LWIMBO LWAKWE SOLOMONI
1 Ulwimbo ulwacila inyimbo zyonsi lwakwe Solomoni:
2 “Si kaantonsole ni milomo yakwe,
Pano mazwi yakwe aacitemwiko yazipa ukucila waini.
3 Mafuta yako yakanunkila ningo.
Izina lyako lyaya wa mafuta aanunkile aakwitululwa.
Acino akazyana yakutemelwa.
4 Nsende; leka tupuuke.
Umwene watanjingizya umu miputule yakwe iya mukasi!
Leka tusansamuke nu kuzangila muli wewe.
Leka tulande pa mazwi yako aacitemwiko aacila waini.
Aali mulandu uno yakutemelwa.*
5 Mwe yakazyana ya mu Yelusalemu, nene mutifi, lelo nene musuma,
Naya wa matenti ya ku Kedali, na wa matenti yakwe Solomoni.
6 Mutandolekesha pa mulandu wakuti nene mutifi,
Pano kasanya kangoca.
Ya kalume yane yansokiile;
Yampeezile umulimo wa kusakamala ivyalo vya myangazi,
Lelo icalo cane ica myangazi ntacisakamalanga.
7 Wemuno natemwa sana,
Neene kuno ukacemela imfwele,
Kuno zikalaala umusanya.
U mulandu ci uno ningayela wa mwanaci uwatavimbala icitambala
Umu mfwele zya yauzo?”
8 “We mwanaci umusuma sana pa yanaci yonsi, ndi cakuti utamanyile ukuli kacema,
Londela muno imfwele zikapita
Nupya uwasakamalila utwana twa mbuzi zyako umupiipi na matenti yakwe ya kacema.”
9 “We mutemwikwa wane nkakukolanya uku mfwalasi iya kaci iili pa mfwalasi izikutinta maceleta yakwe Falao.
10 Matama yako yakaloleka ningo vino yakayemviwa ni viyembelo,
Ni nsingo yako vino ikayemviwa nu ukasi.
11 Tulakupangila iviyembelo vyakwe goldi
Twikemo na siuva.”
12 “Lino umwene wataikala papiipi na tebo yakwe,
Mafuta yane aanunkile yakafumya icinunkile icisuma.
13 Umutemwikwa wane waya wa kamufuko kakwe mule umununkile
Akakaya pakasi ka mayele yane usiku onsi.
14 Umutemwikwa wane waya wa musambo wa maluwa aanunkile
Aaya mu calo ca myangazi ica mu Eni-gedi.”
15 “Lola! Wayemba we mutemwikwa wane.
Wayemba. Manso yako yaaya wa manso ya nkunda.”
16 “Lola! Wayemba we mutemwikwa wane, nupya ukasansamusha.
Bedi witu waya pa mafwa.
17 Incesi zya ng’anda itu i mikedali,
Ni mbao i zya miyunipa.
2 “Nemo naya sile wi luwa lya mu nyika,
Wi luwa lya mu mikonko.”
2 “Wakwe vino iluwa lyaya umu myunga
Avino nu mutemwikwa wane waya pa yakazyana.”
3 “Wakwe vino umuti wa maapo waya pakasi ka miti ya mu mpanga,
Avino nu mutemwikwa wane waya pakasi ka yalumendo.
Nkalondesha ukwikala umu cisaao cakwe
Nupya icizao cakwe calyompa.
4 Wantwazile umu ng’anda ya mutebeto,
Nupya yonsi yaweni ukuti nene watemilwe.
5 Mpeele makeke aapangilwa ni myangazi iyume pakuti nsansamuke;
Mpeele maapo pakuti nkwate maka,
Pano indwala pa mulandu ni citemwiko.
6 Ikasa lyakwe ilya kuli cimani lili pisika lya mutwe wane,
Ni ikasa lyakwe ili lunji iilinkumbatila.
7 Mwe yakazyana ya mu Yelusalemu, nkumulenga ukulapila
Muli ya mpombo ya kaci amu mpanga:
Muteezya ukuzyula nanti ukukatusha icitemwiko muli nene suka cice ciizile.
8 Nuvwa izwi lya mutemwikwa wane!
Lolini! Akwiza,
Akukwela imyamba nu kutolooka utumyamba.
9 Umutemwikwa wane waya wakwe mpombo wa kaci, waya wakwe ka mpombo kanono.
Awiyo wataimilila panzi,
Aakusungamila umu mawindo,
Akulolekesha umu tumawindo.
10 Umutemwikwa wane akuvwanga, akuneena ati:
‘We mutemwikwa wane katuka,
Wemuno wayemba, tuye twapita.
11 Lola! Cisiku icisila.
Imvula yatisila nupya yatipita.
12 Vimelwa iviwalula umu mpanga,
Insita ya kutungwila yatifika,
Nu kulila kwa nkunda kukuvwika umu mpanga itu.
13 Masamvu ya kutandikilako iiyaca;
Myangazi yatiwalula nupya ikununkila.
Katuka we mutemwikwa wane, iza.
Wemuno wayemba, tuye twapita.
14 We nkunda yane, wemuno wikala umu ciliwe umufisame,
Nu mu ciliwe icitali,
Leka nkulole nu kuvwa izwi lyako,
Pano izwi lyako lyazipa nupya ukaloleka ningo sana.’”
15 “Tulemelini ya nkusa,
Tunkusa utukonona ivyalo vya myangazi,
Pano imyangazi ya mu vyalo vitu yatiwalula.”
16 “Umutemwikwa wane u wane, nani nene wakwe.
Akucemela imfwele umwaya maluwa.
17 Kufikila lino kamuza kapunga, nupya lino ivinzingwa vyata ukuloleka,
We mutemwikwa wane, wela zuwa
Wakwe mpombo wa kaci nanti wakwe ka mpombo kanono, ciluka imyamba iikatupaatukanya.
3 “Lino nali pali bedi wane usiku,
Nalonzile umutemwikwa wane.
Namulonzile, lelo ntamuzanyile.
2 Lyene nelenginye inti nkakatuke nu kuya mu musumba;
Nu mu misolo ya mu misumba,
Nkalonde umutemwikwa wane.
Namulonzile, lelo ntamuzanyile.
3 Aalinzi aalindanga umu musumba yanzanyile.
Nani nayuzizye inti: ‘Uzye mutaweniko wino natemwa?’
4 Lino napuzizye sile aalinzi
Nazanyile wino natemwa.
Namulemeliile, ntalondanga ukuti apite
Suka imutwala umu ng’anda yakwe mayo,
Mu muputule uno mayo uwamviile akalaalamo.
5 Mwe yakazyana ya mu Yelusalemu, nkumulenga ukulapila
Muli ya mpombo ya kaci amu mpanga:
Muteezya ukuzyula nanti ukukatusha icitemwiko muli nene kufikila cice ciizile.”
6 “I cani cii icikwiza kufuma umulwanga icikuloleka wa cunsi,
Icikununkila wakwe mule na wa ubani,
Icikweti ni vinunkile vyonsi ivishute ivya muculuzi?”
7 “Lolini! I cilimba cakwe Solomoni.
Aonsi aamaka 60 iyacizinguluka,
Aonsi aamaka amu Izlaeli,
8 Yonsi kwene yali nu lupanga,
Yonsi yasambiliziwa vya kulwa inkondo,
Cila muntu ali nu lupanga lwakwe umu mbazo
Iyaipekanya uku kuzanza ukungacitika usiku.”
9 “I cilimba ca wene* ica Mwene Solomoni
Cino waipangiile ukuomvya imiti ya ku Lebanoni.
10 Waomvizye siuva pa kupanga ivipilala vya cilimba,
Ivyacitungilile navyo vyali i vyakwe goldi.
Apa kwikala napo pali insalu yakwe peepo;
Akazyana ya mu Yelusalemu
Yayemvizye ningo icilimba cico umukasi.”
11 “Mwe yakazyana ya mu Zioni,
Fumini mulole Umwene Solomoni
Watazwala icisote cino nyina wamupangiile
Pa wanda wakwe uwa winga,
Lino Solomoni wasansamwike.”
4 “Lola! Wayemba we mutemwikwa wane.
Wayemba.
Manso yako yakuloleka kwati a manso ya nkunda mu nsalu ino watuvimbala pa manso.
Inyele zyako zyaya wi umba lya mbuzi
Izikutelemuka imyamba ya Gilyadi.
2 Mino yako yaaya wa mfwele zino yafuma yakupela
Nupya zino yafuma yafula,
Zyonsi kwene zikavyala tumpundu
Nupya kusi iyatala yafwilwapo akana.
3 Milomo yako yaya wakwe kotoni muyenzu,
Nupya mazwi yako yazipa.
Matama yako yakaloleka wakwe pomegilaneti ipandule
Mu nsalu ino ukavimbala pa manso.
4 Nsingo yako yaya wa lupungu lwakwe Devedi,
Ulwakuulilwa na mawe
Apakowekwa ivishangu 1,000,
Kuli kuti ivishangu vyonsi ivizinguluke ivya yonsi aamaka.
5 Mayele yako yaya wakwe tumpombo twili,
Tumpundu twakwe mpombo uwa kaci
Utukulya umwaya maluwa.”
6 “Ndaya ku mwamba wakwe mule
Nu ku mwamba wa ubani
Kufikila lino kamuza kapunga, nupya lino ivinzingwa vyata ukuloleka.”
7 “Wayemba muli vyonsi we mutemwikwa wane,
Utakwata ulema uuli onsi.
8 Iza tufume mu Lebanoni nawinga wane,
Iza tufume mu Lebanoni.
Tentemuka umwamba uwa Amana,
Umwamba uwa Senili, umwamba uwa Helimoni,
Kufuma umukaikala ya cisama nu mu myamba umukaikala inangu.
9 Wasenda umwenzo wane, we kaci wane, nawinga wane,
Wasenda umwenzo wane pa mulandu nu kundolekesha sile umuku onga,
Na pa mulandu ni ciyembelo cako conga ica mu nsingo.
10 Iyee mwe vino amazwi yako aacitemwiko yazipa we kaci wane, nawinga wane!
Mazwi yako aacitemwiko yazipa ukucila waini,
Nu kununkila kwa mafuta yako kwazipa ukucila ivinunkile ivili vyonsi!
11 Milomo yako we nawinga wane, ikatonya uci wa kwi lela.
Uci nu mukaka vyaya umwisika lya lulimi lwako,
Nu kununkila kwa vyakuzwala vyako kwaya wa kununkila kwa ku Lebanoni.
12 Kaci wane, nawinga wane, waya wa calo icipindililwe,
Waya wa calo icipindililwe nupya waya wa kafukoka kacilikwe.
13 Waya wa calo icikweti mapomegilaneti
Umwaya ivizao ivisuma sana nu tumiti utukanunkila ningo,
14 Tumiti utununkile na maluwa, matete aakanunkila na sinamoni
Kumwi ni miti ya ubani yonsi ipusanepusane, mule na aloyi,
Kumwi na mafuta yonsi asuma sana anunkile.
15 Wewe calo ca kafukoka, icifula ca manzi aasenguluke,
Umukapita utunguzi ukufuma ku Lebanoni.
16 Katuka we muza wa ku katutu;
Iza we muza wa ku kaeya.
Pungila umu calo cane.
Leka ivinunkile visalangane.”
“Leka umutemwikwa wane aize umu calo cakwe
Nu kulya ivizao ivisuma sana.”
5 “Iningila umu calo cane,
We kaci wane, nawinga wane.
Insoleela mule ni vinunkile.
Indya ilela lya uci nu uci wane;
Imwa waini wane nu mukaka wane.”
“Liini mwe ya cuza yane yano natemwa!
Mwini nu kukoleka mazwi ya citemwiko!”
2 “Inkasula, lelo umwenzo wane ukulola.
Nkuvwa iciunda ca mutemwikwa wane akukonkonsha!
Akuti: ‘Njulile kaci wane, we mutemwikwa wane,
We nkunda yane, umumalilike wane!
Pano umutwe wane iuomba nu lumi,
Ni nyele zyane iziluke iziomba nu lumi lwa usiku.’
3 Inzuula umukanju.
Uzye ndinzile ukuuzwala nupya?
Imfulala ingazo.
Uzye ndinzile ukuzifiisha nupya?
4 Mutemwikwa wane wafumizye ikasa lyakwe pa cipongo ca ku cisaasa,
Nupya natandike ukulondesha ukumulola.
5 Nakatwike pakuti njulile umutemwikwa wane;
Makasa yane yatonanga mule,
Ni minwe yane yatonyanga manzi yakwe mule,
Yatonelanga pa cilemelo cakwe loko.
6 Nayuliile umutemwikwa wane,
Nomba umutemwikwa wane walanga wataswilila, wapisile.
Nuvwile uyi lino wapisile.*
Namulonzile, lelo ntamuzanyile.
Namupunzile, lelo ataaswike.
7 Alinzi ya mu musumba yanzanyile.
Yangumile nu kuncisa.
Alinzi ya viumba yansendiile insalu ino nacinganga pa manso.
8 Mwe yakazyana ya mu Yelusalemu nkumulenga ukuti mulape:
Ndi cakuti mwazana umutemwikwa wane,
Mumunene muti indwala pa mulandu ni citemwiko.”
9 “Uzye umutemwikwa wako wazipa uli ukucila atemwikwa yauze aashala,
We mwanaci wemuno wayembesha pa yanaci yonsi?
Uzye umutemwikwa wako wazipa uli ukucila atemwikwa yauze aashala,
Icakuti ukutunena nu kulapa umulapo uwo?”
10 “Mutemwikwa wane wazipa nupya akaloleka ningo;
Wazipisha ukucila aonsi 10,000.
11 Umutwe wakwe waya kwati a goldi, goldi umwengululwe ningo.
Vikuti vya nyele zyakwe vyaya wa mukungo wa tuncindu,
Wakwata inyele izitifi kwati a mwankole.
12 Manso yakwe yaya wa nkunda izili mupiipi nu tunguzi twa manzi,
Izikufulala umu mukaka,
Izyatizikala umupiipi ni cifula ca manzi.
13 Matama yakwe yaya wa calo muno yalema ivimelwa ivinunkile,
Wa calo umwaya ivinunkile.
Milomo yakwe yaya wa maluwa aakutona manzi yakwe mule.
14 Makasa yakwe yaulungana kwati a goldi, umwaya nu tumawe twakwe kilisoliti.
Lunda lwakwe lukaloleka kwati aamino ya nzovu umwaya nu tumawe twakwe safilo.
15 Makulu yakwe yaya wa vipilala vya mawe yano yakati maabo ivyasimpwa pali goldi umwengululwe ningo.
Akaloleka wakwe Lebanoni, nupya wayemba wa mikedali.
16 Kanwa kakwe kalyompa,
Nupya vyonsi pali aliwe i visuma.
Mwe yakazyana ya mu Yelusalemu, wii ali wino natemwa, aali mutemwikwa wane.”
6 “Mutemwikwa wako wataya kwi,
We mwanaci umuyembeshe pa yanaci yonsi?
Iinzila ci ino watapitamo?
Leka tumulonde pamwi naawe.”
2 “Mutemwikwa wane wataya ku calo cakwe,
Ku calo ca vimelwa ivinunkile,
Ku kucema mfwele mu vyalo
Nu mu kutoola maluwa.
3 Mutemwikwa wane u wane sile,
Nani nene wakwe.
Akucemela imfwele umwaya maluwa.”
4 “We mutemwikwa wane, wayemba wa musumba wa Tiliza,*
Ukaloleka ningo wa musumba wa Yelusalemu,
Ukaloleka ningo wa yasilika atiyakolongana uku kulwa inkondo.
5 Utandolekesha
Pano Umwenzo wane ukukulukunta.
Inyele zyako zyaya wi umba lya mbuzi
Izikutentemuka imyamba ya Gilyadi.
6 Mino yako yaaya wa mfwele
Zino yafuma yafula,
Zyonsi kwene zikavyala tumpundu,
Nupya kusi iyatala yafwilwapo akana.
7 Matama yako yakaloleka wakwe pomegilaneti iipandule
Umu nsalu ino ukavimbala pa manso.
8 Kungaya ya namwene 60
Na aci aapa mbali 80
Na akazyana aatanga yapendwe.
9 Lelo wenga sile ali nkunda yane, umumalilike wane.
Wavyalwa sile wenga kuli nyina.
Nyina uwamuviile wamutemwa sana.
Akazyana nga yamulola yakalanda ukuti waya ni nsansa;
Ya namwene na aci yauze aapa mbali yakamulumba.
10 ‘Uzye umwanaci ci uwaya wa kuyengesa kwa kutunka kwi lanzi,
Nupya uwayemba wa mwezi,
Uwaswepa wi lanzi,
Nupya aakaloleka ningo wa yasilika atiyakolongana uku kulwa inkondo?’”
11 “Naile umu calo ca miti iikaseeka ivizao
Pakuti nkalole ndi cakuti muli ivikumela umu mukonko,
Ndi cakuti umwangazi uumela
Nupya ndi cakuti imiti ya mapomegilaneti yatiwalula.
12 Lino ntatala namanya ivyacitikanga,
Kulondesha ukulola ivintu vii
Kwalenzile kuti nkwele pa maceleta ya yantu yane aacindikwe.”
13 “Wela, wela we Mwina Shulamu!
Wela
Pakuti tukulole!”
“U mulandu ci uno mukulolekesezya umwina Shulamu?”
“Waya wa maumba yaili aayantu aakucina!”*
7 “Iyee vino ingazo zyako zyayemba umu ndyatu yako,
We mukazyana umucindikwe!
Impamba zyako zyaya wa viyembelo,
Vino umuntu uwamanyikisha ukupanga ivintu wapanga.
2 Lukombo* lwako lwaya wa kambale kafunkane.
Si lutaulizya waini.
Lunda lwako lwaya wa mutumba wa ngaano
Uwatiuzingulukwa na maluwa.
3 Mayele yako yoili yaya wakwe tumpombo twili,
Tumpundu twakwe mpombo wa kaci.
4 Insingo yako yaya wa lupungu luno yapangila na mino ya nzovu.
Manso yako yaya wa vifula vya manzi ivyaya umu Heshiboni,
Umupiipi ni mpongolo yakwe Bati-labimu.
Impuno yako yaya wa lupungu lwa ku Lebanoni,
Ulwalozya uku Damasika.
5 Mutwe wako waya wa mwamba wa Kalimeli
Ni vikuti vya ku mutwe wako, vyaya wa nsalu isuma.
Umwene wasendwa uku usuma wa nyele zyako izitali.
6 Wayemba muli vyonsi, nupya ukazanzya,
We mukazyana umutemwikwe, wayemba ukucila vyonsi ivikazanzya!
7 Mwili wako waya wa kancindu,
Na maele yako yaya wa mikungo ya tuncindu.
8 Nalanzile inti, ‘Ndakwela kancindu
Nkatoole ni mikungo ya vizao.’
Si maele yako yaye wa mikungo ya myangazi,
Mupu wa mu kanwa kako uye wa kununkila kwa maapo.
9 Kanwa kako nako kaye wakwe waini umusuma sana.”
Si apita ningo pa mukolomilo wa mutemwikwa wane,
Wakwe vino akakonkoloka pa milomo ya yantu nu kuyalenga ukukasula.
10 Mutemwikwa wane akandondesha,
Nupya nene wakwe.
11 Iza we mutemwikwa wane,
Twapita umu vyalo;
Leka tukikale umu tumiti twa maluwa anunkile.
12 Leka tukatuke katondotondo nu kuya uku vyalo vya myangazi
Pakuti tukalole ndi cakuti imyangazi yatiwalula,
Ndi cakuti maluwa iyafukula,
Nupya ndi cakuti mapomegilaneti iyawalula.
Kuuku kwene akuno nimaya nkalange icitemwiko kuli wewe.
13 Mamandileki yakununkila;
Pa milyango itu pali ivizao vya misango yonsi ivisuma.
We mutemwikwa wane,
Ivizao ivipya ni vya mpiti nasungila wewe.
8 “Ndi cakuti wali wakwe kalume wane,
Uonsile uku mayele yakwe mayo,
Lyene inkuzana panzi, nga nakutonswile,
Nupya nga kusi uwampeezile umulandu.
2 Nga nakutungulwile;
Nga nakutwazile umu ng’anda yakwe mayo,
Uwansambilizye.
Nga nakupeezile waini pakuti umwe,
Waini umupya ukufuma uku vifenwa vya mapomegilaneti.
3 Ikasa lyakwe ilya kuli cimani lingaya pisika lya mutwe wane,
Ni ikasa lyakwe ilya kwi lunji lingankumbatila.
4 Mwe yakazyana ya mu Yelusalemu nkumulenga ukulapa, nkuti:
Muteezya ukuzyula nanti ukukatusha icitemwiko muli nene suka cice ciizile.”
5 “A weni wiya aakwiza ukufuma umu lwanga,
Uwatasintilizya pa mutemwikwa wakwe?”
“Nakuzyuzile umwisika lya muti wa maapo.
Mumu kwene amuno mayo wako wakukwatiile.
Mumu kwene amuno mayo wako uwakuviile waculiile pa kupaapa.
6 Unjike wa cimanyililo apa mwenzo wako,
Nupya wa cimanyililo pi kasa lyako,
Pano ukutemwa kwakoma wa mfwa,
Nu kuipeelesha uku mutemwikwa wako kwaya wi Lindi,*
Cimbilimbili ca kutemwa kuko caya wa moto uukupya, i cimbilimbili cakwe Jah.*
7 Manzi aingi yatanga yazimye icitemwiko,
Nanti inguzi zitanga zicisende.
Nanti icakuti umonsi angalanda ukuti amapeela ivyuma vya mu ng’anda yakwe vyonsi pa mulandu ni citemwiko
Vingasuulwa.”*
8 “Tukweti kaci witu umunono,
Nupya atatala wakwata maele.
Tulacita uli kuli kaci witu
Pa wanda uno yaliza uku kumulonda kuti yamutwale?
9 Nga waya wa ciumba,
Tulakuulapo ulupungu lwakwe siuva,
Lelo nga waya wa cisaasa,
Tulamupindilila ni mbao zya mukedali.”
10 “Naya wa ciumba
Nupya mayele yane yaya wa mpungu.
Fwandi umu manso yakwe niza naya
Wa muntu uwazana umutende.
11 Solomoni wakweti icalo ca myangazi umu Baali-hamoni.
Wacipeezile kuli yano yacisakamalanga.
Cila muntu walipilanga mashekele yakwe siuva 1,000 pa vizao vya mu calo cico.
12 Nakwata icalo ca myangazi icane sile nenga.
We Solomoni, mashekele yakwe siuva 1,000 aakwako,
Na mashekele yakwe siuva 200, aakwe yayo aakasakamala ivizao.”
13 “We muno ukaikala umu vyalo,
Anji yakuuvwa ukwi zwi lyako,
Leka nani kwene ndyuvweko.”
14 “Pitisha we mutemwikwa wane,
Nupya simula wakwe mpombo wa kaci
Nanti wa kana kakwe mpombo
Pa myamba apakamela ivinunkile.”
Kuli kuti akazyana.
Kuli kuti cilimba icifupilizye icaomviwanga uku kusenda umuntu umucindame.
Nanti limwi, “Umwenzo wane wafumile muli nene lino walanzile.”
Nanti “Musumba Usuma.”
Nanti “wa kucina kwa ku Mahanaimu.”
Nanti “umukombo.”
Mu Ciebele: “Syeo,” Lolini Ulondolozi wa Mazwi.
“Jah” Iinzila iipi iya kulembelamo izina lyakuti Yeova.
Nanti limwi, “angasuulwa.”