OSIYA
1 Yaa ali mazwi yano Yeova wanenyile Osiya* mwana Beeli mu manda yakwe Uziya, Yotamu, Ahazi na Hezekiya ya mwene ya mu Yuda, nu mu manda yakwe Yeloboamu mwana Yoasyi umwene wa mu Izlaeli. 2 Lino Yeova watandike ukulanda na Osiya, Yeova wamunenyile ati: “Yanga ukatwale umwanaci cizelele nu kuvyala ana ya mu uzelele, pano antu ya mu mpanga yii yapondokela ne Yeova pa mulandu nu uzelele.”
3 Fwandi waile atwala Gomeli mwana Dibulaimu, nawe wakweti inda nu kumuvyalila umwana umonsi.
4 Lyene Yeova wamunenyile ati: “Mutemele uti Yezileele,* pano mu nsita sile inono ndapingula amu ng’anda yakwe Yeu pa mulandu na antu akomilwe umu Yezileele, nupya ndafumyapo ukateeka wa ya mu ng’anda yakwe Izlaeli. 5 Mu wanda uuwa ndakontwela ulapwa wakwe Izlaeli umu Mukonko wa Yezileele.”
6 Gomeli wakweti inda nupya kwene nu kuvyala umwana umukazyana. Nupya Leza wanenyile Osiya ati: “Mutemele uti Lo-luhama,* pano ntaluvwila amu ng’anda yakwe Izlaeli uluse, ndayazinga. 7 Lelo nduvwila amu ng’anda yakwe Yuda uluse nupya ne Yeova Leza wao ndayapususya; ntalayapususya ukuomvya ulapwa nanti ulupanga nanti nkondo nanti mfwalasi nanti aonsi aakakwela pa mfwalasi.”
8 Pa cisila cakuti Lo-luhama wata ukonka, Gomeli wakweti inda nupya kwene nu kuvyala umwana umonsi. 9 Lyene Leza watiile: “Mutemele uti Loami,* pano musi yantu yane nani ntalaya Leza winu.
10 “Nupya antu ya mu Izlaeli yalavula wa mucanga wa muli yemba uutanga upimwe nanti ukupendwa. Nupya kuno yanenyilwe ukuti, ‘Musi yantu yane,’ nako kwene yalaamwa ukuti ‘Ana yakwe Leza wa umi.’ 11 Antu ya mu Yuda na amu Izlaeli yalakolonganikwa pamwi nu kuya alemane nupya yalasoolola intunguluzi yonga nu kufuma umu mpanga,* pano uwanda uuwa ulaya ukalamba kuli Yezileele.
2 “Nena aina yako uti, ‘Mwe yantu yane!’*
Na ya kaci yako uti, ‘We mwanaci wino yayela uluse!’*
2 Peelini mayo winu umulandu; mupeelini umulandu,
Pano asi uwane nani insi iya.
Alinzile ukuta ukucita uzelele
Nupya afumye ucende pakasi ka maele yakwe,
3 Nga atacisile vivyo ndamuzuula ivyakuzwala nu kuleka aye wakwe vino wali uwanda uno waviilwe,
Ndamulenga ukuya wa lwanga,
Nu kumusya wa mpanga umutaya manzi,
Nupya ndaleka afwe nu lusala.
4 Ntaluvwila na ana yakwe uluse,
Pano aana ya mu uzelele.
5 Nyina wao wacita uzelele.
Uwayaviile wacitanga ivintu ukwaula insonyi, pano walanzile ati,
‘Nimalondela antu antemwa sana,
Aakampeela ivya kulya na manzi,
Vyakuzwala vya mavumbu ya mfwele ni vyakuzwala ivya nsalu isuma, mafuta ni vya kumwa.’
6 Fwandi ndacilika inzila yakwe ni myunga;
Nu kukuula iciumba ca mawe ica kumulesya ukupita,
Pakuti ataca akwate ukwa kupita.
7 Alakonka antu aamutemilwe sana, lelo atalayazana;
Alayalonda, lelo atalayalola.
Lyene alalanda ati, ‘Nimaswilila uku wane uwa kutandikilapo,
Pano lino nali nawe ivintu vyali ningo ukucila vino vili ndakai.’
8 Aatilwike ukuti anene namupeezile ingaano, waini umupya na mafuta,
Nu kuti anene namupeezile siuva umwingi
Na goldi, vino yaomvyanga pa kupepa Baali.
9 ‘Fwandi ndamupoka ingaano zyane umu nsita ya kuzombola
Na waini wane umupya umu nsita ino akayako,
Ndamupoka ni vyakuzwala ivyapangilwa na mavumbu ya mfwele ni vyapangilwa ni nsalu isuma vino akazwala pakuti atasyala tupu.
10 Ndamuzuula ala na aonsi amutemwa sana yakulolako,
Nupya kusi aalamupususya umu minwe yane.
11 Ndafumyako vyonsi ivikalenga aaya ni nsansa,
Ndafumyako imitebeto, imyezi ipya, masabata, ni nsita zya mitebeto zyonsi.
12 Ndonona ni miti yakwe iya myangazi ni miti ya masamvu, ino walandangapo akuti:
“Yaa aali malipilo yane yano aonsi antemwa sana yampeela”;
Ndailenga ukuya imitengo,
Ni vinyama vya mu mpanga vilailya.
13 Ndamupingula pa manda yano wapeelanga malambo ku vilubi vyakwe Baali,
Lino waiyemvyanga ni mbalaminwe* zyakwe ni viyembelo vyuze nu kukonka aonsi aamutemilwe,
Nupya wanjilile,’ avino Yeova walanda.
14 Fwandi ndamulyombeleka,
Ndamutwala umu lwanga,
Nupya ndamunena mazwi ya kumutonsya umwenzo.
15 Kufuma pa nsita kwene iiyo ukuya inkoleelo, ndamuswilizizya ivyalo vya myangazi,
Nupya alapita mu Mukonko wa Akoli pa kwingila umu mpanga ya upaalilo;
Kuuku kwene akuno alangasuka wakwe vino wacitanga lino wali umwance,
Wakwe vino wacisile pa wanda uno wafumile umu mpanga ya Ijipti.
16 Yeova walanda wati, ‘Uwanda uuwa
Ulangama uti uwane, utalatala ungamepo uti Musambazi wane.’*
17 ‘Ndafumya mazina ya vilubi vyakwe Baali umu kanwa kakwe,
Nupya atalatala aiusyepo mazina yayo.
18 Nupya pa mulandu wa yantu yane, ndapangana upangano ni vinyama vya mu mpanga,
Ni vyunyi vya mu lwelele ni vintu ivikasela;
Ndafumyako ulapwa, ulupanga ni nkondo umu mpanga,
Nupya ndaleka ukuti iikale umu mutende.
19 Ndakutaisya nu kukulenga ukuti uye uwane manda pe;
Ndakutaisya umu ulungami nu mu mulinganya,
Ndakutemwa ukutemwa ukwa cumi nu kukuyela uluse.
20 Ndakutaisya umu cisinka,
Nupya ulamanya Yeova.’
21 Yeova walanda wati, ‘Mu wanda uuwa ndasuka,
Ndasuka mayulu,
Mayulu nayo yalasuka insi;
22 Insi nayo ilasuka ingaano, waini umupya na mafuta;
Navyo vilasuka Yezileele.*
23 Ndamukomela wa lumbezu lwane umu nsi,
Nupya ndayela umwanaci uluse aatayelilwe uluse;*
Ndanena aasi yantu yane* inti: “Mwemwe yantu yane,”
Nayo yalaneena yati: “Wewe Leza witu.”’”
3 Lyene Yeova wanenyile ati: “Pitanga ukatemwe mamako nupya kwene uwatemwikwa uku monsi muze nupya akacita ucende, wakwe viivi kwene vino Yeova watemwa Aina Izlaeli nanti cakuti yakapepa ya leza yauze nupya yatemwa ya keke aapangilwa ni myangazi iyume.”*
2 Fwandi namukazile pa mpiya zyakwe siuva 15 na baale oma* wenga na afu. 3 Lyene namunenyile inti: “Ulatwalilila ukuya uwane pa manda aingi. Utalinzile ukucita uzelele, nupya utalinzile ukupanga icupo nu monsi muze, nani ndacita icili cimwi kuli wewe.”*
4 Cilaya vivyo pa mulandu wakuti Aina Izlaeli yalikala pa nsita itali ukwaula ukukwata umwene, cilolo, malambo, lucesi, nu kwaula efodi ni vilubi vyakwe telafimu. 5 Pa cisila Aina Izlaeli yalawela nu kulonda Yeova Leza wao na Devedi umwene wao, nupya umu manda ya kusyalikizya yalawela kuli Yeova ala yakuzakaza pakuti yapokelele ivisuma ukufuma kuli aliwe.
4 Mwe yantu ya mu Izlaeli uvwini amazwi yakwe Yeova,
Yeova akupingula antu ya mu mpanga yii,
Pano yatamanya icumi, yataya nu kutemwa kwa cumi nupya yatamanya Leza.
2 Mu mpanga yii mwaya sana ukulapa ivya ufi,
Kubepa nu kukoma, ukwiya nu ucende,
Nupya unkalwe ukuya ukuvulilako sile umu mpanga yii.
3 Ali mulandu kwene uno impanga ilaloosezya
Na antu ayamo yalatemboka;
Inyama zya mu mpanga, ivyunyi vya mu lwelele,
Ni inswi zya muli yemba navyo kwene vilalowa.
4 “Lelo kusi umuntu aangalungika nanti ukukalipila antu yako,
Pano yaaya wa yantu aakalwisya simapepo.
5 Fwandi mulapumika akasanya kakwe mba,
Na kasesema alapumika pamwi namwe kwati mukupita usiku.
Nupya ndalovya mayo winu.
6 Antu yane yalononwa pa mulandu wakuti yatamanya.
Pa mulandu wakuti mwakana ukumanya,
Nani ndamukana ukulaomba nga ya simapepo yane;
Nupya pa mulandu wakuti mwilila masunde yakwe Leza winu,
Nani ndakana ana inu.
7 Lino yayanga yakuvulilako, ni membu zyao zyavulilangako.
Ndalenga ucindami wao uye umuzewanya.*
8 Ya simapepo yakaliila pa membu zya yantu yane,
Nupya yakakwatila ivingi umu kuluvyanya kwa yantu yane.
9 Ivilacitikila antu i vilacitikila na ya simapepo;
Ndayapingula ukulingana ni miyele yao,
Nupya ndayafulula ukulingana ni vicitwa vyao.
10 Yalalya lelo yatalikuta.
Yalaacita sana uzelele lelo yatalavulilako,
Pano yasicindika Yeova.
11 Kucita uzelele nu kumwa waini uwa mpiti nu mupya
Kukalenga antu yataalondesya ukucita icisuma.
12 Antu yane yakalenga uwazwilizyo uku vilubi vyao iviwaze,
Yakacita vino intuwa yakwe kasapola ikuyanena;
Pa mulandu wakuti ukulonda ukucita uzelele kukayalenga ukupondoka,
Nu kucita uzelele kukalenga yakane ukutontela Leza wao.
13 Yakapeela malambo papela ya myamba,
Na pa tumyamba utunono yakapeelelapo malambo yakoca,
Kumwi nu mwisika lya miti ya mu oaki ni miti iya sitolaki, nu mwisika lya miti yonsi ikalamba,
Pa mulandu wakuti yakwata icisaao icisuma.
Ali mulandu kwene uno ana inu akazyana yakacitila uzelele,
Na ya nyokovyala yakacita ucende.
14 Ntalapingula ana inu akazyana pa mulandu nu uzelele wao,
Nanti ukupingula ya nyokovyala pa mulandu nu ucende wao.
Pano aonsi aliyo yakasenda ya cizelele
Nupya yakapeela malambo pamwi na ya cizelele ya pi tempele;
Antu yaa aasiiluka yalononwa.
15 Yuda atalinzile ukuya nu mulandu
Pa mulandu wakuti ukacita uzelele we Izlaeli.
Utaaya uku Giligali nanti uku Beti-aveni,
Nupya utaalapa uti, ‘Nkulapa umwi zina lyakwe Yeova Leza wa umi!’
16 Aina Izlaeli yakoma umwenzo wa ng’ombe iya cilumba.
Uzye lyene Yeova angayacema wakwe suuku uku ncende ya mulemvwe ikulu?
17 Efulemu nawe kwene akapepa ivilubi.
Mulekini!
18 Ndi cakuti uwengwa wakwe wasila
Akatandika ukucita uzelele.
Nupya ya kateeka yakwe yatemwisya ukusaalulwa.
19 Umuza ulamufupilizya nu kumusenda,
Nupya aluvwa insonyi pa mulandu na malambo yakwe.”
5 “Uvwini kuno mwe ya simapepo,
Ikiniko mano mwe ya mu ng’anda yakwe Izlaeli,
Kutikini mwe ya mu ng’anda ya mwene,
Pano upinguzi iumukuma
Pa mulandu wa kuti mwemwe citeyo kuli Mizipa,
Nupya mwemwe sumbo ilikonzololwe pali Taboli.
2 Ya cipondoka yakukoma sana,
Nupya ndayafulula yonsi kwene.
3 Namanya Efulemu,
Na Izlaeli ataafisama kuli nene.
Ndakai we Efulemu ukucita uzelele;
Izlaeli nawe waikowezya.
4 Vicitwa vyao visiyazumilizya ukuswilila kuli Leza wao,
Pano uzelele wayateeka uzya;
Nupya yatamanya Yeova.
5 Cilumba cakwe Izlaeli i cikapeela usininkizyo uwakuti u mwipe;
Izlaeli na Efulemu yapumika pa mulandu nu kuluvyanya kwao,
Na Yuda kwene wapumika pamwi nayo.
6 Yasenzile imfwele ni ng’ombe umu kulonda Yeova,
Lelo yatamuzanyile.
Wayasile.
7 Yafutuka Yeova
Pano yavyala ana aatamumanya.
Mu mwezi sile onga yalaliika kumwi ni vintu vyao.
8 Lizyini ipenga umu Gibeya nu mu Lama!
Pundini ukupunda kwa mu nkondo umu Beti-aveni—tungulula asilika we Benjamini!
9 We Efulemu ulaya ica kuseka pa wanda uno ulafululwa.
Nalenga ukuti ivilacitikila imitundu iya mu Izlaeli vimanyikwe.
10 Ya cilolo ya mu Yuda yaaya wa yantu aakakuzya imipaka pakuti iingile umu ncende ya yauze.
Ndapongolwela ukali wane pali aliyo kwati amanzi.
11 Efulemu watitikiziwa, ukononwa kwakwe u kwa mulinganya,
Pano walondesyanga ukulondela alwani yakwe.
12 Nali wa cipepelya kuli Efulemu
Nupya nali wa kuola ku ya mu ng’anda yakwe Yuda.
13 Efulemu waweni ukulwala kwakwe, Yuda nawe waweni ivilonda vyakwe,
Fwandi Efulemu waile uku Asilya nupya watumile yamwi uku mwene umukalamba.
Lelo umwene wafizilwe ukuyapozya,
Wafizilwe nu kupozya ivilonda vyao.
14 Pano ndaya wakwe cisama umunono kuli Efulemu,
Na wakwe cisama uwa maka uku ya mu ng’anda yakwe Yuda.
Nene kwene ndayasandola nu kupita;
Ndayasenda, nupya kusi aalayapususya.
15 Ndapita nu kuswilila ukwane mpaka yace yafululwe pali vino yacita,
Lyene yalalonda ukuti njayele uluse.
Lino yalaya ni ntazi yalandonda.”
6 “Twapiteni tuswilile kuli Yeova,
Watusandola lelo alatupozya,
Watucisa lelo alatunyepela ivilonda.
2 Pa cisila ca manda yaili alalenga tuye nu umi.
Na pa wanda wakwe citatu alatukatusya,
Nupya tulaikala pa nkoleelo yakwe.
3 Tulamanya Yeova, tulaombesya pakuti tumumanye.
Icumi kwene aliza kuli sweswe wakwe viivi kwene vino ilanzi likatunka katondo;
Aliza kuli sweswe wa mvula iikutoonya,
Wa mvula ya cisiku iikatonsya umusili.”
4 “Uzye nkucite cani we Efulemu?
Uzye nkucite cani we Yuda?
Ukutemwa kwako ukwa cumi kwaya wa makumbi ya katondo,
Wa lumi ulukakuntika zuwa.
5 Ali mulandu uno ndamononela ukuomvya ya kasesema;
Ndamukoma ukuomvya amazwi ya mu kanwa kane.
Upinguzi wane ulayengesa pali mwemwe wa luswepo.
6 Pano natemwa ukutemwa kwa cumi* kucila malambo,
Nupya nkatemwa nga mwamanya nene ne Leza winu ukucila ukumpeela malambo ya koca.
7 Lelo yene wa yantu ayembu yatama upangano wane.
Yamfutuka umu mpanga yao.
8 Mu Gilyadi mwaya ya kacita ya viipe,
Yakakoma sana antu.
9 Iumba lyakwe ya simapepo lyaya wa vipondo ivyativiteyamila umuntu.
Yakakomela antu umupiipi nu museo uwaya uku Syekemu,
Pano yakacita ivintu ivya nsonyi.
10 Nalola icintu ca winyi umu ng’anda yakwe Izlaeli.
Mumu kwene amuno Efulemu akacitila uzelele;
Izlaeli waikowezya.
11 Nupya we Yuda insita iya ku kuzombola yapekanyiziwa,
Lino ndakolonganika antu yane aasendwa umu uzya.”
7 “Lino nalonda ukupozya Izlaeli,
Vino Efulemu akaluvyanya vikasokoloka,
Kumwi ni viipe vyakwe Samaliya.
Pano yaaya nu ucenjezi;
Aapuupu yakaingila umu mang’anda ya yantu, vipondo navyo vikazanza antu umu miseo.
2 Lelo yasielenganyapo ukuti ndiusya iviipe vyao vyonsi,
Vino yakacita vyayazinguluka;
Nkavilola.
3 Yakaleka umwene ukusansamuka pa mulandu ni viipe vyao,
Na ya cilolo pa mulandu nu ucenjezi wao.
4 Yonsi kwene aacende,
Yaya wa moto wa mu citofu,
Uno kapanga wa mukate asisonkolamo pakuti utwalilile ukwaka lino akupanga umunya ukufikila watutumuka.
5 Ya cilolo iyalwala pa wanda wa mwene witu,
—Iyasoka sana pa mulandu na waini.
Umwene watakonzolwela ikasa lyakwe uku yantu ya miponto.
6 Yakapalama ala yali ni myenzo ikaye wa citofu.
Usiku onsi kapanga wa mukate akalaala;
Katondo icitofu cikaaka sana wa cimbilimbili ca moto.
7 Yonsi kwene yaaya akaye wa citofu,
Yakoma intunguluzi* zyao.
Ya mwene yao yonsi yafwa;
Kusi nanti aumwi muli aliyo aakalenga uwazwilizyo kuli nene.
8 Efulemu akauvwana ni nko.
Waya wa mukate uzinguluke uno iyasya ukwaula ukuti yaupiliule.
9 Aenyi yamumala amaka ukwaula ukuti amanye.
Ni nyele zyakwe zyasanguka imvwi ukwaula ukuti amanye.
10 Icilumba ca Ina Izlaeli cikayasinila,
Lelo yataaswilila kuli Yeova Leza wao,
Nanti ukulenga uwazwilizyo kuli aliwe nanti cakuti vii vyonsi vyayacitikila.
11 Aina Efulemu yaaya wa nkunda iikabepwa zuwa nupya iitakwata mano.
Yalenzile uwazwilizyo kuli Ijipti; nu kuya kuli Asilya.
12 Konsi kuno yaya ndakonzolwela isumbo lyane pali aliyo.
Ndayawezya pansi wa vyunyi vya mwi yulu.
Ndayasalapula ukulingana na vino nayacelwile.
13 Kalanda kuli aliyo, pano yutuka ukufuma kuli nene!
Uwononesi ukuyaloleela, pano yanjembukila!
Naipekinye ukuyapususya, lelo yaalanda ivya ufi pali nene.
14 Yataalenzile uwazwilizyo kuli nene ni myenzo yao yonsi,
Nanti cakuti yaloosyanga pa mabedi yao.
Yaicembolanga pa kulenga ivyakulya na waini umupya;
Yamfutuka.
15 Nanti cakuti nayasalapwile nu kuyapeela maka,
Yamfutuka, nupya yakapanga ukucita iviipe.
16 Yasenwike, lelo asi pakuti yacita icisuma;
Yataali aakutailwa wa ulapwa utevuke.
Ya cilolo yao yalakomwa uku lupanga pa mulandu wakuti yakalanda misuli misuli pali nene.
Pa mulandu na cii yalaasekwa umu mpanga iya Ijipti.”
8 “Lizya ipenga!
Umwi aliza wakwe lyang’anda umu kulwisya amu ng’anda yakwe Yeova,
Pano yatama upangano wane nu kusuula masunde yane.
2 Yakalilila kuli nene iyati, ‘Leza witu, swe Ina Izlaeli twakumanya!’
3 Izlaeli wakana icisuma.
Lekini umulwani amulwisye.
4 Yasonta ya mwene, lelo asi kulingana nu kulonda kwane.
Yasonta ya cilolo, lelo ntayazumilizya.
Yapanga ivilubi ukuomvya siuva wao na goldi,
Nupya yailetelela.
5 Nakanyile icilubi icali wa kana ka ng’ombe cino wapanzile ukuti wapepa we Samaliya.
Nakusokela sana.
Uzye ulatwalilila ukukanaya umusanguluke ukufika lilaci?
6 Cilubi cii capangiilwe umu Izlaeli.
Uwamanya ivya kupangapanga u wacipanzile, nupya icilubi cico asi Leza wa cumi;
Cilubi ca mu Samaliya cilatamolwa.
7 Pano yakakomela umuza,
Nupya yalazombola icimuza icikalamba.
Ingaano zikamela ukwaula ukukwata imitwe.
Ivili vyonsi ivyamela visikwata ivyakulya.
Ni cili consi icaseeka, antu ya mu mpanga zyuze yakacilya.
8 Izlaeli alononwa.
Antu ya mu Izlaeli yalaya umu nko,
Yalaya wa civiya icisilondekwa.
9 Pano yaaya uku Asilya wakwe punda wa mpanga aali wenga.
Efulemu walipila ya cizelele kuti yaye aatemwikwa yakwe.
10 Nanti cakuti yakayalipila ukufuma umu nko,
Nayakolonganika;
Yalatandika ukucula pa mulandu ni cisendo cino umwene na ya cilolo yalika pali aliyo.
11 Efulemu wavuzya maulambo pakuti aayembuka.
Akaomvya maulambo yakwe pa kuyembuka.
12 Namulembela ivintu ivingi ivyaya umu masunde yane,
Lelo akavilola wa cintu icitamanyikwe.
13 Yakampeela ivya upe nupya yakalya inyama,
Lelo ivintu vivyo visinzanzya ne Yeova,
Ndiusya vino yakaluvyanya nu kuyafulula pa membu zyao.
Yalenzile uwazwilizyo kuli Ijipti.
14 Izlaeli wilila Kaumba wakwe nupya wakuula matempele,
Yuda nawe wakuula imisumba iingi iya malinga akome.
Lelo ndatuma umoto umu misumba yakwe,
Nao uloca impungu zya muli cila musumba.”
9 “Utasansamuka we Izlaeli,
Utaya ni nsansa wa yantu ya mu nko.
Pano wapondokela Leza wako pa mulandu nu uzelele.
Watemwa malipilo ya muli ucizelele yano ukapeelwa pa lwano lonsi ulwa ngaano.
2 Lelo ulwano nu mwa kufenela waini vitalakupeela ivyakulya,
Nupya utalakwata waini umupya.
3 Aina Izlaeli yatalatwalilila ukwikala umu mpanga yakwe Yeova,
Lelo Efulemu alaswilila uku Ijipti,
Nupya umu Asilya yalalyamo ivintu ivikowele.
4 Yatalatala yapeele waini kuli Yeova;
Malambo yao yatalamuzanzya.
Yaaya wa vyakulya vya pa cililo;
Yonsi avilya yakaikowezya.
Ivyakulya vyao i vyao sile aineco;
Yatalavitwala umu ng’anda yakwe Yeova.
5 Uzye mulacita uli pa wanda wa kukomaana,
Kuli kuti pa wanda wa kuzevya umutebeto wakwe Yeova?
6 Pano lolini! Yalinzile ukuutuka pa mulandu nu uwononesi.
Ijipti alayakolonganika na Memfisi alayaziika.
Imyunga ilamela nu kuvimbilikizya ivintu vyao ivicindame vyakwe siuva,
Nupya ilamela nu mu matenti yao.
7 Manda ya kufululwa yaliza,
Manda ya cilanduzi yaliza,
Nupya Izlaeli alamanya ivilacitika.
Kasesema wao alaya i ciwelewele, nu muntu wa mano alapena;
Pa mulandu wakuti ukuluvyanya kwinu u kukalamba, mwapatwa sana.”
8 Umulinzi wakwe Efulemu wali na Leza.
Ivicitwa vyonsi vyakwe ya kasesema yakwe vyaya wa viteyo vyakwe kalema wa vyunyi;
Mu ng’anda yakwe Leza muli ulupato.
9 Yakacita sana iviipe wakwe vino antu ya mu Gibeya yacisile.
Leza aliusya ukuluvyanya kwao nu kuyafulula pa membu zyao.
10 “Lino nazanyile Izlaeli wali wa myangazi umu lwanga.
Lino naweni ivikolwe vinu, vyali wa masamvu aatandikilapo ukuca uku muti.
Lelo yaile kuli Baali uwa ku Peoli;
Yaipeezile uku cintu ca nsonyi,
Nupya izile iyaya aawinyi wakwe leza wino yapepanga.
11 Ucindami wakwe Efulemu ukauluka wa cunyi;
Kusi anaci aalakwata ana, nanti ukukwata inda.
12 Nanti cakuti yalakuzya ana,
Ndayakoma suka kutaca kusyale nanti aumwi;
Ee kalanda kuli aliyo lino ndayafutatila!
13 Efulemu walemilwe umu nyika umwali isote iliteku, kuli nene wali wakwe Tuli;
Lyene alinzile ukufumya ana yakwe pakuti yakomwe.”
14 We Yeova yapeele vino ulinzile ukuyapeela;
Kuli kuti inda izya kuti zyakoma ana na maele aula umukaka.
15 “Mu Giligali amuno yacitilanga iviipe vyonsi, nupya ali mulandu uno nayapatiile.
Ndayazinga umu ng’anda yane pa mulandu ni vicitwa vyao iviipe.
Ndata ukuyatemwa;
Ya cilolo yao yonsi yaya ni cilumba.
16 Efulemu alakomwa.
Imisisi yakwe iluma, nupya atalaseeka ivizao.
Nanti cakuti wakwata umwana wino watemwa sana, ndamukoma.”
17 Leza alamukana,
Pano wakana ukuvwa kuli aliwe,
Nupya alaya umuzya umu nko.
10 “Izlaeli waya wa mwangazi uukweti indwala uukuseeka ivizao.
Lino ivizao vyakwe vikuya vikuvulilako, nawe akaya akuvuzizyako maulambo.
Lino umu mpanga yakwe mwaya ivizao ivingi, nawe akavuzizyako incesi zyakwe izya kupepa.
2 Yaaya nu usomvi;
Yalaya nu mulandu.
Kuli umwi aaliza atamole maulambo yao nu konona incesi zyao.
3 Lyene yalalanda yati, ‘Tutakwata umwene pano tusiuvwila Yeova.
Nomba nanti cakuti twakweti umwene, i vyani vino angatucitila?’
4 Yakalanda amazwi ya uwelewele, kulapa ivya ufi nu kupanga maupangano;
Fwandi upinguzi wao waya wa vimelwa vyakwe poizoni ivyamela umu vyalo.
5 Antu aakaikala umu Samaliya yalasakamikwa pa mulandu ni cilubi ca mu Beti-aveni icakolana na kana ka ng’ombe,
antu aakacipepa yalaciloosya,
Wakwe vino cilaya na kuli ya simapepo yakwe leza wa ufi aasansamukilanga umu cilubi cico nu mu ucindami wa ciko,
Pano cilasendwa uku mpanga yuze ukufuma kuli aliyo.
6 Yalacitwala uku Asilya ukuya ica upe uku mwene umukalamba.
Efulemu alazewana,
Na Izlaeli kwene alazewana pa mulandu nu kupanda mano kuno walondile.
7 Antu ya ku Samaliya nu mwene wao yalononwa
Wa musambo uno iyakontola nu kuusumbila umu manzi.
8 Incende izya kupepelapo izya mu Beti-aveni izikalenga Aina Izlaeli ukuyembuka zilononwa.
Imyunga ni vintu vyuze ivikatota vilamela pa maulambo yao.
Antu yalanena imyamba ikalamba yati, ‘Tuvimbilikizyini!’
Ni myamba inono yalainena yati, ‘Tuponelini!’
9 Kufuma lino iviipe vyacitike umu Gibeya watwalilila ukuyembuka we Izlaeli.
Utatala wasenuka.
Inkondo itononyile ana yonsi aayantu aatali alungame amu Gibeya.
10 Lino ndatemwa ndayafulula.
Nupya antu yalakolonganikwa pakuti yayalwisye,
Lino yalayazwika ivintu viili vino yaluvyanyizye wi yoko.*
11 Efulemu wali indama iisambiliziwe iyatemilwe ukupuula,
Fwandi ntamupeezile umulimo ukome.
Lyene nimaleka umwi akwele pali Efulemu.
Yuda alaalima; Yakobo nawe alaamulinganyizizya umusili.
12 Komelini imbezu zinu umu ulungami nu kuzombola ukutemwa kwa cumi.
Limini ivyalo ivitalimwa
Lino kucili insita iya kulonda Yeova,
Suka ace aize nu kumusambilizya umu ulungami.
13 Lelo mwalima iviipe
Nu kuzombola ivisi vilungame,
Nupya mwalya ivyafuma umu ucenjezi;
Pano mwaitaile,
Nu kutaila asilika inu aingi.
14 Icimvulunganya ciliza pa yantu yako,
Nupya imisumba yako yonsi iya malinga ilononwa,
Wakwe vino Syalamani ononyile amu ng’anda yakwe Alibeli,
Mu wanda wa nkondo lino ya nyina yaputoolilwe kumwi na ana.
15 Vikwene ivilakucitikila we Betele pa mulandu ni viipe vino ukacita.
Lino patandika sile ukuswepa umwene wa ku Izlaeli alononwa.”
11 “Lino Izlaeli wali umwance namutemilwe,
Nupya namile umwanane ukufuma uku Ijipti.
2 Lino yayamanga*
Alino yafuntukanga sana kuli aliyo.
Yatwalilile ukupeela malambo kuli ya Baali
Nu ku vilubi iviwaze.
3 Nene nasambilizye antu yakwe Efulemu ukupita, nayasendelanga pa cisao;
Lelo yatilwike ukuti nene nayapozizye.
4 Naomvizye icikuuku wa ntambo pa kuyapalamika kuli nene, naomvizye ukutemwa wa ntambo pa kuyatungulula kuti ize kuli nene;
Nali wa muntu aakufumya iyoko umu nsingo zyao,
Nupya yonsi nayapeelanga ivyakulya ala indi ni cikuuku.
5 Yatalaswilila uku Ijipti, lelo Asilya aalaya umwene wao,
Pano yakanyile ukuwela kuli nene.
6 Lupanga luliza pa misumba yao
Nu konona imifikilo ni misumba iiyo pa mulandu na mapange yao aipe.
7 Antu yane yakatwalilila ukukanaya ni cisinka kuli nene.
Nanti cakuti yayanena ukuswilila uku wa Papelapela yasizumila.
8 Ningakutazyela uli we Efulemu?
Ningakupeela uli kuli yauze we Izlaeli?
Ningakonona uli wakwe Adima?
Ningakulovya uli wakwe Zeboimu?
Ntalacita vino nalondanga ukucita;
Nupya ndaya sana ni cikuuku.
9 Ntalaleta ukali wane.
Ntalonona Efulemu nupya,
Pano nene Leza insi muntu,
Nene Uwa Muzilo aali muli mwemwe;
Nupya ntaliza kuli mwemwe umu ukali.
10 Yalakonka Yeova, nawe alaalila wakwe cisama,
Nga walila, ana yakwe yaliza ukufuma uku uwondaka ala yakuzakaza.
11 Lino yalaafuma umu mpanga ya Ijipti yalaazakaza wa cunyi,
Nupya lino yalafuma umu Asilya yalaazakaza wa nkunda;
Nupya ndaleka ukuti ikale umu mang’anda yao,” avino Yeova walanda.
12 “Efulemu akambepa,
Amu ng’anda yakwe Izlaeli nayo yaya nu ucenjezi.
Lelo Yuda akapita na Leza,
Nupya waya ni cisinka uku wa Muzilo Sana.”
12 “Efulemu akulya umuza.
Akazinganya umuza wa ku ufumondaka* uwanda onsi.
Akaya akuyelako sile nu ufi nu unkalwe.
Yapangana upangano na Asilya nupya yakatwala amafuta uku Ijipti.
2 Yeova alapingula Yuda;
Alapingula Yakobo ukulingana ni vicitwa vyakwe
Nupya alamufulula pali vino akacita.
3 Lino wali umunda yakwe nyina walemile umwina uku cintunta,
Nupya walwisyanyizye na Leza na maka yakwe yonsi.
4 Watwalilile ukulwisyanya na malaika nupya wacimvizye.
Walizile nu kupaapata ukuti amupaale.”
Leza wamuzanyile uku Betele, nupya kuuku kwene akuno walandiile naswe,
5 Yeova Leza wa maumba,
Yeova ali zina lyakwe ilya kumwiusizyako.
6 “Fwandi welini kuli Leza winu,
Mutwalilile ukuya nu kutemwa kwa cumi nu mulinganya,
Nupya lyonsi mwapaalila muli Leza winu.
7 Lelo aculuzi yakaomvya ivipimilo vya ucenjezi,
Yatemwa ukucenjezya antu.
8 Efulemu akalanda akuti, ‘Inja umukankala;
Inkwata ivyuma.
Nupya umu kuombesya kwane konsi yatalazanamo iciipe icili consi nanti uluyembu.’
9 Lelo nene indi Yeova Leza wako ukufuma lino wali umu mpanga ya Ijipti.
Nupya kwene ndalenga ukuti uwikale umu matenti
Wakwe vino cikaya umu manda ya mitebeto iikayako pa nsita iisoololwe.
10 Nalanzile na ya kasesema,
Nalenzile kuti yalole ivilolwa ivingi,
Nupya nalanzile imilumbe ukupitila muli aliyo.
11 Mu Gilyadi mwaya ucenjezi nu ufi.
Mu Giligali yakapeelamo malambo yakwe ya cipambasi,
Nupya maulambo yao yaaya wa mitumba ya mawe ino iyatuulika umu calo icilime.
12 Yakobo utukiile uku Alamu,
Kuuku kwene akuno Izlaeli waombiile pakuti yamupeele umuci,
Nupya pakuti yamupeele umuci wacemanga imfwele.
13 Yeova waomvizye kasesema pa kufumya Aina Izlaeli umu Ijipti,
Nupya wayacingilile ukuomvya kasesema kwene.
14 Efulemu wapanga umulandu uwipisye,
Mulandu wa wazi waya pali aliwe;
Umwene wakwe alamufulula pa muzewanya uno waleta pali aliwe.”
13 “Lino Efulemu wavwanzile, antu yazakize;
Wali umucindikwe umu Izlaeli.
Lelo wizile aya nu mulandu pa mulandu nu kupepa Baali nupya wafwile.
2 Nomba antu yakwe Efulemu yakayembukilako sile
Nu kupanga ivilubi vya cela ukuomvya siuva wao;
Yamanyikisya ukupanga ivilubi, kuli kuti vyonsi vino aamanyikisya ivya kupangapanga yakapanga.
Yakalanda iyati, ‘Lekini aonsi aakupeela malambo yatonsole ivilubi.’
3 Fwandi yalaya wa makumbi ya katondo,
Wa lumi ulukakuntika zuwa,
Wa vipumbu vya pa lwano ivikaululwa ni cimuza,
Na wa cunsi icikufuma pa cipongo ca pi paala.
4 Lelo nene Yeova Leza winu ukufuma umu mpanga iya Ijipti;
Mutaamanyile Leza muze suka sile nene,
Nupya kutaaya kapususya muze ukucila pali nene.
5 Namumanyile umu lwanga, umu mpanga ya cilala.
6 Iikwite pano yakweti ivyakulya ivingi,
Iikwite nupya izile iyaya ni cilumba.
Fwandi yanjiliile.
7 Ndaya wakwe cisama kuli aliyo,
Wa nangu iyatiteyamila umu mbali ya nzila.
8 Ndaya kuli aliyo wakwe beele uwataponzya utwana twakwe,
Ndayalepola ivisao.
Ndayalya wakwe vino cisama akalya;
Icilyanyi ca mu mpanga cilayasandola.
9 Cilakonona we Izlaeli,
Pano wampondokela ne kaazwa wako.
10 Uzye lyene umwene winu ali kwi, uwa kuti amupususye umu misumba inu yonsi,
Na ya kateeka inu yano mwandenzile imuti,
‘Tupeele umwene na ya cilolo’?
11 Namupeezile umwene ala insoka,
Nupya ndamupoka ala indi nu ukali.
12 Vino Efulemu waluvyanya vitalililika;
Uluyembu lwakwe lwasungwa.
13 Ukali wa pa kupaapa wakwe nyina ulakatuka.
Lelo wene u mwana aataakwata mano;
Pano insita yakwe iyakuvyalwa nga yafika asilonda ukufuma.
14 Ndayapususya uku maka yi Lindi;*
Ndayawezya ukufuma uku mfwa.
We mfwa, uluoya lwako luli kwi?
We Lindi, uzye uwononyi wako uli kwi?
Ntalaya ni cikuuku.
15 Nanti cakuti ungakulila pamwi na matete,
Umuza uwa ku ufumondaka uliza, kuli kuti umuza wakwe Yeova,
Uliza ukufuma uku lwanga nu kukamya icifula cakwe na kafukoka.
Umwi aliza nu kupokolola ivyuma vyakwe vyonsi ivicindame.
16 Samaliya alapeelwa umulandu pano wapondokela Leza wakwe.
Alakomwa uku lupanga,
Ana yao yalaputolwa,
Na anaci yako aali ni nda yalalepulwa.”
14 “Mwe Ina Izlaeli, welini kuli Yeova Leza winu,
Pano mwapumika pa mulandu nu kuluvyanya kwinu.
2 Welini kuli Yeova nu kumunena muti,
‘Tweleele pali vino twaluvyanya nupya ulole ivisuma vino tukucita,
Naswe tulakupeela malambo ya kukulumbanya ukuomvya imilomo itu wakwe vino tungakupeela malambo yakwe ya cipambasi.
3 Asilya atalatupususya.
Tutalataila umu mfwalasi zya nkondo,
Nupya tutalatala tunene icintu cino twapanga tuti, “Wewe Leza witu !”
Pano wewe ukalanga uluse uku yana aataakwata ya isi.’
4 Ndayapozya nupya yalata ukukanaya ni cisinka,
Ndaisoolwelapo ukuyatemwa,
Pano ukali wane wafuma pali aliyo.
5 Ndaya wa lumi kuli Izlaeli;
Alawalula wi luwa
Nupya alingizya imisisi pansi wa miti ya mu Lebanoni.
6 Misambo yakwe ilakula,
Ucindami wakwe ulaya wa muti wa muolivi
Nu kununkila kwakwe wa miti ya mu Lebanoni.
7 Nupya kwene yalikala umu cisaao cakwe.
Yalalima ingaano nu kuwalula wa mwangazi.
Nupya alaiusiwa wakwe waini uwa ku Lebanoni.
8 Efulemu aluzya ati, ‘Uzye ivilubi i vya cani nupya kuli nene?’
Nani ndamwasuka nu kumusakamala.
Ndaya wa muti wa yunipa ulembe ningo kuli aliwe.
Nene ndamupeela ivizao.”
9 A weni uwaya na mano? Lekini ailuke ivintu vii.
A weni uwacenjela? Lekini avimanye.
Pano inzila zyakwe Yeova zyololoka,
Nupya alungami yalaapitamo;
Lelo aipe yene yalapumikamo.
Inzila iipi iya kulembelamo izina lyakuti Osyaya, ilikapiliula ukuti “Kupususiwa na Jah; Jah watapususya.”
Icikapiliula ukuti “Leza Alakomela Ulumbezu.”
Icikapiliula ukuti “Kukanauvwilwa uluse.”
Icikapiliula ukuti “Asi Yantu Yane.”
Ifwile ikulozya ku mpanga ino yasenzilweko umu uzya.
Lolini futunoti pali Osiya 1:9.
Lolini futunoti pali Osiya 1:6.
Nanti “ling’i; impete.”
Nanti “Baali wane.”
Icikapiliula ukuti “Leza Alakomela Ulumbezu.”
Lolini futunoti pali Osiya 1:6.
Lolini futunoti pali Osiya 1:9.
Kuli kuti ya keke aomviwanga mu kupepa kwa ufi.
Oma wenga angalingana na malita 220. Lolini Ivyeo na Vyuze pa B14.
Nanti “ntalapangapo icupo naawe.”
Nanti limwi, “Mu cifulo ca kuncindika yakansaalula.”
Nanti “uluse.”
Mu Ciebele: “Ya kapingula.”
Kuli kuti lino yalafululwa pa kuluvyanya kwao.
Kuli kuti ya kasesema na antu yauze atumilwe ukuyasambilizya Aina Izlaeli.
Nanti “kuno ilanzi likatunkila.”
Nanti “Syeo.” Lolini Ulondolozi wa Mazwi.