KALATA WA KUTANDIKILAKO KULI TIMOTI

1 Ne Paulo, umutumwa wakwe Klistu Yesu uwasoololwa na Leza Kapususya witu na Klistu Yesu wino twapaalila, 2 nakulembela we Timoti* umwana wa cumi cumi umu utailo:

Cikuuku cikulu nu luse nu mutende ivikafuma kuli Leza Tata na kuli Klistu Yesu Umwene witu viye nawe.

3 Wakwe vino nakukomelizye ukwikala umu Efeso lino nali umupiipi nu kuya uku Makedoniya, avino nkukukomelezya na likwene ukuti uwakalipila yamwi ukuti yatasambilizya ivisambilizyo ivipusane, 4 nanti ukwika mano uku malyasi ya ufi nanti amalyasi aakalanda pa vikolwe. Ivintu vivyo visiavwa lelo vikalenga antu ukulanda malyasi aasile sile ukucila ukusambilizya vyakwe Leza ivikakomya utailo. 5 Umulandu uno nkulandila ivintu vii, a pakuti tuye nu kutemwa ukukafuma umu mwenzo usanguluke na kuli kampingu umusuma nu ku utailo utayamo usomvi. 6 Yamwi yasya ivintu vii nu kupiliukila uku malyasi ya sile sile. 7 Yakalonda ukuya ya kasambilizya ya masunde, lelo yatamanya ivintu vino yakalanda nanti vintu vino yakomapo ukusambilizya.

8 Lelo twamanya ukuti Masunde yaya sile ningo ndi cakuti umwi akuyaomvya ningo, 9 nu kumanya ukuti masunde yatapangiilwe antu alungame, lelo yapangiilwe ya mpulamasunde na ya cipondoka, antu aipe na ayembu, ataya ni cisinka na yano yakakaana ivya muzilo, aakakoma ya isi na ya nyina na antu yauze, 10 antu ya uzelele,* aonsi akacita uzelele na onsi yauze, aakaiya antu, aufi, aakalapa ufi, na vyonsi ivyasyala ivisiuvwana ni visambilizyo ivisuma 11 kulingana ni lyasi lisuma ilya lulumbi lyakwe Leza wa nsansa, lino napeezilwe.

12 Nkutaizya kuli Klistu Yesu Umwene witu uwampeezile amaka, pa mulandu wakuti wambweni ukuti nene wa cumi pa kumpeela umulimo, 13 nanti cakuti mpiti nali uwa miponto nupya nacuzyanga antu yakwe Leza nupya nali uwa cilumba. Lelo Klistu wanjelile uluse pano nacitanga ivintu ukwaula ukumanya nupya ntakweti utailo. 14 Lelo Umwene wandanzile icikuuku cikulu nu kumpeela utailo alino nu kundanga ukutemwa kuno Klistu Yesu wakwata. 15 Amazwi yaa aacumi nupya yalinzile ukupokelelwa, aakuti: Klistu Yesu wizile umu nsi umu kupususya ayembu. Nupya pa yantu yayo, nemo nene muyembu ukucilapo. 16 Lelo wanjelile uluse pakuti ukupitila muli nene ne muyembu sana, Klistu Yesu angalanga ukuteeka umwenzo konsi, pakuti yonsi alataila muli aliwe yangankolanya nu kwizaya nu umi wa pe.

17 Lyene uku Mwene wa manda pe aasifwa, aasiloleka, Leza wenga sile, kuye umucinzi nu lulumbi amanda pe. Ameni.

18 Ivintu vii nkukunena wewe Timoti mwanane, ukulingana na mausesemo aasoowilwe pali wewe, ukuti utwalilile ukulwa ulwi usuma, 19 ukuya nu utailo na kampingu musuma, wino yamwi yasuula, cico icalenga ukuti utailo wao ononeke wa wato uwationoneka. 20 Himenaesi na Alekizanda yaya pa yantu kwene yayo, nupya injapeela kuli Satana pakuti yangasundwa nu kuta ukuya ni miponto.

2 Ica kutandikilako, nkukomelezya yonsi ukuti yapaapatilako antu amisango yonsi, ukuyapepelako, ukuyalengelako alino nu kuyataizizyako kuli Leza, 2 nupya yapepelako ya mwene na ya kateeka yonsi, pakuti twaikala umu mutende ukwaula ukusakamala icili consi nu kuya acumi kuli Leza alino nu kuya na mano. 3 Cii ali cisuma nupya cikazanzya Leza, Kapususya witu, 4 wino akalonda ukuti antu amisango yonsi yace yapusuke nu kumanya ningo icumi. 5 Pano kwaya Leza wenga, na kakundanya wenga pali Leza na antu, kuli kuti Klistu Yesu. Wikwene ali muntu 6 uwapeezile umi wakwe nu kulipila ivyalondekwanga pakuti akulule antu yonsi uku luyembu, cii cali nu kusininkiziwa pa nsita isoololwe. 7 Pa mulandu nu usininkizyo kwene uu, nasonsilwe ukuya kasimikila nu kuya umutumwa, nkulanda icumi nsikubepa, pano nasambilizyanga antu ya mu nko pa utailo na pa kumanya icumi.

8 Fwandi umu ncende zyonsi nkulonda ukuti aonsi yatwalilile ukupepa, ala iyakatusya makasa kuli Leza ni cisinka ukwaula ukusoka nu kupaazyanya. 9 Nupya na anaci kwene yalinzile ukuzwala ivyakuzwala ivya mucinzi, ivilinge nupya ivya mano, yatalinzile ukuluka inyele umu musango uiyele nu kuzwala ivintu ivyapangilwa na goldi nanti amawe ya mutengo, nanti ivyakuzwala vya mutengo sana, 10 lelo yafwile ukuya wa yanaci aakatiina Leza, ukupitila umu milimo isuma.

11 Umwanaci aikala mya pa kusambilila nupya atontela sana. 12 Nsikuzumilizya umwanaci ukusambilizya nanti ukutungulula umonsi, lelo afwile aikala mya. 13 Pano Adamu u watandikilepo ukuumbwa, alino Eva nawe aumbwa pa cisila. 14 Nupya Adamu ataabefilwe, lelo umwanaci u wabefilwe sana nupya wayembwike. 15 Lelo umwanaci alacingililwa pa mulandu wa kukwata ana, cikulu sile watwalilila ukuya nu utailo nu kutemwa nu kuya uwa muzilo alino na mano.

3 Amazwi yaa acumi aakati: Ndi cakuti umwi akulondesya ukuya umwangalizi ala akulonda umulimo usuma. 2 Umwangalizi alinzile ukuya uwa kaele, alinzile ukukwata umuci wenga, kuya ni miyele isuma, kuya na mano, atafwile ukuya ni cimvulunganya, alinzile ukuya aakapokelela aenyi, aakasambilizya ningo, 3 asi cakolwa, asi munkalwe, aasiumilila sile pali vino akwelenganya, asi wa lwete, aatatemwa impiya, 4 alinzile ukuya umuntu aakatungulula ningo amu ng’anda yakwe, uwakwata ana aya ni cuvwila nupya aya ni miyele isuma 5 (pano ndi cakuti umuntu atamanya ivya kutungulula amu ng’anda yakwe, alasakamala uli icilongano cakwe Leza?), 6 atalinzile ukuya umupya mu utailo, pano angaya ni cilumba nu kupingulwa upinguzi uli umwi na Ciwa. 7 Nupya afwile ukuya umuntu aakasimikwa ningo uku yantu ya kunzi pakuti atazewana nu kuya umu citeyo cakwe Ciwa.

8 Aomvi aakatumikila nayo kwene yalinzile ukwika mano uku vintu, yatalinzile ukuya ni ndimi ziili, yatalinzile ukuya aakamwesya waini nanti aakakwatila ivyuma umu ucenjezi, 9 nupya yalinzile ukuya antu aakasunga inkama yakwe Leza iya utailo na kampingu musanguluke.

10 Nupya lekini inkoleelo tale yeziwe ndi cakuti iyalinga; alino lyene yangaomba utumikila pano ala yatakweti umulandu.

11 Anaci nayo kwene yalinzile ukuya antu akaika mano uku vintu, asi ya lwambo, yalinzile ukuya akaikaanya umu vicitwa nupya acumi muli vyonsi.

12 Umuomvi aakatumikila alinzile ukukwata sile umuci wenga, nupya alinzile ukuya umuntu aakatungulula ningo ana yakwe na amu ng’anda yakwe. 13 Pano aonsi aakaomba ningo yakacindikwa nupya yakaya sana nu untungwa pa kulanda pa utailo uno yakwata muli Klistu Yesu.

14 Nkukulembela ivintu vii, nanti cakuti intaila ukuti indi nu kwiza likwene, 15 pakuti nga nalengela ukwiza, umanye ivya kuisunga umu ng’anda yakwe Leza, kuli kuti umu cilongano cakwe Leza wa umi icaya ali lucesi nupya icatungilila icumi. 16 I cumi inkama ya kuombela Leza iikalamba, iyakuti: ‘Walolekiile umu mwili, walungamikiilwe umu mupasi, walolekiile kuli ya malaika, wasimiikwe ku yantu ya mu nko, watailwe muno nsi, wapokelilwe umwi yulu nu lulumbi.’

4 Lelo izwi lyakwe Leza likalanda ukuti ku nkoleelo kulaya insita ino antu yamwi yalata ukuya nu utailo, nu kutandika ukwika mano ku visambilizyo vya ufi ivikaloleka kwati vyafuma kuli Leza alino ni visambilizyo vya viwa, 2 pa mulandu nu usomvi wa yantu aakalanda ufi, yano ya kampingu yao yaya kwati yapya ni nsimbi ikaye. 3 Yakalesya antu ukutwala nanti ukutwalwa nu kuyanena ukuti yataalya ivyakulya vino Leza wapekinye ukuti antu aya nu utailo nupya amanya ningo icumi yalya ala yakutaizya. 4 Pano iciumbwa cakwe Leza consi i cisuma, nupya kusi alinzile ukukana icili consi ndi cakuti antu yakutaizya lino yacipokelela, 5 pano cikasangululwa ukupitila umwi zwi lyakwe Leza ni pepo.

6 Ndi cakuti ukusambilizyako aina pa mazwi yaa, ulaya muomvi wakwe Klistu Yesu umusuma, aakakomeleziwa na mazwi ya utailo ni visambilizyo visuma vino ukalondela sana. 7 Lelo uwakana malyasi ya ufi, wakwe yano akoloci yakasimika. Nupya uwaisambilizya wemwineco ivya kuombela Leza. 8 Pano ukutukusya umwili kukaavwa panono, lelo ukapepa ukaavwa muli vyonsi, pano ukalenga umuntu ukuya nu umi ndakai alino nu ku nkoleelo. 9 Mazwi yaa aacumi nupya yalinzile ukupokelelwa. 10 Ali mulandu uno tukaombesya pano twapaalila Leza wa umi, Kapususya wa yantu ya misango yonsi, maka maka antu aataila.

11 Utwalilile ukulanda pa vintu vii nu kusambilizya. 12 Utaleka ali wensi akusuule pa mulandu wakuti wewe mwance. Lelo, uye icilangililo cisuma kuli yano yataila, umu milandile, mu vicitwa, mu kutemwa, mu utailo, nu mu kusanguluka. 13 Ukufika lino ndiza, utwalilile ukwika mano uku kubelengela antu yauze, ku kukonkomezya nu kusambilizya. 14 Utalekelezya ica upe icapeezilwe kuli wewe ukupitila mu usesemo lino iumba lyakwe ya eluda lisile amakasa pali wewe. 15 Waelenganya pa vintu vii; waikisyako mano, pakuti antu yonsi yalola vino ukulunduluka. 16 Lyonsi uwaika amano kuli wemwineco na kuli vino ukusambilizya. Utwalilile ukucita ivintu vii, pano ndi cakuti ukucita vivyo ulaipususya wemwineco alino na aakukuvwa.

5 Utaakalipila umonsi uwikolo. Lelo uwalanda nawe wakwe vino ungalanda kuli ya tata yako, nupya uwalanda ku yalumendo wakwe vino ungalanda ku ina yako, 2 ku yanaci nako uwalanda wakwe vino ungalanda kuli ya mayo yako nu ku yakazyana nako uwalanda wakwe vino ungalanda kuli ya nkazi yako nupya uwayacindika sana.

3 Uwacindika* ya mukamfwilwa aacumi cumi.* 4 Lelo ndi cakuti mukamfwilwa akweti ana nanti aizikulu, inkoleelo yayo kwene aalinzile ukulanga ukapepa wao ukupitila umu kusakamala amu ng’anda yao alino nu kupeela avyazi yao na ya sikulu na ya nyinakulu vino yakulondekwa, pano vii avino Leza aakalonda. 5 Lyene umwanaci mukamfwilwa uwa cumi cumi nupya aatakwata uwa kumusunga akataila Leza nupya akatwalilila ukupaapata nu kupepa kuli Leza usiku nu musanya. 6 Lelo mukamfwilwa aakalonda ukwikusya umwili wakwe ala wafwa nanti cakuti ali nu umi. 7 Fwandi twalilila ukuyanena ivintu vii, pakuti yaye akaele. 8 Ndi cakuti umwi asisakamala antu yakwe, maka maka amu ng’anda yakwe, ale watakana utailo nupya ala umwipisye ukucila na aatataila.

9 Umwi angalembwa pali ya mukamfwilwa aakulondekwa uwazwilizyo ndi cakuti wacila pa myaka 60 nupya watwazilwe sile kuli iya wenga, 10 ndi cakuti akasimikwa ukuti akaomba imilimo iisuma, ndi cakuti wakuzizye ningo ana yakwe, ndi cakuti wapokelelanga aenyi, ndi cakuti wafulanga amuzilo ingazo, ndi cakuti wazwilizyanga aaculanga nupya ndi cakuti waipeelesyanga ukuomba imilimo yonsi isuma.

11 Lelo ya mukamfwilwa aakazyana yene utafwile ukuyalemba pali yano yakulondekwa uwazwilizyo, pano ndi cakuti yatandika ukulondesya ukukwata aonsi, yakapingulapo ukutwalwa umu cifulo cakuti yaombela Klistu. 12 Nupya yalapingulwa pa mulandu wakuti yaata ukuya nu utailo uno yali nao pa kutandika. 13 Nupya yaya ni ciyelezyo ca kusumba insita, yakazeuluka umu mang’anda; asi sile ukusumba insita kutupu, lelo yaya nu lwambo nupya yakayika umu milandu ya yantu yauze iitayakumile, yakalanda pa vintu vino yatafwile ukulanda. 14 Fwandi nkulonda kuti ya mukamfwilwa akazyana yatwalwe nu kukwata ana, yasakamala amu ng’anda yao, pakuti kakaanya atakwata apa kulandila iviipe. 15 Nupya yamwi yata ukulondela icumi nu kutandika ukulondela Satana. 16 Ndi cakuti umwanaci ali wensi uwataila akweti ya lupwa ya mukamfwilwa, alinzile ukuyazwilizya pakuti cilongano citaya ni cisendo. Lyene cingazwilizya ya mukamfwilwa ya cumi cumi.*

17 Ya eluda aakatungulula ningo yafwile ukupeelwa sana umucinzi, maka maka aakaombesya ukulanda nu kusambilizya izwi lyakwe Leza. 18 Pano calembwa ukuti, “Utanyepa cipambasi uku kanwa lino akulyatola ingano,” nu kuti, “Umuomvi waliinga ukupeelwa malipilo yakwe.” 19 Utaazumila umulandu uno yakupeela eluda suka sile ndi cakuti kuli ya kambone yaili nanti yatatu. 20 Uwakalipila yonsi aakayembuka pa manso ya yantu yonsi, pakuti asyala yonsi yacelulwe.* 21 Nkukukonkomezya pa manso yakwe Leza na Klistu Yesu na pali ya malaika asoololwa ukuti uwalondela ivintu vii ukwaula ulupato nanti akapaatulula.

22 Utaika zuwa makasa pa muntu ali wensi;* nupya utaakumwako uku membu zya yantu yauze; uwaisunga umusanguluke.

23 Utaamwa sile manzi yatupu, lelo uwamwako na tuwaini tunono pa mulandu nu munda alino na pa mulandu wakuti ukalwalilila.

24 Imembu zya yantu yamwi zikaloleka apaswe, nupya yakapingulwa papo kwene, lelo imembu zya yantu yauze zikamanyikwa pa cisila. 25 Umu musango uli umwi kwene, imilimo isuma ikaloleka apaswe nupya imilimo iipe itanga ifiswe.

6 Azya yalinzile ukutwalilila ukucindika sana asambazi yao, pakuti antu yataalanda iviipe pi zina lyakwe Leza na pa visambilizyo vyakwe. 2 Nupya azya akwata aasambazi yao aina Klistu, yatalinzile ukuyasaalula pa mulandu wakuti aina. Lelo yafwile yayaombela sana, pano yano ivintu vikazipila pa mulandu ni milimo yao isuma a ina Klistu nupya yatemwikwa.

Twalilila ukusambilizya nu kukonkomezya pa vintu vii. 3 Ndi cakuti umuntu ali wensi akasambilizya icisambilizyo cuze nupya asilondela mazwi ya cumi afuma ku Mwene Yesu Klistu, nanti icisambilizyo icikauvwana na ukapepa, 4 ala waya ni cilumba nupya ataamanya nanti acimwi. Wene watemwa ukulemanila nu kupaazyanya pa mazwi. Ivintu vii vikaleta umuvimbila, ulwete, miponto, nu mutunganya uwipe, 5 ivintu vii vikalenga antu awelewele nupya aatonta muli ukapepa ukupaazyanya pa tuntu tunono, yakaelenganya ukuti ukapepa u wa kukwatilamo ivyuma. 6 Umu cumi muli ukapepa mwaya sana usuma ndi cakuti umwi akuteeka umwenzo pali vino wakwata. 7 Pano tutalesilepo nanti acimwi muno nsi, nupya tutanga tufumyemo icili consi. 8 Fwandi nga tukweti ivyakulya ni vyakuzwala, twateeka imyenzo kuli vivyo kwene.

9 Lelo antu aakalondesya ukuya ni vyuma yakaponela umu wezyo nu mu citeyo alino nu mu uwelewele nu kulondesya ivintu iviipe, ivintu vii vikalenga antu ukucula nu kufwa. 10 Pano ukutemwa impiya i ntulo yonga iya viipe vya misango yonsi, nupya pa mulandu wa kuzilondesya antu yamwi yata ukuya nu utailo nu kuiletela macuzi aingi.

11 Nomba wemo, we muntu wakwe Leza, utuka ku vintu vii. Lelo uwaezya na maka ukucita ivilungame, ukuombela Leza, ukuya nu utailo, ukutemwa, ukuzizimizya, nu kufuuka. 12 Uwalwa ulwi usuma uwa utailo; walemasya uku umi wa pe uno wamilweko nupya uno wasimikile ningo pa manso ya yantu aingi.

13 Nkukukonkomezya pa manso yakwe Leza aakalenga ivintu vyonsi ukuya nu umi na pa manso yakwe Klistu Yesu uwasimikiile pa nkoleelo yakwe Ponti Pilato, nkuti 14 uwalondela masunde nu kutwalilila ukuya umusanguluke nupya uwa kaele ukufikila lino Umwene witu Yesu Klistu alaloleka, 15 Kateeka uwaya ni nsansa nupya uwa maka aalaloleka pa nsita iyasoololwa. Wene ali Kateeka wakwe ya kateeka nupya Umwene wakwe ya mwene, 16 aliwe sile wakwata umi uusiifwa, aakaikala mu cifulo ca luswepo muno kusi muntu angapalamako, wino kusi umuntu uwatala wamulolapo nanti aangamulola. Kuli aliwe kuye umucinzi na maka manda pe. Ameni.

17 Uwanena aya ni vyuma umu wikazi wa ndakai* ukuti yataaya ni cilumba, nupya yatataila ivyuma ivikaononeka, lelo yataila Leza aakatupeela ivintu vyonsi vino tukaipakizya. 18 Uwayanena ukuti yacita ivisuma ivingi, yaaya na ukapekape, nu kuipekanya ukupeelako yauze, 19 nga yakucita vivyo yalaisungila umufula usuma uwa ku nkoleelo, pakuti yalemasye ku umi wa cumi cumi.

20 We Timoti, sunga ningo vino wapeezilwe, uwataluka ku mivwangile ya sile sile iikakowezya ivya muzilo nupya uwataluka nu ku kumanya kwa ufi ukukalenga ukupaazya icumi. 21 Pa mulandu wa kulondelela ukumanya kuko, yamwi yafuma umu utailo.

Si icikuuku cikulu ciye naawe.