’anda yakwe Hamani.

3 Nupya kwene Esita walanzile nu mwene. Wafukime pa nkoleelo ya Mwene ala akumupaapata nu kulila pakuti asisye ipange iliipe lino Hamani Umwina Agagi wakweti pa Yayuda. 4 Lyene umwene wasonsile Esita ni intuwa yakwe goldi, Esita nawe wakatwike nu kwimilila pa nkoleelo ya mwene. 5 Esita walanzile ati: “Ndi cakuti cili sile ningo kuli wewe mwene nupya ndi cakuti natemwikwa kuli wewe, alino nga walola ukuti icilinga, leka isunde lilembwe i lyakuti yonone ivyalembwa vino Hamani mwana Hamedata Umwina Agagi walemvile, ivyalandanga pa kulovya Ayuda yonsi aaya umu vitungu vino ukateeka. 6 Pano uzye indazizimizya uli ukulola kuno iviipe vyacitikila antu yane nu kulola kuno ya lupwa yane yakukomwa?”

7 Lyene Umwene Asuwelusi wanenyile Namwene Esita na Modekai Umuyuda ati: “Impeela Esita ing’anda yakwe Hamani nupya Hamani iyamupoopela pa cimuti pa mulandu ni pange lino wakweti ilya kukoma Ayuda. 8 Fwandi lembelini umwi zina lya Mwene ivili vyonsi vino mukulola ukuti avino mungacitila Ayuda nupya mufwatike ni mbalaminwe ya mwene iya kufwatikilako, pano isunde ilyalembelwa umwi zina lya mwene, nupya ilikweti ni cimanyililo ca mbalaminwe ya Mwene iya kufwatikilako litanga lisenulwe.”

9 Fwandi ya kalemba ya mwene yayamile pa nsita iiya umu mwezi wakwe citatu kuli kuti umu mwezi wakwe Sivani,* pa wanda uwalenga 23 nupya yalemvile vyonsi vino Modekai walembiile Ayuda, aimililzi ya mwene, alasi, na ya cilolo ya vitungu, kutandikila uku Indya kufika uku Etiopia, kuli kuti ivitungu 127, cila citungu yacilembiile kulingana na vino yalembanga uku citungu cico alino nu lulimi luno antu yavwanganga nupya Ayuda yayalembiile kulingana na vino yalembanga alino nu lulimi luno yaomvyanga.

10 Modekai walembiile umwi izina lya mwene Asuwelusi nu kufwatikapo ni mbalaminwe ya mwene iya kufwatikilako nupya wapeezile antu ukutwala makalata yayo, yaomvizye imfwalasi izikasimula sana zino yaomvyanga pi sano. 11 Umu makalata yayo umwene wazumilizye ukuti Ayuda yonsi aali umu misumba ipusane pusane yakolongane nu kuicingilila nupya yali nu kukoma alino nu kulovya antu yonsi nanti ivitungu ivyali nu kuyazanza kwikako sile na anaci na ana alino nu kuyapoka vino yakweti. 12 Cii cali nu kucitika pa wanda uliumwi umu vitungu vyonsi vino Umwene Asuwelusi watekanga, pa wanda uwalenga 13 umu mwezi uwalenga 12 kuli kuti umu mwezi wa Adali.* 13 Amazwi aali muli kalata yali nu kuya isunde umu vitungu vyonsi. Nupya yali nu kumanyisya antu yonsi pakuti Ayuda yaipekanye pa wanda uuwa pakuti yalandule uku yalwani yao. 14 Aatwazile makalata ukuomvya imfwalasi izyaomviwanga pi sano, yapisile zuwa zuwa nupya yasimwile sana ukulingana na vino umwene walanzile. Isunde lii lyapanzilwe nu mwi sano lya mu Syusyani.*

15 Lyene Modekai wafumile pa mwene ale watazwala icakuzwala ca wene cakwe bulu nupya citiswe, wazwite ni cisote cakwe goldi ica lulumbi alino ni cakuzwala na cuze cakwe peepo ica nsalu isuma. Nupya antu amu musumba uwa Syusyani* yapunzile ni nsansa. 16 Pano Ayuda yakulwilwe, yasansamwike nupya yacindikwe. 17 Nupya umu vitungu vyonsi, nu mu misumba yonsi muno mazwi ya mwene ni isunde lyakwe vyafisile, Ayuda yasansamukanga sana, yapanganga ni mitebeto nupya yazevyanga. Antu aingi aikalanga umu mpanga zyuze yaimanyisyanga ukuti Ayuda, pano yatandike ukutiina Ayuda.

9 Pa wanda uwalenga 13 umu mwezi uwalenga 12, kuli kuti, umwezi wa Adali,* lino mazwi yano umwene walanzile ni sunde lino wisileko vyali nu kufikiliziwa, kuli kuti, pa wanda uno alwani ya Yayuda yenekelanga ukucimvya Ayuda, vino yenekelanga asi ivyacitiike, pano Ayuda yacimvizye antu ayapasile. 2 Ayuda yakolongine umu misumba yao iyali mu vitungu vyonsi vino Umwene Asuwelusi wateekanga pakuti yalwisye antu alondanga ukuyakoma, nupya kutali nanti awenga uwalwisizye Ayuda pano antu yonsi yayatiinanga. 3 Nupya ya cilolo yonsi amu vitungu, aimilizi ya mwene, alasi na yonsi aombanga imilimo ya mwene, yatungililanga Ayuda pano yatiinanga Modekai. 4 Modekai wizile akwatisya amaka umwi sano lya mwene, nupya wayanga akumanyikilwako sile umu vitungu vyonsi pano watwalilile ukukwatilako amaka.

5 Ayuda yakomozile alwani yao yonsi, yayakomile nu kuyalovya; nupya yacisile ivili vyonsi vino yalondanga uku yantu ayapasile. 6 Umwi sano lya mu Syusyani,* Ayuda yakomile aonsi 500. 7 Nupya yakomile na Palisyandata, Dalifoni, Asipata, 8 Polata, Adaliya, Alidata, 9 Palimasyita, Alisai, Alidai na Vaizata, 10 kuli kuti, ana aonsi 10 yakwe Hamani mwana Hamedata, umulwani wa Yayuda. Nomba pa cisila ca kuyakoma yataposile ivili vyonsi.

11 Pa wanda uuwa yanenyile umwene impendwa ya yantu aakomilwe umwi sano lya mu Syusyani.*

12 Umwene wanenyile Namwene Esita ati: “Umwi sano lya mu Syusyani* Ayuda iyakoma nu kulovya aonsi 500 ukwikapo na ana aonsi 10 yakwe Hamani. Ndi cakuti antu aingi yatiyakomwa kuno wakwe vii, ale umu vitungu ivyasyala mwene i vyani ivyativicitika? Landa cino ukulonda umapeelwa. I vyani na vyuze vino ukulonda ukuleenga? Navyo kwene umapeelwa.” 13 Esita waswike ati: “Ndi cakuti cili sile ningo kuli wewe mwene, zumilizya ukuti Ayuda akaikala umu Syusyani* yace yacite vikwene na mutondo ukulingana ni isunde lya wanda wi lelo; nupya leka ukuti ivitumbi 10 ivya yana aonsi yakwe Hamani vice vikulikwe pa cimuti.” 14 Fwandi umwene wisileko isunde ilyakuti yacite vivyo kwene. Isunde lilyo lyapanzilwe umu Syusyani,* Nupya ivitumbi 10 ivya yana aonsi yakwe Hamani vyakuliikwe.

15 Ayuda aikalanga umu Syusyani* yakolongine nupya kwene pa wanda uwalenga 14 umu mwezi wa Adali, nupya yakomile aonsi 300 umu Syusyani,* lelo yataposile ivili vyonsi.

16 Ayuda aasyala aikalanga umu vitungu vino umwene wateekanga nayo kwene yakolongine, nupya yaicingilile. Yakomile alwani yao ukufika kuli 75,000 ayapasile; lelo yataposile ivili vyonsi. 17 Cico cacitiiike pa wanda uwalenga 13 umu mwezi wa Adali, lyene yapuuzile pa wanda uwalenga 14 nupya apano yatandiike ukulazevya umutebeto nu kusansamuka.

18 Ayuda aikalanga umu Syusyani* yakolongine pa wanda uwalenga 13 na pa wanda uwalenga 14, lyene yapuuzile pa wanda uwalenga 15 nupya apano yatandiike ukulazevya umutebeto nu kusansamuka. 19 Ali mulandu uno Ayuda aikalanga umu misumba inono yatandikiile ukulazevya nu kusansamuka nu kupeelako yauze ivyakulya pa wanda uwalenga 14 umu mwezi wa Adali.

20 Modekai walemvile vyonsi vii ivyacitiike nupya watumile makalata ku Yayuda yonsi aali umu vitungu vyonsi vino umwene Asuwelusi wateekanga, ivya mupiipi ni vya kutali kwene. 21 Modekai wayanenyile ukuti cila mwaka yazevya pa wanda uwalenga 14 nu wanda uwalenga 15 umu mwezi wa Adali. 22 Pano pa manda yayo Ayuda yapuuzile uku yalwani yao, nupya umu mwezi uwo ulanda wao wizile iuya insansa nu kuloosya kwao kwizile ikuya uwanda wa kuzevya. Pa manda kwene yayo apano yali nu kulazevya alino nu kusansamuka, nupya apano yali nu kulapeelako yauze ivyakulya nu kupeela apiina ivya upe.

23 Ayuda yazumiile ukuti yalatwalilila ukulazevya pa manda yayo nu kucita vino Modekai wayalembiile. 24 Pano Hamani mwana Hamedata Umwina Agagi, umulwani wa Yayuda yonsi wakweti ipange lya kulovya Ayuda, wapendozile ukuomvya icipendwilo cino yatangi Puli pakuti atiinye Ayuda nu kuyalovya. 25 Lino Esita waile uku mwene, umwene walemvile isunde ati: “Lekini ipange liipe lyakwe Hamani lino wapangiile Ayuda liye pa mutwe wakwe”; nupya yakuliike Hamani na ana yakwe pa cimuti. 26 Ali mulandu kwene uno yamilanga manda yayo ukuti Pulimu, kufuma ukwi zina lyakuti Puli.* Fwandi pa mulandu ni vyalemvilwe muli kalata wii na vino yaweni api lyasi lii alino ni vyayacitikiile, 27 calenzile ukuti Ayuda yazumilizyanye kumwi ni indupwa zyao alino na yonsi ailunzile kuli aliyo ukuti yakulazevya pa manda yayo yoili nupya yakulalondela ivyalemvilwe muli kalata ukulozya pa nsita zizyo izisoololwe cila mwaka. 28 Umu nkulo zyonsi, cila lupwa, cila citungu, na cila musumba yali nu kulazevya pa manda kwene yayo, nupya Ayuda yatali nu kuta ukuzevya manda kwene yaa yakwe Pulimu na ana yao kwene nayo kwene yataali nu kuta ukuzevya.

29 Lyene Namwene Esita, umwana wakwe Abihaili na Modekai Umuyuda yalemvile kalata ukuomvya maka yano yapeezilwe pakuti kalata yakwe ciili iyalandanga pali Pulimu ikwate amaka. 30 Watumile makalata yayo uku Yayuda yonsi aikalanga umu vitungu 127 vino umwene Asuwelusi wateekanga, umwali amazwi ya mutende nupya acumi 31 pakuti kuye ukukomelezya Ayuda ukulazevya manda yakwe Pulimu pa nsita izyasoololwa wakwe vino Modekai Umuyuda na Namwene Esita yalanzile, nupya ukulingana na vino Ayuda ni ndupwa zyao yalanzile ukuti avino yakulacita, kumwi sile nu kuta ukulya alino nu kupepa mapepo ya kupaapata. 32 Isunde lyakwe Esita lyakomelizye antu ukuti yazevya manda yakwe Pulimu, nupya lyalemvilwe umwi buku.

10 Umwene Asuwelusi wanenyile antu yano wateekanga aikalanga uku mulundu na pa vilila ukuti yaomba umulimo wa kupatikizya.

2 Ivintu vyonsi ivya maka vino Umwene Asuwelusi wacisile, alino ni lyasi ilikalanda pa lulumbi lwakwe Modekai pali vino umwene wamucindamike, uzye vitaalembwa umwi buku lya mpiti ilikalanda pali ya mwene aateekanga Medya na Pesya? 3 Pano Modekai Umuyuda u wali inkonkanyi ya Mwene Asuwelusi. Wali u mukalamba pa Yayuda nupya aina yakwe yonsi yamucindike, waombelanga antu yakwe pakuti ivintu vyayazipila nupya wacingililanga ana yao yonsi.