Uzye A Lilaci Lino Mulinzile Ukuvwanga?

1. Uzye ilembelo lyakwe Kasambilizya 3:1, 7 likatusambilizya vyani?

SWE yamwi tukavwanga sana. Yamwi nayo yasilonda ukuvwanga. Wakwe vino ilembelo apafumile umutwe wa cipande ci likulanda, kwaya insita ya kuvwanga ni ya kwikala cele. (Welengini Kasambilizya 3:1, 7.) Nomba insita zimwi tungalonda aina na ya nkazi yamwi yavwanga. Lyene insita zyuze tungalonda yamwi ukukanavwanga sana.

2. A weni alinzile kutunena insita ya kuvwangilapo na vino tulinzile ukuvwanga?

² Kuvwanga u wila ukufuma kuli Yeova. (Kufu. 4:10, 11; Umbw. 4:11) Umwi Izwi lyakwe, watunena vino tungaomvya ningo uwila uwo. Umu cipande cii tumalanda pa malyasi aya umu malembelo aamatwazwa ukumanya insita ya kuvwanga ni ya kwikala cele. Tumasambilila na pali vino Yeova akauvwa pa mazwi yano tukalanda ku antu yauze. Lekini tutandikile ukusambilila pa nsita lino tulinzile ukuvwanga.

A LILACI LINO TULINZILE UKUVWANGA?

3. Kulingana na Loma 10:14, a lilaci lino tulinzile ukuvwanga?

³ Tulinzile ukulalanda pali Yeova na pa Wene wakwe insita ili yonsi. (Mate. 24:14; welengini Loma 10:14.) Nga tukucita vivyo, ala tukukolanya Yesu. Umulandu onga uno Yesu wiziile pano nsi u kusimikila antu icumi pali Isi. (Yoa. 18:37) Nomba tulinzile ukulaiusya ukuti mivwangile itu nayo yacindama. Fwandi lino tukulanda na antu pali Yeova, tulinzile ukwasuka “nu umwenzo ufuuke nupya mu mucinzi,” nupya tulinzile ukucindika yauze na vino yazumilamo. (1 Pet. 3:15, NWT) Fwandi imivwangile itu ngi isuma, tulasambilizya ningo antu limwi nu kuyafika pa mwenzo.

4. Ukulingana ni lembelo lya Mapinda 9:9, uzye imvwango zitu zingazwa uli yauze?

⁴ Ya eluda yatalinzile ukusitooka ukuvwanga nga yalola ukuti mwina umwi nanti nkazi akulondekwa ukusundwa. Ukuya kwene pa kulanda nu muntu umwi, yalinzile ukusoolola insita isuma pakuti yatamuvwisya insonyi. Limwi cingazipa nga yalanda nawe lino pasi antu. Ya eluda yatalinzile ukuzewanya umuntu lino yakulanda nawe. Lelo yakaezya ukulanga yauze ivisinte vya masunde ivingayazwa. (Welengini Mapinda 9:9.) U mulandu ci uno cacindamila ukuya asipe ndi cakuti cikulondekwa ukuvwanga? Elenganyini pa malyasi yaa yaili apusane, umonsi umwi walondekwanga ukulungika ana yakwe aonsi, umwanaci umwi nawe walondekwanga ukulanda nu muntu uwali nu kuya umwene uwapingwilepo ukucita iviipe.

5. A lilaci lino Simapepo Mukulu wafizilwe ukulanda pa nsita ino walinzile ukucita vivyo?

⁵ Simapepo Mukulu Eli wakweti ana yaili yano watemilwe sana. Lelo ana yaa, yatacindike Yeova. Yakweti milimo icindame sana nupya yali a simapepo aombelanga api tenti lya kupepelamo. Yataomvyanga ningo amaka yano yapeezilwe, yatalanganga umucinzi ku mawila aapelwanga kuli Yeova nupya yacitanga uzelele uwipisye ukwaula ni ntete. (1 Sam. 2:12-17, 22) Ukulingana na Masunde Yakwe Mose, ya mwana Eli yalinzile kukomwa, lelo Eli wayakalipilanga sile panono nu kuyaleka iyatwalilila ukuomba api tenti lya kupepelamo. (Malan. 21:18-21) Uzye Yeova walolanga uli pali vino Eli wacitanga pa mulandu uu? Wanenyile Eli ati: “Uzye pa cani cino ungacindikila ana yako aonsi ukuluta pali nene?” Lyene Yeova wapingwile ukuti antu ya yaili aipe yalinzile ukufwa.—1 Sam. 2:29, 34.

6. I vyani vino tukusambilila kuli Eli?

⁶ Tukasambilila isambililo licindame sana kuli Eli. Ndi cakuti twamanya ukuti cuza witu nanti lupwa watatama isunde lyakwe Leza, tulinzile ukuvwanga nawe, nu kumwiusyako pa masunde yakwe Yeova. Lyene tulinzile nu kusininkizya ukuti wazwiwa na yano Yeova wasoolola ukuti yaazwa antu yakwe. (Yako. 5:14) Tutalinzile ukuya wakwe Eli, tutalinzile ukucindikisya cuza witu nanti lupwa ukuluta vino twacindika Yeova. Cikalondekwa ukusipa pakuti tuvwange nu muntu akulondekwa ukwazwiwa, lelo nga twavwanga nawe, mulafuma ivisuma. Lolini upusano uwali pali Eli alino na Abigali umwanaci umwina Izlaeli.

7. U mulandu ci uno Abigali walandiile na Davidi?

⁷ Abigali wali umuci wakwe Nabali umonsi uwakweti sana ivyuma. Lino Davidi na antu yakwe yutukanga Umwene Saulo, yaile iikala pamwi na aomvi acemanga iviteekwa vyakwe Nabali nupya yazwilizyeko ukucingilila viteekwa uku yapuupu. Uzye Nabali wataizye pali vino yamwazwile? Awe foo. Lino Davidi walenzile ivyakulya na manzi, Nabali wasosile sana nu kutandika ukutukana. (1 Sam. 25:5-8, 10-12, 14) Lyene Davidi wapingwilepo ukukoma aonsi yonsi amu ng’anda yakwe Nabali. (1 Sam. 25:13, 22) Uzye cali nu kuya uli pakuti cintu ca musango uu citacitika? Abigali waweni ukuti ii yali insita ya kuvwanga, fwandi wasifile nu kuyakomaanya aonsi 400 ali ni nzala nupya asosile sana aali asilika nupya waile alanda na Davidi.

8. I vyani vino tungasambilila kuli vino Abigali wacisile?

⁸ Lino Abigali wakomenkinye Davidi, walanzile nu kusipa nupya mu mucinzi, na cii calenzile Davidi ukulondesya ukucita vino wamunenyile. Nanti icakuti asi Abigali uwalenzile kuye intazi iya, walenzile uwelelo kuli Davidi. Walanzile ukuti wamanyile ukuti Davidi wali umuntu musuma nupya wataile ukuti wali nu kucita icisuma. (1 Sam. 25:24, 26, 28, 33, 34) Wakwe vino Abigali wacisile, tulinzile ukuya asipe ukuvwanga nu muntu ndi cakuti twalola ukuti akucita vimwi ivingalenga aluvyanye. (Masa. 141:5) Tulinzile ukuya nu mucinzi, lelo tulinzile nu kuya asipe. Ndi cakuti twasunda umuntu lino cikulondekwa, tukalanga ukuti sweswe ya cuza ya cumi.—Mapi. 27:17.

9-10. I vyani vino ya eluda yalinzile ukwiusya lino yakusunda yauze?

⁹ Ya eluda yalinzile ukuya asipe sana lino yakulanda na antu akucita iviipe mu cilongano. (Gala. 6:1) Ya eluda yakaicefya nu kuzumila ukuti nayo kwene yatamalilika nupya yangalondekwa ukusundwa wanda umwi. Nomba yasileka cico ciyalesye ukukalipila yayo akulondekwa ukukalipilwa. (2 Tim. 4:2; Tito 1:9) Lino yakusunda umwi, yakaomvya ningo uwila wa kuvwanga nupya yakaya ateekele. Ukutemwa u kukalenga yazwe umuntu. (Mapi. 13:24) Nomba cino yakalondesya sana u kucindika Yeova nu kucingilila icilongano ku viipe.—Mili. 20:28.

¹⁰ Wakwe vino itulandapo, kwaya insita ya kuvwanga. Lelo kwaya ni nsita ino cikazipa ukwikala cele. Iintazi ci zino tungakwata nga caya vivyo?

A LILACI LINO TULINZILE UKWIKALA CELE?

11. I cilangililo ci cino Yakobo waomvizye, nupya u mulandu ci uno calingila sana?

¹¹ Cingatala sana ukusoolola amazwi ya kuvwanga. Yakobo kalemba wakwe Baibo walanzile pa cilangililo icikalanda pali vino catala ukusoolola amazwi ya kuvwanga. Watiile: “Lelo ndi cakuti muntu umwi asyaluvyanya mu mazwi yano akalanda, ala umuntu wiyo umufumaluke nupya wene ali na maka akukanya mwili wakwe onsi.” (Yako. 3:2, 3) Aakakwela imfwalasi yakaika vyela mu milomo ya mfwalasi. Ndi cakuti yatinta tuvyela tuto, yangatandika ukutungulula imfwalasi. Ndi cakuti kapisya wa mfwalasi atalemisye, ale imfwalasi imapitanga sile icipitepite nupya ingamuletela uzanzo. Vikwene i vingacitika nga tusikusoolola ningo amazwi ya kuvwanga, tungakwata intazi. Lekini tulande pa nsita zimwi lino cingazipa ukusoolola ningo amazwi ya kuvwanga.

12. A lilaci lino cingazipa ukwikala cele?

¹² Uzye mungacita uli ndi cakuti umwina wamunena vyeo vimwi vino mutalinzile kunenako ali wensi? Wakwe ndi cakuti mwakomaana na umwi uwaya ku mpanga kuno yainda umulimo witu uwa kusimikila, uzye mukalondesya ukumuzya pali vino yakacita pa kuombako mulimo? Kuya kwene musikumuzya pa mulandu wakuti mukulondelezya. Twatemwa sana ina itu, nupya tukalondesya ukumanya ivikuyacitikila. Tukalonda nu kulanda mu kulungatika lino tukuyapepelako. Nomba, cingazipa sana nga twailama nu kukanalandapo. Ndi cakuti tukupatikizya umuntu kulanda ivya nkama, ala tutaaya nu kutemwa ku muntu wiyo nu ku ina na ya nkazi aataila ukuti muntu wiyo alinzile kusunga inkama pali vino yakaomba umulimo. Ukwaula nu kutwisika, kusi ali wensi angatemwa ukwika aina na ya nkazi aaya mu mpanga zino yainda umulimo witu mu uzanzo. Vikwene avino na aina na ya nkazi aakaikala mu mpanga zino yainda umulimo witu yatanga yatemwe ukusokolola vino yakacita pa kuomba imilimo yakwe Leza.

13. Wakwe vino Mapinda 11:13 ikalanda, i vyani vino ya eluda yalinzile ukucita, nupya u mulandu ci?

¹³ Cacindama sana kuli ya eluda ukulondela icisinte icaya pa Mapinda 11:13. Yakacita vivyo ndi cakuti yasikunena yauze ivyeo vya nkama vino yatalinzile ukumanya. (Welengini.) Kucita vii kukatala, sana sana ndi cakuti eluda watwala. Atwalane yakakomya ucuza wao lino yakulanzyanya cila muntu vino akwelenganya, vino akuyuvwa alino ni ntazi zino akweti. Nomba eluda wamanya ukuti atalinzile kunena umuci ivyeo vya nkama ivya antu aaya mu cilongano. Ndi cakuti wanena umuci, yatanga yamutaile nupya angonona izina lisuma. Yayo apeelwa imilimo mu cilongano yatalinzile ukuya nu “usomvi.” (1 Tim. 3:8) Fwandi, yatalinzile ukusomba yauze nanti ukucita ulwambo. Ndi cakuti eluda watemwa umuci wakwe, atalamunena ivyeo vino atakweti insambu zya kumanya.

14. Uzye umuci wakwe eluda angalenga uli iya ukucindikwa?

¹⁴ Umuci angalenga iya atwalilile ukucindikwa ndi cakuti asikumupatikizya ukuti amunene ivyeo vya nkama vino atalinzile ukumanya. Ndi cakuti umuci akulondela ukusunda kuu, alalanga ukuti akatungilila iya nupya wacindika antu aanenako iya vimwi ivya nkama. Ni cicindamisye i cakuti, akalenga Yeova ukuya ni nsansa pano ale akulenga ukuti mu cilongano muye umutende nu kulemana.—Loma 14:19.

UZYE YEOVA AKAUVWA ULI PALI VINO TUKALANDA?

15. Uzye Yeova uvwile uli pali vino auze yakwe Yobo yatatu yacisile, nupya u mulandu ci?

¹⁵ Tungasambilila ivingi sana umwi buku lyakwe Yobo pali vino tungavwanga na lino tungavwanga. Pa cisila cakuti Yobo wacuula sana, aonsi 4 yaile mu kumuteekezya nu kumwazwa. Aonsi yaa yasumvile sana insita ikulu ukwaula ukuvwanga nanti cimwi. Amazwi yano aonsi yatatu kuli kuti Elifazi, Bilidadi na Zofali yalanzile yalangilile sile apaswe ukuti yatasumvile insita ii ikulu kwelenganya pali vino yali nu kwazwa Yobo. Lelo, yalondanga ukulenga Yobo azumile ukuti kwali ivipe vino wacisile. Yalanzile amazwi yamwi acumi, nomba ivingi vino yalanzile pali yobo na pali Yeova, vitaali ivya cumi. Yapingwile Yobo ukuti wali umuntu umwipe. (Yobo 32:1-3) Uzye Yeova wacisile uli pa mulandu uu? Wasokiile sana aonsi yaya yatatu. Wayamile ukuti viwelewele nupya wayanenyile ukuti yanene Yobo ayapepeleko.—Yobo 42:7-9.

16. I vyani vino tungasambilila uku viipe vino Elifazi, Bilidadi na Zofali yacisile?

¹⁶ Tungasambililako vimwi uku viipe vino Elifazi, Bilidadi na Zofali yacisile. Ica nkoleelo, tutalinzile ukupingula aina itu. (Mate. 7:1-5) Lelo tulinzile kukutikisya kuli vino yakutunena lino tutatala twavwanga. Nga Twacita vivyo alino tulamanya intazi zino yakweti. (1 Pet. 3:8) Cakwe ciili, lino tukuvwanga tulinzile ukusininkizya ukuti amazwi itu yali ningo nupya acumi. (Efes. 4:25) Na cakwe citatu, Yeova akaika sana amano kuli vino tukanena antu yauze.

17. I vyani vino tungasambilila kuli vino Eliu wacisile?

¹⁷ Umonsi uwalenga 4 uwatandalile Yobo a Eliu, lupwa wakwe Abulaamu. Wakutikanga lino Yobo na onsi yatatu yavwanganga. Afwile wisile sana amano kuli vino vyalandwanga pano wizile alanda amazwi asuma nupya acumi nupya amazwi yaa yavwile Yobo ukusenuka muli vino welenganyanga. (Yobo 33:1, 6, 17) Cino Eliu wisileko sana amano, u kucindika Yeova, asi ukuicindika nanti muntu muze aliwensi. (Yobo 32:21, 22; 37:23, 24) Kuli vino Eliu wacisile tukusambililako ukuti kwaya insita ya kwikala cele ni ya kukutika. (Yako. 1:19) Tukusambililako nu kuti lino tukwazwa yauze, cino tulinzile ukwikako sana amano u kucindika Yeova asi sweineco foo.

18. Uzye tungalanga uli ukuti tukataizya pa wila wa kuvwanga?

¹⁸ Tungalanga ukuti twacindika uwila wa kuvwanga ndi cakuti tukulondela vino Baibo ikalanda pa nsita ya kuvwanga na vino tungavwanga. Umwene wa mano Solomoni walemvile amazwi yakuti: “Amazwi alondoloke yakolana ni viseekwa viyengese vyakwe zaabu, ivili pa mbale yakwe siluva.” (Mapi. 25:11) Ndi cakuti tukukutikisya lino yauze yakulanda nu kutala itwelenganya lino tutatala twalanda, amazwi itu yalaya wa viseekwa vyakwe zaabu kuli kuti ivicindame nupya ivisuma. Lyene nanti sile tukavwanga panono nanti sana, imvwango zitu zilakomelezya yauze nupya Yeova alaya ni nsansa. (Mapi. 23:15; Efes. 4:29) Ii ali nzila isuma ino tungalangilamo ukutaizya pa wila uu uno Leza watupeela!