ILYASI LISUMA ILYALEMVILWE NA LUKA

1 Antu aingi yezya ukulondelezya vyonsi ivyacitike nu kuvilemba, nupya naswe kwene twataila ivintu vivyo. 2 Wakwe viivi kwene vino aaweniko pa kutandika pamwi na aomvi alandanga amazwi yakwe Leza yatulembiile ivyeo vii, 3 nani kwene nakulembela we musambazi Teofilo, pano indondelezya ningo ivyeo vyonsi ivya cumi, nupya nakulembela ukulingana na vino vyakonkana, 4 pakuti ungamanya ningo icumi pa vintu vino wasambiliziwa.

5 Mu manda yakwe Helodi* umwene wa ku Yudeya, kwali simapepo uwi zina lyakwe Zakaliya uwa mwi umba lyakwe ya simapepo lino yamanga ukuti Abiya. Watwazile umwanaci uwa mu lupwa lwakwe Aloni, izina lyakwe wali a Elizabeti. 6 Nupya yonsi yoili yacitanga ivisuma kuli Leza, yali akaele pa mulandu wakuti yalondelanga amasunde yonsi alino nu kucita vyonsi vino Yeova wayanenyile. 7 Lelo yatakweti umwana, pa mulandu wakuti Elizabeti wali ing’umba, nupya yonsi yoili yali aakote.

8 Lyene lino Zakaliya waombelanga Leza umulimo wa usimapepo, 9 insita yafisile iyakuti aingile umwi tempele lyakwe Yeova pakuti apeele ivinunkile, ukulingana na vino ya simapepo yacitanga lyonsi.* 10 Nupya antu yonsi yapepanga apanzi pa nsita ya kupeela ivinunkile. 11 Lyene malaika wakwe Yeova walolike kuli Zakaliya, ala aimi ukwi lunji lya ulambo* uwa kocelapo ivinunkile. 12 Zakaliya wasakamile sana pali vino waweni, nupya uvwile intete. 13 Lelo malaika wamunenyile ati: “Zakaliya utatiina pano ukupaapata kwako iikuvwika, nupya uwako Elizabeti alakuvyalila umwana umonsi, ukamutemele ni zina lyakuti Yoani. 14 Ulazanga nupya ulaya ni nsansa sana, na antu aingi yalasansamuka pa kuvyalwa kwakwe, 15 pano umwana wiyo alaya umukalamba umu manso yakwe Yeova. Lelo atafwile ukumwa waini nanti ivili vyonsi ivikakola, nupya alaya nu mupasi wa muzilo na lino atatala wavyalwa, 16 alavwa na ana yakwe Izlaeli aingi ukuwela kuli Yeova Leza wao. 17 Nupya alakolelela Leza na maka, wakwe vino cali kuli Eliya, pakuti akasenule imyenzo yakwe ya isi ukuya wa yana, nu kulenga aataya ni cuvwila ukuya na mano ya kucita ivisuma, pakuti yangaya antu yakwe Yeova ateyanyiziwa.”

18 Zakaliya uzizye malaika ati: “Nga ningasininkizya uli cii? Pano nene mukote, nupya mamane nawe kwene u mukoloci.” 19 Malaika nawe wamwaswike ati: “Nene Gabilieli, wino akaimilila umupiipi na Leza, nupya iintumwa kuli wewe pakuti inkunene ilyasi lii ilisuma. 20 Nomba umaya ciulu ukufikila uwanda uno vyonsi vii vilacitika, pano utataile amazwi yane aalafikiliziwa apa nsita isoololwe.” 21 Antu yatwalilile ukuloleela Zakaliya, nupya yazungwike vino walengiile umwi tempele. 22 Lino wafumile umwi tempele, wafizilwe ukulanda nayo, nupya antu yilwike ukuti watalola icilolwa umwi tempele. Watandike ukulanda nayo ukuomvya amakasa, nupya watwalilile ukuya ciulu. 23 Lino amanda ya kuomba umulimo wakwe uwa muzilo yasizile, waswilile ukwakwe.

24 Lino papisile amanda yamwi, Elizabeti umuci wakwe wizile akwata inda, nupya apa myezi 5 wikalanga sile apa ng’anda, ala akuti: 25 “Vii ali vino Yeova watancitila umu manda yaa. Watanjiusya nu kufumya umuzewanya pali nene.”

26 Lino papisile imyezi 6 ukufuma pano Elizabeti wakwatiile inda, Leza watumile malaika Gabilieli umu musumba wa Galili uno yamanga ukuti Nazaleti, 27 waile uku kulola nacisungu wino yataisye kuli Jozefu uwa mu lupwa lwakwe Devedi, nupya izina lyakwe nacisungu wiyo wali a Maliya. 28 Lino malaika wafisile kuli Maliya, wamulamwike ati: “Mwapola, wemuno wapaalwa sana, Yeova ali naawe.” 29 Lelo Maliya wasakamile sana pa mazwi yano uvwile kuli malaika, nupya walondesyanga ukumanya muno imilamukile iiyo yalozyanga. 30 Fwandi malaika wamunenyile ati: “Maliya, utatiina, pano Leza watakupaala. 31 Lola! ulakwata inda nupya ulavyala umwana umonsi, ukamutemele izina lyakuti Yesu. 32 Umuntu wii alaya umukalamba nupya alaamwa ukuti Umwana wakwe Leza wa Papelapela, Yeova Leza alamupeela icilimba ca wene cakwe isi Devedi, 33 nupya alaya Umwene amanda pe uku ya mu ng’anda yakwe Yakobo, nu Wene wakwe utalakwata impela.”

34 Lelo Maliya wanenyile malaika ati: “Nga cingacitika uli cii vino nene nacisungu? 35 Malaika nawe wamwaswike ati: “Umupasi wa muzilo uliza pali wewe, na maka yakwe Leza wa Papelapela yalaya naawe. Nupya ali mulandu kwene uno umwana aalavyalwa alaamwa ukuti uwa muzilo, Umwana wakwe Leza. 36 Nupya lola! Elizabeti lupwa wako wino yakaama ukuti ing’umba watakwata inda umu ukote, nupya ipapita ni myezi 6; 37 pano Leza atanga afilwe ukufikilizya amazwi yano walanda.” 38 Lyene Maliya walanzile ati: “Nene muzya umukazyana wakwe Yeova! Leka ciye vivyo kwene wakwe vino wavwanga.” Lyene malaika wapisile.

39 Pa cisila cakwe vii, Maliya wakatwike nu kupita zuwa zuwa uku mpanga iyayeliile umu myamba, umu musumba uwa Yuda, 40 nupya wingile umu ng’anda yakwe Zakaliya nu kulamuka Elizabeti. 41 Lyene lino Elizabeti uvwile kuno Maliya wamulamuka, akanya akaali umunda yakwe kasunkanyile, nupya umupasi wa muzilo wizile pali Elizabeti 42 nupya wapunzile ni izwi ilikulu ati: “Wapaalwa pa yanaci yonsi, nu mwana ali umunda yako nawe kwene wapaalwa! 43 Uzye nene weni uwakuti nyina wa Mwene wane aize umu kundola? 44 Pano lino inuvwa wandamuka, akanya akali umunda yane iikasunkana pa mulandu ni nsansa. 45 Wapaalwa wemuno wataila, pano vyonsi vino Yeova wakunenyile vilafikiliziwa.”

46 Nupya Maliya watiile: “Nemo* nkulumbanya Yeova, 47 nupya umwenzo wane utanga ute ukuzangila muli Leza, Kapususya wane, 48 pano wataiusya umuzya wakwe umukazyana uwa sile sile. Nupya ukufuma ndakai kwene antu amu nkulo zyonsi yamalandanga ukuti napaalwa, 49 pano Leza wa maka watancitila ivintu ivikalamba, nupya izina lyakwe i lya muzilo, 50 nupya lyonsi akalanga uluse kuli yano yakamutiina. 51 Wacita ivintu vya maka uku maka yakwe; wasalanganya yonsi aya ni cilumba. 52 Wafumya antu ya maka pa vilimba vya wene nu kucindamika antu aa sile sile; 53 wikusya yonsi aya ni nzala ni vintu ivisuma, nu kulenga avyuma ukupita ni minwe itupu. 54 Wataavwa umuomvi wakwe umwina Izlaeli, watacita vivyo pakuti alange ukuti akaiusya ulayo wakwe. 55 Walavile ukuti alalanga uluse kuli Abulahamu nu ku yana* yakwe amanda pe, nupya vikwene avino wanenyile ni vikolwe vitu.” 56 Maliya wikazile na Elizabeti apa myezi itatu, lyene wizile aswilila ukwakwe.

57 Lyene insita yafisile iyakuti Elizabeti apaape, nupya waviile umwana umonsi. 58 Ainamupalamano na ya lupwa yakwe yuvwile ukuti Yeova watalangizya Elizabeti uluse, nupya yazangiile pamwi nawe. 59 Lyene pa wanda uwalenga 8 yaile uku kuzembulula umwana, nupya yakasi yamutemele izina lyakwe isi ilyakuti Zakaliya. 60 Lelo nyina waswike ati: “Awe! Tumamutemela tuti Yoani.” 61 Lyene lino yuvwile vivyo, yamunenyile iyati: “Umu lupwa lwinu mutaya wino yatemela izina lilyo.” 62 Lyene yuzizye isi ukuomvya makasa pakuti yuvwe izina lino walondanga ukutemela umwana. 63 Nawe wayanenyile ukuti yamupeele apa kulemba, nupya walemvilepo ati: “Izina lyakwe a Yoani.” Nupya yonsi yazungwike. 64 Papo kwene sile ululimi lwakwe Zakaliya lwatandike ukuomba ningo, watandike nu kuvwanga, ala akulumbanya Leza. 65 Nupya ainamupalamano yonsi yuvwile intete, nupya umu mpanga yonsi iya Yudeya antu yatandike ukulanda sile api lyasi kwene lilyo. 66 Na antu yonsi auvwileko yatandike ukwelenganya iyati: “Uzye wii alaya u mwana wa musango ci?” Pano Yeova wali nawe.

67 Lyene umupasi wa muzilo wizile pali Zakaliya isi wa mwana, nupya watandike ukusesema ati: 68 “Lekini Yeova alumbanyiziwe, Leza wa ina Izlaeli, pano wataiusya antu yakwe nu kuyapususya. 69 Nupya watatupeela kapususya uwa maka* ukufuma umu lupwa lwakwe Devedi umuomvi wakwe, 70 wakwe viivi kwene vino walanzile ukupitila muli ya kasesema yakwe aamuzilo aliko mpiti. 71 Walanzile pa kutupususya uku yalwani itu na kuli yonsi aatupata. 72 Nupya alafikilizya vino walavile ivikolwe vitu nu kulanga uluse uku yantu, aliusya nu upangano wakwe uwa muzilo. 73 Umulapo uno walafile kuli Abulahamu icikolwe citu u wakuti, 74 nga watupususya uku yalwani, alatupeela umulimo uwa kumuombela ukwaula intete 75 umu cisinka nu mu ulungami amanda itu yonsi. 76 Lelo wemo mwanane, ulaamwa ukuti kasesema wakwe Leza wa Papelapela, pano ulakolelela Yeova pakuti umupekanyizizye inzila, 77 ulalenga antu yamanye ukuti nga yelelwa imembu zyao, alino yalapusuka 78 pa mulandu nu luse lwakwe Leza witu. Uluse luu lulalenga tulole uluswepo ukufuma ukwi yulu ululayengesa wi lanzi, 79 nu kupeela uluswepo kuli yano ikala umu mfinzi, na kuli yano ikala umu ncende ino imfwa yaya wa cinzingwa, nupya lulatulanga vino tulinzile ukucita pakuti tuye nu mutende.”

80 Nupya umwana wakuzile aya na maka pa mulandu nu mupasi wakwe Leza, nupya watwalilile ukwikala umu lwanga ukufikila lino insita yafisile iyakuti aye umu kusimikila aina Izlaeli.

2 Lyene umu manda yaaya, Agusto kateeka* wa ku Loma wapeezile isunde lyakuti antu yonsi umu nsi yafwile ukulembwa. 2 (Kulembwa kuu kwa kutandikilako kwacitike lino Kuleniosi wateekanga umu mpanga ya Silya.) 3 Nupya antu yonsi yaile umu kulembwa, cila muntu ku musumba wa kumwao. 4 Na Jozefu wafumile ku Galili mu musumba wa Nazaleti nu kuya ku Yudeya, ku musumba wakwe Devedi uukaamwa ukuti Betelemu, pa mulandu wakuti wali uwa mu lupwa lwakwe Devedi. 5 Waile uku kulembwa pamwi na Maliya umuci wakwe, uwali apiipi nu kukwata umwana. 6 Lino yacili kuuku kwene, insita yafisile iyakuti Maliya akwate umwana. 7 Lyene waviile umwana umonsi iyeli, nupya wamupomvile mu nsalu nu kumulalika mu mulangu, pano mu muputule wa enyi mutaali incende.

8 Nupya umu musumba kwene uuwa mwali na ya kacema aalindanga iviteekwa vyao umu mpanga, mu nsita ya usiku. 9 Lyene lilyo kwene malaika wakwe Yeova wimilile pa nkoleelo yao nu luswepo ulwalangililanga ululumbi lwakwe Yeova lwayengesile pali aliyo, nupya yuvwile sana intete. 10 Lelo malaika wayanenyile ati: “Mutuvwa intete pano nkumunena ilyasi lisuma ilimalenga antu yonsi ukuya sana ni nsansa. 11 Pano ilelo, umu musumba wakwe Devedi mwatimuvyalwa kapususya, a Klistu, Umwene. 12 Nupya cino mwayamanyilako aeci: Mwayazana akanya ikapombwa umu nsalu nupya kaizi umu mulangu.” 13 Lilyo kwene iumba lyakwe ya malaika ya kwi yulu lyakolongine pamwi na malaika wiyo ala yakulumbanya Leza yakuti: 14 “Ululumbi luye kuli Leza wa papelapela nu mutende uye pa yantu ya pano nsi yano Leza watemwa.”

15 Lyene lino ya malaika yafumilepo nu kuswilila ukwi yulu, ya kacema yatandike ukulanzyanya iyati: “Lekini tuye uku Betelemu pakuti tukalole icaticicitika cino Yeova watusokolwela.” 16 Nupya yapisile zuwa iyaya iyazana Maliya na Jozefu na kanya ala kaizi umu mulangu. 17 Lino yaweni vivyo, yasimike vino malaika wayanenyile pa mwana wiyo. 18 Nupya yonsi auvwile vino ya kacema yalanzile yazungwike, 19 lelo Maliya wasunzile amazwi yayo yonsi umu mwenzo, nupya wayelenganyangapo. 20 Lyene ya kacema yaswilile ala yakucindika nu kulumbanya Leza pali vyonsi vino yuvwile nu kulola, wakwe vino yanenyilwe.

21 Lino manda 8 yakumine aakuti umwana azembululwe, yamutemile izina lyakuti Yesu, izina lino malaika wamutemile lino Maliya atatala wakwata inda.

22 Nupya lino insita yafisile iyakuti yasangululwe ukulingana na Masunde Yakwe Mose, yamutwazile uku Yelusalemu ku kumupeela kuli Yeova, 23 wakwe vino calembwa mu Masunde yakwe Yeova ukuti: “Umwana umonsi wensi iyeli afwile ukwamwa ukuti u wa muzilo kuli Yeova.” 24 Nupya yapeezile ilambo wakwe vino calanzilwe umu Masunde Yakwe Yeova: “Mulinzile ukupeela utwana twa nkunda twili nanti vipeele viili.”

25 Nupya mu Yelusalemu mwali umuntu umwi uwi zina lyakuti Simyoni, muntu wii wali umulungami nupya watiinanga Leza, waloleelanga insita ino aina Izlaeli yali nu kuteekeziwa, nupya umupasi wa muzilo wali pali aliwe. 26 Nupya Leza waomvizye umupasi wa muzilo ukumusokolwela ukuti atalafwa lino atatala walola Klistu, uwasoololwa na Yeova. 27 Lyene umupasi wa muzilo watungulwile Simyoni umwi tempele, nupya lino avyazi ingizye umwana umwi tempele pakuti yacite wakwe vino yacitanga lyonsi kulingana na vino Masunde yakwe Mose yalanzile, 28 Simyoni watozile umwana alino alumbanya Leza ati: 29 “Mwene wa Papelapela, lyene umaleka umuomvi wako afwe umu mutende ukulingana na vino walanzile, 30 pano indola inzila ino ulaletelamo ipusukilo 31 ino wapekanyizizya antu yonsi, 32 alaya u luswepo lwa kufumya imfinzi ku yantu ya mu nsi nu kuleta ululumbi ku yantu yako aina Izlaeli.” 33 Nupya isi wa mwana na nyina yazungukanga pali vino Simyoni walandanga pa mwana. 34 Nupya Simyoni wayapaazile nu kunena Maliya nyina wa mwana ati: “Lola! Pa mulandu nu mwana wii, aina Izlaeli yamwi yalapona, yauze nayo yalakatuka nupya aingi yalamupontela nanti cakuti Leza alayalanga ivimanyililo ivyakuti ali nawe 35 (lelo wemo ulacula kwati umuntu wino iyatota nu lupanga ulutali), pakuti vino antu aingi yakaelenganya vice visokololwe.”

36 Lyene kwali kasesema umwanaci uwi zina lyakuti Ana, mwana Faniweli uwa mu mutundu wakwe Aseli. Umwanaci wii wali u mukoloci nupya wikazile na iya pa myaka 7 ukufuma pano yatwaline,* 37 wali a mukamfwilwa nupya wali ni myaka 84. Atapuswanga api tempele, waombelanga Leza umusanya nu usiku nupya watanga ukulya* ala akupepa mapepo ya kupaapata. 38 Lyene apa nsita kwene iiya, Ana wizile umupiipi nu kutandika ukulumbanya Leza nu kulanda pa mwana kuli yonsi aalolelanga ukukululwa kwakwe Yelusalemu.

39 Fwandi lino yamazile ukucita vyonsi ukulingana na Masunde Yakwe Yeova, yaswilile ku Galili, ku musumba wa kumwao uwali ku Nazaleti. 40 Umwana wakulanga na maka na mano, nupya Leza wamutemilwe.

41 Lyene cila mwaka, avyazi yakwe yayanga ku Yelusalemu ku kuzevya Ucilo. 42 Nupya lino Yesu wali ni myaka 12, yaile uku kuzevya, wakwe vino yacitanga lyonsi. 43 Lino amanda ya kuzevya yasizile, yatandike ukuswilila ukumwao, lelo Yesu wasyazile ku Yelusalemu, nupya avyazi yakwe yataamanyile. 44 Yelenganyanga ukuti wali api umba lino yali nalyo, lyene pa cisila ca kupita uwanda onga, yatandike ukumulonda muli ya lupwa ni vyuza vyao. 45 Lelo yataamuzanyile, fwandi yaswilile uku Yelusalemu nu kuyamulonda sana. 46 Lyene pa cisila ca manda yatatu, yamuzanyile umwi tempele ala atenzi pakasi kakwe ya kasambilizya, akukutika kuli aliyo nu kuyuzya mauzyo. 47 Lelo yonsi aakutikanga kuli aliwe yazungukanga pali vino wamanyile ivintu alino na vino wasukanga. 48 Lyene lino avyazi yakwe yamuweni, yazungwike sana, nupya nyina wamunenyile ati: “We mwana we, u mulandu ci uno watucitila vii? Ya tata yako nani itukulonda sana.” 49 Lelo wayuzizye ati: “U mulandu ci uno mukundondela? Uzye mutamanyile ukuti ndinzile ukuya mu ng’anda yakwe Tata?” 50 Lelo yataamanyile muno walozizye amazwi yayo.

51 Lyene wapisile nayo uku Nazaleti, nupya watwalilile ukuya ni cuvwila kuli aliyo. Na nyina wasunzile amazwi yayo yonsi umu mwenzo. 52 Nupya Yesu wakulanga mu mano nu mu ciimo nupya Leza na antu yamutemilwe.

3 Umu mwaka walenga 15 uwa kuteeka kwakwe Tibelyasi, lino Ponti Pilato wateekanga umu mpanga ya Yudeya, Helodi* wateekanga mu citungu ca Galili, Filipi umwinakwe nawe wateekanga mu citungu ca Itulia na Tulakoniti, Lisaniya nawe wateekanga mu citungu ca Abilene, 2 mu manda yakwe simapepo mukalamba Anasi na Kayafa, Yoani mwana Zakaliya uvwile izwi lyakwe Leza umu lwanga.

3 Fwandi Yoani wapitanyile umu mpanga zyonsi izyazingulwike uluzi lwa Yodani, ala akusimikila antu ukuti yalinzile ukubatiziwa pa kulangilila ukuti iyalapila uku membu zyao pakuti yelelwe, 4 wakwe vino calembwa umwi buku lyakwe kasesema Ezaya ukuti: “Izwi lyakwe umwi likupunda umu lwanga likuti: ‘Zifini inzila yakwe Yeova! Olololini imiseo yakwe. 5 Muziike imikonko yonsi, mupase ni myamba ni milundu yonsi, mololole ni nzila iziyongane, alino nu kulinganya inzila izilundumale; 6 nupya antu yonsi yalalola ukupususya kwakwe Leza.’”*

7 Lyene watandike ukunena antu ayanga umu kubatiziwa kuli aliwe ati: “Mwe yana ya nzoka mwe, a weni uwatamucelula kuti muutuke ukali wakwe Leza uuli umupiipi nu kwiza? 8 Fwandi mwaomba imilimo ikulanga ukuti imulapila. Mutaelenganya ukuti, ‘Twakwata Abulahamu tata witu.’ Pano nkumunena ukuti Leza angapanga ana yakwe Abulahamu kuomvya mawe kwene yaa. 9 Impasa iya kuputwila imisisi ya miti yatipekanyiziwa. Umuti onsi uusiseeka ivizao ivisuma ulakomwa nu kusumbilwa umu moto.”

10 Nupya antu yamuzyanga iyati: “I vyani fwandi vino tulinzile ukucita?” 11 Nawe wayasukanga ati: “Lekini wensi aakweti ivyakuzwala viili* apeeleko atakweti nanti acimwi, na wensi akweti ivyakulya acite icili cimwi kwene.” 12 Ya kasonkisya ya misonko nayo kwene yaile uku kubatiziwa, nupya yuzizye Yoani iyati: “Kasambilizya, i vyani vino tulinzile ukucita?” 13 Nawe wayanenyile ati: “Mutaapoka imisonko icizile pali ino ilinzile ukulipilwa.” 14 Nupya asilika yamuzyanga iyati: “I vyani vino tulinzile ukucita?” Nawe wayasukanga ati: “Mutaapoka impiya kuli ali wensi ku maka nanti ukufyenga umuntu ali wensi, lelo mwalola ukuti vino mukapeelwa* vyamukwana.”

15 Lyene antu yaloleelanga Klistu, nupya yonsi kwene yelenganyanga pali Yoani iyati, “Uzye ale wikwene ali Klistu?” 16 Yoani wayaswike ati: “Nemo nkumubatizya na manzi, lelo aakweti amaka ukuncila akwiza pa cisila cane, wino ntakweti insambu zya kusapula intambo uku ndyatu zyakwe. Wene alamubatizya nu mupasi wa muzilo nu moto.” 17 Alemile icakwelelako, pakuti azifye ningo ulwano lwakwe nu kukolonganika ingano zyakwe umu nkoma, lelo ivipumbu vyene alavyoca umu moto utanga uuzimiiwe.”

18 Wayanenyile ni vyeo na vyuze ivingi ivya kuyakomelezya, nupya watwalilile ukusimikila ilyasi lisuma ku yantu. 19 Lelo Yoani wakalipile kateeka Helodi pa mulandu wakwe Helodiya umuci wa mwinakwe alino na pa viipe vyonsi vino Helodi wacisile. 20 Helodi wacisile iciipe na cuze kwene: Wayalile Yoani umu cifungo.

21 Lyene lino antu yonsi yabatiziwe, Yesu nawe kwene wabatiziwe. Nupya lino wapepanga, iyulu lyayulike, 22 nu mupasi wa muzilo wizile pali aliwe wa nkunda, nupya kuvwisile ni izwi ukufuma umwi yulu iliti: “Wewe Mwanane wino natemwa, nkazangila muli wewe.”

4 Lyene Yesu wafumile umu Yodani ala ali nu mupasi wa muzilo, nupya umupasi wamutungulwile umu lwanga 2 pa manda 40, ala akweziwa na Ciwa. Nupya ataalile icili consi umu manda yayo, fwandi lino yasizile, uvwile inzala. 3 Lyene Ciwa wamunenyile ati: “Nga wewe mwana wakwe Leza, nena iwe lii liye umukate.” 4 Lelo Yesu wamwaswike ati: “Calembwa ukuti, ‘Umuntu atange aye nu umi ku cakulya citupu.’”

5 Lyene Ciwa wamutwazile pa mwamba nu kumulanga mawene yonsi amu nsi pa kasita sile akanono. 6 Nupya Ciwa wamunenyile ati: “Namakupeela maka pa mawene yonsi yaa nu ucindami wa yako, pano yapeelwa kuli nene, nupya nkapeela wensi wino nkulonda. 7 Fwandi ndi cakuti wampepako sile nanti apanono, vyonsi vii vimaya ivyako.” 8 Yesu nawe wamwaswike ati: “Calembwa ukuti, ‘Yeova Leza wako ali wino ulinzile ukupepa, nupya wenga sile awino ulinzile ukuombela.’”

9 Lyene Ciwa wamutwazile uku Yelusalemu nu kuya mwimika papela pa ciumba ci tempele alino amunena ati: “Nga wewe mwana wakwe Leza, tolokela pansi, 10 pano calembwa ukuti, ‘Leza alanena ya malaika yakwe ukuti yakucingilile,’ 11 nu kuti ‘Yalakusendela pa minwe yao, pakuti ulwazo lwako lutaca lupume ukwi we.’” 12 Yesu nawe wamwaswike ati: “Calembwa ukuti: ‘Utalinzile ukwezya Yeova Leza wako.’” 13 Lyene lino Ciwa wamazile ukwezya Yesu, wamusiile, lelo watwalilile ukulonda insita na yuze ingazipa ukumwezya.

14 Lyene Yesu waswilile uku Galili ala ali nu mupasi wakwe Leza. Nupya antu aikalanga umu ncende iiya yalandanga ivisuma pali aliwe. 15 Watandike nu kusambilizya umu masunagogi* yao, na antu yonsi yamucindike.

16 Lyene waile uku Nazaleti kuno wakuliile, nupya wakwe vino wacitanga lyonsi apa wanda wi Sabata, wingile umwi sunagogi nu kwimilila pakuti atandike ukubelenga. 17 Fwandi yamupeezile ulupapulo lwakwe kasesema Ezaya, nupya lino walupombolwile, wazanyile apalemvilwe ukuti: 18 “Yeova wika umupasi pali nene, wansota ukuti insimikile ilyasi lisuma uku yapiina. Nupya wantuma kuti insimikile pa kukululwa kwa yazya na pa kupozya impafu, nu kukulula aatitikiziwa, 19 pakuti nsimikile pa nsita ino Yeova alalanga uluse uku yantu.” 20 Lyene wapomvile ulupapulo aswilizya kuli kapyunga alino aikala; na antu yonsi ali umwi sunagogi yamulolekesyanga. 21 Lyene watandike ukuyanena ati: “Ilembo lii lino muvwa, lyafikiliziwa ilelo.”

22 Nupya antu yonsi yatandike ukulanda ivisuma pali aliwe nu kuzunguka pa mazwi asuma yano walandanga, nupya yatandike ukulanzyanya iyati: “Uzye wii asi mwana Jozefu?” 23 Lyene Yesu wayanenyile ati: “Ukwaula nu kutwisika mumaomvya ipinda lii pali nene ilikati, ‘Dokota ipozye. Nu mu mpanga yako kwene yii cita ivintu vino ituvwa ukuti wacisile umu Kapenaumu.’” 24 Fwandi Yesu wayanenyile ati: “I cumi nkumunena ukuti kasesema asipokelelwa ukumwao. 25 Pano nkumunena icumi nkuti: “Kwali ya mukamfwilwa aingi umu Izlaeli umu manda yakwe Eliya lino kwali icilala pa myaka itatu ni myezi 6, nupya kwizile ikuya icipowe icikalamba umu mpanga yonsi. 26 Lelo Eliya ataatumilwe uku mwanaci nanti awenga pali yayo, suka sile kuli mukamfwilwa uwali umu Zalefati umu mpanga ya Sidoni. 27 Nupya umu Izlaeli mwali antu aingi aalwile tembwe mu manda yakwe kasesema Elisya, lelo kutaali nanti awenga pali yayo uwapoziwe, suka sile Naamani uwa ku Silya.” 28 Lyene lino antu yonsi aali umwi sunagogi yuvwile vivyo, yasosile sana, 29 nupya yakatwike nu kumufumizya ukunzi ya musumba, iyamutwala pa mwamba pano umusumba wao wakuuzilwe, pakuti yamusumbile pansi. 30 Lelo lilyo kwene wapisile apakasi kao, nupya watwalilile nu ulendo.

31 Lyene waile uku Kapenaumu umu musumba wa Galili. Nupya wasambilizyanga antu apa wanda wi Sabata, 32 nupya yazungwike sana pa misambilizizye yakwe, pano walandanga na maka. 33 Lyene umwi sunagogi mwali umuntu uwali nu mupasi ukowele, nupya wapunzile ni izwi ilikulu ati: 34 “I vyani vino ukulonda kuli sweswe, we Yesu wa ku Nazaleti? Uzye wiza umu kutonona? Ninkumanya ningo, wewe wa Muzilo nupya watumwa na Leza.” 35 Lelo Yesu wakalipile umupasi ukowele ati: “Congo, nupya fuma umu muntu wii.” Lyene pa cisila cakuti umupasi ukowele waponya umuntu wiyo pa manso ya yantu, wafumile muli aliwe ukwaula ukumucisa. 36 Yonsi yazungwike lino yaweni vivyo, nupya yatandike ukulanzyanya iyati: “Uzye i milandile ya musango ci yii? Pano akweti maka ya kunena imipasi ikowele ukufuma umu yantu, nayo ikufuma!” 37 Fwandi ilyasi pali aliwe lyasalangine umu mpanga yonsi.

38 Lino wafumile umwi sunagogi, waile aingila umu ng’anda yakwe Simoni. Lyene nyinavyala wakwe Simoni wali umulwale sana impepo, nupya yalenzile Yesu ukuti acitepo cimwi. 39 Fwandi Yesu waile aimilila pali aliwe nu kumupozya. Nawe lilyo kwene wakatwike atandika nu kuyapekanyizizya ivyakulya.

40 Lyene lino ilanzi ilyawa, antu yatandike ukumutwalila yonsi alwile indwala izipusanepusane. Nawe wisile amakasa yakwe pali wenga na wenga, nayo yapozile. 41 Ni viwa vyafumanga umu yantu aingi, nupya vyapundanga vikuti: “Wewe Mwana wakwe Leza.” Lelo wavikalipilanga, atavizumilizyanga ukuvwanga, pano vyamumanyile ukuti a Klistu.

42 Lyene lino waca, waile uku ncende ukutaali antu. Lelo maumba yatandike ukumulonda suka iyamuzana, nupya yezizye ukumulesya ukuti atayasya. 43 Lelo wayanenyile ati: “Ndinzile ukuyasimikila ilyasi lisuma ilya Wene wakwe Leza nu mu misumba yuze, pano cii acino natumiilwe.” 44 Fwandi wazusile akusimikila umu masunagogi ya mu Yudeya.

5 Uwanda umwi lino Yesu waimi umu mbali yakwe yemba wa Genesaleti,* iumba lyamuunganiile ala likukutika kuli vino wasambilizyanga izwi lyakwe Leza. 2 Nupya waweni mawato yaili umu mbali yakwe yemba, lelo ya kavuwa ya nswi ala iyafumamo yakufula imikwau yao. 3 Waile akwela umu wato wakwe Simoni, nupya wamunenyile ukuti atalusyeko uwato ku cituntu. Lyene wikazile umu wato nu kutandika ukusambilizya iumba. 4 Lino watiile ukulanda ukwi umba, wanenyile Simoni ati: “Twala uwato apazike nu kusumbila imikwau inu pakuti muleme inswi.” 5 Lelo Simoni waswike ati: “Kasambilizya, ituomba usiku onsi ukwaula ukulema nanti ayonga, lelo pa mulandu na vino walanda nimasumbila imikwau.” 6 Lino yacisile vivyo, yalemile inswi izingi sana. Nupya imikwau yao yatandike ukulepuka. 7 Fwandi yaakapizye ya kavuwa yauze aali umu wato uze pakuti yakayavwe, nayo yaile nupya yazuzizye inswi umu mawato yoili cakuti yatandike nu kuunda. 8 Lino Simoni Petulo waweni vivyo, wafukime pa nkoleelo yakwe Yesu nu kulanda ati: “Mwene ntaluke, pano nene muyembu.” 9 Walanzile vivyo pa mulandu wakuti wene na auze yazungwike sana pa nswi zino yalemile, 10 nupya vikwene avino cali na kuli Yakobo na Yoani ya mwana Zebedi, auze yakwe Simoni. Lelo Yesu wanenyile Simoni ati: “Utuvwa intete. Ukufuma ndakai kwene umaya kavuwa wa yantu.” 11 Lyene yaswilizye amawato uku cituntu nupya yasiile vyonsi nu kumulondela.

12 Nupya pa nsita yuze lino Yesu wali umu musumba umwi, kwali umonsi umwi uwalwile sana tembwe! Lino waweni Yesu, wamufukamile, alino amupaapata ati: “Mwene, manyile ukuti ndi cakuti ukulonda ungampozya.” 13 Yesu nawe watambaliike ikasa nu kumulema, alino alanda ati: “Nkulonda! Pola.” Papo kwene sile, uwalwile tembwe wapozile. 14 Lyene Yesu wamunenyile ukuti atanena ali wensi. Wamunenyile ati: “Lelo pitanga ukalolekele kuli ya simapepo nu kupeela ivya upe wakwe vino cavwanzilwe umu Masunde Yakwe Mose, pakuti yasininkizye ukuti watupola.” 15 Lelo ilyasi pali aliwe lyatwalilile ukusalangana, na maumba akalamba yakolongananga pakuti yuvwe kuli aliwe nu kupoziwa uku ndwala zyao. 16 Lelo ilingi wayanga umu kupepa ku ncende ukutayanga antu.

17 Uwanda umwi lino wasambilizyanga, paali Afaliseo na ya kasambilizya ya masunde aafumile umu Galili, mu Yudeya nu mu Yelusalemu; nupya Yeova wamupeezile maka ya kupozya. 18 Lyene antu yasenzile umonsi uwali icite pa cintamba, nupya yezyanga ukumwingizya umu ng’anda pakuti yamutwale kuli Yesu. 19 Lelo yataazanyile apa kumwingizizya pa mulandu ni umba, fwandi yakwezile api paala nu kumwingizizya pa cipongo ala ali pa cintamba, alino iyamwika apa yantu aali pa nkoleelo yakwe Yesu. 20 Lino Yesu waweni utailo wao, walanzile ati: “Monsi we, imembu zyako zyelelwa.” 21 Lyene ya kalemba na Afaliseo yatandike ukwelenganya iyati: “U muntu ci wii akulanda mazwi ya miponto? A weni angelela imembu ukucila pali Leza?” 22 Lelo lino Yesu wilwike vino yelenganyanga, wayanenyile ati: “U mulandu ci uno mukwelenganyizizya vivyo?” 23 Uzye icangupale ukulanda i cilikwi, pa kulanda ukuti, ‘Imembu zyako zyelelwa,’ nanti ukuti, ‘Katuka utandike ukupita’? 24 Lelo pakuti mumanye ukuti Umwana wa muntu wakwata maka pano nsi aakwelela imembu—” wanenyile umonsi uwali icite ati: “Nkukunena ukuti, Katuka, senda icintamba cako, nu kuya ukwako.” 25 Lyene nawe wakatwike ala na antu yonsi yakulolako, wasenzile ni cintamba cakwe nupya wapisile ukwakwe ala akulumbanya Leza. 26 Lyene yonsi yazungwike sana, iyatandika nu kucindika Leza nupya yuvwile intete nu kulanda iyati: “Ilelo twalola ivizungusyo!”

27 Lyene lino Yesu wafumile, waweni kasonkisya wa misonko uwi zina lyakuti Levi ala atenzi pa ng’anda ya misonko, nupya wamunenyile ati: “Ndondele.” 28 Nawe wakatwike asya vyonsi nu kutandika ukumulondela. 29 Lyene Levi wapekanyizizye Yesu ivyakulya ivingi umu ng’anda yakwe, nupya kwali na ya kasonkisya aingi alino na antu yauze aalyanga pamwi nayo. 30 Lino Afaliseo na ya kalemba yao yaweni vivyo, yatandike ukuilizyanya ku yasambi yakwe, iyati: “U mulandu ci uno mukaliila nu kumwela pamwi na ya kasonkisya na ayembu?” 31 Yesu nawe wayanenyile ati: “Antu apuma yasilondekwa uwa kuyapozya, suka alwale. 32 Ntiiza umu kwama alungame, suka ayembu pakuti yalapile.”

33 Nayo yamunenyile iyati: “Asambi yakwe Yoani na asambi ya Yafaliseo yakata ukulya* pa miku iingi nupya yakapepa mapepo ya kupaapata, lelo asambi yako yene yakalya nu kumwa.” 34 Yesu nawe wayaswike ati: “Uzye munganena auze yakwe siwinga muti tiini ukulya lino siwinga acili nayo? 35 Lelo manda yaliza lino siwinga alasendwa; nupya alino yalata ukulya.”

36 Nupya wayapeezile icilangililo ati: “Kusi umuntu akalepula icikampa ku nsalu ipya nu kucikampika ku cakuzwala ca mpiti. Pano ndi cakuti wacita vivyo, icikampa icipya cikalepula icakuzwala ca mpiti nupya cisilinga pa cakuzwala cico. 37 Nupya kusi aakaika waini umupya umu nyambi zya mpiti. Pano ndi cakuti wacita vivyo, ale waini amalepula inyambi aitike nu kwitika ni nyambi zyononeke. 38 Lelo antu yakaika waini mupya umu nyambi izipya. 39 Kusi aakamwa waini uwa mpiti nu kutandika ukulonda umupya, pano akati, ‘Waini wa mpiti u musuma.’”

6 Lyene lino Yesu wapitanga mu vyalo vya ngano pa wanda wi Sabata, asambi yakwe yatinkulanga imitwe ya ngano ala yakuipukusa ni minwe nu kulya. 2 Lyene Afaliseo yamwi yuzizye iyati: “U mulandu ci uno mukucitila cino isunde lyakanya pa wanda wi Sabata?” 3 Yesu nawe wayaswike ati: “Uzye mutaabelenga vino Devedi wacisile lino wene pamwi na aonsi yano wali nayo yuvwile inzala? 4 Wingile umu ng’anda yakwe Leza nu kupeelwa imikate ya muzilo, nupya waliile apeelako na aonsi yano wali nayo. Yataakweti insambu zya kulya imikate, lelo aakweti sile insambu zya kulya imikate iiyo aasimapepo.” 5 Lyene Yesu wayanenyile ati: “Umwana wa muntu wakwata maka api Sabata.”

6 Nupya kwene pa wanda wi Sabata, Yesu wingile umwi sunagogi* nu kutandika ukusambilizya. Nupya mwali nu monsi umwi uwali umulemale ikasa lya kwi lunji. 7 Fwandi Afaliseo yalolekesyanga sana Yesu pakuti yalole ndi cakuti wali nu kupozya umonsi wiya pa wanda wi Sabata, pakuti yamupeele umulandu. 8 Lelo Yesu wamanyile vino yelenganyanga, fwandi wanenyile umonsi uwali umulemale ikasa ati: “Katuka nu kwimilila pakasi.” Nawe wakatwike nu kwimilila. 9 Lyene wayuzizye ati: “Uzye pa wanda wi Sabata, isunde lyazumilizya ukucita icisuma nanti iciipe, ukupususya umi nanti ukukoma?” 10 Lyene lino wayalolekisye yonsi, wanenyile umonsi ati: “Tambalika ikasa lyako.” Nawe walitambalike nupya lyapozile. 11 Lelo yasosile sana, nupya yatandike ukulanzyanya pali vino yaali nu kucita Yesu.

12 Lyene uwanda umwi waile uku mwamba umu kupepa, nupya wapefile usiku onsi kuli Leza. 13 Nupya lino kwaciile, wamile asambi yakwe nu kusoololamo antu 12 yano wamanga nu kuti atumwa, 14 mazina yao aeya: Simoni wino watemiile nu kuti Petulo, Andeleya umwina wakwe Petulo, Yakobo, Yoani, Filipi, Batolomeo, 15 Mateo, Tomasi, Yakobo mwana Alufeo, Simoni aakaamwa ukuti “umucincile,” 16 Yuda mwana Yakobo, na Yuda Iskalyoti uwizile afutuka Yesu.

17 Lyene watentemwike umwamba pamwi na atumwa yakwe nu kuya imilila pa ncende itambalale, nupya paali iumba ilikalamba ilya yasambi yakwe, alino na antu aingi aafumile umu ncende zyonsi izya Yudeya na Yelusalemu nu mu mpanga ya Tuli na Sidoni aaile umu kuvwa kuli aliwe nu kupoziwa uku ndwala zyao. 18 Nanti sile antu yano imipasi ikowele yacuzyanga, yapozile. 19 Nupya antu yonsi yalondanga ukumukumya, pano amaka yafumanga muli aliwe nu kupozya yonsi.

20 Lyene walolekisye asambi yakwe alino atandika ukulanda ati:

“Ansansa a mwemwe mwe yapiina, pano Uwene wakwe Leza u winu.

21 “Ansansa a mwemwe mwemuno muli ni inzala ndakai, pano mulikuta.

“Ansansa a mwemwe mwemuno mukulosya ndakai, pano mulaseka.

22 “Mwemwe ya nsansa ndi cakuti antu yamupata, na lino yamukana nu kumupontela nu kuzewanya mazina inu pa mulandu nu Mwana wa muntu. 23 Zangini nu kusansamuka, pa mulandu wakuti cilambu cinu i cikulu umwi yulu, pano vivyo kwene avino ivikolwe vyao vyacitanga na kuli ya kasesema.

24 “Lelo kalanda kuli mwemwe mwe yakankala, pano mwemo mwateekeziwa mpiti.

25 “Kalanda kuli mwemuno mwikuta ndakai, pano mulaya ni nzala.

“Kalanda kuli mwemuno mukuseka ndakai, pano mulalila nu kuloosya.

26 “Kalanda kuli mwemwe ndi cakuti antu yonsi yakumulandila ivisuma, pano vikwene avino ni vikolwe vyao vyacitanga kuli ya kasesema ya ufi.

27 “Lelo mwemuno mukuvwa nkumunena ukuti: Mwatemwa alwani inu nu kucitila ivisuma antu amupata, 28 mwapaala akumutiipwila, nupya mwapepelako aakumutuka. 29 Wensi uwakupama ukwi tama lyonga, mupeele ni lyuze kwene; nupya ndi cakuti umwi wakupoka icakuzwala ca kunzi, muleke asende ni ca mukasi kwene. 30 Uwapeela wensi uwakulenga, nupya umwi nga wakupoka vimwi, utamunena ukuti akuwezezye.

31 “Nupya vyonsi vino mukalonda ukuti antu yamucitile avino namwe mulinzile ukuyacitila.

32 Ndi cakuti mwatemwa sile aamutemwa, uzye uusuma ci uno mungazanamo? Pano na ayembu kwene yatemwa antu ayatemwa. 33 Nupya ndi cakuti mwacita sile icisuma kuli yano yakamucitila ivisuma, uzye uusuma ci uno mungazanamo? Pano na ayembu kwene ali vino yakacita. 34 Nupya ndi cakuti mwakongwesya* sile antu yano mukwenekela ukuti yalamuwezezya, uzye uusuma ci uno mungazanamo? Pano na ayembu kwene yakakongwesya ayembu yauze pakuti yangayawezezya icipendo icikumanile. 35 Lelo mwatwalilila ukutemwa alwani inu nu kucita ivisuma, nupya mwakongwesya ukwaula ukwenekela ukumuwezezya icili consi; lyene mulapokelela icilambu icikalamba, nupya mulaya ana yakwe Leza wa Papelapela, pano wene akalanga icikuuku kuli yano yasitaizya na aipe kwene. 36 Twalililini ukuya nu luse, wakwe vino Tata winu waya nu luse.

37 “Nupya tiini ukupingula pakuti namwe mutakapingulwe; tiini ukupeela yauze imilandu pakuti namwe mutakapeelwe imilandu. Mwaelela auzo, namwe kwene mulelelwa. 38 Mwapeela auzo, namwe kwene antu yalamupeela. Yalamuzuzizya ivintu ivisuma umu mifuko inu, nupya yalavisindela nu kuvisunkanya, nupya vilaitika. Pano icipimo cino mukapimilako auzo, acino namwe kwene yalamupimilako.”

39 Nupya Yesu wayanenyile ni cilangililo ati: “Uzye impafu ingatungulula impafu yuze? Uzye zyonsi zyoili zitanga ziponele umu ciwina? 40 Umusambi ataacila kasambilizya wakwe, lelo wensi uwasambiliziwa ningo alaya wakwe kasambilizya wakwe. 41 Nomba u mulandu ci uno ukalolela kasote akali umwi linso lya mwinako, lelo usilola umulando uuli umwi linso lyako? 42 Uzye unganena uli umwinako uti, ‘Mwinane, leka nkufumizye kasote umwi linso lyako,’ lino wemo usikulola umulando uuli umwi linso lyako? We musomvi we! Inkoleelo utale ufumye umulando uuli umwi linso lyako, lyene alino umalola ningo vya kufumya kasote akali umwi linso lya mwinako.

43 “Umuti usuma usiseeka ivizao iviipe, nu muti uwipe usiseeka ivizao visuma. 44 Pano umuti ukamanyikilwa uku vizao. Antu yasikulula masamvu nanti imyangazi uku myunga. 45 Umuntu umusuma akalanda ivisuma ukufuma pa visuma ivyaya umu mwenzo wakwe, lelo umuntu umwipe akalanda iviipe ukufuma pa viipe ivyaya umu mwenzo wakwe; pano umuntu akalanda ivyaya umu mwenzo wakwe.

46 “U mulandu ci fwandi uno mukangamila ukuti ‘Mwene! Mwene!’ lelo musicita vino nkalanda? 47 Wensi aakaiza kuli nene nu kuvwa mazwi yane nu kuyalondela waya vii: 48 Waya wa muntu wino pa kukuula ing’anda wimvile iciwina icizike azana cilwala apano aika umufula. Lyene lino mulamba wizile, wapumile umu ng’anda iiyo lelo itatenkanyile, pano yakuuzilwe ningo. 49 Lelo wensi aakauvwa mazwi yane nu kukanacitapo icili consi, waya wa muntu uwakuuzile ing’anda ukwaula ukwimba umufula. Lino mulamba wizile nu kupuma pa ng’anda iiyo, yaponyile papo kwene sile nu kononeka icipisye .”

7 Lino Yesu wamazile ukulanda uku yantu, wingile umu Kapenaumu. 2 Pa nsita iiya, umukalamba wa yasilika wakweti umuomvi wino watemilwe, uwalwile sana nupya wali apiipi nu kufwa. 3 Lino uvwile pali Yesu, watumile intunguluzi zya Yayuda zimwi kuli aliwe pakuti yakamulenge aize apozye umuomvi wakwe. 4 Yaile kuli Yesu nu kutandika ukumupaapata sana iyati: “Watalinga ukuti umwazwe, 5 pano watemwa antu amu mpanga itu nupya u watukuliile ni sunagogi.”* 6 Fwandi Yesu wapisile nayo. Nomba lino wafisile apiipi ni ng’anda, umukalamba wa yasilika ala watatuma mpiti auze aakuyamunena ukuti: “Mwene, utaicuzya ukwiza, pano ntalinzile ukuti uwize uwingile umu ng’anda umwane. 7 Ali mulandu uno inalolela ukuti ntalingine ukwiza kuli wewe. Lelo landa sile izwi nu muomvi wane amapola. 8 Pano nani kwene nanti cakuti kwaya uwancila amaka, nakwata asilika aakanguvwila, nupya nkanena wenga inti, ‘Pitanga!’ nawe apita, na kuli muze inti, ‘Iza!’ nawe aiza, nu ku muomvi wane inti, ‘Cita cii!’ nawe acita.” 9 Lino Yesu uvwile vivyo, wazungwike nu kupiliukila uku yantu amulondelanga, alino ayanena ati: “Nkumunena ukuti, ntatala nalolapo umuntu wa utailo ukome wakwe uu, nanti sile umu Izlaeli.” 10 Nupya lino aatumilwe yaswilile uku ng’anda, yazanyile ala umuomvi watapola.

11 Lyene pa cisila waile uku musumba ukaamwa ukuti Naini, nupya asambi yakwe ni umba ilikalamba yapitiile pamwi nawe. 12 Lino wapalime apa mpongolo ya musumba, kwali umonsi umufwe wino yasenzile uwali ali mwana sile wenga wino nyina wakweti. Nupya mama wiyo wali a mukamfwilwa. Nupya wali ni umba ilikalamba ukufuma umu musumba. 13 Lino Umwene wamuweni, wamuvwilile uluse, nupya wamunenyile ati: “Leka ukulila.” 14 Lyene papo kwene Yesu wapalime nu kulema uku cintamba cino yasendiilepo umufwe, nupya aasenzile icintamba imilile. Lyene walanzile ati: “Mulumendo, nkukunena ukuti, katuka!” 15 Nupya umulumendo uwafwile wakatwike atandika nu kuvwanga, nupya Yesu wamupeezile kuli nyina. 16 Lyene antu yonsi yuvwile intete, nupya yatandike ukulumbanya Leza ala yakuti: “Kasesema umukalamba wataloleka kuli sweswe,” nupya “Leza wataiusya antu yakwe.” 17 Nupya ilyasi pali Yesu lyasalangine umu Yudeya monsi nu mu mpanga yonsi.

18 Lyene asambi yakwe Yoani yaile iyanena Yoani ivintu vii vyonsi. 19 Fwandi Yoani wamile asambi yakwe yaili nu kuyatuma uku Mwene pakuti yakamuzye ukuti: “Uzye a wewe twalolelanga nanti kuliza muze?” 20 Lino yafisile kuli Yesu, yalanzile iyati: “Yoani Kabatizya watatutuma kuli wewe umu kukuzya ukuti, ‘Uzye a wewe twalolelanga nanti kuliza muze?’” 21 Umu nsita kwene iiya wapozizye antu aingi alwile indwala izipusanepusane, wafumizye iviwa umu yantu, nupya wapozizye impafu izingi. 22 Yesu nawe wayaswike ati: “Swililini kuli Yoani mukamunene pali vino mukuvwa nu kulola: Impafu zikulola, alemale yakupita, yakwe tembwe yakupoziwa, ya cipuuli yakuvwa, afwe yakutuutululwa na apiina yakuvwa ilyasi lisuma. 23 Uwa nsansa a wiyo asiita ukuya nu utailo pa mulandu wane.”

24 Lino antu yano Yoani watumile yapisile, Yesu watandike ukulanda ukwi umba pali Yoani ati: “I cani cino mwaile mu kulola umu lwanga? Uzye u muntu umutonte uwaya wi tete ilikutenkana pa mulandu nu muza? 25 I cani fwandi cino mwaile mu kulola? Uzye u muntu uwazwite ivyakuzwala ivisuma? Aakazwala ivyakuzwala ivisuma yakaikala mu mang’anda ya mwene. 26 I cani fwandi cino mwailileko? Uzye uku kulola kasesema? Ee, nkumunena ukuti wali u mucindame ukucila na pali kasesema. 27 Wikwene awino amalembo yalanzile iyati: ‘Ndatuma inkombe iilakukolelela,* iilakupekanyizizya inzila lino utali uwize.’ 28 Nkumunena ukuti, pali yano yavyalwa umu yanaci, kutaya umukalamba ukucila pali Yoani, lelo umunono umu Wene wakwe Leza u mukalamba pali aliwe.” 29 (Lino antu yonsi na ya kasonkisya ya misonko yuvwile vivyo, yalanzile ukuti Leza u mulungami, pano yabatiziwe kuli Yoani. 30 Lelo Afaliseo na antu amanyile sana Amasunde yasuzile vino Leza wayanenyile, pano yatabatiziwe kuli Yoani.)

31 “Uzye fwandi a kuli ya weni kuno ningakolanya antu ya mu nkulo yii? Uzye yakolana na ya weni? 32 Yaya wa yana anono aatenzi pa maliketi ala yakupundilila auze, yakuti: ‘Itumulizizya imitolilo, nomba mutacinyile; ituloosya, lelo ukwaula ukuti mulile.’ 33 Vikwene avino caya na kuli Yoani Kabatizya, wiza, asilya umukate nanti ukumwa waini, lelo mukati: ‘Ali ni ciwa.’ 34 Umwana wa muntu wiza, akalya nu kumwa, lelo mukati: ‘Wapunuka nupya a cakolwa, a cuza wakwe ya kasonkisya ya misonko na ayembu!’ 35 Ivilungame vino umuntu akacita i vikalanga ukuti u wa mano.”

36 Lyene Umufaliseo umwi watwalilile ukumulenga ukuti akalye nawe icakulya. Fwandi Yesu wingile umu ng’anda ya Mufaliseo nu kutandika ukulya. 37 Lyene umwanaci uwamanyikwe umu musumba ukuti umuyembu wamanyile ukuti Yesu akulya umu ng’anda ya Mufaliseo, fwandi wasenzile ibotolo lya mafuta anunkile. 38 Wafukime apa ngazo zyakwe Yesu ala akulila nu kuponyezyapo aminsozi, nupya wazipukutanga ni nyele zyakwe. Watonsolanga ni ngazo zyakwe Yesu nu kwitilako amafuta anunkile. 39 Lino umufaliseo uwamile Yesu waweni vivyo, welenginye ati: “Ndi cakuti umuntu wii a kasesema nga watamanya ukuti umwanaci wii aakumukumya, u muyembu.” 40 Lino Yesu wamanyile vino Umufaliseo welenganyanga, walanzile ati: “Simoni, nkulonda ukukunenako vimwi.” Nawe watiile: “Kasambilizya, landa!”

41 “Antu yaili yakongwile impiya uku muntu umwi; wenga wakongwile madinali 500 nu muze nawe madinali 50. 42 Pa mulandu wakuti yatakweti icili consi ica kumuwezezya, wayelezile. Uzye pali yayo yoili aalikwi uwatemilwe sana umuntu wiyo?” 43 Simoni nawe waswike ati: “Nkwelenganya ukuti awiya wino wakweti inkongole izingi.” Yesu wamunenyile ati: “Wasuka ningo.” 44 Lyene Yesu waseleukile uku mwanaci nu kunena Simoni ati: “Uzye walola umwanaci wii? Lino iningila umu ng’anda yako; utali wampeela manzi ya kufulala uku ngazo. Lelo umwanaci wii wataomvya ingazo zyane na minsozi nu kuzipukuta ni nyele zyakwe. 45 Utali wantonsola, lelo umwanaci wii ukufuma pano iningilile umu ng’anda, atatiile ukutonsola ingazo zyane. 46 Utali witila amafuta uku mutwe wane, lelo umwanaci wii wataitila amafuta anunkile uku ngazo zyane. 47 Pa mulandu wakwe vii, nkukunena ukuti imembu zyakwe nanti zingavula uli, wataelelwa, pano watalanga sana ukutemwa. Lelo uwelelwa imembu izinono, akalanga ukutemwa ukunono. 48 Lyene Yesu wanenyile umwanaci ati: “Imembu zyako zyelelwa.” 49 Antu alyanga nawe yatandike ukulanzyanya iyati: “U muntu wa musango ci wii aakwelela ni membu?” 50 Nomba wanenyile umwanaci ati: “Utailo wako wakupususya; upite ningo.”

8 Lino papisile insita inono, Yesu waile umu misumba nu mu mizi ala akusimikila nu kumanyisya antu api lyasi lisuma ilya Wene wakwe Leza. Nupya wali na atumwa yakwe 12, 2 alino na anaci yamwi yano wafumizyemo imipasi iipe nu kuyapozya, na mazina yao aeya: Maliya wino yamanga yakuti uwa ku Magadala, wino iviwa 7 vyafumilemo; 3 Yoana umuci wakwe Chuza, umuomvi umukalamba wakwe Helodi; Susana; alino na anaci na yauze aingi aasakamalanga Yesu na atumwa yakwe ukuomvya ivyuma vyao.

4 Lyene lino iumba ilikalamba lyakolongine pamwi na antu aaile kuli Yesu ukufuma umu misumba, Yesu wayasambilizye ukuomvya icilangililo ati: 5 “Kata wa mbezu waile umu kuta imbezu. Lino watanga imbezu, zimwi zyaponiile umu mbali ya museo nu kulyatolwa nupya ivyunyi vizile nu kuzikompa. 6 Zimwi zyaponiile pali cilwala, nupya lino zyamezile zyumile pa mulandu wakuti patali umunyezi. 7 Zyuze nazyo zyaponiile pa myunga nupya imyunga yakuzile nu kuzivimbilikizya. 8 Lelo zyuze zyene zyaponiile pa musili usuma, nupya zyamezile nu kukula iziseeka ivizao 100.” Lino walanzile vivyo, wavwanzile ni izwi lya maka ati: “Aali na matwi auvwe.”

9 Lelo asambi yakwe yamuzizye upiliulo wa cilangililo. 10 Nawe wayaswike ati: “Mwemo mwapeelwa amano ya kumanya inkama zya Wene wakwe Leza, lelo asyala yene nkalanda kuli aliyo ukuomvya vilangililo; pano nanti yakalola yasimanya vino yakulola, yakauvwa lelo yatanga iluke. 11 Lyene vino icilangililo cii cikupiliula aevi: Ulumbezu iizwi lyakwe Leza. 12 Imbezu izyaponiile umu mbali ya museo, aantu aakuti lino yuvwa sile izwi lyakwe Leza, Ciwa aiza asenda izwi lilyo mu myenzo yao pakuti yataya nu utailo nga nu kupusuka. 13 Lyene imbezu izyaponiile pali cilwala, aantu aakuti lino yuvwa sile izwi lyakwe Leza, yakalipokelela ni nsansa, lelo yasikwata imisisi. Yakaya nu utailo pa nsita inono, lelo ndi cakuti yeziwa yakata ukuya nu utailo. 14 Lyene imbezu izyaponiile pa myunga, aantu aakauvwa izwi lyakwe Leza, nomba yakasendwa na masakamika, ivyuma, nu lunkumbwa lwa wikazi wa ndakai, vikavimbilikizya izwi lyakwe Leza, nupya yasilunduluka. 15 Lyene imbezu izyaponiile pa musili usuma, aantu aakuti nga yuvwa izwi lyakwe Leza yakalipokelela nu mwenzo usuma, nupya yakalisunga nu kuseeka ivizao ala yakuzizimizya intazi.

16 “Kutaya umuntu aakakozya lampi nu kutupikapo nanti ukumwika umwi zungu, lelo akamwika pa ca kuteekapo pakuti aakwingila yangalola uluswepo. 17 Pano kutaya icafiswa icitalasokololwa, nanti inkama iitalamanyikwa apaswe. 18 Fwandi mwaika mano kuli vino mukuvwa, pano wensi uwakwata, alapeelelwapo na vyuze ivingi, lelo wensi aatakwata, alapokwa na tonsi tuno akaelenganya ukuti wakwata.”

19 Aato yakwe Yesu na nyina yaile kuli aliwe, lelo yafizilwe ukufika pano wali pa mulandu ni umba. 20 Lyene umwi wamunenyile ati: “Ya mayo yako na aatowako yaimi panzi, yakulonda yakulole.” 21 Yesu nawe waswike ati: “Mayo na aatowane aeya aakauvwa izwi lyakwe Leza nu kulilondela.”

22 Uwanda umwi Yesu wakwezile umu wato na asambi yakwe nupya wayanenyile ati: “Lekini tulambe tuye uku mbalama yuze yakwe yemba.” Fwandi yapisile. 23 Lelo lino yali umu wato ala ukupita, Yesu waizi. Nupya icimuza icikalamba cakatwike pali yemba, na manzi yatandike ukwingila mu wato nupya yaali umu uzanzo. 24 Fwandi yaile kuli aliwe nu kumuzyula, iyamunena iyati: “Kasambilizya, Kasambilizya, tuli apiipi nu kufwa!” Lyene wakatwike nu kukalipila icimuza na yemba, nga ikuzuka ikuya na mya. 25 Lyene wayuzizye ati: “U mulandu ci uno mutatailile ukuti Leza amatwavwa?” Lelo yuvwile sana intete nupya yazungwike, yatandike nu kuuzyanya iyati: “U muntu wa musango ci wii? Pano akukalipila nu muza na yemba, navyo vikumuvwila.”

26 Nupya yafisile uku cituntu umu mpanga ya Gelasa, iyalozyanya ni mpanga ya Galili. 27 Nupya lino Yesu wafumile sile umu wato nu kuya ku cituntu, umonsi umwi uwali ni ciwa wafumile umu musumba nu kumukomenkanya. Pa nsita itali atazwalanga ivyakuzwala nupya atikalanga umu ng’anda, lelo wikalanga uku malindi. 28 Lino waweni Yesu, wapunzile nu kumufukamila alino avwanga ni izwi ilikulu ati: “I vyani vino ukulonda kuli nene we Yesu, Umwana wakwe Leza wa Papelapela? Nkukupaapata ukuti utancuzya.” 29 (Pano Yesu wanenanga umupasi ukowele ukufuma umu muntu. Pa nsita izingi umupasi ukowele wacuzyanga umuntu wiyo, nupya ilingi yamunyepanga na maceni uku makasa nu ku makulu, nu kusininkizya ukuti kuli aakumulinda, lelo waputoolanga nupya umupasi ukowele wamusendanga umu mpanga.) 30 Yesu wamuzizye ati: “Wewe weni?” Nawe wamwaswike ati: “Nene Iumba,” pano wakweti iviwa ivingi. 31 Nupya vyatwalilile ukumupaapata ukuti atavizingila umu ciwina icaula impela. 32 Lyene kwali ya kapoli aingi pa mwamba aalyanga, fwandi vyamupaapasile ukuti avizumilizye vikingile muli ya kapoli, nawe wavizumilizye. 33 Lino vyuvwile vivyo vyafumile umu muntu nu kwingila muli ya kapoli, lyene ya kapoli yonsi yuutukile ukusuluke nu kuponela muli yemba iyamwela. 34 Lelo lino ya kacema yaweni ivyacitiike, yutwike iyaya umu musumba nu mu mizi nu kuyasimika ivyacitiike.

35 Lyene antu yaile umu kulola ivyacitiike. Yafisile kuli Yesu nu kuzana umonsi wino iviwa vyafumilemo ala watazwala, atenzi umupiipi na Yesu, nupya ali sile ningo, fwandi yuvwile intete. 36 Aaweniko ivyacitiike yatandiike ukusimikila antu pali vino umonsi uwali ni ciwa wapozile. 37 Lyene antu aingi ukufuma umu mpanga yonsi iya Gelasa yanenyile Yesu kuti afume umu mpanga yao, pano yuvwile sana intete. Nawe waile akwela uwato nu kupita. 38 Lelo umonsi wino iviwa vyafumilemo wapaapatanga Yesu ukuti atwalilile ukuya nawe, lelo wanenyile umonsi wiyo ukuti apita, watiile: 39 “Swilila uku ng’anda, nupya utwalilile ukusimika vino Leza watakucitila.” Nawe wapisile afuma akusimika umu musumba onsi vino Yesu wamucitiile.

40 Lino Yesu wawezile, antu yamupokeliile ningo, pano yonsi yamulolelanga. 41 Lelo umonsi umwi uwi zina lyakuti Yailo wizile; umonsi wii wali u mukalamba uwi sunagogi.* Nupya wafukamile Yesu nu kutandika ukumupaapata ukuti aye uku ng’anda ukwakwe, 42 pano umwanakwe umukazyana wenga sile* uwa myaka 12, wali apiipi nu kufwa.

Lino Yesu wapitanga, antu yamuunganiile. 43 Lyene kwali umwanaci uwaculanga ku ulwale wa kufuma uwazi pa myaka 12, nupya kutaali uwakuti amupozye. 44 Waile uku nsizi yakwe Yesu nu kulema ku nsenkebele zya cakuzwala cakwe, nupya papo kwene sile uwazi watiile ukufuma. 45 Lyene Yesu uzizye ati “A weni uwandema?” Lino yonsi yakanyile, Petulo walanzile ati: “Kasambilizya, watulola antu iyakuzinguluka nupya iyakuunganila.” 46 Lelo Yesu walanzile ati: “Umwi watandema, pano inuvwa maka yafuma muli nene.” 47 Lino umwanaci waweni ukuti vino watacita ivimanyikwa, waile kuli Yesu ala akuzakaza, afukama pa nkoleelo yakwe nupya walanzile pa manso ya yantu yonsi umulandu uno walemiile Yesu na vino wapoziwe lilyo kwene sile. 48 Lelo Yesu wamunenyile ati: “Mwana we! Utailo wako wakupozya. Upite ningo.”

49 Lino Yesu acili akuvwanga, umuntu umwi ukufuma uku ng’anda yakwe Yailo wizile nu kulanda ati: “Umwanako umukazyana watafwa! Utaapamvya Kasambilizya.” 50 Lino Yesu uvwile vivyo, wanenyile Yailo ati: “Utuvwa intete, uye sile nu utailo, umwanako amaya nu umi.”* 51 Lino Yesu wafisile pa ng’anda, ataazumilizye ali wensi ukwingila nawe, suka sile Petulo, Yoani, Yakobo, na isi wa mwana na nyina. 52 Lelo antu yonsi yalilanga nu kuloosya.* Yesu nawe wayanenyile ati: “Tiini ukulila, pano umwana atafwile lelo watakasula sile.” 53 Lino yuvwile vivyo, yatandike ukumuseka nu kumutumfya, pano yamanyile ukuti umwana watafwa. 54 Lelo Yesu walemile ikasa lya mwana nu kumunena ati: “Mwana we, katuka!” 55 Nupya umukazyana watuutulwike* nu kukatuka lilyo kwene, nupya Yesu walanzile nu kuti yamupeele ivyakulya. 56 Nupya avyazi yakwe yazungwike, lelo wayanenyile ukuti yatanena ali wensi ivyacitiike.

9 Lyene Yesu wamile atumwa yakwe 12 nu kuyapeela amaka pakuti yafumya iviwa vyonsi nu kupozya indwala. 2 Nupya wayatumile umu kusimikila pa Wene wakwe Leza nu kupozya alwale, 3 nupya wayanenyile ati: “Mutasenda icili consi pa lwendo, nanti intuwa, nanti icola ca vyakulya nanti umukate nanti impiya;* nanti ivyakuzwala viili.* 4 Lelo ing’anda yonsi ino mwingilamo, mwikale mumo kwene mpaka muce mufume uku ncende iiyo. 5 Nupya konsi kuno antu yatamupokelile, pa kufuma umu musumba uwo, kuntini ulukungu uku ngazo zinu pa kulangilila ukuti imuyacelula.” 6 Lyene yapisile umu mizi, ala yakusimikila ilyasi lisuma nu kupozya alwale umu ncende zyonsi.

7 Lyene Umwene Helodi* uvwile vyonsi ivyacitikanga, nupya camupezizye sana amano pano yamwi yalandanga yakuti Yoani watatuutululwa ukufuma uku yafwe, 8 lelo yauze yatangi Eliya wataloleka, nupya yauze nayo yatangi wenga pali ya kasesema aliko mpiti watatuutululwa. 9 Helodi walanzile ukuti: “Yoani namuputwile umutwe. Nga fwandi wii wino nkuvwa akucita ivintu vya musango uu a weni?” Fwandi walondanga ukumulola.

10 Lino atumwa yawezile, yanenyile Yesu vyonsi vino yacisile. Lino Yesu uvwile vivyo, wapisile nayo uku musumba uno yakaama ukuti Betisaida. 11 Lelo lino maumba yamanyile vivyo, yamulondiile. Nawe wayapokelile ningo nu kutandika ukuyasambilizya apa Wene wakwe Leza, nupya wapozizye na alwale. 12 Lyene lino ilanzi lyali apiipi nu kuwa, atumwa yakwe 12 yaile kuli aliwe nu kumunena iyati: “Nena antu yaa yapita, pakuti yaye umu mizi, yakalonde ukwa kulaala ni vyakulya, pano paa pano tuli a pa mpanga.” 13 Lelo wayanenyile ati: “Mwemwe kwene yapeelini ivyakuti yalye.” Nayo yamwaswike iyati: “Tukweti sile imikate 5 ni inswi ziili, manye ndi cakuti sweswe kwene twaya twakalila antu yaa yonsi ivyakulya.” 14 Nupya kwali aonsi apiipi na 5,000. Lelo Yesu wanenyile asambi yakwe ati: “Lekini ikale umu maumba, nupya cila umba likwate antu umupiipi na 50.” 15 Nayo yacisile vivyo kwene nupya yanenyile yonsi ukuti iikale . 16 Lyene watozile imikate 5 ni inswi ziili, alingamila umwi yulu nu kupepa. Lyene waimokoozile nu kutandika ukupeela asambi yakwe pakuti yapeele antu. 17 Fwandi yonsi yaliile iikuta, nupya yakolonganike ivyasyazile iyazuzya imise 12.

18 Lyene insita imwi lino wali wenga ala akupepa, asambi yaile kuli aliwe, nawe wayuzizye ati: “Uzye antu yakati nene weni?” 19 Nayo yamwaswike iyati: “Yamwi yakati wewe Yoani Kabatizya, lelo yauze yakati wewe Eliya, nupya yauze yene yakati wewe wenga pali ya kasesema aliko mpiti uwatuutululwa.” 20 Nupya wayuzizye ati: “Nga mwemo mukati nene weni?” Petulo waswike ati: “Wewe Klistu umupakwe wakwe Leza.” 21 Lyene wayakonkomizye ukuti yatanena umuntu nanti aumwi, 22 lelo Yesu walanzile ati: “Umwana wa muntu yali nu kumucuzya sana nu kumukana uku ntunguluzi zya Yayuda na ya simapepo na ya kalemba nu kumukoma, nupya pa wanda wakwe citatu alatuutululwa.”

23 Lyene watwalilile ukunena yonsi ati: “Ndi cakuti umwi akulonda kundondela, alinzile ukuikana nu kusenda icimuti* cakwe ca kucuziwilwapo nu kutwalilila ukundondela. 24 Pano wensi aakulonda ukupususya umi wakwe alauponzya, lelo wensi uwaponzya umi wakwe pa mulandu wane, alaya nu umi nupya. 25 Uusuma ci uno umuntu angazana ndi cakuti walonka insi yonsi lelo waponzya umi wakwe? 26 Pano wensi aakauvwa insonyi nupya asilonda antu yamanye ukuti u musambi wane nu kuti wazumila umu mazwi yane, Umwana wa muntu nawe kwene lino aliza mu lulumbi lwakwe nu lulumbi lwakwe Isi alino nu lulumbi lwakwe ya malaika yakwe aamuzilo, aluvwa insonyi zya kumupokelela. 27 Lelo nkumunena icumi ukuti, yamwi aimi pano, yatalafwa kufikila yace yalole Uwene wakwe Leza.”

28 Lino papisile amanda mupiipi na 8 ukufuma pano Yesu walandiile amazwi yayo, wasenzile Petulo, Yoani, na Yakobo nu kuyakwela umwamba umu kupepa. 29 Nupya lino wapepanga, icinso cakwe casenwike ni vyakuzwala vyakwe vyatandike ukuyengesa sana. 30 Nupya kwalolike Mose na Eliya ala yakulanzyanya nawe. 31 Antu yaa yayengesanga nupya yatandike ukulanda pa kufumapo kwakwe Yesu ukwali nu kucitikila uku Yelusalemu. 32 Lyene Petulo na yano wali nayo yasipulanga, nomba lino yazyusile, yaweni Yesu umu lulumbi lwakwe nupya aonsi yaili yaimi nawe. 33 Nupya lino aonsi yayo yali apiipi nu kufuma pali Yesu, Petulo wamunenyile ati: “Kasambilizya, cingazipa tutwalilile ukwikala pakwene. Fwandi leka tupange insakwe zitatu, yonga iyako, yonga yakwe Mose ni yuze yakwe Eliya.” Ataamanyile cino walandangapo. 34 Lelo lino Petulo acili akulanda, ikumbi lyapangiike nu kutandika ukuyavimbilikizya, nupya yuvwile intete. 35 Lyene izwi lyafumile umwi kumbi iliti: “Wii u Mwanane uwasoololwa. Muvwini.” 36 Lino izwi licili likuvwika, Yesu wasile wenga. Lelo asambi yakwe yali sile mya nupya yatatazile yanene ali wensi mu manda yaaya pali vino yaweni.

37 Uwanda uwalondelilepo lino yafumile pa mwamba, iumba ilikulu lyamukomenkinye. 38 Nupya umonsi umwi wapunzile ukufuma umwi umba ati: “Kasambilizya nkulenga ukuti uwazwe umwanane umulumendo, pano ali mwana sile wenga wino nakwata. 39 Umupasi ukowele nga watandika ukumucuzya, lilyo kwene akatandika ukulila, ukamufwanta pansi atandika nu kufumya itomvwe ku kanwa, nupya usilonda ukufuma muli aliwe suka iusya wamucisa. 40 Inapaapata uku yasambi yako ukuti yaufumye, nomba iyafilwa.” 41 Yesu nawe waswike ati: “Mwe nkulo itaya nu utailo nupya iyononeke, ndatwalilila ukuya namwe nu kuzizimizya pali mwemwe ukufika lilaci? Leta umwanako kuno.” 42 Lelo lino Yesu wapalamanga, iciwa cafwansile umwana pansi nu kumuvumvunya icipisye. Nomba, Yesu wakalipile umupasi ukowele nu kupozya umulumendo, nupya wamupeezile kuli isi. 43 Nupya yonsi yazungwike sana pa maka yakwe Leza.

Lino yonsi yacili yakuzunguka pa vintu vyonsi vino Yesu wacitanga, wanenyile asambi yakwe ati: 44 “Mwaika sana mano kuli vino mukuvwa nu kwiusya amazwi yaa, pano Umwana wa muntu alafutukwa nu kupeelwa umu minwe ya yalwani.” 45 Lelo yatuvwikisye muno walozizye. Amazwi yaa yaafisilwe kuli aliyo pakuti yatiiluka, nupya yafizilwe ukumuzya pa mulandu ni intete.

46 Lyene asambi yakwe yatandike ukupaazyanya pali wino wali umukalamba pali aliyo. 47 Lino Yesu wamanyile vino yelenganyanga, watozile umwana umunono nu kumwimika apiipi na aliwe, 48 alino ayanena ati: “Wensi uwapokelela umwana umunono wenga wakwe wii umwi zina lyane ala nani kwene watampokelela; nupya wensi uwampokelela ala wapokelela nu wantumile. Pano wensi uwaicefya pali mwemwe mwensi, ali mukalamba.”

49 Yoani wamunenyile ati: “Kasambilizya, twaweni umwi akufumizya iviwa umwi zina lyako, nupya twezizye ukumulesya pano asi uwa mwi umba litu.” 50 Lelo Yesu walanzile ati: “Mutaamulesya, pano wensi asimulwisya ala ali ku lusansa lwinu.”

51 Lino amanda yapalamanga akuti aswilile ukwi yulu, watandike ukulondesya ukuya ku Yelusalemu. 52 Fwandi watumile inkombe ukuti zimukoleelele. Nupya zyaile izingila umu muzi wa ina Samaliya pakuti zimupekanyizizye ukwa kufikila. 53 Lelo yaatamupokelile, pano walondesyanga ukuya ku Yelusalemu. 54 Lino Yakobo na Yoani yaweni vivyo, yuzizye Yesu iyati: “Mwene, uzye ukulonda twame umoto ukufuma ukwi yulu wize uyoce?” 55 Lelo wapiliwike nu kuyakalipila. 56 Lyene yaile uku muzi uze.

57 Lyene lino yapitanga umu museo, umuntu umwi wanenyile Yesu ati: “Namakulondelanga konsi kuno waya.” 58 Lelo Yesu wamunenyile ati: “Ya nkusa yakwata iviwina muno yakaikala, ni vyunyi vyakwata ivinsanzo, lelo Umwana wa muntu wene atakwata ing’anda yakwe umwa kulaala.” 59 Lyene Yesu wanenyile muze ati: “Ndondele.” Umuntu wiyo walanzile ati: “Mwene, tale leka mpite nkaziike tata.” 60 Lelo Yesu wamunenyile ati: “Leka afwe yaziike afwe yao, nomba wemo pitanga ukaamanyisya antu pa Wene wakwe Leza.” 61 Muze nawe walanzile ati: “Nimakulondelanga Mwene, lelo tale leka nkapakasye amu ng’anda yane.” 62 Yesu nawe wamunenyile ati: “Umuntu wensi aakalema kuli pulao nu kupeepela icisila ataalinga ukwingila mu Wene wakwe Leza.”

10 Lyene pa cisila ca vintu vii, Umwene wasoolwile na yauze 70 nu kuyatuma yaili yaili pakuti yamukoleelele umu misumba yonsi ni ncende zino wali nu kupitamo. 2 Lyene wayanenyile ati: “I cumi uzombozi uukulu, lelo aomvi iyacepa. Acino lengini Umwineco wa uzombozi kuti atume aomvi mu mulimo wakwe uwa kuzombola. 3 Pitangini! Nkumutuma wa mfwele umu mimbulu. 4 Mutasenda icola ca mpiya nanti icola ca vyakulya nanti indyatu, nupya mutaalamuka ali wensi* umu museo. 5 Ing’anda yonsi ino mwingilamo, mwatandikilapo ukulanda imuti: ‘Umutende uye umu ng’anda yii.’ 6 Nupya ndi cakuti mwazanapo umuntu wa mutende, umutende ulaya pali aliwe. Lelo nga mutamuzanyile, umutende ulaswilila kuli mwemwe. 7 Fwandi mwaikala umu ng’anda kwene iiyo, mwalya nu kumwa vino yamupekanyizizya, pano umuomvi walinga ukupeelwa amalipilo. Mutakuka icikukekuke umu mang’anda.

8 “Nupya nga mwingila umu musumba uli onsi nupya yamupokelela, mwalya vino yamupekanyizizya 9 nupya mwapozya alwale yano mwazanamo nu kuyanena ukuti: ‘Uwene wakwe Leza iupalama.’ 10 Lelo ndi cakuti mwingila umu musumba umwi nupya yatamupokelile, mwaya umu miseo ikalamba iya musumba uwo nupya mwalanda mukuti: 11 ‘Twamukuntila nu lukungu kwene ululi uku ngazo zitu ulwa mu musumba winu. Lelo manyini ukuti Uwene wakwe Leza iupalama.’ 12 Nkumunena ukuti, pa Wanda wa Upinguzi cilipisya uku musumba uwo ukucila Sodoma.

13 “Kalanda kuli mwe yantu amu Kolazini! Kalanda kuli mwe yantu amu Betisaida! pano ndi cakuti vizungusyo ivyacitiilwe umu misumba inu ivicitilwa uku yantu ya mu Tuli na Sidoni, nga yalapiile mpiti nu kuzwala masaaka nu kwikala umwi twi. 14 Pa wanda wa upinguzi cilipisya kuli mwemwe ukucila Tuli na Sidoni. 15 Nupya namwe mwe yantu ya mu Kapenaumu, uzye mukwelenganya ukuti Leza alamucindamika ukucila ivintu vyonsi ivyasyala? Alamutwala uku Malindi!*

16 “Wensi uuvwa kuli mwemwe ala uvwa na kuli nene. Nupya wensi uwasuula mwemwe ala wasuula nani kwene. Nupya wensi uwansuula ala watasuula nu wantumile.”

17 Lyene asambi yakwe 70 yawezile nu luzango ala yakuti: “Mwene, ni viwa kwene vikutuvwila nga twalumbula izina lyako.” 18 Lino Yesu uvwile vivyo wayanenyile ati: “Indola mpiti kuno Satana akupona ukufuma umwi yulu wa nkuwa. 19 Lolini! Imupeela amaka akulyata inzoka na makalela,* nupya imupeela maka akucimvya alwani, nupya kusi icili consi icilamucisa. 20 Lelo mutazanga pa mulandu wakuti imipasi ikumuvwila, lelo zangini pa mulandu wakuti mazina inu iyalembwa umwi yulu.” 21 Pa nsita iiya umupasi wa muzilo walenzile Yesu ukutemwa sana, nupya walanzile ati: “Tata, we Mwene wi yulu ni insi, nkukulumbanya paswe, pano wafisa ivintu vii ku yantu ya mano na asambilile nu kuvisokolola ku yantu aicefya wa yana anono. Ee, Tata, pano cikwene acino walondanga ukuti cicitike. 22 Tata aliwe wampeela ivintu vyonsi, nupya kusi uwamanya Umwana suka Tata, nupya kusi uwamanya Tata suka Umwana, alino na wensi wino Umwana watemwa ukusokolwela vino Isi waya.”

23 Lyene lino asambi yakwe yali yonga, wayanenyile ati: “Ansansa aantu yano manso yao yakalola ivintu vino mukulola. 24 Pano nkumunena ukuti, ya kasesema aingi na ya mwene yalondesyanga ukulola ivintu vino mwemo mukulola lelo yataaviweni, nupya yalondesyanga ukuvwa ivintu vino mwemo mukuvwa lelo yataavyuvwile.”

25 Lyene umuntu umwi uwamanyile sana amasunde wakatwike pakuti aezye Yesu, wamuzizye ati: “Kasambilizya, i vintu ci vino ndinzile ukucita pakuti nkaye nu umi wa pe?” 26 Yesu nawe wamuzizye ati: “I vyani ivyalembwa umu masunde? Uzye ukabelengamo uli?” 27 Nawe waswike ati: “‘Uwatemwa Yeova Leza wako nu mwenzo wako onsi, nu umi* wako onsi na maka yako yonsi na mano yako yonsi’ alino nu kutemwa ‘umuzo wakwe vino waitemwa.’” 28 Yesu nawe wamunenyile ati: “Wasuka ningo; uwacita vivyo kwene nupya ulaya nu umi.”

29 Lelo pa mulandu wakuti umuntu wii walondanga ukuilungamika, uzizye Yesu ati: “Uzye umunji aweni?” 30 Yesu nawe wamwaswike ati: “Umuntu umwi wafumanga uku Yelusalemu ala akuya uku Yeliko, nupya ivipondo vyamuzanzile, ivimuzula, ivimuma, nu kumusya apiipi nu kufwa. 31 Lyene ukwaula ukwenekela, simapepo umwi wapitanga umu museo kwene uuwa, lelo lino wamuweni wapambite. 32 Nu mwina Levi kwene lino wafisile apa ncende iiya nu kumulola, nawe kwene wapambite. 33 Lelo lino umwina Samaliya umwi uwapitanga umu museo uuwa wafisilepo nu kumulola, wamuvwilile uluse. 34 Fwandi waile pali aliwe nu kumunyepela ivilonda, aitilapo na mafuta na waini. Lyene wamukwezizye na pali punda wakwe, amutwala uku ng’anda ya enyi nu kumusakamala. 35 Uwanda uwalondelilepo watozile ya dinali yaili nu kupeela umwineco wa ng’anda ya enyi, alino amunena ati: ‘Uwamusakamala, nupya impiya zyonsi zino ulaomvya ukucila pali zii, ndakulipila nga nawela.’ 36 Uzye pali yaa yatatu, a weni wino ukulola ukuti waicisile ukuya umuze wakwe wiya wino ivipondo vyazanzile?” 37 Nawe watiile: “Awiya uwamuvwilile uluse.” Lyene Yesu wamunenyile ati: “Pitanga, nupya nawe kwene uwacita vivyo kwene.”

38 Lyene lino yapitanga, Yesu wingile umu muzi umwi. Nupya umwanaci uwi zina lyakuti Malita wamupokelile umu ng’anda yakwe. 39 Nupya wakweti kaci muze wino yamanga yakuti Maliya, uwikazile umupiipi nu Mwene ala akukutika kuli vino walandanga. 40 Lelo Malita wapamviwe ni milimo iingi. Fwandi waile kuli Yesu nu kumuzya ati: “Mwene uzye utasakamile ukuti kaci unji watandekela imilimo? Munene aize angavweko.” 41 Umwene nawe wamwaswike ati: “Malita, Malita, watusakamikwa nu kupamviwa ni vintu ivingi. 42 I vinono sile ivikulondekwa, nanti conga sile. Pano Maliya wene watasoolola icintu icisuma, nupya kusi aalamupokolola.”

11 Lyene Yesu wali pa ncende imwi ala akupepa, nupya lino wamazile, umusambi wakwe wenga wamunenyile ati: “Mwene tusambilizye ukupepa wakwe vino na Yoani wasambilizye asambi yakwe.”

2 Fwandi wayanenyile ati: “Lyonsi lino mukupepa, mwalanda mukuti: ‘Tata, leka izina lyako licindikwe.* Uwene wako wize. 3 Tupeele icakulya ca wanda wi lelo ukulingana na vino tukalondekwa cila wanda. 4 Nupya utwelele imembu zitu, pano naswe tukaelela yonsi aakatuluvyanya; nupya utaleka tuponele umu kweziwa.’”

5 Lyene wayanenyile ati: “Ndi cakuti umwi pali mwemwe waya kuli cuzakwe usiku pakasi nu kumunena ati, ‘Cuzane nkongwesye imikate itatu, 6 pano cuzane wataiza ukwane, ali pa lwendo, nupya ntakweti ivyakumupeela.’ 7 Lelo cuzakwe aali umu ng’anda wamwasuka ukuti: “Leka ukumpumvyanya. Nimfunga mpiti icisasa, nupya nemo na ana yane itulaala. Ntanga nkatuke nu kukupeela icili consi.’ 8 Nkumunena ukuti, nanti cakuti atali akulonda ukukatuka, angakatuka nu kumupeela ivintu vino akulonda, asi pa mulandu wakuti a cuzakwe, lelo a pa mulandu nu muzonda wakwe. 9 Acino nkumunena ukuti, mwalenga, alino mulapeelwa; mwalonda, alino mulazana; mwakonkonsya, alino mulayulilwa. 10 Pano wensi aakalenga akapeelwa, na wensi aakalonda akazana, na wensi aakakonkonsya akayulilwa. 11 Uzye a isi ci pali mwemwe wino umwanakwe nga wamulenga inswi, angamupeela inzoka? 12 Nanti ndi cakuti walenga iyai, uzye angamupeela ikalela?* 13 Fwandi ndi cakuti mwemo, nanti mwemwe yayembu, mwamanya ukupeela ivya upe ivisuma uku yana inu, Tata winu uwa kwi yulu alacizyapo ukupeela umupasi wa muzilo kuli yano yakamulenga!”

14 Pa cisila Yesu wafumizye iciwa umu muntu icamulesyanga ukuvwanga. Lino iciwa cafumile, umonsi wiyo watandike ukuvwanga, nupya amaumba yazungwike. 15 Lelo yamwi yalanzile iyati: “Akafumya iviwa ukuomvya amaka yakwe Belezebu* kateeka wa viwa.” 16 Nupya yauze pa kumwezya, yatandike ukumunena ukuti ayacitile icizungusyo umwi zina lyakwe Leza. 17 Lino wamanyile vino yelenganyanga, wayanenyile ati: “Uwene onsi uukapaatukana ukaawa, ni ng’anda iikapaatukana ikaawa. 18 Umu nzila ili imwi kwene, ndi cakuti Satana akuipaatukanya umwineco, uzye uwene wakwe ungatwalilila uli? Pano mukati nkafumya iviwa ukuomvya amaka yakwe Belezebu. 19 Ndi cakuti nkafumya iviwa ukuomvya amaka yakwe Belezebu, uzye ale ana inu yene yakavifumizya umu maka yakwe weni? Ali mulandu uno ana inu yalamupingwila. 20 Lelo ndi cakuti nkafumya iviwa ukuomvya umupasi wakwe Leza,* ale umu cumi Uwene wakwe Leza uli pali mwemwe. 21 Ndi cakuti umuntu uwa maka aakweti ivyanzo ivikumanile wacingilila ing’anda yakwe, ivintu vino wakwata vikacingililwa. 22 Lelo ndi cakuti umwi aakweti amaka ukumucila wiza wamulwisya nu kumucimvya, akasenda ivyanzo vyonsi vino umuntu wiyo watailemo nupya akaankanya antu yauze ivintu vino wamupoka. 23 Wensi aasi ku lusansa lwane ala akundwisya, na wensi asiombela pamwi nani ukwavwa antu ukwiza kuli nene ala akuyafumya kuli nene.

24 “Lino umupasi ukowele wafuma umu muntu, ukapita umu ncende umutaya amanzi ala ukulonda apa kupuzila, nupya nga utapazanyile, ukati, ‘Namaswilila umu ng’anda ino nafumilemo.’ 25 Nupya lino wafika ukazana ing’anda itizifiwa nu kuyemviwa. 26 Lyene ukaya iusenda mipasi yuze 7 iipisye ukuucila, nupya lino imipasi iiyo iingila mu muntu wiyo, ikaikala mumo kwene. Fwandi imiyele ya muntu wiyo ikaipisya ukucila vino wali pa kutandika.”

27 Lyene lino walandanga ivintu vii, umwanaci umwi uwali umwi umba wamupundilile ati: “Uwansansa u mwanaci uwakuviile nu kukonsya!” 28 Lelo wamwaswike ati: “Awe, ansansa aantu akauvwa izwi lyakwe Leza nu kulilondela!”

29 Lino maumba yakolongananga, Yesu watandike ukulanda ati: “Inkulo yii iipe; ikalondesya ukulola icizungusyo, lelo kusi icizungusyo cino ilalola ukucila pa cizungusyo cakwe Yona. 30 Pano wakwe viivi kwene vino Yona wizile aya icimanyililo uku Ina Ninive, avino nu Mwana wa muntu alaya icimanyililo uku nkulo yii. 31 Namwene wa ku Syeba* alatuutululwa pamwi ni nkulo yii pa wanda wa upinguzi nu kuipeela umulandu, pano wene wafumile uku mpanga ya kutali kuti aize auvwe mano yakwe Solomoni. Nomba lolini! aacizile pali Solomoni ali pano. 32 Antu ya mu Ninive yalatuutululwa pa wanda wa upinguzi pamwi ni nkulo yii nu kuipeela umulandu, pano yene yalapiile lino Yona wayasimikile. Nomba lolini! aacizile pali Yona ali pano. 33 Umuntu nga wakozya lampi, asimwika umu ncende ifisame nanti ukutupikapo,* lelo akamwika pa ca kuteekapo pakuti aakwingila yangalola uluswepo. 34 Uluswepo lwa mwili a manso. Fwandi ndi cakuti amanso yako yakulola sile pa cintu conga, umwili wako onsi ukaya umu luswepo. Lelo ndi cakuti amanso yako yakulola pa viipe,* umwili wako onsi ukaya umu mfinzi. 35 Acino cenjelini pakuti uluswepo ululi muli mwemwe lutaya imfinzi. 36 Ndi cakuti umwili wako onsi uli umu luswepo, umwili wako onsi ulaayengesa wakwe vino cikaya ndi cakuti lampi wataaka.”

37 Lino wamazile ukulanda ivintu vii, Umufaliseo umwi wamulenzile ukuti yakaliile pamwi nawe icakulya. Fwandi waile uku ng’anda ukwakwe nu kuliila pamwi nawe. 38 Lelo Umufaliseo wazungwike pa kulola ukuti Yesu ataafulile* uku minwe lino atatala watandika ukulya. 39 Lelo Umwene wamunenyile ati: “Mwe Yafaliseo, mukaziifya kapu ni imbale ukunzi, lelo umukasi mwazula ucenjezi ni vicitwa iviipe. 40 Yawelewele mwe! Uzye uwapanzile ukunzi asi aliwe wapanzile nu mukasi kwene? 41 Lelo mwapeela ivya upe uku yapiina* nu mwenzo onsi, nga mukucita vivyo mulaya asanguluke muli vyonsi ivyasyala. 42 Lelo kalanda kuli mwe Yafaliseo, pano mukapeela icikumi ca vilimwa ivikanunkizya ivyakulya, alino ni misaalu yuze iya mu calo, lelo mwasuula umulinganya nupya mutatemwa Leza! Caya sile ningo ukupeela icikumi, lelo mutalinzile ukusuula ivintu ivicindame ivyaya umu masunde. 43 Kalanda kuli mwe Yafaliseo, pano mwatemwa ivilimba vya ku nkoleelo* umu masunagogi,* nupya mukalonda kuti antu yamulamuka pa maliketi! 44 Kalanda kuli mwemwe, pano mwaya wa malindi aasiloleka,* yano antu yakapitapo ukwaula ukuyamanya!”

45 Lyene wenga pali yano yamanyile sana masunde wamwaswike ati: “Kasambilizya, naswe kwene watutuka pa kulanda vivyo.” 46 Lyene Yesu walanzile ati: “Kalanda na kuli mwemwe kwene mwemuno mwamanyikisya amasunde, pano mukatwika antu ivisendo ivinyome, lelo mwemo musikumyako nanti akamunwe!

47 “Kalanda kuli mwemwe, pano mukakuula malindi yakwe ya kasesema, lino ivikolwe vinu i vyayakomile! 48 Mwamanya ningo vino ivikolwe vinu vyacisile, lelo mukavizumilizya, vyakomile ya kasesema lelo mukakuula malindi yakwe ya kasesema. 49 Ali mulandu uno Leza uwaya na mano walandiile ukuti: ‘Ndayatumila ya kasesema na atumwa, yamwi pali yaa yalayakoma nupya yamwi yalayacuzya, 50 pakuti inkulo yii ingapeelwa umulandu pa wazi wakwe ya kasesema uwazwisiwa ukufuma pa kutandika kwa nsi, 51 kutandika pa wazi wakwe Abeli ukufika pa wazi wakwe Zakaliya uwakomilwe pakasi ka ulambo ni tempele.’ Nkumunena ukuti inkulo yii ilapeelelwapo umulandu.

52 “Kalanda kuli mwemwe mwemuno mwamanya sana masunde, pano mwapoka amaki ya kumanya Leza. Mwemo mutiingilamo,* nupya na yayo akulonda ukwingilamo mukayakaanya!”

53 Lino wafumile kuuku, ya kalemba na Afaliseo yamukatukiile nu kutandika ukumuzya amauzyo aingi, 54 pakuti yamupeele umulandu nga waluvyanya umu milandile.

12 Pa nsita iiya, lino antu aingi sana yakolongine icakuti iyatandika nu kulyatana, Yesu watandikilepo ukunena asambi yakwe ati: “Cenjelini uku citutumusi ca Afaliseo, kuli kuti usomvi.” 2 Pano kutaya icafiswa icitalasokololwa, nanti inkama iitalamanyikwa. 3 Acino, vyonsi vino mwalandila umu mfinzi viluvwika apaswe, na vyonsi vino mwatotoza umu miputule vilalandilwa apaswe. 4 Nupya kwene ya cuza yane nkumunena ukuti, mutaatiina aakakoma umwili, nupya yano pa cisila yatanga yacite icili consi. 5 Lelo nimamulanga wino mulinzile ukutiina: Mwatiina Leza uwakwata amaka ya kukoma umwili nu kuusumbila umu Gehena.* Wikwene awino nkumunena ukuti mwatiina. 6 Uzye utunyi 5 utunono tusikalwa nu tupiya twili utunono sana?* Nomba kusi nanti konga kano Leza akailila.* 7 Nupya ni nyele zyonsi izya ku mitwe inu nazyo kwene zyapendwa. Mutaatiina; pano mwacindama ukucila utunyi utwingi.

8 “Nkumunena ukuti wensi uwanzumila pa manso ya yantu, Umwana wa muntu nawe kwene alamuzumila pa manso yakwe ya malaika yakwe Leza. 9 Lelo wensi uwankana pa manso ya yantu nawe kwene alakanwa pa manso yakwe ya malaika yakwe Leza. 10 Nupya wensi uwalanda iviipe pa Mwana wa muntu alelelwa, lelo wensi uwapontela umupasi wa muzilo wene atalelelwa. 11 Lino yalamutwala uku vilye, ku yaomvi ya uteeko, na kuli ya kateeka, mutaca musakamale vino mulalanda nanti inzila ino mulavilandilamo pakuti muicingilile, 12 pano umupasi wa muzilo ulamusambilizya vino mulalanda pa nsita kwene iiya.”

13 Lyene umwi uwali umwi umba wamunenyile ati: “Kasambilizya, nena umwinane ukuti angankanyeko ivya upyanyi.” 14 Yesu nawe wamwaswike ati: “Muntu we, a weni uwansoonta ukuya kapingula nanti kakundanya uwa pali mwemwe mweili?” 15 Lyene wayanenyile ati: “Cenjelini nu kutaluka uku lunkumbwa lwa misango yonsi, pano nanti cakuti umuntu wakwata ivingi, umi wakwe utaaya muli vino wakwata.” 16 Wayanenyile ni cilangililo ati: “Umukankala umwi wazombwile ivilimwa ivingi sana umu vyalo vyakwe. 17 Lyene watandike ukwelenganya ati, ‘Nimacita uli vino ntakweti ukwa kusungila ivilimwa vyane?’ 18 Lyene walanzile ati, ‘Nimacita vii: Nimaomolola inkoma zyane nu kukuula izikulu, nupya amuno nimaika ivilimwa vyane vyonsi na vyuze vino nkweti.’ 19 Walanzile nu kuti: “Ninkwata ivisuma ivingi sana ivya kuomvya pa myaka iingi. Fwandi nkanteeke umwenzo nkanalya nu kumwa nu kuipakizya.”’ 20 Lelo Leza wamunenyile ati, ‘Ciwelewele we, ilelo kwene usiku yamakupoka umi. A weni lyene aamasyala ni vintu vino wasuunga?’ 21 Vikwene avino cilaya nu ku muntu aakaikolonganikila icuma, lelo aasi mukankala kuli Leza.”

22 Lyene wanenyile asambi yakwe ati: “Ali mulandu uno nkumunenela ukuti, tiini ukusakamala pa umi winu pali vino mumalya nanti vino mumazwala. 23 Pano umi wacindama ukucila ivyakulya nu mwili wacindama ukucila ivyakuzwala. 24 Lolekesyini ya mwankole: Yasikomela imbezu nanti ukuzombola; yatakwata inkoma, lelo Leza akayaliisya. Uzye mutacindama ukucila ivyunyi? 25 Uzye a weni pali mwemwe aangalundako akasita nanti sile akanono uku umi wakwe pa mulandu nu kusakamikwa? 26 Fwandi ndi cakuti mutanga mucite akantu kako akanono, u mulandu ci uno mungasakamalila pa vintu vyuze ivyasyala? 27 Lolekesyini vino maluwa yakakula: Yasiomba nanti ukupikula; lelo nkumunena ukuti nanti cakuti Solomoni wazwalanga ivyakuzwala ivisuma sana, ataatazile azwale ukucila iluwa lyonga pali yaa. 28 Nomba vii nga avino Leza akazwika ivimelwa vya mu mpanga ivilipo ilelo nupya mutondo ivisumbilwa umu moto, uzye atalacizyapo ukuzwika mwemwe, mwe ya utailo unono? 29 Fwandi tiini ukusakamikwa pali vino mulalya na vino mulamwa; 30 pano vyonsi vii ali vino amu nsi yakalondesya, lelo Tata winu uwa kwi yulu wamanya ukuti mukalondekwa ivintu vii. 31 Lelo twalililini ukulonda Uwene wakwe Leza, lyene na vyonsi ivyasyala alamupeela.

32 “Mutaatiina, mwe umba linono,* pano Tata winu akalondesya ukumupeela Uwene. 33 Kazyini ivintu vino mwakwata nu kupeela ivya upe uku yapiina.* Mwapanga ivikwama vya mpiya ivitanga vyononeke, kuli kuti ivyuma ivisisila umwi yulu, muno umupuupu asipalama nupya muno ivipepelya visiilya. 34 Pano ukuli icuma cinu, u kukaaya ni myenzo inu kwene.

35 “Zwalini nu kuipekanya* nupya lekini ya lampi inu yatwalilile ukwaka, 36 nupya mulinzile ukuya wa yonsi aakuloleela umusambazi wao ukuti awele ukufuma uku winga, pakuti nga wawela nu kukonkonsya, yangamuyulila zuwa zuwa. 37 Ansansa aomvi yayo yano umusambazi wao alazana yakulola! I cumi nkumunena ukuti alazwala ivyakuzwala vya kupekanyizizyamo ivyakulya nu kuyanena ukuti ikale apaakuliila nupya aliza ukuti ayapekanyizizye ivyakulya. 38 Nupya yalaya ni nsansa ndi cakuti alazana aipekanye nga wiza umu ulinzi wakwe ciili,* nanti nga wiza umu ulinzi wakwe citatu!* 39 Lelo manyini ukuti, ndi cakuti umwineco wa ng’anda watamanya insita ino umupuupu amaizilapo, atanga aleke ukuti yamwingilile umu ng’anda nu kumwiyila. 40 Ali cino namwe kwene muiteyanye, pano Umwana wa muntu aliza pa nsita ino musikwenekela.”

41 Lyene Petulo uzizye ati: “Mwene, uzye ukunena sile sweswe icilangililo cii nanti ukunena antu yonsi?” 42 Umwene nawe waswike ati: “Uzye lyene kangalila* umutailwe nupya uwa mano, wino umwene alasonta ukuti aasakamala aomvi amu ng’anda yakwe nu kutwalilila ukuyapeela ivyakulya pa nsita ilinge, a weni? 43 U wa nsansa umuomvi wiyo ndi cakuti lino umwene wakwe aliza alazana akuomba umulimo wakwe! 44 Nkumunena icumi ukuti, alamusonta ukuti asakamala ivyuma vyakwe vyonsi. 45 Lelo ndi cakuti umuomvi wiyo walanda umu mwenzo wati, ‘Umwene wane walengela ukwiza,’ nupya watandika ukuuma aomvi aonsi na anaci nu kulya nu kumwa alino nu kukoleka, 46 umwene wa muomvi wiya aliza pa wanda uno asikwenekela nupya pa nsita ino atamanyile, nupya alamufulula icipisye nu kumwika pamwi na ataya ni cisinka. 47 Lyene umuomvi uwamanyile ukulonda kwa mwene wakwe nomba ataipekinye nanti ukucita vino umwene walanzile, alumwa ivikoti ivingi. 48 Lelo wino ataamanyile vino umwene walondanga nomba wacitanga ivintu vino angumilwapo ivikoti, alumwa ivikoti ivinono. Nupya wensi wino wapeelwa ivingi, ivingi vilalondekwa ukufuma kuli aliwe, na wino yapeela amaka pa vintu ivingi, alaenekelwa ukuomba ningo vyonsi kwene.

49 “Niiza umu kusonteka umoto pano nsi, nupya i cani cuze cino ningalonda ndi cakuti wasontekwa mpiti? 50 Kuli ulubatizyo luno ndinzile ukubatiziwa, nupya indi nu ulanda sana mpaka luce lufikiliziwe! 51 Uzye mukwelenganya ukuti niiza uku kuleta umutende pano nsi? Awe asi umutende, lelo niiza uku kupaatukanya. 52 Pano ukutandika likwene kulaya antu 5 umu ng’anda yonga aalapaatukana, yatatu yatalauvwana na yaili, nupya yaili yatalauvwana na yatatu. 53 Isi atalauvwana nu mwana umonsi nu mwana umonsi atalauvwana na isi, nyina atalauvwana nu mwana umukazyana nu mwana umukazyana atalauvwana na nyina, nupya umukazyana uwatwalwa yatalauvwana na nyinavyala.”

54 Nupya wanenyile maumba ati: “Nga mwalola ikumbi lya mvula uku uwondaka papo kwene mukati, ‘Imvula ya cimuza imatoonya,’ nupya cikaya vivyo kwene. 55 Nupya lino mwalola umuza wa ku kaeya ukupunga, mukati, ‘Kumakaya sana,’ nupya cikaya vivyo kwene. 56 Mwe yasomvi mwe, mukailuka imilolekele ya nsi ni yulu, nomba u mulandu ci uno mutanga mwilukile upiliulo wa vintu ivikucitika pa nsita yii? 57 U mulandu ci uno musiipingwila icilungame mweineco? 58 Lino aakukupeela umulandu akukutwala kuli kateeka, uwauvwana zuwa nawe lino mucili mu nzila, pakuti atakufisya kuli kapingula, na kapingula nawe atakupeela uku muomvi wa mu cilye, nu muomvi wa mu cilye nawe atakusumbila umu cifungo. 59 I cumi nkukunena ukuti utalafuma ukufikila ukalipile impiya zyonsi zino wakwata.”*

13 Pa nsita iiya kwali antu yamwi aanenyile Yesu pa ina Galili yano Pilato wakomile ala yakupeela malambo. 2 Yesu nawe wayaswike ati: “Uzye mukwelenganya ukuti icalenzile aina Galili yayo yafwe a pa mulandu wakuti yaali ayembu sana ukucila aina Galili yonsi? 3 Awe, lelo nkumunena ukuti nga mutalapiile, mulafwa mwensi wakwe vino yafwile. 4 Nanti uzye antu yaaya 18 yano ulupungu lwa mu Siloamu lwaponiile nu kukoma, uzye mukwelenganya ukuti yali ayembu sana ukucila antu yonsi amu Yelusalemu? 5 Awe, lelo nkumunena ukuti nga mutalapiile, mulafwa mwensi wakwe vino yafwile.”

6 Lyene Yesu walanzile icilangililo ati: “Umuntu umwi wakweti umusamvu umu calo cakwe ica myangazi, nupya waile umu kulondako ivizao, lelo atazanyileko icili consi. 7 Lyene wanenyile umuomvi wa mu calo cico ati, ‘Pa myaka itatu nkaiza umu kulonda ivizao ku cimuti cii, lelo nsizanako icili consi. Cikome. Cikonona sile umusili.’ 8 Muomvi nawe wamwaswike ati, ‘Mwene tale cileke nupya kwene pa mwaka onga pakuti ncilimilile nu kwikapo umuvundo. 9 Ndi cakuti uku nkoleelo cilaseeka ivizao, ale cazipa; nomba nga citalaseeka, lyene uce ucikome.’”

10 Lyene Yesu wasambilizyanga umwi sunagogi limwi apa wanda wi Sabata. 11 Nupya mwali nu mwanaci uwali nu mupasi uwipe uwamulwalike pa myaka 18; watunduzanga nupya atololokanga. 12 Lino Yesu wamuweni, wamwamile nu kumunena ati: “Mwanaci, wapoziwa uku ulwale wako.” 13 Lyene Yesu wamwisilepo makasa, nupya lilyo kwene ololwike nu kutandika ukulumbanya Leza. 14 Lelo umukalamba wi sunagogi wasosile sana pa mulandu wakuti Yesu wapozizye pa wanda wi Sabata, acino wanenyile iumba ati: “Kwaya manda 6 aakuomba; fwandi mwaiza mu manda kwene yayo, mutaiza pa wanda wi Sabata.” 15 Lelo Umwene wamwaswike ati: “Mwe yasomvi mwe, uzye a weni pali mwemwe asisapula cipambasi wakwe nanti punda pa wanda wi Sabata nu kumutwala umu kumwa manzi? 16 Uzye umwanaci wii, mwana Abulahamu nupya wino Satana walwalika pa myaka 18, atanga apoziwe uku ulwale uu pa wanda wi Sabata?” 17 Lino Yesu walanzile vivyo, yonsi aamukanyanga yuvwile insonyi, lelo antu yonsi yasansamwike pa vintu vya lulumbi vino wacisile.

18 Lyene Yesu uzizye ati: “Uzye Uwene wakwe Leza wakolana na cani, nupya a kuli cani kuno ningaukolanya? 19 Waya wa lumbezu lwakwe musunta luno umuntu waile ata umu calo cakwe, nupya lwakuzile iluya icimuti ni vyunyi vyatandike ukwikala uku misambo.”

20 Nupya kwene uzizye ati: “A kuli cani kuno ningakolanya Uwene wakwe Leza? 21 Waya wa citutumusi cino umwanaci watozile auminkanya na fulaulo ivipimilo vitatu ivikulu* kufikila umunya onsi uututumuka.”

22 Nupya Yesu wapisile umu misumba nu mu mizi ala akusambilizya nu kutwalilila nu lwendo lwakwe ulwa ku Yelusalemu. 23 Lyene umuntu umwi wamuzizye ati: “Mwene, uzye aalapusuka anono?” Yesu nawe wayanenyile ati: 24 “Ombesyini ukwingila pa mulyango ufyenkane, pano nkumunena ukuti aingi yalezya ukwingila lelo yalafilwa. 25 Lino umwineco wa ng’anda wakatuka nu kufunga uku cisaasa, mulimilila panzi nu kukonkonsya ala mukuti, ‘Mwene, tuyulile.’ Lelo Umwene nawe alamwasuka ati: ‘Ntamanyile kuno mufumile.’ 26 Lyene mulatandika ukulanda imuti, ‘Twalyanga nu kumwa pamwi naawe, nupya wasambilizyanga umu miseo itu ikalamba.’ 27 Lelo alamunena ati, ‘Ntamanyile kuno mufumile! Fumini pano mwensi mwe ya kacita ya viipe!’ 28 Kuko u kulaya ukulila nu kulumanya incecete, lino mulalola Abulahamu, Isaki, Yakobo, na ya kasesema yonsi umu Wene wakwe Leza, lelo mwemo ale imusumbilwa ukunzi. 29 Nupya antu yalafuma uku ufumondaka nu ku uwondaka nu ku katutu nu ku kaeya, nupya yalikala umu Wene wakwe Leza. 30 Lyene aankoleelo yalaya aacisila, na aacisila yalaya aankoleelo.”

31 Apa nsita kwene iiya, Afaliseo yamwi yaile kuli Yesu nu kumunena iyati: “Fumako kuno, pano Helodi akulonda ukukukoma.” 32 Nawe wayanenyile ati: “Yangini mukanene nkusa wiya muti, ‘Nkufumya iviwa umu yantu nu kupozya alwale ilelo na mutondo, nupya ndamalilila pa wanda wakwe citatu.’ 33 Lelo mfwile ukutwalilila nu mulimo wane ilelo, mutondo nu wanda uulalondelelapo, pano kasesema atanga afwile ukunzi yakwe Yelusalemu. 34 Yelusalemu, Yelusalemu, wemuno ukakoma ya kasesema nu kutama na mawe antu yano yakatumwa kuli wewe, imiku iingi nalondanga ukukolonganika ana yako, wakwe vino nyinankoko akafukatila utwana twakwe umu maapa! Lelo wemo utalondanga. 35 Lola! Ing’anda yako yatikusyalila icitotela. Pano nkumunena ukuti, mutalatala mundole ukufuma ndakai mpaka mukavwange muti: ‘Umupaalwe a wiyo aakwizila umwi zina lyakwe Yeova!’”

14 Pa nsita na yuze Yesu waile umu kulya icakulya umu ng’anda ya ntunguluzi imwi iya Afaliseo pa wanda wi Sabata, nupya antu yamulolekesyanga sana. 2 Nupya umonsi uwalwile indwala ya kuvimba makasa na makulu wali pa nkoleelo yakwe Yesu. 3 Lyene Yesu uzizye aamanyile sana masunde na Afaliseo ati: “Uzye masunde yazumilizya ukupozya pa wanda wi Sabata nanti foo?” 4 Lelo yataamwaswike icili consi. Lyene walemile umonsi amupozya nu kumunena ukuti aapita. 5 Lyene Yesu wayuzizye ati: “Uzye a weni pali mwemwe wino umwanakwe nanti ing’ombe yakwe nga vyaponela umu cisima atanga avifumye lilyo kwene sile pa wanda wi Sabata?” 6 Yafizilwe ukumwasuka.

7 Lyene lino Yesu waweni ukuti antu aalalikwe uku cakulya yakusoolola incende izicindame sana apaakwikala, wayanenyile icilangililo ati: 8 “Lino umwi wakwama uku winga, utaikala apa ncende icindamisye. Pano limwi kungaya umwi umucindame ukukucila wino iyama. 9 Lyene uwatamwama mwensi angiza nu kukunena ati, ‘Leka wii aliwe aikale pano utenzi.’ Lyene unguvwa insonyi pa kuyaikala pasuulwe. 10 Lelo lino yakwama, uwaikala pasuulwe pakuti uwatakwama nga wiza angakunena ati, ‘Cuzane, kikale paapa pacindame.’ Lyene ungacindikwa pa manso yakwe yonsi atiiza uku winga. 11 Pano wensi aakaicindamika alacefiwa, na wensi aakaicefya alacindamikwa.”

12 Lyene wanenyile umonsi uwamwamile uku ng’anda ati: “Lino wapekanya icakulya ca musanya nanti ica manguzi, utaama sile ya cuza yako, aina yako, ya lupwa yako nanti ainamupalamano yako aakankala. Pano limwi nayo yangaca yakwame, nupya nga caya vivyo ala yakuwezezya malipilo. 13 Lelo lino wapekanya umutebeto, uwaama apiina, alemale ni mpafu; 14 nupya ulaya ni nsansa, pano yene yatakwata vino yangakuwezezya. Lelo ulapeelwa icilambu pa kutuutululwa kwa yantu alungame.”

15 Lino umwi pali yano yamilwe uku cakulya uvwile vivyo, wamunenyile ati: “Uwa nsansa a wiyo aakalya* umu Wene wakwe Leza.”

16 Yesu wamunenyile ati: “Umuntu umwi wapekinye umutebeto ukalamba, nupya wamile antu aingi. 17 Lino insita ya mutebeto yafisile, watumile umuomvi pakuti akanene aalalikwe ati, ‘Izini pano lyene vyonsi ivipekanyiziwa.’ 18 Lelo yonsi yatandike ukulezyoka. Uwa kutandikilako wamunenyile ati, ‘Nakazile icalo nupya nkulonda nkacilole; fwandi unjeleleko.’ 19 Muze nawe walanzile ati, ‘Nakazile ya masaye 10 nupya nkulonda nkayacecete; unjeleleko.’ 20 Muze nawe walanzile ati, ‘Likwene alino nacitwazile, acino ntanga nizile.’ 21 Fwandi umuomvi waile anena umusambazi wakwe vino yalanzile. Lyene umusambazi wasosile nu kunena umuomvi wakwe ati, ‘Pitanga likwene umu miseo ikalamba nu mu tuzila twa mu musumba, ukalete apiina, alemale ni mpafu.’ 22 Lino umuomvi wawezile, walanzile ati, ‘Musambazi, incita vino iwanena, lelo umu muputule mucili ncende.’ 23 Fwandi umusambazi wanenyile umuomvi wakwe ati, ‘Yanga umu miseo nu mu tuzila ukunzi ya musumba nu kukomelezya antu ukuti ize, pakuti ing’anda yane izule. 24 Pano nkumunena ukuti kusi nanti awenga pali yano yamilwe pa kutandikilako aamalyako icakulya cino impekanya.’”

25 Lyene antu aingi yapitilanga pamwi na Yesu, nawe wapiliwike nu kuyanena ati: 26 Wensi uwiza kuli nene lelo ataapata* isi na nyina nu muci na ana na ina yakwe na ya kaci yakwe nanti sile umi wakwe, atanga aye umusambi wane. 27 Wensi aasisenda icimuti cakwe ica kucuziwilwapo nu kundondela atanga aye umusambi wane. 28 Uzye a weni pali mwemwe wino nga akulonda ukukuula icikuulwa* asitala aikala pansi nu kupenduluka pakuti alole nga akweti impiya izingalondekwa pa kumaliila umulimo? 29 Nga atacisile vivyo, limwi angimba sile umufula lelo ukwaula ukumalilila ukuule, nupya na yonsi akumulola yangatandika ukumuseka, 30 iyati: ‘Umuntu wii watandike ukukuula lelo wafilwa ukumalilila.’ 31 Nanti uzye u mwene ci aangaya uku kulwa nu mwene muze umu nkondo ukwaula ukuti atale aikale pansi nu kupandwa mano pakuti alole ndi cakuti angaya na asilika 10,000 ku kulwa nu mwene aali na asilika 20,000? 32 Lelo nga wamanya ukuti atanga akwanisye, lino umwene muze acili ukutali, angatuma inkombe zya kuya lanzyanya nawe pakuti yapange umutende. 33 Umu nzila ili imwi kwene, kusi nanti aumwi pali mwemwe aangaya umusambi wane ndi cakuti atasile ivyuma vino wakwata vyonsi.

34 “Umusilya uusuma. Lelo ndi cakuti wafumuka, uzye i cani icingaukalifya? 35 Utanga uomviwe uku musili nanti ukuya umuvundo. Antu yakausumba. Lekini aali na matwi ya kuvwa, auvwe.”

15 Lyene ya kasonkisya ya misonko yonsi na ayembu yayanga kuli Yesu ku kuvwa vino wasambilizyanga. 2 Nupya Afaliseo na ya kalemba yailizyanyanga iyati: “Muntu wii akapokelela ayembu nu kuliila pamwi nayo.” 3 Lyene wayanenyile icilangililo ati: 4 “Uzye a weni pali mwemwe wino ndi cakuti akweti imfwele 100 nupya paponga yonga, atanga asye izili 99 umu lwanga nu kuya uku kulonda iyatiponga suka aizane? 5 Nupya nga waizana akayiika pa ciye nupya akaya ni nsansa. 6 Nupya lino wawela ku ng’anda, akaama ya cuza yakwe na inamupalamano nu kuyanena ati, ‘Zangilini pamwi nani pano inzana imfwele yane iyaponzile.’ 7 Nkumunena ukuti vikwene avino nu kwi yulu kukaya insansa ndi cakuti umuyembu wenga walapila ukucila antu 99 aalungame aasilondekwa ukulapila.

8 “Nanti uzye u mwanaci ci wino ndi cakuti akweti impiya zya madilakima* 10, lyene waponzyapo lupiya longa, asiasya lampi nu kupyela ing’anda yakwe nu kulondelezya suka aluzane? 9 Nupya lino waluzana, akaama ya cuza yakwe* na inamupalamano nu kuyanena ati, ‘Zangilini pamwi nani pano inzana ulupiya luno naponzizye.’ 10 Nkumunena ukuti vikwene avino na ya malaika yakwe Leza yakaya ni nsansa ndi cakuti umuyembu wenga walapila.”

11 Lyene Yesu walanzile ati: “Umuntu umwi wakweti ana aonsi yaili. 12 Nupya umwance pali yoili wanenyile isi ati, ‘Tata ngankanyini ivyuma vino ndapyana.’ Fwandi isi wayankinye yonsi yoili ivyuma. 13 Lino papisile manda anono, umwance wakolonganike ivintu vyakwe vyonsi nu kupita uku mpanga ya kutali nupya waile aonona ivyuma vyakwe ku wikazi wa uwelewele. 14 Lyene lino ononyile ivyuma vyonsi vino wakweti, kwaponyile icipowe icipisye umu mpanga iiya yonsi, nupya watandike ukucula. 15 Waile aya umuomvi wa muntu umwi umu mpanga kwene iiya, nawe wamutumile mu calo cakwe uku kucema ya kapoli. 16 Nupya watandike nu kukumbwa ivipaapa vino ya kapoli yalyanga, lelo kutali umuntu nanti aumwi uwakuti amupeele icili consi.

17 “Lyene lino wilwike ukuti wacisile ivya uwelewele, watiile, ‘Ya tata yakwata aomvi aingi aakwata ivyakulya ivingi, lelo nemo kuno nkucula ku nzala! 18 Ndaya kuli ya tata nu kuyanena inti: “Tata nayembukila Leza kumwi namwe kwene. 19 Ntalinzile ukwamwa umwaninu. Lekini inje wa yaomvi inu. 20 Fwandi wakatwike nu kuya kuli isi. Lino acili apatali, isi wamuweni nupya uvwile uluse, wasimwile aya amukukula nu kumutonsola. 21 Lyene umwana wanenyile isi ati, ‘Tata nayembukila Leza kumwi namwe kwene. Ntalinzile ukwamwa umwaninu. 22 Lelo isi wanenyile aomvi yakwe ati, ‘Pitisyini! kaletini cakuzwala icisuma mwize mumuzwike, mumuzwike ni mbalaminwe* uku munwe ni ndyatu uku ngazo. 23 Nupya mulete na kang’ombe akiine, mukakome pakuti tulye nu kuzevya, 24 pano umwanane wafwile nomba lyene ali nu umi; waponzile nomba watalondoka.’ Avino yatandike ukuipakizya.

25 “Lyene silenzi wali uku vyalo, nupya pa kuwela lino wali apiipi nu kufika pa ng’anda, uvwile kuno yakwimba inyimbo nu kucina. 26 Fwandi wamile umuomvi wenga nu kumuzya pali vino vyacitikanga. 27 Nawe wamunenyile ati, ‘Umunyonko watawela, nupya ya tata yako iyakoma kang’ombe akiine pano watawela umupuma.’ 28 Lelo wasosile, akana nu kwingila umu ng’anda. Lyene isi wafumile nu kutandika ukumupaapata. 29 Nawe wanenyile isi ati, ‘Lolini imyaka uwingi ino namuombela nupya lyonsi nkamuvwila, lelo mutatala mwampeela nanti akambuzi pakuti ndiile pamwi na anji. 30 Lelo lino umwaninu wii uononyile ivyuma vinu kuli ya cizelele wafika sile, imumukomela kang’ombe.’ 31 Lyene isi wamunenyile ati, ‘Mwanane, waya nani lyonsi, nupya vyonsi vino nakwata i vyako. 32 Lelo tulinzile sile ukuzevya nu kusansamuka, pano umunyonko wafwile nomba lyene ali nu umi; waponzile nomba watalondoka.’”

16 Lyene Yesu wanenyile asambi yakwe nupya kwene ati: “Umukankala umwi wakweti umuomvi* uwapeezilwe umulandu wa konona ivyuma vyakwe. 2 Fwandi wamwamile nu kumunena ati, ‘Ilyasi lino nkuvwa pali wewe litazifile, pitanga ukalembe vino waomvya impiya zyane, pano nsikukuzumilizya ukutwalilila ukwangalila ing’anda.’ 3 Lyene umuomvi welenginye ati, namacita uli vino umusambazi wane akulonda ukunzinga incito? Ntakwata amaka ya kulima, nupya nakwata insonyi zya kulenga. 4 Eya! Lyene namanya vino namacita pakuti nga yanzinga incito, antu yace yampokelele mu mang’anda yao. 5 Fwandi wamile yonsi akweti inkongole uku musambazi wakwe, uzizye uwa kutandikilako ati, ‘A zinga zino wakongwile uku musambazi wane?’ 6 Nawe wamwaswike ati, a mabaketi* ya mafuta ya miolivi 100.’ Umuomvi nawe wamunenyile ati, ‘Tola pano mwalembesyanyizye nu kulembapo zuwa mabaketi 50.’ 7 Lyene uzizye na muze ati, ‘Nga wemo, a zinga zino wakongwile? Nawe waswike ati, a masaaka* ya ngano 100 akalamba.’ Umuomvi nawe wamunenyile ati, ‘Tola pano mwalembesyanyizye nu kulembapo masaaka 80.’ 8 Nupya umusambazi wataizye umuomvi wakwe nanti cakuti atali uwa cisinka, pa mulandu wakuti waomvizye amano; pano antu amu wikazi wa ndakai* yacenjela sana ukucila ana ya luswepo.

9 “Nupya nkumunena ukuti: Ipangilini ivyuza ukuomvya ivyuma ivitalungama, pakuti nga vyasila, yace yamupokelele mu vifulo vya pe. 10 Uwa cisinka umu tunono u wa cisinka nu mu vingi kwene, nupya aatalungama umu tunono atalungama nu mu vingi kwene. 11 Fwandi ndi cakuti mutaya ni cisinka umu vyuma ivitalungama, a weni alamupeela ivyuma vya cumi? 12 Nupya ndi cakuti mutaya ni cisinka uku vintu vya muntu muze, a weni alamupeela icilambu cinu? 13 Kusi umuomvi aangaombela ya mwene yaili; pano angapata wenga nu kutemwa umuze, nanti ukuya ni cisinka kuli wenga nu kusuula umuze. Mutanga muombele Leza nga ni Vyuma.”

14 Lyene Afaliseo aatemilwe sana impiya, yakutikanga kuli vyonsi vino walandanga, nupya yatandike ukumulolekesya ni misuula. 15 Fwandi Yesu wayanenyile ati: “Mukailanga ukuya alungame uku yantu, lelo Leza wamanya ivyaya umu myenzo inu. Pano vino antu yakalola ukuti ivicindame, i vya winyi kuli Leza.

16 “Amasunde ni vyalembwa vyakwe ya Kasesema vyaliko ukufika umu nsita yakwe Yoani. Ukufuma lili kwene, Uwene wakwe Leza ukasimikilwa wi lyasi lisuma, nupya antu amisango yonsi yakaulondesya. 17 Cumi iyulu ni nsi vingapita, ukucila kalembo kanono aka mu masunde ukukanafikiliziwa.

18 “Wensi uwata umuci nu kutwala muze ala wacita ucende, nupya wensi uwatwala umwanaci wino yata kuli iya ala wacita ucende.*

19 “Kwali umukankala umwi uwazwalanga ivyakuzwala vya mutengo iviyenzulukile, nupya cila wanda waipakizyanga ivintu ivisuma. 20 Lelo kalengalenga uwi zina lyakuti Lazalo yamutwalanga pa mpongolo ya mukankala, nupya wakweti vilonda umwili onsi 21 nupya wakumbwanga nu kulya ivyaponanga api tebulo lya mukankala. Na ya simbwa yayanga uku kumumyantila pa vilonda. 22 Lyene umu kuya kwa nsita, kalengalenga wafwile, nupya ya malaika yamusenzile nu kumutwala kuli Abulahamu.*

“Umukankala nawe kwene wafwile nu kuziikwa. 23 Nupya lino wali umwi Lindi* ala akucululuka, waweni Abulahamu katalamukila ala na Lazalo ali umupiipi nawe.* 24 Fwandi wamile Abulahamu ati, ‘Tata, nguvwilini uluse nupya tumini Lazalo kuti atimpike insongo ya munwe wakwe umu manzi pakuti aize anzusizye ululimi, pano nkucululuka umu moto.’ 25 Lelo Abulahamu walanzile ati, ‘Mwana we, iusya ukuti waipakizyanga ivintu ivisuma lino wali nu umi, lelo Lazalo wene waculanga sana. Lyene paa tuli nawe akuteekeziwa, nomba wemo ukucululuka. 26 Nupya ukulunda pali vii vyonsi, pakasi kitu namwe pali umukonko uzike, icakuti aakulonda ukwiza kuko yatanga iize, nanti aakulonda ukwiza kuli sweswe nayo kwene yatanga iize.’ 27 Lyene walanzile ati, ‘Fwandi vino cili vivyo tata, nkulenga kuti mumutume kuli ya lupwa yane, 28 pano nkweti ainane 5 yano nkulonda akalondolwele ningo pakuti nayo yataca iize uku cifulo cii ica ucuzi.’ 29 Lelo Abulahamu walanzile ati, ‘Yakweti ivyalembwa vyakwe Mose na vyakwe ya kasesema; leka yuvwe kuli vivyo kwene.’ 30 Lyene waswike ati, ‘Awe, tata Abulahamu, ndi cakuti umwi wafuma uku yafwe nu kuya kuli aliyo, yalalapila.’ 31 Lelo Abulahamu wamunenyile ati, ‘Ndi cakuti yatuvwile ivyalembwa vyakwe Mose na vyakwe ya kasesema, yataluvwa nanti cakuti umwi wakatuka ukufuma uku yafwe.’”

17 Lyene Yesu wanenyile asambi yakwe ati: “Ivikalenga antu ukuluvyanya vilayako lyonsi. Lelo kalanda uku muntu aakalenga yauze ukuluvyanya! 2 Cingazipa ukumunyepelela umu nsingo iciliwe ca kusiila nu kumusumbila muli yemba ukucila ukuti alenge wenga pali yaa anono ukuluvyanya. 3 Muye acenjele. Ndi cakuti umwinako wacita uluyembu, mukalipile, nupya ndi cakuti walapila, mwelele. 4 Nanti cakuti wakuyembukila imiku 7 pa wanda onga, nupya wawela imiku 7 ala akukunena ukuti, ‘Indapila,’ ulinzile ukumwelela.”

5 Lyene atumwa yanenyile Umwene iyati: “Twavwe ukuya nu utailo ukome.” 6 Umwene nawe walanzile ati: “Nga mukweti utailo uuli wa lumbezu lwakwe musunta, munganena icimuti cii cakwe malubeni muti, ‘Tukuka nu kuyailema muli yemba!’ naco cingacita vivyo kwene.

7 “Uzye a weni pali mwemwe wino umuomvi wakwe nga akulima nanti akucema iviteekwa lino wawela sile uku vyalo angamunena ati, ‘Iza uwikale pano ulye ivyakulya’? 8 Uzye atanga amunene ati, ‘Tale mpekanyizizye icakulya ca manguzi, nupya zwala ivyakuzwala vyuze pakuti umpekanyizizye ivyakulya nupya ulolele imale ukulya nu kumwa, alino nawe ulye nu kumwa pa cisila’? 9 Atalataizya umuomvi wakwe pa kuomba vino watamunena, uzye asi vivyo? 10 Fwandi namwe kwene lino mwaomba imilimo yonsi ino mwapeelwa, mwalanda imuti: ‘Sweswe yaomvi sile. Vikwene vino twacita, ali vino tulinzile ukucita.’”

11 Lino Yesu wayanga uku Yelusalemu, wapisile pa mupaka uwa mpanga ya Samaliya na Galili. 12 Nupya lino wingilanga umu muzi umwi, antu 10 alwile tembwe yamukomenkinye, lelo imilile akatalamukila. 13 Lyene yapunzile sana iyati: “Yesu, Kasambilizya, tuvwileko uluse!” 14 Lino Yesu wayaweni, wayanenyile ati: “Yangini mukalolekele kuli ya simapepo.” Lyene lino yapitanga, yapozile. 15 Lyene wenga pa yantu yayo lino waweni ukuti wapola, waswilile kuli Yesu ala akulumbanya Leza ni izwi ilikalamba. 16 Waile afukama pa ngazo zyakwe Yesu nu kumutaizya. Nupya umuntu wii wali umwina Samaliya. 17 Yesu nawe uzizye ati: “Uzye yonsi 10 yatapozile? Nga lyene auze 9 yene yali kwi? 18 Uzye kusi na muze uwatawela ukuti alumbanye Leza, ukucila sile pali wii uwa ku mpanga yuze?” 19 Lyene wamunenyile ati: “Katuka uwapita; utailo wako iukupozya.”

20 Lino Afaliseo yuzizye Yesu lino Uwene wakwe Leza uliza, wayaswike ati: “Lino Uwene wakwe Leza uliza, asi yonsi alaulola; 21 nupya antu yatalalanda yati, ‘Uli kuno!’ nanti yati ‘Uli kuuku!’ Pano Uwene wakwe Leza uli namwe.”

22 Lyene Yesu wanenyile asambi yakwe ati: “Manda yaliza lino mulalondesya ukulola uwanda uno Umwana wa muntu angaya pamwi namwe, lelo mutalaulola. 23 Nupya antu yalamunena yati, “Ali kuuku!’ nanti yati, ‘Ali kuno!’ Mutaca muyeko nanti ukuyalondela. 24 Wakwe vino inkuwa ikamyantula ukufuma uku mbali yi yulu ukufika uku mbali yuze, avino nu wanda wa kuyapo ukwa Mwana wa muntu ulaya. 25 Lelo inkoleelo, afwile ukupita umu macuzi aingi alino nu kukaanwa uku yantu amu nkulo yii. 26 Nupya wakwe vino cali mu manda yakwe Nowa, avino cilaya nu mu manda ya Mwana wa muntu: 27 antu yalyanga, yamwanga, aonsi yatwalanga, anaci yatwalwanga, kufikila na pa wanda uno Nowa wingile mu ciwato, nupya Mulamba wizile nu kuyonona yonsi. 28 Nupya wakwe vino cali umu manda yakwe Loti: antu yalyanga, yamwanga, yakalanga, yakazyanga, yakomelanga, nupya yakuulanga. 29 Lelo pa wanda uno Loti wafumile umu Sodoma, umoto na mawe ya moto vyafumile umwi yulu ivitoonya wa mvula nu konona antu yonsi. 30 Vikwene avino cilaya na pa wanda uno Umwana wa muntu alasokololwa.

31 “Pa wanda uuwa, umuntu aalaya api paala wino ivintu vyakwe vilaya umu ng’anda, ataca aye umu kusenda ivintu vivyo, nupya wensi aalaya umu calo ataca aswilile umu kusenda ivintu vino watasya uku ng’anda. 32 Iusyini ivyacitikile umuci wakwe Loti. 33 Wensi aakalonda ukusungilila umi wakwe alauponzya, lelo wensi uwaponzya umi wakwe alaupususya. 34 Nkumunena ukuti usiku uuwa antu yaili yalalaala pali bedi yonga; wenga alasendwa, lelo umuze wene alasyala. 35 Kulaya anaci yaili alaasya api we lyonga; wenga alasendwa lelo umuze wene alasyala.” 36*—— 37 Lyene nayo yamuzizye iyati: “Mwene, aekwi kuno vivyo vilacitikila?” Nawe wayaswike ati: “Ukuli icitumbi, akuno na ya lyang’anda* yakakolongana.”

18 Lyene Yesu wayanenyile icilangililo pali vino yalinzile ukulapepa lyonsi ukwaula ukuta, 2 walanzile ati: “Umu musumba umwi mwali kapingula aatatiinanga Leza nupya aatacindike umuntu ali wensi. 3 Nupya umu musumba kwene uuwa mwali na mukamfwilwa uwayanga lyonsi kuli kapingula ala akumunena ati, ‘Ukasininkizye ukuti napingulwa ningo kuli wino wantala umulandu.’ 4 Lelo papisile insita ala akukana, nomba pa cisila welenginye ati, ‘Nanti cakuti nsitiina Leza nanti ukucindika umuntu ali wensi, 5 lelo pa mulandu wakuti mukamfwilwa wii wacilamo ukumpamvya, ndasininkizya ukuti wapingulwa ningo pakuti ate ukumpamvya.’” 6 Lyene Umwene walanzile ati: “Uzye muvwa vino kapingula walanzile, nanti cakuti ataali u mulungame? 7 Uzye fwandi Leza, atalalenga ukuti kuye umulinganya pa yantu yakwe asoololwe aakalilila kuli aliwe kasanya nu usiku nanti cakuti akayatekanyizizya? 8 Nkumunena ukuti alayacitila zuwa umulinganya. Nomba uzye lino Umwana wa muntu aliza, alazana utailo wa musango uu pano nsi?”

9 Nupya kwene Yesu walanzile icilangililo na cuze uku yantu yamwi ailolanga ukuti alungame nupya aalolanga yauze ukuti yatacindama, walanzile ati: 10 “Antu yaili yaile umu kupepa umwi tempele, wenga wali u Mufaliseo nu muze wali a kasonkisya wa misonko. 11 Umufaliseo wimiliile nu kutandika ukupepa ati, ‘We Leza, nkukutaizya pano ntaya wa yantu asyala, acenjezi, atalungama, acende nanti sile wakwe wii, kasonkisya wa misonko. 12 Nkata ukulya* imiku iili umu mulungu; nkapeela icikumi pali vyonsi vino nakwata.’ 13 Lelo kasonkisya wa misonko wimiliile katalamukila, nupya atalondanga nu kulingamila umwi yulu, wayumanga pa cisao ala akuti, ‘We Leza, nguvwile uluse ne muyembu. 14 Nkumunena ukuti umuntu wii waile uku ng’anda ukwakwe ala u mulungame ukucila Umufaliseo. Pano wensi aakaicindamika alacefiwa, na wensi aakaicefya alacindamikwa.”

15 Lyene antu yamuletelanga na ana anono pakuti ayikepo makasa, lelo lino asambi yaweni vivyo, yatandike ukuyakalipila. 16 Lelo Yesu wamile ana nu kulanda ati: “Lekini ana anono ize kuli nene nupya mutezya ukuyakaanya, pano Uwene wakwe Leza u wa yantu aya wakwe yaa. 17 I cumi nkumunena ukuti wensi aasipokelela Uwene wakwe Leza wa mwana umunono atalingilamo.”

18 Lyene wenga pa ntunguluzi zya Yayuda uzizye Yesu ati: “Kasambilizya musuma, i vintu ci vino ndinzile ukucita pakuti nkaye nu umi wa pe?” 19 Yesu nawe wamunenyile ati: “U mulandu ci uno wangamila ukuti umusuma? Kutaya nanti aumwi umusuma, suka sile Leza. 20 Wamanya ukuti masunde yakati: ‘Utaacita ucende, utaakoma, utaiya, utaapeela unte wa ufi, uwacindika tata na mayo wako.’” 21 Nawe walanzile ati: “Nkalondela masunde yaa yonsi ukufuma sile uku wance.” 22 Lino Yesu uvwile vivyo, wamunenyile ati, “Watuulizya icintu conga: Kakazye vyonsi vino wakwata nu kupeela impiya zizyo uku yapiina, nupya ulakwata ivyuma umwi yulu; alino uwize uye umulondezi wane.” 23 Lino uvwile vii, wali sana nu ulanda, pano wakweti ivyuma ivingi sana.

24 Yesu wamulolekisye nu kulanda ati: “Cilatala uku yantu ampiya ukwingila umu Wene wakwe Leza! 25 Cangupalako uku ngamali ukwingila umwi linso lya nsindano ukucila uwa vyuma ukwingila umu Wene wakwe Leza.” 26 Auvwile vivyo yalanzile iyati: “Uzye fwandi a weni angapusuka?” 27 Yesu walanzile ati: “Ivitanga vicitike uku yantu, kuli Leza kwene vingacitika.” 28 Lelo Petulo walanzile ati: “Lola! Twasya ivintu vino twakweti nu kukulondela.” 29 Yesu nawe wayanenyile ati: “I cumi nkumunena ukuti, kusi nanti aumwi uwasya ing’anda nanti umuci nanti aina nanti avyazi nanti ana pa mulandu nu Wene wakwe Leza 30 aatalapokelela ivingi ndakai ukucila pali vino wasya, nupya nu ku nkoleelo* alapokelela umi wa pe.”

31 Lyene Yesu wasenzile atumwa yakwe 12 apa mbali nu kuyanena ati: “Lyene paa tukuya ku Yelusalemu, nupya vyonsi vino ya kasesema yalemvile pa Mwana wa muntu vilafikiliziwa. 32 Yalamupeela ku yantu amu nsi, nayo yalamusoweka, ukumusaalula nu kumuswila mati. 33 Nupya pa cisila ca kumuma ivikoti, yalamukoma, lelo pa wanda wakwe citatu alatuutululwa.” 34 Lelo yatamanyile upiliulo wa vintu vii vyonsi, pano amazwi yaa yafisilwe kuli aliyo, nupya yatilwike ivyalanzilwe.

35 Lyene lino Yesu wapalamanga uku Yeliko, umonsi uwali impafu watenzi umu mbali ya museo ala akulenga. 36 Pa mulandu wakuti uvwile ukuti antu aingi yakupita, watandike ukuzya pali vino vyacitikanga. 37 Yamunenyile iyati: “Yesu uwa ku Nazaleti aliwe akupita!” 38 Lino uvwile vivyo, watandike ukupunda ati: “We Yesu, Mwana Devedi, nguvwileko uluse!” 39 Nupya antu aali inkoleelo yatandike ukumukalipila, ala yakumunena ukuti ate ukupanga icongo, nomba alino wapundisye ati: “We Yesu, Mwana Devedi, nguvwileko uluse!” 40 Lyene Yesu wimilile nu kunena antu ukuti yalete umuntu wiyo kuli aliwe. Lino wapalime, Yesu wamuzizye ati: 41 “I vyani vino ukulonda nkucitile?” Nawe wamunenyile ati: “Mwene, nkulonda ukuti ntandike ukulola.” 42 Fwandi Yesu wamunenyile ati: “Tandika ukulola; utailo wako wakupozya.” 43 Nupya lilyo kwene watandike ukulola, atandika nu kulondela Yesu ala akulumbanya Leza. Lino antu yonsi yaweni vivyo, nayo yalumbanyizye Leza.

19 Lyene Yesu wingile umu Yeliko nu kupita umu musumba kwene uwo. 2 Nupya mwali umuntu uwi zina lyakuti Zakeyo; wali u mukalamba wakwe ya kasonkisya ya misonko nupya wali u mukankala. 3 Walondesyanga ukulola Yesu, lelo wafizilwe ukumulola pa mulandu ni umba, pano wali umwipi. 4 Fwandi wasimwilile uku nkoleelo nu kuyakwela uku musamvu pakuti alole Yesu, pano ali nzila ino wali nu kupitamo. 5 Lyene lino Yesu wafisile apa ncende iiya walingamile ku muti nu kunena Zakeyo ati: “Pitisya ika uku muti pano ilelo ndinzile ukwikala uku ng’anda ukwako.” 6 Lino uvwile vivyo, wisile zuwa zuwa uku muti nu kupokelela Yesu ni nsansa. 7 Lino antu yaweni vivyo, yonsi yatandike ukuilizyanya iyati: “Wataya uku ng’anda ya muntu umuyembu.” 8 Lelo Zakeyo wimilile nu kunena Umwene ati: “Lola! Namaankanya ivyuma vyane pakasi nu kupeela apiina, nupya na vyonsi vino napoka antu yonsi umu ucenjezi, namayawezezyapo imiku 4.” 9 Lino Yesu uvwile vivyo, walanzile ati: “Ilelo Leza watapususya umuntu wii nu lupwa lwakwe, pano nawe kwene a mwana Abulahamu. 10 Pano Umwana wa muntu wizile umu kulonda nu kupususya antu aaponge.”

11 Lino yakutikanga ku vintu vii, Yesu wayanenyile icilangililo na cuze, pano yelenganyanga ukuti nga yafika uku Yelusalemu, Uwene wakwe Leza wali nu kuloleka lili kwene. 12 Fwandi walanzile ati: “Umuntu umwi uwavyalilwe umu lupwa lwa ku wene, wali apiipi nu kuya uku mpanga ya kutali pakuti akasontwe ukuya umwene alino akawele. 13 Lino atali apite, wamile aomvi yakwe 10 nu kuyapeela ya maina* 10 nupya wayanenyile ati, ‘Mwaomvya impiya zii umu uculuzi kufikila lino ndawela.’ 14 Lelo aikazi ya mu mpanga ino walimo yamupasile nupya yatumile inkombe izya kumukonka nu kuyalanda iziti, “Tusikulonda umuntu wii ukuya umwene witu.’

15 Lyene lino wawezile ala wasontwa ukuya umwene, wamile aomvi yano wasiile wapeela impiya* pakuti amanye vino yaziomvizye umu uculuzi wao. 16 Fwandi umuomvi wa kutandikilako wizile nu kulanda ati, ‘Mwene, muli maina wino wampeezile inzanilapo ya maina na yauze 10.’ 17 Umwene nawe wamunenyile ati, ‘Wacita ningo, wewe muomvi musuma! Pa mulandu wakuti watulanga ukuti wewe wa cisinka umu kanono, umateekanga imisumba 10.’ 18 Lyene umuomvi wakwe ciili wizile nu kulanda ati, ‘Mwene, muli maina wino wampeezile inzanilapo ya maina na yauze 5.’ 19 Umwene wamunenyile ati, ‘Nawe kwene umateekanga imisumba 5.’ 20 Lelo umuze wene wizile nu kulanda ati, ‘Mwene, maina wako aewi wino nafisile umu cisalu. 21 Watumanya, nakutiinanga pano wewe umuntu umutale; ukatoola impiya zino utaasiile nupya ukazombola vino utaakomiile.’ 22 Umwene nawe wamunenyile ati, ‘Namakupingula ukulingana na mazwi yako, we muomvi mwipe we. Uzye fwandi wamanyile ukuti nene mutale nupya nkatoola impiya zino ntaasiile nu kuzombola vino ntaakomiile? 23 U mulandu ci fwandi uno utaasungiile impiya zyane* uku banki? Lyene lino nawela nga naile insendela kumwi ni zya papela.’

24 “Lyene Umwene wanenyile antu aimilile apiipi ati, ‘Mupokini maina nu kupeela kuli wino akweti ya maina 10.’ 25 Lelo yamwaswike iyati, ‘Mwene, nga vino akweti mpiti ya maina 10!’ 26 Umwene nawe wayaswike ati: ‘Nkumunena ukuti wensi uwakwata, alapeelelwapo na vyuze, lelo wensi aatakwata, alapokwa na tonsi tuno akaelenganya ukuti wakwata. 27 Nupya letini alwani yane aatalondanga ukuti inje umwene wao nu kwizayakomela pa manso yane.’”

28 Lino Yesu wamazile ukulanda ivintu vii, watwalilile nu lwendo lwakwe ulwa kuya uku Yelusalemu. 29 Nupya lino wafisile mupiipi na Betifage na Betaniya pa Mwamba wa Miolivi, watumile asambi yakwe yaili, 30 nu kuyanena ati: “Yangini umu muzi uuwa, nupya nga mwafika sile mwayazana mwana punda iyamunyepa wino kusi umuntu nanti aumwi uwatala wakwelapo. Mukamusapule nu kumuleta kuno. 31 Nupya nga umwi wamuzya ukuti, ‘U mulandu ci uno mukusapwila mwana punda?’ mukalande muti, ‘Umwene akumulonda.’” 32 Fwandi yapisile nu kuyazana mwana punda wakwe vino Yesu wayanenyile. 33 Lelo lino yasapulanga mwana punda, aineco yayuzizye iyati: “U mulandu ci uno mukusapwila mwana punda?” 34 Nayo yatiile: “Umwene akumulonda.” 35 Nupya yatwazile mwana punda kuli Yesu, yanzikepo ni vyakuzwala vyao, nawe wikazilepo.

36 Lyene lino wapitanga, antu yanzanga ivyakuzwala vyao umu museo. 37 Nupya lino wafisile sile umupiipi na pano museo uwapita pa Mwamba wa Miolivi watandikila ukutentemuka, asambi yakwe yonsi yatandike ukusansamuka nu kulumbanya Leza ni izwi ilikalamba pa mulandu ni vizungusyo vyonsi vino yaweni, 38 ala yakuti: “Umupaalwe a wiyo aakwiza wa Mwene umwi zina lyakwe Yeova! Mutende uye umwi yulu, alino nu lulumbi luye kuli wino wikala papelapela!” 39 Lelo Afaliseo yamwi umwi umba yanenyile Yesu iyati: “Kasambilizya, kalipila asambi yako.” 40 Lelo Yesu wayaswike ati: “Nkumunena ukuti ndi cakuti yaya mya, mawe yangatandika ukupunda.”

41 Nupya lino wapalamile ku Yelusalemu, walolekisye umusumba nu kuulilila ulanda 42 ati: “Iyee ndi cakuti ilelo umanya ivintu ivikaleta umutende—nomba lyene vyafiswa ku manso yako. 43 Pano manda yaliza lino alwani yako yalakuula ilinga lya miti isongole uku kuzinguluka nupya yalakuzinguluka konsi konsi. 44 Yalakonona kumwi na ana yako, nupya yatalasya iwe api we lyuze umu musumba uu, pano utiilwike lino wapingwilwe.”

45 Lyene Yesu wingile umwi tempele nu kuzinga yonsi aakazyangamo, 46 nu kuyanena ati: “Calembwa ukuti, ‘Ing’anda yane ilaya ing’anda ya mapepo,’ lelo mwemo imuisangula ukuya ing’anda ya vipondo.”

47 Watwalilile ukusambilizya umwi tempele cila wanda. Lelo ya simapepo akalamba na ya kalemba ni ntunguluzi zya yantu yalondanga ukumukoma; 48 nomba yatazanyile inzila ya kumukomelamo, pano antu yayanga nawe lyonsi ala yakuvwa kuli vino wasambilizyanga.

20 Lyene uwanda umwi lino Yesu wasambilizyanga antu umwi tempele nu kusimikila ilyasi lisuma, ya simapepo akalamba na ya kalemba kumwi ni ntunguluzi zya Yayuda yaile kuli aliwe 2 nu kumunena iyati: “Tunene, u ku maka ci kuno ukacitila ivintu vii? Nanti uzye a weni uwakupeela amaka kwene yaa?” 3 Yesu nawe wayaswike ati: “Nani namamuzya iuzyo lyonga, mungasuke: 4 Uzye aekwi kuno Yoani wafumizye amaka ya kubatizya? Uzye u kwi yulu nanti uku yantu?” 5 Lyene yatandike ukulanzyanya aineco iyati: “Nga twati, ‘U kwi yulu,’ amatuzya ati, ‘Nga lyene u mulandu ci uno mutamutailile?’ 6 Lelo nga twati, ‘U ku yantu,’ antu yonsi yamatutama na mawe, pano yazumila ukuti Yoani wali a kasesema.” 7 Fwandi yaswike ukuti yataamanyile kuno wafumizye amaka. 8 Yesu nawe wayanenyile ati: “Nani kwene ntakumunena kuno nkafumya maka ya kucita ivintu vii.”

9 Lyene watandike ukunena antu icilangililo ati: “Umuntu umwi walimile icalo ca myangazi nupya wasiliile alimi, alino aya uku mpanga iya kutali pa nsita itali. 10 Lino insita ya kuzombola yafisile, watumile umuomvi wakwe ku yalimi pakuti yakamupeeleko ivizao vimwi ivya mu calo. Lelo alimi yamulemile, iyamuma nu kumuswilizya ukwaula icili consi. 11 Nupya kwene watumile umuomvi na muze. Nawe kwene yamumile nu kumusaalula nupya yamuswilizye ukwaula icili consi. 12 Nupya kwene watumile umuomvi wakwe citatu; wene yamumile iyamucisa nu kumusumbila ukunzi ya calo. 13 Lyene umwineco wa calo welenginye ati, ‘Uzye namacita uli? Namatuma umwanane wino natemwa. Limwi wene yalamucindika.’ 14 Lino alimi yaweni umwanakwe, yatandike ukulanzyanya iyati, ‘Wii ali mpyanyi. Lekini tumukome pakuti vino wali nu kupyana viye ivitu.’ 15 Fwandi yamusumbiile ukunzi ya calo ca myangazi nupya yamukomile. Uzye lyene umwineco wa calo ca myangazi, alacita uli aalimi yayo? 16 Aliza akome alimi yayo nu kupeela icalo ca myangazi ku yalimi yauze.”

Lino antu yuvwile vivyo yalanzile iyati: “Si cipeleele ukutali!” 17 Lelo wayalolekisye alino ayanena ati: “Nga lyene ilembo lii ilikati: ‘Iwe lino ya kakuula yakanyile lizile iliya iwe licindame ilya pa koona,’* lyalola mwi? 18 Umuntu wensi wino waponela pi we lii alavuneeka. Lelo wensi wino lyaponela, lilamuvungola.”

19 Lyene ya kalemba na ya simapepo akalamba yalondanga ukumulema pa nsita kwene iiya, pano yamanyile ukuti icilangililo cino walanzile calozyanga kuli aliyo, lelo yatiinyile antu. 20 Nupya pa cisila ca kumulolekesya sana, yatumile aonsi yano yalipiile umu nkama pakuti yakaipange kwati aantu alungame nu kumupeela umulandu ndi cakuti waluvyanya umu milandile, nu kumutwala uku yalasi ya uteeko na kuli kateeka. 21 Nupya yamunenyile iyati: “Kasambilizya, twamanya ukuti ukalanda nu kusambilizya ningo, nupya utaya na kapaatulula, lelo ukasambilizya icumi pali Leza. 22 Nomba uzye isunde lyazumilizya ukulipila umusonko kuli Kaisale nanti foo?” 23 Lino Yesu waweni usomvi wao wayanenyile ati: 24 “Tuvwini dinali. Uzye icikope cii ni vilemvilwepo i vyakwe weni?” Nayo yamwaswike iyati: “I vyakwe Kaisale.” 25 Nawe wayanenyile ati: “Fwandi peelini vyakwe Kaisale kuli Kaisale, na vyakwe Leza kuli Leza.” 26 Yafizilwe ukumuzana nu mulandu muli vino walanzile pa manso ya yantu, lelo yazungwike pali vino waswike, nupya yataakweti ica kulanda.

27 Lyene Asaduki yamwi aalandanga yakuti kutaya ukutuutuluka, yaile kuli Yesu nu kumuzya iyati: 28 “Kasambilizya, Mose watulembiile ati, ‘Ndi cakuti umonsi wafwa nupya wasya umuci ukwaula ukuvyalamo umwana, umwinakwe afwile ukutola umuci wino wasya nu kuvyalila umwinakwe ana.’ 29 Nomba kwali aina 7. Uwa kutandikilako watwazile umwanaci, lelo wafwile ukwaula umwana. 30 Lyene wakwe ciili watwazile umwanaci wiyo, nupya nawe kwene wafwile. 31 Vikwene ivyacitiike na kuli wakwe citatu. Yonsi 7 yafwile ukwaula ukukwatamo umwana. 32 Na pa kusyalikizya umwanaci nawe kwene wafwile. 33 Uzye lino aonsi yayo 7 yalatuutululwa, umwanaci wiyo alaya umuci wakwe weni? Pano yonsi kwene yamutwazilepo.”

34 Yesu wayaswike ati: “Antu amu wikazi wa ndakai* yakatwala nu kutwalwa, 35 lelo yayo aalalinga ukwikala umu wikazi ukwiza nu kutuutululwa ukufuma uku yafwe, yatalatwala nanti ukutwalwa. 36 Nupya yatalatala yafwe, pano yalaya wakwe ya malaika, nupya pa mulandu wakuti yalatuutululwa yalaya ana yakwe Leza. 37 Lelo ukulozya ku kutuutululwa kwa yafwe, nanti sile a Mose walenzile cimanyikwe umwi lyasi ilikalanda pa cimpuza ca moto, lino wamile Yeova ati, ‘Leza wakwe Abulahamu, Leza wakwe Isaki, na Leza wakwe Yakobo.’ 38 Asi Leza wa yafwe, lelo a Leza wa yantu ya umi. Pano kuli aliwe yonsi aumi.” 39 Lyene ya kalemba yamwi yalanzile yati: “Kasambilizya, walanda ningo.” 40 Nupya ukufuma lilyo kwene, yataatazile yamuzyepo iuzyo nanti lyonga.

41 Lyene nawe wayuzizye ati: “U mulandu ci uno antu yakalandila ukuti Klistu a mwana Devedi? 42 Pano Devedi umwineco walanzile umwi buku lya Malumbo ati, ‘Yeova wanenyile Umwene wane ati: “Ikala ukwi kasa lyane ili lunji 43 ukufikila lino ndakupeela amaka pa yalwani yako.”’ 44 Devedi wamile Klistu ukuti Umwene; nomba u mulandu ci nupya uno angayela umwanakwe?”

45 Lyene lino antu yonsi yuvwanga, Yesu wanenyile asambi yakwe ati: 46 “Cenjelini kuli ya kalemba aatemwa ukupitana ale iyazwala imingila* nupya yakalonda antu yayalamuka nu mucinzi pa mamaliketi, nupya yatemwa kwikala ku vilimba vya ku nkoleelo* mu masunagogi* nu kwikala pa vifulo ivicindame sana lino yali pa mitebeto, 47 nupya yakapoka ya mukamfwilwa ivyuma, nupya yakapepa amapepo aatali pakuti yailangizye ku yantu. Upinguzi wa yantu yaa ulipisya.”

21 Lyene lino Yesu wakatwisye amanso, waweni aakankala yakusumbila upe umu tumbokosi twa mpiya. 2 Lyene waweni kuno mukamfwilwa umupiina akusumbilamo utupiya twili utunono sana,* 3 nupya Yesu walanzile ati: “I cumi nkumunena ukuti mukamfwilwa wii umupiina watasumbila impiya izingi mu kambokosi ukucila yonsi atiyasumbilamo. 4 Pano yonsi yaa iyasumbilamo impiya ukufuma pa vyuma vyao, lelo wene nanti cakuti umupiina, watasumbilamo tonsi tuno wali akweti tuno angaomvya mu umi wakwe.”

5 Pa cisila, lino yamwi yalandanga pali vino itempele lyayemviwe na mawe asuma ni vya upe ivyapeezilwe kuli Leza, 6 Yesu walanzile ati: “Ukulozya pa vintu vii vino mukulola, amanda yaliza lino patalasyala nanti iwe lyonga api we lyuze, yonsi kwene yaloomolwa.” 7 Lyene yamuzizye iyati: “Kasambilizya, a lilaci lino ivintu vii vilacitika, nupya i cani icilaya icimanyililo cakuti ivintu vii vili apiipi nu kucitika?” 8 Yesu nawe waswike ati: “Cenjelini ukuti umwi ataca amuponzye, pano aingi yalizila umwi zina lyane nu kulanda iyati, ‘Anene kwene,’ nu kuti ‘Impela yatipalama.’ Mutaca muyalondele. 9 Nupya lino muluvwa malyasi ya nkondo ni vimvulunganya, mutaca mutiine. Pano ivintu vii vilinzile ukutandikilapo ukucitika, lelo impela yene italiza lilyo kwene.”

10 Lyene Yesu wayanenyile ati: “Uluko lulakatukila uluko luze nu wene ulakatukila uwene uze. 11 Kulaya vilundumusi ivikalamba, nupya umu ncende zimwi zimwi mulaya ivipowe ni vikuko, kulaloleka ni vintu vya kutiinya, nupya umwi yulu mulacitika ivizungusyo ivikalamba.

12 “Lelo lino ivintu vyonsi vii vitatala vyacitika, antu yalamulema nu kumucuzya, nupya yalamutwala umu masunagogi* nu mu vifungo. Yalamutwala na kuli ya mwene na kuli ya kateeka pa mulandu wi zina lyane. 13 Ilaya iinsita isuma iyakuti musimikile. 14 Fwandi mutaca mwelenganyizizye calimwi vino mulaasuka, 15 pano ndamupeela amazwi na mano vino alwani inu yonsi yalafilwa ukukana nanti ukupaazya. 16 Nupya yalamukana ku yavyazi inu, aina inu, ya lupwa ni vyuza vinu, nupya yamwi muli mwemwe yalayakoma, 17 nupya antu yonsi yalamupata pa mulandu wi zina lyane. 18 Lelo kusi ulunyele nanti alonga ulwa ku mitwe inu ululaponga. 19 Nga mwazizimizya alino mulapusuka.

20 “Lelo lino mulalola asilika iyazinguluka Yelusalemu, muce mumanye ukuti ali apiipi nu kononwa. 21 Lyene aalaya umu Yudeya yace yatandike ukuutukila uku myamba, na aalaya umu Yelusalemu yace yafumemo, nupya aalaya ukunzi yataca ingilemo, 22 pano manda yaaya yalaya aakuti Leza apingule antu pakuti vyonsi ivyalemvilwe vifikiliziwe. 23 Kalanda uku yanaci aalaya pa ukulu alino na alaonsya umu manda yayo! Pano kulaya ucuzi uwipisye umu mpanga iiya nupya ukali ulaya pa yantu amu mpanga iiyo. 24 Nupya yamwi yalakomwa uku lupanga alino yauze nayo yalasendwa umu uzya uku nko zyonsi; nupya Yelusalemu alatwalilila ukulyatolwa na antu amu nsi* kufika lino insita izyasoololwa izya yantu amu nsi* zilafikiliziwa.

25 “Nupya kulaya ivimanyililo ukwi lanzi, ku mwezi nu ku ntanda, nupya antu ya pano nsi yalaya ni ntete pano yatalamanya ivya kucita pa mulandu wa cilulumo cakwe yemba nu kusunkana kwa maimbi. 26 Antu yalaafwa icipafi pa mulandu ni ntete alino na pa mulandu wa kuloleela ivilacitikila antu pano nsi, pano ivintu vya maka ivya mwi yulu vilatenkaana. 27 Nupya yalalola Umwana wa muntu akwiza na maka nu lulumbi ulukalamba ukufuma mu makumbi. 28 Lelo lino ivintu viii vilatandika ukucitika, muce mwimilile nu kwinula imitwe, pano ale ukupusuka kwinu iikupalama.”

29 Lyene Yesu wayanenyile icilangililo ati: “Lolini umusamvu ni miti yuze iyasyala. 30 Lino mwalola yatandika ukuleemba, mukamanya ukuti icisiku cili umupiipi. 31 Namwe kwene lino mulalola ivintu vii vyonsi vikucitika, muce mumanye ukuti Uwene wakwe Leza uli umupiipi. 32 I cumi nkumunena ukuti inkulo yii italapita kufikila ivintu vyonsi vikacitike. 33 Iyulu ni nsi vilapita, lelo mazwi yane yene yatalapita.

34 “Lelo cenjelini pakuti imyenzo inu italaukilwa ku kuliisya nu kumwesya alino nu ku masakamika ya mu wikazi, cakuti nu wanda uuwa ukamupumikizye 35 wa citeyo. Pano uliza pa yantu yonsi aikala pano nsi. 36 Fwandi twalililini ukuya aiteyanye, nupya lyonsi mwapepa mapepo ya kupaapata pakuti mukapusuke kuli vyonsi ivilacitika alino nu kwimilila pa nkoleelo ya Mwana wa muntu.”

37 Musanya Yesu wasambilizyanga umwi tempele, lelo usiku wayanga umu kulaala uku Mwamba wa Miolivi. 38 Nupya antu yonsi yayanga umwi tempele katondotondo uku kuvwa kuli aliwe.

22 Lyene Ukuzevya Kwa Mukate Uwaula Icitutumusi, ukukaamwa ukuti Ucilo, kwali umupiipi. 2 Nupya ya simapepo akalamba na ya kalemba yalondanga inzila ya kukomelamo Yesu umu mucenjelo, pano yatiinanga antu. 3 Lyene Satana wingile muli Yuda wino yamanga ukuti Iskalyoti, uwali pa yasambi 12, 4 nupya waile alanda na ya simapepo akalamba na ya kapitao ya pi tempele pali vino wali nu kufutuka Yesu nu kumupeela kuli aliyo. 5 Yatemilwe sana lino yuvwile vivyo, nupya yazumiile ukumupeela impiya zyakwe siuva. 6 Nawe wazumiile atandika nu kulonda inzila iya kufutukilamo Yesu ukwaula kuti antu yamanye.

7 Lyene uwanda wa kuzevya Umukate Uwaula Icitutumusi wafisile, uno yapeelelangapo ilambo lya Ucilo; 8 fwandi Yesu watumile Petulo na Yoani ayanena ati: “Yangini mukapekanye kuno tumaliila Ucilo.” 9 Nayo yamuzizye iyati: “Aekwi kuno ukulonda tukapekanyizizye?” 10 Yesu nawe wayanenyile ati: “Lino mwayaingila umu musumba, umuntu umwi uwatasenda insembo ya manzi amaya akamukomenkanye. Mukamulondele umu ng’anda ino amaya akingilemo. 11 Nupya mukanene umwineco wa ng’anda iiyo muti, ‘Kasambilizya akuzya ukuti: “Uzye umuputule wa enyi uli kwi muno namaliila Ucilo pamwi na asambi yane?”’ 12 Nawe amaya akamulange umuputule ukalamba uwa papela, uupekanyiziwe ningo. Amuno mupekanyizizye Ucilo.” 13 Fwandi yapisile nu kuyazana viivi kwene vino Yesu wayanenyile, nupya yapekanyizye Ucilo.

14 Lyene lino insita yafisile, watandike ukuliila pamwi na atumwa yakwe. 15 Nupya wayanenyile ati: “Nalondesyanga ukuliila pamwi namwe Ucilo lino ntatala nacula; 16 pano nkumunena ukuti ntalatala indye Ucilo ukufikila vyonsi vikafikiliziwe umu Wene wakwe Leza.” 17 Nupya watozile kapu, ataizya alino alanda ati: “Tolini kapu wii nu kupisyamo muli mwensi, 18 pano nkumunena ukuti, kutandika likwene ntalamwapo waini ukufika lino Uwene wakwe Leza uliza.”

19 Lyene Yesu watozile umukate, ataizya kuli Leza, aumokoola nu kupeela asambi yakwe, alino ayanena ati: “Umukate uu ukwimililako umwili wane, uukupeelwa pa mulandu winu. Mwacita cii pa kunjiusya.” 20 Nupya wacisile icili cimwi kwene na kuli kapu pa cisila ca kulya icakulya ca manguzi, ayanena ati: “Kapu wii akwimililako upangano upya uulatandika ukuomba lino ndazwisya uwazi wane pa mulandu winu.

21 “Nomba lolini! umuntu aamamfutuka tukulya nawe pakwene. 22 Umwana wa muntu alafwa wakwe vino calembwa pali aliwe; lelo kalanda uku muntu aakufutuka Umwana wa muntu!” 23 Lyene atumwa yatandike ukuuzyanya pali wino wali nu kucita cico.

24 Lelo yatandike nu kupaazyanya pali wino wali nu kuya umukalamba pali aliyo. 25 Lelo Yesu wayanenyile ati: “Ya kateeka amu nsi yakatitikizya antu yano yakateeka, nupya alasi nayo yamanyikwa ukuti yakacitila yauze ivisuma. 26 Nomba mwemo mutalinzile ukuya vivyo. Lelo umukalamba pali mwemwe alinzile ukuya kwati ali munono sana, na aakutungulula alinzile ukuya wa muomvi. 27 Uzye pa muntu aakulya na aakuleta ivyakulya, umukalamba a weni? Uzye asi wino akulya? Lelo nemo indi wa muntu aakumuombela.

28 “Lelo mwemwe mwatwalilila ukuya nani umu mezyo yane; 29 nupya nkupangana upangano namwe, wakwe vino Tata wapangana nani upangano wa wene, 30 pakuti mukalye nu kumwa nani umu Wene wane, nu kwikala pa vilimba vya wene pa kupingula imitundu 12 iya ina Izlaeli.

31 “Simoni, Simoni, lola! Satana akulondesya ukumwela mwensi wakwe vino yakaela ingano. 32 Lelo inkupepela pakuti utwalilile ukuya nu utailo; nupya nga walapila ukakomelezye aina yako.” 33 Lyene Petulo wamwaswike ati: “Mwene, injipekanya ukuya naawe umu cifungo nu kufwila pamwi naawe.” 34 Lelo Yesu wamunenyile ati: “Petulo, nkukunena ukuti ilelo lino mukolwe atatala walamula, umakana imiku itatu ukuti utaamanyile.”

35 Nupya Yesu wayuzizye ati: “Uzye muulizye icili consi lino namutumile ukwaula ivikwama vya mpiya, ivyola vya vyakulya ni ndyatu?” Nayo yaswike iyati: “Awe!” 36 Lyene wayanenyile ati: “Fwandi lyene aakweti icikwama ca mpiya asende, na akweti icola ca vyakulya nawe kwene asende, nupya atakweti ulupanga akazye icakuzwala cakwe nu kukala longa. 37 Pano nkumunena ukuti ilembo lifwile ukufikiliziwa pali nene ilikati, ‘Wapendiilwe pamwi na ayembu.’ Umu cumi amazwi yaa yamafikiliziwa pali nene.” 38 Lyene yatiile: “Mwene, lola! Itukwata impanga ziili.” Yesu nawe wayanenyile ati: “Zizyo kwene izilinga.”

39 Pa kufuma kuuku, waile uku Mwamba wa Miolivi wakwe vino wacitanga lyonsi, nupya asambi yakwe yamulondiile. 40 Lino yafisile apa ncende iiya, Yesu wanenyile asambi yakwe ati: “Pepangini, pakuti mutingila umu wezyo.” 41 Lyene wafumile pali aliyo aya akatalamukila, nupya wafukime nu kutandika ukupepa, 42 ala akuti: “Tata, ndi cakuti ukulonda, fumya kapu wii pali nene. Lelo asi ukulingana nu kulonda kwane suka ukulonda kwako.” 43 Lyene malaika ukufuma ukwi yulu walolike kuli aliwe nu kumukomelezya. 44 Lelo uvwile sana uyi cakuti watwalilile ukupepa; nupya ni iyevu* lyafumanga kwati uwazi uukwitulukila pansi. 45 Lino wafumile uku kupepa waile uku yasambi yakwe, nupya wazanyile iyakasula pano yatonsile pa mulandu nu ulanda. 46 Yesu wayuzizye ati: “U mulandu ci uno imukaswila? Katukini nupya twalililini ukupepa pakuti mutingila umu wezyo.”

47 Lino Yesu acili akuvwanga, lolini! kwizile iumba, nu monsi uwamwanga ukuti Yuda uwali pa yasambi 12 u walitungululanga, nupya waile kuli Yesu pakuti amutonsole. 48 Lelo Yesu wamuzizye ati: “Yuda, uzye ukutonsola Umwana wa muntu pakuti umufutuke?” 49 Lino aaimi umupiipi yaweni ivyali nu kucitika, yuzizye iyati: “Mwene, uzye tuyakome nu lupanga?” 50 Wenga pali yano yali na Yesu, waputwile ikutwi lya muomvi wakwe simapepo umukalamba ilya kwi lunji. 51 Lelo Yesu walanzile ukuti: “Casila.” Nupya walemile ikutwi nu kupozya umuntu wiyo. 52 Lyene Yesu wanenyile ya simapepo akalamba na ya kapitao aapi tempele ni ntunguluzi zya Yayuda aile umu kumulema ati: “Uzye imwiza umu kundema ni mpanga ni zya ntuwa kwati mwizile umu kulema icipondo? 53 Cila wanda lino nayanga namwe umwi tempele, mutatazile imundemapo. Lelo yii insita inu, nupya iinsita ya kuteeka kwa mfinzi.”

54 Lyene yalemile Yesu nu kumusenda, nupya yamutwazile umu ng’anda yakwe simapepo mukalamba; lelo Petulo walondelanga akatalamukila. 55 Lino yapemvile umoto pakasi ka musolo nu kwikala yonsi pamwi, Petulo nawe kwene waile aikalapo. 56 Nomba lino umuomvi umwi umukazyana waweni Petulo akoota umoto, wamulolekisye nu kulanda ati: “Umuntu wii nawe kwene wali pamwi na Yesu.” 57 Lelo wakanyile, ati: “Mwanaci we, ntamanyile wino ukulandapo.” 58 Lino papisile insita inono na muze kwene wamuweni nu kumunena ati: “Naawe kwene wewe musambi wakwe.” Lelo Petulo walanzile ati: “Awe muntu we, insi musambi wakwe.” 59 Nupya lino papisile umupiipi ni awala lyonga, umonsi na muze wakomilepo ukulanda ati: “Icumi umuntu wii nawe kwene wali nawe, pano u mwina Galili!” 60 Lelo Petulo walanzile ati: “Muntu we, ntamanyile vino ukulandapo.” Nupya lilyo kwene lino acili akuvwanga, mukolwe walamwile. 61 Lyene Umwene wapiliwike nu kulolekesya Petulo, nupya Petulo wiwisye amazwi yano Umwene wamunenyile aakuti: “Ilelo lino mukolwe atatala walamula, umankana imiku itatu.” 62 Fwandi Petulo wafumile panzi nu kuyalila sana.

63 Lyene aonsi asenzile Yesu yatandike ukumutumfya, ala yakumuma; 64 nupya lino yamuvimvile pa manso, yatandike ukumuzya iyati: “Sesema! Uwakuma a weni?” 65 Nupya yatandike ukumunena amazwi aingi aamiponto.

66 Lyene lino wacile, intunguluzi zya yantu kumwi na ya simapepo akalamba na ya kalemba yakolongine, nupya yatwazile Yesu uku cilye ca Sanihedilini nu kumunena iyati: 67 “Ndi cakuti wewe Klistu, tunene.” Lelo wayanenyile ati: “Nanti cakuti namunena, musikutala muzumile. 68 Nupya nga namuzya, musikutala mwasuke. 69 Ukutandika ndakai kwene, Umwana wa muntu alaikala ukwi kasa li lunji lyakwe Leza.” 70 Lino yuvwile vivyo, yonsi yamuzizye iyati: “Uzye fwandi wewe Mwana Leza?” Nawe wayaswike ati: “Imuvwanga mweineco ukuti anene kwene.” 71 Nayo yalanzile iyati: “Uzye tukulondekwa usininkizyo na uze? Pano swensi twayuvwila vino akulanda.”

23 Lyene iumba lyonsi lyakatwike nu kutwala Yesu kuli Pilato. 2 Yatandike ukumupeela imilandu, iyati: “Twazana ukuti umuntu wii akaponzya antu itu, nu kuyalesya ukupeela imisonko kuli Kaisale, nupya akalanda ukuti ali Klistu umwene.” 3 Lyene Pilato wamuzizye ati: “Uzye wewe Mwene wa Yayuda?” Yesu nawe waswike ati: “Watuvwanga wemwineco.” 4 Lyene Pilato wanenyile ya simapepo akalamba na maumba ati: “Umuntu wii ntamuzanyile nu mulandu.” 5 Lelo yakomilepo sile ukulanda iyati: “Vino akusambilizya umu mpanga yonsi iya Yudeya kutandikila ku Galili kufika na kukwene, vikuleta icimvulunganya.” 6 Lino Pilato uvwile vivyo, uzizye ndi cakuti muntu wii wali umwina Galili. 7 Lino wamanyile ukuti Yesu wafumile umu mpanga ino Helodi wateekanga, wamutumile kuli Helodi, pano nawe kwene wali umu Yelusalemu mu manda yaaya.

8 Lino Helodi waweni Yesu, watemilwe sana. Apa nsita itali walondanga ukulola Yesu pano uvwile ivintu ivingi pali aliwe, nupya wenekelanga ukulola kuno akucita icizungusyo. 9 Fwandi watandike ukumuzya amauzyo aingi, lelo atamwaswike. 10 Nomba ya simapepo akalamba na ya kalemba yakatukanga nu kumupeela imilandu ala iyasoka sana. 11 Lyene Helodi na asilika yakwe yasaalwile Yesu, nupya pa kumutumfya, Helodi wamuzwisile icakuzwala icisuma sana nu kumuswilizya kuli Pilato. 12 Pa wanda kwene uuwa, Helodi na Pilato iizile iyaya ivyuza, pano mpiti yapatiine.

13 Lyene Pilato wamile ya simapepo akalamba, intunguluzi, na antu 14 nu kuyanena ati: “Mwatimuleta umuntu wii kuli nene, mukulanda ukuti akutunka antu kukatukila uteeko. Impituluka umu milandu ino imumuletela kuno pa manso inu, nomba ntamuzanyile ni milandu iiyo. 15 Nanti sile a Helodi nawe kwene atamuzanyile nu mulandu, ali cino watamuwezezya kuno, atacisile umulandu uli onsi uno angafwilapo. 16 Fwandi namamuma sile ivikoti alino musapule.” 17*—— 18 Lelo iumba lyonsi lyapunzile iliti: “Komini umuntu wii nu kutusapwila Balaba!” 19 (Balaba yamuyalile umu cifungo pa mulandu wa kukatukila uteeko ukwacitiike umu musumba uuwa alino na pa mulandu wa kukoma antu.) 20 Nupya kwene Pilato walanzile ukwi umba, pano walondanga ukusapula Yesu. 21 Lyene yatandike ukupundisya iyati: “Apoopelwe pa cimuti! Apoopelwe pa cimuti!” 22 Pilato walanzile ukwi umba umuku wakwe citatu ati: “U mulandu ci? I cani cino wataluvyanya? Ntamuzanyile nu mulandu uli onsi uwa kufwilapo; fwandi namamuma sile ivikoti nu kumusapula.” 23 Lino yuvwile vivyo alino yakomilepo ukupundisya ukuti apoopelwe, nupya mazwi yao yatonsizye Pilato. 24 Fwandi Pilato wapingwile ukulingana na vino iumba lyalondanga. 25 Wayasapwilile umuntu wino yalondanga uwali umu cifungo pa mulandu wa kukatukila uteeko nu kukoma antu, lelo wayapeezile Yesu pakuti yamukome ukulingana na vino yalondanga.

26 Lyene lino yasenzile Yesu, yalemile Simoni umwina Kuleni uwafumanga ukunzi ya musumba, nupya yamutwisile icimuti ca kucuziwilwapo* cakwe Yesu, ala afumile akulondela icisila. 27 Nupya iumba ilikalamba lyamulondiile, kumwi na anaci aamuloosyanga nupya aali sana nu ulanda. 28 Yesu wapiliukile ku yanaci nu kulanda ati: “Mwe yanaci ya mu Yelusalemu, tiini ukundoosya. Lelo mwailoosezya nu kuloosezya ana inu; 29 pano lolini! amanda yakwiza lino antu yalalanda yati, ‘Ansansa aanaci ing’umba na anaci aatatala yavyalapo alino na anaci aatatala yonsyapo!’ 30 Lyene yalatandika ukunena imyamba ikalamba iyati, ‘Tuponelini!’ nu kunena imyamba inono iyati, ‘Tuvimbilikizyini!’ 31 Ndi cakuti yakacita ivintu vii lino umuti ucili uwisi, uzye lyene cilaya uli lino uma?”

32 Aonsi yaili aali ivipondo nayo kwene yayasenzile ku kuyakomela pamwi na Yesu. 33 Nupya lino yafisile apa ncende ino yamanga yakuti Ipanga,* yamupopiile pa cimuti umupiipi ni vipondo, conga ukwi lunji ni cuze kuli cimani. 34 Nomba Yesu walanzile ati: “Tata yelele, pano yatamanyile cino yakucita.” Nupya yapendwile pa kwankanya ivya kuzwala. 35 Nupya antu yaimi ala yakumulolekesya. Lelo intunguluzi zyamutumfyanga ala zikuti: “Wene wapususyanga yauze; lekini aipususye ndi cakuti a Klistu Mwana Leza, Umusoololwe.” 36 Nanti sile asilika yamutumfyanga, yaile kuli aliwe nu kumupeela waini umukantuke 37 nu kumunena iyati: “Ndi cakuti wewe Mwene wa Yayuda ipususye.” 38 Nupya isile icipampa lwa papela ya mutwe wakwe pano yalemvile iyati: “Wii a Yesu Umwene wa Yayuda.”

39 Lyene wenga pa vipondo ivyapoopiilwe pamwi nawe watandike ukumupontela ala akuti: “Uzye asi wewe Klistu? Ipususye, naswe kwene utupususye!” 40 Lelo umuze wamukalipile ati: “Uzye usikutiina Leza ukuti naawe kwene watupingulwa icili cimwi nu muntu wii? 41 Swemo icilinga, pano itupingulwa ukulingana na vino twacisile; lelo umuntu wii wene pasi iciipe icili consi cino wacisile.” 42 Lyene walanzile ati: “Yesu, ukanjiusye lino ulaateeka umu Wene wako.” 43 Yesu nawe wamunenyile ati: “I cumi ilelo nkukunena ukuti, ulaya nani umu Paladaise.”

44 Lyene cafisile umupiipi na 12:00,* nupya kwali imfinzi umu mpanga yonsi ukwizafika ni nsita yakwe 15:00,* 45 pano kutaali akasanya; nupya iketani lya mwi tempele lyalepwike pakasi ukufuma papela ukufika pansi. 46 Nupya Yesu wapunzile ni izwi likalamba ati: “Tata napeela umi wane kuli wewe.” Lino walanzile vivyo, wafwile. 47 Lino umukalamba wa yasilika waweni ivyacitiike, watandike ukulumbanya Leza ati: “I cumi umuntu wii, wali umulungami.” 48 Nupya lino maumba ya yantu yonsi akolongine kuuku yaweni ivyacitiike, yaswilile ukumwao ala yakuyuma pa visao pa mulandu nu ulanda. 49 Nupya antu yonsi amanyile Yesu imilile katalamukila. Na anaci amusukilile ukufuma uku Galili nayo kwene akuno yaali nupya yaweni ivyacitiike.

50 Lyene kwali umuntu umwi uwi zina lyakuti Jozefu, uwaombanga umu Cilye Icikalamba ica Yayuda, wali umuntu umusuma nupya umulungami. 51 (Umuntu wii ataatungilileko amapange ni vicitwa vya yaomvi yauze amu cilye.) Wafumile uku Alimatiya, umusumba uwali umu Yudeya, nupya waloleelanga Uwene wakwe Leza. 52 Umuntu wii waile kuli Pilato nu kulenga umwili wakwe Yesu. 53 Lyene wausenzile nu kuupomba umu nsalu isuma sana, nupya wawisile umwi lindi lino yafukwile umu ciliwe, muno yatatazile ike icitumbi. 54 Wali uwanda wa kupekanya Isabata pano lyali umupiipi nu kutandika. 55 Lelo anaci afumile nawe uku Galili yalondiile nu kulola apayelile ilindi nupya yaweni pano isile umwili wakwe, 56 nupya yaswilile uku kupekanya mafuta anunkile. Lelo yapuuzile pa wanda wi Sabata ukulingana ni sunde.

24 Lyene katondotondo pa wanda wa kutandikilako* umu mulungu, anaci yaile ukwi lindi ala iyasenda ivinunkile vino yapekanyizye. 2 Lelo yazanyile ukuti umwi watakunkulusya iciliwe icali pa mulyango wi lindi, 3 Nupya lino ingiilemo, yatazanyile umwili wa Mwene Yesu. 4 Lino yacili yakuzunguka pali vivyo, lolini! aonsi yaili aazwite ivyakuzwala iviyengese, izile iimilila pali aliyo. 5 Lyene anaci yuvwile sana intete nupya inamile sile pansi, fwandi aonsi yayuzizye iyati: “U mulandu ci uno mukulondela umuntu ali nu umi uku malindi? 6 Asiko kuno, watatuutululwa. Iusyini vino wamunenyile lino wali uku Galili, 7 ukuti Umwana wa muntu alinzile ukupeelwa uku yayembu nu kupoopelwa pa cimuti nupya pa wanda wakwe citatu alatuutululwa.” 8 Lyene iwisye amazwi yano Yesu wayanenyile, 9 nupya yafumile ukwi lindi nu kuyasimika ivintu vii vyonsi uku yatumwa 11 nu ku yantu yonsi asyala. 10 Paali Maliya uwa ku Magadala, Yoana na Maliya nyina wakwe Yakobo. Nupya na anaci yauze asyala aali nayo, nayo kwene yasimikanga ivintu vii uku yatumwa. 11 Lelo yaweni kwati vino anaci yasimikanga vyali ivyakwelenganya sile, nupya yataayataile.

12 Lelo Petulo wakatwike asimula ukuya ukwi lindi, nupya lino wasungamile umwi lindi, waweni sile insalu zitupu. Fwandi waswilile ala icimupezya mano pali vino vyacitiike.

13 Lelo pa wanda kwene uuwa asambi yakwe Yesu yaili yayanga uku muzi uno yamanga yakuti Emausi, apaali amakilomita umupiipi na 11 ukufuma uku Yelusalemu, 14 nupya yafumile yakulanzyanya pa vintu vii vyonsi ivyacitiike.

15 Lyene lino yalanzyanyanga pa vintu vii, Yesu wapalime kuli aliyo nu kutandika ukupitila pamwi nayo, 16 lelo yene yatamumanyile. 17 Wayuzizye ati: “I vyani fwandi vino mukupaazyanya lino mukupita?” Nayo imiliile ala yakuloleka aulanda. 18 Lyene wenga pali yoili uwi zina lyakuti Kleopa wamuzizye ati: “Uzye wewe mwenyi wa musango ci umu Yelusalemu aatamanyile* ivintu ivyativicitika umu manda yaa?” 19 Yesu nawe wayuzizye ati: “I vintu ci?” Nayo yamwaswike iyati: “I lyasi pali Yesu uwa ku Nazaleti, wino antu yonsi yaamanya ukuti vino akalanda nu kucita vikalanga ukuti a kasesema wakwe Leza uwa maka; 20 na vino ya simapepo itu akalamba ni ntunguluzi yamupeezile uku yantu kuti yamukome, nayo yamupoopiile pa cimuti. 21 Lelo twenekelanga ukuti umuntu wii aalapususya aina Izlaeli. Nupya uu ali wanda wakwe citatu ukufuma pano ivintu vii vyacitikiile. 22 Nupya anaci yamwi pa yasambi iyatuzungusya sana, pano iyaya katondotondo ukwi lindi 23 nupya lino yatali yazana umwili wakwe, iyawela nu kwizalanda ukuti iyalola ya malaika, atiyayanena ukuti ali nu umi. 24 Lyene yamwi muli sweswe yali yaya ukwi lindi, nupya iyazana viivi kwene vino anaci iyalanda, lelo Yesu yatali yamulola.”

25 Yesu wayanenyile ati: “Yawelewele mwe, mwemuno musizumila zuwa ivintu vino ya kasesema yalanzile! 26 Uzye citaali sile ningo ukuti Klistu acule uku vintu vii alino nu kupeelwa ululumbi?” 27 Nupya walanzile pali Mose na pali ya Kasesema yonsi pa kuyalondolwela ivintu vino Malembo yalanzile pali aliwe.

28 Lyene yafisile umu muzi uno yayangamo, lelo Yesu wene wacisile kwati akulonda ukupuzya. 29 Lelo yamupatikizye iyati: “Utapita, pano kwasya kufiite nupya ilanzi ilyawa.” Fwandi lino uvwile vivyo wikazile nayo. 30 Nupya lino walyanga nayo watozile umukate, apepa, aumokoola, atandika nu kuyapeela. 31 Lino yaweni vivyo alino yilwike nu kumumanya ningo; lelo watiile ukuloleka. 32 Nupya yatandike ukulanzyanya iyati: “Uzye tutaali twatemwa sana lino wali akulanda naswe umu nzila nu kutulondolwela ningo Malembo?” 33 Fwandi umu nsita kwene iiya yaswilile uku Yelusalemu, nupya yazanyile atumwa 11 na antu yauze akolongine pamwi nayo, 34 aalanzile iyati: “Umu cumi Umwene watatuutululwa, nupya watalolekela kuli Simoni!” 35 Lyene yasimike vyonsi ivyacitiike umu nzila na vino waisokolwile kuli aliyo lino wamokoozile umukate.

36 Lino yacili yakulanda pa vintu vii, Yesu wizile kuli aliyo nu kwimilila pa nkoleelo yao alino ayanena ati: “Mutende uye namwe.” 37 Lelo pa mulandu wakuti yazungwike sana nupya yaali ni ntete, yelenginye ukuti yalolanga iciumbwa ca mupasi. 38 Lyene Yesu wayuzizye ati: “U mulandu ci uno mwasakamalila, nupya i cani cino mukutwisikila? 39 Lolini makasa yane ni ngazo, anene kwene; ndemini mulole, pano iciumbwa ca mupasi citakwata umunyefu na mafupa wakwe vino nemo nkweti.” 40 Nupya lino walandanga vii ala akuyalanga makasa ni ngazo. 41 Lelo lino yatali yazumile ukuti aliwe pa mulandu ni nsansa uwingi alino na pa kupeziwa mano, wayuzizye ati: “Uzye imukwata ivyakulya?” 42 Lyene yamupeezile inswi iyoce, 43 nawe waitoozile alya ala yakulola nako.

44 Lyene Yesu wayanenyile ati: “Yaa ali mazwi yano namunenanga lino nali namwe aakuti ivintu vyonsi ivyalemvilwe pali nene umu Masunde yakwe Mose, mu vyalembwa vyakwe ya Kasesema alino nu mu Malumbo vilinzile ukufikiliziwa.” 45 Lyene Yesu wayavwile ukumanya ningo upiliulo wa Malembo, 46 nupya wayanenyile ati, “Calembwa ukuti: Klistu ali nu kucula nupya pa wanda wakwe citatu alakatuka ukufuma uku yafwe, 47 nupya kulaya ukusimikila umwi zina lyakwe ukuti, antu amitundu yonsi yalinzile ukulapila nu kwelelwa imembu ukutandikila sile umu Yelusalemu. 48 Mulaya inte pa vintu vii. 49 Nupya lolini! Ndamutumila cino Tata walavile. Fwandi mwikale umu musumba kwene ukufikila lino mulapokelela amaka ukufuma ukwi yulu.”

50 Lyene wayasenzile uku Betaniya, nupya wakatwisye makasa nu kuyapaala. 51 Lyene lino acili akuyapaala, wayasiile nu kusendwa ukwi yulu. 52 Nupya yamufukamiile nu kuswilila uku Yelusalemu ala yali sana ni nsansa. 53 Nupya yatwalilile ukuya umwi tempele ala yakulumbanya Leza.