Mwatwalilila “Ukwazwana”

1. Ukulingana na 1 Tesalonika 5:11, u mulimo ci uno swensi tulinzile ukuombako?

UZYE icilongano cinu catala cakuulapo Ing’anda ya Wene nanti ukuzifya? Ukwaula nu kutwisika mufwile mukwiusya umuku wa kutandikilapo lino mwalonganiile umu cikuulwa icipya. Mwataizye sana Yeova. Limwi mufwile mwali sana ni nsansa icakuti mwalondanga nu kulila imufilwa nu lwimbo lwa kutandikilako. Amang’anda ya Wene aakuulwa ningo, yakalenga Yeova ukucindikwa. Nomba tukacindika sana Yeova nga tukuombako umulimo na uze uwa kukuula. Umu mulimo uu mwaya ivintu na vyuze ivicindame ukucila sile pa vikuulwa vya cumi cumi. Mwaya nu kukomelezya antu aakapepela pa vikuulwa kwene vivyo. Umutumwa Paulo wiusyanga vii lino walembanga amazwi aaya pali 1 Tesalonika 5:11, aali umwi lembo apafumile umutwe wa cipande.—Belengini.

2. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

² Mutumwa Paulo wali i cilangililo icisuma ica muntu wino tungakolanya, uwamanyile ningo sana ukukomelezya Aina Klistu yauze. Wayuvwilanga uluse. Umu cipande cii, tumalanda pali vino wazwilizyanga aina na ya nkazi (1) ukuzizimizya intazi, (2) ukuya nu mutende na antu yauze, na (3) ukukomya utailo wao muli Yeova. Lekini tulole vino tungamukolanya na vino tungakomelezya aina na ya nkazi ndakai.—1 Kol. 11:1.

PAULO WAZWILIZYANGA AINA NA YA NKAZI UKUZIZIMIZYA INTAZI

3. Uzye Paulo wacita uli pakuti akwate vino akulondekwa nu kuomba umulimo wa kusimikila?

³ Paulo watemilwe sana aina na ya nkazi. Nawe kwene wakwatanga intazi, nomba nanti ciye vivyo wayalanganga icikuuku nu kuyuvwila uluse ndi cakuti yakwata intazi. Pa nsita imwi, Paulo atakweti impiya izyakuomvya, fwandi wali nu kulonda incito pakuti aisakamala nu kusakamala yano wali nayo. (Mili. 20:34) Waombanga umulimo wa kusuma matenti. Lino wafisile umu Kolinto, watandike ukuombela pamwi na Akwila na Pulisila aaombanga umulimo wa kusuma matenti. Lelo “lyonsi pa wanda wi sabata” wasimikilanga uku Ayuda na Agiliki. Lyene lino Sailasi na Timoti izile “Paulo watandike ukuomvya insita yakwe yonsi uku kusimikila.” (Mili. 18:2-5) Paulo atatazile ailile icintu cicindamisye umu umi, kuli kuti ukuombela Yeova. Pa mulandu wakuti Paulo waombesya umu mulimo wa kusimikila nu kuisakamala camwangukiile ukukomelezya aina na ya nkazi. Waiusyangako ukukanaleka ivilondwa vya mwili nu kusakamala ulupwa ukuyalesya ukwika mano uku “vintu ivicindamisye” kuli kuti vyonsi vikalenga twapepa ningo Yeova.—Filipi 1:10.

4. Uzye Paulo na Timoti yazwilizye uli Aina Klistu yauze ukuzizimizya lino yayacuzyanga?

⁴ Pa cisila sile lino icilongano capangwa umu Tesalonika, Aina Klistu apya yatandike ukuyacuzya sana. Lino antu aali sana nu unkalwe yafizilwe ukuzana Paulo na Sailasi, yasenzile aina yamwi “iyayatwala uku ntunguluzi zya mu musumba” ala yakupunda iyati: “Antu yaa yonsi yasilondela masunde yakwe Kaisale.” (Mili. 17:6, 7) Elenganyini vino Aina Klistu yaa apya yuvwile sana intete lino yamanyile ukuti aonsi ya mu musumba iyayafutuka. Limwi nga yatiile ukuombesya umu mulimo wakwe Yeova, nomba Paulo atalondanga ica musango uwo ukucitika. Nanti cakuti Paulo na Sailasi yafumile umu musumba, yasininkizye ukuti amu cilongano cii yasakamalwa. Paulo wiwisyeko Aina Tesalonika ukuti: “Twatumile umwina witu Timoti . . . , pakuti aize amukomye nu kumuteekezya umu utailo winu, pakuti kutaya nanti aumwi uwa kutenkaana pa mulandu na macuzi yaa.” (1 Tesa. 3:2, 3) Timoti afwile wali pa antu yano yacuzyanga umu musumba uno wavyalilwemo uwa Lisitila. Waweni vino Paulo wakomelizye sana aina kuku. Pa mulandu wakuti Timoti waweni vino Yeova wazwile aina yaa, afwile wanenyile aina na ya nkazi yaa apya ukuti vyonsi vyali nu kuya sile ningo.—Mili. 14:8, 19-22; Aeb. 12:2.

5. I visuma ci vyacitikiile umwina umwi lino eluda umwi wamwazwilizye?

⁵ U mu nzila ci na yuze muno Paulo wakomelezezyanga Aina Klistu yauze? Lino Paulo na Banaba yaswilile uku Lisitila, ku Ikoniya nu ku Antioki yasile yasonta “ya eluda umu cilongano conga na conga.” (Mili. 14:21-23) Ukwaula nu kutwisika ya eluda yaa yafwile yakomelezyanga sana amu vilongano, wakwe na vino ya eluda ayako ndakai yakacita. Uvwini vino umwina umwi walanzile, watiile: “Lino nali ni myaka 15 ya tata yatupuusile, nupya ya mayo nayo yazinzilwe umu cilongano. Nuvwile sana ukuzukilwa nupya natoovwike.” I cani cazwile umwina wii ukuzizimizya pa nsita ii? Watiile: “Ya Tony ya eluda yalandanga nani lino tuli pa kulongana ni nsita zyuze. Yanenyile pa antu yamwi aakweti intazi nomba aali ni nsansa. Yambelengiile Masamu 27:10 nupya ilingi yalandanga pali Hezekiya uwatwalilile ukuombela Yeova na ucisinka nanti cakuti ya isi yataali ni miyele isuma.” Uzye vino ya Tony yacisile vyazwilizye uli umwina wii? Umwina wii watiile: “Pa mulandu na vino ya Tony yankomelizye, natandike umulimo wa nsita yonsi.” Mwe ya eluda mwaika mano uku kwazwa antu aya wa mwina wii aangalondekwa “amazwi ya mutembo” nupya akukomelezya.—Mapi. 12:25.

6. Uzye Paulo waomvizye uli malyasi pali vino vyacitikiile yamwi uku kukomelezya aina na ya nkazi?

⁶ Paulo wiwisyeko aina na ya nkazi ukuti “iumba lyakwe ya kambone ilikalamba” lyazizimizye intazi pa mulandu na maka yakwe Yeova. (Aeb. 12:1) Paulo wamanyile ukuti amalyasi aakalanda pa antu yamwi aazizimizye intazi zipusanepusane uku cisila yali nu kulenga aina na ya nkazi ukukomeleziwa nu kuyazwa ukutwalilila ukwika mano uku “musumba wakwe Leza wa umi.” (Aeb. 12:22) Vikwene i vikacitika na ndakai kwene. A weni aasikomeleziwa nga wabelenga pali vino Yeova wazwilizye Gidyoni, Baraki, Devedi, Samueli alino na yauze aingi. (Aeb. 11:32-35) Nga pa malyasi aakalanda pa antu ya utailo aayako ndakai pene tusikomeleziwa? Uku maofesi yakalamba tukapokelela makalata ukufuma uku ina na ya nkazi yano utailo wao ukakomelako pa cisila ca kubelenga pa malyasi ya ina na ya nkazi aaya nu utailo aayako ndakai.

PAULO WALANGILILE AINA NA YA NKAZI VINO YALINZILE UKUCITA PAKUTI YAYE AMUTENDE

7. I vyani vino mukusambilila uku kusunda kwakwe Paulo ukwaya pa Ina Loma 14:19-21?

⁷ Tukakomelezya aina na ya nkazi ndi cakuti lyonsi tuli amutende umu cilongano. Tusileka amelenganyo apusane pa vintu vimwi ukutupaatukanya. Nupya tusipatikizya yauze ukucita vino tukulonda ndi cakuti vino iyasoolola visikutama masunde yakwe Yeova. Lekini tulangilile. Umu cilongano icali umu Loma mwali Ayuda na aatali Ayuda. Lino Masunde Yakwe Mose yafumiziwepo, ya kapepa yakwe Yeova yataali nu kulalondela masunde aalandanga pa vyakulya vino yalinzile ukulalya. (Mako 7:19) Ukufuma lili kwene, Aina Klistu yamwi Ayuda yatandike ukulya ivyakulya vyonsi vino yakulonda. Nomba Ayuda yamwi yene yatalolanga ukuti cali sile ningo ukulya ivyakulya vivyo. Pa mulandu na vivyo amu cilongano yapatukiine. Paulo walanzile sana pa mulandu uno cacindamila ukuya nu mutende nupya watiile: “Cazipa ukukanalya inyama nanti ukumwa waini nanti ukucita icili consi icingalenga umwina ukusoka.” (Belengini Loma 14:19-21.) Paulo wiwisyeko Aina Klistu yauze ukulola vino ukupusana kwa antu anono kungalenga umu cilongano mutaya umutende. Waitemelwanga nu kusenula imiyele yakwe pakuti ataapunwisya yauze. (1 Kol. 9:19-22) Naswe kwene tungakomelezya yauze nu kutwalilila ukuya nu mutende ndi cakuti tusikupusana na antu pa vintu vino yalinzile ukuipingwila aineco.

8. Uzye Paulo wacisile uli lino umulandu umwi ucindame wavulunginye umutende umu cilongano?

⁸ Paulo walangilile aina na ya nkazi ivya kucita lino watwalilile ukupanga umutende na antu aakanyile ukuzumila pa milandu icindame. Wakwe, yamwi umu cilongano ca kutandikilako yalondanga ukuti aataali Ayuda aizile iyaya Aina Klistu, yazembululwe pakuti Ayuda yatalanda iviipe pali aliyo. (Gala. 6:12) Paulo wakanyile ukuzumila vino yelenganyanga, nomba ukucila ayapatikizye ukulondela vino walondanga uzizyeko aatumwa na ya eluda amu Yelusalemu. (Mili. 15:1, 2) Pa mulandu na vino umutumwa Paulo wacisile, calenzile Aina Klistu ukutwalilila ukuya nu luzango nu mutende umu cilongano.—Mili. 15:30, 31.

9. Uzye tungakolanya uli vino Paulo wacisile?

⁹ Ndi cakuti twapusana na umwi, tungapanga umutende nga twalenga yano Yeova wasonta ukusakamala icilongano ukutwazwa. Ilingi ivyeo vino iuvi likatunena nanti vino tukazana umu impapulo vikatwazwa ukumanya ivyakucita ndi cakuti kwaya imilandu zya musango uwo. Ndi cakuti tukulondela ivyeo vivyo ukucila ukulondela vino tukwelenganya, tulalenga umu cilongano muye umutende.

10. I vyani na vyuze vino Paulo wacisile pa kulenga umu cilongano muye umutende?

¹⁰ Paulo walenzile umu cilongano muye umutende lino walanzile pa miyele isuma ino aina na ya nkazi yakweti ukucila ukulanda pa viipe vino yacitanga. Lino Paulo wamalililanga kalata wino walembelanga Aina Loma, walanzile pa antu aingi nu kuyalumbula umu mazina nupya walanzile na pa vintu ivisuma vino antu yayo yacitanga. Tungakolanya Paulo nga tukulanda pa miyele isuma ino aina na ya nkazi yakwata. Nga tukucita vivyo, tukalenga aina na ya nkazi ukulauvwana na cico cikalenga umu cilongano muye ukutemwana.

11. Tungacita uli pakuti tupange umutende ndi cakuti twapusana na yamwi?

¹¹ Insita zimwi, na Ina Klistu kwene aakula muli vyakwe Leza yakapusana. Vikwene i vyacitikiile Paulo na Banaba cuza wakwe. Aonsi yaa yaili yavizilwe ukuzumilizyanya ndi cakuti yali nu kusenda Mako nanti foo kuno yali nu kuya umu kuombela. “Yapaazyanyizye sana” icakuti iyapaalukana nu kupaalukana. (Mili. 15:37-39) Nomba Paulo, Banaba na Mako, yatandike ukuvwana nupya, na cico calangilile ukuti yalondesyanga umu cilongano muye umutende nu kulemana. Lino papisile insita, Paulo wizile alanda ivisuma pali Banaba na Mako. (1 Kol. 9:6; Kolo. 4:10) Naswe kwene tulinzile ukupanga umutende ndi cakuti twapusana na yamwi umu cilongano nupya tulinzile ukutwalilila ukwika mano uku visuma vino yakacita. Nga tukucita vivyo, tulalenga umu cilongano muye umutende nu kulemana.—Efes. 4:3.

PAULO WAZWILIZYE AINA NA YA NKAZI UKUKOMYA UTAILO WAO

12. Iintazi ci zimwi zino aina na ya nkazi yakakwata?

¹² Tukakomelezya aina na ya nkazi ndi cakuti tukuyazwa ukukomya utailo wao muli Yeova. Yamwi yakayacuzya kuli ya lupwa aasi ya kapepa, yano yakaomba nayo nanti yano yakasambilila nayo. Yamwi yakalwalilila, nupya yauze nayo yakacula pa mulandu ni viipe ivyayacitikila. Yauze nayo yabatiziwe mpiti sana nupya yakalolela impela ya nsi ii iize. Ivintu vii vyonsi vingalenga utailo wa ina na ya nkazi ukweziwa ndakai. Vikwene avino cali nu ku Ina Klistu amu cilongano ca kutandikilapo. I vyani vino Paulo wacisile pakuti akomye utailo wa ina na ya nkazi?

13. Uzye Paulo wavwile uli yano yacuzyanga pa mulandu na vino yazumilemo?

¹³ Paulo waomvizye Malembo pa kukomya utailo wa ina na ya nkazi. Aina Klistu Ayuda insita zimwi limwi yatamanyanga ivya kulanda ndi cakuti ya lupwa aataali Aina Klistu yayanena ukuti imipepele ya Ayuda yacindama ukucila iya Ina Klistu. Ukwaula nu kutwisika kalata ino Paulo walembiile Aebele yayakomelizye sana. (Aeb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25) Vino wayanenyile vyayazwile ukumanya ivya kulanda ndi cakuti ya lupwa aataali Aina Klistu yakuyapeela imilandu. Ndakai tungazwa Aina Klistu yano yakacuzya, ukuomvya impapulo zitu izikalanda pali Baibo lino yakulondolola umulandu uno yazumilila muli vino yazumilamo. Nupya ndi cakuti acance yakuyaseka pa mulandu wakuti yazumila ukuti ivintu vyaumvilwe, tungayazwa ukuzana ivyeo umu kabuku kakuti Was Life Created? na kakuti Vino Umi Watandike—Mauzyu 5 Acindame Sana pakuti yalangilille auze umulandu uno yazumilila ukuti kwaya Kaumba.

14. Nanti cakuti Paulo wisile sana mano uku mulimo wa kusimikila nu kusambilizya, i vyani vino wacisile?

¹⁴ Paulo wakomelizye aina na ya nkazi ukulanga ukutemwa ukupitila umu “kuomba imilimo isuma.” (Aeb. 10:24) Paulo wazwilizye aina na ya nkazi muli vino walandanga na vino wacitanga. Lino umu Yudeya mwali icipowe, Paulo watwaliile aina na ya nkazi ivintu vimwi vino yalondekwanga. (Mili. 11:27-30) Nupya, nanti cakuti Paulo wisile sana mano uku mulimo wa kusimikila nu kusambilizya, lyonsi walondanga inzila zya kwazwilamo yonsi aalondekwanga uwazwilizyo muli vimwi. (Gala. 2:10) Ukucita vivyo kwalenzile ya kapepa yauze yasininkizye ukuti Yeova wali nu kuyasakamala. Ndakai, naswe kwene nga tukuomvya amaka itu, insita na vino twamanya uku kwazwa atiyaponelwa nu uzanzo, tungakomelezya aina na ya nkazi. Vikwene i vikacitika na lino twasangwilako uku mulimo wa mu nsi yonsi. Umu nzila zii alino na zyuze, tukaazwa aina na ya nkazi ukutaila ukuti Yeova atalatala ayasye.

15-16. Uzye tulinzile ukulola uli yayo aatonta umu utailo?

¹⁵ Paulo watwalilile ukukomelezya yayo aali aatonte umu utailo. Wayalanganga uluse nupya walandanga nayo umu nzila isuma nupya iyakukomelezya. (Aeb. 6:9; 10:39) Muli kalata yonsi ino walembiile Aebele, waikangamo icikupiliula ukuti nawe kwene waomvyanga ivyeo vino wayanenanga. (Aeb. 2:1, 3) Wakwe vino Paulo wacitanga, tusitoovoka ukwazwa yayo aatonta umu utailo. Lelo, tukatwalilila ukulanga ukuti ituikako mano. Nga tukucita vivyo ala tukulanga ukuti twayatemwa. Nga tukuomvya izwi ilitekele lino tukulanda nayo, cingalenga yakomeleziwe.

¹⁶ Paulo wakomelezyanga aina na ya nkazi ukuti Yeova walolanga imilimo yao isuma ino yaombanga. (Aeb. 10:32-34) Tungacita ivikolineko lino tukwazwa Umwina Klistu munji uwatonta umu utailo. Tungamwazwa ukwiusya vino cali pakuti aize umu cumi nanti ukumukomelezya ukwiusya vimwi ivyacitike ivyalenzile alole ukuti Yeova wamwavwile. Tungamukomelezya nu kumunena ukuti Yeova atalilila ukutemwa kuno mwalanganga nupya atalatala amitazyele. (Aeb. 6:10; 13:5, 6) Imilanzyanyizizye ya musango uwo ingakomelezya umwina nanti nkazi ukutwalilila ukuombela Yeova.

“MWAKOMELEZYANYA”

17. I vyani vino tulinzile ukutwalilila ukucita?

¹⁷ Wakwe viivi kwene vino kakuula akaya akumanyilako panono panono ukukuula, avino naswe kwene cingaya, tungaya tukumanyilako panono panono ivya kukomelezya yauze. Tungazwa yauze ukuzizimizya intazi nga tukuyanenako pali yamwi aazizimizye intazi uku cisila. Tungapanga umutende ndi cakuti tukulanda ivisuma pali yauze, ukuwezya umutende ndi cakuti wavulunganiziwa nu kuwikizyanya nga twapusana na umwi. Nupya tungatwalilila ukukomya utailo wa ina na ya nkazi ndi cakuti tukuyanenako pa cumi cicindame icaya muli Baibo, ukuyazwa lino yakulondekwa uwazwilizyo nu kuyakomelezya lino yatonta umu utailo.

18. I vyani vino mukulondesya ukucita?

¹⁸ Yayo aakaomba umu mulimo wa kukuula ivikuulwa ivikaomviwa umu mulimo wakwe Leza yaya ni nsansa nupya yateeka imyenzo. Naswe kwene tungaya ni nsansa nu kuteeka imyenzo nga tukukomya utailo wa ina na ya nkazi umu cilongano. Wanda umwi ivikuulwa vilononeka, nomba insansa nu kuteeka imyenzo vino tukaya navyo lino tukukomelezya yauze vilatwalilila manda pe. Fwandi lekini twalondesya ukutwalilila kukomelezya yauze nu kwazwana.—1 Tesa. 5:11.